۱-۴- اهداف پژوهش

هدف اصلی پژوهش، شفاف‌سازی نقش اطمینان بیش‌ از حد مدیریت در تبیین برخی از جنبه‌های سیاست تقسیم سود شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.

هدف‌های فرعی پژوهش:

1. 1. تبیین دیدگاه مدیران و سرمایه‌گذاران نسبت به اطمینان بیش از حد مدیریت در بورس اوراق بهادار تهران

1. 1. بررسی تأثیر اطمینان بیش‌ از حد مدیریت در ارتباط با دیگر عوامل تأثیرگذار بر سیاست تقسیم سود

1. 1. تأثیر اطمینان بیش‌ از حد مدیریت بر رابطه بین سیاست تقسیم سود و فرصت‌های رشد شرکت

1. 1. واکنش قیمت سهام به اعلان خبر افزایش سود سهام به وسیله مدیریت دارای اطمینان بیش‌ از حد

1. 1. ارائه معیارهای اندازه‌گیری قابل‌اجرا برای اطمینان بیش‌ از حد مدیریت در بازار سرمایه ایران

۱-۵- فرضیه‌های پژوهش

فرضیه اول: بین اطمینان بیش‌ از حد مدیریت و سیاست تقسیم سود رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه دوم: اطمینان بیش‌ از حد مدیریت بر رابطه بین فرصت‌های رشد شرکت و سیاست تقسیم سود تأثیر دارد.

فرضیه سوم: اطمینان بیش‌ از حد مدیریت بر واکنش قیمت سهام به خبر افزایش سود سهام تأثیر دارد.

روش اجرای پژوهش

۳-۱- مقدمه

انتخاب روش پژوهش بستگی به هدف و ماهیت موضوع پژوهش و امکانات اجرایی آن دارد؛ ‌بنابرین‏، هنگامی می‌توان ‌در مورد روش بررسی و انجام یک پژوهش تصمیم گرفت که ماهیت موضوع پژوهش، هدف و وسعت دامنه آن مشخص باشد. به‌عبارت دیگر، هدف از انتخاب روش پژوهش آن است که پژوهشگر مشخص نماید چه شیوه و روشی را اتخاذ کند تا او را هرچه دقیق‌تر، سریع‌تر و ارزان‌تر در دست‌یابی به پاسخ یا پاسخ‌هایی برای پرسش یا پرسش‌های پژوهش موردنظر کمک کند (نادری و سیف نراقی، ۱۳۷۹: ۶۳).

در این فصل، روش‌شناسی پژوهش بیان می‌شود. ابتدا با توجه به هدف پژوهش، فرضیه‌ها بیان می‌شود. سپس مدل‌های پژوهش و روش آزمون فرضیه‌ها تشریح می‌شود. تعریف متغیرهای پژوهش و اندازه‌گیری هر یک از آن‌ ها، جامعه آماری و نمونه پژوهش، داده های مورد استفاده و روش تجزیه و تحلیل داده ها نیز در این فصل مطرح می‌شود.

۳-۲- روش پژوهش

هدف از انتخاب روش پژوهش آن است که پژوهشگر مشخص کند اتخاذ چه شیوه‌ای او را هر چه دقیق‌تر، آسان‌تر و سریع‌تر به پاسخ برای پرسش پژوهش موردنظر می‌رساند (نادری و سیف نراقی، ۱۳۷۹: ۶۴).

این پژوهش از منظر هدف پژوهش، کاربردی است. از منظر مکان پژوهش، در زمره پژوهش‌های کتابخانه‏ای قرار می‏ گیرد و در نهایت، این پژوهش از منظر روش پژوهش، در زمره پژوهش‌های توصیفی- همبستگی است. طرح پژوهش آن از نوع نیمه تجربی و با بهره گرفتن از رویکرد پس‌رویدادی (از طریق اطلاعات گذشته) است. از روش پس‌رویدادی زمانی استفاده می‌شود که پژوهشگر پس از وقوع رویدادها به بررسی موضوع می‌پردازد، افزون بر این، امکان دستکاری متغیرهای مستقل وجود ندارد (نمازی، ۱۳۸۹: ۳۹).

