۲-۸-۳-۱۶-­ بانهراز
کوه بانهراز در ناحیه چرداول­، در ۲۸ کیلومتری شمال­شرقی شهرستان ایلام واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۸۲۰ متراست­. این کوه از جنوب به کوه بهارآب متصل می­ شود و دامنه­های غربی آن به دره رودخانه چنارچ منتهی می­ شود.
۲-۸-۳-۱۷-­ کلک
کوه کلک در ۴۳ کیلومتری شمال شرقی مهران واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۸۲۰ متراست. رودخانه­های پیرمحمد و کل کلا از این کوه سرچشمه می­گیرند.
۲-۸-۳-۱۸-­ سایر کوه­های استان ایلام برحسب شهرستان­ها
شهرستان ایلام: کوه­های الله خدا، بایه، تالوار، جمالگیر، چیق باباخان، چکبوره، سفید، سم خر، کته پیفک، ملدشاده، گنو، و…
شهرستان دره شهر: کوه­های بنهر، دروند، راوندی، سرگچ، سرگچ کوه، مرزو، هفت کلک و …
شهرستان دهلران: کوه­های باریک آب، برک کروی، بته انش، پشته گلاب، تپه علی کشت، خرگهی، دالپری، تنیلا، کلاوندی، کلویز، کولونرمه، گوتبه، ممله و…
شهرستان مهران: کوه­های بلواند، بلیجان، چقال زرد سیاه کوه، زالوآب، چنچر، سرخ، سه کورند، سیاه، سیاه اردلان، یک شبه و…
۲-۸-۴-­ دریاچه­ها
دریاچه دوقلوی سیاه گاو آبدانان: دریاچه دوگانه سیاه گاو در فاصله ۸ کیلومتری سراب باغ آبدانان واقع شده است. اطراف این دریاچه را دشت­ها و کوه­های نسبتاً مرتفع فرا گرفته است. جلوه­های بهاری و پاییزی این دریاچه جذاب و دیدنی است. گلزارهای حاشیه دریاچه و پرندگان وحشی آب، گردشگاه جالب توجهی را به وجود آورده­اند.
۲-۸-۴-۱-­ دریاچه سد ایلام
سد ایلام که در سال­های اخیر با هدف اصلی تأمین اب شرب شهر ایلام به بهره ­برداری رسیده است در کلیه فصول سال به خصوص بهار و تابستان مملو از جمعیتی است که به قصد کذراندن اوقات فراغت خود این محل زیبا را انتخاب می­ کنند.
با وجود اینکه هیج کونه امکانات و یا خدماتی در حاشیه سد انجام نمی­گیرد ولی این امر مانع از هجوم مردم به این منطقه نشده.
۲-۸-۵-­ چشمه­ها
از دیگر منابع طبیعی کردشکری استان ایلام چشمه­ها هستند که معمولاً در دامنه ارتفاعات جریان دارند. با توجه به شرایط طبیعی تعداد چشمه­ها در مناطق کوهستانی زیادتر و در نواحی جلگه­ای کم­تر است. ولی از تعداد واقعی چشمه­ها آماری در دست نیست. معمولاً از آب چشمه به عنوان آب زراعی استفاده می­ شود و چنانچه آب چشمه زیاد باشد، چشمه به طور مستقیم به باغ­ها، و مزارع هدایت می­ شود بعضی از چشمه­ها معمولاً به وسیله آبراهه ­هایی که در مجموع رودهای کوچکی را تشکیل می­ دهند و در اصطلاح محلی به آن­ها ” گلال ” گفته می­ شود، به منظور آبیاری کشتزارها به سوی روستاها هدایت می­شوند.
مهم­ترین چشمه­های استان با قابلیت جذب حداقل جمعیت به قرار زیر می­باشند:
۲-۸-۵-۱-­ چشمه آبگرم دهلران
در فاصله ۳ کیلومتری شهر دهلران چشمه آب گرمی با خواص گوگردی قرار گرفته که از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. در چند سال گذشته هم با تجهیز آن و سرو سامان گرفتن این آبگرم در جذب گردش هر چند اندک اقداماتی مثبت انجام گرفته است.
۲-۸-۵-۲-­ چشمه آبگرم چمن بولی
مسافران غربی‌ترین نقطه کشور هم با طی مسیری جاده‌ای، ‌از شهر ایلام به آب‌گرم بولی خواهند رسید. عبور از شهرهای ایلام- صالح آباد- بولی و طی مسافتی ۳۵ کیلومتری با چشم اندازهای اکوتوریستی و نیزارهای طبیعی، شما را به آب‌گرم رهنمون خواهد کرد. در مقصد هم، با جاذبه‌های فرهنگی- طبیعی، تپه تاریخی سرنی، تخت خان، چمرگاه، پاقل، چم ژیه، تپه اگرواش، تنگ بیجار، جنگل بلوط، مواجه خواهید شد.
۲-۸-۵-۳-­ چشمه میمه زرین آباد
در مجاور قلعه باستانی شیاخ در بخش زرین آباد آثاری از قناتیابه زبان محلی،کاریز وجود دارد که تا چند سال پیش آب در آن­ها براحتی جریان داشت و هم اکنون هم وجود دارد که این کاریزها جهت انتقال آب به درختان مورت مثمر و زمین­های پایین­تر هدایت می­شده و تا کنون هیچ گونه توجهی به این آثار باستانی و نیاکان این خطه نشده، لذا با اندکی همت و نصب یک تابلو می­توان به شمار بازدیدکنندگان وگردشگران بهاری افزود.
۲-۸-۵-۴-­ چشمه کلم
چشمه زلال کلم از شمال کبیرکوه سرچشمه می ­گیرد و یک چشمه چهار فصل می­باشد که چندین مرکز پرورش ماهی در اطراف این چشمه احداث شده است و در اطراف این چشمه، باغات انبوه و گسترده‏ای وجود دارد که مناظر بسیار چشم‏نواز و زیبایی ایجاد کرده‏اند. این باغ‏ها در فصول بهار و تابستان فضاهای بسیار دنج و آرامی، برای استراحت و اتراق گردشگران و علاقمندان به طبیعت فراهم می‏آورند.

