۳-۵-۳- پرسشنامه سنجش دامنه اتیسم یا ASSQ

تست ASSQ توسط اهلر و گیلبرگ^[۱۱۳] ( ۱۹۹۳) طراحی شده است، نمرات کمی مشخص می­ کند که فرد مبتلا به اختلالات طیف اتیسم با عملکرد بالا هست یا نه. بعد از اینکه پرسشنامه پر شد، نمرات جمع شده و کودکانی که نمره کلی آن ها بین ۵۰ تا ۱۰۰ باشد، به عنوان اتیسم با عملکرد بالا انتخاب می­شوند.

پایایی و روایی پرسشنامه: این پرسشنامه توسط کاسه­چی در دانشگاه علوم بهزیستی در سال ۱۳۹۰ هنجاریابی شده است. برای محاسبه اعتبار درونی، ضرایب اعتبار آلفا پرسشنامه ASSQ در گروه والدین کودکان عادی پایه های اول تا پنجم ابتدایی قبل از حذف سؤالهای نامناسب (۷۶/۰) و در گروه معلمان (۷۷/۰) برآورد شد. بعد از حذف سؤالهای نامناسب ضریب آلفای کرونباخ در گروه والدین کودکان عادی (۷۷/۰) والدین کودکان اتیسم (۶۵/۰)، معلمان کودکان عادی (۸۱/۰) و معلمان کودکان اتیسم (۷۰/۰) برآورد شد. پرسشنامه ASSQ در هر دو گروه والدین و معلمان برای اختلال طیف اتیسم ار اعتبار قابل توجهی برخوردار است. در روایی محتوا، همبستگی بین ۲۱ سؤال از ۲۷ سؤال بالای (۳/۰) برآورد شد که سؤالات پرسشنامه ASSQ به استثنای سؤالات ۱۴، ۱۹، ۲۰، ۲۱، ۲۵ و ۲۷ از روایی محتوایی در گروه والدین و معلمان برخوردار بودند. ضریب اعتبار بازآزمایی پرسشنامه ASSQ کودکان طیف اتیسم در گروه والدین (۴۶۷/. = r ) و در گروه معلمان (۶۱۴/. = r ) برآورد شده است. (پرسشنامه ی ASSQ برای کودکان اتیستیک از پایایی و روایی قابل قبولی برخوردار است. برای برآورد روایی همگرایی پرسشنامه ASSQ همبستگی آن با دو پرسشنامه ی راتر و CSI-4 محاسبه شد که در گروه والدین ضریب همبستگی پرسشنامه ASSQ و راتر (۴۹۵/۰)، و در گروه معلمان پرسشنامه ASSQ و CSI-4 (411/0) به دست آمد معنادار بود. پس بین نمرات والدین و معلمان کودکان دارای اختلال طیف اتیسم در پرسشنامه ی ASSQ رابطه ی مثبت و معناداری وجود دارد. نسخه ی فارسی پرسشنامه ی ASSQ از روایی صوری مناسب برخوردار است. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده در گروه والدین و معلمان کودکان عادی و طیف اتیسم نشان می‌دهد که آیتم های ASSQ برای غربالگری کودکان اتیسم با عملکرد بالا مناسب است (کاسه چی، ۱۳۹۰).

ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده پرسشنامه در پژوهش حاضر (فرم مربیان) برابر ۷۳/۰ ‌می‌باشد.

شیوه نمره­گذاری پرسشنامه: پرسشنامه ASSQ دارای ۵ گزینه می‌باشد. نمره­گذاری این پرسشنامه در طیف لیکرت ۵ نقطه­ای تنظیم شده است، که به ترتیب ۰ نمره برای ندارد، ۱ نمره برای خیلی کم، ۲ نمره برای کم، ۳ نمره برای متوسط .۴ برای خیلی زیاد نمره­گذاری می‌کنند . به عبارتی به طور مشهود نشان می­دهد با کودکان هم سن و سال خود تفاوت دارد نمره یک منظور می­گردد (اهلر و گیلبرگ، ۱۹۹۹؛ به نقل از کاسه­چی، ۱۳۹۰).

۳-۶- روش اجرای پژوهش

پس از اخذ مجوزهای لازم از بهزیستی استان تهران و هماهنگی با مسئولین مرکز اتیسم به آرا وابسته با سازمان بهزیستی و دانشگاه شهید بهشتی؛ مراحل انجام پژوهش در سال ۹۲-۹۳ به شرح زیر انجام شد:

1. 1. ابتدا ازطریق آزمون ASSQ و تشخیص روانپزشک ۶ تن از کودکان با اختلال اتیسم عملکرد بالا که در سنین ۶ تا ۱۰ سال بودند، شناسایی شدند.

1. 1. در مرحله دوم پیش آزمون نظریه ذهن روی نمونه انتخاب شده اجرا شد.

1. 1. در مرحله سوم فرم ارزیابی اولیه ی دوسا^[۱۱۴] ‌در مورد هریک از آزمودنی ها پر شد.

1. 1. در این مرحله با اطمینان از اینکه کودکان با اختلال اتیسم به نظریه ذهن دست نیافته اند برای درمان انتخاب شدند.

1. در مرحله بعد به روش درمانی به صورت انفرادی پرداخته شد؛ ‌به این طریق که در هر جلسه ۴۵ الی یک ساعت روش دوسا انجام شد، نحوه درمان دوسا به ترتیب شامل مراحل زیر بود:

ابتدا با توجه به نتایج ارزیابی اولیه هر کودک با توجه به وضعیت و شرایط خاص او الگوی وضعیتی از بدن تنظیم شده و بعد جلسات درمانی به شکل زیر اجرا گردید.

