از آنجایی که تامین اجتماعی مجموعه‌ای غیر‌انتفاعی است که باید خود را نسبت به پرداخت‌های آینده بیمه شدگان مکلف بداند ‌بنابرین‏ ماهیت اصلی آن یعنی ورود به حوزه کسب وکار بیمه به عنوان یک صنعت و تفکیک آن از سازمان تامین اجتماعی از اصلی‌ترین اولویت‌های اجرایی است که باید توسط کلیه ذی‌نفعان به رسمیت شناخته شود. واگذاری کلیه تعهدات حمایتی و حاکمیتی صندوق به سازمان تامین اجتماعی برای چابک‌سازی صندوق به منظور مدیریت بهره‌ورتر دارایی‌ها از جمله مهم‌ترین اقدامات برای ایفای مأموریت‌ اصلی این نهاد بزرگ مردمی است.

حال با توجه اهمیت و گستردگی سازمان تامین اجتماعی و خدمات و مزایای گسترده آن و مطالب گفته شده ضرورت تحقیق و تفحص بیشتر در خصوص تامین اجتماعی را ملموس تر می کند.

جنبه جدید بودن و نوآوری تحقیق

اگر چه در گذشته تحقیقات پراکنده ای ‌در مورد تاریخ تامین اجتماعی صورت گرفته اما امروزه تامین اجتماعی با توجه به بسط کمی و کیفی که از جنبه‌های گوناگون پیدا ‌کرده‌است و همچنین نقش و کارکردهایی که باید در هر مرحله از توسعه خود ایفا کند و روند تحولی که از گذشته تا به امروز داشته دارای گستردگی گوناگونی است که در قلمرو گسترده نیز مسائل و متغیرهای مختلفی ذی مدخل اند و در طی این دوران تغییرات قانونی زیادی در زمینه تامین اجتماعی صورت پذیرفته است. و این پزوهش با توجه به بررسی سیر تحولات قانونگذاری در تامین اجتماعی پرداخته که برای اولین بار در ایران می‌باشد .

اهداف تحقیق

هدف آرمانی :

تغییرات کلی و اساسی تامین اجتماعی در طول زمان چه اثرات مثبت یا منفی در زندگی بشری داشته و چه تغییراتی قانونی در این سازمان انجام پذیرفته و تا چه حد به اهداف اصلی خود نزدیک و نزدیک تر شده است .

هدف کلی :

هدف کلی از انجام این پژوهش سیر تحولات قانونگذاری در زمینه تامین اجتماعی در ایران می‌باشد.

اهداف جزئی :

شناخت تحولات قانونگذاری در زمینه تامین اجتماعی از ابتدا تا کنون

شناخت تغییرات در قوانین بیمه ای و دیگر قوانین موجود در زمینه تامین اجتماعی

سئوالات تحقیق

سئوال اصلی : سیر تحولات قانونگذاری در زمینه تامین اجتماعی در ایران به چه صورت بوده است ؟

سئوالات فرعی :

آیا تغییرات صورت گرفته با اهداف و مسئولیت سازمان تامین اجتماعی سازگار است ؟

آیا تغییرات در قوانین بیمه ای و دیگر قوانین موجود در زمینه تامین اجتماعی به درستی صورت گرفته است؟

فرضیه ‏های تحقیق:

فرضیه اصلی : تحولات قانون گذاری در زمینه تامین اجتماعی در ایران سیر تکاملی داشته است.

فرضیه های فرعی :

تغییرات صورت گرفته با اهداف و مسئولیت سازمان تامین اجتماعی سازگار است.

تغییرات در قوانین بیمه ای و دیگر قوانین موجود در زمینه تامین اجتماعی به درستی صورت گرفته است.

تعریف واژه‏ ها و اصطلاحات فنی و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی):

1. 1. تامین اجتماعی : مجموعه اقدامات سازمان یافته ای که جامعه برای حمایت از اعضای خود به هنگام تنگناهای اقتصادی واجتماعی(مانندبیماری، بیکاری، حادثه ناشی از کار، پیری واز کارافتادگی ومرگ سرپرست خانواده که فرد وخانواده اش را دچار بحران می‌کند) پیش‌بینی وانجام می‌دهد.

