دراین اصل اول ، این که تمام درآمدها وهزینه های دولت باید دربودجه منعکس شود ؛ ودوم اینکه ، باید بطور ناخالص به خزانه واریز شود وهزینه ها از آن محل انجام گردد.
اصل شاملیت یا تفصیل
به موجب این اصل بودجه باید شامل تمام هزینه ها ودرآمدهای دولت باشد و جزئیات هزینه ها ومشروح آنرا دربرگیرد.
اصل تخصیص وعدم تخصیص
کلیه درآمدها وهزینه ها به همان نحوی که درقانون آمده وصول شده وهزینه گردد.
پیش بینی درآمدها
به موجب این اصل ، درآمدهای بودجه جنبه پیش بینی دارد و به هر میزان که باشد قابل وصول است
تحدیدی بودن هزینه ها
براساس این اصل پرداختهای بودجه باید درحد اعتبارات مصوب باشد.
انعطاف پذیری
دربودجه باید مجوزهایی گنجانده شود که دراجرای بودجه ، با توجه به شرایط ، انعطاف دربودجه داده شود.

۲-۳-۲- مراحل فرایند بودجه ریزی

فرایند بودجه ریزی شامل چهار مرحله تهیه وتنظیم بودجه ؛ تصویب بودجه ، اجرای بودجه ونظارت است .
طبقه بندی درنظام بودجه ریزی
طبقه بندیهای موجود درنظام بودجه ریزی به شرح زیر هستند :
طبقه بندی دستگاهی
دراین نوع طبقه بندی ، درآمدها وهزینه های بودجه ، به تفکیک هر دستگاه مشخص می شود . انواع این داستگاهها درمواد ۲، ۳، ۴و ۵ قانون محاسبات عمومی وماده ۱۳ مشخص گردیده است . درمجموع این طبقه بندی دربودجه کشور تحت ۳ عنوان به شرح ذیل انجام می شود :
دستگاه های اجرایی ( دولتی )
الف) شرکتها وبانکها وموسسات وابسته
ب) موسسات انتفاعی وابسته به دولت
طبقه بندی عملیات
طبقه بندی عملیات ناظر براعتباراتی است که از طریق برنامه وبودجه ، دربخشهای مختلف اقتصادی ، اجتماعی وفرهنگی کشور توزیع می شود.
امور: امورعمومی ، اموردفاعی ، اموراجتماعی واموراقتصادی
فصول : همه امور به چند فصل وهر فصل به چند برنامه
برنامه : هربرنامه به چند طرح
پروژه یا فعالیت : هرطرحی به چند پروژه یاچند فعالیت
طبقه بندی درآمدها
الف) درآمدهای مالیاتی
ب) درآمدهای حاصل ازنفت وگاز
ج) درآمدهای حاصل از انحصارات ومالکیت دولتی
د) درآمدهای حاصل از خدمات وفروش کالا
هـ) درآمدهای حاصل از حق بیمه کمکهای دریافتی
و) درآمدهای انتقالی
ز) اصل وبهره وامها وسود حاصل از سرمایه گذاری دولت درخارج
ر) سایر منابع تامین اعتبار
ابزارهای مورد نیاز بودجه ریزی
قانون برنامه وبودجه مصوب ۱۳۵۱ : این قانون مهمتـــــرین مبنای برنامه ریزی و بودجـــــه ریزی است و در واقع نقطه عطفی درتاریخ برنامه ریزی وبودجه ریزی به شمار می رود
قانون محاسبات عمومی مصوب ۱۳۶۶
الف) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین ب) قوانین برنامه های توسعه ( اول – دوم – سوم – چهارم ) ج) قوانین بودجه سنواتی

– روش های تهیه وتنظیم بودجه ۲-۳-۳

بودجه متداول
عبارت است از این که هزینه های هر وزارتخانه وسازمان دولتی برحسب فصول و مواد هزینه ، تقسیم بندی وتعیین می شود. دراین نوع بودجه نویسی معلوم نیست که اعتبار مواد هزینه برای چه عملیاتی درنظر گرفته شده وفقط نوع هزینه مشخص است .

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

بودجه برنامه ای
براساس بودجه برنامه ای ، امور سازمانهای دولتی برحسب مقاصد اصلی ، طرحهای وفعالیتهای مهم آن، مورد تجزیه وتحلیل قرار می گیرد. در بودجه برنامه ای، وظایف دولت مهم است و اینکه هر وزارتخانه و یا سازمان در جهت کدامیک از ایـــن وظایف عمل می کند؟ برنامه های آنها چیست ؟ و چه فعالیتها و اقداماتی درداخل بـــرنامه ها ایجاد می شود؟ دربوجه برنامه ای، مـــواد هزینه در داخل برنامه و یا فعــالیت تهیه وتنظیم می شود نظام بودجه برنامه ای ، وسیله شناسایی ماهیت وظایف وعملیات را فراهم نموده وتصمیم گیری را چه درمورد انتخاب برنامه ها وچه درباب اجرا وکنترل آنها آسان وپرثمر می کند.
بودجه عملیاتی
بودجه عملیاتی ، مـــرحله پیشرفته تر از بودجه برنامه ای است . سند بودجه ونظام بودجه ریزی ، مهمترین عاملی است که اطلاعات لازم را برای اعمال حاکمیت ، دراختیار قوه مجریه قرار می دهد و از طرف دیگر ، برای قوه مقننه مبنایی فراهم می کند تا به کمک آن بتواند ضمن ابلاغ سیاستهای کلان ، عملکرد دولت را ارزیابی کند.
در قانون بودجه سال ۱۳۵۱ بودجه عمومی به بودجه جاری وعمرانی تفکیک شده بود. در قانون بودجه سال ۱۳۸۱ ، مفهوم جدیدی وارد نظام بودجه ریزی کشور شد که همان ارزش خالص است . براساس این مفهوم ، ارزش دارایی های دولت منهای بدهی های آن ، مبنا قرار می گیرد وبراساس آن دو نوع پرداخت تعریف می شود :
پرداختهای که ارزش خالص را کاهش می دهد وهزینه تلقی می شود ؛ که درحال حاضر هزینه را مترادف با بودجه جاری درنظر می گیرند.