همچنان که امروزه در بسیاری از کشورها برای جلوگیری از نفوذ آثار شوم و مضر مطبوعات و مجلات در ذهن و روان اطفال و نوجوانان، مقررات خاصی را وضع نموده و انتشار کتب و مجلات مخصوص اطفال و نوجوانان را تابع قواعد و ضوابط سخت و شدیدی قرار داده‌اند.

ماده ۶۴۰ قانون مجازات اسلامی بیان می‌دارد که اشخاص ذیل به حبس از سه ماه تا یک سال و جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار ریا ل تا شش میلیون ریا ل تا ۷۴ ضربه شلاق یا به یک یا دو مجازات مذکور محکوم خواهند شد.

1. 1. هر کس نوشته یا طرح، گراور، نقاشی، تصاویر، مطبوعات، اعلانات، علائم، فیلم، نوار سینما و یا به‌طور کلی هر چیز که عفت و اخلاق عمومی را جریحه‌دار نماید، برای تجارت توزیع به نمایش و معرض انظار عمومی گذارد یا بسازد یا برای تجارت و توزیع نگهدارد.

1. 1. هر کس اشیاء مذکور را به منظور اهداف فوق شخصاً به به‌وسیله دیگری وارد یا صادر کند یا به نحوی از انحاء متصدی یا واسطه تجارت و یا هر قسم معامله دیگر شود یا از کرایه دادن آن‌ها تحصیل مال نماید.

1. 1. هر کس برای تشویق به معامله اشیای مذکور در فوق و یا ترویج آن اشیا به نحوی از انحاء اعلان و یا فاعل یکی از اعمال ممنوعه فوق و یا محل به دست آوردن آن را معرفی نماید. ^[۶۷]

تنظیم‌کنندگان صفحات حوادث روزنامه‌ها یا مجلات عامیانه می‌کوشند تا حادترین و خشن‌ترین جنایت‌های رخ داده را با طول و تفصیل منتشر کنند. در سال‌های ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۰ با افزایش بزهکاری نوجوانان در آمریکا عده‌ای از مردم درباره نسل نوجوان و رفتار آنان اعلام خطر کردند، زیرا در این دوره رفتار نابهنجار تقریباً در میان تعداد کثیری از نوجوانان به چشم می‌خورد. ^[۶۸]
باوجود این نمی‌توان تأثیر مفید و سودمند کتب و مجلات و جراید را در تربیت صحیح کودک نادیده انگاشت. بنابراین اصلح است در تعیین انتشار مطالبی که به نوعی در ارتباط با مسائل اطفال و نوجوانان است تمامی عواملی را که به نحوی از انحاء در تربیت اطفال نقش مؤثری دارند، مدنظر قرار دهند و حتی‌الامکان سعی شود تا از درج مطالب مضر و هم انگیزه که می‌تواند نقش تخریب‌کننده‌ای در سرنوشت کودک داشته باشد جلوگیری کرد. ^[۶۹]
روزنامه و مجله به عنوان یکی از وسایل ارتباط‌جمعی همچنان که جایگاه خاصی در شکل‌گیری افکار، ایجاد مشارکت اجتماعی و باز کردن فضای سیاسی مناسب برای پیشرفت در جامعه دارند، به نظر می‌رسد پیام آفرینان این رسانه‌ها، خود از رهبران فکری جامعه هستند و سهم مهمی در تغییرات و تحولات اجتماعی دارند. روزنامه و مجلات به عنوان بخشی از وسایل رسانه‌های جمعی نقش مهمی در افکار و عقاید و الگوپذیری اطفال و نوجوانان دارند.

ب: کتب و مقالات

امروزه نویسندگان برای فروش و تیتراژ بالای اخبار و وقایع مربوط به جرم جنایت و کشت و کشتار را چنان در مقالات یا کتب خود نگارش می‌کنند که هر خواننده‌ای را مجذوب خود می‌کند.
برخی از مقالات و کتب تنها به نوشتن کفایت نمی‌کنند و تصاویر و عکس‌هایی را نیز منتشر می‌کنند تا داستان یا واقعه به‌صورت واضح‌تر در ذهن مخاطب تجلی یابد. فاش کردن رموز جرم و جنایت و راه‌کارهای آن می‌تواند از جهتی برای کسانی که مستعد بزهکاری هستند نوعی ابزار کار باشد تا به‌وسیله آن راه و رسم ارتکاب جرم را فراگرفته و به این وسیله به مقصود خود برسند. قابل‌توجه آنکه در تحقیقات مشاهده‌شده است که بعضی از اطفال و نوجوانان با دیدن و خواندن این‌گونه کتاب‌ها و مجلات قدرت انجام جرم را به دست می‌آورند و انجام عمل را غیرممکن نمی‌دانند، به‌طوری‌که کودکی بعد از خواندن این مطلب که نوجوانی پدر و خدمتکار بی‌رحم منزل خود را کشته است، پس از مدتی دست به این عمل می‌زند و پدر خود را به قتل می‌رساند.
درهرصورت بهتر است خانواده‌ها که نقش اساسی را در تربیت اطفال و نوجوانان دارند، کتب و مقالات و مجلاتی را در اختیار فرزندان قرار دهند که متناسب با سن وسال آن‌هاست. چه‌بسا کودکان و نوجوانانی که با خواندن داستان‌های رمانتیک و عشقی پا به این وادی می‌گذارند و به انحراف کشیده می‌شوند یا خواندن مطالب جنایی که باعث ترس کودکان می‌شود به‌طوری‌که گاهی دچار کابوس شبانه می‌شوند و از تنها خوابیدن یا از اتاق تاریک می‌ترسند.

بند دوم: رسانه‌های صوتی و تصویری

اقبال جهانی و همه‌گیر شدن رسانه‌ها و تبدیل‌شدن جهان به دهکده جهانی و اشتیاق مردم به رسانه‌ها به‌ویژه فیلم‌ها، یک فعالیت همه‌جانبه علمی، هنری، ادبی، سیاسی، اجتماعی، بازرگانی، تربیتی، تبلیغاتی درباره تصاویر فیلم پدید آورده است تا انواع فیلم‌های آموزنده و تربیتی و اخلاقی، علمی، تاریخی، تفننی، قهرمانی، فکاهی و غیره برای سرگرمی و اوقات فراغت مردم روی پرده سینما و یا تلویزیون نمایش داده‌شده، مؤسسات بزرگ «فیلم شناسی» در دانشگاه‌های معتبر جهان تأسیس گردید، روان شناسان، روان‌پزشکان، جامعه‌شناسان و علمای اخلاق به تکاپو افتاده‌اند تا فیلم‌های دارای پیام، محتوا و رسالت انسانی گردند.
طبق بند ۲ اصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران «بالا بردن سطح آگاهی‌های عمومی در همه زمینه‌ها با بهره گرفتن از مطبوعات و رسانه‌های گروهی و وسایل دیگر» جزء یکی از وظایف اصلی دولت جمهوری اسلامی ایران اعلام گردیده است. ^[۷۰]
نظر به اینکه رسانه‌ها از وسایل مؤثر در بالا بردن سطح آگاهی‌های عمومی در همه زمینه‌هاست: «استفاده صحیح» از آن باید یکی از وظایف اصلی دولت باشد و انتظار می‌رود که دولت در مورد برنامه‌هایی که از رسانه‌ها پخش می‌گردد نظارت همه‌جانبه داشته باشد تا از بدآموزی‌ها و تحریکات فساد انگیز به‌ویژه در مورد کودکان و نوجوانان که در ابتدای تکمیل شخصیت انسانی خود هستند جلوگیری گردد.
این وسایل ممکن است در تهذیب اخلاق و پرورش سجایای نیک و اعتلای سطح دانش و ایجاد سلیقه نور ایمان پاک، و خالص، بسیار مؤثر و قوی باشند و برعکس امکان دارد از عوامل انحراف و بدآموزی‌ها و نفاق و دورویی و جدال و جنایت‌ها باشند. به‌هرحال هدف تلاش مطبوعات اعم از مطلوب یا نامطلوب زشت یا زیبا، انسانی یا شیطانی، نفوذ یافتن در دیگران و تسلط بر افکار و احساسات آن به‌منظور نیل به مقاصد خاصی است.
دکتر کی نیا در کتاب «مبانی جرم‌شناسی» سخن از رستم زمانه می‌گفت: رستم یعنی «روزنامه» و «سینما» و «تلویزیون» و «مطبوعات» گرد هم آمدند و از حرف اول نام خود قدرتی به نام «رستم» پدید آوردند که بر جهان فرمانروایی دارد. این مجموعه اگر به سود قوای یزدانی و خیر تجهیز شوند جهان روی صلح و سعادت خواهد دید و اگر به‌سوی نیروی اهریمنی و شرّ تجهیز شوند، جهان در گرداب جنگ و شقاوت و بدبختی و جنایت خواهد غلتید.
سخن از رسانه و خانواده است و بررسی تأثیر آن‌ها بر بزهکاری اطفال و نوجوانان که آینده‌سازان مملکت هستند.
اهمیت نقش رسانه‌های گروهی یا وسایل ارتباط‌جمعی در طرح مسائل زندگی یک جامعه، در تمام ابعاد و جهات آن اثری که مطالب آن بر افکار عمومی به‌ویژه کودکان و نوجوانان و جوانان و بینش و سطح اعتلای فرهنگی در حال آشکار شدن است. مطبوعات هر جامعه، نمودار رشد و ترقی و تمایلات قلبی و زبان خواسته‌ها و طرز تفکر و اندیشه و ادب و فرهنگ مردم آن جامعه است.
رسانه‌های گروهی مانند بسیاری از عوامل، می‌توانند نقشی مضاعف داشته باشند. گاهی در ردیف عوامل جرم‌زا قرار می‌گیرند و زمانی هم از عوامل بازدارنده محسوب می‌شوند.
در ادامه به اختصار به بررسی برخی از رسانه‌های پرطرفدار می‌پردازیم.

