از جمله «کانوا مجرمین» بر می‌آید که مردمان خوشگذران و پیرو لذّات، مردمانی بودند که به جرم و بزهکاری عادت کرده و در انجام آن پافشاری می کردند.
۵- فسق:
از خصوصیّات دیگر مترفین، فسق یعنی از حد و حقوق حقّه خارج شدن است:
«وَ إِذَا أَرَدْنَا أَن نُّهْلِکَ قَرْیَهً أَمَرْنَا مُتْرَفِیهَا فَفَسَقُواْ فِیهَا فَحَقَّ عَلَیْهَا الْقَوْلُ فَدَمَّرْنَاهَا تَدْمِیرًا ^[۱۴۵]؛ و هنگامی که بخواهیم، شهر و دیاری را هلاک کنیم، نخست اوامر خود را برای «مترفین» (و ثروتمندان مست شهوت) آنجا، بیان میداریم، سپس هنگامی که به مخالفت برخاستند و استحقاق مجازات یافتند، آنها را به شدّت درهم می‌کوبیم.»

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۶ نفی تجمل و رفاه زدگی در سیره پیامبر(ص)
زندگی ساده و بدون هرگونه تشریفات و تجملات پیامبر گرامی اسلام (ص) به عنوان الگویی برای همه مسلمانان در طول تاریخ و همه اعصار و زمانها مطرح است. در همین جهت، امام علی (ع)چنین فرموده است: «وَ لَقَدْ کَانَ (ص) یَأْکُلُ عَلَی الْأَرْضِ وَ یَجْلِسُ جِلْسَهَ الْعَبْدِ وَ یَخْصِفُ بِیَدِهِ نَعْلَهُ وَ یَرْقَعُ بِیَدِهِ ثَوْبَهُ وَ یَرْکَبُ الْحِمَارَ الْعَارِیَ وَ یُرْدِفُ خَلْفَهُ وَ یَکُونُ السِّتْرُ عَلَی بَابِ بَیْتِهِ فَتَکُونُ فِیهِ التَّصَاوِیرُ فَیَقُولُ یَا فُلَانَهُ لِإِحْدَی أَزْوَاجِهِ غَیِّبِیهِ عَنِّی فَإِنِّی إِذَا نَظَرْتُ إِلَیْهِ ذَکَرْتُ الدُّنْیَا وَ زَخَارِفَهَا فَأَعْرَضَ عَنِ الدُّنْیَا بِقَلْبِهِ وَ أَمَاتَ ذِکْرَهَا مِنْ نَفْسِهِ وَ أَحَبَّ أَنْ تَغِیبَ زِینَتُهَا عَنْ عَیْنِهِ لِکَیْلَا یَتَّخِذَ مِنْهَا رِیَاشاً وَ لَا یَعْتَقِدَهَا قَرَاراً وَ لَا یَرْجُوَ فِیهَا مُقَاماً فَأَخْرَجَهَا مِنَ النَّفْسِ وَ أَشْخَصَهَا عَنِ الْقَلْبِ وَ غَیَّبَهَا عَنِ الْبَصَرِ وَ کَذَلِکَ مَنْ أَبْغَضَ شَیْئاً أَبْغَضَ أَنْ یَنْظُرَ إِلَیْهِ وَ أَنْ یَذْکُرَ عِنْدَه.^[۱۴۶]
این سیره مسلم رسول خدا ـ که درود خدا بر او و خاندانش باد ـ است که نشسته بر خاک غذا می خورد، نشست و برخاستی بردهوار داشت، خود به دست خویش پینه بر کفشش می زد و جامه اش را وصله می کرد. بر مرکب برهنه سوار می شد و حتی کسی را پشت سر خویش سوار می نمود. روزی پرده ای رنگین و پرنقش و نگار بر در خانه آویخته دید، به همسری از همسرانش فرمود: «آن را از برابر چشمانم دور بدار که هرگاه نگاهم بدان می افتد، یاد دنیا و زرق و برقش می افتم». بدین ترتیب روی دل از دنیا برتافت و یادش را از صفحه جانش زدود. همواره دوست می داشت که آرایه های دنیا از نگاهش پنهان بماند، مبادا که از آن پیرایه ای برگیرد، یا جاودانه اش انگارد و به جایگاه و مقام خاصی از آن دل ببندد. بدین سان دنیا را از صحنه جان و از خانه قلب بیرون راند و بر هر چه دنیوی بود، چشم فرو پوشید. آری چنین است که هر کس به راستی چیزی را منفور بدارد، نگاه ویاد آن را نیز منفور و مبغوض خواهد شمرد.»^[۱۴۷]
ویرژیل گورگیو دانشمند معروف مسیحی و رومانی که مطالعه سیره درخشان پیامبر (ص) او را تحت تأثیر شدید قرار داده و کتابی ارزشمند در شأن آن حضرت نوشته، در این کتاب می‏نویسد: «در زندگی محمّد (ص) تا آخرین روزی که زنده بود، اثری از تجمّل و اسراف دیده نشد، محمد (ص) در تمام مدتی که در بیابان به سر می‏برد غذایی جز شیر شتر نداشت، و بعد از مراجعت به مکه، خرما و نان تناول می‏نمود، تا روزی که محمد (ص) حیات داشت فقط یک نوع غذا می‏خورد، و برای خوردن طعام بر زمین می‏نشست، و سفره او عبارت بود از یک سفره حصیری که از الیاف خرما می‏بافتند.»^[۱۴۸]