در هر جلسه ابتدا تکنیک­های گرم کردن^[۱۱۵] که سه تکنیک راه رفتن به اتفاق درمانگر در محیط اتاق، تمرین آلاکلنگ در حالت نشسته و بازی هماهنگی دست­ها بود برای برقراری ارتباط اولیه و آماده ­سازی شرکت­ کنندگان جهت اجرای تکنیک­های تخصصی انجام و سپس بعد از اجرای تکنیک­های تخصصی آرام سازی که شامل (تکنیک فشار دوسا داشی اوتو، تکنیک آرام سازی بالا تنه^[۱۱۶] و تکنیک چرخش نیم تنه بالا^[۱۱۷])، تکنیک­های اصلی (که شامل شل و رها کردن شانه­ها، شل و رها کردن قفسه سینه، شل و رها کردن اسپاسم­های کمر در حالت نشسته چهار زانو، بالا آمدن دست­ها و بازو­ها، شل و رها کردن اسپاسم­های کمر در حالت ایستاده روی دو زانو ) اجرا شد و نهایتاًً برای هر آزمودنی ۸ جلسه درمان توانبخشی روانی – حرکتی دوساهو اجرا گردید.

1. 1. بعد از گذشت دو هفته از اتمام جلسات درمانی دوسا پس آزمون نظریه ذهن بر روی نمونه مورد نظر اجرا شد.

1. بعد از گذشت یک ماه بعد از اجرای پس آزمون، آزمون پیگیری بر روی نمونه مورد نظر اجرا شد.

(فرم­های رضایت نامه والدین، مشخصات دموگرافیک شرکت کنندگان، ارزیابی اولیه دوسا، جدول زمان بندی مداخلات و شرح کامل جلسات درمانی در پیوست آمده است).

۳-۷- روش تجزیه وتحلیل داده ­ها

تحلیل یافته­ ها در پژوهش حاضر در دو بخش توصیفی و استنباطی انجام شد.

1. 1. روش های آمار توصیفی: در این قسمت از جداول فراوانی و درصد­ها استفاده شد.

1. روش­های آمار استنباطی: در این بخش تحلیل داده ­ها به صورت گروهی انجام شد که در این قسمت برای ‌پاسخ‌گویی‌ به سؤالات پژوهش و تحلیل داده ­ها از آزمون t وابسته استفاده شد، که در دو مرحله مقایسه صورت گرفت؛ در مرحله اول نمرات پیش آزمون–پس آزمون آزمودنی­ها (میانگین نمرات خط پیش آزمون و پایان جلسات درمان) با هم مقایسه شدند و در مرحله دوم برای بررسی ثبات نتایج به دست آمده از مداخله نیز میانگین نمرات آزمودنی­ها در دو مرحله پیگیری و نمرات آن­ها در پایان جلسات درمان مورد مقایسه قرار گرفت، سطح درصد اطمینان در این پژوهش برابر ۹۵ درصد است.

۳-۸- ملاحظات اخلاقی

• • اطلاع کامل والدین و مسئولین مرکز از نحوه اجرا و مراحل تحقیق.

• ایجاد شرایط مناسب و محیط آرام و بدون استرس برای کودکان در حین درمان و اجرای آزمون­ها.

فصل چهارم:

تجزیه و تحلیل داده ها

در این فصل داده ­های گردآوری شده از نمونه ­های مورد نظر به صورت تفصیلی در دو بخش توصیفی و استنباطی ارائه ‌شده‌اند. برای توصیف داده ­ها از جداول شامل نمودار، میانگین، انحراف استاندارد و خطای استاندارد میانگین استفاده شده است و برای استنباط داده ­ها از آزمون t وابسته استفاده شده است.

۴-۱- داده ­های توصیفی

جدول ۴- ۱ : ویژگی­های گروه بر اساس سن، مقطع تحصیلی و نمره آزمودنی در پرسشنامه سنجش اختلالات طیف اتیسم و آزمون وکسلر

دریک محیط آموزشی مجهز نقش مربی در مقام تسهیل کننده، در آموزش و پروش خردسالان یک اصل اساسی دیگر است. دیویی(۱۹۵۰)در آنچه که احتمالا اولین مدارس آزمایشی پیش دبستانی در امریکا بوده است، تغییرات قابل ملاحظه ای در تربیت معلمان داد. او تأکید می کرد که مربیان را باید به صورتی تربیت کرد که روحیه تحقیق فعال برای یادگیری را در کودکان برانگیزند ‌و تسهیل کنند، نه اینکه صرفا به یک کلاس مملو از کودک که نشسته و منفعل هستند، درس بدهند. به اعتقاد او نقش معلم ‌در کلاس پاسخ دادن، حمایت کردن و رهبری کردن هر کودک در کشف محیط و فرصت های آموزشی مربوط به موضوع هایی است که روزانه با توجه به علایق و توانایی‌های رشدی کودک انتخاب می شود. (آلن، ۱۳۷۰، ص۴۷)

ژان پیاژه (۱۹۸۰ – ۱۸۹۶)

ژان پیاژه درسال۱۸۹۶ در نوشاتل^[۴۶]، سوئیس متولد گردید. وی کودکی، جدی و بسیارباهوش بود. در سن ده سالگی اولین مقاله علمی خود را ‌در مورد پرنده کوچکی (گنجشک آلبینو^[۴۷]) که در پارک محل زندگی خود مورد مشاهده قرارداده بود، نوشت. پیاژه درست قبل از سن بیست و یک سالگی متجاوز از بیست مقاله در رشته جانورشناسی منتشر نمود. به طور خلاصه، پیاژه از نظر هوشی در دوران کودکی و نوجوانی اش پیشرسی نادری را از خود نشان داده است. علی رغم علاقه و توجه اولیه اش به علوم طبیعی، پیاژه جوان، مطالعات بسیاری را در زمینه‌های جامعه شناسی امور مذهبی و فلسفی انجام داد. به هنگام مطالعه فلسفه به شناخت شناسی^[۴۸] یا مطالعه چگونگی اکتساب دانش و معلومات علاقه مندی ویژه ای پیدا کرد. جستجوی وی برای برقرار کردن رابطه ای بین بیولوژی و شناخت شناسی، سرانجام وی را به دنیای روان شناسی رهسپار نمود. وی بعد از اخذ درجه دکترا، تدریس روان شناسی را آغاز ‌کرد و به منظور مطالعه بیشتر و کسب تجربیات عمیق تر در پاره ای از آزمایشگاه ها، کلینیک ها و دانشگاه های اروپایی، سوئیس را ترک کرد. (مفیدی، ۱۳۸۱، ص۱۲۲)