الف: رادیو

رادیو ازجمله رسانه‌های جمعی شنیداری است که با بهره گرفتن از امواج به انتقال اطلاعات می‌پردازد. رادیو نسبت به تلویزیون از قدمت و سابقه طولانی‌تری برخوردار است. ایستگاه‌های رادیویی با بهره‌گیری از امواج الکترومغناطیسی با فرکانس‌های متفاوت در بخش انتقال اخبار و اطلاعات و درنتیجه تأثیر بر افکار عمومی نقش نسبتاً مهمی بر عهده دارد. رادیو همانند سایر رسانه‌های گروهی به عنوان ابزاری در اختیار سیاست داخلی و خارجی کشورهاست.
رسانه‌های گروهی در نمایش تحولات اجتماعی قرنی که پیمانه عمرش از جام حیات تهی می‌شود، نقش‌آفرینان موفق قلمداد می‌شوند و در زمره آن‌ها، رادیو که نوباوه صدساله تاریخ اطلاعات انسانی محسوب می‌شود با گسترش جغرافیایی فراگیر در چهارگوشه جهان، سایه تأثیر بر روندهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی سراسر دنیا گسترده است.
تاریخچه ساخت رادیو به قرن ۱۹ می‌رسد که جایگاه بحث آن در این تحقیق نمی‌گنجد. رادیو از موسیقی، صدا و کلام و جلوه‌های شنیداری بهره می‌گیرد که این عوامل در ایجاد هیجان، تحریک احساسات و انگیزش‌های روحی و روانی اطفال و نوجوانان مؤثر است. همچنین محتوای برنامه‌های رادیویی به‌طور عمده، بدون انتخاب قبلی مخاطب و به‌صورت ناگهانی عرضه می‌شود به‌طوری‌که شنونده رادیو برخلاف خرید کتاب، روزنامه و مجله بدون تصمیم قبلی در برابر مضمون برنامه‌ها، اخبار و نمایش‌نامه‌های رادیویی قرار می‌گیرد. از این رو می‌توان رادیو را مؤثرترین وسیله ارتباطی در برقراری نفوذ روانی بر مخاطبان قلمداد نمود. از سوی دیگر به دلیل عدم وجود محدودیت زمانی و مکانی و در انتقال و انتشار برنامه‌های رادیویی چنین تأثیری مستمر و گسترده است. ^[۷۱]
از قابلیت‌های متنوع رادیو قابل‌حمل بودن، اقناع و نفوذپذیری، قابلیت استفاده توأم با دیگر فعالیت‌ها و قابلیت ارتباط با گروه‌های مختلف فرهنگی است. شنونده رادیو نیازی به داشتن سواد برای استفاده ندارد یا حتی نیاز به دیدن برنامه هم ندارد، بلکه می‌تواند به آن گوش فرا دهد. از این لحاظ است که رادیو در اقناع و نفوذ مخاطبان با بهره گرفتن از ترفندهایی که دارد پیشرو است. ^[۷۲]
پیام‌های رادیویی به ذهن اندیشه مخاطب می‌نشینند و موجب تغییر، تثبیت یا تقویت ساختار ذهنی وی می‌گردد.

ب: تلویزیون

تلویزیون به منزله دست آورد شگفت‌انگیز بشر سلاحی دو لبه است. اگر با هدف سازنده به کار گرفته شود، به نشر دانش، مبارزه با بی‌سوادی، ایجاد احترام و حقوق بشر و ملت‌ها، تحکیم مسرت ملی، کثرت تفاهم بین‌المللی و ترغیب توسعه اجتماعی و فرهنگی کمک می‌کند. اما با هدف کاملاً متفاوتی نیز می‌تواند بکار گرفته شود، یعنی افراد یک مملکت به‌ خصوص نسل نوجوان و جوان یک کشور را به انقیاد بکشاند، آن‌ها را به طرف جنگ، نژادپرستی سوق دهد، در راه آزادی و حاکمیت مردم یک کشور مانع ایجاد کند، حامی بیگانگی فرهنگی باشد و اطلاعات غلط و مسائل دینی و مذهبی و اخلاقی را ترویج دهد.^[۷۳]
تلویزیون می‌تواند میل نهفته سرگرم شدن، زیستن در جهان تخیلی، شرکت غیرمستقیم در حوادث مهیج، شناخت شخصیت ملی جذاب هیجان‌انگیز، فراموش کردن زندگی واقعی، گریز از ملال‌های زندگی روزمره و به عبارتی دیگر تماس با سرگرمی‌ها و لذاتی که می‌تواند در خانه شما به‌واسطه یک سرگرمی هیجان‌انگیز در اختیارتان بگذارد. ^[۷۴]
این نکته غیرقابل‌انکار است که تلویزیون به‌واسطه کششی که دارند اثر عمیق روحی و تربیتی بر اطفال نوجوانان می‌گذارند. بنابراین هرگاه فیلم سینمایی و برنامه تلویزیونی حاوی مطالب مفید اجتماعی و تربیتی باشند؛ اطفال را از همان سال‌های اولیه زندگی، به‌سوی هدف‌های عالی و انسانی رهبری خواهند کرد و از آن‌ها عناصر مفیدی برای خدمت به اجتماع و هم نوعان خود به وجود خواهند آورد. برعکس هرگاه برنامه تلویزیونی یا سینمایی شامل فیلم‌های جنایی متضمن قتل، غارت و کشتار باشد، روح ماجراجویی و درنده‌خویی را در اطفال و نوجوانان پیدا کرده و از آن‌ها عوامل ضداجتماعی و مخرب خواهند ساخت. از نظر روانی کودکانی که در سال‌های اولیه زندگی قرار دارند، با دیدن صحنه‌های سینمایی و تلویزیونی نمی‌توانند رابطه لازم را بین وقایع آن و خود برقرار کنند و درنتیجه دچار یک تفرقه ذهنی می‌شوند و اگر این تصاویر با خشونت و کشت و کشتار همراه باشد القاء ذهنی به کودک وارد ساخته و در نهایت ممکن است کودک به انجام این عملیات جرم‌زا سوق داده شود. ^[۷۵]
کودکان درواقع اجازه داده‌اند تا تلویزیون به جای آن‌ها بیندیشد و تصمیم بگیرد. متأسفانه کودکان امروز سخن چنین رسانه‌هایی را بیشتر از پند خانواده‌های خود می‌پذیرند. بدین ترتیب فیلم‌های مبتذل تلویزیونی که با کشش‌های داستانی خود بچه‌ها را سرگرم می‌کنند، به شکل خطرناکی در روحیه اطفال تأثیر گذاشته و نوعی خشونت و بی‌انضباطی، عدم مسئولیت، عصیان گری و بی‌بندوباری را به وجود می‌آورند که برای آینده یک جامعه بسیار خطرناک خواهد بود.
بنابراین اگر تصویر فاقد جنبه‌های منفی و تخریبی باشد، مسلماً پدیده مفیدی برای اجتماع خواهد بود. در حالی که رسانه‌ها به‌ خصوص فیلم‌سازان امروزه در اکثر کشورهای جهان از راه راست منحرف‌شده و غالباً در جهت خلاف مصالح اجتماعی گام برمی‌دارند، به‌طوری‌که سازندگان این فیلم‌ها بیشتر منافع خود را موردتوجه قرار می‌دهند. چنین حرکتی برای به دست آوردن بازار، موجی از فیلم‌های خشن و ترسناک را در پی دارد، که مسلماً کودکان و نوجوانان را اسیر توهمات واهی می‌کند. این فیلم‌ها که در جهت ایجاد ترس و هیجان تولید می‌شوند، به تحقیق اثرات بد روانی خود را به دنبال خواهند داشت، زیرا در این‌گونه فیلم‌ها و برنامه‌ها اثری از نکات آموزشی برای رشد ذهنی کودک به چشم نمی‌خورد، بلکه این‌گونه فیلم‌های غیر آموزشی تولید می‌شوند تا به جای امید و حرکت، ترس و یأس را در جان کودکان جاری سازند.
در دهه‌ های اخیر با پیشرفت تکنولوژی نوین و ماهواره‌ها تهیه‌کنندگان و فیلم‌سازان مردم را آماج برنامه‌ها و فیلم‌های خود قرار داده‌اند، حال‌آنکه در گذشته شخص با انتخاب فیلم مورد علاقه خود به سینما می‌رفت، ولی متأسفانه امروزه مسئولان و کارگزاران برنامه‌های تلویزیونی بدون توجه به آثار نیک و بد فیلم‌ها در گروه سنی و جنسی مختلف، آن‌ها را به خانه‌هایی که دریچه تلویزیون بر روی آنان باز می‌شود، صادر می‌کنند و افراد خانواده، بدون اینکه امکان انتخاب داشته باشند، چشم و گوش خود را به این فرستنده می‌سپارند.
ناگفته نماند که سینما و تلویزیون را به‌طور مطلق نمی‌توان محکوم کرد. هستند فیلم‌ها و برنامه‌هایی که با نشان دادن شاهکارهای ادبی، تاریخی و علمی روح شجاعت، شهامت و پایداری را در کودکان و نوجوانان زنده می‌سازند، ولی در مقابل فیلم‌هایی نیز یافت می‌شوند که باعث ترویج فساد اخلاقی و گسترش روح عصیان گری و نافرمانی در میان کودکان و نوجوانان می‌گردند. ^[۷۶]
تلویزیون ازجمله وسایل ارتباط‌جمعی از نوع شنیداری و دیداری است. ^[۷۷]

