شاخص­ های مربوط به هر یک از مؤلفه های این مدل در جدول(۲-۶) آمده است:

جدول(۲-۶): شاخص­ های متدلوژی KP³
عوامل
شاخص

دانش

دانش محصولی: دانش فرآیندی :
قابلیت رهبری دانش مربوط به تکنولوژی
قابلیت حل مسائل دانش مربوط به عملیات
قابلیت ارتباطی دانش مربوط به بازار محصول
قابلیت یادگیری

محصول

محصولات نتیجه فعالیت­های زنجیره­ای ارزشمند هستند

فرایند

توسعه محصول مدیریت تقاضا تکمیل(اجرای)سفارش

عملکرد

مالی­: درآمد، ارزش افزوده اقتصادی، سود
سازمانی: تعداد ایده­های جدید،تعداد محصولات جدید، سطح رضایت شغلی

۲-۳-۳-۶-شاخص­ عملکرد مدیریت دانش (KMPI)
بر اساس این فرض که شرکت‌ها مایل به انباشت و بکارگیری دانش برای خلق ارزش اقتصادی و مزیت رقابتی هستند، لی و همکاران (۲۰۰۵) یک معیار جدید (شاخص عملکرد مدیریت دانش ) برای ارزیابی عملکرد مدیریت دانش شرکت پیشنهاد کردند. آن‌ها یک تابع منطقی که شامل پنج عنصر بود را معرفی نمودند که‌ می‌تواند برای تعیین فرآیندهای چرخه دانش (KCP) مورد استفاده قرار گیرد :۱- خلق دانش ۲-ذخیره دانش ۳- تسهیم دانش ۴- به­ کارگیری دانش ۵- درونی سازی دانش.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

این شاخص برای اندازه ­گیری عملکرد شرکت در زمینه مدیریت دانش در مقطعی از زمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. با اندازه ­گیری اثربخشی چرخه دانش،این شاخص اندازه ­گیری می­ شود. چرخه دانش از جمع جبری اثر­بخشی فرایند­های تشکیل دهنده سیستم مدیریت دانش تشکیل شده است. شاخص KMPIبا استفاده از رابطه زیر محاسبه می­ شود:

(رابطه۲-۱)
به طوری که در رابطه فوق، مقدارKCP_t بر اساس در جه کارایی مراحل پنج­گانه فرایند گردش دانش در لحظه زمانی t و به صورت رابطه زیر محاسبه‌ می‌شود:

(رابطه ۲-۲)
در رابطه فوق اندیس های (KI),(KU),(KS),(KA),(KC) به ترتیب بیانگر فعالیت­های خلق دانش، جمع­آوری دانش، تسهیم دانش، بکارگیری دانش و درونی­سازی دانش است. در رابطه فوق، (RWE^[97]) نشان­دهندۀ ارزش نسبی مقدار ویژه مربوط به فعالیت مورد نظر و (AFV^[98])مقدار متوسط امتیاز فعالیت را نشان می­دهد. لی و همکاران­، به منظور محاسبه مقدار AFV برای هر فعالیت پرسشنامه ویژه متشکل از ۳۳ آیتم تعبیه کرده ­اند.
از آنجا که فرایند­های تشکیل دهندۀ سیستم مدیریت دانش در صنایع و سازمان­های مختلف متفاوت است اجزا تشکیل­دهندۀ این شاخص می ­تواند متغیر باشد. همچنین شاخص عملکرد مدیریت دانش قادر است کیفیت تصمیم ­گیری برای سرمایه در منابع سیستم اطلاعات را بهبود داده، ایجاد نماید و فرآیندهای چرخه دانش را ارزیابی کند (لی و همکاران،۲۰۰۵). جدول(۲-۷) فرآیندها و شاخص ها را نشان می‌دهد.

جدول(۲-۷): شاخص­ های عملکرد مدیریت دانش
فرایند

ب:رهبری وهدایت انواع مختلف تیم های کیفیت
عضویت ومشارکت درتیم های کیفی
پ:هدایت فعالیت های کیفی مربوط به حیطه کاری خودازطریقارائه تعهدفردی وتشویق وترغیب کارکنان
ج: شناسایی مشتریان ومراجعه کنندگان وعرضه کنندگان خدمات وبرقراری ارتباط باآنان جهت کشف تحلیل رفع نیازهای آنان
نقش نیروی کار:که شامل کلیه افرادسازمان به جزمدیران ومتخصصان می باشد.نقشی که افرادمذکوردربهبودکیفیت دارند.عبارتنداز:
الف: انتخاب برای بررسی ورفع آنها

