وجود فضای رقابتی در محیط فعالیت شرکت‌ها.

الف)مناسب بودن عوامل تولید

در ساده‌ترین شکل، عوامل تولید عبارتند از: زمین، کار، منابع طبیعی، سرمایه و زیرساختها. عواملی که در داخل کشور ایجاد می‌گردند نسبت به آنهایی که به صورت طبیعی وجود دارند، از اهمیت بیشتری برخوردارند. پنج عامل وجود دارد که عبارتند از منابع انسانی، منابع فیزیکی، منابع فنی وعلمی، منابع سرمایه ای و زیرساختها.

منابع انسانی: کیفیت نیروی‌کار موجود و مهارت‌های آن ها، سطوح دستمزد واخلاق کاری،عوامل منابع انسانی یک ملت را تشکیل می‌دهند. کشورهایی که دارای کارگران ارزان و فراوان هستند در تولید محصولاتی که نیاز به تعداد زیادی کارگر با مهارت‌های سطح پایین دارد، دارای مزیت‌های مشخصی هستند. ‌از طرف‌ دیگر این کشورها در تولید محصولاتی که نیاز به کارگران با مهارت‌های بالا و بدون نظارت داشته باشد، معمولاً دارای عدم مزیت می‌باشند.

منابع فیزیکی: موجود بودن، کمیت، کیفیت و هزینه زمین، آب، معادن وسایر منابع طبیعی، منابع فیزیکی یک کشور راتشکیل می‌دهند. این گروه از عوامل شامل اندازه و محل جغرافیایی کشور نیز محسوب می‌شوند، زیرا نزدیک بودن به بازارها و منابع عرضه و هزینه های حمل‌ونقل جزء عوامل راهبردی و مهم محسوب می‌شوند. روشن است که این عوامل از مزیتها و یا عدم مزیت‌های مهم صنایعی است که به منابع طبیعی وابسته‌اند.

منابع فنی وعلمی: موجود بودن دانش علمی، فنی و اقتصادی در یک کشور که دارای جمعیت قابل ملاحظه‌ای می‌باشد به معنی آن است که کشور مذبور از نظر این منابع غنی می‌باشد. وجود این عوامل معمولاً تابعی از میزان امکانات تحقیقاتی و دانشگاهی در بخش دولتی و خصوصی است که در داخل کشور به فعالیت مشغول هستند. این عوامل برای موفقیت در تولید کالاها وخدمات پیچیده و انجام بازرگانی پیشرفته مهم هستند.

منابع سرمایه ای: موجود بودن، حجم، هزینه و نوع سرمایه در دسترس صنایع درکشورهای مختلف متفاوت است. نرخ پس انداز در یک کشور، نرخ بهره، قوانین مالیاتی وکسر بودجه دولت، بر روی این عوامل اثر می‌گذارند. صنایعی که در کشورهایی فعالیت می‌کنند که درآنجا هزینه سرمایه کم است درمقایسه با صنایعی که در ممالکی هستند که هزینه سرمایه بالا است، در بعضی موارد دارای مزیت‌های تعیین کننده‌ای هستند.

شرکتهایی که هزینه سرمایه ای بالایی را می‌پردازند، اغلب قادر نیستند در بازارهایی که رقبای آن ها می‌توانند قیمتهای خود را درسطح پایینی نگه دارند به فعالیت ادامه دهند. در چنین حالتی شرکتهایی که هزینه های سرمایه زیادی را می‌پردازند یا باید نرخ بازگشت سرمایه پایینی را بپذیرند و یا اینکه از آن کشور خارج شوند.

زیر ساختارها: زیر ساختارها شامل نظام بانکی، نظام درمانی، نظام حمل ونقل، نظام ارتباطات و موجود بودن و هزینه استفاده ازآنها در یک کشور است. صنایع پیشرفته تر برای کسب موفقیت بیشتر وابسته به زیر‌ساخت‌های پیشرفته هستند.

ب) شرایط تقاضا

ماهیت تقاضا در یک کشور برای خدمات و کالاهای یک شرکت یا صنعت مهم هستند، زیرا آن ها ماهیت نرخ پیشرفت و نوآوری‌های شرکت‌ها را تعیین می‌کنند. این ها عواملی هستند که شرکت‌ها را برای رقابت در جهان آموزش می‌دهند و یا اینکه در آماده‌کردن آن ها جهت رقابت در بازارهای جهانی با عدم موفقیت مواجه می‌نمایند. سه ویژگی تقاضا در یک کشور برای کسب مزیت رقابتی مهم است که عبارتند از: ترکیب تقاضا در یک کشور، اندازه و الگوی رشد تقاضا در یک کشور، و ابزارهایی که توسط آن تقاضای کشور، خدمات وکالاهای تولیدی را به بازارهای خارجی هدایت می‌کند.

