یکی از نکات مهم در تغذیه سالم کودک٬ حفظ آرامش هنگام صرف غذاست. به کودک خود بیاموزید که به آرامی غذا بخورد٬ آن را خوب بجود و به غذایی که می خورد توجه کند. حفظ آرامش هنگام صرف غذا٬ باعث می شود کودک از غذای خود لذت ببرد و بیشتر احساس سیری کند. هنگام غذاخوردن یا صرف عصرانه٬ تلویزیون را خاموش کنید. تماشای تلویزیون کودک را از درک علایم سیری غافل می کند و باعث پرخوری می شود(۲۲).
برای این که از پرخوری فرزند خود جلوگیری کنید٬ بهتر است درباره ارزش غذایی و تغذیه سالم با او حرف بزنید و طرز غذاخوردن صحیح٬ مکان و وقت مناسب آن را به او بیاموزید. این اطلاعات به او یاد می دهد تا برنامه غذایی متعادل و سالمی برای خود تنظیم کند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

انجام کارهایی که می تواند شما را از وضع تغذیه کودک آگاه سازد و روش تغذیه درست را به او بیاموزد٬ عبارت اند از:
یادداشت کردن مقدار و نوع غذایی که در هر وعده صرف می شود.
حفظ آرامش هنگام غذاخوردن و کنار گذاشتن کارهای دیگر مثل مطالعه کتاب و تماشای تلویزیون.
راحت نشستن سر سفره یا میز غذا.
صرف غذا به آرامی و بدون عجله و شتاب.
صرف غذا یا عصرانه در جایی مثل آشپزخانه یا سالن غذاخوری.
دورنگه داشتن مواد خوراکی چرب و شیرین از دسترس بچه ها(۲۲).
رژیم با انرژی محدود:
چنین رژیمی یکی از رایج ترین و پراستفاده ترین روش های کاهش وزن می باشد. این رژیم باید از نظر غذایی مفید باشد وتنها انرژی را محدود سازد زیرا کاهش انرژی دریافتی باعث می شود که ذخیره چربی مورد استفاده قرار گیرد .کاهش کالری در حدود ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کیاوکالری در روز می تواند با این هدف منطبق شود(۳۲).
رژیم کم کالری باید به طور نسبی از نظر کربوهیدرات غنی باشد (۵۵-۵۰ درصد کیاو کالری) ودر این مورد از منابعی چون سبزیجات ،میوه ها ودانه های مغذی استفاده گردد .رژیم همچنین باید شامل پروتئین فراوان حدود۱۵ تا ۲۰ درصد کیلو کالری بشود.محتوی چربی آن نباید از ۳۰ درصد تجاوز کند.درنظر گرفتن فیبر اضافی توصیه می شود زیرا می تواند مقدار دانسیته کالری را پایین آورد وسیری راسرعت بخشد ونیز جذب روده ای راکم کند(۳۱).
رژیم های بسیار کم کالری:
تبلیغات گسترده ای برای رژیم های تجاری حاوی مقادیر توصیه شده ریزمغذی ها با حده اقل انرژی انجام می شود واین رژیم ها جذابیت زیادی برای بیمارانی دارد که آرزوی کاهش وزن سریع را دارند. مضرات این رژیم ها این است که کاهش سریع وزن ممکن است با کاهش مقادیر زیادی از بافت های بدون چربی همراه باشد.از طرف دیگر حفظVLCD^[25] در درمان چاقی شدید موثر است(۵۵).
این رژیم ۸۰۰-۶۰۰ کالری در روز را تامین می کند وشامل رژیم پر پروتئین (۱۰۰-۷۰ گرم در روز) وچربی کم یا بدون چربی است(۱۹).
رژیم های بسیار کم کالری فقط در شرایط زیر مورد استفاده قرار می گیرد:
فرد حداقل ۳۰% اضافه وزن دارد با BMI حداقل ۳۲
هیچ یک از شرایط و بیماری های زیر را نداشته باشد: بارداری٬ شیردهی٬ بیماری های کبدی٬ کلیوی٬ قلبی و سرطان های فعال.
رژیم فقط به مدت ۱۶- ۱۲ هفته می تواند ادامه یابد. سپس به مدت ۴-۲ هفته غذا به تدریج وارد رژیم غذایی گردد تا مانع افزایش سریع وزن شود(۵۷).
درمان با ورزش:
ورزش یکی از اجزای مهم رویکرد کلی در درمان چاقی است. افزایش مصرف انرژی واضح ترین مکانیسم تاثیر ورزش است. اثبات تاثیر رژیم ورزشی به عنوان درمان چاقی به تنهایی کاری بس دشوار است. از سوی دیگر به نظر می آید که ورزش وسیله مهمی برای حفظ وزن است.(۵۴)
حتی اگر ورزش یک چنین تاثیر منحصر به فردی را نداشته باشد ولی در افراد چاق بدلیل اثراتی که در تون قلبی- عروقی و فشارخون می گذارد ارزشمند است. چون بسیاری از افراد چاق به صورت منظم اقدام به ورزش نکرده اند و نیز ممکن است عوامل خطر قلبی- عروقی داشته باشند٬ شروع ورزش در این افراد به خصوص در افراد چاق باید به صورت تدریجی و تحت نظارت طبی باشد(۲۵).
