۲۰

سرمایه ساختاری۸۱/۰۱۳۲۰سرمایه مشتری۸۶/۰۱۴۲۰

همان گونه که از جدول فوق پیدا‌ است ضریب پایایی (همسانی درونی گویه‌ها) توسط آلفای کرونباخ برای متغیرهای اساسی تحقیق سنجیده شده است. بر این اساس ضریب آلفای کرونباخ برای شاخص سرمایه انسانی ۷۸/۰، سرمایه ساختاری ۸۱/۰، سرمایه مشتری ۸۶/۰ حاصل شده است.

ضریب پایایی برای کلیه متغیرها از درصد بالا و قابل قبولی برخوردار است. با این وجود ضریب بالای آلفای کرونباخ حاصل شده برای متغیر فوق حکایت از پایایی و همسانی فوق‌العاده بالای گویه‌ها دارد. به عبارت دیگر ضریب الفای بالای ۷/۰ نشان دهنده قابلیت اعتماد بسیار خوب مؤلفه‌ها و گویه‌های تحقیق دارد. ‌بنابرین‏ با توجه به موارد فوق چنین استنباط می‌شود که پایایی (قابلیت اعتماد) و همسانی درونی گویه‌ها و سؤالات متغیرها و شاخص‌های مطرح شده در حد مناسب و قابل قبولی می‌باشد.

جدول ۳-۴- برآورد پایایی با آلفای کرونباخ برای پرسشنامه حسابداری مدیریت

عنوان شاخص

ضریب آلفای کرونباخ

تعداد گویه (سؤال)

تعداد نمونه

مدیریت بودجه

۸۷/۰

۵

۲۰

بودجه هزینه

۹۱/۰

۴

۲۰

هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت

۸۸/۰

۵

۲۰

حسابداری مدیریت راهبردی

۸۴/۰

۳

۲۰

همان گونه که از جدول فوق پیدا‌ است ضریب پایایی (همسانی درونی گویه‌ها) توسط آلفای کرونباخ برای متغیرهای اساسی تحقیق سنجیده شده است. بر این اساس ضریب آلفای کرونباخ برای شاخص مدیریت بودجه ۸۷/۰، بودجه هزینه ۹۱/۰، هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت ۸۸/۰ و حسابداری مدیریت راهبردی ۸۴/۰ حاصل شده است.

ضریب پایایی برای کلیه متغیرها از درصد بالا و قابل قبولی برخوردار است. با این وجود ضریب بالای آلفای کرونباخ حاصل شده برای متغیر فوق حکایت از پایایی و همسانی فوق العاده بالای گویه‌ها دارد. به عبارت دیگر ضریب آلفای بالای ۸/۰ نشان دهنده قابلیت اعتماد بسیار خوب مؤلفه‌ها و گویه‌های پژوهش دارد. ‌بنابرین‏ با توجه به موارد فوق چنین استنباط می‌شود که پایایی (قابلیت اعتماد) و همسانی درونی گویه‌ها و سؤالات متغیرها و شاخص‌های مطرح شده در حد مناسب و قابل قبولی می‌باشد.

۳-۸- روش‌های آزمون فرضیات، نوع آزمون‌ها

متغیرهای پژوهش شامل:

الف: متغیر مستقل: حسابداری مدیریت، مدیریت هزینه، بودجه هزینه، هزینه‌یابی برمینای فعالیت، حسابداری مدیریت راهبردی

ب: متغیر وابسته: سرمایه فکری سازمان‌های دولتی

نحوه اندازه گیری متغیرها:

1. متغیر مستقل:

حسابداری مدیریت: “فرایند تشخیص، اندازه گیری، تجمیع، تجزیه و تحلیل، تهیه و تفسیر و ارائه اطلاعات مالی مورد استفاده مدیریت به منظور برنامه‌ریزی، ارزیابی و کنترل عملیات در یک سازمان می‌باشد.

مدیریت هزینه: در این استراتژی مدیریت درصدد کاهش دادن هزینه ها بر می‌آید و می‌کوشد از طریق کاهش دادن هزینه ها در مقایسه با شرکت‌های رقیب به سهم بیشتری از بازار دست یابد. سازمان‌ها جهت دست‌یابی به مدیریت هزینه تاکتیک‌هایی متفاوتی را اعمال می‌نمایند که عبارتند از:

استفاده از امکانات در مقیاس وسیع، بهبود فرآیندها، مدیریت کیفیت جامع، الگوبرداری و کنترل هزینه های سربار، ‌استفاده بهینه از تمامی هزینه در جهت کنترل سربار (نوری فرد ‌).

هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت: یکی از سیستم‌های نوین هزینه‌یابی محصولات و خدمات است که نیازهایی از قبیل محایبه بهای تمام شده محصول، بهبود فرایند تولید، حذف فعالیت‌های زائد، شناخت نحرکهای هزینه، برنامه ریزی عملیات و تعیین را هبردهای تجاری را برای واحد‌های اقتصادی برآورده می‌سازد (نشریه داخلی دانشگاه فردوسی مشهد).

حسابداری مدیریت راهبردی: گرد آوری اطلاعات مربوط به رقبا، کاهش بهای تمام شده بر مبنای تصمیمات راهبردی، ‌استفاده از حسابداری بر مبنای راهبردی و در نهایت کسب مزیت رقابتی بر مبنای تصمیمات راهبردی از وظایف حسابداری مدیریت راهبردی می‌باشد (حیدرشاه^[۴۱] ۲۰۱۱).

1. متغیر وابسته: سرمایه فکری سازمان‌های دولتی نماینده مجموعه دارایی‌های ناملموسی است که به ‌عنوان دارایی‌های دانش معروف هستند یا به عبارتی ارزش بازار به ارزش دفتری یکی از روش‌های شناخته شده جهت اندازه گیری دارایی‌های نامشهود و سرمایه فکری است. این روش از اختلاف بین بازار و ارزش دفتری شرکت محاسبه می‌شود. ارزش دفتری بستگی به استاندارد ملی و یا بین‌المللی دارد که ‌بر اساس آن حساب‌ها تهیه شده‌اند که ممکن است در عمل ارزش دفتری را دستخوش تغیر نمایند. از طرف دیگر ارزش سهام در بازار در حال تغییر است که نتایج حاصله را صرفا برای زمانی کوتاه معتبر می‌سازد. در زمانی که قصد داریم دارایی‌های فکری را با سایر رقبا بسنجیم از فرمول زیر استفاده می‌کنیم.

MTB _it: نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار شرکت در دوره مالی

MVE_it: ارزش بازار سهام شرکت iام در دوره مالی t

BVE_it: ارزش دفتری سهام شرکت iدر دوره مالیt

برای ارزیابی تأثیر حسابداری مدیریت بر سرمایه فکری سازمان رگرسیون چندگانه استفاده شده است، رگرسیون چندگانه یک روش آنالیز آماری است که در آن تغییرات یک یا چند متغیر مستقل نسبت به یک یا چند متغیر وابسته تبیین و پیش‌بینی می‌شود.

۳-۹- روش‌های آماری

داده های جمع‌ آوری شده اعداد و ارقامی بدون معنی می‌باشند که از آمار برای معنی‌دار کردن آن ها به منظور تحقق اهداف تحقیقات کمک گرفته می‌شود. پردازش داده­‏ها بین دو مرحله جمع‏ آوری داده­‏ها و تحلیل داده­‏ها جای می‏­گیرد و هدف از آن آماده سازی داده­‏ها برای تحلیل است. در پردازش داده­‏ها قبل از همه باید به کار ویرایش داده­‏ها پرداخت. به بیان دیگر، هرگز نباید تصور کرد هر آنچه به عنوان پرسشنامه تکمیل شده به دست می‏­آید، قابل بهره ­برداری است. در تحقیق حاضر، اطلاعات به دست آمده با بهره گرفتن از شیوه­‏ آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تجزی تحلیل اطلاعات با بهره گرفتن از نرم‌افزارهای آماری و نرم افزار spss انجام شده است.

۳-۱۰- پرسشنامه

پرسسشنامه به عنوان یکی از متداول‌ترین ابزار‌ها جمع‌ آوری اطلاعات در تحقیقات پیمایشی، عبارتی است از مجموعه‌ای از پرسشنامه هدف مدار که با بهره گیری از مقیاس‌های گوناگون، نظر دیدگاه و بینش یک فرد پاسخگو را مورد سنجش قرار می‌دهد. در ساختن یک پرسشنامه باید به چهار جنبه توجه شود:

الف ) انتخاب موضوع سؤال‌ها

ب) محتوای سؤال .

ج )جمله بندی پرسش‌ها.

د) انتخاب نوع سؤال (خاکی ۱۳۸۲، ۲۴۲).

پرسش­های پر این تحقیق از پرسشنامه لیکرت^[۴۲] ۵ گزینه­ای استفاده شد که شامل ۱۷ سؤال بود که توسط محقق ساخته شده است که مربوط به ارزیابی حسابداری مدیریت ‌می‌باشد و ۴۲ سؤال بعدی مربوط به پرسش­های پرسشنامه استاندارد ارزیابی سرمایه فکری بونیتس بود، نمونه‌ای از این پرسشنامه در این تحقیق آورده شده است. اس

۳-۱۰-۱- مفاهیم