در حالی که ROA به عنوان یک شاخص کلی سودآوری درنظر گرفته می شود، GOI عملکرد عملیاتی را اندازه می‌گیرد.

۱-۷-۳٫ متغیر کنترلی:

در این تحقیق متغیرهای نسبت جاری، نسبت بدهی و اندازه به عنوان متغیرهای کنترلی در نظر گرفته شده اند.

۱٫ نسبت جاری(CR): این نسبت از تقسیم دارایی جاری بر بدهی جاری به دست می‌آید.

۲٫ نسبت بدهی(DEBT): این نسبت نیز از تقسیم بدهی بر حقوق صاحبان سهام به دست می‌آید.

۳٫اندازه شرکت(SALES): در این پژوهش از لگاریتم طبیعی فروش به عنوان نماینده اندازه شرکت استفاده شده است.

۱-۸٫ روش تحقیق

روش پژوهش حاضر شبه تجربی و از نوع پژوهش های پس رویدادی است. در این نوع پژوهش ها، هدف بررسی روابط موجود میان متغیرهاست و داده ها از محیطی که به گونه ای طبیعی وجود داشته اند و یا از وقایع گذشته که بدون دخالت مستقیم پژوهشگر رخ داده است، جمع‌ آوری و تجزیه وتحلیل می شود. در این تحقیق برای جمع اوری داده ها واطلاعات، ابتدا از روش کتابخانه ای استفاده به عمل آمد. که تجزیه و تحلیل های انجام گرفته در این پژوهش مبنای مفهومی و نظری ادبیات مطالعه را فراهم می‌کند. اطلاعات مورد نیاز، از طریق سایت های اینترنتی بورس اوراق بهادار تهران و نرم افزار ره اورد نوین و صورت های مالی ارائه شده توسط سازمان بورس استخراج گردید. در این تحقیق نمونه با بهره گرفتن از روش غربال و با توجه به محدودیت های ارائه شده در فصل سوم، از شرکت های عضو بورس اوراق بهادار انتخاب شده و سپس داده های خام با توجه به فرمول های ارائه شده در همین فصل به متغیر های تحقیق تبدیل می شود. روابط بین متغیرها با بهره گرفتن از رگرسیون خطی چند متغیره بررسی شده و سرانجام با بهره گرفتن از روش داده های تلفیقی مورد آزمون قرار می گیرند.

۱-۹٫ قلمرو تحقیق:

هر تحقیقی باید دارای حدود مشخص و تعریف شده ای باشد تا پژوهشگر بتواند در تمامی مراحل تحقیق احاطه کافی و قابل اطمینانی بر آن داشته باشد. تحقیق حاضر نیز از این قائده مستثنی نیست و دارای حدودی بشرح زیر می‌باشد:

۱-۹-۱٫ قلمرو موضوعی تحقیق: تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین مدیریت سرمایه در گردش و سودآوری شرکت ها با توجه به چرخه های تجاری می پردازد. این تحقیق در قلمرو موضوعات حسابداری و مالی قرار می‌گیرد.

۱-۹-۲٫ قلمرو مکانی تحقیق: قلمرو مکانی جهت جامعه آماری، انتخاب نمونه، جمع‌ آوری اطلاعات و آزمون فرضیه‌ها، بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد.

۱-۹-۳٫ قلمرو زمانی تحقیق: بررسی موضوع تحقیق برای یک دوره ۸ ساله و در محدوده زمانی ۱۳۸۵-۱۳۹۲ در نظر گرفته شده است.

۱-۱۰٫ تعریف واژگان کلیدی

• • سرمایه در گردش: در متون حسابداری، دارایی‌های جاری منهای بدهی‌های جاری است و نشانگر میزان سرمایه‌گذاری شرکت در وجه نقد، اوراق بهادار قابل فروش، حسابهای دریافتنی تجاری و موجودی مواد و کالا منهای بدهی‌های جاری است (شباهنگ، ۱۳۸۷)

• • چرخه تبدیل وجه نقد: به فاصله زمانی پرداخت وجه بابت خرید موجودی جهت استفاده در فرایند تولید و وصول وجه نقد ناشی از فروش محصول نهایی اشاره دارد.