در ابتدا٬ فعالیت ها ممکن است فقط شامل افزایش فعالیت های روزمره باشد مثل بالارفتن از پله یا قدم زدن با گام های آهسته. با گذشت زمان بر اساس میزان پیشرفت میزان وزن از دست داده شده و ظرفیت عملکردی ممکن است بیمار شروع به انجام فعالیت های شدیدتر نماید. باید فرد به انجام فعالیت های جسمی با شدت متوسط و به مدت ۳۰ تا ۴۵دقیقه و ۳ تا ۵ روز در هفته تشویق گردد. هدف بلند مدت٬ باید به صورت حداقل ۶۰دقیقه ورزش با شدت متوسط و هر روز در هفته باشد(۵۳).
ورزش های هوازی^[۲۶] مانند شنا باعث کاهش ذخائر گلیکوژن و در نتیجه استفاده از چربی به عنوان سوخت اصلی بدن می شوند. ورزش های استقامت باعث افزایش بافت عضلانی می شود و همچنین در استحکام استخوان ها که در زنان بسیار اهمیت دارد موثر هستند. قابل ذکر است که با کاهش چربی لزوما وزن کاهش نمی یابد زیرا فعالیت های ورزشی باعث افزایش توده عضلانی می شود که از چربی سنگین تر است. البته بافت عضلانی تا مقدار محدودی افزایش می یابد و با ادامه ورزش در نهایت کاهش وزن رخ می دهد(۵۷).
کودکان و نوجوانان برای جلوگیری از اضافه وزن و حفظ تناسب اندام٬ به فعالیت های فیزیکی مثل ورزش نیاز پیدا می کنند. برای این منظور دانش آموزان می توانند در تیم های ورزشی مدارس و مسابقاتی مانند شنا٬ دوچرخه سواری٬ تنیس روی میز٬ فوتبال٬ والیبال و بسکتبال شرکت و فعالیت نمایند(۲۲).
تغذیه و رژیم غذایی نقش مهمی در تناسب اندام دارد و نیروی لازم را به کودک می دهد تا در مسابقات ورزشی کارایی خوبی نشان دهد. مهم ترین نکته در تغذیه کودکان و نوجوانان ورزشکار٬ تامین انرژی کافی برای بدن است. کودکان دبستانی (هفت تا ده ساله) که در مسابقات ورزشی یا ژیمناستیک شرکت می کنند٬ گاهی به ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ کالری در روز احتیاج پیدا می کنند و نوجوانانی که در ورزش های سنگین و آماده سازی های بدنی فعالیت دارند٬ روزانه تا ۵۰۰۰ کالری نیاز دارند(۲۲).
علاوه بر کنترل و نظارت بر طرز تغذیه کودک٬ والدین باید فرزندان خود را به ورزش و فعالیت های فیزیکی تشویق کنند و اگر کودک چاقی دارند٬ او را وادار کنند که مرتب ورزش کند و فعالیت خود را افزایش دهد. ورزش هایی که والدین می توانند همراه فرزندشان انجام دهند و آنها را به فعالیت جسمی علاقه مندتر کنند٬ عبارت اند از: پیاده روی٬ کوهنوردی٬ دویدن٬ طناب بازی٬ تنیس روی میز و دوچرخه سواری. نوجوانان می توانند در ورزش های گروهی و سایر فعالیت های فوق برنامه شرکت کنند(۲۲).
همانطور که گفته شد چاقی وضعیتی است که در آن بافت چربی بدن زیاد می شود و افزایش وزن به تنهایی چاقی محسوب نمی شود به عنوان مثال ورزشکاران ممکن است اضافه وزن داشته باشند ولی در آنها اضافه وزن مربوط به بافت عضلانی است نه بافت چربی(۳۴).
در ضمن برخلاف باورهای رایج کاهش ناحیه ای با ورزش امکان پذیر نیست. چربی از کل نواحی بدن از بیشترین غلظت بافت چربی مصرف می شود. یکی دیگر از باورهای غلط آن است که تمرین باعث افزایش خوردن و دریافت غذا می شود(۳۲).
دارو درمانی:
علی رقم فوائد کوتاه مدت و متوسط برخی از داروها٬ کاهش وزن ناشی از داروها علاج قطعی چاقی نیست و پس از توقف مصرف داروها غالبا با بازگشت افزایش وزن همراه است. عوارض جانبی قابل ملاحظه تعدادی از داروهای چاقی و احتمال سوء مصرف این داروها٬ نگرانی های را در مورد این رویکرد برانگیخته است. از سوی دیگر٬ درمان موثر چاقی و بی خطر با این روش نیازهای طبی زیادی دارد لذا ترکیبات بسیاری که ممکن است موثر باشند مورد ارزیابی قرار گرفته اند(۲۵).