ترکیب تقاضا در یک کشور: تعیین می‌کند که چگونه شرکت‌ها، نیازهای خریداران را درک می‌کنند و به آنهاپاسخ می‌دهند. مزیت رقابتی وقتی حاصل می‌گردد که تقاضا در یک کشور به شرکت‌های محلی (درمقایسه بارقبای خارجی)تصویر بهتری از نیازهای خریداران ارائه می‌کند. وقتی که شرکت‌های ملی برای نوآوری‌های سریع و به دفعات زیاد تحت فشار خریداران قرار داشته باشند، این مزیت افزایش می‌یابد. واقعیت این است که وقتی شرکت‌ها به تقاضاهای داخلی حساسیت بیشتری داشته باشند و به آن پاسخ مناسب بدهند و این تقاضاها نشان دهنده تقاضای جهانی باشد، شرکت از بقیه رقبا پیشی خواهد گرفت.

اندازه والگوی رشد بازار داخلی: اگر ترکیب تقاضای داخلی پیچیده و نشان دهنده تقاضای خارجی باشد، این خصوصیات از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هنگام دادوستد با بازارهای آشنا و مناسب، بازارهای بزرگ داخلی فرصت‌های خوبی را برای یادگیری و دستیابی به صرفه جویی ناشی از مقیاس عرضه می‌نمایند. وقتی که بازار داخلی برای جذب ظرفیت اضافه شده کافی باشد، نگرانی کمتری نسبت به سرمایه گذاری در تسهیلات تولیدی بزرگ و برنامه تحقیق و توسعه گرانقیمت وجود دارد. درصورتی که تقاضای داخلی نشان دهنده تقاضای خارجی باشد و شرکت‌ها تنها خود را متعهد به تأمین نیازهای بازارهای محلی ننمایند، وجود برنامه ها وتسهیلات تولیدی بزرگ در رقابت جهانی یک مزیت می‌باشد.

هدایت تقاضای داخلی به خارج از کشور: ابزارهایی که توسط آن تقاضای داخلی کشور، خدمات وکالاهای تولیدی را به بازارهای خارجی هدایت می کند، سومین جنبه شرایط تقاضاست. موضوع مورد بررسی در اینجا آن است که آیا افراد و بازرگانانی که به خارج مسافرت می‌کنند، درآنجا متقاضی کالاها وخدمات کشور خود هستند یاخیر.

ج) صنایع وابسته وپشتیبانی

وجود صنایع رقابتی بین‌المللی در زمینه‌های وابسته یا جهت پشتیبانی مستقیم از سایر صنایع، ممکن است به یک شرکت مزیت رقابتی اعطا کند. صنایع عرضه کننده محصولات رقابتی در سطح بین‌المللی داده های لازم را به صنایع مرتبط عرضه می‌کنند که می‌تواند از لحاظ نوآوری‌های مرتبط با فناوری، قیمت و کیفیت باعث افزایش توان رقابت بین‌المللی شود. دسترسی، تابعی از فاصله جغرافیایی و میزان تشابه فرهنگی می‌باشد. داده ها به تنهایی مزیتی ایجاد نمی‌کنند. تماس و هماهنگی با عرضه کنندگان فرصت لازم را برای زنجیره ارزش جهت برقراری روابط بهینه با آن ها فراهم می‌کند. این فرصت‌ها معمولاً برای شرکت‌های خارجی وجود ندارد. وقتی که صنایع وابسته رقابتی در یک کشور وجود داشته باشد، مزیت‌های مشابهی به وجود می‌آید. در اینصورت فرصت‌ها جهت هماهنگی و سهیم شدن در فعالیت‌های زنجیره ارزش ایجاد می‌شود و مثال روشن در این رابطه، فرصت‌ها جهت سهیم شدن بین سازندگان سخت افزارهای رایانه وتوسعه دهندگان نرم افزار است..صنایع مرتبط، فرصتهایی را برای یکدیگر درسطح بین‌المللی ایجاد می‌کنند.

د) راهبرد، ساختار و وضع رقابتی شرکت

از یک سو رقابت و از سوی دیگر تغییرات مداوم، سازمان ها را با شرایط پیچیده ای روبرو می‌کند که نیاز به استراتژی و برنامه بلند مدت را بیش از پیش ضروری می‌سازد. این نیاز در سازمان های صادر کننده نیز به قوت خود باقی است و چه بسا بیش از دیگر سازمان هایی که فقط در سطح ملی فعالیت می‌کنند، وجود داشته باشد(رحیم نیا و صادقیان، ۱۳۹۰).