۲-۸-۵-۵-­ چشمه سیکان
چشمه سیکان در ۱۳۰ کیلومتری جنوب خاوری شهر ایلام قرار دارد که بر روی آن یک سد احداث شده که از نوع سنگ ریزه ای و ۷۰ متر از بستر خود بلندی دارد. هدف از ساخت این سد ذخیره سازی جریان­های سطحی، آب چشمه­های موجود و نیز مهار سیلاب­های رودخانه سیکان است.
۲-۸-۵-۶-­ دیگر چشمه­های استان
از دیگر چشمه­های استان ایلام می­توان به چشمه قیر دهلران اشاره کرد که به علت عبور از سنگ­های حاوی مواد آلی آب آن آغشته به قیر است و چشمه همان طور که از اسمش بر می ­آید چشمه­ای از قیر طبیعی است.
همچنین در حاشیه رودخانه چنگوله در شهرستان مهران چشمه آب گرم چنگوله، در کناره راست رود کنجانچم نیز چشمه آبگرم کنجانچم، در ساحل سمت راست رود خانه تلخاب آبگرم تنگ حمام بولی با دمای تقریبی ۴۰ درجه سانتیگراد قرار دارند.
۲-۸-۶-­ دشت­ها
در این استان دشت­های کم وسعتی وجود دارند که مهم­ترین آن­ها دشت­های ایلام، شیروان چرداول و هلیلان است. در این مناطق به علت دسترسی به آب­های سطحی، شهرک­های آبادی­هایی با تراکم بالای جمعیت وجود دارد. دشت­های دیگر منطقه عبارت­اند از: صالح آباد، مهران، محسن­آباد، نصیریان، دهلران، موسیان و دشت­ عباس که از نوع دشت­های آبرفتی و رسوبی کنار رودخانه هستند. اغلب این دشت­ها، خاک رسی با ضخامت زیاد دارند.
در هر فصل دشت­های استان با توجه به موقعیت جغرافیایی آن دارای مناظر دل انگیزی می­شوند به خصوص دشت­های واقع در مناطق گرمسیری استان که در اواخر زمستان و اوایل بهار با طبیعت بسیار دیدنی خود جذاب جمعیت بسیاری است.
۲-۸-۷-­ تالاب­ها
۲-۸-۷-۱-­ تالاب سیاب دریوش
این تالاب در جنوب­غربی بخش ملکشاهی واقع شده است. مساحت آن در حدود چهار (۴) هکتار و ارتفاع آن ۲۷۴۰ متر از سطح دریاهای آزاد می­باشد. حداقل درجه حرارت در این تالاب ۱۴ درجه سانتیگراد و متوسط بارندگی سالیانه آن بیش از ۶۰۰ میلیمتر است. تالاب فوق­الذکر دارای آب دایمی و شکل آن دایره­ای می­باشد. به دلیل قرار گیری در ناحیه کوهستانی جزو منطقه سردسیری و ییلاقی استان محسوب می­ شود.
۲-۸-۷-۲-­ تالاب زمزم
تالاب زمزم در ۷۴ کیلومتری شرق شهر ایلام واقع گردیده است. مساحت آن در حدود یک هکتار و ارتفاع آن ازسطح دریاهای آزاد ۶۷۵ متر است. آب آن به صورت چشمه بوده و دارای آب دایمی است. پوشش گیاهی اطراف آن چشم انداز زیبایی را به وجود آورده و زیستگاه بسیار مناسبی برای حیات وحش فراهم نموده است.
۲-۸-۷-۳-­ تالاب چکر
در غرب شهرستان ایلام و در منطقه بولی و در ناحیه چکر تالاب زیبای چکر قرار دارد. مساحت آن در حدود ۳ هکتار و ارتفاع آن ۶۰۰ متر است. عمق آن در حدود ۵/۲ متر است. این تالاب در منطقه گرمسیری قرار دارد ولی آب آن دایمی است. عمق آن بستگی به میزان بارش در طول سال دارد. منبع آب آن نزولات جوی و چند چشمه جوشان می­باشد. متوسط دمای آن ۲۴ درجه سانتیگراد است. نیزارهای اطراف آن به همراه طبیعت بکر زیبای اطراف آن واقعا دلنشین است.
فصل سوم
روش­شناسی تحقیق
مقدمه‌
پایه‌ هر دانشی‌، روش‌ شناخت‌ آن‌ است‌ و اعتبار و ارزش‌ قوانین‌ هر علمی‌ به‌ روش‌ شناختی‌ مبتنی ‌بوده‌ که‌ در آن‌ علم‌ بکار می‌رود. روش‌ پژوهش‌ عبارت‌ است‌ از یک‌ عمل‌ منظم‌ که‌ در نتیجه‌­ی آن‌ پاسخ‌هایی‌ برای‌ سؤال‌های‌ مورد نظر و مطرح‌ شده‌ پیرامون‌ موضوع‌ پژوهش‌ به‌ دست‌ می‌آید (نادری‌ وسیف‌ نراقی‌، ۱۳۷۵،۳۴).
انتخاب روش پژوهش بستگی به هدف­ها و ماهیت موضوع پژوهش و امکانات اجرایی آن دارد. غالب مطالعه­های پژوهشی یک روش یا راهکاری را نشان می‌دهند که به سادگی قابل تشخیص است و شامل رویه­های مشترک ویژه­ای مانند بیان مسئله، جمع‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آوری داده ­ها و نتیجه گیری­اند. جزئیات این رویه­های ویژه تا حدود زیادی با روش پژوهش معین می‌شوند. هر یک از این روش­ها برای پاسخگویی به یک مسئله مناسب هستند.
در این‌ فصل‌ در ارتباط‌ با فرضیه‌های‌ پژوهش‌، متغیرهای‌ پژوهش‌، روش‌های ‌پژوهش‌، روش‌های‌ جمع‌ آوری‌ داده‌ها، قلمرو مکانی‌ و زمانی‌ پژوهش‌، جامعه‌ و نمونه‌آماری‌ پژوهش‌، معرفی‌ مدل‌های‌ پژوهشی‌ و روش‌های‌ آماری‌ جهت‌ آزمون‌ فرضیه ­ها‌ بحث‌ خواهد شد.
۳-۱-­ روش‌ پژوهش‌
پژوهش­های علمی را بر اساس هدف می­توان به سه گروه پژوهش بنیادی^[۹]، پژوهش کاربردی^[۱۰] و پژوهش علمی تقسیم کرد (نراقی و نادری، ۱۳۶۵، ۷۸). پژوهش حاضر با توجه به موضوع پژوهش و شیوه جمع آوری داده ­ها توصیفی _ تحلیلی است و برای گردآوری داده ­ها از مطالعات و شناخت منطقه مورد نظر، مصاحبه و مشاهده و پرسشنامه بوده و از نوع همبستگی^[۱۱] است.
نکته مهمی که باید به خاطر سپرد این است که پژوهش همبستگی هرگز یک رابطه علت و معلولی را تبیین نمی‌کند بلکه به طور صرف یک رابطه را توصیف می‌کند، صرف­نظر از اینکه یک رابطه علت و معلولی است یا نه، وجود یک رابطه قوی، پیش‌بینی را امکان پذیر می‌سازد. (خاکی،۱۳۸۲، ص۱۳۲).