پیاژه ‌در مورد رشد شناختی کودکان تعدادی بی شماری کتاب و مقاله نوشته است. او براین عقیده بود که رشد هوشی در واقع تداوم مستقیم رشد بیولوژیکی کودک تازه تولد یافته است. کودک به هنگام تولد از نظر بیولوژیکی به پاسخ های حرکتی مختلف مجهز گردیده است که بعدها چارچوبی برای روند فکری او فراهم می آورد. موهبت های بیولوژیکی در کودک در حال رشد، مسیر رشد و روند شناختی را هموار می‌سازد. در واقع از دیدگاه وی، توانایی تفکر ریشه فیزیولوژیکی دارد و از آن منشا می‌گیرد. (همان، ص۱۲۳)

اهمیت خدمات پیاژه در زمینه درک رشد هوشی است. وی از طریق مشاهدات فشرده و جامع در خصوص کودکان که در طی دوره های طولانی صورت گرفت، توانست قلمرو بکر و دست نخورده فکر انسان را به تصویر بکشد و نقشه مراحل رشد هوشی انسان را ترسیم نماید. پیاژه طی سال‌های ۱۹۶۰-۱۹۳۰ تقریبا به طور ناشناس در انستیتوی ژان ژاک روسو، واقع در ژنو به کار اشتغال داشت واز روش منحصر به فرد خودشروع به شکل دهی نظریه انقلابی خود ‌در مورد رشد هوش کرد. مشاهده دقیق کودکان در محیط طبیعی روش بارز تحقیق وی به حساب می‌آید. پی بردن به روش کار پیاژه از این جهت اهمیت دارد که وی می‌توانست با بهره گرفتن از این روش سیستم پیچیده رشد هوشی را تشریح نماید. (همان، ص۱۲۳)

انتقاد هایی بر روش مشاهده و تحقیقات پیاژه وارد آمده است که در زیر بدان ها اشاره می شود:

1. 1. محدود بودن جامعه مورد تحقیق: در ابتدا نتایج و مشاهدات و مطالعات پیاژه به علت داشتن جامعه تحقیقی محدود قابل تعمیم ومورد استفاده عملی برای همگان نبود، و به علت همین نمونه های کوچک تحقیقی، از آمار و علم آمار نیز در تحقیقات خود استفاده نمی کرد.

1. 1. نداشتن چارچوب استاندارد برای مصاحبه و مشاهده: پیاژه لزوماً، سوالات همانندی از کودکان نمی کرد. ‌بنابرین‏ مصاحبه ها و مشاهدات وی دقیقا قابل مقایسه با یکدیگر نبودند.

1. مشکل ترجمه و تفسیر کارهای پیاژه به زبان های دیگر: از آنجا که کارهای پیاژه بیشتر به زبان فرانسوی نوشته می شد، همیشه ترجمه وتفسیر آن ها به زبان های دیگر و به طرز دقیق مشکلاتی داشت. البته در سال‌های اخیر، به علت وجود مترجمین روان شناس این مسأله دیگر وجود ندارد.

پیاژه برای رفع این قبیل ابهامات با بهره گرفتن از جامعه تحقیقی و نمونه های مشاهداتی وسیع تری، مطالعاتش را به صورت تازه ای آغاز کرد و از طریق تکرار، به جای انجام تجربه ای منفرد، شواهد کافی جمع‌ آوری نمود و توانست به عنوان مشهورترین نظریه پرداز در زمینه رشد هوشی و شناختی در دنیای امروز به همگان شناسانده شود. (همان، ص۱۲۶)

پیاژه برای شکل دهی تعریف عمومی خود از هوش ازمفهوم انجام عمل و دست کاری اشیاء محیط به وسیله کودک استفاده نموده وچنین می‌گوید: «هوش نمونه ای ویژه از سازگاری بیولوژیکی است، و دیگر این که “هوش شکلی از تعادل شناختی است. ” عبارت تعادل ^[۴۹] از فیزیک گرفته شده و به معنای توازن و تراز بین ساختارهای ذهنی فعلی و آتی شخص است. از دیدگاه پیاژه از طریق این جریان است که کودک با خبرهای تازه مواجه می‌گردد و فعالانه سعی در جهت ارتباط دادن آن ها با دانسته های قبلی خود دارد و ‌به این ترتیب به سطح جدیدی از تعادل (هوش) می‌رسد. از دیدگاه پیاژه می توان رشد هوش را به صعود از پلکانی تشبیه نمود که هر پله نشان دهنده یک حالت توازن در جهت تعادل جویی است. همان طور که فرد پله ها را می پیماید، در حقیقت به سوی سازش ^[۵۰]در حرکت می‌باشد. جریان عبور فرد از هر پلکان که در واقع جریان سازش و انطباق فرد با محیط پیرامونش می‌باشد شامل ترکیبی از دو جریان دیگر است. یکی جریان درون سازی^[۵۱] و دیگری جریان برون سازی^[۵۲]. درون سازی جریان برخورد فرد با محیط بر حسب ساختارهای فیزیکی و هوشی جاری فرد می‌باشد و برون سازی جریان تغییر ساختارهای موجود فرد به طریقی است که با موقعیت جدید به نحو موثرتری روبرو گردد. (همان، ص۱۲۷)

از نظر وی چهار مرحله اساسی در رشدذهنی هر فرد وجود دارد که به ترتیب ذکر می شود:۱- مرحله حسی- حرکتی^[۵۳](از تولد تا دوسالگی) –کودک زندگی را با توانایی دو نوع حرکت انعکاسی^[۵۴] آغاز می‌کند. الف-انعکاس هایی که غیرارادی هستند مانند حرکت زردپی زانو که به وسیله کسب تجربه تغییر داده نمی شود.