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

ب : مشارکت درانواع مختلف تیم های کیفیت
پ: شناسایی جنبه هایی ازکارهاوفعالیت ها
ت: آگاهی ازنیازمشتریان که می بایستی سعی شودبابهره جویی ازتجربیات ،دانش نیروی کاروازتوان بالقوه آنان حداکثراستفاده شود(اسکندری،۱۳۳۷کاشانی،۱۳۷۱).
تاریخچه مدیریت ومدیریت کیفیت فراگیر
مطالعه تطبیقی مدیریت درسازمانهای کشورهابه وضوح نشان می دهدکه سازمان هاودستگاه های اداری روندهای مختلفی راطی نموده است که به طور کامل به شرح زیر می باشد.
مدیریت به مفهوم جدیدوامروزی آن دارای سابقه ای بیش ازیک قرن نیست که ان هم به دلیل انقلاب صنعتی وکسترش کارخانه جات وادارات،حاصل شده است.می توان گفت که تاقبل ازقرن بیستم،مدیریت معمئل درسازمان هاغالباتحت تاثیرتجارب ومشاهدات فردی وغیرعلمی بود تااینکه درسال ۱۹۱۱تیلور^[۳۹] باانتشارکتاب(اصول مدیریت علمی)^[۴۰]موجب نهضت مدیریت علمی درمدیریت گردید.مهمترین مساله موردتوجه درمدیریت علمی ،تاکیدبرمدیریت درسطح عملیاتی،مطالعه علمی عملیات به منظورتشخیص عوامل موثربرآن وکشف موثرترین روش انجام کاراست.تیلورمعتقدبودکه به مدداصول علمی می توان فعالیت های تولیدراتحت نظم درآورد وکارایی راافزایش داد.وی انگیزه کاررادردرجه اول ناشی ازسوق به درامد اقتصادی می دانست ودرواقع انسان رایک حیوان اقتصادی تصورمی کرد.همزمان باتیلور،کسان دیگری که ازتجربه مدیریت درسازمان های بزرگ برخورداربودند،دریافتندکه اداره کردن سازمانهابامدیریت سطح عملیاتی کالامتفاوت انهامدیریت رافراگردهماهنگ سازی تلاش گروهی درجهت هدفهای گروهی تعریف کردنوبران شدندکه مدیریت رابرحسب کارکردهای مدیران:برنامه ریزی،سازماندهی،فرماندهی،هماهنگی وکنترل دررده های مختلف سازمان توضیح دهند.این رویکردبیش ازهمه مرحون مطالعات (هنری فایول)^[۴۱]می باشدکه بعدهااووطرفدارانش را(مدیران اداری)^[۴۲]خواندند.مطالعت هاثورن درکارخانه ووسترن الکتریک نشان دادکه شرایط فیزیکی باعملکردکارکنان رابطه مستقیمی نداردوبرخلاف نظرمدیریت علمی ،پاداشهای اقتصادی به تنهایی باعث افزایش کارایی نهضت تمام عیار یتبدیل شد.رویکردروابط انسانی عموما مرهون فعالیت های اولیه (التون مایو)و(ماری پارکرفالت)می باشد.نهضت روابط انسانی براین عقیده بودکه حرمت وشان انسان بایددرمحیط کاراحیاشود،هدفهای سازمان هابایددرجهت رفاه کارکنان موردتجدیدنظرقرارگیرد،درمدیریت وتصمیم گیری ازمشارکت گروهی افراداستفاده شود،باتغییردرساختارسازمان،امکان آزادی عمل وابتکاربه افرادداده شودتاکارآنان تلاش برانگیزورضایت بخش شده وبالاخره اهمیت وجایگاه گروه های غیررسمی درمحیط کار،به درستی شناخته شود.هردونهضت روابط انسانی ومدیریت علمی باوجودکمبودهای مخصوص به خودمشترکاازتوجه به ساختاراجتماعی سازمان،ارتباط ان بامتغیرهای محیطی وروابط متقابل اجزای سازمان بایکدیگر،نقش نیازهای کارکنان درانجام وظایف محوله ،تصمیم گیری،قدرت واختیار،ارتباطات وغیره غفلت ورزیدند.ادامه تحقیقات مدیریت برای پاسخگویی به مسائل فوق موجب پیدایش جریان بزرگتری گردیدکه مجموعاتحت سیطره (علوم رفتاری)است وبه مکتب مدیرییت علمی جدید معروف است.این مکتب باکاردانشمندانی نظیرهربرت سایمونوچستربارناردشروع شدودارای رویکردهای متعددی ازجمله تئوری سیستم ها،مدیریت اقتضایی،مدیریت مشارکتی،مدیریت مبتنی برهدف وغیره می باشد.این نهضت می کوشدتابه جای استخراج اصول ثابتی که دراکثرسازمان هاصادق است ،توجه رابه پیچیدگی های سازمان به عنوان پیچیده ترین سیستم هابه ویژگی ها،موقعیت هاوشرایط مختلف مدیریت ورهبری وبه عوامل محیطی سازمان هاجلب نماید(علاقه بند،۱۳۷۵سیدعباس زاده،۱۳۸۰وعلاقه بند،۱۳۷۶).سزانجام دردودهه اخیرتحولات اساسی ازجمله مشتری گرایی به جای تولیدگرایی،تاکیدبرکیفیت به جای کمیت،تاکیدبه انسان به جای ماشین وماده تاکیدبرگروه گرایی به جای فردگرایی وتاکیدبرسازمان افقی به جای عمودی،تاکیدبرمشارکت به جای جدایی وقسمت گرایی وغیره به وقوع پیوسته که مجموعه این تغییرات نگرشی واصولی دربنیان های اساسی مدیریت وضرورت رعایت انهادرمدیریت امروز،پدیده مدیریت کیفیت فراگیررابوجودآورداست که تاکیدآن برکیفیت پدیده های سازمانی وشعارآن(حق بامشتری)،می باشد(کاشانی،۱۳۷۴).
مدیریت کیفیت فراگیردرجهان امروز
مدیریت کیفیت فراگیرمتوجه بازسازی سیستم های سازمان،بهبودمستمرفرایندها،توانمندکردن سازمان برای رقابت باسازمان ها ی پویااست.دراین رابرنامه بهبودکیفیت جامع بادنبال کردن نظم ترتیب ویژه ایدرساختارتکنولوژی فرایندهای تولیدوخدمات وزمینه های پشتیبانی تغییروتحول لازم رابه وجودمی آورد.درهمه این تلاش ها،فرهنگ سازمانی به عنوان بستراصلی تحول سازمان موردتوجه قرارمی گیرد.دردنیای پیشرفته صنعتی گاهی قضاوتهای منفی درموردشکسست مربوط به مدیریت کیفیت فراگیرابرازشده که درحقیقت این شکست مربوط به مدیریت کیفیت فراگیر نبوده است بلکه علت اصلی این شکست رابایستی درتعهدمدیران.عدم توانایی سازمان درهضم فلسفه TQM،عدم صلاحیت بعضی ازمتخصصان که درخارج ازسازمان به کارگرفته شده اند.کارکنان آموزش ندیده وخیلی ازعوامل دیگراست ازاینروپیشرفت تکنولوژی،انتظارات مراجعه کنندگان رابرای دریافت خدمات مناسب وبه موقع افزایش داده وآنهاحاضربه پذیرش هرنوع خدمات وکارایی نیستند.بدین ترتیب سازمان هایی که قادربه تامین انتظارات مراجعه کنندگان خودنباشنندخودبه خود ازگردونه چرخشی امورات حذف خواهدشد.لذامدیریت کیفیت فراگیرمی تواندوسیله ای عالی برای کمک به تحولات موردنیازسازمان برای پیشرفت قرن ۲۱بوده وبایستی این شیوه به صورت فراگیردرکلیه لایه های سازمان وبه طورمرتب جهت اجرای فرایندبهینه سازی مستمردرارائه خدمات اعمال گردیده وبرای پیشرفت واتصال کشورها،خاص.کشورهای جهان سوم به طورمطلوب اعمال گردد(کاظمی،۱۳۷۶).
نظریه پردازان مدیریت کیفیت فراگیر
مدیریت کیفیت فراگیر،مفهوم گسترده ترازآن داردکه صرفاآن رابه عنوان کنترل کیفیت محصول قلمدادمی کنیم.مدیریت کیفیت فراگیرهماهنگی تلاش هادرجهت بهبودرضایت مشتری،افزایش مشارکت کارمند،تقویت مشارکت های عرضه کنندگان وایجادجوسازمانی وبهبوددائمی کیفیت می باشد.مدیریت کیفیت فراگیرصرفایک تکنیک نیست بلکه فلسفه ای است استوارشده براین باورکه موفقیت دراز مدت بستگی تام به تعهدیکنواخت هم شکل کیفی درتمام بخش های یک سازمان دارد.درزیربرخی ازنظریه پردازان برجسته معرفی می گردد.(بنویتز ،۱۳۸۴)
دبلیوادوارددمینگ
مفهوم کیفیت درژاپن زمانی آغازشدکه کشورشروع به بازسازی اسیب های متاثرازبمباران بعدازجنگ جهانی دوم نمد.ژاپن ایده های دبلیوادوارددمینگ راباآغوش بازپذیرفت اویک آمریکایی بودکه روشهاونظریه هایش برای احیای ژاپن بعدازجنگ قابل اعتیادبود که روشهاونظریه هایش بری احیای ژاپن بعدازجنگ قابل اعتباراست جای بسی تعجب است که ایده های دمینگ درابتداموردتمسخرآمریکایی هاقرارگرفت .درنتیجه مدیریت کیفیت فراگیردرژاپن سی سال زودترریشه دواندتادرایالات متحده شرکت های آمریکایی اززمانی به ایده های دمینگ علاقمندشدندکه بامشکل جدی رقابت باژاپنی هادردهه هشتادمواجه شدندسیستم مدیریت دمینگ یک دیدگاه فلسفه فلسفی براساس سیستم شناخته شده ای بودکه شامل چهارده نکته بوداین نکات بیانگررفتارهابودکه یک سازمان بایدداشته باشدتابه مدیریت کیفت جامع دست یابد.
۱- ایجادیک هدف پایداربرای بهبودتولیدوخدمات؛
پذیرش یک فلسفه ای جدیدکه شرکت هانیازبه تغییردارند؛
۳– خاتمه وابستگی به بازرسی انبوه؛
۴- بکارگیری روش های جدیدآموزشی؛
۵- قطع جوایز برقیمت هادردادوستد؛
۶- بهبوددائمی سیستم تولیدوخدمات؛
۷ – استقرارآموزش درطول جریان درطول جریان؛
۸- استقراررهبری متشکل ازکمک به مردم؛
۹ – بیرون راندن ترس(ریسک کردن)شکیت موانع بین بخش ها؛
۱۰– حذف شعارها،هشدارهاوهدف های متععددبرای نیروی کار؛
۱۱- حذف سهمیه های عددی یااستاندارهای کاری؛
۱۲- حذف موانع که ازاظهارفخردرمحیط کاری جلوگیری می کند؛
۱۳- برقراری یک برنامه قوی آموزش ویاددهی؛
