1. روش­های ایجاد قابلیت مقایسه

برای این که صورت­های مالی یک واحد تجاری با صورت­های مالی سال­های قبل آن مقایسه­پذیر باشد باید ثبات ­رویه به کار رود و برای این­که صورت­های مالی یک واحد تجاری با صورت­های مالی سایر واحدهای تجاری مشابه مقایسه کردنی باشد باید یکنواختی رعایت گردد. رعایت ثبات رویه و یکنواختی موجب می­ شود فواید اطلاعات مالی ارائه شده افزایش یابد و صورت­های مالی شرکت­ها را بتوان با یکدیگر مقایسه کرد(محمود زاده مرقی،۱۳۷۲).

عامل دیگری که دستیابی به یکنواختی استانداردهای حسابداری را تسهیل می­ کند، به کارگیری مبانی نظری است. تدوین مبانی نظری هیئت استانداردهای حسابداری مالی در آمریکا و تکمیل آن در سال ۱۹۸۵ موجب شد که در کشور­های دیگر نیز نسبت به تدوین مبانی نظری حسابداری و گزارشگری مالی اقدام کنند. مبانی نظری تهیه شده در کشورهای مختلف و در سطح بین ­المللی، در اغلب موارد مشابه و تنها تفاوت عمده­ی آن ذکر گروه ­های استفاده کننده از گزارش­های مالی است. شباهت مبانی نظری تهیه شده در جوامع مختلف می ­تواند نقش مثبتی در دستیابی به یکنواختی استانداردهای حسابداری داشته باشد اگر چه این نقش به طور محدود ایفا شود. کمیته­ی بین ­المللی استانداردهای حسابداری در سال ۱۹۷۳ با شرکت ده کشور تشکیل شد و نقش با اهمیتی را در یکنواخت کردن استانداردهای حسابداری در جهان ایفا می­ کند. این کمیته در دهه­ اخیر کوشش ‌کرده‌است که تا حد امکان تعداد روش­های پذیرفته شده حسابداری را به منظور ارتقای قابلیت مقایسه کاهش دهد(شباهنگ،۱۳۹۱).

به کارگیری روش­های پذیرفته شده متفاوت در واحد­های انتفاعی مختلف و حتی در داخل یک واحد انتفاعی موجب بروز مشکل در قابلیت مقایسه­ مستقیم صورت­های مالی شده است. یکی از راه­کارها، کاستن از تعداد روش­ها است با این امید که یکنواختی، خود موجبات قابلیت مقایسه را فراهم می­ کند. اما انتخاب تنها یک روش برای تمامی واحد­های انتفاعی نه تنها مشکل است بلکه می ­تواند موجب عدم دستیابی به هدف مربوط بودن، در شرایط متفاوت نیز بشود. از سوی دیگر تنوع روش­ها نیز موجب توجیه اعمال نظر مدیریت برای انتخاب روش یا روش­های حسابداری شده است که بهترین تصویر ممکن را از واحد انتفاعی مربوط ارائه کند. راه­کار دیگر این است که واحدهای انتفاعی در هر وضعیت، روش حسابداری انتخابی را افشا کنند تا استفاده­کنندگان بتوانند خود با تعدیل یا تهیه­ مجدد صورت­های مالی به قابلیت مقایسه دست یابند(شباهنگ،۱۳۹۱).

یکی‌ از پیش‌­شرط­های‌ قابل‌ مقایسه‌بودن‌، افشای‌ رویه‌های‌ حسابداری‌ به کار رفته‌ در تهیه­‌ صورت­های‌ مالی‌ و همچنین‌ افشای‌ هر گونه‌ تغییرات‌ در آن‌ رویه‌ها و اثرات‌ چنین‌ تغییراتی‌ می‌باشد. استفاده‌ کنندگان‌ باید قادر باشند تفاوت‌ بین‌ رویه‌های‌ حسابداری‌ برای‌ معاملات‌ و سایر رویدادهای‌ مشابه‌ را که‌ توسط‌ یک‌ واحد تجاری‌ طی‌ دوره های‌ مختلف‌ به کار گرفته‌ شده‌ و رویه‌هایی‌ را که‌ توسط‌ واحدهای‌ تجاری‌ مختلف‌ اتخاذ شده‌ است‌، تشخیص‌ دهند­(مفاهیم نظری گزارشگری مالی،۱۳۸۸).