تحقیق توصیفی با هدف توصیف خصوصیات یا کارکردهای بازار انجام می گیرد. تحقیقات توصیفی با فرضیات روشن و سوالات تحقیقی، ساختارمند می شوند. اگر هدف تحقیق به صورت شناسایی روابط معنادار یا اثبات وجود اختلاف بین پدیده های بازار تعریف شده باشد، تحقیق توصیفی مناسب است (دهدشتی شاهرخ و بحرینی زاده، ۱۳۸۹، ص۶۵).
۳-۴-۲ تحقیقات آزمایشی
علمی ترین روش تحقیقات، تحقیقات آزمایشی هستند. در تحقیقات آزمایشی، متغیر مستقل توسط پژوهشگر مورد دستکاری قرار می­گیرد تا اثر آن بر متغیر وابسته مشخص شود (دانایی فرد و همکاران، ۱۳۸۷: ۲۱۰). بنابر مطالب فوق، تحقیق حاضر که هدف آن تعیین روابط تجربی است از نظر هدف کاربردی است.
۳-۵ متغیرهای پژوهش
به طور کلی، متغیرهای موجود در تحقیق حاضر در دو دسته متغیرهای زیر جای می گیرند:
متغیر مستقل
متغیر وابسته
۳-۵-۱متغیر مستقل
متغیر مستقل متغیری است که در پژوهش­های تجربی به وسیله پژوهشگر دستکاری می شود تا تاثیر (یا رابطه) آن بر روی پدیده دیگری بررسی شود. پژوهش حاضر دارای هفت متغییر مستقل می­باشد که عبارتند از:
استفاده آسان
هزینه استفاده از اینرنت
تبلیغات
امنیت اطلاعات خصوصی
وجود زیرساخت­های مناسب
آگاهی نسبت به بانکداری اینترنتی
صرفه جویی در زمان.
۳-۵-۲متغیر وابسته
متغیر وابسته، متغیری است که تأثیر (یا رابطه) متغیر مستقل بر آن مورد بررسی قرار می­گیرد. به عبارت دیگر، پژوهشگر با دستکاری متغیر مستقل درصدد آن است که تغییرات حاصل را بر متغیر وابسته مطالعه نماید. متغییر وابسته پژوهش حاضر عبارت است از:
پذیرش بانکداری اینترنتی
۳-۶جامعه آماری و نمونه گیری
نمونه گیری، فرایند انتخاب تعداد کافی از میان اعضای جامعه آماری است. به طوری که با مطالعه گروه نمونه و فهمیدن خصوصیات و ویژگی­های آزمودنی گروه نمونه، می­توان این خصوصیات یا ویژگی­ها را به اعضای جامعه آماری تعمیم داد.
۳-۶-۱جامعه آماری
یک جامعه آماری عبارت است از مجموعه ­ای از افراد یا واحدها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند (سرمد و همکاران، ۱۳۸۱: ۱۷۷). جامعه آماری به کلیه کسانی گفته می شود که از جهات خاص مربوط به نقطه نظرهای تحقیق دارای صفت مشترک بوده و مشمول نتایج پژوهش مورد نظر می­باشند. محقق باید قبل از آغاز کار پژوهش، چارچوب جامعه آماری آن تحقیق را مشخص و روشن کند تا هم تکلیف خودش معلوم باشد و هم بتواند آن را به سادگی به دیگران معرفی نماید. جامعه آماری را جامعه هدف نیز می­گویند (دانایی فرد و همکاران، ۱۳۸۷: ۳۹۱). جامعه آماری این تحقیق را کلیه مشتریان بانک تجارت در استان یزد که رمز عبور فعال برای استفاده از خدمات بانکداری اینترنتی دارند، تشکیل می­ دهند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۳-۶-۲روش نمونه گیری
به منظور گردآوری داده های مورد نیاز درباره افراد جامعه می­توان از روش­های زیر استفاده نمود: الف) نمونه گیری احتمالی ب) نمونه گیری غیر احتمالی ج) نمونه گیری کارشناسی و تخصصی.
از آنجا که جامعه آماری این تحقیق، مشتریان بانک تجارت استان یزد که دارای رمز عبور فعال برای استفاده از خدمات بانکداری اینترنتی هستند، در این تحقیق از نمونه گیری جامعه نامحدود برای نمونه گیری استفاده می­کنیم و از شیوه نمونه گیری قضاوتی استفاده شده است.
۳-۶-۳حجم نمونه
به دلیل صرفه جویی و تحلیل پژوهش و کاهش زمان در مراحل عملیاتی و تحلیل پژوهش در پژوهش های اجتماعی و مدیریتی، معمولاً تعداد اعضایی کمتر از تعداد اعضای کل جامعه آماری انتخاب می شوند که نمونه تحقیق نامیده می شوند. در واقع نمونه گروه کوچکی از جامعه است که برای مشاهده و تجزیه و تحلیل انتخاب شده است. با مشاهده مشخصات نمونه ­ای که از یک جامعه انتخاب شده است، می­توان از مشخصات کل جامعه استنتاج معینی به عمل آورد. محقق می تواند از دو روش برای تخمین حجم نمونه استفاده نماید:
الف) تخمین شخصی
در این روش از تخمین شخصی استفاده می شود. یعنی اینکه محقق با در نظر گرفتن عواملی شخصاً اقدام به برآورد حجم نمونه یا تعیین درصد مشخصی از جامعه می­ کند. طبیعی است که هرچه جامعه کوچکتر باشد، این درصدها بزرگتر خواهد بود و هرچه جامعه بزرگتر باشد این درصدها کمتر خواهد بود.
ب) روش های آماری
در این روش برای برآورد حجم نمونه از تکنیک­ها و روش­های آماری استفاده می­ شود. منتهی محقق برای انجام آن به داشتن اطلاعات و پارامترهایی درباره جامعه­ای که قصد انتخاب نمونه از آن را دارد، نیاز دارد. یکی از روش های آماری که برای برآورد حجم نمونه به کار می­رود، فرمول کوکران است. در پژوهش حاضر با توجه به اینکه اندازه جامعه نامشخص و نامحدود می باشد و با در نظر گرفتن سطح خطای ۵ درصد برای نمونه گیری، اندازه نمونه مورد نیاز ۳۸۵ نفر بدست آمد:
در این رابطه نسبت موفقیت جامعه(p) را ۵۰%، سطح خطا (α) را ۰۵/۰ و دقت برآورد ۵ درصد گرفته شده است. از آنجا که در این رابطه حداقل حجم نمونه ۳۸۵ نفر آزمودنی برآورد شده است، بنابراین با در نظر گرفتن نرخی جهت عدم بازگشت پرسشنامه ­ها و یا دریافت پرسشنامه ناسالم، تعداد ۵۰۰ پرسشنامه توزیع شد و در نهایت تعداد ۴۱۸ پرسشنامه سالم دریافت گردید.
۳-۷منابع جمع آوری داده ها
گردآوری داده های مورد نیاز تحقیق یکی از مراحل اصلی تحقیق است. اطلاعات مورد نیاز برای تحقیق را به طرق مختلف می توان گردآوری کرد. ابزارهای گوناگونی مانند مشاهده، مصاحبه، پرسشنامه و اسناد و مدارک و … برای بدست آوردن این داده ها وجود دارد. هر یک از این ابزارها مزایا و معایب خاص خود را دارند که هنگام استفاده از آنها باید مورد توجه قرار گیرند تا اعتبار پژوهش دچار خدشه نشود و از طرفی نقاط قوت ابزار تقویت گردد. هر پژوهشگر باید با توجه به ماهیت مساله و فرضیه های طراحی شده، یک یا چند ابزار را انتخاب نماید و پس از کسب شرایط لازم در مورد اعتبار این ابزارها، از آنها در جهت جمع آوری داده ها بهره جوید تا در نهایت از طریق پردازش و تحلیل این داده ها، بتواند درباره فرضیه ها قضاوت کند. انتخاب ابزارها باید به گونه ­ای باشد که پژوهشگر بتواند از نحوه انتخاب ابزار خود دفاع نماید و از این طریق دستاوردهای پژوهش خود را معتبر سازد. انتخاب شیوه های جمع آوری داده ها به تسهیلات در دسترس، میزان دقت مورد نیاز، مهارت فنی و مهارت محقق، قلمروی زمانی بررسی و دیگر هزینه ها و منابع در دسترس برای جمع آوری داده ها بستگی دارد (دانایی فرد و همکاران، ۱۳۸۷: ۷۲). روش های گردآوری اطلاعات به طور کلی به دوسته کتابخانه­ای و میدانی تقسیم می شوند (حافظ نیا، ۱۳۸۹).
۳-۷-۱روش­های کتابخانه­ای
روش­های کتابخانه­ای در تمامی تحقیقات علمی مورد استفاده قرار می­گیرد، ولی در بعضی از آنها، تنها در بخشی از فرایند تحقیق یعنی مطالعه ادبیات و سوابق پژوهشی مورد استفاده قرار می­گیرد. همچنین در تحقیقاتی که ماهیت کتابخانه­ای دارند، تقریبا تمام تلاش محقق در کتابخانه صورت می­پذیرد (حافظ نیا، ۱۳۸۹).
۳-۷-۲روش­های میدانی
روش­های میدانی به روش هایی اطلاق می شود که محقق برای گردآوری اطلاعات ناگزیر است به محیط بیرون برود و با مراجعه به افراد یا محیط، و نیز برقراری ارتباط مستقیم با واحد تحلیل یعنی افراد، اعم از انسان، مؤسسات و غیره، اطلاعات مورد نظر خود را گردآوری کند. در واقع، او باید ابزار سنجش خود را به میدان ببرد و با پرسشگری و مصاحبه و مشاهده آنها را تکمیل نماید (حافظ نیا، ۱۳۸۹).
۳-۸پرسشنامه
پرسشنامه اشاره به مجموعه سوالاتی از قبل تدوین شده دارد که پاسخ دهندگان، پاسخ خود را در دامنه ای از گزینه های معین انتخاب می­ کنند. وقتی پژوهشگر واقعاً می­داند چه اطلاعاتی نیاز دارد و نحوه اندازه گیری متغیرها را می­داند. پرسشنامه ابزار کارآمد و مفیدی برای گردآوری داده ­ها است. انواع پرسشنامه استفاده شده در تحقیقات عبارت اتد از: ۱- پرسشنامه حضوری ۲- پرسشنامه پستی و ۳- پرسشنامه تلفنی. در این تحقیق، پرسشنامه حضوری مورد استفاده محقق قرار گرفت. در این تحقیق از یک پرسشنامه ۲۴ سوالی استفاده شد که به صورت حضوری بین اعضای نمونه توزیع گردید.
۳-۹روایی و پایایی پرسشنامه
ابزار سنجش باید از روایی و پایایی لازم برخوردار باشد تا محقق بتواند داده های متناسب با تحقیق را گردآوری نماید و از طریق این داده ها و تجزیه و تحلیل آنها، فرضیه های مورد نظر را بیازماید و به سوالات تحقیق پاسخ دهد.
۳-۹-۱روایی پرسشنامه
روایی از واژه روا به معنی جایز و درست گرفته شده و روایی به معنای صحیح و درست بودن است. مقصود از روایی آن است که وسیله اندازه گیری بتواند خصیصه و ویژگی مورد نظر را اندازه بگیرد. اهمیت روایی از آن جهت است که اندازه گیری نامناسب و ناکافی می تواند هر پژوهش علمی را بی ارزش و ناروا سازد. روایی (اعتبار) در اصل به صحت و درستی اندازه گیری محقق بر می­گردد (خاکی، ۱۳۸۶: ۲۸۸). روایی را به شکل های مختلف طبقه بندی کرده ­اند که تعدادی از آنها عبارتند از: روایی محتوایی، روایی نمایی (ظاهری)، روایی مربوط به ملاک، روایی موافق، روایی متضمن پیش بینی، روایی سازه، روایی همگرا و روایی متمایز کننده (خاکی، ۱۳۸۶: ۲۸۹-۲۹۱). روایی تعیین می­ کند ابزار تهیه شده تا چه حد مفهوم خاص مورد نظر را اندازه می­گیرد. یعنی هنگامی که به امید مطالعه یک مفهوم، مجموعه ­ای از پرسش­ها را مطرح می­ شود، چگونه می توان اطمینان یافت که واقعا به اندازه گیری همان مفهوم مورد نظر پرداخته شده است. با آزمون های خاصی می توان روایی ابزار اندازه گیری را سنجید ولی در پژوهش حاضر از روایی محتوا و روایی ظاهری استفاده شده است.
۳-۹-۱-۱روایی محتوایی
روایی محتوایی این اطمینان را به وجود می ­آورد که مقیاس شامل موارد کافی و نمونه برای استفاده از مفهوم مورد سنجش است. برای طراحی پرسشنامه با توجه به پیشینه قوی مدل­های استفاده شده در تحقیق حاضر، و همچنین در نظر داشتن متغیرهای مدل­های اصلی سعی شد تا پرسشنامه از حیث شاخص هایی که سازه ها را اندازه گیری می­ کنند، بر پشتوانه مناسبی از نظریه و کاربردهای عملی آنها در پژوهش ها و آزمون های متعدد متکی باشد.
۳-۹-۱-۲روایی صوری (ظاهری)
یک شاخص مقدماتی و حداقل از روایی محتوایی است. روایی نمایی مواردی را که انتظار می رود یک مفهوم را اندازه گیری کنند، نشان می­دهد آنها ظاهر مفهوم را می­سنجند و به نظر می­رسد مفاهیم را اندازه گیری می­ کنند (خاکی، ۱۳۸۶). در روایی ظاهری در واقع بررسی می­کنیم که آیا متخصصین تایید می­ کنند که ابزار همان چیزی را که از نام آن استنباط می­ شود، می­سنجد؟ به منظور سنجش روایی نمایی، پرسشنامه و محتوای آن تحت بررسی اساتید محترم و متخصصان بانکی قرار گرفته و نظرات اصلاحی ایشان لحاظ گردید.
۳-۹-۲پایایی پرسشنامه