۱۴- اتخاذعمل مناسب برای انجام تغییروتبدیل.
دمینگ تازمان مرگش یعنی نودوسه سالگی وتاسا ل۱۹۹۳به آموزش درگردهماییهاادامه داد.سیستم دمینگ چنان تاثیری ایجادکردکه به پدرمدیریت کیفیت معروف گشت(بنویتز،ترجم شایان جهرمی،۱۳۸۴).
ژوزف.ام.ژوران
ژوزف به طورحرفه ای به عنوان یک مهندس درسال ۱۹۲۴کارخودراشروع کرد.ودرسال۱۹۵۱اولین کتابچه کنترل کیفیت اوبه چاپ رسیدوباعث شدکه آوازه اوبین المللی گردد.اتحادیه مهندسین ودانشمنندان ژاپنی ازژوزف دراولین دهه ۱۹۹۰به ژاپن دعوت کردنداودرسال۱۹۵۴به آنجا وارد شدواداره یک گردهمایی برای مدیران اجرایی سطح بالاومیانی رابه عهده گرفت،سخنرانی های اوویژگی های مدیریتی قوی داشت متمرکزبودبربرنامه ریزی،موضوعات سازمانی، مسئولیت مدیریت برای کیفیت ونیازبرای استقراراهداف وآمارهابرای پیشرفت.اوتاکید کردکنترل کیفیت می بایستی به عنوان بخش تفکیک ناپدیرمدیریت اجراگردد.ماهیت درونی پیام ژوزف این باوراست که کیفیت بطورتصادفی رخ نمی دهد ومی بایستی برای آن برنامه ریزی شود.ژوران برنامه ریزی کیفی رابه عنوان بخشی ازکیفیت سه گانه ای(سه بخشی)برنامه ریزی کیفیت،کنترل کیفیت وبهبودکیفیت موردملاحظه قراردارد.دستورالعمل های ژوران برای کسب نتایج استقراراهداف مشخص برای دسوسپس استقراربرنامه برای رسیدن به این اهداف،باتعیین مسئولیت روشن وشفاف برای براوردن اهداف و دادن پاداشهادرنتایج بدست آمده می باشد.ژوران معتقدبودکه غالب مسائل ومشکلات کیفی،حاصل اشتباه ضعیف، نه گارگری ضعیف است وآموزش درازمدت برای بهبودکیفیت می بایستی درسطح بالابامدیریت ارشدشروع شود.ژوراف.ام.ژوران کتابچه کنترل کیفیت رانوشت.درژاپن بانشان گنج شناخته شد.دنباله روهای اوعبارتنداز:دوپانتت،مان نستو،موبیل (همان منبع).
فلیپ کرازبی^[۴۳]
کرازبی ازدیگرمشارکت کنندگان اصلی درجنبش کیفیت می باشد.درسال۱۹۹۷اوموسسه بین المللی تلفن وتلگراف (ITT)راترک کرد،وکتابش راتحت عنوان” کیفت رایگان”است نوشت،درآن مطرح کرددلارهای صرف شده روی کیفیت وتوجه پرداخت شده به ان منافع بیشتری راهمیشه دربازگشت به دنبال دارد،تاهزینه های صرف شده روی آن.دمینگ وژوران تاکیدداشت که ازخودگذشتگی برای یک تعهدکیفی موردنیازاست .کرازبی تنهامحصول کیفیت امریکایی بودکه درجه دکتری نداشت.اومساله برنامه معنایی درحدصفریابه عبارت گیربرنامه بدون نقص است،تاکیدداشت.این کاررادراولین مرتبه صحیح انجام دهیدباصددرصدستاده موردقبول.برخلاف این دمینگ،ژوزن وکرازبی مطرح می کندکه کیفیت همیشه یک هزینه مقرون به صرفه است.هماننددمینگ وژوزن،کرازبی تقصیررابه گردن کارگران نمی انداخت.بلکه متوجه مدیریت می کرد.(همان منبع)کرازبی اعتقادداردکه بعضی ازسازمان ها کیفیت رلبامدیریت نابخردانه وبی مبالات پییچیده ترمی کنند.اوکارکنان راتشویق می کندبرای خوداهداف بهسازی درنظربگیریدوهرگونه مشکل یامانعی رابه مدیران اطلاع دهند.کارهای بعدی اورویکردجامع تری رانسبت به بهسازی درنظربگیرد.
وپنج عامل رالازمه موفقیت همیشگی سازمان می داند:
۱- کارکنان به طورمعمول کارهارادرهمان به درستی جام دهند.۲- تغییرات پیش بینی شوندوبه نفع سازمان مورداستفاده قرارگیرند۳- رشدانسجام یافته وسودآور۴- محصولات وخدمات جدیدهنگام نیازارائه شوند۵- همه کارکنان درکارسازمان راضی وخشنودباشد(نورتون واسمیت،۱۳۸۴)
آرماندفیگن بام^[۴۴]
دکترآرماندفیگن بام،که خودمدیرتولید شرکت جنرال الکتریک امریکا بود با تدوین روش نشان داده است که مسئولیت کیفیت به افرادی که مسوول بخش تولیدهستند تعمیم می یابد.فیگن بام که خود مشاوردرامورکیفی است روشی را پدید آورده است که نشان می دهد به اهداف کیفی نمی توان دست یافت مگراینکه کالابه طور صحیح طراح تولیدوتوزیع شده باشد.بنابراین فیگن بام معتقد است که همه افرادشاغل درسازمان درکیفیت محصولات تولیدی ان سازمان نقشی بسزا دارند. این روش فیگن بام بعدا به نام مدیریت کنترل کفیت معروف شد. تعیین هزینه کیفیت از جمله کارهای دیگری است که به فیگن بام نسبت می دهند. وی این روش را پیروکاروهمکاری بامسوولان بخشهای مختلف که خواستار تعیین هزینه های نقص ودوباره کاری بودند ابداع کرده است. (مهربان، ۱۳۸۸)
تعاریف مدیریت کیفیت فراگیر
مدیریت کیفیت فراگیردرگیرساختن تمام افرادسازمان درجهت بهبودوکیفیت مستمر،سوددهی بیشتروررضایت مشتریان است که جنبه پیشگیرانه آن برجنبه های درمان تقدم دارد.(ککال، ۱۹۹۹)
شریف زاده (۱۳۷۹) به نقل ازیوران می گوید: هدف مدیریت کیفیت فراگیر ایجاد یک سسیستم ونظام مدیریتی است که ازبروزنارسایی ها ومشکلات درچرخه عملکرد سازمان وموسسه جلوگیری می کند.برای تحقق این امر می بایست درموردوضعیت هایی که درفعالیت های سازمان ایجاد مشکل می نمایند، بررسی واقدام می نمایند
مدیریت کیفت فراگیر،فرایندی متمرکز برمشتری است وبهبوددائمی درک مشتری را می طلبد .(تیشه زن وکفیل زاده ،۱۳۸۰)
در مجموع، “مکف” فرآیندی متمرکز بر مشتری، مبتنی بر رو ش های آماری و متکی برگروه ها است که دستیابی به اهداف راهبردی سازمان از طریق بهبود مستمر فرآیندها را دنبال میکند وتوسط مدیریت ارشد رهبری می شود.
مدیریت کیفیت فراگیرمختصرا اشاره می شودکه این اصطلاح دراواخردهه ۱۹۸۰به تدریج جایگزین TQCشده است.لازم به ذکراست که TQCبیشتربرفرایندتولیدتاکیدداشته ،درحالی کهTQMیک فلسفه مدیریتی است که درتمام سطوح سازمان جاری می شود.(لاجوردی،۱۳۷۹)
اصول مدیریت کیفیت فراگیر
مکف” مدل های مختلفی دارد اما، مبنای آن بر سه اصل مشتری مداری، مشارکت جمعی و بهبود مستمر متکی است (نیستانی وکیذوری،۱۳۸۳)درادامه هر یک از این اصول باتأکید بر کاربرد آنها در نظام آموزش عالی معرفی می شوند:
اصل مشتری مداری : طبق اصل “مشتری مداری” کیفیت به گونه ای تعریف می شود که رضایت مصرف کننده محصول یا خدمت را برآورده کند . مطالعات دراین زمینه نشان می دهدکه کیفیت، مقدمه رضایت مشتری است. از سنجش ادراک مشتری دانشجو درباره کیفیت خدمات می توان برای کنترل عملکردهای بهبود کیفیت، و فراهم نمودن تسهیلات برای فرصت های شغلی آتی یادگیرندگان استفاده کرد(مرزو نوارو^[۴۵]،۲۰۰۴)
)آلریدیخ و روکی،۱۹۹۸)معتقدندتجربه دانشجو ،از مؤسسه بهترین چشم انداز رضایت اواست.
(مارکسون^[۴۶]وهمکاران)به این نتیجه رسیدندکه رضایت دانشجویان از عملکرد مؤسسه آموزشی نتیجه پنج ساختار “TQM” یعنی تعهدمدیر یت ارشد، شیوه ارائه درس، تسهیلات دانشگاهی، تکریم و آنها معتقدند که با این پنج ساختارو تعهد مدیریت ارشد می توان رضایت دانشجو را پیش بینی کرد اما فقط، دو ساختار تا حد زیادی تعیین کننده رضایت د انشجویان بهبود مستمر است (مارکسون واتل،۲۰۰۵ ص۵۳-۶۵)
اصل مشارکت جمعی : طبق اصل مشارکت جمعی ازآنجا که کیفیت به مجموعه عوامل تکنولوژیک اقتصادی، فرهنگی و مدیریتی مربوط می شود هر گونه فعالیت در ابقای آن مستلزم تلاش همه افراد و واحدها در سازمان است معتقد است از آن جا که مردم راه ح ل هایی بر ای مشکلات موجود تدوین م ی کنند در نتیجه این راهکارها مؤثرترند، (اولیاء ۱۳۷۸ )
درنظام آموزش وپرورش، با توجه به نقش عمده عوامل انسانی، ارتقای کیفیت در وهله اول مستلزم مشار کت افراد است ولی، این امر به دلایل مختلف تحقق نمی یابد (همان منبع)
به اعتقاد فیل^[۴۷]، ۲۰۰۴ ،روابط و ارتباطات قوی بین مشتریان سنگ بنا وشالوده بهبودکیفیت است . در واقع، رضایت فعالان خارجی به برآوردن نیازهای آنها توسط فعالان داخلی بستگی دارد . بنابراین، نیازهای فعالان داخلی و خارجی را نباید مجزا در نظرگرفت. این دو جزء باید با یکدیگر و در یک گروه کار کنند.
اصل بهبود مستمر : اصطلاح “بهبود مستمر ” از کلمه ژاپنی کایزن^[۴۸] به معنی بهبود روزافزون فرایند در حال تکوین ریشه گرفته است (تیمپونی،۲۰۰۵ص ۳۷-۳۶)بهبودمستمر توسط ادوارد دمینگ پذیرفته و به عنوان چرخه دمینگ شناخته شد شکل (۲-۶). این چرخه، به صورت مراحل زنجیری، به چهار بخش یعنی برنامه، اجرا، کنترل )بررسی( و اقدام اصلاحی تقسیم می شود(مونتانروآتر،۱۹۹۹ص۵۹-۵۲)