ب- انعکاس هایی که ارادی هستند مانند چنگ زدن، مکیدن که به وسیله تجربه کودک تغییر می‌یابند. اعمال ابتدایی و تکراری کودک مانند حرکت دست ها و مکیدن به نظر غیر ارادی می‌رسند اما به محض این که کودک چنگ زدن اشیا، گرفتن و دست ورزی با آن ها را یاد می‌گیرد و تجربه کار با اشیا را پیدا می‌کند، اعمالش شکلی هدف دار و ارادی به خود می گیرند. در این مرحله کودکان برای نامیدن اشیا و اعمال مختلف پیرامون خود از کلمات استفاده نمی کنند، برای به خاطر سپردن وقایع، به تجربیات لحظه ای و مستقیم خود نیازمندند ودرک کودک از جهان تنها شامل ادراکات و اشیایی است که در ارتباط با آن ها تجربه مستقیم دارد. وابسته بودن به تجربیات لحظه ای در طی این دوران، بدین معنا است که تقریبا هیچ چیز از قبل شکل گرفته ای، بین کودک و محیطش وجود ندارد. به اصطلاح سازمان ذهنی و فکری کودک هنوز ناپخته، خام و ناآزموده است، و ‌بنابرین‏ کیفیت تجربه از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. (همان، ص۱۳۱)

ریسک عملیاتی عموماً از ریسک‌های داخلی بانک­ها بوده و ناشی از اشتباهات انسانی یا اتفاقات و خطای تکنیکی تعریف می‌شود(اجینگتون^[۱]،۲۰۰۹). این ریسک شامل تقلب(موقعیتی که معامله‌گرها اطلاعات غلط می‌دهند)، اشتباهات مدیریتی و کاستی کنترل می‌شود. خطای تکنیکی ممکن است ناشی از نقص در اطلاعات، پردازش معاملات، سیستم‌های جابه‌جایی یا به طور کلی هر مشکل دیگری در سطح سازمان روی می‌دهد، باشد (سینسا^[۲]،۲۰۰۵).

حال از آنجایی که اصل محافظه‌کاری سبب می‌شود طرف با احتیاط بیشتری در شناسایی عناصر حسابداری عمل کند بر ریسک عملیاتی شرکت تاثیر دارد.

در این پژوهش ‌به این موضوع پرداخته شده است که:

بین محافظه‌کاری و ریسک عملیاتی چه رابطه­ای وجود دارد؟

۱-۳ اهمیت و ضرورت انجام پژوهش

‌در مورد محافظه‌کاری و اثر آن بر ریسک عملیاتی پژوهش‌های اندکی انجام شده است. ولی نتایج پژوهش ریچارد^[۳](۲۰۱۳) اهمیت این موضوع را مشخص می‌کند زیرا محافظه‌کاری باعث کاهش عدم تقارن اطلاعاتی در بازار سرمایه و ریسک می‌شود. همچنین پژوهش ریچارد یک پژوهش تجربی بود تا علمی. و موضوع ما در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران می‌باشد.

از آنجایی که محافظه‌کاری با ارائه اطلاعات مالی با کیفیت بالا موجب کاراتر شدن بازار و تصمیم ­گیری بهتر استفاده­کنندگان از صورت­های مالی می‌شود و در نتیجه ریسک عملیاتی در شرکت­ها کاهش خواهد داده شد، اهمیت این موضوع مشخص می‌شود. و حال در پژوهش قبلی برای ریسک عملیاتی هیچ متغیری در نظر گرفته نشده بود. در حالی که در پژوهش حاضر برای ریسک عملیاتی دو متغیر نرخ بازده سهام و نسبت حقوق صاحبان سهام به داراییها در نظر گرفته شده است و رابطه آن ها با محافظه‌کاری سنجیده می‌شود. پس از آنجایی که در پژوهش قبلی برای ریسک عملیاتی هیچ متغیری در نظر گرفته نشده است و در پژوهش حاضر از این دو متغیر استفاده شده است، پس این پژوهش سودمند ‌می‌باشد زیرا باید ریسک عملیاتی دارای متغیر­های مشخصی باشد تا بتوان نتیجه ­گیری درست کرد.

۱-۴ اهداف پژوهش

هدف اصلی: تعیین رابطه بین محافظه‌کاری و ریسک عملیاتی

اهداف ویژه:

– تعیین رابطه بین محافظه‌کاری حسابداری و تغییرات بازده سهام

– تعیین رابطه بین محافظه‌کاری حسابداری و تغییرات نسبت حقوق صاحبان سهام به داراییها

اهداف کاربردی:

– سرمایه ­گذاران در بورس اوراق بهادار تهران؛ با توجه به نتیجه این پژوهش، در بورس اوراق بهادار تهران راجع به ریسک خرید سهام شرکت، از سوی سرمایه ­گذاران تصمیم گرفته خواهد شد.

– مدیران شرکت­ها؛ مدیران شرکت‌ها راجع به اینکه سود آن ها چقدر تحت تاثیر محافظه‌کاری قرار گرفته خواهد شد و بر روی ریسک عملیاتی شرکت اثر خواهد داشت به دنبال نتایج این پژوهش می‌باشند.

– مؤسسات آموزشی و دانشگاه­ها؛ این پژوهش ‌به این گروه با توجه به اینکه مطالعاتی در این زمینه در اختیار استادان و مدرسان دانشگاه­ها قرار خواهد داد مورد توجه قرار گرفته خواهد شد.

۱-۵ فرضیه ‏های پژوهش:

فرضیه اصلی: بین محافظه‌کاری حسابداری و ریسک عملیاتی، رابطه معنا­داری وجود دارد.

فرضیه‌های فرعی

1. 1. بین محافظه‌کاری حسابداری و تغییرات بازده سهام، رابطه معنا­داری وجود دارد.