در بیماران دارای BMI حدود ۳۰ یا بالاتر٬ عوامل داروئی می توانند علاوه بر رژیم و تمرین موثر باشند٬ این عوامل می توانند باعث کاهش دریافت انرژی شده و در این راه از پاره ای مکانیزم ها برای کم کردن اشتها٬ ایجاد حجم کافی و پرکردن معده و کاهش اشتها٬ افزایش ترموژنز٬ افزایش سوخت و ساز و مداخله در جذب چربی کمک بگیرند.
معالجات کنونی می توانند در قالب داروهای موثر بر CNS و غیر موثر بر CNS تقسیم بندی شوند. عوامل موثر بر CNS در دسته بندی کولامینرژیک و سروتونینرژیک و ترکیب آن دو قرار می گیرند. تاثیرات معمول این داروها دهان خشک٬ سردرد٬ بی خوابی و یبوست است(۳۲).
داروهای موثر بر سیستم اعصاب مرکزی:
داروهای محرک کاتکولامین ها:
بر روی مغز تاثیر داشته و دسترسی به نوراپی نفرین را افزایش می دهند. “موسسه بهبود داروها” ((DEA٬ در برنامه دوم خود از داروهای کاهش اشتهائی چون آمفتامین صحبت به میان آورده که قابلیت زیادی برای سوء استفاده و استفاده نادرست در درمان چاقی دارند. برنامه سوم این موسسه از داروهائی که باز هم می توانند در این زمینه مورد سوء استفاده قرار گیرند سخن به میان آورده است.
برنامه معمول (DEA) دارای داروهای کته کلامینرژیک خاصی چون “فنترمین” است که امکان کمتری برای سوء استفاده دارد. “فنیل پروپانول آمین” PPA)) سالهاست که به عنوان عامل ایجاد کم اشتهائی مطرح شده است اما بدلیل ایجا سکته مغزی خونریزی دهنده در نوامبر ۲۰۰۰ از پخش آن جلوگیری شد(۵۷).
داروهای سروتونینرژیک:
داروهای تولید کننده سروتونین با افزایش و میزان آن در مغز عمل می کنند. دو دارو در این دسته بندی٬ یعنی “هیدروکلرید فن فلورامین” و “هیدروکلریددکسفن فلورامین” از سپتامبر ۱۹۹۷ از بازار خارج شدند. مطالعات بیشتر نشان داده اند که رابطه ای میان اختلالات دریچه های قلبی ناشی از این دو دسته دارو وجود دارد(۵۲).
ترکیب داروهای ایجاد کننده کاتکولامین و سروتونین:
مثل(Meridia) Sibutramine می شود که باعث محدود شدن دریافت سروتونین و نوراپی نفرین می گردد. این دارو در ابتدا برای ممانعت از افسردگی ارائه گردیده بود. بهتر است این دارو در بیماران دارای عارضه قلبی کرونری٬ آریتمی٬ سکته مغزی استفاده نشود(۴۴).
داروهای فعال کننده خارج از سیستم اعصاب مرکزی:
ارلیستات (Xencal)٬ یک عامل غیر موثر بر CNS است که باعث کم شدن اشتها نمی شود بلکه مستقیما از طریق روده جهت جذب چربی تاثیر می گذارد. ارلیستات اغلب با وعده های کم کالری به کار می رود و باعث می شود ۳۰% از جذب چربی کم شود. البته ممانعت از جذب چربی نگرانی هائی را در مورد ویتامین های محلول در چربی ایجاد می کند(۵۳).
همه افراد نسبت به درمان با دارو پاسخ مناسب نشان نمی دهند ولی برای بیمارانی که پاسخ نسبی دارند٬ کاهش وزن در حدود یک پوند در هفته می تواند انتظار رود (۳۲).
جراحی:
در صورتی که درمان با بهره گرفتن از رژیم٬ ورزش و داروهای موجود موثر واقع نگردد٬ روش های جراحی به شکل روزافزونی مورد امتحان قرار می گیرند. منابع بالقوه جراحی عبارت اند از کاهش زیاد وزن و بهبود هیپرتانسیون٬ دیابت٬ آپنه هنگام خواب٬ آنژین٬ هیبرلیپیدمی و بیماری های سیاهرگی(۳۲).
جراحی بای پاس ژژونوایلیال بدلیل عوارض که شامل اختلالات الکترولیتی٬ سنگ کلیه٬ سنگ های کیسه صفرا٬ زخم معده٬ آرتریت و اختلالات عملکرد کبدی با سیروز که در ۷% بیماران دیده می شود منسوخ شده است.