پ: سینما

سینما را نباید فقط وسیله ساده برای گذراندن اوقات فراغت دانست. سینما را غالباً هنر هفتم نامیده‌اند و از جهت آنکه صدا و تصویر را به هم می‌آمیزد و جامع‌ترین هنرها شمرده‌اند و قوی‌ترین وسایل اشاعه فکر میان عامه مردم و ازجمله ابزارهای مهم تعلیم و تبلیغ در دنیای جدید به حساب آورده‌اند.
سینما نوعی «شهر فرنگ» است که فیزیک‌دانان بلژیکی «ژوزف پلاتو» در سال ۱۸۳۲ ساخت. بدین ترتیب که روی صفحه بزرگ مقوا تعدادی تصویر که مراحل مختلف یک حرکت را نمایش دادند ترسیم کرد و در مقابل آیینه‌ای گذاشت و با گرداندن صفحه مقوا صوری از حرکت آن تصاویر پدید آورد.
«مویبریج» انگلیسی، عکس‌های زیبایی از حرکات یک اسب هنگام تاخت و تاز برداشت و سرانجام، «لومیر» فرانسوی، دستگاه عکس‌برداری فیلم را که درعین‌حال نمایش‌دهنده فیلم بود، به وجود آورد.
در سال ۱۸۹۵ اولین فیلم سینمایی در یک کافه بولوار کایوسین در پاریس نمایش داده شد و شور و هیجان بسیاری برانگیخت.
سینما فقط هنر و یکی از محصولات فرهنگی به شمار نمی‌رود، سینما مانند روزنامه، رادیو، تلویزیون از وسایل مهم و مؤثر در نشر افکار و عقاید است. در تمدن ماشین جدید، سینما وسیله‌ای برای پخش ادراک‌ها و اطلاعات، نقشی را دارد که در تمدن قدیم مشاهدات شخصی و قصه‌گویی و نقالی و جارزنی و مانند آن داشته است.
در دنیا کمتر روزنامه‌ای است که شمارگان آن به دو سه میلیون و بیشتر برسد. حال ‌آنکه فقط در کشور آمریکا در سال ۱۹۵۲ به‌طور متوسط هفته‌ای پنجاه میلیون بلیت سینما فروخته می‌شد.
در فرانسه ۵۸۰۰ سالن سینما وجود دارد، در آلمان ۶۶۰ و در ایتالیا ۱۰۰۰۰ سالن سینما وجود دارد.
مخاطب سینما (به عنوان یک وسیله ارتباط و مخابره) بیش از همه مردم شهرنشین افراد ۱۴ تا ۴۵ ساله هستند. ولی غالب مخاطبین را اطفال و نوجوانان تشکیل می‌دهند.
انسان امروزی در دنیای دانش چنین آموخته است که آنچه به مشاهده و تجربه درنیاید باورکردنی نیست، از این رو به فیلم (فیلم خبری و مستند) اقبال می‌کند تا جریانات وقایع را به چشم خود ببنید و شخصاً بیازماید. این‌ها و عوامل و موجبات دیگری که به جای خود باز خواهیم گفت، انسان جدید را به‌وسیله ارتباط و مخابره علاقه‌مند کرده است.
صغار ثلث مخاطبان سینما را تشکیل می‌دهند. جای آن دارد که سؤال کنیم که چرا سینما چنین مقامی نزد کودکان و نوجوانان دارد؟ مطالعات متعدد نشان داده است که در میان کودکان و نوجوانان، پسران بیش از دختران طالب سینما هستند و مجموعاً فرزندان بیش از اولیاء به سینما می‌روند، کودکان و جوانانی که بیش از دیگران به سینما رو می‌آورند. غالباً افرادی سرخورده و دل‌تنگ و تنها هستند و در سینما مفری از زندگی یکنواخت ملال‌انگیز می‌جویند. کسانی که فعالیت‌های دیگر را کمتر دوست دارند، دوست دار سینما می‌شوند و به‌طورکلی قوت تخیل و ذوق افسانه‌ای نزد کودکان، آنان را به سینما جلب می‌کند. مسلماً میزان رفت و آمد به سینما تحت تأثیر عواملی چون سطح زندگی، درجه هوش و میزان تعلیم و تربیت است و کودکان و نوجوانانی که از جهت اقتصادی و هوش، تربیتی و تحصیلی در درجات پایین قرار دارند، طبق تحقیقات متعدد غالباً بیش از کسانی به سینما می‌روند که توانگر و هوشمند و بهره‌مند از تربیت کامل هستند.
سینما ذوق قهرمان پرستی را نزد جوانان ارضاء می‌کند. چون زندگی در شهرهای بزرگ و تجاری و صنعتی بیشتر یکنواخت و کسالت‌آور است، مردم شهرهای مذکور بیشتر طالب فیلم‌های حاکی از رفتارهای غیرمنتظره با موضوعاتی چون فیلم‌های جنایی و حادثه انگیز هستند.

فصل دوم تحقیق شامل دو مبحث می باشد که مبحث اول استراتژی های آموزشی و تربیتی پیشگیری از بزهکاری، پیشگیری از بزهکاری و خانواده یا استراتژی های خانواده گرا، استراتژی های رشد مدار و جامعه گرا در پیشگیری از بزهکاری و مبحث دوم سیاست های جنایی پیشگیری و نقش تعلیم و تربیت در آن، قانون اساسی و لایحه قانون پیشگیری از وقوع جرم را مورد بررسی قرار داده است.

مبحث اول : استراتژی های آموزشی و تربیتی پیشگیری از بزهکاری

خسارات جانی و مالی فراوانی که از پدیده ضداجتماعی به بار می آید دولت ها را از همان ابتدا وادار به مبارزه با این پدیده کرده است. درباره ضرورت مبارزه، به هیچ وجه اختلافی بین دانشمندان و صاحب نظران نیست و چنانچه اختلافی باشد درباره شیوه های مبارزه است; اینکه آیا باید راه مبارزه را منحصر به مجازات نمود یا آنکه راه های دیگری هم در نظر گرفت. برای مبارزه اساسی با پدیده ضداجتماعی باید با علل آن به مبارزه برخاست نه با معلول. قرن هاست که دولت ها راه مبارزه را محدود و منحصر به برقراری و تشدید مجازات نموده اند. این سیاست کیفری نه تنها از میزان بزه نکاسته، بلکه تعداد آنها روز به روز قوس صعودی پیموده است. از سوی دیگر، همان گونه که در بیماری های جسمی، پیشگیری به درمان ترجیح دارد، در بیماری های روحی و روانی نیز بهتر است پیش از آنکه فرد دچار اختلال گردد به فکر پیشگیری بود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در خصوص بزهکاری و جرم نوجوانان دو مسئله اهمیت دارد: اول اینکه چه عواملی آنان را به سوی جرم سوق می دهد و دوم اینکه چگونه باید شخص مبتلا را درمان نمود تا به تدریج از میزان جرم کاسته شود. به عقیده کرو برای جلوگیری از جرم باید چهار اصل را رعایت نمود:
۱. حق داشتن فرزند و تعداد آنها باید نسبت مستقیم باتوانایی های جسمی، روانی، اقتصادی و عاطفی والدین داشته باشد.
۲. باید طرحی برای آموزش پدران و مادران امروز و فردا تهیه و اجرا گردد.
۳. مؤسساتی برای کمک و سرگرم کردن نوجوانان و انجام کارهای سودمند برای آنان دایر گردد.
۴. از توسعه و تراکم جمعیت در محله های فقیرنشین تا آنجا که امکان دارد جلوگیری به عمل آید.^[۷۸]