1. بین محافظه‌کاری حسابداری و تغییرات نسبت حقوق صاحبان سهام به داراییها، رابطه معناداری وجود دارد.

۱-۶ تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش

۱-۶-۱ محافظه‌کاری: محافظه‌کاری در حسابداری معمولاً به عنوان یک انتخاب (توسط قانون‌گذاران، تدوین‌­کنندگان استاندارد و شرکت‌ها) از میان رویه‌های حسابداری تلقی می‌شود که به کم­نمایی ارزش داراییها و سود منجر می‌شود(بالاچاندرام و موهانرام^[۴]،۲۰۱۱). برای اندازه ­گیری محافظه‌کاری از مدل باسو^[۵](۱۹۹۷) به شرح زیر استفاده شده است:

(۱-۱) Earn=β _۰+β _۱ Neg _i,t+β _۲ Ret _i,t+β _۳ Neg _i,t-Ret+μ _i,t

Earn= سود هر سهم شرکت قبل از اقلام غیر عادی در سالt ، تقسیم بر قیمت سهام شرکت در ابتدای سال.

Ret= بازده ۱۲ ماه شرکت که به بعد از مجمع سال t-1 تا مجمع سال t ختم می‌شود.

Neg= شاخصی است که اگر Ret منفی باشد برابر با یک، و اگر Ret مثبت باشد برابر با صفر است.

در مدل رگرسیونی بالا ۲β پاسخ سود را نسبت به بازده‌های مثبت اندازه ­گیری می‌کند و ۳β+۲β پاسخ سود را نسبت به بازده‌های منفی اندازه ­گیری می‌کند.

حال ‌بر اساس مدل رگرسیونی بالا سطح محافظه‌کاری بر اساس فرمول زیر به دست می‌آید:

(۱-۲)

تغییرات نرخ بازده سهام: این تغییرات از طریق محاسبه مابه­التفاوت نرخ بازده سهام سال جاری نسبت به سال گذشته به دست می ­آید.(www.fa.wikipedia.org)

و از طریق فرمول زیر به دست می‌آید:

(۱-۳)

که در آن:

R2= نرخ بازده سهام سال جاری

R1= نرخ بازده سهام سال گذشته

تغییرات نسبت حقوق صاحبان سهام به داراییها: این نسبت از تقسیم تغییرات حقوق صاحبان سهام به دارایی‌های شرکت­ها به دست می‌آید.(www.fa.wikipedia.org)

(۱-۴)

که در آن:

= تغییرات نسبت حقوق صاحبان سهام به داراییها

E= حقوق صاحبان سهام

A= داراییها

ریسک عملیاتی: ریسک عملیاتی عموماً ناشی از اشتباهات انسانی یا اتفاقات و خطای تکنیکی تعریف می‌شود. این ریسک شامل تقلب (موقعیتی که معامله‌گرها اطلاعات غلط می‌دهند)، اشتباهات مدیریتی و کاستی کنترل می‌شود. خطای تکنیکی ممکن است ناشی از نقص در اطلاعات، پردازش معاملات، سیستم‌های جابه‌جایی یا به طور کلی هر مشکل دیگری که در سطح سازمان روی می‌دهد، باشد .(www.fa.wikipedia.org)

۱-۷ قلمرو پژوهش

قلمرو پژوهش بسته به ابعاد آن در سه حیطه متفاوت‌، به شرح زیر مورد بررسی قرار گرفته است:

قلمرو موضوعی: محدوده موضوعی پژوهش، مطالعه شامل بررسی رابطه محافظه‌کاری حسابداری با ریسک عملیاتی.

قلمرو زمانی: قلمرو زمانی این پژوهش از ابتدای سال ۱۳۸۸ تا پایان سال ۱۳۹۲ بوده است.

قلمرو مکانی: چارچوب مکانی این پژوهش شامل شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.

فصل دوم

ادبیات و پیشینه پژوهش

۲-۱ مقدمه

در این فصل راجع به محافظه‌کاری و پیامد‌های اقتصادی محافظه‌کاری و انواع محافظه‌کاری(شرطی و غیر­شرطی) و روش‌های اندازه‌گیری محافظه‌کاری توضیحاتی داده خواهد شد و به بررسی رابطه محافظه‌کاری و مالکیت نهادی پرداخته می‌شود. سپس به سراغ تعریف ریسک رفته می‌شود و ماهیت ریسک و عوامل مؤثر بر ریسک‌، توضیح داده خواهد شد و سپس به بیان مدیریت ریسک پرداخته می‌شود و انواع ریسک‌ها‌، که شامل ریسک مالی، ریسک تجاری، ریسک ورشکستگی، ریسک نرخ بهره، ریسک سیاسی، ریسک بازار، ریسک سیستماتیک و غیر­سیستماتیک، ریسک مقررات، ریسک عملیاتی، ریسک قانونی، ریسک محصول، ریسک بازار سرمایه، ریسک نقدینگی و ریسک اعتباری ‌می‌باشد، تشریح می‌شود و سپس اجزای تشکیل دهنده ریسک توضیح داده خواهد شد و در نهایت مروری بر تحقیقات داخلی و خارجی می‌شود.

وجود فضای رقابتی در محیط فعالیت شرکت‌ها.

الف)مناسب بودن عوامل تولید

در ساده‌ترین شکل، عوامل تولید عبارتند از: زمین، کار، منابع طبیعی، سرمایه و زیرساختها. عواملی که در داخل کشور ایجاد می‌گردند نسبت به آنهایی که به صورت طبیعی وجود دارند، از اهمیت بیشتری برخوردارند. پنج عامل وجود دارد که عبارتند از منابع انسانی، منابع فیزیکی، منابع فنی وعلمی، منابع سرمایه ای و زیرساختها.