1. 1. قاب ۶ طبقه منظم

به منظور شناسایی قاب ۶ طبقه منظم، نیروی هارمونیک جارویی با فرکانس ۸-۲۵ هرتز در امتداد درجه آزادی طبقه اول این قاب اعمال و با اندازه گیری پاسخ­های شتاب، سرعت و جابجایی این قاب در تمامی درجات آزادی برای نوفه­های ۵،۳،۲،۱ و ۱۰%و حالت عدم وجود نوفه، پارامترهای این قاب مورد شناسایی قرار گرفته و میزان خطای شناسایی ماتریس­های مشخصه در شکل (۳-۲) نشان داده شده است. میزان نوفه بر اساس نسبت جذر میانگین مربعات سیگنال نوفه به مقدار جذر میانگین مربعات سیگنال مربوطه در نظر گرفته شده است میانگین خطای درایه­های قطری ماتریس­های جرم، سختی و میرایی، به عنوان خطای شناسایی ماتریس­های مشخصه در نظر گرفته شده است.

مطابق شکل (۳-۲)، نتیجه شناسایی ماتریس­های مشخصه از دقت بالایی برخوردار بوده است، بگونه­ای که در میزان نوفه ۱۰%، بیشترین میزان خطا متعلق به ماتریس میرایی با میزان ۱.۷۸% بوده است. تنها نکته قابل توجه، مشاهده واگرایی نتایج با افزایش نقاط فرکانسی مؤثر ، در نوفه ۱۰% است که در سایر نوفه­ها دیده نشده است. تأثیر افزایش نقاط فرکانسی روی دقت شناسایی ماتریس­های مشخصه قاب ۶ طبقه منظم با میزان نوفه ۱ و ۱۰%، در شکل (۳-۳) و (۳-۴) نشان داده شده است.
با بهره گرفتن از ماتریس­های شناسایی شده، پارامترهای دینامیکی فرکانس و شکل­های مودی قاب ۶ طبقه منظم نیز تعیین شده و خطای شناسایی آنها با افزایش میزان نوفه در شکل­های (۳-۵) و (۳-۶) شان داده شده است. تمامی فرکانس­ها از دقت بالایی برخوردار بوده ­اند، به گونه ­ای که بیشترین میزان خطا ۵۴/۰ درصد بوده است. میزان بالای نسبت میرایی مود ۶، موجب افزایش خطای شناسایی شکل مودی این مود در مقایسه با سایر مودها شده است، ولی همچنان نتایج از دقت بالایی برخوردار است (درصد خطای شناسایی شکل مودی ۶ در نوفه ۱۰% برابر با ۷۹/۰درصد بوده است).
حساسیت روش شناسایی به میزان نوفه در شناسایی ماتریس­های مشخصه قاب ۶ طبقه منظم با بهره گرفتن از مقدار دقیق پاسخ­های فرکانسی
نحوه افزایش دقت ماتریس­های مشخصه سازه ۶ طبقه منظم با افزایش تعداد نقاط فرکانسی در حالت بارگذاری هارمونیک با فرکانس متغیر ۸ تا ۲۵ هرتز و و میزان نوفه ۱%
نحوه افزایش دقت ماتریس­های مشخصه سازه ۶ طبقه منظم با افزایش تعداد نقاط فرکانسی در حالت بارگذاری هارمونیک با فرکانس متغیر ۸ تا ۲۵ هرتز و و میزان نوفه ۰ ۱%
حساسیت روش شناسایی به میزان نوفه در شناسایی فرکانس­های قاب ۶ طبقه منظم با بهره گرفتن از مقدار دقیق پاسخ­های فرکانسی
حساسیت روش شناسایی به میزان نوفه در شناسایی شکل­های مودی قاب ۶ طبقه منظم با بهره گرفتن از مقدار دقیق پاسخ­های فرکانسی
مقایسه شکل­های مودی شناسایی شده قاب ۶ طبقه منظم، در حالت نوفه ۱۰% با مقادیر واقعی، درشکل (۳-۷) نشان داده شده است. شکل­های مودی شناسایی شده همخوانی مناسبی با مقادیر اصلی داشته است.
در حالت عدم اندازه گیری پاسخ­های سرعت و جابجایی، قاب تحت نیروی هارمونیک جارویی با فرکانس ۲-۲۵ هرتز در امتداد درجه آزادی طبقه اول تحریک شده و پاسخ­های شتاب قاب ۶ طبقه منظم در تمامی درجات آزادی اندازه گیری شده و با بهره گرفتن از رابطه‏ (۲ -۲۰) شبه پاسخ­های سرعت و جابجایی محاسبه شده و روند شناسایی انجام شده است. نتایج شناسایی ماتریس­های مشخصه قاب ۶ طبقه منظم در این­حالت در شکل (۳-۸) برای میزان نوفه­های ۵،۳،۲،۱ و ۱۰% نشان داده شده است. خطای شناسایی ماتریس­های مشخصه در این­حالت در مقایسه با حالت استفاده از مقادیر دقیق پاسخ­های فرکانسی افزایش یافته است. خطا در تخمین شبه پاسخ­های فرکانسی سرعت و جابجایی در نوفه­های بالا و همچنین عدم انتخاب بازه فرکانسی و بارگذاری، کاهش دقت در نتایج را به دنبال داشته است.
مقایسه شکل­های مودی دقیق قاب ۶ طبقه منظم با شکل­های مودی حاصل از خصوصیات شناسایی شده از پاسخ­های دقیق فرکانسی در حالت بارگذاری هارمونیک با فرکانس متغیر ۸ تا ۲۵ هرتز و نوفه ۱۰%
حساسیت روش شناسایی به میزان نوفه در شناسایی ماتریس­های مشخصه قاب ۶ طبقه منظم با بهره گرفتن از شبه پاسخ­های فرکانسی سرعت و جابجایی
درصد خطای شناسایی فرکانس­های مودی قاب ۶ طبقه منظم در حالت دسترس نبودن پاسخ­های دقیق سرعت و جابجایی در شکل (۳-۹) نشان داده شده است.
حساسیت روش شناسایی به میزان نوفه در شناسایی فرکانس­های قاب ۶ طبقه منظم با بهره گرفتن از شبه پاسخ­های فرکانسی سرعت و جابجایی
مطابق شکل (۳-۹)، تمامی فرکانس­ها جز فرکانس مود ابتدایی از دقت بالایی برخوردار بوده ­اند. حساسیت بالای فرکانس مود اول (۷۴/۱ هرتز) بدلیل عدم قرارگیری در بازه فرکانسی مورد استفاده (۲-۴۰ هرتز) و نبود داده کافی جهت شناسایی این فرکانس بوده است. درصد خطای شناسایی شکل­های مودی با افزایش میزان نوفه نیز در شکل (۳-۱۰) نشان داده شده است. همانند حالت استفاده از پاسخ­های دقیق فرکانسی، بالا بودن نسبت میرایی مود ۶ موجب افزایش خطای شناسایی شکل مودی این مود شده است، همچنین عدم انتخاب بازه فرکانسی و بارگذاری مناسب نیز در افزایش میزان خطاها تأثیرگذار بوده است. میزان مشارکت جرم مودی و درصد میرایی مودال درنظر گرفته شده برای قاب ۶ طبقه منظم در جدول (۳-۱) نشان داده شده است.
حساسیت روش شناسایی به میزان نوفه در شناسایی شکل­های مودی قاب ۶ طبقه منظم با بهره گرفتن از شبه پاسخ­های فرکانسی سرعت و جابجایی
میزان مشارکت جرم مودی و درصد میرایی مودهای قاب ۶ طبقه منظم