۳-۳- فرضیه‌های پژوهش

فرضیه حدس عالمانه‌ای درباره حل یک مسأله است. فرضیه را می‌توان به منزله رابطه‌ای منطقی بین دو یا چند متغیر تعریف کرد که به صورت جمله‌ای آزمون‌پذیر بیان می‌شود. این روابط بر پایه شبکه ارتباط‌هایی تجسم می‌شود که ریشه در چهارچوب نظری تدوین‌شده برای پژوهش دارند (صائبی و شیرازی، ۱۳۹۰: ۱۰۲).

طبق مبانی نظری و به‌استناد پژوهش‌های بومن (۲۰۰۹) و دشماخ و همکاران (۲۰۱۳) فرضیه‌های زیر تدوین شده است:

فرضیه اول: بین اطمینان بیش‌ از حد مدیریت و سیاست تقسیم سود رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه دوم: اطمینان بیش‌ از حد مدیریت بر رابطه بین فرصت‌های رشد شرکت و سیاست تقسیم سود تأثیر دارد.

فرضیه سوم: اطمینان بیش‌ از حد مدیریت بر واکنش قیمت سهام به خبر افزایش سود سهام تأثیر دارد.

-۶- جامعه و نمونه آماری

۳-۶-۱- جامعه آماری

یک جامعه آماری عبارت است از مجموعه‌ای از افراد یا واحد‌ها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند. معمولاً در هر پژوهش، جامعه مورد بررسی یک جامعه آماری است که پژوهشگر مایل است درباره صفت یا صفت‌های متغیر واحد‌‌های آن به مطالعه بپردازد. تعریف جامعه آماری باید جامع و مانع باشد. به عبارت دیگر، این تعریف باید چنان بیان شود که ازنقطه‌نظر زمانی و مکانی، همه واحد‌های مورد مطالعه را در برگیرد و درعین‌حال، از شمول واحد‌هایی که نباید به مطالعه آن‌ ها پرداخته شود، جلوگیری به عمل آید (سرمد و همکاران، ۱۳۷۹: ۱۷۷).

جامعه‌ آماری این پژوهش، کلیه شرکت‌های پذیرفته‌ شده‌ در بورس اوراق بهادار تهران است.

۳-۶-۲- نمونه­‌ آماری

در این پژوهش برای تعیین نمونه آماری از روش غربال (حذف سامانمند) استفاده شده است؛ یعنی، ابتدا لیستی از کلیه شرکت‌های بورسی تهیه می‌شود و سپس شرکت‌هایی که دارای شرایط موردنظر در پژوهش حاضر نباشند، حذف می‌شوند و بقیه شرکت‌هایی که دارای شرایط موردنظر باشند، به عنوان نمونه انتخاب می‌شوند.

بدین ترتیب که از میان کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (اعضای جامعه آماری)، شرکت‌هایی که واجد شرایط ذیل باشند، انتخاب شده‌‌اند.

1. 1. پایان سال مالی شرکت‌ها ۲۹ اسفند باشد و طی دوره زمانی موردنظر تغییر فعالیت یا تغییر سال مالی نداده باشند.

1. 1. داده های موردنظر برای آن‌ ها در دسترس باشد.

1. 1. شرکت‌های انتخاب‌شده جز بانک‌ها و مؤسسه‌های مالی نباشند.

1. طی دوره مورد بررسی در بورس به طور فعال شرکت داشته باشند.

بر اساس این شرایط، از بین شرکت‌های مربوط به جامعه آماری، تعداد ۹۲ شرکت که واجد شرایط فوق بوده‌اند از میان صنایع مختلف به عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. لیست کامل شرکت‌های منتخب به عنوان نمونه در پیوست شماره یک درج شده است.

۳-۷- روش جمع ­آوری داده ها