جدول ۳-۲- زیر­ مقیاس­های پرسشنامه مشکلات رفتاری کانرز فرم کوتاه ویژه والدین

زیر مقیاس
تعداد گویه ها
شماره گویه ­ها
مشکلات سلوک

۱۷

۲۷-۲۰-۲۳-۱۴-۲-۳۵-۱۹-۱۱-۱۳-۳۴-۱۵-۲۹-۳۶-۳۸-۲۵-۲۸-۴۶

مشکلات روان­تنی

۹

۴۱-۴۴-۲۴-۴۳-۴۲-۱۳-۹-۴۰-۴۸

اضطراب­خجالتی

۶

۲۶-۸-۲۱-۷-۱۶-۳۳

مشکلات اجتماعی

۱۰

۱۰-۱۸-۴۷-۳۱-۳۷-۳۰-۱۷-۳۹-۳-۳۸

۳-۶-۱-۱- روایی و پایایی پرسشنامه مشکلات رفتاری کانرز فرم کوتاه ویژه والدین
روایی و پایایی پرسشنامه مشکلات رفتاری کانرز فرم کوتاه ویژه والدین در کشورهای مختلفی مورد بررسی قرار گرفت. گویت، کانرز و اولریچ(۱۹۸۷؛ به نقل از شهائیان، ۱۳۸۵) همبستگی درونی را بین ۴۱/۰ تا ۵۷/۰ گزارش کرده ­اند. الحسن الاواد و سونگا بارک(۲۰۰۲؛ به نقل از شهیم و همکاران، ۱۳۸۶) در سودان پایایی بازآزمایی را معادل ۸۳/۰ و همسانی درونی بین زیر مقیاس­های مختلف را از ۵۲/۰(زیر مقیاس اضطراب) تا ۸۰/۰(بیش­فعالی) گزارش کرده ­اند. در بنگال ضریب همسانی درونی مقیاس از ۶۰/۰(مقیاس روان­تنی) تا ۷۵/۰(مقیاس بیش­فعالی) گزارش شده است. داده ­های بازآزمایی از ۸۴/۰(مشکلات یادگیری) تا ۹۷/۰(بیش­فعالی) متغیر می­باشد. در بمبئی ضریب آلفای کرونباخ بین ۶۰/۰(مشکلات روان­تنی) تا ۷۵/۰(بیش­فعالی) و پایایی بازآزمایی بعد از دو هفته را از ۸۴/۰(اختلال سلوک) تا ۹۷/۰(بیش­فعالی) ذکر کرده‌اند(روزنبرگ و جانی، ۱۹۹۵؛ پال، چادهاری، دس و سینگوپتا، ۱۹۹۹؛ به نقل از شهیم و همکاران، ۱۳۸۶).
برای تعیین روایی پرسشنامه مذکور در ایران شهیم و همکاران(۱۳۸۶) از تحلیل عامل با مؤلفه­ های اصلی و به دنبال آن چرخش واریماکس و ابلیمین برای شناسایی ساده­ترین ساختار عاملی استفاده کردند که نتایج مشابهی را در بر داشت. نهایتاً چهار عامل بدست آمد. عامل اول مشکلات سلوک نام گرفت که ۶۸/۱۳ درصد واریانس را به خود اختصاص داده و دارای ارزش ویژه ۵۶/۶ می­باشد. وزن عاملی گویه ­های این عامل از ۴۰/۰ تا ۷۰/۰ متغیر می­باشد. عامل دوم که ۵۲/۷ درصد واریانس را به خود اختصاص داده و دارای ارزش ویژه ۶۱/۳ می­باشد، مشکلات اجتماعی نام گرفت. وزن عاملی گویه ­های این عامل، بین ۴۰/۰ تا ۶۰/۰ بود. عامل سوم با عنوان مشکلات روان­تنی شناخته شد. این عامل، دارای ۹۴/۶ درصد واریانس و با ارزش ویژه­ی ۳۳/۳ می­باشد و وزن عاملی گویه ­های آن بین ۴۱/۰ تا ۵۵/۰ است. نهایتاً عامل چهارم اضطراب­خجالتی نام گرفت. این عامل ۸۹/۶ درصد واریانس و ارزش ویژه ۳۱/۳ را به خود اختصاص داده و بار عاملی گویه ­های آن بین ۴۰/۰ تا ۶۰/۰ می­باشد.