گفتار اول :پیش گیری از بزهکاری و خانواده یا استراتژی های خانواده گرا

می دانیم که در هر مورد پیش گیری مهم تر از درمان است. ایجاد ارتباطات نزدیک و صمیمانه با جوانان، پر کردن خلأهای عاطفی، درک حساسیت سنین جوانی، کمک به حل مشکلات خاص این سنین، عدم وارد آمدن فشارهای غیرمتعارف در مسائلی همچون تحصیل، ایجاد احساس وجود اعتماد به فرد جوان و اهمیت دادن به نظرات و تصمیمات جوان از جمله عواملی است که در کانون خانواده بایستی به آن توجه شود و از سوی دیگر نیز برنامه ریزان و تصمیم گیران بایستی با ایجاد زمینه های شغلی، تحصیلی، ایجاد فضاهای تفریحی مناسب، گسترش تنوع تفریحات سالم، عدم گریز از آموزش آسیبب های اجتماعی با بیان نظرات بی منطقی هم چون از بین رفتن قبح عمل و… ایجاد مراکز مشاوره و اطلاع رسانی شفاف از طریق رسانه ها، زمینه کاهش بزهکاری را فراهم نمایند.^[۷۹]
این استراتژی ها مهارت هایی راجهت تمرین آماده کرده است مانند آموزش وا لدین درمورد روش های فرزند پروری ،مهارت های ارتبا طی بین کودک وخانواده وحل مشکلات کودک وخانواده بدون تخلف وتنبیه . ملاقات های خانگی که قادرند منابع خطرزا در خانه معرفی کنند وزمینه های راهنمایی لازم برای نگهداری ورشد سالم کودکان رادر خانه فراهم کنند .
بند اول: تاثیر روش های تربیتی خانواده در پیشگیری از بزهکاری
بزهکاری یک پدیده بسیار پیچیده اجتماعی است که در محیط های اجتماعی مختلف به شکل های متفاوتی دیده می شود . تعریف بزه و رفتار بزهکارانه در هر جامعه ای توسط قوانین حقوقی و هنجار های اجتماعی آن جامعه مشخص می شود . اگرچه در بیشتر جوامع ، بزه به عنوان رفتاری قابل تنبیه از طرف قانون تعریف شده است ، اما صرفاً در تبیین آن مفهوم حقوقی مسئله کافی نیست . بزهکاری به معنای تعدادی متغیر از اعمال ارتکابی علیه احکام قانونی که می تواند ماهیت های مختلفی داشته باشد ، وجه مشترک تمام جوامع انسانی است . وخانواده یکی از آنهاست.برای اینکه خانواده از محیطی آرام و سالم برخوردار باشد رعایت نکاتی ضروری است:
۱-برقراری دوستی و تفاهم بین والدین : دوستی وتفاهم پدر ومادرموجب آسایش خاطر و اطمینان کودک و نوجوانان درخانواده می گردد. ازهنگامی که نوزاد چشم به جهان می گشاید به محبت، لبخند، مواظبت ونگهداری نیازمند است.از این رو اگر درمواردی مشکلات و مسائلی در روابط پدر و مادر وجود داشته باشد ،لازم است این مسائل را بین فرزندان آشکار نکنند یا احیاناً یکی درغیاب دیگری به انتقاد و بدگویی از طرف مقابل نپردازند. اگر پدرنزد فرزندان، مادر را مورد اهانت داشت؟ پس باید در روابط خانواده سعی شود با گذشت و سازش روابط عمومی صمیمانه را روز به روز مستحکم تر ساخته و انتظارات نامعقول و سخت گیری صمیمیت رابه سردی و درگیری تبدیل نکنیم که در این صورت اولین کسی که ضربه خواهد خورد ، فرزندان معصوم و بی گناه می باشد .
۲- همبازی شدن با کودک ونوجوان : والدین باید امکان سرگرمی ، استراحت وتفریحات سالم را برای فرزندانشان فراهم کنند. شرکت در مسابقات ورزشی، رفتن به پارک و ترتیب دادن مسافرتهای دسته جمعی، رفتن به باشگاه های ورزشی وتفریحی، فرهنگی ومجامع دینی می تواند از بزهکاری جلوگیری کند.تفریح و ورزش با کودکان ونوجوانان همیشه لذت بخش وشادی آفرین است.
۳- احتراز از رقابت درجلب محبت فرزندان : اگر والدین بخواهند که فرزندان آنها در کنارشان باقی بمانند ومسائل ساده باعث ارتباط روحی آنان نشود،باید بتوانند رابطه ای صمیمانه با فرزندان خود داشته باشند.علاوه براین ،وجود رابطه صمیمانه میان والدین و فرزندان محیط خانه را به پناهگاهی عاطفی وامن برای فرزندان تبدیل می کند که آنها می توانند درآن آرام گیرند،احساس امنیت کنند.
اگر محیط خانواده برای اعضای آن یک محیط دوستانه باشد ودختر بتواند در مواقع حساس که با یک بحران روحی روبرو می شود، موضوع را با پدر و یا مادر خود مطرح کند،قطعاً از بسیاری از انحرافات که در سر راه دختران قرار می گیرد، جلو گیری خواهد شد.^[۸۰]
۴-عدم ایجاد ناسازگاری در محیط خانواده: ناسازگاری محیط خانواده ،کودکان ونوجوانان را تحت تاثیر قرار می دهد .اگر اختلاف والدین به طلاق وجدائی منتهی گردد و طفل از محبت و توجه والدین یایکی از آنها محروم شود، از محیط زندگی گریزان و اصولا دلسرد و افسرده خواهد شد و این وضع او رابه راه انحراف،لغزش و بزهکاری خواهد کشانید.^[۸۱]
۵-عدم پرخاشگری والدین نسبت به خود و یا نسبت به فرزندان: پرخاشگری والدین نسبت به یکدیگر ویا نسبت به فرزندان خود،کودک را از محیط خانواده فراری وناراضی می سازد وممکن است این عدم رضایت او را به سمت بزهکاری سوق دهد .
۶-پرورش حس اعتماد به نفس: ازدست دادن اعتماد به نفس موجب فلج شدن فکروروح انسان می شود، او را ازخود مایوس ومتکی وابسته به دیگران بار می آورد . والدین به جای اینکه همواره روی نقاط ضعف فرزند خود انگشت بگذارد وبخواهند از طریق سرزنش او را اصلاح کنند، باید درکنار نقاط ضعف بیشتر به نقاط مثبت و امتیازات او توجه کنند و در این زمینه او را تائید و تشویق نمایند تا اعتماد به نفس او بیشترشود. توجه به نقاط مثبت باعث ایجاد و اعتماد نسبت به والدین و برقرار ارتباط روحی و عاطفی با آنها می شود.
۷- حفظ شخصیت فرزندان: جوانان ونوجوانان دوست دارند شخصیت او مورد توجه و احترام قرار گیرد و به همین سبب به صورتهای مختلف به ابراز شخصیت می پردازد. اگر روزی دست به خطا زد ، سعی می کند که آن را از دید دیگران پنهان سازد تا خوار نشود. از این حیث شایسته است:
اولاً: از هر عملی که باعث خدشه دار کردن عزت و کرامت فرزندان می شود، اجتناب کنیم. اهانت، تحقیر، بکاربردن الفاظ طعن آلود، سرکوفت زدن ،شکست ها را به رخ او کشیدن، سرزنش بی جا، عواملی هستند که باعث از میان رفتن احساس شخصیت در فرزندان می شود.
ثانیاً: برای اصلاح ومعایب فرزندان خود از روش های غیر مستقیم استفاده کنیم.
ثالثاً: اگر لازم آید که خطائی را بخواهیم بطور مستقیم یاد آوری کنیم بهتر است این تذکر بصورت علنی و آشکار در حضور دیگران نباشد. ویا اگر فرزند خودش عذرخواهی کرد باید عذر او را به راحتی پذیرفت.
۸- مشورت با فرزندان : این مشورتها سبب می شود :
اولاً: آنها احساس کنند که در خانواده به حساب می آیند بدین ترتیب آنچه را که دردل دارند با والدین خود درمیان بگذارند وهمین امر سبب پیدایش صمیمت و همدلی در خانواده می گردد.
ثانیاً: اگر فرزندان مورد مشورت قرار گیرند این امرسبب می شود والدین به تدریج راه و روش فکر کردن و تصمیم گیری را به آنان بیاموزند برخی از افراد با وجود برخورداری از تحصیلات عالی ، در تصمیم گیری بسیار ناتوان بوده ودر زندگی اجتماعی وخانوادگی با مشکلات جدی روبرو می شود. این گونه افراد کسانی هستند که در محیط خانوادگی به درستی پرورش نیافته اند.
۹- ابراز مهر و محبت به فرزندان :باید فرزندان را از مهر ومحبت سیراب کرد. محبتی که فرزندان در خانواده می بیند، موجب آرامش روانی آنها شده وهمین آرامش روان آنها را ازتمایل به بسیاری از لغزش اخلاقی باز می دارد^[۸۲].
البته باید خاطرنشان نمود که تاکید برمحبت به معنای افراط نیست محبت باید چنان باشد که:
اولاً: فرزندان بیش از حد وابسته بار نیایند وبتوانند درغیاب والدین روی پای خود بایستند وهمواره خود را محتاج توجه ویاری آنها نبینند.
ثانیاً: محبت افراطی باعث میشود که فرزند از خود راضی و پرتوقع بار بیاید. هنگامی که وارد اجتماع می شود چون توقعات او برآورده نمی شود ، سرخورده و مایوس و افسرده می گردد .
خلاصه والدین باید در رفتارهای خود به نکات زیر توجه داشته باشند:
– با کودک و نوجوان ارتباط گرم وعاطفی برقرار کند.
– برای نوجوان ارزش قائل شوند واز به کار بردن صفاتی که بی ارزش را القاء می کند ، پرهیز کنند.
– در حل مسائل به جای پرخاشگری برخورد منطقی داشته باشند تا برای نوجوان الگو شود.
– نوجوان را از توجه به لذات زود گذر مسخ کنندونظرآنان رابه لذات درازمدت ومنطقی جلب کنند.
– زمینه استفاده ازتفریحات سالم وارزشهای مناسب رابرای فرزندان خود فراهم کنند.
– ازتنبیه نوجوان پرهیز کنندواز پاداشهای مناسب در مقابل رفتارهای مطلوب استفاده نمائید.
– از تماشای فیلم های غیر اخلاقی توسط کودکان ونوجوانان جلوگیری به عمل آورند.
در همین راستا، افزایش مراکز خدمات روان شناختی ومشاوره وارتقاع سطح فرهنگی عمومی برای مراجعه به این گونه مراکز درهمه مقاطع زندگی، مخصوصا در دورانهای بحرانی کمک موثری در جهت مصون نگهداشتن افراد در برابر ارتکاب بزهکاری و اعمال مجرمانه محسوب می گردد.
و جان کلام این که : اگربسیاری ازخانواده های ما و مربیان اجتماع به این عشق مولا علی (ع ) که می فرمایند : همانا قلب وجان وروان جوان مانند زمین خالی ، آماده ای است که هربذری درآن پاشیده شود می پذیرد وباورش میکند ،ارج نهاده بودند وتعلیم وتربیت وآموزشهای صحیح ودادن آگاهی به موقع به جوانان ونوجوانان بذرراستی ودرستی رادرنهاد آنان کاشته بودند امروز باتصمیمی جدی واستوار به استقبال امورزندگی فردی واجتماعی می شتافتند ولی متاسفانه این بذر به موقع درنهاد آنان پاشیده نشده وقلب آنان سخت گردیده و عقل و فکر آنان به امور دیگری مشغول است وبار کجی دردست آنهاست که آنان را به سرمنزل مقصود واقعی نخواهد رساند ^[۸۳].
بند دوم : نقش سطح تحصیلات خانواده در پیشگیری از جرم
برای بررسی نقش سطح تحصیلات خانواده در پیشگیری از جرم و بزهکاری مطالعات و نظرات متعددی مطرح شده است ولی به عنوان نمودی عینی ار تاثیر متغیر مذکور نقش آن را در نوجوانان بررسی می کنیم: دربارهء سطح سواد اعضای خانواده و اعتیاد نوجوانان چنین گزارش شده که‏ ۶۸% مادران معتادان جامعهء بررسی شده،بی‏سواد،و ۱۸% میان ۱ تا ۶ کلاس و ۵% میان ۷ تا ۹ کلاس سواد داشته‏اند و فقط ۱۳% میان ۱۰ تا ۱۲ کلاس را گذرانده بوده‏اند.درباره پدران ۳۷% از آنان بی‏سواد،۲۲% میان ۱ تا ۶ کلاس و ۶% تا سیکل اول و ۵% تا سیکل دوم سواد داشتند و فقط ۲ درصد تحصیلات‏ عالی داشتند.بطور کلی بررسی‏ها نشان می‏دهد که اکثریت معتادان جوان در خانواده‏های بی‏سواد یا کم سواد رشد کرده‏اند و این موضوع احتمالا به طریقی‏ در اعتیاد فرزندان مؤثر بوده است.
مصطفوی الحسنی نیز در پایان‏نامهء خود تأثیر بی‏سوادی و کم‏سوادی پدران‏ و مادران را بر اعتیاد فرزندانشان تأیید می‏کند.در این پایان‏ نامه نشان داده شده‏ که ۷۰% از پدران و مادران معتادان بی‏سواد بوده و در حدود ۴۶% تحصیلات‏ ابتدایی داشته‏اند و حدود ۷% تحصیلات بالاتر از دیپلم(۱۳۵۴)داشته‏اند. قنبرزاده ماکوئی نیز در پایان‏نامهء خود اختلافات خانوادگی را مهمترین عامل‏ کشیده شدن فرزندان به اعتیاد دانسته است.وی در پایان‏نامهء خود اظهار کرده‏ که از صد نفر کل معتادان والدین ۷۸ نفر در قید حیات بودند که از این عده ۳۶ نفر با یکدیگر اختلاف داشته‏اند.درباره علت اختلاف والدین،نداشتن توافق‏ اخلاقی بالاترین درصد(۲۷%)را داشته و عوامل دیگر به ترتیب از این‏ قرار است:نداشتن تجانس نسبی(۵/۱۹%)،قمار بازی و مشروبخواری پدر(۱۳%)،کار زیاد پدر(۱۱%)،ولخرجی مادر(۱۱%)و کار کردن مادر(۹%).از میان معتادان،آنهایی که پدرانشان معتاد بوده‏اند بالاترین فراوانی را دارند(۱۲%).ملاحظه می‏کنید که اعتیاد همچون بیماری ارثی از نسلی به نسل‏ دیگر منتقل می‏شود.به عقیدهء نگارنده اولیای مدارس و انجمنهای اولیا و مربیان‏ نقشی اساسی در نجات دانش‏آموزانی دارند که در خانواده‏های معتادان زندگی‏ می‏کنند،به شرط آنکه دولت بودجهء لازم و متخصصان کار آزموده در اختیار آنها قرار دهد.در این میان از فنون خانواده درمانی وگروه درمانی معتادان نیز می‏توان استفاده کرد،ولی کارایی این دو فن در مورد خانواده‏های طبقات‏ متوسط و بالاتر بیشتر است.^[۸۴]
بند سوم :نقش تربیتی خانواده در پیشگیری از جرم