منابع انسانی: کیفیت نیروی‌کار موجود و مهارت‌های آن ها، سطوح دستمزد واخلاق کاری،عوامل منابع انسانی یک ملت را تشکیل می‌دهند. کشورهایی که دارای کارگران ارزان و فراوان هستند در تولید محصولاتی که نیاز به تعداد زیادی کارگر با مهارت‌های سطح پایین دارد، دارای مزیت‌های مشخصی هستند. ‌از طرف‌ دیگر این کشورها در تولید محصولاتی که نیاز به کارگران با مهارت‌های بالا و بدون نظارت داشته باشد، معمولاً دارای عدم مزیت می‌باشند.

منابع فیزیکی: موجود بودن، کمیت، کیفیت و هزینه زمین، آب، معادن وسایر منابع طبیعی، منابع فیزیکی یک کشور راتشکیل می‌دهند. این گروه از عوامل شامل اندازه و محل جغرافیایی کشور نیز محسوب می‌شوند، زیرا نزدیک بودن به بازارها و منابع عرضه و هزینه های حمل‌ونقل جزء عوامل راهبردی و مهم محسوب می‌شوند. روشن است که این عوامل از مزیتها و یا عدم مزیت‌های مهم صنایعی است که به منابع طبیعی وابسته‌اند.

منابع فنی وعلمی: موجود بودن دانش علمی، فنی و اقتصادی در یک کشور که دارای جمعیت قابل ملاحظه‌ای می‌باشد به معنی آن است که کشور مذبور از نظر این منابع غنی می‌باشد. وجود این عوامل معمولاً تابعی از میزان امکانات تحقیقاتی و دانشگاهی در بخش دولتی و خصوصی است که در داخل کشور به فعالیت مشغول هستند. این عوامل برای موفقیت در تولید کالاها وخدمات پیچیده و انجام بازرگانی پیشرفته مهم هستند.

منابع سرمایه ای: موجود بودن، حجم، هزینه و نوع سرمایه در دسترس صنایع درکشورهای مختلف متفاوت است. نرخ پس انداز در یک کشور، نرخ بهره، قوانین مالیاتی وکسر بودجه دولت، بر روی این عوامل اثر می‌گذارند. صنایعی که در کشورهایی فعالیت می‌کنند که درآنجا هزینه سرمایه کم است درمقایسه با صنایعی که در ممالکی هستند که هزینه سرمایه بالا است، در بعضی موارد دارای مزیت‌های تعیین کننده‌ای هستند.

شرکتهایی که هزینه سرمایه ای بالایی را می‌پردازند، اغلب قادر نیستند در بازارهایی که رقبای آن ها می‌توانند قیمتهای خود را درسطح پایینی نگه دارند به فعالیت ادامه دهند. در چنین حالتی شرکتهایی که هزینه های سرمایه زیادی را می‌پردازند یا باید نرخ بازگشت سرمایه پایینی را بپذیرند و یا اینکه از آن کشور خارج شوند.

زیر ساختارها: زیر ساختارها شامل نظام بانکی، نظام درمانی، نظام حمل ونقل، نظام ارتباطات و موجود بودن و هزینه استفاده ازآنها در یک کشور است. صنایع پیشرفته تر برای کسب موفقیت بیشتر وابسته به زیر‌ساخت‌های پیشرفته هستند.

ب) شرایط تقاضا

ماهیت تقاضا در یک کشور برای خدمات و کالاهای یک شرکت یا صنعت مهم هستند، زیرا آن ها ماهیت نرخ پیشرفت و نوآوری‌های شرکت‌ها را تعیین می‌کنند. این ها عواملی هستند که شرکت‌ها را برای رقابت در جهان آموزش می‌دهند و یا اینکه در آماده‌کردن آن ها جهت رقابت در بازارهای جهانی با عدم موفقیت مواجه می‌نمایند. سه ویژگی تقاضا در یک کشور برای کسب مزیت رقابتی مهم است که عبارتند از: ترکیب تقاضا در یک کشور، اندازه و الگوی رشد تقاضا در یک کشور، و ابزارهایی که توسط آن تقاضای کشور، خدمات وکالاهای تولیدی را به بازارهای خارجی هدایت می‌کند.

ترکیب تقاضا در یک کشور: تعیین می‌کند که چگونه شرکت‌ها، نیازهای خریداران را درک می‌کنند و به آنهاپاسخ می‌دهند. مزیت رقابتی وقتی حاصل می‌گردد که تقاضا در یک کشور به شرکت‌های محلی (درمقایسه بارقبای خارجی)تصویر بهتری از نیازهای خریداران ارائه می‌کند. وقتی که شرکت‌های ملی برای نوآوری‌های سریع و به دفعات زیاد تحت فشار خریداران قرار داشته باشند، این مزیت افزایش می‌یابد. واقعیت این است که وقتی شرکت‌ها به تقاضاهای داخلی حساسیت بیشتری داشته باشند و به آن پاسخ مناسب بدهند و این تقاضاها نشان دهنده تقاضای جهانی باشد، شرکت از بقیه رقبا پیشی خواهد گرفت.

اندازه والگوی رشد بازار داخلی: اگر ترکیب تقاضای داخلی پیچیده و نشان دهنده تقاضای خارجی باشد، این خصوصیات از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هنگام دادوستد با بازارهای آشنا و مناسب، بازارهای بزرگ داخلی فرصت‌های خوبی را برای یادگیری و دستیابی به صرفه جویی ناشی از مقیاس عرضه می‌نمایند. وقتی که بازار داخلی برای جذب ظرفیت اضافه شده کافی باشد، نگرانی کمتری نسبت به سرمایه گذاری در تسهیلات تولیدی بزرگ و برنامه تحقیق و توسعه گرانقیمت وجود دارد. درصورتی که تقاضای داخلی نشان دهنده تقاضای خارجی باشد و شرکت‌ها تنها خود را متعهد به تأمین نیازهای بازارهای محلی ننمایند، وجود برنامه ها وتسهیلات تولیدی بزرگ در رقابت جهانی یک مزیت می‌باشد.

