۲-۱-۱-مفاهیم پایه گردشگری

۲-۱-۲-واژه شناسی

لغت گردشگری tourism از کلمه tour به معنای گشتن اخذ شده که ریشه در لغت لاتین turns به معنای دور زدن، رفت و برگشت بین مبدا و مقصد و چرخش دارد که از یونانی به اسپانیایی و فرانسه و در نهایت به انگلیسی راه یافته است. در فرهنگ وبستر گردشگری به سفری که در آن
مسافرتی به مقصدی انجام می گیرد و سپس بازگشتی به محل سکونت را در بردارد، اطلاق می گردد
. در فرهنگ لغت لانگمن گردشگری به معنای مسافرت و تفریح برای سرگرمی معنا شده است. فرهنگ لاروس گردشگری به معنای مسافرت برای تفریح (لذت یا رضایت) آمده است. این در حالی است که در کشور های توسعه یافته واژه گردشگری از قرن نوزدهم و به ویژه از اوایل قرن بیستم که وسایل حمل و نقل سریع جایگزین وسایل قدیمی گردید از معنای فردی به سوی کلیتی جمعی برای سفر تغییر ماهیت داد. در عین حال به دلیل آنکه در روند و جریان فعالیت گردشگری، فعالیت های اقتصادی مختلفی هم چون حمل و نقل، ساخت انواع وسایل نقلیه، ساخت انواع وسایل صید و شکار تا جاده سازی، صنایع غذایی، صنایع بسته بندی و صنایع دستی و نظیر آنها مورد نیاز واقع می شود، واژه صنعت نیز به عنوان پیشوند درکنارواژه توریسم یا گردشگری قرار می گیرد (پاپلی یزدی، ۱۳۸۹، ۱۸-۲۲)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۱-۳-بار مفهومی و معنای نهفته در کلمه گردشگری

صنعت گردشگری ساختاری است که از مجموعه اجزا و عوامل سخت افزاری و نرم افزاری تشکیل شده است. درک مفاهیم تشکیل دهنده این ساختار ما را در ایجاد این صنعت و شناخت اجزای آن و برآورد نیاز به سرمایه، نیروی انسانی، زیرساختها، آموزش ها و پژوهش ها یاری می رساند. بدون درک ساختار مورد نظر نمی‎توانیم انتظار عملکرد ها و رفتارهای مناسب داشته باشیم. با هدف درک اجزای ساختار به توضیح مفاهیم نهفته در کلمه گردشگری می پردازیم، همان گونه که وقتی می گوییم اتومبیل، مفهمومی ساختاری متشکل از ده‎ها جزء مثل موتور، دیفرانسیل، گیربکس، فرمان، رادیاتور و غیره را به ذهن فرد متخصص متبادر می گردد.
_ ایجاد صلح
_ تمییز فرد جهانگرد در گذشته و فرد گردشگر امروزی
_ مبدا و امور مبدا
_ مسیر سفر
_ مقصد
_ کسب اطلاعات با توجه به هدف گردشگر
_ تبلیغات
_ بازار
_ زمان
_ محل اقامت
_ میزبان
_اسناد مسافرت
_ بعد چهارم گردشگری یا بعد نرم افزاری
_ مسافرت جمعی / تورهای مسافرتی
_ وسایل حمل و نقل
_امنیت، بنیادی ترین مفهوم گردشگری
_ بهداشت
_ مسائل زیست محیطی
_ استاندارد سازی
_ خرج کردن
_ مفاهیم سرمایه داری
_اشتغال
_ عدالت اجتماعی و تعادل نسبی (پاپلی یزدی، ۱۳۸۹، ۲۲- ۴۱)