به هر حال در گستره اجتماعی تولید رسانه ای نفوذهایی بر سازمانهای رسانه ای اعمال می شود که می توان آنها را در نمودار زیر نشان داد:
نمودار نفوذهای حاکم بر سازمان رسانه ای
به هر حال، باید این نکته را به خاطر داشت که در جامعه شناسی رسانه ای متن محصول سازمان تولید کننده آن است.
۴- خبر به روایت مکتب «گلاسگو»:
گروه رسانه ای دانشگاه گلاسگوی انگلیس^[۳۶] مرکب از گروهی از اساتید دانشگاه گلاسگو است که با پژوهشها و یافته های غیر قابل انکار، توجه همگان را در زمینه مباحث مربوط به خبر به خود جلب کرده است. بدیهی است که این یافته های پژوهشی با موج مخالفت مالکان رسانه هایی که تحت مطالعه این گروه قرار داشته اند، نیز مواجه شده است و اما مکتب گلاسگو چه برداشت و روایتی از خبر دارد و چگونه به آن دست یافته است؟
این گروه پژوهشی، که با اعتبار «شورای پژوهشی علوم اجتماعی انگلیس» پا گرفت تاسال ۱۹۸۲ سه اثر ارزشمند در زمینه تحقیق خود منتشر ساخت اولین اثر تحت عنوان خبرهای بد^[۳۷] منتشر شد: Bad news UK Routledge, 1979 & Kegan paul. هشت نویسنده کتاب خبرهای بد اعلام کردند که تلقی نسبت به اینکه رسانه های دیداری، عینی تر از رسانه های نوشتاری به پخش رویدادها می پردازند، یک برداشت نادرست و غلط است. آنان نوشتند که پژوهششان نشان می دهد که این پنداشت رایج در مورد خبرهای تلویزیون که: «نمایش وقوع رویداد است به همان شکل که رخ می دهد» یک برداشت بی پایه است. یکی از مهمترین یافته های خبرهای بد، که گروه گلاسگو برای تدوین آن، همه خبرهای تلویزیون انگلیس را در ظرف شش ماه (از ژانویه تا ژوئن ۱۹۷۵) ضبط و بررسی کرده بود این بود که اخبار تلویزیون انگلیس کاملاً جانبدارانه علیه اتحادیه های کارگری و کارهای سازمان یافته تدوین می شوند و علاوه بر این به جای بررسی ریشه های رویدادها عمیقاً بر پیامدهای رویدادها متمرکزند .خبرهای بد باورهای حرفه ای ها را در مورد بیطرفی خبری مورد تردیدی قرار داد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

آثار بعدی گروه گلاسگو به این ترتیب منتشر شد:
بازهم خبرهای بد^[۳۸] که درسال ۱۹۸۰ به وسیله ناشر اثر اول منتشر شد. خبرهای واقعاً بدتر^[۳۹] دو سال بعد یعنی در سال ۱۹۸۲ به وسیله انتشارات Writers & Readers انگلیس به بازار کتاب راه یافت.
گروه گلاسگو باز هم به پژوهشهای خود ادامه داد و سه سال بعد (۱۹۸۵) با اثری دیگر تحت عنوان خبرهای جنگ و صلح^[۴۰] توجه همگان را به خود معطوف ساخت. در این اثر که به وسیله انتشارات Open University Press به بازار کتاب عرضه شد، مقولاتی همچون خبرهای جنگ فالکلند، اعتصاب معدنچیان انگلیس و نحوه پخش و درج خبرهای مربوط به ایرلند شمالی مورد بررسی قرار گرفتند.
اعضای گروه گلاسگو همچنان به بررسی وکالبد شکافی نحوه تولید خبرها ادامه دادند واثر دیگری را به نام گرفتن پیام، خبرها، حقیقت و قدرت^[۴۱] تدوین کردند که به وسیله انتشارات Routledge انگلیس در سال ۱۹۹۳ به ادبیات مربوط به روزنامه نگاری افزوده شد.
به عقیده گروه گلاسگو: خبر یک پدیده طبیعی نیست، بلکه محصول مصنوع ایدئولوژی است.
آرای گروه گلاسگو در مورد نحوه برخورد رسانه ها با مخاطبان تا حدودی شبیه به نظر مارشال مک لوهان، محقق کانادایی در مورد مخاطبان است مک لوهان معتقد است که رسانه ها با داده به ماساژ مخاطبان می پردازند و پیامهای رسانه ای بی آنکه آستانه حسی مخاطبان را تحریک کنند، وارد ذهن آنها می شوند. مک لوهان این روند را به گونه ای صریح تر چنین بیان می کند: پیامهای رسانه ها، شبیه گوشت آبداری است که دزدها برای پرت کردن حواس سگهای نگهبان به کار می‌گیرند. او مخاطبان را امتداد تکنولوژی ارتباطی و حتی عناصری در درون تکنولوژی توصیف می‌کند.
به این ترتیب می توان گفت که نگاه گروه گلاسگو به صنایع رسانه ای، نگاهی نقادانه و غیر خوش بینانه است. اعضای این گروه برخلاف این باور روزنامه نگاران و تولیدکنندگان برنامه های تلویزیونی، که پرهیز از دیدگاه های شخصی و نهادی در راه دستیابی به تولیدات خبری بیطرفانه امری محتمل و امکان پذیرست، می گویند: مفهوم بیطرفی فقط یک ایدئال است و خبرها آینه واقعیتها نیستند.
اعضای گروه گلاسگو با بررسی نحوه پوشش خبری تلویزیون انگلیس به این نتیجه رسیدند که شیوه انتخاب، ارائه و تدوین رویدادهای تلویزیونی به گونه ای است که در نهایت در خدمت صاحبان قدرت باشد. به عنوان مثال در پوشش خبرهای مربوط به منازعات صنعتی در انگلیس، تلویزیون این کشور هماره با کارگران رویداد مدارانه برخورد کرده است، به نحوی که آنان را به طرزی پیوسته- هر گاه خبری از ایشان پخش کرده است- در این حالات نمایش داده است:
در حال تظاهرات؛
در حال جلوگیری از ورود کارگران به کارخانه ها؛
و در حال تشکیل گردهمایی.
و این یعنی پرهیز آگاهانه از طرح ریشه های منطقی تظاهرات و ممانعت از آغاز کار و علت نیاز به گردهمایی.
و اما از دیگر سو، تلویزیون انگلیس هر گاه قصد پخش خبر در مورد کارفرمایان این کارگران را داشته، نحوه پوشش خبری آ ن به این صورت بوده است که انگار کارفرمایان حقایق را اعلام می‌کنند.
گروه گلاسگو با طرح این دو نکته، یعنی نحوه پوشش خبری کارگران و کارفرمایان می گوید: این درست است که هر دو طرف ماجرا پوشش داده شده اند و ظاهر امر نیز از بیطرفی خبری و پرهیز از جانبداری حکایت می کند، اما در حقیقت کارگران به عنوان منبع ناآرامی در اذهان مخاطبان ترسیم شده اند.
طبعاً نکاتی که از سوی اعضای گلاسگو طرح شدند واکنشهایی به دنبال داشتند زیرا که این یافته‌ها از یک تلاش آگاهانه برای القای دیدگاه های از پیش طراحی شده پرده برمی داشتند. در این واکنشها اصلی ترین حرف این بود که توطئه ای در کار نیست و مسأله سرعت تنظیم خبر و همچنین رویه های کار، محوری ترین نقش را در استحاله نسبی رویدادها به قالب خبر دارند اما در عین حال مطرح شدن آرای گروه گلاسگو هوادارانی را نیز برای این دیدگاه ها فراهم آورد، به طوری که یک سال پس از انتشار کتاب خبر های بد یعنی در سال ۱۹۷۷ دو محقق به نامهای پاول والتون^[۴۲] و هوارد دیویس^[۴۳] با انتشار کتاب خبرهای بد برای اتحادیه گرایان تجاری به نتایج مشابهی دست یافتند: کارگران را به طرزی کلیشه ای در محیطهای ناآرام و شلوغ و در حال جلوگیری از ورود سایرکارگران به کارخانه ها و یا در خیابانها نشان می دهند، اما دوربینها در اتاقهای کارفرمایان- و نه در خیابانها- روبه روی آنان قرار می گیرند تا در محیطی آرام و از موضعی برتر به ارزیابی بپردازند، و این امور در حالی روی می دهند که کارگران امکان حضور در استودیو را نمی‌یابند- تا نکند به آنان شخصیت و رسمیت داده شود- نظرات فرد اینگلیس^[۴۴] در کتاب مقدمه ای بر تئوری رسانه ها^[۴۵] نیز بر همین منوال هستند. او با دفاع از آرای اعضای گلاسگو می گوید: صرف نظر از اینکه نظرات سیاسی مصاحبه شونده و مصاحبه گر چه باشند، آنچه در تلویزیون بی.بی. سی^[۴۶] و شبکه های تجاری تلویزیونی انگلیس به نمایش در می آید دقیقاً مطابق با نظرات دوایر حاکم است و با همان اهمیت نسبی که این دوایر برای خبرها قائل هستند، به طرز سلسله مراتبی- همخوان با اولویتهای دولت انگلیس- ارائه می شوند فرداینگلیس هم به یافته های گلاسگو در مورد نحوه پوشش خبری اعتصاب معدنچیان انگلیس استناد می کند و می پرسد: چرا دوربین تلویزیون در صف پلیسها می ایستد و فیلمبرداری می کند؟ تا مخاطبان به طرزی ناخود آگاه طرف حمله معدنچیان قرارگیرند و سنگهای پرتاب شده آنان را ببینند اما فرود باتونها را بر بدن کارگران تماشا نکنند؟ به عقیده فرد اینگلیس این کارها نقض آشکار بیطرفی مندرج در منشور کاری این سازمانهای خبری است.
طبق آرای دیوید بارات هم گروه رسانه ای گلاسگو ثابت کرد که رسانه ها با بهره گرفتن از فنون برجسته سازی^[۴۷] دستور جلسه بحث و فحص را برای خوانندگان (به شیوه ای که رسانه ها مایل هستند) فراهم می آورند و اعتصابها بخصوص در انگلیس به عنوان تهدیدی عیله منافع ملی به نمایش درمی آیند و این شیوه پوشش خبرها عملاً بازتاب منافع گروه های حاکم بر جوامع است. بارات به عبارتی از جورج گربنر استناد می کند، که مورد استناد اعضای گروه گلاسگو هم قرار گرفته است: وسایل ارتباط جمعی بازوی فرهنگی نظم صنعتی هستند. و به همین دلیل خبرهای صنعتی که اولاً از زاویه دید منافع کارفرمایان و ثانیاً با تکیه بر ارزش خبری کشمکش تهیه می‌شوند، سرشار از جانبداری و فقدان بیطرفی هستند.
به هر حال، طبق تحقیقات گروه گلاسگو و پیروان آن و همچنین تا حدودی در نتیجه مطالعات مرکز پژوهشهای فرهنگی معاصر دانشگاه بیرمنگام تعریف خبر از این دیدگاه صاحب گزاره های ویژه ای شد که در فصل تعاریف خبر اجمالاً به آنها اشاره شد اما اصلی ترین گزاره های اندیشه گروه گلاسگو در زمینه خبر، که باید مورد توجه روزنامه نگاران جهان سوم قرار گیرد و از خوش بینی آنان نسبت به ادعای غربی «بیطرفی خبری» بکاهد، عبارتند از:

• • خبر به طرزی اجتماعی ساخته می شود؛

• • رویدادهایی که گزارش می شوند، به دلیل اهمیت ذاتی آنها نیست بلکه معیارهای پیچیده گزینش خبر نقش اصلی را ایفا می کند؛

• • خبر پس از انتخاب^[۴۸]در معرض استحاله شدن^[۴۹]قرارمی گیرد.

عوامل استحاله رویدادها عبارتند از:
شکل درج و بخش- اعم از خط، صدا وتصویر-، خواص فیزیکی و فنی رسانه ها و شکل کاربرد آنها.
یکی از مثالهای ملموس گروه گلاسگو درباره استحاله رویداد که در تحقیق خود به آن اشاره کرد این است: «افزایش دستمزدها تورم زاست» این القا در مورد خبرهای صنعتی صورت می گیرد، و فرقی نمی کند که خبر صنعتی مربوط به چه چیز است، هر چه باشد رسانه ها این ذهنیت را القا خواهند کرد که افزایش دستمزدها تورم زاست. پس از دیدگاه گلاسگو خبر یک «رویه» و یک «گفتمان» است که نه تنها واقعیتهای اجتماعی و حقایق را بیطرفانه منعکس نمی کند بلکه در «ساخت اجتماعی واقعیت» هم مداخله می کند.
جان هارتلی نیز تقریباً از یک جهت به خبر از همان زاویه دید مکتب گلاسگو می نگرد و می‌گوید: خبر یک محصول اجتماعی و ایدئولوژیک در چارچوب تئوری نشانه شناسی عمومی است. جالب این است که گروه گلاسگو هم درکتاب باز هم خبرهای بد سه فصل را به مباحث زبان شناسی اختصاص داده است. جانبداری تقریباً در اکثر خبرها وجود دارد، زیرا نهادهایی که اخبار را مخابره و ارائه می کنند خاستگاههای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی دارند و لذا خبرها همواره از یک زاویه ویژه ارائه می شوند از این منظر، آنچه مثلاً در صفحه اول گاردین، دیلی اکسپرس یا واشنگتن پست ارائه می شود، الزاماً با واقعیتها و رویدادهایی که در جهان عینی و بلافصل تجربه ما رخ داده است، برابر نیست و نمی تواند گزارشهایی وفادارانه در قبال حقیقت رخدادها تلقی شود به عبارت بهتر باز هم بر بحث گزینش رویداد و استحاله رویداد و اینکه رویدادهای جهان عینی در عبور از رویه های کاری و حرفه ای (ژورنالیسم) به خبرهای جهان رسانه ای مبدل می شوند، تکیه می شود البته ممکن است بتوان از پیش احتمال طرح پاسخهای خوش بینانه را داد: عده ای ممکن است بگویند که تفاوت خبر با رویداد به سبب وجود آزادی مطبوعات است و به همین دلیل است که یک رویداد با شکلهای خبری متفاوت عرضه می شود و لذا به هیچ وجه این استحاله به وجود دیدگاه های از پیش طراحی شده مربوط نمی شود. این عده به این ترتیب با این نظر که خبرها محصولات نهایی فرایند پیچیده ای هستند که با گزینش معطوف به مقولات ساختمند اجتماعی انتخاب می شوند، مخالفت می ورزند.
و بالاخره به عنوان جمع بندی می توان آرای گروه گلاسگو را چنین ارائه کرد: خبر نه یک «پدیده طبیعی» که از رویداد منشأ می گیرد، بلکه یک «محصول» است. این محصول به وسیله یک صنعت تولید می شود و در ساختهای اقتصادی و بوروکراتیک همان صنعت و در رابطه با سایر صنایع و از همه مهمتر در ارتباط با دولت و سازمانهای سیاسی شکل می پذیرد و از یک دیدگاه کلی تر: خبر منعکس کننده و شکل دهنده ارزشهای حاکم در یک گستره خاص تاریخی است.
۲-۳ بخش سوم: خبر و مدل های انتشار اخبار:
۲-۳-۱ تعریف خبر:
خبر گزارش واقعیت هاست، اما هر واقعیتی را نمی توان خبر نامید.
در این تعریف به این دلیل نمی توان هر واقعیتی را خبر نامید که فلان واقعیت مثلاً بر همگان روشن است، نو نیست و چون کهنه است، قابل طرح نیست و وقتی واقعیت تازه نیست، نمی تواند جنبه خبری داشته باشد.
خبر، پیامی است که احتمال صدق و کذب در آن وجود دارد.
خیلی از خبرها به چاپ می رسند، اما روز بعد یا مدتی بعد تکذیب می شوند. بنابراین، تعریف فوق نیز فقط بخشی از مفهوم خبر را در بر می گیرد، اما در عین حال باید افزود که برخلاف تعریف پیشین، که خبر را گزارش می خواند، در این تعریف، خبر پیام نامیده می شود.
خبر، الزاماً گزارش رویداد جاری تازه نیست.
چرا؟ زیرا که ممکن است که جنبه های تازه ای از یک رویداد کهنه و قدیمی، و به عبارت دیگر زوایای جدیدی از آنچه را که قبلاً رخ داده است، آشکار کند و بنابراین به یک موضوع قدیمی، یک وجه تازه خبری بدهد.
رویدادی است که قرار است اتفاق بیفتد.
خبرهایی نظیر اینکه «فردا برف خواهد بارید».«کنکور سر اسری هفته آینده برگزار می شود» «سمینار مطبوعات بهار آینده تشکیل می شود».
از جمله خبرهایی هستند که مشمول تعریف فوق قرار می گیرند. طبعاً می توان راجع به این تعریف‌ها و تعاریفی که پس از این ارا ئه خواهند شد، این نکته را اضافه کرد که واقعه ای که الزاماً برای یک نفرخبر تلقی می شود، ممکن است که برای دیگران کاملاً بی اهمیت باشد و اصلاً خبر تلقی نشود.
اگر یک نفر سگی را گاز بگیرد، ولی به عکس اگر سگی، فردی را گاز بگیرد، خبر نیست.
این تعریف از جمله تعاریف کلاسیک، که در تبیین مفهوم خبر به کار گرفته می شوند، به حساب می‌آید.
اطلاعات مربوط به آنچه رخ داده است، خبر نامیده می شود.
«اخبار اقتصادی در صفحات وسط مجله درج شده اند». «بازارهای مالی با شنیدن اخبار کاهش قیمت ارز دچار شوک شدند».
این دو اطلاع، هر دو حکم همان اطلاعاتی را دارند که در تعریف، خبر، نام گرفته است. براساس این تعریف، خبر اطلاع است.
خبر، مجموعه ای از لغات و عبارات است که وقوع یا انجام کاری را اطلاع دهد.
این تعریف اگر چه برکارکرد اطلاع رسان خبر متمرکز است، ما آن را مجموعه ای از لغات و عبارات می داند.
خبر، گزارش یک رویداد است، آنچه یک گزارش گر می نویسد، خبر نامیده می شود.
از این تعریف این نکته استنباط می شود که خبر با اتفاق یا رویداد فرق دارد . ممکن است که آنچه گزارش می شود، عیناً مانند واقعه ای که رخ داده است، نباشد و فقط جنبه هایی از آن رویداد را منعکس کند. در این تعریف کوشش می شود تااین نکته روشن گردد که میان حقیقت رویداد و واقعیت خبر تفاوت وجود دارد و در حقیقت نگرش شخصی خبرنگار و سازمان خبری و سایر عوامل مؤثر بر تغییر رویداد مخابره شده، تأثیرگذار هستند.