Modal Participating Mass Ratio
۰.۷۱
۰.۲۱
۰.۰۵۳
۰.۰۱۹
۰.۰۰۷
۰.۰۰۲
Modal Damping Ratio (%)
۱.۱
۳.۲
۵.۷
۷.۶
۹.۱
۱۰.۴

۱/۵

۳۹/۵

۸۶/۵

۲۹/۷

نتایج این بررسی که در جدول (۶-۲) نشان داده شده است بیان کننده این مطلب است که حل معکوس همواره مقداری خطا، به جهت هموارسازی­هایی که در مراحل قبل انجام دادیم در خروجی دارد. البته انجام هموارسازی برای رسیدن به جواب مناسب الزامی است. نکته مهم دیگری که در این جدول مشاهده­ می­ شود این است که در حل معکوس با افزایش خطا، خطای محاسبه نیرو به همان اندازه افزایش نمی­یابد و اندکی خطا را به خروجی اضافه می­ کند. این نشانگر توانمندی این ابزار جهت محاسبه نیروی زمانمند می­باشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شکل(۶-۱۳): نیروی محاسبه شده با بهره گرفتن از کرنش همراه با خطا

• تاثیر تعداد کرنش­سنج بر شناسایی توزیع زمانی نیرو

به نظر می­رسد یکی از عوامل دیگری که در شناسایی توزیع زمانی نیرو موثر است تعداد ورودی مساله است که همان تعداد کرنش­سنج­های نصب شده روی قطعه می­باشد. لذا در این مرحله تلاش شده است تا تاثیر تعداد حسگر­ها مورد بررسی قرار گیرد. محل نصب کرنش‌سنج‌ها در شکل (۶-۱۴) نشان داده شده ­است. در این قسمت خطای اضافه شده به کرنش­های اندازه ­گیری شده ۲۵ درصد می­باشد، تا تاثیر تعداد کرنش­سنج بیشتر مشخص شود.
شکل(۶-۱۴): محل نصب کرنش­سنج­ها
مختصات کرنش­سنج­ها ، و مختصات می­باشد. در ابتدا کرنش­سنج شماره ۴ و کرنش­سنج شماره ۳ بصورت جداگانه مورد استفاده قرار می­گیرند و در مرحله بعد داده ­های هر دو کرنش­سنج و در مرحله نهایی داده ­های تمام کرنش­سنج­ها مورد استفاده قرار می­گیرند. در شکل (۶-۱۵)، برچسب بالای شکل به اینصورت خوانده می شود، به ترتیب از سمت چپ به راست، نیروی محاسبه شده توسط سه عدد کرنش­سنج که در جهت و مختصات ، و می­باشد.
شکل(۶-۱۵): نیروی محاسبه با بهره گرفتن از داده ­های کرنش­سنج­ها با ضریب هموارسازی میانی و هموارسازی ثانویه ۵/۰
همانگونه که در شکل (۶-۱۵) نشان داده شده است هنگامی­که تعداد کرنش­سنج­ها افزایش یابد به شدت دقت محاسبه افزایش می­یابد و نکته دیگر اینکه که وقتی تعداد کرنش‌سنج­ها از حدی بیشتر شود، عملا افزایش حسگرها کمک زیادی به حل مساله نمی‌کند و در واقع داده ­های اضافی بی­تاثیر می­باشد.