1. بیمه : بیمه عقدی است که به موجب ان یک طرف تعهد می‌کند درازای پرداخت وجه ویا وجوهی از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه خسارت وارده را جبران نموده یا وجه معینی بپردازد.

۳- بازنشستگی : عبارت است ازعدم اشتغال بیمه شده به کار به سبب رسیدن به سن بازنشستگی مقرر در قانون.

روش شناسی تحقیق:

شرح کامل روش تحقیق روش تحقیق این پژوهش تحلیلی و توصیفی است .

شرح کامل روش (می‌دانی، کتابخانه‏ای) و ابزار (مشاهده و آزمون، پرسشنامه، مصاحبه، فیش‏برداری و غیره) گردآوری داده ها :

در این تحقیق از روش اسنادی و کتابخانه ای برای گرد اوری اطلاعات استفاده می شود که با مراجعه به کتب و مقالات و سایت های اینترنتی ، مطالب در خصوص موضوع جمع‌ آوری می شود . در واقع به ترتیب فصول و مباحث به هر یک از منابع رجوع می شود و ابتدا با مباحث مربوط به فصل اول از کلیه منابع فیش برداری می شود و پس از پایان این فصل به ترتیب به فصول بعدی پرداخته می شود..

روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها:

ابتدا کلیاتی ‌در مورد آموزش رایگان مطرح و سپس به کتب و مقالات و قوانین رجوع می شود . به طور کلی به روش اسنادی و کتابخانه ای مدارک و اطلاعات لازم جمع اوری و دسته بندی و سپس تجزیه و تحلیل می‌گردد و در تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش توصیفی و تحلیلی استفاده می شود.

پیشینه تحقیق

مروری بر مطالعات وتحقیقات انجام گرفته:

الف)- مطالعات خارجی:

سوهاتو (۱۹۹۰) وضعیت فقر و عوامل مؤثر بر آن را در پاناما برای یک دوره ۲۰ ساله یعنی از سال ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰ بررسی نموده و با بهره گرفتن از مدل‎های رگرسیون لاجیت به اندازه‎گیری شدت تأثیرگذاری ویژگی‎های خانوارهای فقیر جامعه، شامل ساختار درآمدی، ساختار خانوادگی، وضعیت سنی سرپرست خانوار، وضعیت باروری، درصد برخورداری خانوارهای فقیر از نظام تأمین اجتماعی، وضعیت اشتغال، سطح تحصیلات و وضعیت مسکن خانوارهای فقیر پرداخته‎است.

بوسکین، کاتلیکوف، پوفرت و شاون (۱۹۸۷) نتیجه گرفته اند که نظام تأمین اجتماعی آمریکا باعث توزیع به نفع نسل‎های پیرتر در هر دوره شده و در بین افراد بادرآمدهای متفاوت نیز این طبقات کم درآمد بوده‎اند که بیشتر از نظام یاد شده منفعت کسب کرده‎اند.

جورجیش اف (۱۹۹۳) ابتدا به بررسی تغییرات کمی و کیفی و ساختاری ابعاد فقر در کشور بلغارستان پرداخته‎است. سپس تأمین اجتماعی افراد بیکار و فقیر را در چهارچوب قانونی پس از شروع تعدیل اقتصادی مدنظر قرار داده، و اهمیت مساعدت و منافع اجتماعی برای افراد فقیر و بیکار را از سوی نظام تأمین اجتماعی متذکر ساخته‎است. در پایان نتیجه گرفته است که: اجرای سیاست‎های تعدیل اقتصادی باعث افزایش بیکاری و فقر شده‎است و سیستم تأمین مالی نظام تأمین اجتماعی مبتنی بر دریافت مالیات بوده‎است. همچنین اکثر سازمان‎های نظام تأمین اجتماعی دولتی بوده و سازمان‎های غیردولتی نقش کم رنگی در این نظام داشته‎است.