جهت بررسی روایی مقیاس به شیوه دیگر ضرایب همبستگی بین عوامل تشکیل­دهنده زیر مقیاس­ها و نمرات کل در دو گروه سنی مورد محاسبه قرار گرفت. ضرایب همبستگی بین زیر مقیاس­ها و نمره کل بین ۷۶/۰(زیر مقیاس اضطراب­خجالتی) تا ۹۰/۰(زیر مقیاس سلوک) متغیر است و کلیه ضرایب در سطح ۰۰۰۱/۰ معنادار است.
جهت به­دست آوردن پایایی بازآزمایی، پرسشنامه بعد از ۴ تا ۶ هفته، مجدداً به والدین داده شد. ضرایب همبستگی بازآزمایی برای نمره کل ۵۸/۰ و برای زیرمقیاس­های مشکلات روان­تنی، مشکلات سلوک، اضطراب‌خجالتی و مشکلات اجتماعی به ترتیب ۷۶/۰، ۶۴/۰، ۶۲/۰ و ۴۱/۰ به دست آمد. کلیه­ ضرایب در حد ۰۰۰۱/۰ معنادار و به جز مشکلات اجتماعی سایر ضرایب در حد متوسط است.
پایایی بین نمره­گذاران بدین صورت بود که ضریب پایایی نمره کل ۷۰/۰ و برای زیر مقیاس­های مشکلات اجتماعی، مشکلات سلوک، مشکلات روان­­تنی و اضطراب­خجالتی به ترتیب ۷۱/۰، ۷۰/۰، ۶۸/۰، ۴۶/۰ به دست آمد که جز در مورد اضطراب­خجالتی در بقیه موارد در حد مطلوب می­باشد. کلیه ضرایب، در سطح کم­تر از ۰۰۰۱/۰ معنی­دار است.
ضریب آلفای کرونباخ جهت نمره کل ۷۳/۰ و برای زیر مقیاس­های سلوک، مشکلات اجتماعی، اضطراب‌خجالتی و مشکلات روان­تنی به ترتیب ۷۷/۰، ۵۷/۰، ۸۶/۰و ۷۴/۰ بود(شهیم و همکاران، ۱۳۸۶).
ضریب پایایی بازآزمایی ۵۸/۰، برای نمره کل و از ۴۱/۰ برای زیر مقیاس مشکلات اجتماعی تا ۷۶/۰ برای زیرمقیاس مشکلات سلوک متغیر می­باشد. ضرایب آلفای کرونباخ برای نمره کل، ۷۳/۰ و از ۵۷/۰(زیر مقیاس مشکلات اجتماعی) تا ۸۶/۰(زیر مقیاس اضطراب­خجالتی) برای زیر مقیاس­ها متغیر است. ضرایب پایائی، بین نمره­گذاری پدر و مادر۷۰/۰ برای نمره­ی کل و از ۴۶/۰ برای زیر مقیاس اضطراب­خجالتی تا ۷۱/۰ برای زیر مقیاس مشکلات اجتماعی می­باشد(شهیم و همکاران،۱۳۸۶).
۳-۶-۱- ۲- روایی و پایایی پرسشنامه مشکلات رفتاری کانرز در پژوهش حاضر
در این پژوهش، روایی با بهره گرفتن از همبستگی نمره هر خرده مقیاس با نمره کل محاسبه شد که بالاترین ضریب همبستگی مربوط به بعد مشکلات سلوک است و پایین­ترین ضریب همبستگی مربوط به بعد اضطراب­خجالتی است. در مجموع همه ضرایب در سطح ۰۱/۰ معنادار بودند.
جدول ۳-۳- ضرایب همبستگی بین زیر مقیاس­های پرسشنامه مشکلات رفتاری با نمره کل

مشکلات اجتماعی
روان­تنی
اضطراب‌خجالتی
مشکلات سلوک
زیر مقیاس