هدایت تقاضای داخلی به خارج از کشور: ابزارهایی که توسط آن تقاضای داخلی کشور، خدمات وکالاهای تولیدی را به بازارهای خارجی هدایت می کند، سومین جنبه شرایط تقاضاست. موضوع مورد بررسی در اینجا آن است که آیا افراد و بازرگانانی که به خارج مسافرت می‌کنند، درآنجا متقاضی کالاها وخدمات کشور خود هستند یاخیر.

ج) صنایع وابسته وپشتیبانی

وجود صنایع رقابتی بین‌المللی در زمینه‌های وابسته یا جهت پشتیبانی مستقیم از سایر صنایع، ممکن است به یک شرکت مزیت رقابتی اعطا کند. صنایع عرضه کننده محصولات رقابتی در سطح بین‌المللی داده های لازم را به صنایع مرتبط عرضه می‌کنند که می‌تواند از لحاظ نوآوری‌های مرتبط با فناوری، قیمت و کیفیت باعث افزایش توان رقابت بین‌المللی شود. دسترسی، تابعی از فاصله جغرافیایی و میزان تشابه فرهنگی می‌باشد. داده ها به تنهایی مزیتی ایجاد نمی‌کنند. تماس و هماهنگی با عرضه کنندگان فرصت لازم را برای زنجیره ارزش جهت برقراری روابط بهینه با آن ها فراهم می‌کند. این فرصت‌ها معمولاً برای شرکت‌های خارجی وجود ندارد. وقتی که صنایع وابسته رقابتی در یک کشور وجود داشته باشد، مزیت‌های مشابهی به وجود می‌آید. در اینصورت فرصت‌ها جهت هماهنگی و سهیم شدن در فعالیت‌های زنجیره ارزش ایجاد می‌شود و مثال روشن در این رابطه، فرصت‌ها جهت سهیم شدن بین سازندگان سخت افزارهای رایانه وتوسعه دهندگان نرم افزار است..صنایع مرتبط، فرصتهایی را برای یکدیگر درسطح بین‌المللی ایجاد می‌کنند.

د) راهبرد، ساختار و وضع رقابتی شرکت

از یک سو رقابت و از سوی دیگر تغییرات مداوم، سازمان ها را با شرایط پیچیده ای روبرو می‌کند که نیاز به استراتژی و برنامه بلند مدت را بیش از پیش ضروری می‌سازد. این نیاز در سازمان های صادر کننده نیز به قوت خود باقی است و چه بسا بیش از دیگر سازمان هایی که فقط در سطح ملی فعالیت می‌کنند، وجود داشته باشد(رحیم نیا و صادقیان، ۱۳۹۰).

۳-۲-۵- آیا رویه موجود در دادگاه­ های کیفری داخلی و بین ­المللی، تمامی ابعاد بزه­ دیده­گی زنان را در فرایند رسیدگی مد نظر قرار داده است؟

یافته های جرم شناختی و بزه دیده شناختی ضرورت حمایت کیفری افتراقی از افراد بالقوه آسیب پذیری نظیر زنان را در پرتو تشدید مجازات بزه کارانی که آن ها را هدف تعرضات مجرمانه خود انتخاب می‌کنند، نشان می‌دهند. سؤالی که در این جا مطرح می شود این است که عدم توجه به واقعیت جرم شناختی فوق در ترسیم سیاست جنایی تقنینی و یا به عبارتی ساده تر در تدوین قوانین کیفری چه آثار و پی آمدهایی را می‌تواند به دنبال داشته باشد؟

اگر یک روی سکه جرم را «بزه دیدگی» بدانیم، روی دیگر این سکه را «بزهکاری» تشکیل می‌دهد. در واقع، هر گونه تلاش در راستای کاهش «بزه دیدگی» افراد، منجر به کاهش بزه کاری نیز خواهد شد. برخی افراد نظیر زنان بنا به کاستی های قوای جسمانی و وضعیت اجتماعی خاص (در جامعه ای مثل ایران) بیش از سایرین در معرض خطر بزه دیدگی قرار دارند. (که به دلیل پرهیز از تکرار مطالب از ذکر مبانی جرم شناختی آن خودداری می‌کنیم.) اما آن چه که مسلم می کند، این است که فقدان نگاه و روی کرد ویژه ‌به این نوع بزه دیدگان در تدوین قوانین جزایی و حمایت کیفری افتراقی ویژه از آن ها ممکن است آنان را در معرض «بزه دیدگی» قرار دهد. چرا که برای یک بزه کار بالقوه (مجرم برانگیخته شده) آماج ها و اهداف مناسب و مطلوبی می‌باشند که به علت ناتوانی و ضعف آن ها، خطر و هزینه ارتکاب جرم بر روی آن ها پایین بوده (قربانیان مناسب) و با فقدان موانع قوی (از جمله سازوکار تشدید کیفر) به نظر می‌رسد که انتخاب اول بزه کاران چنین بزه دیدگانی باشند. این مسأله زمانی تشدید می شود که قانون گذار نه تنها زنان را از حمایت کیفری افتراقی برخوردار نمی کند، بلکه یک مرحله نیز به عقب تر بر می‌گردد و از این گروه در مقایسه با مردان حمایت کیفری کم تری می‌کند. سیاستی که قانون گذار کیفری ایران در جرایم علیه تمامیت جسمانی زنان اتخاذ نموده است.