زمان بندی کارها، یکی از معروف ترین مسائل بهینه سازی ترکیبی است که نقش کلیدی برای بهبود سیستم های انعطاف پذیر و قابل اعتماد دارد. هدف اصلی زمان بندی کارها به منابع سازگار مطابق با زمان سازگار است، که شامل پیدا کردن یک دنباله مناسب است که در آن کارها را می توان تحت تراکنش محدودیت منطقی اجرا کرد.]۱[

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

مسئله زمان بندی کارها به معنای نگاشت و تعیین ترتیب اجرای کارها بر روی منابع موجود است، به گونه ای که یک یا چند معیار کارآیی بهینه شوند. این مسئله جزو مسائل شناخته شده NP-کامل محسوب می گردد.
بنابراین هیچ الگوریتم شناخته شده با مرتبه زمانی چندجمله ای وجود ندارد، که بتواند جواب بهینه ای برای این مسئله پیدا کند. علاوه براین، مسئله زمان بندی در سیستم ابرهای محاسباتی به دلیل برخی از خصوصیات خاص آن همچون ناهمگونی، استقلال، و پویایی منابع، به مراتب پیچیده تر از سیستم های سنتی است. تحقیقات زیادی بر روی مسئله زمان بندی کارها در سیستم ابرهای محاسباتی انجام گرفته که در فصل بعدی برخی از آنها را مورد بررسی قرار خواهیم داد. الگوریتم های زمان بندی ارائه شده به دو دسته اصلی تقسیم می گردند:
الگوریتم های ایستا که عمل زمان بندی را پیش از شروع اجرای برنامه انجام می دهند؛ و الگوریتم های پویا که عمل زمان بندی را در حین اجرای برنامه انجام می دهند. مزیت الگوریتم های ایستا در آن است که می توانند با بهره گرفتن از امکان رزرو پیشاپیش منابع، مانع از ایجاد تاخیر در اجرای کارها گردند. معمولا هدف الگوریتم های ارائه شده حداقل کردن زمان اجرای برنامه است، بدون اینکه هیچ تضمین خاصی در مورد سقف زمان اجرا به کاربر داده شود (زمان بندی حداکثر تلاش). اما مسئله هنگامی پیچیده تر می شود که بحث کیفیت خدمت نیز مطرح گردد. در این مسئله، محیط ابرهای محاسباتی از چندین عرضه کننده تشکیل می گردد که هریک منابعی را در اختیار کاربران قرار می دهند. هریک از این منابع قادرند یک یا چند کار را با کیفیت خدمت متفاوت (همانند زمان اجرا، امنیت و قیمت متفاوت) اجرا نمایند. در زمان بندی مبتنی بر کیفیت خدمت، زمان بند باید به گونه ای عمل کند که حداقل کیفیت خدمت موردنیاز کاربر برآورده شود. اما نکته مهم در این است
که کاربر معمولا کیفیت خدمت موردنیاز برای هر کار به تنهایی را مشخص نمی نماید، بلکه کیفیت خدمت کل کارها را تعیین می نماید. به عنوان مثال، کاربر مایل است که کارهای وی قبل از مهلت معین و با حداقل قیمت اجرا شود. اکنون زمان بند باید با توجه به زمان اجرا و قیمت پیشنهادی هر منبع برای هریک از کارها، منابع را به گونه ای انتخاب کند که کل کار در مهلت تعیین شده پایان یابد و قیمت نیز حداقل گردد. نکته ای که به پیچیدگی مسئله می افزاید این است که نحوه محاسبه کیفیت خدمت کل برنامه از روی کیفیت خدمت هر کار برای معیارهای مختلف، متفاوت است. به عنوان مثال برای قیمت برابر با حاصل جمع قیمت کارها، برای زمان اجرا برابر با زمان طولانی ترین مسیر بین کار ابتدایی و پایانی (مسیر بحرانی) برنامه، و برای قابلیت اطمینان برابرحاصل ضرب قابلیت اطمینان هر کار است. همان طور که قبلا نیز اشاره شد، این مسئله جزو مسائل چند هدفه یا چند معیاری می باشد و به دلیل پیچیدگی مسئله، الگوریتم های چندانی برای آن پیشنهاد نشده است. علاوه براین، اکثر محققین از روش های فوق ابتکاری همانند الگوریتم های ژنتیک برای حل آن استفاده کرده اند که زمان اجرای آنها معمولا طولانی است. اما به دو دلیل برای حل این مسئله نیاز به الگوریتم هایی داریم که زمان اجرای کوتاهی داشته باشند. دلیل اول آن است که در محیط های پویا همانند سیستم های ابرهای محاسباتی، وضعیت منابع به سرعت تغییر می کند. بنابراین چنانچه زمان اجرای الگوریتم زمان بندی بالا باشد، ممکن است در این مدت وضعیت بسیاری از منابع تغییر کرده و از دسترس خارج شده باشند. دلیل دیگر آن است که معمولا زمان اجرای کارها یکی از پارامترهای مهم کیفیت خدمت برای کاربران است، و در بسیاری از موارد مهلت زمانی مشخصی برای اجرای برنامه وجود دارد. لذا بالا بودن زمان اجرای الگوریتم زمان بندی، باعث بالا رفتن زمان کل اجرای برنامه می شود که ممکن است باعث اجرا نشدن برنامه در مهلت مقرر شود. بنابراین به نظر می رسد برای حل این مسئله باید به دنبال الگوریتم های ابتکاری با مرتبه زمانی مناسب، و زمان اجرای کوتاه باشیم. از طرف دیگر، بسیاری از محققین از مدل زمان بندی ایستا برای زمان بندی مبتنی بر کیفیت خدمت استفاده کرده اند. با توجه به اینکه رزرو پیشاپیش منابع روش مناسبی برای تضمین کیفیت خدمت موردنیاز کاربران می باشد، به نظر می رسد زمان بندی ایستا کارآیی بهتری برای زمان بندی مبتنی بر کیفیت خدمت داشته باشد.
۱-۲ اهمیت موضوع تحقیق
الگوریتم های زیادی برای زمان بندی کارها در بسیاری از زمینه های مختلف پژوهشی مطرح شده است، در حالی که فقط چند مورد از آنها زمینه مطرح شده را پوشش می دهد.
اغلب روش‌های بهینه‌سازی عام مطرح شده، شبیه‌سازی کامپیوتری فرایند‌های طبیعی هستند. شاید یک دلیل برای این کار، ملموس بودن و سادگی فرموله کردن و درک تکامل این فرایند‌ها است. در نقطه مقابل، در ارائه‌ الگوریتم‌های بهینه‌سازی، علی‌رغم توجه به تکامل زیستی انسان و سایر موجودات (الگوریتم‌های ژنتیک)، به تکامل اجتماعی وتاریخی او به عنوان پیچیده‌ترین و موفق‌ترین حالت تکامل، توجه چندانی نشده‌ است. در این تحقیق، نو بودن ایده‌ی پایه‌ای و هوشمندانه تر بودن الگوریتم رقابت استعماری نسبت به رفتار بیولوژیکی (الگوریتم ژنتیک) و توانایی بهینه‌سازی هم‌تراز و حتی بالاتر در مقایسه با الگوریتم‌های مختلف بهینه‌سازی، سرعت مناسب یافتن جواب بهینه، سرعت همگرایی بالا و توانایی بهینه سازی با تعداد متغیرهای بسیار زیاد این الگوریتم، باعث می شود تا در این تحقیق از آن، برای بهینه سازی زمان بندی کارهای بلادرنگ در محیط ابرهای محاسباتی استفاده شود.]۳۰[
۱-۳ تعریف مسئله
محیط ابرهای محاسباتی از چندین عرضه کننده تشکیل می گردد که هریک منابعی را در اختیار کاربران قرار می دهند. در این تحقیق با بهره گرفتن از الگوریتم رقابت استعماری جهت نگاشت کارها به منابع، الگوریتمی برای زمان بندی کارهای بلادرنگ^[۸] از نوع نرم^[۹] در محیط ابرهای محاسباتی طراحی می گردد که بتواند برنامه را در کمترین زمان ممکن، پیش از مهلت تعیین شده و با بهره گرفتن از کمترین تعداد منابع اجرا نماید.
۱-۴ اهداف تحقیق
هدف از این تحقیق، استفاده از توانایی های الگوریتم رقابت استعماری با توجه به سرعت مناسب آن در یافتن پاسخ بهینه، برای زمان بندی کارهای بلادرنگ نرم در محیط ابرهای محاسباتی می باشد که بتواند برنامه را در کمترین زمان ممکن، پیش از مهلت تعیین شده و با بهره گرفتن از کمترین تعداد منابع اجرا نماید.
۱-۵ محدوده تحقیق
این تحقیق در زمینه زمان بندی کارهایی از نوع بلادرنگ نرم در محیط ابرهای محاسباتی صورت خواهد گرفت.
۱-۶ ساختار کلی پایان نامه
در این پایان نامه ابتدا ادبیات موضوع و مفاهیم مرتبط از جمله ابرهای محاسباتی، زمان بندی کارها، الگوریتم های زمان بندی ارائه شده در ابرهای محاسباتی و الگوریتم رقابت استعماری بیان می شود، سپس زمان بندی کارهای مستقل بلادرنگ بر اساس الگوریتم رقابت استعماری را در محیط ابرهای محاسباتی پیاده سازی کرده و در نهایت، مقایسه ای در شرایط یکسان، با راهکارهایی که بر اساس الگوریتم ژنتیک بوده]۱[ انجام می گردد .
فصل دوم
ادبیات و پیشینه ی تحقیق
۲-۱ مقدمه
سیستم های توزیع شده^[۱۰] و تکنیک های پردازش موازی، از جمله راه حل های استفاده ی بهتر و سریع تر از دنیای حجیم و پیچیده اطلاعات عصر حاضر می باشد. امروزه صد ها رایانه و ابر رایانه با ظرفیت ها و معماری های گوناگون در سراسر دنیا وجود دارند که در کاربردهای گوناگون علمی، نظامی، تجاری و غیره از آنها استفاده می شود، و اکثرا لزوم به اشتراک گذاری اطلاعات در میان آنها امری مقتضی است. یک سیستم توزیع شده مجموعه ای است از کامپیوتر های مستقل که در نظر کاربران به صورت یک سیستم منسجم واحد به نظر می آید و می بایست دارای دو ویژگی اصلی باشد: خودمختاری و شفافیت توزیع. خودمختاری به معنی مدیریت جداگانه هر گره^[۱۱] در عین تعامل آن با سایر گره ها می باشد، به نحوی که سیاست های مدیریت یا اختلال در هر گره برروی سایر گره ها تاثیر نگذارد. شفافیت توزیع، تصور تک واحد بودن سیستم را برای کاربران بوجود می آورد که خود شامل شفافیت در مباحثی نظیر دسترسی، مکان، مهاجرت، تغییر مکان منبع، تکرار، همروندی و خطا می باشد]۸[.
ابرهای محاسباتی از مجموعه رایانه های عظیم متصل به اینترنت تشکیل شده است و راهکاری انعطاف پذیر برای رفع نیاز بسیاری از برنامه های کاربردی است]۲۳[.
یکی از چالش برانگیزترین مسائل در ابرها استراتژی زمان بندی^[۱۲] یا اختصاص منابع به درخواست های سیستم می باشد. دلایل متعددی از جمله ناهمگون بودن و پویایی خصوصیات منابع و درخواست ها در محیط ابرهای محاسباتی موجب شده که این موضوع به عنوان یک مسئله ی NP-کامل^[۱۳] نمود پیدا کند.
۲-۲ ابرهای محاسباتی
ابرهای محاسباتی الگویی از محاسبات توزیع شده، مرکب از تعداد زیادی منابع و درخواست ها با هدف به اشتراک گذاری منابع به صورت سرویس، بروی بستر اینترنت می باشد]۳۱[.
ساختار اصلی ابرهای محاسباتی سیستم هایی با توان محاسباتی بالا، مراکز داده ها، رسانه های ذخیره سازی، بستر های نرم افزاری^[۱۴] و خدمات نرم افزاری است که روی اینترنت به کاربر ارائه می شود]۲۴ .[سطوح خدمات رسانی ابرهای محاسباتی به سه سطح تقسیم می شود. خدمات به صورت نرم افزاری(Saas)^[15]، خدمات به صورت بستر های نرم افزاری(Paas)^[16]، خدمات به صورت زیر ساختی(Iaas)^[17].
۲-۲-۱ تعریف
با پیشرفت فناوری اطلاعات نیاز به انجام کارهای محاسباتی در همه جا و همه زمان به وجود آمده است. همچنین نیاز به این هست که افراد بتوانند کارهای محاسباتی سنگین خود را بدون داشتن سخت افزارها و نرم افزارهای گران، از طریق خدماتی انجام دهند. ابرهای محاسباتی آخرین پاسخ فناوری به این نیازها بوده است.
ابر محاسباتی مدلی است برای فراهم کردن دسترسی آسان بر اساس تقاضای کاربر از طریق شبکه به مجموعه ای از منابع محاسباتی قابل تغییر و پیکربندی )مثل: شبکه ها، خادم ها^[۱۸]، فضای ذخیره سازی، برنامه های کاربردی و سرویس ها( که این دسترسی بتواند با کمترین نیاز به مدیریت منابع و یا نیاز به دخالت مستقیم فراهم کننده سرویس به سرعت فراهم شده یا آزاد گردد]۳۱[.
۲-۲-۲ تاریخچه
پیدایش مفاهیم اساسی ابر محاسباتی به دهه ۱۹۶۰ بازمی گردد. زمانی که جان مک کارتی^[۱۹] اظهار داشت که محاسبات ممکن است روزی به عنوان یکی از صنایع همگانی، سازماندهی شود. تقریبا تمام ویژگی های امروز ابرهای محاسباتی (منابع انعطاف پذیر^[۲۰]، ارائه به صورت یک صنعت همگانی، برخط بودن و توهم دسترسی به عرضه نامحدود) به همراه مقایسه با صنعت برق و شکلهای مصرف عمومی و خصوصی و دولتی و انجمنی را پارک هیل داگلاس^[۲۱] در کتابی که با عنوان مشکل صنعت همگانی رایانه در سال ۱۹۶۶ مورد بررسی قرار داد. واژه ابر در واقع بر گرفته از صنعت تلفن است به این گونه که کمپانی های ارتباطات راه دور که تا دهه ۱۹۹۰ تنها خطوط نقطه به نقطه اختصاصی ارائه می کردند، شروع به ارائه شبکه های خصوصی مجازی با کیفیتی مشابه و قیمت های کمتر نمودند. نماد ابر برای نمایش نقطه مرزی بین بخش هایی که در حیطه مسئولیت کاربرند و آن هایی که در حیطه مسئولیت عرضه کننده بکار گرفته می شد. ابر محاسباتی مفهوم ابر را به گونه ای گسترش می دهد که خادم ها را نیز علاوه بر زیرساخت های شبکه در بر گیرد]۹.[
۲-۲-۳ معماری ابرهای محاسباتی
معماری سامانه های نرم افزاری دست اندر کار در ارائه ابرهای محاسباتی عموما شامل اجزایی است که با یکدیگر از طریق رابط برنامه نویسی نرم افزار و معمولاَ وب سرویس ارتباط برقرار می کنند.
این طراحی شباهتی با فلسفه یونیکس دارد که در آن چند برنامه مختلف که هر یک کاری را به خوبی انجام می دهند، با یکدیگر از طریق واسط های جهانی کار می کنند. پیچیدگی کنترل می شود و سامانه های حاصل، مدیریت پذیرتر از همتاهای یکپارچه خود هستند.
شکل۲-۱ دید کلی از معماری ابرهای محاسباتی را نمایش می دهد.
شکل۲-۱ معماری ابر محاسباتی]۸[
لایه منابع فیزیکی^[۲۲]: مدیران ارائه دهنده ی سرویس های ابرهای محاسباتی نیاز به ارتباط با حجم عظیمی از خوشه ها و رسانه های ذخیره سازی دارند، از این رو از تجهیزات شبکه ای براساس ساختار توپولوژی مناسب جهت ایجاد مرکز داده های این محیط بهره می برند.
لایه منابع مجازی^[۲۳]: توسط تکنولوژی مجازی سازی، استخری از منابع مجازی را توسط منابع سخت افزاری لایه فیزیکی، ایجاد می کنند که بر اساس نیاز درخواست های کاربران با حفظ درجه بالایی از اشتراک به آنها اختصاص می یابد.
لایه مدیریت سکو^[۲۴]: مدیریت سکو شامل، مدیریت منابع، مدیریت درخواست ها، مدیریت کاربران و مدیریت امنیت می باشد.
لایه سرویس های کاربردی^[۲۵]: در کنار استفاده از سرویس های محاسباتی و ذخیره سازی، از سرویس های بستر های نرم افزاری و برنامه ها و نرم افزارها نیز به صورت برخط می توان بهره مند گردید.
سرویس ها در محیط ابرهای محاسباتی در سه سطح ارائه می شوند و این تقسیم بندی، امکان پشتیبانی از مدیریت متفاوت برای هر سطح، و همچنین تکنولوژی مجازی سازی را موجب می شود. در محیط ابر، محاسبات بروی استخری از منابع پویا و مجازی به صورت بر خط^[۲۶] و بر اساس نیاز کاربران اختصاص می یابند.]۱۰[
معماری IaaS ( Insfractructure as a Service )، زیر ساخت رایانه ای که به طور بستر مجازی است به صورت سرویس ارائه می شود .
معماری PaaS ( Platform as a Service )، یک لایه از نرم افزار را ارائه می دهند .
معماری SaaS ( Software as a Service )، نرم افزار را به صورت سرویس روی اینترنت قرار می دهند .
۲-۲-۴ مدل های پیاده سازی ابرهای محاسباتی
روش های پیاده سازی ابرهای محاسباتی را می توان به سه مدل ابر عمومی^[۲۷]، ابر خصوصی(داخلی)^[۲۸]، ابر ترکیبی(آمیخته)^[۲۹] تقسیم کرد]۱۰[.
ابر عمومی یا ابر خارجی: توصیف کننده ابرهای محاسباتی در معنای اصلی و سنتی آن است. سرویس ها به صورت پویا^[۳۰] و از طریق اینترنت و در واحدهای کوچک از یک عرضه کننده شخص ثالث تدارک داده می شوند و عرضه کننده، منابع را به صورت اشتراکی به کاربران اجاره می دهد.
ابر خصوصی: یک زیر ساخت از ابرهای محاسباتی است که توسط یک سازمان برای استفاده داخلی آن سازمان به وجود آمده است.
ابر آمیخته: متشکل از چندین ارائه دهنده داخلی و یا خارجی، گزینه مناسبی برای بیشتر مؤسسات تجاری می باشد.