• تاثیر خطا در تعیین ضریب میرایی جهت شناسایی توزیع زمانی نیرو

یکی از مسائلی که در این بررسی به آن برخورد کردیم، تاثیر خطا در انتخاب ضریب میرایی جهت شناسایی توزیع زمانی نیرو می­باشد. چرا که می­توان با انتخاب نامناسب ضریب میرایی جهت محاسبه ماتریس حساسیت به شدت از شناسایی توزیع زمانی نیروی دقیق دور شد. لازم به ذکر است در این بررسی شرایط مرزی مانند قبل می­باشد و خطای اضافه شده را ۵ درصد در نظر گرفتیم.
این بررسی را به دو قسمت کم ­میرا و فوق میرا تقسیم کردیم. در بررسی اول ضریب میرایی را ۰۰۱/۰ در نظر گرفتیم و کرنش آن را استخراج کردیم. حال با فرض نامشخص بودن ضریب میرایی، توزیع زمانی نیرو را با ماتریس‌های حساسیت با ضرایب میرایی متفاوت محاسبه می‌نماییم. نتایج این محاسبه در شکل (۶-۱۶) نشان داده شده است.
شکل(۶-۱۶): نیروی محاسبه شده کرنش با ضریب میرایی ۰۰۱/۰ ، با بهره گرفتن از ماتریس حساسیت­های متفاوت، ضریب هموارسازی میانی و هموارسازی ثانویه ۵/۰
شکل (۶-۱۶) نشان می­دهد، در صورتی که ضریب میرایی واقعی در حالت کم ­میرا باشد می­توان نیرو را حتی با ضریب میرایی صفر با دقت خوبی محاسبه کرد. اگر ماتریس حساسیت، با ضریب میرایی فوق میرا محاسبه شده باشد، قله نیرو به شدت اختلاف خواهد داشت و بازه اعمال نیرو نیز منطبق بر بازه واقعی نخواهد بود.
در بررسی دوم انتخاب ضریب میرایی در حالت فوق میرا می­باشد که در این قسمت ۰۱/۰ انتخاب شده است. حال روند فوق را نیز برای این مساله تکرار می­نماییم تا بتوان نظری کلی را برای این مسائل بیان نماییم. این حالت میرایی، در شکل (۶-۱۷) نشان داده شده است. در این قسمت نیز انتخاب میرایی نادرست در ماتریس حساسیت به شدت تاثیرگذار است. با افزایش میرایی قله نیرو افزایش می­یابد و بازه زمانی کم می­گردد و با کاهش میرایی قله نیرو تا حالت کم­میرا کاهش می­یابد و بازه زمانی نیز تا حالت کم­میرا افزایش می­یابد و این روند در حالت کم­میرا نیز ادامه می­یابد ولی تغییر محسوسی ندارد، لذا قابل صرف ­نظر کردن می­باشد.
شکل (۶-۱۷): نیروی محاسبه شده کرنش با ضریب میرایی ۰۱/۰ ، با در نظر گرفتن ضرایب میرایی مختلف در تحلیل معکوس، ضریب هموارسازی میانی و هموارسازی ثانویه ۵/۰

صنعتی است. باید روش انجام کار در ((دوره تولید انبوه)) را به فراموشی سپرده و تصمیم گرفت که اکنون روش مناسب چگونه است(همر و چمپی، ۱۳۸۷ : ۲۱).

در نظام مهندسی دوبارۀ کسب و کار، عنوان های کهن و ترتیبات سازمانی گذشته همچون بخش بندی اداره، دایره، گروه و مانند آن از اهمیت می افتند. آنها ساخته دوره ای هستند که دیگر سپری شده است. در مهندسی دوباره مهم اینست که؛ با یاری گرفتن از نیازهای امروز بازار و فناوری^[۴۶] های نوین، چگونه کار را سازمان دهیم. آنچه مردم و شرکت های دیروز انجام می داده اند دیگر کمکی نخواهد کرد. تأکید مهندسی دوباره بر ویژگی هایی است که مردان کسب و کار سنتی آمریکا را به پیروزی ها و نوآوری های چشمگیری رساند؛ از جمله توجه به فرد، اعتماد به نفس، خطرپذیری و گرایش به دگرگونی. مهندسی دوباره، برخلاف فلسفه های مدیریت گذشته که می خواست تا دیگران را نیز همانند خود کند، در راه دگرگون ساختن رفتار کارکنان و مدیران نیست، بلکه می کوشد تا از امتیاز هوشمندی ایشان بهره گرفته و نبوغ و استعداد های خفته آنها را بیدار نماید(همر و چمپی، ۱۳۸۷ : ۲۱- ۲۲).
پایه و اساس مهندسی دوباره بر بررسی های مرحله ای و شناخت و حذف مقررات کهنه و تصورات بنیادینی استوار است که زمینه ساز عملکرد کسب و کارهای کنونی هستند. همه شرکت ها انباشته از مقررات نانوشته ای هستند که از دهه های پیشین بجا مانده اند : ((مشتریان عادت به تعمیر وسایل زندگی ندارند))، ((وجود انبارهای منطقه ای و محلی برای دادن خدمات مناسب ضروری است))، ((برای خریدهای صنعتی تنها در ادارات مرکزی شرکت ها تصمیم گیری می شود)). این مقررات برپایۀ فرض هایی در بارۀ فناوری، مردم، و هدف های سازمانی ویژه ای بوجود آمده اند که دیگر کاربردی ندارند. تا هنگامی که شرکت ها اینگونه مقررات را از سر باز نکنند، هرگونه بازسازی و نوسازی سازمانی بی تأثیر بوده و همانند گردگیری میز و صندلی ها در ساختمانی ویرانه است(همر و چمپی، ۱۳۸۷: ۲۲).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

