منبع : عبدالهی ، ۱۳۹۱

نمودار۲- ۲ منابع مالی و جریان های نقدی یک واحد تجاری

۲-۲-۶-۲-تامین مالی کوتاه مدت و بلند مدت

معمولا روش های تامین مالی از نظر زمانی در دو گروه تامین مالی کوتاه مدت و بلند مدت مورد مطالعه قرار می گیرند.

۲-۲-۶-۲-۱-تامین مالی کوتاه مدت

منابع مالی کوتاه مدت برای تامین نیازهای کوتاه مدت است. تعهدات کوتاه مدت معمولا در یک دوره عادی عملیات (سالانه) پرداخت می‌شوند. ‌بنابرین‏ ضرورت دارد این منابع در فعالیت های کوتاه مدت (سرمایه در گردش) به کار گرفته شود تا در یک دوره عادی عملیات، برگشت شده تا پاسخگوی تعهدات کوتاه مدت باشد. تصمیم گیری در خصوص به کار گیری روش های تامین مالی کوتاه مدت و موفقیت مالی شرکت در این امر به شناسایی انواع راه های تامین منابع مالی کوتاه مدت، ریسک و بازده منجر می شود. هر یک از این راه ها و تاثیر آن ها، بر فعالیت بنگاه تجاری بستگی دارد.

۲-۲-۶-۲-۲- تامین مالی بلند مدت و میان مدت

شرکت ها معمولا برای خریداری های جدید یا بازپرداخت بدهی های سررسید شده خود به منابع مالی میان مدت و بلند مدت روی می آورند. در عرصه مدیریت مالی دوره کوتاه مدت معمولا به دیونی مربوط می شود که سر رسید آن ها، در فاصله کمتر از یک سال است.

اما اصطلاح تامین مالی بلند مدت به طور دقیق تعریف نشده است. برخی واحدهای تجاری، اصطلاح دوره میان مدت را برای تاریخ های سررسید بیش از یک سال و کمتر از ۱۰ سال به کار می‌برند. برای برخی اشخاص وام ۸ ساله کوتاه مدت و برای برخی دیگر بلند مدت محسوب می شود. ولی به طور کلی وام های دارای سررسید بیش از یک تا دو سال، بلند مدت نامیده خواهند شد.

۲-۲-۷-شیوه تامین مالی از نظر ساختار مالی شرکت ها

شیوه تامین مالی در شرکت ها را از نظر ساختار مالی، می توان به تامین مالی از طریق بدهی و از طریق سهام تقسیم نمود:

۲-۲-۷-۱-تامین مالی از طریق سهام

سهام جدید به دو صورت وارد بورس اوراق بهادار می شود:

۱)از طریق شرکت هایی که سهام آن ها فعلا به طور خاص در اختیار سرمایه گذاران گذارده می شود و تصمیم گرفته اند عرضه سهام خود را به طور عمومی و از طریق بورس اوراق بهادار انجام دهند ‌به این گونه از سهام جدید، سهام غیر رایج یا IOP ^[۸]اطلاق می شود.

۲)انتشار سهام جدید توسط شرکت هایی است که در بورس فعال هستند و تصمیم گرفته اند که سرمایه خود را افزایش دهند؛ ‌به این گونه سهام جدید؛ سهام رایج یا SEO ^[۹]می‌گویند.

۲-۲-۷-۲-تامین مال از طریق بدهی

در انتخاب تامین مالی کوتاه مدت یا بلند مدت، قاعده سر انگشتی مورد استفاده شرکت این است که “از سرمایه گذاری های کوتاه مدت برای وجوه کوتاه مدت، و از سرمایه گذاری های بلند مدت برای وجوه بلند مدت تامین مالی می شود. ” این امر ‌به این معنا است که استقراض کوتاه مدت ارزان، در زمانی که ریسک کمتری وجود دارد، به کار گرفته شود؛ اما از طریق تامین مالی بلند مدت برای سرمایه گذاری های بلند مدت استفاده می شود(مدرس وعبداله زاده،۱۳۹۱).

۲-۲-۸-تامین مالی نوآوری در ایران

اصطلاح “سرمایه گذاری مخاطره پذیر” سابقه حضور چندانی در ادبیات حقوقی وقانونی کشور ندارد. آشنایی با این پدیده و گنجاندن آن در دل قوانین به سال ۱۳۸۲ و قوانین بودجه آن سال باز می‌گردد. تأمین مالی نوآوری و بالاخص تأمین مالی پژوهش و تحقیقات در رده های مختلف آن، موضوعی است که از همان دهه اول پس از انقلاب، در اذهان قانون گذاران و مسئولان اجرایی وجود داشته و حرکت‌های مختلف در جهت آن انجام شده است.