خصوصی‌سازی با تغییر مدیریت بر اخلاق کار تأثیر می‌گذارد. به عبارت دیگر، اگر خصوصی سازی را متغیر مستقل بدانیم، مدیریت متغیر میانی و اخلاق کار متغیر وابسته خواهد شدمشخص است که هنگام خصوصی‌سازی قوانین و شیوه مدیریت از حالت دولتی خارج می شود،اما تغییر مدیریت به طور عمده بر دو زمینه اقتصادی و روانی اخلاق کار مؤثر است. زیرا تغییر مدیریت اساساً در شیوه‌های انگیزش افراد در محیطهای کاری و نحوه پاداشهای مادی آنها تأثیر می‌گذارد که ابعاد اقتصادی و روانی اخلاق کار محسوب می‌شوند.
مدیریت مشارکتی را باید به عنوان یک فرایند تعاونی شناخت که بر اساس آن مدیریت و کارکنان برای به اجرا در آمدن یک هدف مشترک با یکدیگر کار می‌کنند. بر خلاف سبک مدیریت اقتدارمنشانه که بر کنترل از بالا به پایین کارگران مبتنی است، مدیریت مشارکتی مدعی است که درگیر کردن کارکنان در تصمیم گیری، عامل ارزشمندی است و رضایت خاطر و روحیه کارکنان را بالا می‌برد. «یانکلوویچ» مدیریت مشارکتی را به عنوان نظامی توصیف کرده است که شیوه جدیدی از اخلاق کار است و به عنوان یک منبع قدرتمند در مکان کار، می‌توان از آن استفاده کرد (یانکلوویچ^[۳۶]، ۱۹۸۴).