جدول شماره ۱۳-۴ معنی داری آزمون فریدمن

شاخص‌های آماری

مقادیر محاسبه شده

تعداد

۲۵۵

۴۳۵/۳۷

درجه آزادی

۲

عدد معنی‌داری (sig)

۰/۰۰۰

همان طور که درجدول ۱۱-۴ مشاهده می‌گردد، بهترین رتبه مربوط به بعد مشتری می‌باشد و بدترین رتبه مربوط به بعد انسانی می‌باشد.
فصل پنجم
نتیجه گیری و پیشنهادات
۱-۵- مقدمه
همانطور که قبلا اشاره شد ، دردنیای امروز که فضای تجاری بیشتر از گذشته رقابتی و غیرقابل پیش بینی شده ، شرکت ها برای ماندگاری وحصول به اهداف تجاری ناچار به استفاده از رویکرد های متعالی وتوسعه ی شایستگی ها و قابلیت های خود در مواجهه با عدم اطمینان هستند . بازارگرایی که رویکردی عملیاتی به دیدگاه بازاریابی در عملیات و فعالیت های شرکت است ، در ۲ دهه گذشته از اقبال بسیباری در بین پژوهشگران و اندیشمندان بازاریابی و مدیران شرکتها برخوردار شده و در پژوهش های متفاوتی رابطه آن سرمایه های فکری و انسانی با حضور یا عدم حضور متغیرهای واسطه و میانجی برسی شده است، باتوجه به اهمیت و ضرورت بسیار زیاد موضوع بازارگرایی و بحث سرمایه فکری ، تحقیق حاضر با هدف برسی اثرات و رابطه بین متغیرهای بازارگرایی وسرمایه فکری (ومولفه های آن )انجام گرفت ، دراین بین صنعت شرکت های بیمه خصوصی استان اصفهان به عنوان جامعه آماری تحقیق انتخاب گردید و از بین شرکت های وخصوصی بیمه استان اصفهان (از قبیل شرکتهای بیمه ، آسیا ،البرز، دانا، معلم ، پارسیان ،توسعه ،رازی ، کارآفرین ، سینا ، ملت ، دی ،سامان ،نوین ، پاسارگاد ومیهن ) به تناسب تعداد افراد خبره وکارشناس و ب اتجربه به هرشرکت ، تعداد ۲۵۵ نفر به روش تصادفی به عنوان گروه نمونه انتخاب گردید . به منظور سنجش و اندازه گیری های متغیر های تحقیق از ابزار پرسشنامه بازارگرایی نارورواسلیتر(MKTOR) جهت اندازه گیری سطح بازارگرایی و پرسشنامه توسعه یافته توسط بونتیس ۱۹۹۷ جهت اندازه گیری سطح سرمایه فکری ومولفه های آن استفاده گردید.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

بعد از توزیع پرسشنامه ها در بین افراد نمونه وجمع آوری داده های مورد نیاز تحقیق ، فرضیات اصلی و فرعی تحقیق مورد برسی قرارگرفت که شرح کامل نتایج در بخش چهارم ارائه شده است ، درنهایت در این فصل نیز به نتیجه گیری درمورد تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های تحقیق پرداخته می شود . ابتدا یافته های پژوهشی و نتیجه های بدست آمده درمورد فرضیات اصلی و فرعی تحقیق مورد بحث قرارمی گیرد و در قسمت بعد پیشنهادات تحقیق که از نتایج پژوهش بدست امده و پیشنهاد دات برای تحقیقات بعدی ارائه می شود.
۲-۵- بحث درنتایج توصیفی داده های تحقیق
نتایج توصیفی که در فصل چهارم به تفصیل توضیح داده شد به طورخلاصه شامل موارد ذیل است:
سطح تحصیلات: ۱۷۳/۰ از پاسخ دهندگان دارای مدرک دیپلم، ۲۳۹/دارای فوق دیپلم، ۴۵۹/۰ دارای تحصیلات کارشناسی و ۱۲۹/۰ دارای تحصیلات کارشناسی ارشد را دارا بوده‌اند.
میزان سن: ۲۵۱/۰ از پاسخ دهندگان زیر ۳۰ سال، ۵۶۹/۰ بین ۳۰ تا ۳۹ سال، ۱۵۳/۰ بین ۴۰ تا ۴۹ سال و ۰۲۷/۰ بالای ۵۰ سال بوده‌اند.
جنسیت: ۵۴۹/۰ از پاسخ دهندگان مرد و ۴۵۱/۰ باقیمانده زن بوده‌اند.
میزان سابقه خدمتی : ۵۸۸/۰ از پاسخ دهندگان زیر ۵ سال، ۴/۰ بین ۵ تا ۱۰ سال، ۰۷۸/۰ بین ۱۱ تا ۱۵ سال و ۰۲۰/۰ بین ۱۶ تا ۲۰ سال سال بوده‌اند.
نوع شرکت ها: ۱۱۴/۰ پاسخ دهندگان از شرکت البرز، ۱۸۴/۰ پاسخ دهندگان از شرکت آسیا، ۱۳۷/۰ پاسخ دهندگان از شرکت دنا ، ۰۵۵/۰ پاسخ دهندگان از شرکت معلم، ۰۵۱/۰ پاسخ دهندگان از شرکت پارسیان، ۰۷۸/۰ پاسخ دهندگان از شرکت توسعه، ۰۲۷/۰ پاسخ دهندگان از شرکت کارافرین، ۰۵۵/۰ پاسخ دهندگان از شرکت سینا، ۰۵۵/۰ پاسخ دهندگان از شرکت رازی، ۰۲۷/۰ پاسخ دهندگان از شرکت سامان، ۰۲۷/۰ پاسخ دهندگان از شرکت دی، ۰۲۰/۰ پاسخ دهندگان از شرکت ملت، ۰۵۵/۰ پاسخ دهندگان از شرکت میهن، ۰۴۷/۰ پاسخ دهندگان از شرکت پاسارگاد و ۰۵۵/۰ پاسخ دهندگان از شرکت نوین بودند.
۳-۵- بحث در نتایج تحلیلی داده های تحقیق
در تحلیل داده های تحقیق نخست ازآزمون کولموگروف و اسمیرنوف برای آزمون نرمال بودن داده های تحقیق استفاده گردیده که نتایج حاصل بیانگر نرمال نبودن داده ها بود. بر این اساس از ضریب همبستگی اسپیرمن برای سنجش رابطه بین ابعاد سرمایه فکری با بازارگرایی و برای رتبه بندی ابعاد سرمایه فکری از آزمون ناپارامتریک تحلیل واریانس فریدمن استفاده شد .
۱-۳-۵- بحث در نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن
فرضیه اصلی پژوهش: بین سرمایه فکری و بازارگرایی در شرکت های بیمه خصوصی استان اصفهان رابطه معناداری وجود دارد.
بین متغیرهای سرمایه فکری و بازارگرایی در شرکت های بیمه خصوصی استان اصفهان رابطه مثبت و معناداری دیده شد. چرا که میزان ضریب همبستگی (۶۰۹/. =r) بدست آمده با فراوانی ۲۵۵ نفر در سطح آلفای ۰۱/۰ (۰۰۰/۰ = Sig) معنادار است.
بنتیس سرمایه فکری را به عنوان مجموعه ای از دارایی های نامشهود (منابع ،توانایی ها،رقابت) تعریف می کند که ازعملکرد سازمانی و ایجاد ارزش بدست می آیند. ادوینسون ومالون ،سرمایه فکری رااطلاعات ودانش بکاربرده شده برای کارکردن ،جهت ایجاد ارزش تعریف می کنند. بنتیس وهالند ، درمقاله خود درسال ۲۰۰۲، سرمایه فکری رااین طور تعریف می کنند:سرمایه فکری ذخیره ای ازدانش راکه درنقطه هایی اززمان دریک سازمان وجود دارد،نشان می دهد،( (Bontis ,N. And J.Fitez –enz.2002″-p203-247)). نارور و اسلیتر تحقیقات متعددی را براساس این سه مولفه بازارگرایی(۱-مشتری گرایی۲-رقیب گرایی۳-هماهنگی بین بخشی) ازسال ۱۹۹۰به بعد منتشر کردند. به عنوان مثال براساس نارور و اسلیتر۱۹۹۰ مولفه ی مشتری گرایی به معنای شناخت کافی سازمان از مشتری خود جهت تولید ارزش برتر (محصول و خدمات برتر) برای آنان می باشد. این خلق ارزش با افزایش منافع برای خریدار و مشتریان و بصورت همزمان کاهش بهای تمام شده ی محصول و خدمات ارائه شده انجام می گیرد. توسعه ی این سطح از آگاهی و شناخت ، نیاز مند کسب اطلاعات درباره اطلاعات درباره ی مشتریان و خریداران و درک بنیان و طبیعت محدویت های اقتصادی و سیاسی که آنها با آن گرفتارند، است. این آگاهی به سازمان کمک می کند که اطمینان حاصل کند که شرکت از نیازهای حاضر و آتی خریداران آگاه است و می تواند جهت پاسخگویی به این نیازها فعالیت نماید. رقیب گرایی که توسط نارور و اسلیتر ۱۹۹۰ تشریع شده است به معنای این است که سازمان از نقاط قوت و ضعف جاری رقبای خود و همچنین نقاط قوت و ضعف احتمالی رقبای خود در آینده آگاه است و قابلیت های و استراتژی های بلند مدت رقبای خود را می شناسد. در مرحله ی جمع آوری اطلاعات ، رقیب گرایی به موازات مشتری گرایی قراردارد و شامل تجزیه و تحلیل جامعی از قابلیت های تکنولوژیکی رقبا ، به جهت ارزیابی توانایی آنها در پاسخگویی به خریداران مشابه می شود، (Narver&slater,1990,p-21). بونتیس ۱۹۹۸ تحقیقی را با عنوان سرمایه های فکری ؛ مطالعات اکتشافی و برسی مدل ها و سنجه های سرمایه فکری در کشور کانادا انجام داد. این تحقیق نشان دادکه بین اجزای سرمایه های فکری روابط متقابلی وجود دارد و هرسه سرمایه انسانی و ساختاری و مشتری بر روی عملکرد تجاری دارای اثرخوبی هستند(Bontis, N.1998).
فرضیه فرعی اول پژوهش: بین سرمایه فکری انسانی و بازارگرایی در شرکت های بیمه خصوصی استان اصفهان رابطه معناداری وجود دارد.
بین متغیرهای سرمایه فکری انسانی و بازارگرایی در شرکت های بیمه خصوصی استان اصفهان رابطه مثبت و معناداری دیده شد. چرا که میزان ضریب همبستگی (۹۱۰/. =r) بدست آمده با فراوانی ۲۵۵ نفر در سطح آلفای ۰۱/۰ (۰۰۰/۰ = Sig) معنادار است.
سرمایه انسانی ترکیبی ازدانش ، مهارت ها و تجربیات کارکنان یک بنگاه است، (مجتهدزاده،۱۳۸۲). سرمایه انسانی مهمترین دارایی یک سازمان و منبع خلاقیت و نوآوری است. در یک سازمان داراییهای دانشیِ ضمنیِ کارکنان یکی از حیاتی ترین اجزایی است که بر عملکرد سازمان تاثیر بسزایی دارد(زاهدی و همکاران، ۱۳۸۶، ۴۴). همچنین سرمایه انسانی ترکیبی از دانش، مهارت، قدرت نوآوری و توانایی افراد شرکت برای انجام وظایفشان و در بر دارنده ارزشها، فرهنگ و فلسفه شرکت است، (همان منبع).
مصطفی آشنا ،حمیدرضا یوسفی و فرزانه صادقی ۱۳۸۸در تحقیقی خود تحت عنوان سرمایه فکری ،سرمایه ای ارزشمند برای سازمان امور مالیاتی کشور به این نتیجه رسیدند که موفقیت سازمان ها به توانایی مدیریت دارایی های نامشهود بستگی دارد و سرمایه فکری را سرمایه ای ارزشمند برای سازمان ها می دانند.
بونتیس ۱۹۹۸ تحقیقی را با عنوان سرمایه های فکری ؛ مطالعات اکتشافی و برسی مدل ها و سنجه های سرمایه فکری در کشور کانادا انجام داد. این تحقیق نشان دادکه بین اجزای سرمایه های فکری روابط متقابلی وجود دارد وهرسه سرمایه انسانی وساختاری ومشتری بروی عملکرد تجاری دارای اثرخوبی هستند.
فرضیه فرعی دوم پژوهش: بین سرمایه فکری مشتری و بازارگرایی در شرکت های بیمه خصوصی استان اصفهان رابطه معناداری وجود دارد.
بین متغیرهای سرمایه فکری مشتری و بازارگرایی در شرکت های بیمه خصوصی استان اصفهان رابطه مثبت و معناداری دیده شد. چرا که میزان ضریب همبستگی (۹۳۲/. =r) بدست آمده با فراوانی ۲۵۵ نفر در سطح آلفای ۰۱/۰ (۰۰۰/۰ = Sig) معنادار است.
سرمایه مشتری که بعنوان پل و کاتالیزوری^[۵۴] در فعالیتهای سرمایه فکری محسوب می شود، از ملزومات اصلی و تعیین کننده تبدیل سرمایه فکری به ارزش بازار و در نتیجه عملکرد تجاری شرکت است. سرمایه مشتری یک جزء اصلی و اساسی سرمایه فکری به شمار می رود که ارزش را در کانالهای بازاریابی و ارتباطاتی که شرکت با رهبران آن صنعت و تجارت دارد، جای داده است(زاهدی و همکاران، ۱۳۸۶، ۴۶).
درتحقیق دیگری که توسط بوزبوار در صنعت کشور ترکیه انجام گردید این نتایج بدست آمد: هردو سرمایه انسانی و مشتری بر ارزش دفتری وبازاری شرکتها دارای اثربوده است . در این تحقیق به دلیل نبود داده های دقیق ،ارزش دفتری وبازاری شرکتها بصورت کیفی وپرسشنامه ای سنجیده شده است. درضمن رابطه قوی بین سرمایه مشتری وانسانی وجود داشته است.
بهنام شهانی و احمد علی خائف الهی ۱۳۸۸ تحقیقی را تحت عنوان برسی تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد شعب بانک سپه درتهران انجام دادند که نتایج آن تاثیر مثبت اجزای سرمایه فکری بر عملکرد شعب بانک مزبور خبرداده است و در این میان ، بیشترین تاثیرگذاری به سرمایه مشتری اختصاص دارد و سرمایه ساختاری و انسانی درجایگاه های بعدی قراردارند. به علاوه به عنوان مهم ترین سهم علمی پژوهش ،مشخص شده است که سرمایه مشتری ،نقش میانجی در رابطه سرمایه های ساختاری و انسانی با عملکرد سازمانی ایفا میکنند.