کسانی که تنها آوازه ای از مهندسی مجدد شنیده و یا به تازگی با این مفهوم آشنا شده اند، ممکن است شتابزده چنین نتیجه گیری کنند که اینهم یکی از برنامه های بهبود بخشی به کسب و کار است. ابداً چنین نیست. مهندسی مجدد با برنامه های دیگر بسیار متفاوت بوده و حتی با آنهایی هم که پاره ای وجود مشترک دارد، همانند نیست. با وجود نقش ارزشمند تکنولوژی اطلاعاتی در مهندسی مجدد، باید تاکنون روشن شده باشد که این مفهوم با خود کارکردن سیستم ها کاملاً متفاوت است. خود کارکردن فرایند موجود، همچون آسفالت کاری جاده مالرو کنونی است. خود کار کردن دستگاه ها، در حکم آسان سازی انجام کارهای نادرست است(همر و چمپی، ۱۳۸۷ : ۸۸).
مهندسی مجدد نباید با بازسازی نرم افزارها^[۴۷] نیز، که به معنای جانشینی دستگاه های کهنه با دستگاه های نوین و کارآمدتر فناوری اطلاعاتی است ، اشتباه شود. بازسازی نرم افزارها بیشتر وقتها چیزی جز یک سیستم کامپیوتری پیشرفته و پیچیده نیست که فرآیندی منسوخ و از کار افتاده را بصورت خودکار در می آورد. مهندسی مجدد، سازماندهی مجدد و یا کوچکتر کردن سازمان هم نیست. اینها عبارات زیبایی هستند که برای رساندن مفهوم کاهش ظرفیت بدلیل کاهش تقاضا، بکار می روند. هنگامی که بازار خودروهای جنرال موتورز کساد می شود، شرکت از اندازه خود می کاهد تا با بازار موجود هماهنگی داشته باشد. سازماندهی مجدد و کوچکتر کردن سازمان به معنای انجام کار کمتر با امکانات کمتر است. بر عکس اینها، مهندسی مجدد به معنای انجام کار بیشتر با امکانات کمتر است(همر و چمپی، ۱۳۸۷ : ۸۸- ۸۹).
همچنین مهندسی مجدد، همان کاستن از لایه های سازمانی، افقی نمودن سازمان، و بازسازی سازمان نیست، هر چند در نتیجه مهندسی مجدد ممکن است سازمان افقی تر و کوچک تر شود. همانگونه که پیشتر گفتیم، مشکلات شرکت ها ناشی از ساختار سازمانی آنها نبوده بلکه نتیجه ساختار فرآیندهای آنها است. پیاده کردن سازمانی نو بر فرآیندی کهنه و غیر کارآمد، مانند رنگ آمیزی دیواری فرسوده است. شرکت هایی که با کوشش فراوان در پی از بین بردن دیوانسالاری^[۴۸] هستند، عصا را از سر نادرست آن به دست گرفته اند. مشکل از دیوانسالاری نیست. در دویست سال گذشته، دیوانسالاری مشکل گشای سازمان ها بوده است. چنانچه شما دیوانسالاری را نمی پسندید، بدون آن را آزمایش کنید. خواهید دید که نتیجه ای جز سر در گمی بدست نخواهد آمد. در سازمان های سنتی دیوانسالاری چسب بهم نگهدارندۀ بخشهای گوناگون سازمان است. مشکل اصلی، که دیوانسالاری به عنوان راه حل آن، یاری داده و می دهد، تکه تکه کردن فرایند کار است. راه رهائی از دیوانسالاری و مسطح کردن سازمان، در مهندسی مجدد فرایند کار است که آن را از تکه تکه بودن نجات خواهد داد. در آن صورت می توان شرکت را پیروزمندانه و بدون دیوانسالاری اداره کرد(همر و چمپی، ۱۳۸۷ : ۸۹-۹۰).
مهندسی مجدد با همه حرکتهای بالا بردن کیفیت امروزی همچون (( بهسازی کیفیت))، ((مدیریت کیفیت فراگیر^[۴۹])) و مانند اینها نیز، کاملاً متفاوت است. بدون شک برنامه های بهبود کیفیت و مهندسی مجدد، زمینه های مشترکی دارند. هر دو به اهمیت ((فرایند)) آگاه بوده و پایه کار را بر فرایند مشتری گرا گذاشته اند. با این وصف این دو روش از بنیان با هم متفاوتند. برنامه های بهسازی کیفیت، در چارچوب فرایند موجود شرکت بکار پرداخته و می کوشند تا هدف های خود را به یاری چیزی که ژاپنی ها ((کایزن^[۵۰])) می نامند و به ((بهبودی فزونی پذیر پیوسته)) اشاره دارد، بدست آوردند. هدف، انجام بهتر همان کاری است که اکنون می کنیم. بهسازی کیفیت، بدنبال بهبود بخشی پیوستۀ فرایند عملکرد جاری است. از سوی دیگر مهندسی مجدد، همانگونه که دیدیم در پی ((نتایج شگفت انگیزه)) است که نه با ادامه فرایند کنونی، بلکه با دور ریختن اینها و جانشین کردن فرآیندی نو، بدست خواهد آمد. دگرگونیهای مدیریتی مورد نیاز مهندسی مجدد نیز از گونه ای دیگر است(همر و چمپی، ۱۳۸۷ : ۹۰).
مهندسی مجدد آغازی تازه ایست بر زمینه ای خالی و بکر. هدفش مردود نمودن دانش سنتی کار و فرضهای کهن همراه با آن است. در پی ابداع رهیافت تازه ای برای ساختن فرایند کار است که با گذشته پیوستگی نداشته و یا پیوندش بسیار اندک است. هدف بنیادین مهندسی مجدد، واژگون کردن اندیشه های ناشی از انقلاب صنعتی است. مهندسی مجدد فرض هائی را که بر پایه ((آیه های مقدس آدام اسمیت)) شکل گرفته اند، برای امروز بی اعتبار می داند. دیگر نمی توان به تقسیم کار، مقیاس تولید^[۵۱]، ساختار هرمی و کنترل، و چیزهای دیگر وابسته به آنها که به دوران ابتدائی پیشرفت اقتصادی تعلق دارند، دل بست. مهندسی مجدد در جستجوی الگوی تازه ای برای سازماندهی کار است. روش های سنتی، دیگر کاربردی ندارند. مهندسی مجدد، طرحی نو و آغازی دوباره است(همر و چمپی، ۱۳۸۷ :۹۰-۹۱).
مهندسی مجدد از جمله فنونی است که با انطباق اثربخش سازمان ها، سیستم ها و روش ها با شرایط نوین به مدیران کمک های چشمگیری ارائه می کند. تفکر مهندسی مجدد به عنوان رویکرد نوین در خدمت به مدیران سازمان ها و مؤسسات مختلف تولید، خدماتی و اداری قرار گرفته است تا بتوانند با نوین سازی و طراحی مجدد ریشه ای ساختارها، کار و فعالیت خود را به طور مؤثری در راستای اهداف تعیین شده به انجام رساند. به بیان دیگر مهندسی مجدد به مفهوم ارائه طرح نوین در عرصه کار برای ایجاد خلاقیت و نوآوری در ذهنیت کارکنان، دگرگونی ساختارها و سازماندهی نیروها و واحدهای سازمانی در راستای کاربرد کارآ و مؤثر منابع و امکانات نقش اساسی را ایفا کرده است(شریف زاده، ۱۳۷۹).
مهندسی مجدد با گام های کوتاه و با احتیاط فراوان شدنی نیست. تنها اقدامات همه جانبه است که می تواند نتایج چشمگیری به بار آورد(همر و چمپی، ۱۳۸۷ : ۲۵). اُبلنسکی معتقد است برای دوران پر تحول معاصر، مدل اسمیت و فردریک تیلور برای کنترل مؤثر کارکنان برمبنای سلسله مراتب سازمانی کافی نیست و کارآیی و اثربخشی سازمان های معاصر مستلزم به کارگیری اصول و روش های مهندسی مجدد است. به بیان دیگر سازمان ها برای ادامه حیات و فعالیت خود و بهره گیری از آخرین دستاوردهای فناوری، تولید و دانش مدیریت باید برنامه مهندسی مجدد را در سازمان خود به طور کامل به اجرا گذارند(صرافی زاده، ۱۳۸۸ : ۱۱۵).

۲-۵- اهمیت مهندسی مجدد فرآیندهای کسب و کار

مهندسی مجدد یعنی شروع دوباره، اما روشن است که کنار گذاشتن قوانین، رویه ها، ساختارها و تجربیات فعلی سازمان نه تنها چاره گشا نیست بلکه موجب هرج و مرج و هدر رفتن تلاش های گذشته می گردد. بنا به تعریف زرگر در کتاب اصول و مفاهیم فناوری اطلاعات، مهندسی مجدد فرآیندها (BPR)، یعنی شناخت دقیق با نگرش فرآیندگرا به سازمان، ترسیم دقیق رابطه فعالیت ها و شرایط اجرای فرآیندها، برآورد منابع و هزینه تمام شده و زمان انجام فرآیندها، سپس اصلاح و بهینه سازی رابطه فعالیت ها و اجرای فرآیندها از طریق به کارگیری روش ها، فناوری اطلاعات و تجارب جدید. نتیجه مهندسی مجدد فرآیندها عبارتست از دستیابی به سرعت بیشتر و هزینه کمتر در انجام فعالیت های سازمان و تأمین هدف های کلیدی بنگاه از قبیل موقعیت برتر در رقابت، خدمات بهتر به مشتری یا مشترکین و جلب رضایت آن ها و در نهایت ارزش افزوده بیشتر برای سازمان و مشتری. امروزه مهندسی مجدد فرآیندها قبل از به کارگیری فناوری اطلاعات و انواع سیستم های اطلاعاتی، جهت بهبود فرآیندها و توسعه کارآیی مدیریت و سازمان اجرا می گردد. اساس این دیدگاه برمبنای بازنگری اساسی فعالیت ها و وظایف و ایجاد دیدگاه فرآیندگرایی^[۵۲] در قالب تکنولوژی اطلاعاتی است. نقطه نظر مشترک سازمان های پیشرو در دنیای صنعتی امروز فرآیندگرایی است، به طوری که مرزهای موجود بین دپارتمان های مختلف برداشته شده و تمام وظایف به صورت زنجیره ای متصل به هم در عرض سازمان جاری می شوند. این مهم باعث تبدیل ساختار سلسله مراتبی^[۵۳] سازمان ها به ساختار مسطح^[۵۴] و روان سازی مسیر اجرای فرآیندها در یک سازمان و حتی بین سازمان های مختلف در یک بازار کسب و کار می گردد (سوری، ۱۳۸۷ : ۲۳).
مهندسی مجدد تنها یک ضرورت برای بنگاه های اقتصادی نیست بلکه الزامی برای بقای هر نهاد اجتماعی است. همه نهادها که دارای بحران هستند و یا پیش بینی می کنند دچار بحران خواهند شد و حتی نهادهایی که در اوج اقتدار هستند نیز می توانند برای تعالی و در اوج ماندن از مهندسی مجدد بهره مند گردند.در تئوری استراتژی رقابت آمیز، تمام سازمان ها نه تنها درگیر رقابت می شوند بلکه با سرعت تغییر در رقابت مواجه می گردند. سرعتی که با هر پیشرفت فناوری جدید، هر رقیب خارجی و هر موافقتنامه تجاری بین المللی جدید تحت تأثیر قرار گرفته و شتاب می گیرد. استراتژی رقابت بر این نکته استوار است که با تهدید ها مواجه شده و روی فرصتها سرمایه گذاری کنیم. استراتژی رقابتی در نتیجه پاسخ به سه سؤال بوجود آمده است(متقی حامد، ۱۳۸۳) :