البته این موضوع اهمیت زیادی دارد که ماتفاوتی میان مدیریت و صلاحیت قائل شویم. ما به مدیرانی احتیاج داریم که نه فقط در رأس هرم قدرت قرارگرفته باشند، بلکه دارای قابلیت نیز باشند دراین باره می توان گفت که مشارکت پرسنل در امور سازمان و تحویل مسئولیت به آنان به احتمال زیاد به افزایش اخلاق کار می انجامد زیرا بیش از ۸۱ درصد ایرانیان از انجام ندادن امور محوله به خود احساس تقصیر می‌کنند که نشان دهنده این پتانسیل نهفته افراد برای مسئولیت پذیری است (چلبی ،۱۳۸۴).
نیروی انسانی کارآمد، کار گروهی، مشارکت کارکنان در امور، همکاری صمیمانه میان مدیریت و کارکنان، وجود مناسبات دوستانه در میان کارکنان، استفاده کافی و به جا از فناوری و آگاهی از اهمیت بهره‌وری و هماهنگی هدفهای کارکنان با اهداف مدیران یکی ازعوامل بهره‌وری بالاست. هر مدیری باید نسبت به نظام اجتماعی سازمان خود آگاهی داشته و برای افزایش بهره‌وری و اخلاق کار از دیوانسالاری پرهیز کند. به عنوان مثال در تحقیقی نشان داده شده است که اکثرکارگران به ایجاد تعادل میان کار و زندگی شخصی بیش از میزان حقوق اهمیت می‌دهند. (جنیفر^[۳۷]، ۲۰۰۳).
به نظر می رسدکه فرایند خصوصی شدن در اغلب کشورها و از جمله ایران به صورت طبیعی انجام نشده و تنها از بالا اعمال گردیده‌است. چگونه می‌توان انتظار داشت که قبل از بستر سازی فرهنگی و آگاهی اجتماعی تنها با تغییر چند قانون در سطوح بالای مدیریت به اهداف خصوصی‌سازی نایل گردید؟ از نظر «پرکوپنکو» در بسیاری موارد به پدیده خصوصی سازی تنها از بعد اقتصادی توجه شده است و ابعاد فرهنگی و اجتماعی مغفول مانده‌اند. این غفلت باعث ناکارآمدی و گاه شکست فرایند خصوصی سازی شده است.
۲-۲-سلامت سازمانی:
۲-۲-۱-مفهوم سلامت:
ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﻬﺎنی ﺑﻬﺪاﺷﺖ از سلامت ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﻼﻣت ﯾﮏ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﭼﻨﺪ ﺑﻌﺪی اﺳﺖ. ﺣﺘﯽ اﻣﺮوزه ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺑﻌﺪ ﺟﺴﻤﯽ ، رواﻧﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺟﻨﺒﻪ ﻣﻌﻨﻮی را ﻫﻢ در ﻧﻈﺮ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ و ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﮐﻪ اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻼﻣﺘﯽ و ﯾﺎ ﺑﯿﻤﺎری ﺑﺮﯾﮑﺪﯾﮕﺮ اﺛﺮ ﮐﺮده و ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻗﺮار دارﻧﺪ. ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﺸﮑﻼتﺟﺴﻤﯽ ﺑﺮ روان ﻓﺮد ﻣﺸﮑﻼت رواﻧﯽ ﺑﺮﺟﺴﻢ او و ﻧﯿﺰ ﻫﺮ دوی آﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ و اﺧﺘﻼﻻت ﻣﻮﺟﻮد در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺮ ﻫﺮ دو ﺑﻌﺪ دﯾﮕﺮ ﺳﻼﻣﺘﯽ اﺛﺮ ﻣﯽ ﮔﺬارﻧﺪ. ﻟﺬا اﻗﺪاﻣﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺮای ارﺗﻘﺎی ﺳﻼﻣﺘﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﺟﻮاﻧﺐ ﺳﻼﻣﺘﯽ ﻓﺮدی ( ﺟﺴﻤﯽ و رواﻧﯽ و ﻣﻌﻨﻮی ) و ﺳﻼﻣﺖ ﮐﻠﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ (سازمان جهانی بهداشت، ۲۰۰۰).
سلامت به معنی فقدان بیماری و نارسایی در ارگـــانیسم است. مایلز معتقد است صرف نظـــــر از اشکالاتی که مفهوم ارگانیسم پنداری سازمان و نوع آرمانی بودن مفهوم سلامت کامل به بار می آورند. رویکرد سلامت سازمانی از لحاظ فهم پویاییهای سازمانها و پژوهش و کوشش جهت بهسازی آنها، مزایای علمی قابل ملاحظه ای دارد (علاقه بند، ۱۳۸۷).
برای داشتن جامعه ی سالم باید سازمان های سالم ایجاد کنیم و برای اینکه سلامت سازمانی در یک سازمان ایجاد شود ابتدا باید جو موجود در آن سازمان شناخته شود .
۲-۲-۲-مفهوم سازمان:
سازمان پدیدهای اجتماعی به شمار می آید که به طور آگاهانه هماهنگ شده و دارای حدود و ثغور نسبتاً مشخصی بوده و برای تحقق هدف یا اهدافی، براساس یک سلسله مبانی دائمی فعالیت می کند.
عبارت ” به صورت آگاهانه هماهنگ شده” دلالت بر مدیریت دارد.” “پدیده اجتماعی”، دال بر این معناست که سازمان از افراد یا گروه های که با هم در تعاملند، تشکیل شده است.
یک سازمان مرزهای نسبتاً مشخصی دارد. این مرزها به مرور زمان، می توانند تغییر کنند و ممکن است کاملاً واضح و روشن نباشند. اما بهرحال باید مرزهای مشخصی وجود داشته باشند تا بتوان اعضاء سازمان را از غیر اعضاء بازشناخت.
نهایتاً اینکه، سازمانها برای انجام امور بوجود آمده اند. این امور یا فعالیتها، همان اهدافند، که دستیابی به آنها توسط یک فرد به تنهائی، امکان پذیر نیست، یا اگر هم بوسیله یک فرد قابل حصول باشد، حصول آن از طریق سازمان، اثر بخش تراست(رضائیان،۱۳۸۳).
۲-۲-۳-مفهوم سلامت سازمانی:
برای تعریف، توضیح و سنجش جو اجتماعی سازمان ها، تلا ش های علمی قابل ملاحظه ای در دهه های اخیرصورت گرفته است. یکی از چهارچوب های نظری مشهور و سودمند در این مورد سلامت سازمانی است (فرنیا، ۱۳۸۲: ۲۳۰).
ماتیو مایلز ^[۳۸] اشاره می کند سلامت سازمانی عبارتست از دوام و بقای سازمان در محیط خود و سازگاری با آن و گسترش و ارتقاء و توانایی خود برای سازش بیشتر، ویا به گفته ی هوی و فورسیت سلامت سازمانی توانایی سازمان برای بقاء خود است وسازمانی که سالم است با نیروهای مخرب خارجی به طور موفقیت آمیزی برخورد کرده و نیروی آنها به طور اثربخشی، در جهت اهداف و مقاصد اصلی سازمان هدایت می کند. و در درازمدت علائم یک سازمان سالم را از خود نشان می دهند. چیزی که در این تعریف واضح است این است که سازمان سالم با نیروهای مانع بیرونی به طور موفقیت آمیزی برخورد کرده، نیروی آن را به طور اثربخشی در جهت اهداف و مقاصد اصلی سازمان هدایت می کند. البته عملکرد سازمان در یک روز مشخص، ممکن است اثربخش و یا غیر اثربخش باشد اما علایم درازمدت در سازمانهای سالم، مساعد اثربخشی است (جاهد، ۱۳۸۵:۲).
سلامت سازمانی به وضعی فراتر از اثربخشی سازمان در کوتاه مدت دلالت دارد و به مجموعه ای از خصایص سازمانی نسبتاً پردوام اشاره می کند. یک سازمان سالم به این معنا نه فقط در محیط خود پایدار می ماند بلکه در درازمدت قادر است به اندازه کافی با محیط خود سازگار شده توانایی های لازم را در جهت بقاء خود پیوسته ایجاد کند و گسترش دهد (مایلز، ۱۹۶۹ ، به نقل از هوی و میسکل، ۱۹۸۹).
« کیت دیویس » سازمان سالم را سازمانی می داند که در آن کارکنان احساس کنند کاری سودمند و مفید انجام می‌دهند و به احساس رشد و پرورش شخصی دست می‌یابند. آنان بیشتر کاری شوق‌انگیز را که خشنودی درونی فراهم می‌آورد، دوست دارند و می‌پذیرند. بسیاری از کارکنان مسئولیت و فرصت پیشرفت و کامیابی شغلی را جست‌وجو می‌کنند. آنان می‌خواهند که به سخنانشان گوش داده شود و با آنان چنان رفتار شود که گویی هر یک دارای ارزش وجودی فردی هستند. آنان می‌خواهند که اطمینان یابند سازمان به راستی برای نیازها و دشواری‌های آنان دلسوزی می‌کند.
ازنظر « لایدن و کلینگل » سلامت سازمانی یک مفهوم تقریباً تازه ای است و شامل توانایی سازمان برای انجام وظایف خود به طور موثر و رشد و بهبود سازمان می گردد. یک سازمان سالم جایی است که افراد می خواهند در آنجا بمانند و کار کنند و خود افرادی موثر و سودمند باشند
مفهوم سلامتی مثبت در یک سازمان، توجه را به شرایطی جلب می کند که رشد و توسعه سازمان را تسهیل کرده و یا مانع پویاییهای سازمان است. « تالکوت پارسونز » معتقد است که همه سیستمهای اجتماعی، اگر قرار باشد که رشد و توسعه یابند، باید چهار مشکل اساسی انطباق، کسب هدف، یگانگی و ناپیدایی^[۳۹] را فرو نشانند. به عبارت دیگر، سازمانها باید درحل چهار مشکل موفق باشند:
مشکل کسب منابع کافی و سازش با محیط خود^[۴۰]
مشکل تعیین و اجرای هدف ^[۴۱]
مشکل نگهداری وحدت در داخل سازمان^[۴۲]
مشکل ایجاد و حفظ ارزشهای منحصر به سیستم ^[۴۳]
بنابراین، سازمان باید به نیازهای انطباق و کسب هدف و نیز نیازهای بیانی، یگانگی اجتماعی و هنجاری برخورد بکند، در واقع فرض بر این است که سازمانهای سالم، به طور اثربخشی هر دو دسته از نیازها را برآورد می کنند. « تالکوت پارسونز » پیشنهاد می کند که سارمانهای رسمی مثل مدرسه، مسئولیت و کنترل این نیازها را در سه سطح متفاوت از خود بروز می دهند:

1. 1. سطح نهادی: سازمان را با محیط پیوند می دهد.

1. 1. سطح اداری: میانجی تلاشهای داخلی سیستم بوده، آنها را کنترل می کند.

1. 1. سطح تکنیکی ( فنی ): محصول سازمان را تولید می کند.

چارچوب فوق متعلق به « تالکوت پارسونز »، برای مفهوم سازی و اندازه گیری سلامت سازمانی یک مدرسه طرح یگانه ای ارائه می کند. به طور اخص، سازمان سالم سازمانی است که در آن سطوح فنی، اداری و نهادی در هماهنگی هستند. سازمان نیازهای بیانی و نهادی را برآورده می کند و با نیروهای خارجی به طور موفقیت آمیزی برخورد کرده و نیروی آنها را در جهت هدف اصلی سازمان هدایت می کند.
نیون^[۴۴] (۱۹۹۵) نیز در کتاب سازمان سالم اظهار می دارد که به نظر متخصصان دانشگاه وار ویک^[۴۵] سلامت سازمانی موضوعی کلی است که با زیر مجموعه های زیر ارتباط دارد:
۱- استرس
۲- اخلاق در سازمان
۳- بهداشت روانی در محیط کار
۱- استرس: اشاره به وضعی دارد که فرد با آن مواجهه و احساس می کند تهدید می شود و قادر به مواجهه اثربخش با آن نیست. استرس به دو نوع تقسیم می گردد:
– استرس یا فشار روانی فردی
– استرس یا فشار روانی سازمانی
دیر رسیدن و نزاع با همکار نمونه ای از فشار روانی و بی ثباتی وضع سازمانی کارکنان، فشار مدیریت و کارکنان، نمونه ای از استرس و فشار روانی سازمانی می باشد.
کوپر^[۴۶] (۲۰۰۱) نیز در این زمینه شش دسته عوامل استرس زای مدیریتی که بر سلامت سازمانی تاثیر می گذارد را مطرح نموده است. این عوامل عبارتند از :
– عوامل ذاتی مشاغل
– تعارض نقش در سازمان
– روابط درکار
– چشم اندازهای رشد شغلی
– ساختار سازمانی
– جو سازمانی
نیون(۱۹۹۵) اظهار می دارد که سازمان های سالم ضمن شناسایی این فشارهای روانی، سعی در بکارگیری راه کارهای مناسب جهت کاهش این فشارها و رساندن آن به سطح مطلوب دارند چرا که اعتقاد سلیه^[۴۷] (۱۹۹۲ ) فشار روانی در سطح متعادل می تواند باعث تلاش و کوشش برای دستیابی به هدف ها در افراد گردد.