برای مقایسه کردن گزارش­های مالی و انعکاس هم­ارز آن­ها باید نحوه­ ارائه­ صورت­های مالی و مبنای اندازه ­گیری آن­ها مشابه باشد. انعکاس هم­ارز عبارت است از این­که شرکت­ها در شرایط مشابه اقتصادی از گزارش­های مشابه و در شرایط مختلف اقتصادی از گزارش­های مختلف استفاده کنند. اندازه ­گیری آن­ها به شرح زیر است:

الف) ارائه­ صورت­های مالی مشابه (شکل و فرم ظاهری صورت­ها) :

– عنوان صورت­ها (عنوان صورت­های مالی و حساب­ها)

– طبقه ­بندی صورت­ها (گروه­بندی حساب­ها)

– ارائه­ اطلاعات تفضیلی و جزعیات(یادداشت­های پیوست صورت­های مالی)

ب) به کارگیری مبنای یکسان در اندازه ­گیری(شناسایی درآمدها و فرایند تطابق هزینه­ ها با درآمدها و تاثیر آن بر حقوق صاحبان سهام) :

– اساس ارزش­گذاری یکسان (مبنای اندازه ­گیری مربوط به دارایی ها و انعکاس آن در صورت­های مالی)

– واحد اندازه ­گیری (مقیاس واحد پول برای اندازه ­گیری)

– تخمین جریانات اقتصادی (افزایش و کاهش در اقلام ترازنامه مثل تخمین هزینه استهلاک)

برای روشن­تر شدن مفهوم قابلیت مقایسه باید بدانیم که برای ارائه­ صورت­های مالی از چه چارچوب حسابداری استفاده می­ شود. زیرا چارچوب­های حسابداری بیان ‌می‌کنند که اولا، چه اطلاعاتی گزارش شود، ثانیاً، چگونه گزارش شود و ثالثا، موارد تشابه و تفاوت در اطلاعات شرکت­ها چیست(سیمون،۱۹۶۷)؟

۲-۲-۷ رابطه­ قابلیت مقایسه و تصمیمات خریداران

به سه دلیل بین قابلیت مقایسه و تصمیمات خریداران رابطه وجود دارد:

۱- شواهد تجربی هر چند اندکی از گذشته در بورس اوراق بهادار و هیات استانداردهای حسابداری مالی وجود دارد که بیان می­ کند اطلاعات حسابداری قابل مقایسه تخصیص کارآمد سرمایه را آسان می­ کند. بیانیه­­ی ۸ هیات استانداردهای حسابداری مالی نشان می­دهد که قابلیت مقایسه­ حسابداری سودمندی اطلاعات حسابداری را از طریق افزایش امکان شناسایی و درک شباهت­ها و تفاوت­های بین اقلام برای استفاده کنندگان افزایش می­دهد.

۲- بورس اوراق بهادار این نکته را منتشر می­ کند که قابلیت مقایسه تخصیص سرمایه و اعتماد به نفس سرمایه­ گذار را پرورش می­دهد. ادغام و تحصیل شامل تخصیص منابع بزرگ می­تواند به طور عمده بر ثروت سهام‌داران تاثیر بگذارد. بزرگی مبلغ معاملات ادغام و تحصیل نشان می­دهد که مشخص شدن عواملی که بر کارایی تصمیمات این خریدها تاثیر بگذارد خیلی مهم است.

۳- مدیران از اطلاعات حسابداری برای ارزیابی پتانسیل خریدها استفاده ‌می‌کنند. در طول سعی و تلاش اولیه، خریداران دسترسی محدودی به اطلاعات داخلی ‌در مورد اهداف شرکت­ها دارند و باید در مقابل اطلاعات عمومی زمان انتخاب اهداف بالقوه پاسخ­گو بود و ارزیابی اولیه از تصمیمات داشت. اولین گام در عمق سعی و تلاش، مرور اهداف صورت­های مالی است و خر­یدار صورت­های مالی را با رقبا مقایسه می­ کند تا مناطق خطری را شناسایی کند که نیاز به بررسی بیشتری دارند. این مرور و بررسی مهم است زیرا خریدار نمی­تواند اهداف صورت­های مالی را از همه جنبه­ ها به دلیل محدودیت هزینه و زمان بررسی کند(چن و همکاران،۲۰۱۳).

۲-۲-۸ اهداف صورت­های مالی

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...