بدین سان با پایین آمدن هزینه کیفری جرایم علیه زنان این آماج های کم خطر برای بزه کاران بالقوه، کم خطرتر و ارتکاب جرم بر روی آن ها کم هزینه تر شده است. در نتیجه احتمال بزه دیدگی آن ها بالا می رود و این موضوع در محیط های خصوصی خانوادگی و دور از نظارت دولت که رقم سیاه بزه کاری در آن ها بالا است، تشدید خواهد شد. چرا که میزان بزه دیدگی زنان در نتیجه خشونت های خانوادگی بسیار بالا بوده و حمایت کیفری کم تر از آن ها توسط قانون مجازات این خطر را افزایش خواهد داد. موضوعی که در جرایم علیه تمامیت جسمانی زنان، موجب شگفتی انسان می شود، حکم جرم مادون نفس نسبت به آن ها می‌باشد که ‌بر اساس حکم مقرر در قانون مجازات اسلامی در قطع عضو و جرم نسبت به زنان توسط مردان، تا یک سوم دیه کامله مرد، زن و مرد برابرند و مرد در برابر جنایتی که تا میزان فوق وارد می کند به قصاص محکوم می‌گردد. ولی زمانی که دیه جنایت وارده به یک سوم یا بیش از آن رسید به یک باره حمایت کیفری قانون گذار از زن به نصف تقلیل می‌یابد.

به نظر می‌رسد که این امر نه تنها زنان را در معرض بزه دیدگی مکرر قرار بدهد بلکه موجب افزایش خشونت و صدمات وارده علیه زنان نیز شود و بزه کاران مصمم را به ادامه رفتار مجرمانه و افزایش میزان جراحات وارده ترغیب نماید، چرا که با افزایش گستره رفتار مجرمانه حکم قصاص مشروط به پرداخت نصف دیه از طرف بزه دیده خواهد شد و از طرف دیگر احتمال جمع نشدن شرایط قصاص نفس مذکور در ماده ۲۷۲ قانون مجازات اسلامی نیز افزایش می‌یابد.

بدین سان قانونی که باید در مرحله گذر از اندیشه به فعل مجرمانه از یک طرف و طی طریق فرایند جنایی از طرف دیگر، وقفه ایجاد نماید با مقرر داشتن یک حکم غیرمنطقی و حمایت کیفری کم تر از «زنان» ممکن است موجبات «بزه دیده زایی» قانون کیفری و در نتیجه امکان «جرم زایی» آن را به طور غیرمستقیم فراهم نماید. هر چند اثبات رابطه بین حمایت کیفری کم تر از زنان و بزه دیده زایی این مسأله نیازمند انجام تحقیقات می‌دانی گسترده می‌باشد، اما آن چه که بدیهی می کند این است که تحقیقات و یافته های جرم شناسی (همان گونه که در بخش اول گفته شد) ثابت کرده‌اند که زنان به عنوان بزه دیدگان بالقوه آسیب پذیر بیش تر از مردان در معرض خطر بزه دیدگی قرار دارند فلذا حمایت کیفری ویژه از آن ها در راستای کاهش بزه دیدگی آن ها از طریق بالا بردن خطر ارتکاب جرم بر روی آن ها، ضروری است. و در شرایط مساوی زنان بیش تر از مردان در معرض خشونت قرار دارند و به طریق اولی در شرایطی که حمایت کیفری کم تری برای آن ها مقرر شده است، ضریب بزه دیدگی آن ها افزایش خواهد یافت.

نگاهی به قوانین کیفری ایران نشان می‌دهد که تشدید مجازات بزه کارانی که بزه دیده آن ها یک زن است به عنوان یکی از مؤلفه های «سیاست کیفری افتراقی» مورد پذیرش قرار نگرفته است. در این زمینه فقط از حکم ماده ۲۰۶ قانون مجازات اسلامی و آن هم به طور غیرمستقیم چنین سیاستی استنباط می‌گردد. ‌بر اساس حکم این ماده قتل در موارد زیر عمدی است؛ «مواردی که قاتل قصد کشتن را ندارد و کاری را که انجام می‌دهد نوعاً کشنده نیست ولی نسبت به طرف بر اثر بیماری و یا پیری و یا ناتوانی یا کودکی و امثال آن ها نوعاً کشنده باشد و قاتل نیز به آن ها آگاه باشد.» و چنین حکمی ‌بر اساس بند ج ماده ۲۷۱ قانون مجازات اسلامی ‌در مورد قطع عضو و جرح عمدی نیز به کار رفته است. شاید بتوان به عنوان یکی از مصادیق امثالهم در مواد فوق الذکر از زن بودن بزه دیده نام برد.

‌بنابرین‏، می توان گفت که تشدید کیفر بزه کاران به دلیل زن بودن بزه دیدگان هرگز به عنوان یک سیاست منسجم و هماهنگ در سیاست کیفری ایران، اتخاذ نشده و در مواردی به ویژه در تعرضات جسمانی علیه زنان، عکس آن عمل شده است.

۳ -۵ پیشنهاداها و نتیجه گیری

از مجموعه مطالب گفته شده می‌توان نتایج زیر را به دست آورد:

ابعاد وسیع خشونت علیه زنان و تبعات آن به ویژه پس از جنگ جهانی دوم، سرآغاز شکل گیری تحولات فکری و جنبش‌های اجتماعی زنان برای رفع خشونت و تبعیض نسبت به زن شد. نهادهای بین‌المللی، قاره‌ای و منطقه‌ای همچون سازمان ملل و ارگان‌های وابسته به آن، سازمان‌های دفاع از حقوق بشر و سازمان‌های غیر دولتی نیز در چند دهه اخیر ‌به این کارزار رو به گسترش پیوستند و بررسی ابعاد و اشکال خشونت و تبعیض علیه زنان، پیامدها و تاثیرات آن را بر سلامت و زندگی فردی و اجتماعی زنان و کودکان در دستور کار خود قرار دادند. نتیجه این روند، تشکیل صدها سازمان و نهاد کوچک و بزرگ در سطوح محلی یا منطقه‌ای و جهانی، آکادمیک و غیر آن، هزاران نشست، فراخوان و کنفرانس، تهیه و صدور بیشماری گزارش، اعلامیه، قطعنامه توصیه نامه، بوده است. با این چشم انداز که با اقدامات دولت‌ها و البته نهادهای مردمی و اجرای برنامه های مستمر و آینده نگر، خشونت و تبعیض علیه زنان در زندگی فردی و اجتماعی آنان مهار شود.