– امری کاظمی علی رضا (۱۳۸۸)، اطلس توانمندی های ژئوپارک و ژئوتوریسم ایران، انتشارات سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، این اطلس از دیدگاه زیبایی شناختی لند فرم های شاخص ایران تهیه و تدوین شده است و به اختصار به شرح هریک از پدیده ها از دیدگاه علمی پرداخته است.
– رحیم پور، علی، ۱۳۸۴، در مقاله خود تحت عنوان ژئوتوریسم می فرماید که ژئوتوریسم یا توریسم جغرافیایی یکی از رشته های تخصصی اکوتوریسم است که به معرفی پدیده های زمین شناسی به گردشگران با حفظ هویت مکانی آنها می پردازد (رحیم پور، ۱۳۸۴، ص۱۱۱).
– قهرمانی، شهاب، ۱۳۸۶، در مقاله خود تحت عنوان ژئوتوریسم جنوب شرق ایران (سیستان و بلوچستان قطب ژئوتوریستی ایران) می فرماید ژئوتوریسم یکی از جدیدترین انواع توریسم است که در زیر شاخه اکوتوریسم قرار دارد و بعد از مطرح شدن ژئوپارکها از سال ۲۰۰۰ میلادی مورد بازدید قرار گیرد در ژئوتوریسم می گنجد (قهرمانی، ۱۳۸۶، ص۸۳).
– باغبانی، پرویز، ۱۳۸۶، در مقاله خود تحت عنوان ژئوتوریسم می فرماید یکی از اصطلاحاتی که امروزه بسیار بر سر زبانها است واژه ی ژئوتوریسم است یک ابتکار هوشمندانه بر این اساس هر محلی که به خاطر شرایط جغرافیایی ویژه ی خود نظیر محیط زیست، پوشش گیاهی، زیبایی های بالقوه و فرهنگ مورد بازدید قرار گیرد، در این تقسیم بندی می گنجد (باغبانی، ۱۳۸۶، ص۴۸٫).
– سیاوش شایان و صیاد اصغری و رسول محمدی، ۱۳۸۶ در مقاله خود تحت عنوان بررسی موانع و مشکلات ژئوتوریسم در ایران با تأکید بر موقعیت ژئوتوریسم بیابان لوت می فرماید ژئوتوریسم یکی از شاخه‎های توریسم و اکوتوریسم است که در صدد شناساندن جاذبه های زمین شناختی است که به یک توریست فرصت می دهد در حداقل زمان ممکن بدون صرف هزینه و زمان مستقیماً به جاذبه‎ی دلخواه خود در طبیعت دست یابد. این صنعت نه تنها دارای ابعاد اقتصادی اکولوژیکی، ژئولوژیکی و فرهنگی اجتماعی است بلکه اشتغال طیف گسترده ای از دانش آموختگان حوزه های محیط زیست، جغرافی دانان، زمین شناسان، جانورشناسان و غیره را نیز به عنوان راهنمایان ژئوتوریسم و اکوتوریسم فراهم خواهد کرد (شایان و همکاران، ۱۳۸۶، ص۴۶).
– صبوری، طاهره، ۱۳۸۶ در مقاله خود تحت عنوان ژئوتوریسم نگرشی نو به سوی توسعه منابع و مدیریت محیط در ایران می فرماید مطالعات و بررسی آماری نشان می دهد که مردم ما هنوز ارزش واقعی منابع طبیعی کشور را درک نمی کنند و تصور درستی از آینده بی گیاه و بی جنگل ندارند. همچنین هنوز رشد و آگاهی جامعه به آنجا نرسیده است تا از سایر مناطق تحت مدیریت کشور حتی بخش گسترده ای از مناطق کویری و بیابانی چگونه بهره گیرد و تمامی اینها مستلزم آنست تا فکری نو در اندازیم (صبوری، ۱۳۸۶، ص۵۴).
– مهرابی ملایوسفی، معصومه و صهبا، مریم، ۱۳۸۶ در مقاله خود تحت عنوان ژئوتوریسم جزیره کیش می‎فرماید: کشور ما ایران با داشتن طبیعتی زیبا و اقلیم متنوع و همچنین داشتن مناطق سرشار از پدیده های منحصر به فرد علوم زمین بستر مناسبی را برای پیشرفت صنعت گردشگری و رقابت با کشورهای مختلف فراهم کرده است. الوین میان جزیره کیش یکی از زیباترین مناطق گردشگری در ایران است که می تواند در انتقال علم و شکوفایی اقتصاد کشور نقش قابل توجهی را ایفا کند (مهرابی ملایوسفی و صهبا، ۱۳۸۶، ص۶۴).