1. 1. سازمان اکنون چه می کند؟

1. 1. چه اتفاقی در محیط سازمان می افتد؟

1. 1. سازمان در مقابل باید چه کند؟

مهندسی مجدد رویکرد برنامه ریزی و کنترل تغییر است. توانایی ارزیابی، برنامه ریزی و اجرای تغییر به صورت مداوم، توانایی تجزیه و تحلیل اثرات مرتبط با تغییرات است. (متقی، ۱۳۸۳).
کارشناسان، مهندسی مجدد را به عنوان کشتی نجات برای سازمانهای در حال نابودی و غرق شدن می دانند، اما به راستی چرا مهندسی مجدد؟ علل روی آوردن سازمانها به مهندسی مجدد می تواند وابسته به عوامل خارجی یا عوامل داخلی سازمان باشد. حال به بررسی عوامل خارجی و داخلی یا پیشرانه های مؤثر در روی آوردن سازمانها به مهندسی مجدد و انتخاب آن به عنوان راه نجات سازمان، پرداخته می شود(اخوان، ۱۳۸۳).
عوامل خارجی^[۵۵] :
با مشاهده سطح رقابت افزایشی در بازارهای جهانی نیاز به نوآوری در سازمان بیشتر ملموس می شود تا سازمان بتواند خدمات یا محصولات با استانداردهای جهانی و قابل رقابت تولید کند. بنابراین، افزایش دانش و همچنین هماهنگی بین فرآیندهای سازمان از بزرگترین چالشهای سازمانهای امروزی به شمار می رود. مهندسی مجدد می تواند به عنوان ابزاری جهت بهبود شگرف در عملکرد به کار رود. رشد فناوری اطلاعات نیز به عنوان یکی دیگر از عوامل انتخاب مهندسی مجدد سازمانها به حساب می آید. اهمیت فناوری اطلاعات امروزه به گونه ای است که تقریباً هر وظیفه ای در سازمان به نحوی با آن سروکار خواهد داشت. رشد روز افزون فناوری اطلاعات به گونه ای است که می تواند به عنوان عاملی تسهیل کننده جهت توسعه شکل جدید سازمان و معماری آن باشد. تغییرات سریع فناوری اطلاعات، سازمانها را وادار می کند تا به روز باشند و ارتباطات را سریعتر و مطلوبتر به انجام رسانند. شرایط متغیر و غیر قابل پیش بینی در محیط بازار، زندگی اجتماعی، امور فنی و سازمانی، تغییرات اقتصادی، مقررات و قواعد جدید از دیگر عوامل انتخاب مهندسی مجدد توسط سازمانها هستند. به طور خلاصه عوامل یا پیشرانه های خارجی انتخاب مهندسی مجدد عبارتند از(اخوان، ۱۳۸۳) :
افزایش سطح رقابت در بازارهای جهانی
تغییرات نیاز مشتریان
افزایش سطح انتظارات مشتریان
پیشرفتهای حاصل شده در فناوری اطلاعات
محیط متغیر و نامطمئن امروزی
عوامل داخلی^[۵۶] :
عوامل داخلی نیز می تواند از علتهای انتخاب مهندسی مجدد برای سازمانها به شمار روند. تغییر در استراتژی های سازمان می تواند به عنوان عاملی جهت تحریک سازمانها در انتخاب مهندسی مجدد برای ادامه مسیر باشد. تغییرات در ساختار سازمانی نیز ممکن است ضرورت ایجاد تغییرات در فرآیندها را ملموس تر سازد. یک مثال دیگر از عوامل داخلی می تواند ضرورت ساده سازی امور به شمار رود. ساده سازی می تواند کاربرد در مواردی چون سطوح عملکرد بهتر، زیر ذره بین بردن موارد عدم کارآیی و کاهش پیچیدگی داشته باشد. تغییرات مورد نظر در فرآیندها، روشها، مهارتها و رفتارها نیز می توانند به عنوان عوامل داخلی در انتخاب مهندسی مجدد به شمار روند. به طور خلاصه عوامل یا پیشرانه های داخلی مهندسی مجدد عبارتند از(اخوان، ۱۳۸۳) :
تغییر در استراتژی های سازمان،
تغییر ساختار سازمانی،
ضرورت ساده سازی،
تغییر در فرآیندها، روشها، مهارتها و رفتارها.
در پژوهشی دیگر که توسط سپهری (۱۳۸۴)، انجام گرفته است بیان می کند که مهندسی مجدد ساختار یا فرآیندهای هر سازمان در شرایط زیر ضرورت پیدا می کند :
تغییر اساسی در استراتژی، اهداف و خط مشی های سازمان
تغییر جدی در دیدمان^[۵۷] مدیریتی و نگرش های مدیریت ارشد نسبت به سازمان
تغییر جدی در تکنولوژی سازمان از جمله فناوری اطلاعات
تغییر در حرفه یا مأموریت سازمان و نوع فعالیت آن و یا شرایط بازار(محصول و کار)
تغییر جدی در شرایط محیطی به ویژه قوانین و مقررات مرتبط با روابط کار و تأمین منابع
تغییر جدید در ابعاد و اندازه سازمان و توسعه فعالیت ها یا تغییر کارکردهای آن
آگاهی از عملکرد نامطلوب و اثربخشی پایین فعالیت های سازمان
وقوع بحران یا مشکلات پرسنلی یا مالی در سازمان از جمله بروز تورم پرسنلی و ضرورت کوچک سازی ابعاد سازمانی
تشخیص شکاف جدی پس از مقایسه با سازمان های برتر (بهینه کاوی) در ارزیابی عملکرد و اثربخشی سازمان
احساس ضرورت نسبت به انجام یک خانه تکانی سازمانی و هرس کردن شاخه های اضافی به منظور افزایش بهره وری و اثربخشی سازمان

۲-۵-۱- اهداف مهندسی مجدد فرآیندهای کسب و کار

مهندسی مجدد فرآیندها، سه دسته اهداف کلیدی را در درون خود دارد :
روابط دوستانه با مشتریان : یکی از اهداف کلیدی اجرای مهندسی مجدد، نیل به یک لبه رقابتی است که از طریق تأمین بیشتر مشتریان نسبت به آنچه که رقیبان ارائه می دهند، برآورده می شود. اگر مشتری به دنبال محصولات مناسبی برای رفع نیازش است، می باید محصولاتی مطلوبتر و بهتر از محصولات رقبا را برای او تدارک دید.
اثربخشی : به چه میزان محصول یا خدمتی که سازمان برای مشتری تدارک می دهد مؤثر و اثربخش است؟ اگر محصولی که سازمان ارائه می کند اثربخش است، مشتریان به طور خودکار، آن محصول یا خدمت را خواهند خرید.
۳- کارآیی : به چه میزان سازمان در ارائه محصول بهتر، توام با کاهش هزینه ها موفق و کارآمد است؟ این هدف به نظر می رسد که از دیگر اهداف مهندسی مجدد، مهمتر است؛ چرا که اگر سازمان تولید کننده بتواند قابلیت های کارآمدی را بیاموزد، پس به طور خودکار رابطه اش با مشتری دوستانه تر و نیز اثر بخش تر خواهد بود(انواری رستمی و شهایی، ۱۳۸۴).
به طور کلی، هدف اصلی مهندسی مجدد فرآیندهای کسب وکار ایجاد نگرش فرایند مدار^[۵۸] به جای وظیفه مدار است، چرا که فرآیندهای کار موجبات پیروزی های دراز مدت را برای سازمانها فراهم می آورند، نه فرآوردهای حاصل از آنها. پیروزمندان صحنه رقابت، فرآوردهای خوب عرضه می کنند، نه اینکه فرآوردهای خوب موجب پیروزیند(حافظی،موسی خانی و بخشی،۲۰۰۹).