در کشور ما نیز مانند بسیاری از دیگر کشورها و بخصوص کشورهای برخوردار از درآمد نفتی، نظام مدیریت فناوری و فراتر از آن نظام ملی نوآوری، کمبودها و نقایصی دارد. این کمبودها هم در نهادها هم در نهادها و هم در روابط بین آن ها به چشم می‌خورد. در زیر به بخشی از مشکلات نظام نوآوری ایران اشاره شده است:

الف. درونزا نبودن نیاز های داخلی و مدیریت فناوری

ب. دیوان سالاری دولت

ج. ضعف روابط خارجی

د. تداخل وظایف

و. نا مشخص بودن اولویت های فناوری

ز. ضعف در کنترل و ارزیابی

۲-۲-۸-۱-اصول تأمین مالی اسلامی:

در تأمین مالی اسلامی، ارتباط بین تأمین مالی کننده و متقاضی مانند ارتباط بین خریدار و فروشنده، عامل و مدیر، یا سرمایه گذار و کارآفرین است. این ارتباط مانند ارتباط بین وام دهنده و وام گیرنده همان طور که در بانکداری غربی وجود دارد نیست. اصولی که بر اساس احکام شریعت باید در معاملات و کسب و کار رعایت شود به شرح زیر است

الف. ممنوعیت سود حاصل از قرارداد وام (بهره، ربا)

ب. مشارکت در ریسک

ج. قمار و بازی های مبتنی بر شانس

د. عدم اطمینان بسیار زیاد در معاملات و قراردادها (غرر)

و. تعهد نسبت به مفاد قرارداد

۲-۲-۸-۲-ابزارهای مالی اسلامی

با توجه به حرمت ربا در نظام اقتصادی اسلام و ممنوعیت به کارگیری ابزارهای مبتنی بر نرخ بهره، مسلمانان برای برآوردن نیاز خود و ایجاد سود به روشی منطبق بر شریعت، می‌توانند از قراردادهای گوناگون که مورد تأیید شرع قرار دارداستفاده کنند. این قراردادها به دو دسته کلی عقود مبادله ای و مشارکتی تقسیم می‌شوند. عقود مبادله ای که سود مشخص و ثابتی دارند، مثل اوراق مرابحه، اجاره، سلم و استصناع؛ و گروه دوم عقود مشارکتی که سود آن قطعی نیست، شامل اوراق مشارکت، مضاربه، مزارعه و مساقات است (طالبی و اسمعیلی گیوی ، ۱۳۸۹).

۲-۳-سرمایه گذاری:

در خصوص سرمایه گذاری، مباحث و روش های تشریحی و کمی زیادی وجود دارد. برخی از این روش‌ها فوق العاده مؤثر هستند، برخی دیگر با وجود اینکه ابتدایی اند، اما برخوردار از مفاهیم سرمایه گذاری کاربردی هستند، در حالی که برخی دیگر ممکن است بی ارزش باشند.

تصمیمات مربوط به سرمایه گذاری، باعث ارتقای رفاه اقتصادی خواهد شد.

۲-۳-۱-ماهیت سرمایه گذاری

واژه “سرمایه گذاری^[۱۰]” می‌تواند دامنه وسیعی از فعالیت‌ها را شامل شود. این واژه می‌تواند شامل سرمایه گذاری در گواهی سپرده، اوراق قرضه، سهام عادی یا صندوق های مشترک سرمایه گذاری باشد. اگر چه کسانی که به صورت حرفه ای به سرمایه گذاری می پردازند از دارایی های دیگری، از قبیل گواهی خرید^[۱۱]، برگ اختیار خرید و فروش سهام^[۱۲]، اوراق قابل تبدیل و دارایی های مشهود مانند طلا و اشیأ قیمتی برای انجام سرمایه گذاری استفاده می‌کنند. سرمایه گذاری می‌تواند دارای درجات مختلف ریسک پذیری باشد و هر فردی، خواه شخصی با تحصیلات دانشگاهی، و خواه یک شهروند عادی، می‌تواند با توجه به شرایط خود از تصمیمات سرمایه گذاری استفاده کند.

سرمایه گذاری ^[۱۳]عبارت است از، تبدیل وجوه مالی به یک یا چند نوع دارایی که برای مدت زمان آتی نگه داری خواهد شد. ‌بنابرین‏ سرمایه گذاری مستلزم مطالعه فرایند سرمایه گذاری است. سرمایه گذاری مستلزم مدیریت ثروت سرمایه گذاران است. این ثروت شامل مجموع درآمد فعلی و ارزش فعلی درآمدهای آتی است.

منظور از “سرمایه گذاری”، سرمایه گذاری در دارایی های مالی و به خصوص اوراق بهادار قابل معامله است. دارایی های مالی ^[۱۴]به صورت اوراقی هستند که توسط دولت‌ها و شرکت ها منتشر می شود. از طرف دیگر دارایی های دیگری وجود دارد که به آن ها دارایی واقعی ^[۱۵]می‌گویند. این دارایی ها مشهود بوده و به صورت طلا، نقره، الماس، اثار هنری (تابلو و … ) و مواردی از این قبیل را شامل می شود.