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

– کامیابی (۱۳۸۷) ارزیابی جاذبه های طیبعی و ژئوتوریستی پارک ملی کویر استان سمنان، انتشارات دانشگاه مشهد در این اثر به توانایی تبدیل شدن پارک ملی کویر جهت ایجاد یک ژئوپارک از طریق برنامه ریزی توسعه مدیریت و بهره برداری بهینه از سیستم های ژئوتوریستی اشاره شده است.
صبوری، طاهره(۱۳۸۸) کاربرد مطالعات ژئومرفولوژی در آمایش سرزمین گیلان به منظور ایجاد ژئوپارک درفک و دیلمان و ارائه راهکار‌های ژئوتوریسم، رساله دکتری، انتشارت دانشگاه علوم و تحقیقات تهران. در این پژوهش اهمیت دانش ژئومورفولوژی در برنامه های آمایش سرزمین ازجنبه تخصصی و کاربردی آن برای مثال برای بحث توسعه زون گردشگری در یک محدوده و ایجاد ژئوپارک در نظر گرفته شده است. و راهکارهای توسعه ژئوتوریسم از دیدگاه قوانین بین المللی موجود نیز بررسی شده است.
۱-۶- روش تحقیق و مراحل آن
نوع روش تحقیق توصیفی – تحلیلی بوده و برای استخراج اطلاعات مورد نظر و تجزیه و تحیل اطلاعات برای تبیین موضوع و با بهره گرفتن از نرم افزار های جغرافیایی به خصوص GIS به ترسیم و تهیه نقشه ها و به معرفی جاذبه های ژئوتوریستی و ژئوسایت های شهرستان فیروزکوه پرداخته می شود.
۱-۷- روش گردآوری اطلاعات
یکی از اولین گام ها درجمع آوری اطلاعات برای این پژوهش مطالعات کتابخانه ای و نظری است، استفاده از اسناد و آرشیوهای موجود کشور – مصاحبه با مدیران، صاحب نظران و کارشناسان – تحقیقات میدانی- جستجو در سایت های اینترنتی و نشریات تخصصی-تجزیه و تحلیل داده ها به کمک نرم افزار Excel و SPSS از مهم ترین روش های گردآوری اطلاعات می باشد.
۱-۸- ابزار گردآوری اطلاعات
پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده، آزمون، فیش، جدول، نمونه‌برداری، تجهیزات آزمایشگاهی و بانکهای اطلاعاتی و شبکه‌های کامپیوتری و ماهواره‌ای و غیره، اسناد و مدارک کتابخانه ای، پایان نامه ها، مشاهده میدانی، نقشه های توپوگرافی، نقشه زمین شناسی و تصاویر ماهواره ای، جمع آوری اطلاعات از سازمان‎ها و موسسه های مربوطه
۱-۹– تجزیه و تحلیل اطلاعات
برای انجام مطالعات زمین‌شناسی و ژئومورفولوژی منطقه مورد بررسی در ابتدا نقشه‌ها و مطالعات زمین‌شناسی انجام شده در ناحیه مورد بررسی جمع‌ آوری و تهیه شده است. حوزه آبخیز مورد مطالعه برروی شیتهای توپوگرافی ۱:۵۰۰۰۰ ورسک ۶۵۶۱I و ارجمند ۶۵۶۱IV انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح واقع شده است. به دنبال آن عکسهای هوایی به مقیاس ۱:۵۵۰۰۰ گستره طرح به شرح ذیل تهیه و گردآوری شد. لازم به ذکر است که منطقه مورد بررسی دارای عکسهای هوایی به مقیاس ۱:۴۰۰۰۰ جدید نمی‌باشد. بنابر این از همان عکسهای قدیمی و تصاویر ماهواره‌ای لندست ۲۰۰۰ استفاده شد. گزارش‌های زمین‌شناسی طرح توجیهی حبله‌رود، تفصیلی ـ اجرایی حوزه‌های آبخیز عمرک، فرح‌رود و قزقنچای همراه با نقشه‌های زمین‌شناسی ۱:۲۵۰۰۰۰ شیت سمنان و البرز مرکزی دماوند فیروزکوه منتشر شده توسط سازمان زمین‌شناسی کشور از جمله منابع مطالعاتی جمع‌ آوری شده از گستره عمومی مورد مطالعه بوده است. پس از تهیه منابع اطلاعاتی، عکسهای هوایی و تصاویر ماهواره‌ای بررسی و عملیات فتوژئولوژی انجام شده است. به دنبال آن نقشه‌های مقدماتی زمین‌شناسی و ژئومورفولوژی و عناصر ساختاری تهیه و انجام عملیات صحرایی و میدانی واحدهای استخراج شده مورد چک صحرایی و تدقیق قرار گرفته‌اند.
۱-۱۰- قلمرو تحقیق
حوضه جلیزجند به مساحت ۱۶۷۷۸٫ ۶ هکتار در شمال شهرستان فیروزکوه و در استان تهران و در محدوده ”۰۰ و ۳۶ و ْ۵۲ تا ” ۰۰ و ۵۰ و ْ۵۲ طول شرقی و ”۳۰ ۴۴ ْ۳۵ تا ”۲۸ و۵۷ و ْ۳۵ عرض شمالی واقع شده است.
این حوضه جزء حوضه آبخیز حبله‌رود محسوب شده از شمال به ارتفاعات بزمیچال، خولرز، شل فین، ول چره، منگوچال، خواص ورزان، دیلار، از شمال شرق به ارتفاعات تلمه‌‌سنگ و پیاز مرگ، از شرق به کوه چال یورد، از شمال غرب به کوه سفیدلد، از غرب به ارتفاعات الله‌سر، دره لوارک و روستاهای بادرود، شهرآباد و دهین و از جنوب به شهرستان فیروزکوه و جاده آسفالته تهران ـ فیروزکوه ـ قائم‌شهر محدود می‌گردد. مهمترین آبراهه موجود در حوضه مورد مطالعه رودخانه ساواشی و مهمترین روستاهای موجود در منطقه جلیزجند و آور می‌باشند. محیط حوضه ۹۰٫ ۳۷ کیلومتر، بیشترین ارتفاع منطقه ۳۸۰۴ متر و کمترین ارتفاع معادل ۱۹۶۰ متر از سطح دریا می‌باشد.
تنگه واشی در مختصات ۵۲ ۳۵ درجه شرقی و ۴۳ ۵۲ درجه شمالی و به ارتفاع ۲۱۸۰ متر از سطح دریا در ۱۳ کیلومتری شمال شهرستان فیروزکوه و یال جنوبی البرز مرکزی قرار دارد. واشی یا سوباشی به معنی سر-چشمه ( به زبان ترکی ) میباشد. این تنگه (واشی) در بین جاده فیروز کوه به تهران و در انتهای روستای جلیزجند و در داخل حوضه فوق قرار دارد. در این تنگه و اطراف آن وجود آبشار ساواشی وکتیبه سنگی خود دارای جاذبه خاصی می باشد. در این منطقه کتیبه سنگی بزرگی به ابعاد۶*۷ متر بوده که تصویر شکار فتحعلی شاه قاجار می باشد. دشت بعد این تنگه شکارگاه سلطان قاجار بوده و بدستور وی کتیبه ای در این نقطه تراشیده شده که اسامی افراد سوار بر اسب در کنار آنها نوشته شده. ساخت این کتیبه ۳ سال طول کشیده و قدمت ۱۸۵ ساله دارد. معمار باشی آن استاد قاسم حجار است و در گوشه کتیبه تاریخ ۱۲۳۲ ه. ق ثبت شده. سلسله قاجار ۳کتیبه معروف دارد که یکی در چشمه علی شهرری، دیگری در تونل وانه جاده هراز و سومی همین کتیبه تنگه واشی است که به جلیلرجند معروف است. البته کتیبه های دیگری نیز از آنها به یادگار مانده که تعدادی از آنها در طاق بستان کرمانشاه در کنار کتیبه های ساسانی قابل رویت است.
در حاشیه کتیبه اشعاری از حماسه سرای ایرانی از شاهنامه درج شده و آیات قران نیز به کل کتیبه زینت داده ساخت کتیبه در مکانی است که از هرگونه بارش باران محفوظ بوده و نور خورشید نیز به آن نمی تابد. در نتیجه دچار فرسایشی نشده ولی دست ویرانگر توریست ها به این کتیبه باستانی آسیب رسانده و یادگاری‎هایی بر روی آن نوشته شده است.
نقشه ۱-۱- نقشه موقعیت عمومی حوضه آبخیز جلیزجند و مقایسه آن با کل حوزه فیروزکوه
۱-۱۱- تنگناها و محدودیت های تحقیق
عدم یکپارچگی وکمبود مطالعات دانشگاهی صورت گرفته در بحث ژئوتوریسم اعم از مقالات، پایان نامه‎ها، کتاب وغیره و فقدان منابع اطلاعاتی مورد نیاز، خاص بودن مناطق مورد مطالعه از بعد حفاظتی و عدم آگاهی و همکاری لازم مسئولان با مقوله گردشگری با وجود رغبت برای گسترش فضاهای گردشگری در کشور جهت ایجاد اشتغال و رفع مشکل بیکاری و ایجاد بازار کسب و کار جدید و. . . .
در کشور ما به خاطر تنوع سرزمین و منابع اکولوژیکی به ویژه اقلیم (اقلیم کشور ما از آلپی تا نیمه گرمسیری) کمبود ارزیابان متبحر در شناسایی منابع اکولوژیکی کشور و وقت بالنسبه کوتاه برای دستیابی به شناسایی مناطق ژئوتوریسمی مواجه هستیم.
۱-۱۲- مفاهیم و واژه ها
اکوتوریسم
نوعی از گردشگری است که ریشه های آن به طبیعت و محیط های باز بر می گردد و در ابعاد حیرت آوری رو به توسعه است. اکوتوریسم شاخص توسعه بر پایه مطالعات اکولوژیکی است و همچنین نوعی از گردشگری است که از نظر اکولوژیکى پایدار می باشد، به این معنا که به نیازهاى فعلى اکوتوریست ها پاسخ دهد و نیازهاى آینده را برآورده سازد.
ژئوتوریسم
شاخه ای از اکوتوریسم است که راهکاری نوین جهت تبیین و تشریح علوم زمین و شناخت سرمایه های طبیعی هر منطقه را ارائه می کند.
ژئوتوریسم نوعی توریسم فرهنگی، زیست محیطی است که در مناطقی که دارای یادمان‌ها و آثار خاص زمین‌شناسی است، با جاذبه‌های خود می‌تواند در گستره جهانی شدن، با ایجاد رابطه‌ای پویا و خلاق بین طبیعت و فرهنگ یک منطقه با گردشگران، جریان‌های جدیدی را در آینده برای توریسم جهانی، صلح و توسعه پایدار فراهم نماید.
به تعریفی دیگر، ژئوتوریسم یعنی توریسمی که هویت جغرافیایی یک مکان را حفظ می‌کند، یا آن را بهتر می‌کند و این نه تنها محیط زیست را شامل می‌شود، بلکه میراث فرهنگی، زیباشناسی مکان و از همه مهمتر رفاه بیشتر مردم بومی را در بر می‌گیرد.
توسعه
توسعه عبارت است از تغییر در ساختارهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، قضائی بگونه ای که نه تنها رشد کمی جامعه را به همراه داشته باشد بلکه تغییر کیفی در شیوه های زندگی، رفاه اجتماعی، بالندگی فرهنگی، زیرساخت های اقتصادی و… را فراهم آورد. همچنین برخی متخصصان، توسعه را اینگونه تعریف کرده‎اند: توسعه عبارت از شکفتن تدریجی هر چیز از یک حالت ابتدایی و حرکت آن به سمت مرحله تکامل یافته تر است. (جرالد، ۱۳۶۸، ص۱۳).
فصل دوم
مبانی نظری تحقیق
۲-۱- انسان و طبیعت
ذات وجودی انسان از خاک است و انسان ها بطور ناخود آگاه طبیعت را دوست می دارند. جاذبه ها و چشم اندازهای طبیعی، عبارت از مجموع ویژگی هایی است که انسان با چشم قادر به مشاهده و با دیگر حواس قادر به درک آن است. (رضوانی، ۱۳۸۷ ص ۱۹)
کمتر کسی است که در سفرهای بین شهری از چشم اندازهای طبیعت بی جان از جمله کوه، دشت و دره‎های کنار جاده لذت نبرد و به توصیف آنچه دیده نپردازد. (حاج علیلو – نکویی صدر، ۱۳۹۰ ص۱)
ارزش طبیعت در میان ایرانیان به حدی است که در فرهنگ باستانی ما روزی را به عنوان سپاس از طبیعت نام گذاری کرده اند. ارزش طبیعت و میراث آن به سرعت در حال تبدیل به نیروی مولد جدیدی در صنعت گردشگری است (فور و مگرلی، ۱۳۸۸).
۲-۲- انواع مناطق طبیعی
به صورت کلی می توان طبیعت را به دو بخش جاندار و بی جان تقسیم نمود. طبیعت جاندار آن دسته از طبیعت است که ویژگی اصلی آن منابع تفرجگاهی، چشم اندازهای بدیعی است، که سبب آرامش روحی انسان و احساس رضایت می شود. (رضوانی، ۱۳۸۷ ص ۱۹)
طبیعت بی جان عبارتند از کوه و کوهستان، دره دشت، غار، رودخانه، چشمه، آبشار، دریا و ساحل، دریاچه و تالاب و کویر می باشد.
۲-۳- مفهوم گردشگری
گردشگری یا توریسم واژه ای است فرانسوی که از ریشهٌ “تور” گرفته شده است. تور در زبان فرانسه به معانی زیر آمده است : حرکت دورانی (چرخش) عمل پیمودن، طی کردن پیرامون، سیر کردن و گردش نمودن. به نظر پیرلاروس، توریسم یا گردشگری عمل مسافرت به منظور تفنن و لذت است و گردشگر یا توریست، کسی است که برای خوشنودی خود و لذت بردن مسافرت می کند( محلاتی ۱۳۸۰ :۲)
بنابراین توریسم یعنی مکتبی که پایه فکری آن سیاحت و گردشگری است. (کاظمی، ۱۳۸۶)
در لغت نامه دهخدا توریسم به معنای جهان گرداننده، سائح، سیاح و رحاله بکار رفته است. (دهخدا، ۱۳۶۵).
۲-۴- جغرافیای گردشگری
جغرافیای جهانگردی روابط انسان را با محیط در تعطیلات و وقت آزاد مطالعه می کند. مثل این است که جهانگردی و مسافرت های داخلی و خارجی بخشی از فعالیتهای انسانی را تشکیل می دهد و با اقتصاد ملی کشورها پیوند می خورد. از طرفی انتخاب محا استفاده از اوقات فراغت و تعطیلات شکل سالم سازی جسم و روح به خود می گیرد و در این راه از جغرافیای پزشکی تأثیر می پذیرد.