۲-۱-۴-گونه شناسی گردشگری

گردشگری انواع متفاوت و گسترده ای دارد. شناخت انواع گردشگری از چند لحاظ مهم است:
_ با شناخت گونه های گردشگری به گستردگی مفاهیم و ارتباطات ساختاری این صنعت چند منظوره پی می‎بریم. لذا شناخت این امر از بعد فلسفی و نظری و ساختاری و برنامه ریزی و هدف گذاری مهم است.
_ گردشگری یک امر تخصصی است، یک موسسه حتی یک کشور نمی تواند در همه شاخه های گردشگری فعالیت کند. لذا با شناخت دقیق تر انواع گردشگری کشور ها، موسسات و هتل ها با توجه به اهداف و امکانات، گونه گردشگری مناسب خود را انتخاب می کنند. انتخاب شاخه های گردشگری و سرمایه گذاری در آن زمینه‎ها توسط کشورها و موسسات گردشگری بستگی به عوامل متعدد از جمله زیرساختهای موجود و امکانات سرمایه گذاری و زمینه های فرهنگی دارد. مثلا کشورهای اسلامی با توجه به ارزش های دینی-فرهنگی خود نمی توانند گردشگری چهار s را انتخاب کنند. لذا این کشورها سرمایه گذاری های کلان در سواحل انجام نمی دهند، مگر آن که بخواهند ارزش های فرهنگی-دینی خود را نادیده بگیرند. گردشگری را می توان برحسب عوامل مختلف ذیل گونه شناسی و دسته بندی کرد: اهداف تعین شده، میزان سرمایه، انگیزه، مقصد، زمان تعطیلات، زمان ماندگاری گردشگر، فعالیت های تفریحی جنبی، توان بالقوه طبیعی و فرهنگی، امکانات سرمایه گذاری، ارزش های فرهنگی و امکانات بهداشتی، ورزشی، علمی و غیره.
به جهت وجود عوامل مختلف، گونه شناسی های مختلفی از گردشگری وجود دارد. کیفیت گونه ها ممکن است از فرهنگ و کشوری به فرهنگ و کشور دیگر فرق کند. یکی از زمینه ها و انگیزه هایی که همراه گردشگری است تفریح می باشد. ولی نحوه و کیفیت تفریح برای هر فرهنگ، برنامه ریز، سرمایه گذار و گردشگری متفاوت است. در اینجا به دو نوع دسته بندی گونه های گردشگری اشاره می شود.
_ دسته بندی برگرفته از نظرات محققین
_دسته بندی گونه های گردشگری با تلفیقی از نظرات نویسندگان

۲-۱-۵-گونه های گردشگری

وانس اسمیت از شش گونه گردشگری به صورت زیر نام می برد:
_ گردشگری قومی: این نوع از گردشگری به منظور مشاهده سبک زندگی افراد بومی و اقوام انجام می شود. هدف گردشگری قومی شناخت اقوام مختلف و شرکت در تجربه های آنان است.
_ گردشگری هنری: گردشگری هنری در پی شناخت هنرهای ملل دیگر و آگاهی از آن است.
_ گردشگری تاریخی: این گونه از گردشگری که گردشگری میراث نیز نامیده می شود به بازدید از موزه ها، مکان ها و ابنیه تاریخی می پردازد و امروزه بخش عمده ای از گردشگری را به خود اختصاص داده است.
_گردشگری طبیعت گرا: تاکید این گونه از گردشگری بر جاذبه های طبیعی و محیطی و پناه بردن به آغوش طبیعت طیبا و تحسین و درک و لذت بردن از جاذبه های طبیعی است.
_ گردشگری تفریحی: توجه این گونه از گردشگری معطوف به شرکت در فعالیت های ورزشی، استفاده از چشمه های آب معدنی، حمام آفتاب و برخورد های اجتماعی در یک محیط دلنشین و راحت است.
_ گردشگری کاری: مقصود اصلی از این گونه گردشگری تفریح یا استراحت نیست بلکه انجام بخشی از کار و حرفه توام با مسافرت است. مشخصه این گردشگری شرکت در کنفرانس ها، گردهماییها، سمینارهای علمی، تحقیقاتی و تخصصی است (پاپلی یزدی، ۱۳۸۹، ۴۶ و ۴۷)
علی اصغر رضوانی نیز گونه شناسی گردشگری را به شرح زیر تقسیم کرده است.
_گردشگری تفریحی