فصل سوم
روش جمع آوری داده ها
۳-۱) مقدمه
تحقیق را می توان تجزیه و تحلیل و ثبت عینی و نظام مند مشاهدات کنترل شده تلقی نمود. این روش نظام مند در نهایت به پروراندن قوانین کلی، اصول، نظریه ها و همچنین به پیش بینی و یا احتمالاً به کنترل نهایی رویدادها منجر می شود (خاکی،۱۳۹۰: ۸۷). تحقیق همچنین عبارت است از کشف واقعیات جدیدی که به ما کمک می کند تا در صدد حل و ارائه راهکارهای مقابله با مشکل موجود برآییم (سکاران ، ۱۳۸۸ : ۶). دستیابی به هدف تحقیق میسر نخواهد بود مگر زمانی که جستجوی شناخت با روش شناسی درست صورت پذیرد. این فصل ناظر بر روش اجرای تحقیق، پیرامون نیل به هدف بررسی نقش تعهد و تصویر شرکت بر رابطه بین رضایت و اعتماد مشتری با وفاداری آنها است.
۳-۲) روش تحقیق
روش تحقیق مجموعه ای از قواعد ، ابزار و راه های معتبر و نظام یافته برای بررسی واقعیت ها، کشف مجهولات و دستیابی به راه حل مشکلات است (ریاحی، ۱۳۸۹: ۸۸). پژوهش حاضر بر اساس هدف از نوع کاربردی و از نظر شیوه گرد آوری اطلاعات، تحقیقی توصیفی و از نوع همبستگی است. کاربردی به این جهت که دانش جدیدی را که کاربرد مشخصی درباره فرآورده یا فرآیندی که واقعیت دارد دنبال می کند (خاکی،۱۳۹۰: ۹۴). توصیفی از آن جهت که آنچه را که هست توصیف و تفسیر می کند و به شرایط یا روابط موجود ، عقاید متداول ، فرایند های جاری ، آثار مشهود یا روند های در حال گسترش توجه دارد (خاکی ،۱۳۹۰). همبستگی هم به آن جهت که رابطه بین متغیر ها را بر اساس هدف تحقیق تحلیل می کند چرا که رابطه همبستگی زمانی وجود دارد که تغییرات یک متغیر با تغییرات متغیر دیگر همراه باشد (سکاران ، ۱۳۸۸ :۳۵۱).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳-۳) جامعه آماری
جامعه آماری^[۲۴] عبارت است از مجموعه ای از افراد ، اجزاء و عوامل مختلف که حداقل در یک صفت با هم مشترک هستند (خاکی،۱۳۹۰ :۲۵۰). جامعه آماری این تحقیق مشتریان شعب بانک اقتصاد نوین شهرستان رشت است که نامحدود می باشد.
۳-۴) نمونه آماری
نمونه آماری عبارت است از مجموعه ای از نشانه ها که از یک قسمت ، یک گروه یا جامعه ای بزرگتر انتخاب می شود بطوریکه این مجموعه معرف کیفیت و ویژگیهای آن قسمت،گروه یا جامعه بزرگتر باشد (خاکی،۱۳۹۰ :۲۵۰).
نمونه آماری این تحقیق با توجه به جدول مورگان و نامحدود بودن جامعه ۳۸۴ نفر بوده است و شیوه نمونه گیری تحقیق نیز تصادفی ساده و واحد تحلیل نیز فردی است.
در مواردی که واریانس جامعه یا در صد مورد نیاز در اختیار نداشته باشید می توان از این جدول برای برآورد حجم نمونه استفاده کرد. این جدول حداکثر تعداد نمونه را می دهد و اگر با فرمول کوکران نیز محاسبه کنید حتما کمتر از روش مورگان می باشد.
۳-۵) روش و ابزار جمع آوری داده ها
ابزار جمع آوری داده ها، مقیاس هایی هستند که محقق به کمک آنها قادر است اطلاعات مورد نیاز خود را گرد آوری، ثبت و کمی نماید (طالعی ، ۱۳۸۹: ۱۰۲). برای اجرای هر نوع مطالعه ای داده هایی جمع آوری شده و با بهره گرفتن از فرضیه ها مورد آزمون قرار می گیرند. برای جمع آوری داده ها، ابزارها و روش های متعددی وجود دارد.ابزار مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه است. روش گرد آوری اطلاعات نیز بصورت میدانی می باشد. پرسشنامه، مجموعه ای از پرسش های هدف دار است که با بهره گیری از مقیاس های گوناگون، نظر و دیدگاه فرد یا پاسخ گو را مورد سنجش قرار می دهد (قره داغی،۱۳۸۹: ۷۲). ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنا مه استاندارد بوده و برگرفته از تحقیقات کاور و ساچ (۲۰۱۳) می باشد. سوالات پرسشنامه بصورت زیر است:

ابعاد مورد بررسی

سوالات

تعداد سوالات

رضایت مشتری

۶-۱

۶

اعتماد

۱۲-۷

۶

تعهد موثر

۱۷-۱۳

۵

تعهد محاسبه ای

۱۹-۱۸

۲

تصویر شرکت

۲۴-۲۰

۵

وفاداری رفتاری

۳۰-۲۵

۶

وفاداری نگرشی