۴- سرمایه گذاری خطر پذیر شرکتی (cvc)

سرمایه گذاری ریسک پذیر در مالکیت شرکت های کوچک تنها محدود به سرمایه گذاران و مؤسسات مالی نمیشود بلکه گاهی اوقات شرکت های غیر مالی هم در این زمینه وارد می‌شوند.

برای مثال شرکتی که در شرکت های رقیب یا مشتری یا عرضه کننده سرمایه گذاری می‌کند از این طریق می تواندعرصه را بر رقبا تنگتر کند.خود سرمایه گذاری ریسک پذیر شرکتی می‌تواند مستقیم (بدون واسطه ) یا غیر مستقیم (واسطه ای ) باشد جدول ذیل از سرمایه گذاری امریکا در دو سال ۱۹۸۹ و ۱۹۹۲ صورت گرفته است :

جدول شماره۲-۲ (سرمایه گذاری خطر پذیر شرکتی)

۱۹۸۹

۱۹۹۲

مقدار

درصد

مقدار

درصد

غیرمستقیم

۴۸۳

۱۷٫۴

۸۴

۵٫۴

مستقیم

۲۳۰۰

۸۲٫۶

۱۴۶۰

۹۴٫۶

کل

۲۷۸۳

۱۰۰

۱۵۴۴

۱۰۰

۵- سرمایه گذاری خطر پذیر غیر رسمی

درکنار سرمایه گذاری رسمی، بازار محدودتری نیز هست که ان را کامل می‌کند و سرمایه ریسک پذیر غیر رسمی نامیده می شود.بازار سرمایه ریسک پذیر غیر رسمی شامل افراد حقیقی ( که معمولا آن ها را سرمایه گذاران غیر رسمی، فرشتگان تجارت یا سرمایه گذاران مستقل می‌نامند) است که سرمایه مورد نظر را به طور مستقیم برای کسب و کارهای نوین و در حال رشدی که پیش از این با آن ها همکاری نکرده اند، فراهم می اورند.

۲-۴- فرایند سرمایه گذاری ریسک پذیر :

باید بدانیم که فرایند تامین منابع مالی ریسک پذیر و رابطه ی کارافرینان با سرمایه گذاران ریسک پذیر بسیار بلند مدت و طولانی است. اگر کسی در پی یک قائده سریع باشد و تصور کند که می‌تواند به سرعت با یک سرمایه گذار ریسگ پذیر به توافق برسد و مشکل مالی خود را برطرف نماید در روبرویی با واقعیت بشدت شگفت زده خواهد شد. ممکن است برخی سرمایه گذاران ریسک پذیر به سرعت وارد عمل شوند اما تعداد ان ها بسیار کم است در عوض بیشتر آن ها به بررسی ها و ارزیابی های کامل و تمام عیار میپردازند تا مطمئن شوند که مورد سرمایه گذاری مناسبی را یافته اند سپس یک سرمایه گذاری بلند مدت انجام می‌دهند. این سرمایه گذاران به یک دوره بازنگری بلند مدت نیاز دارند. ‌بنابرین‏ تعداد بسیار کمی از سرمایه گذاران ریسک پذیر که در چارچوب زمانی کوتاه مدت عمل می‌کنند.

‌بنابرین‏ برای اینکه ایده های نواورانه را به ارزش افزوده اقتصادی تبدیل کنیم نیاز به یک سرمایه گذاری است،ولی در این مرحله ((منابع پولی )) بسیار کمیاب است پس از همینجا به نقش افراد سرمایه گذار در اقتصاد ملی پی می بریم. ان ها بیشتر در پی مشارکت در طرح های کوچک و در مراحل ابتدایی رشد شرکت ها هستند. فرایند سرمایه گذاری در شکل ذیل امده است:

نگاره شماره ۲-۱

سرمایه گذاری خطر پذیر

کار افرین

تعیین قطعی این که ایده مورد نظر ارزشمند است

تهیه یک معرفی خلاصه و ارائه یک طرح

بررسی پیشنهاد از سوی صندوق سرمایه گذاری

انتخاب یک سرمایه گذار ریسک پذیر

ملاقات با سرمایه گذار ریسک پذیر

ارزیابی کامل از سوی سرمایه گذار

کار مشترک کار افرین با سرمایه گذار

نیل به توافق و تامین سرمایه

خروج سرمایه گذار ریسک پذیر

۲-۵- شاخص های اصلی سرمایه گذاری ریسک پذیر

بررسی تحولات چشمگیر جهانی نشان می‌دهد که درقرن بیستم و ابتدای قرن بیست ویکم در صنایعی که مبتنی بر دانشکده نبض اقتصادی کشورها هستند تنها نواوری وتوان تکنولوژی عامل موفقیت است. بازیگران اصلی این صنایع شرکت‌های کوچک ومتوسط هستند که در تامین مالی نواورانه خود با مشکلات بسیاری روبرو هستند.در این بین تامین سرمایه از طریق سرمایه ریسک پذیر می‌تواند نقطه عطفی باشد که با توجه به ویژگی هایش گزینه مناسبی برای شرکت ها است. فعالیت صندوق هایی که فاقد این نوع سرمایه گذاری هستند حتی اگر در کل مثبت ارزیابی شوند اما کمک چندانی به اهداف توسعه تکنولوژی در سطح کلان نخواهد کرد. در این قسمت سعی شده تا مهمترین شاخص های اصلی سرمایه گذاری ریسک پذیر بیان شود.

1. مشارکت در مدیریت شرکت ها

نباید تصور کرد که نقش سرمایه گذاران ریسک پذیر تنها در تامین مالی شرکت خلاصه می شود و آن ها نسبت به وضعیت عملکردی شرکت های سرمایه پذیر خود، موضع انفعالی نخواهند داشت. این سرمایه گذاران به سبب مالکیت شرکت های نوپا،خود را در قبال موفقیت آن ها متعهد می‌دانند ازاین جهت بیشترین سعی را می‌کنند تا با موفقیت این شرکت ها سود سبد سهام خود را نیز بالا ببرند. ازقضا آن ها از توانایی‌های لازم برای کمک ‌به این شرکت ها برخوردارند.این سرمایه گذاران بیشتر افرادی باتجربه و دارای شم تجاری بسیار بالایی هستند،و علاوه بر ان ارتباطات فردی و سازمانی این سرمایه گذاران در اکثر مواقع راه گشای این شرکت های نوپا است زیرا مدیریت این گونه شرکت ها بیشتر دراختیار کارافرینان فنی است (کسانی که تجربه مدیریتی کافی را ندارند). ‌بنابرین‏،سرمایه گذاران ریسک پذیر با مشارکت در مدیریت شرکت های سرمایه پذیر به ارزش افزایی می پردازند و نقش ‌کارآفرینی آن ها چشمگیرتر از نقش تامین سرمایه ‌آنهاست.

به طور اساسی یکی از دلایل اهمیت سرمایه گذاری ریسک پذیر در رشد اقتصادی کشورها همین ویژگی است زیرا از ین طریق کارافرینان جوان و فاقد مهارت‌های مدیریتی کمک می شود.در کشورهایی که به اهمیت این نوع سرمایه گذاری پی برده اند معمولا یکی از اعضای صندوق سرمایه گذاری به عضویت هیئت مدیره شرکت در می اید تا زمینه ارزش افزایی هر چه بیشتر برای آن ها فراهم اورد.

۲)ارزیابی مدیریتی:

از انجا که بیشتر سرمایه گذاری های ریسک پذیر در شرکت های نوپا وجوان صورت می‌گیرد به علت وجود خطرات ذاتی ‌و کنترلی این گونه سرمایه گذاری ها با خطرات فراوانی روبه رو هستند. ‌بنابرین‏ لازم است تا در مراحل نخست ارزیابی بسیار دقیقی ازین شرکت‌ها به دست اورند. مهم ترین شاخص ارزیابی شرکت ها نوپا وضعیت مدیریتی آن ها است که بررسی این وضعیت به سبب ماهیت غیر ملموس ان نیاز به تجربه ودانش فنی بالایی دارد و مهارت های خاصی را می طلبد.از جمله ویژگی های مدیریتی که سرمایه گذار باید در پی آن ها باشد عبارت است از :

• • درستکاری ‌و صداقت: اولین ازمون سرمایه گذاری ازمایش صداقت ‌کارآفرین است بدین معنی که اگر گروه ‌کارآفرین صادق نباشد بعید است که اعتباردهنده یا سرمایه گذاری روی ان کار سرمایه‌گذاری کند.

• • تجربه : هر اعتباردهنده یا سرمایه گذار تمایل دارد که از ‌کارآفرینی بهره جوید که بیشترین تجربه را در حوزه نظر خود داشته باشد.