• • دوره پرداخت بدهی (AP): مدت زمان پرداخت حسابهای پرداختنی نیز نشان دهنده میانگین زمانی است که سازمان بدهیهایش را با عرضه کنندگان خود تسویه می‌کند

• • دوره وصول مطالبات(AR): دوره وصول مطالبات کارایی واحد انتفاعی در وصول وجوه مرتبط با فروشهای نسیه و همچنین سیاست‌های اعتباری شرکت را نشان می‌دهد و عبارت است از فاصله زمانی بین فروش کالا به صورت نسیه تا ورود وجه نقد بابت وصول فروشهای نسیه، که هرچه این متغیر بزرگتر باشد نشان دهنده سرمایه گذاری بیشتر در حسابهای دریافتنی است.

• • دوره گردش موجودی کالا (INV): مدت زمان نگهداری موجودی کالا نشان دهنده میانگین تعداد روزهایی است که موجودی کالا به وسیله واحد تجاری نگهداری می شود. رقم بزرگتر این متغیر نشان دهنده سرمایه گذاری بیشتر در موجودی برای یک سطح مشخص از عملیات است.

• • بازده داراییها(:(ROA این نسبت را شاخص نهایی برای تشخیص کفایت و کارایی مدیریت در اداره امور واحدتجاری می دانند. نسبت مذبور ‌بازدهی است که شرکت برای کلیه سرمایه گذاران و اعتباردهندگان تحصیل ‌کرده‌است.

• • نسبت جاری(CR): این نسبت متداول‌ترین وسیله برای اندازه گیری قدرت پرداخت بدهی های کوتاه مدت است. زیرا از طریق آن می توان پی برد دارایی هایی که در طول سال مالی به پول نقد تبدیل می‌گردند چند برابر بدهی هایی است که در طول سال مالی سررسید آن ها فراخواهد رسید.

• • نسبت بدهی(DEBET): به طور کلی وام و اعتبار دهندگان نسبت بدهی نسبتاً کم را ترجیح می‌دهند. نسبت بدهی زیاد معمولاً به معنای این است که شرکت برای تامین منابع مورد نیاز ناگزیر از استفاده تسهیلات بیشتری شده است.

• چرخه های تجاری: ادوار تجاری نوعی نوسانهای باقاعده و منظم در فعالیت‌های کلان اقتصادی کشورها است که بیشتر به وسیله بنگاه های تجاری سازمان دهی می‌شوند. یک چرخه، با یک دوره رونق اقتصادی که همزمان در فعالیت‌های متعدد اقتصادی رخ می‌دهد، شروع شده و به دوره رکود و انقباض منتهی می‌شود.

۱-۱۱ .خلاصه فصل:

محتوای پژوهش حاضر مطابق روال معمول در تدوین پایان نامه، در قالب ۵ فصل تدوین شده است. در فصل اول به بیان مسئله تحقیق، اهمیت و ضرورت اجرای تحقیق، اهداف تحقیق، سوالات و فرضیات تحقیق پرداخته شد. با بیان کلیات طرح تحقیق در این فصل، ادبیات موضوع در فصل دوم مرور می شود. در فصل سوم، روش شناسی تحقیق حاوی تشریح جامعه آماری و نمونه، محدوده زمانی و مکانی تحقیق، بیان عملیاتی فرضیات تحقیق، روش گردآوری اطلاعات و داده های تحقیق و روش اجرای تحقیق بیان می شود. فصل چهارم، حاوی تجزیه و تحلیل یافته های حاصل از آزمون فرضیات تحقیق می‌باشد و نهایتاً فصل پنجم شامل خلاصه، نتیجه گیری و پیشنهادات می‌باشد.

فصل دوم

ادبیات و پیشینه تحقیق

۲-۱٫ مقدمه

در این فصل با توجه به موضوع پژوهش، ابتدا راجع به مفاهیم مدیریت سرمایه در گردش، دلایل اهمیت آن و معیارهای اندازه گیری این متغیر مطالبی بیان شده است. سپس، ‌در مورد مفاهیم مربوط به سود و انواع آن بحث شده و در ادامه، ‌در مورد چرخه های مختلف تجاری و تاثیر آن بر مدیریت سرمایه در گردش و سودآوری توضیحاتی ارائه شده است. در پایان نیز به تعدادی از پژوهش های انجام شده در داخل و خارج از ایران در خصوص موضوع تحقیق اشاره شده است.

۲-۲٫ مدیریت سرمایه در گردش