در روایتی می خوانیم :« قدم علی رسول الله (ص) وفد نجران و فی لباسهم الدیباج و ثیاب الحیره علی هیئه لم یقدم بها احد من العرب فاتوا رسول الله (ص) فسلموا علیه فلم یرده علیهم السلام و لم یکلمهم فقیل لامیرالمؤمنین (ع): یا اباالحسن ماتری فی هؤلاء القوم؟ قال: اری ان یضعوا حللهم هذه و خواتیمهم ثم یعودون الیه، ففعلوا ذلک فسلموا فرد سلامهم ثم قال (ص) والذی بعثنی بالحق لقد أتونی المره الاولی و ان ابلیس لمعهم^[۱۴۹] ؛هیأتی از مسیحیان نجران به خدمت پیامبراسلام (ص) رسیدند در حالی که لباس های ابریشمین بسیار زیبا که تاآن زمان در اندام عرب ها دیده نشده بود ، در تن داشتند ، هنگامی که به خدمت پیامبر رسیدند سلام کردند ، پیامبر(ص) پاسخ سلام آن ها را نگفت و حتی حاضر نشد یک کلمه با آن ها سخن بگوید ، از علی (ع) در این باره چاره خواستند؛ و علت روی گردانی پیامبر را از آن ها جویا شدند . علی(ع) فرمود : من چنین فکر می کنم که این ها باید این لباس های زیبا و انگشترهای گران قیمت را از تن بیرون کنند ، سپس خدمت پیامبر اسلام برسند. آن‌ها چنین کردند، پیامبر اسلام سلام آن ها را پاسخ دادو با آن ها سخن گفت . سپس فرمود : سوگند به خدایی که مرا به حق فرستاده است، نخستین بار که اینها برمن وارد شدند دیدم ابلیس نیز همراه آنهاست. »
آری پیامبر (ص) با تعبیر ابلیس، نفرت خود را از تجمّل پرستی و تشریفات پر زرق و برق اعلام کرد، و با این اعلام همه پیروانش را از گناه بزرگ تجمّل‏گرایی که نمادی از ابلیس است بر حذر داشت.
پیامبر اعظم (ص) در روایتی دیگر از فزونیِ مال‌طلبی و دنیا خواهی در آینده‌ی امت خود ابراز نگرانی می‌فرماید: « إِنَّمَا الْخَوْفُ عَلَی أُمَّتِی مِنْ بَعْدِی ثَلَاثُ خِصَالٍ … أَوْ یَظْهَرَ فِیهِمُ الْمَالُ حَتَّی یَطْغَوْا وَ یَبْطَرُوا^[۱۵۰]: «برای امتم از سه ضایعه خوفناک هستم … مال در میان آنان چندان فزون شود (و اهمیت پیدا کند) که طغیان ورزند و ناسپاسی کنند»^[۱۵۱] .
پیامبر گرامی اسلام (ص) در اخبار غیبی خویش که خبر از آینده و آیندگان می دهد به گرایش افراطی به سمت تجمل گرایی و رفاه زدگی اشاره و عوارض نامطلوب آن را بیان می کند. در همین زمینه در حدیثی از حضرت آمده است: «سیأتی من بعدی اقوام یأکلون طیبات الطعام و الوانها و یرکبون الدوّاب یبنون الدّور و یشیرون القصور و یزخرفون المساجد الفتنه منهم و الیهم مقرر^[۱۵۲]: پس از من مسلمانانی خواهند آمد که خوراک‌های پاکیزه و رنگارنگ می‌خورند و از وسایل سواری استفاده می‌کنند و خانه‌ها می‌سازند و قصرها برپا می‌کنند و مسجدها را می‌آرایند؛ فتنه‌ها از ایشان است و کار ایشان است^[۱۵۳]. »
در این روایت هم مشاهده می‌شود که چگونه حضرت مصیبتها و فتنه‌های جامعه بعد از خود را متوجه تجمل و اتراف می‌فرمایند؛ « فتنه از ایشان است و کار ایشان است». همچنین حضرت اشاره می‌فرمایند که حتی تجمل خانه‌ی خدا و مسجد هم که برخی به بهانه‌های گوناگون سعی در آن دارند کاری فتنه آمیز و مذموم است.
هم چنین رسول خدا در سخن گهربار دیگری به ویژگی تجمل پرستان و رفاه زدگان چنین اشاره می کند:
«سیأتی بعدکم قوم یأکلون أطائب الدّنیا و ألوانها، و ینکحون أجمل النّساء و ألوانها … عاکفین علی الدّنیا یغدون و یروحون إلیها، اتخذوها آلهه من دون إلههم … .؛^[۱۵۴] به زودی بعد از شما مردمی می آیند که غذاهای خوشمزه و رنگارنگ دنیا را می خورند و با زنان زیباروی و رنگارنگ ازدواج می کنند … به دنیا سخت می چسبند و روز و شب رو به سوی آن دارند و به جای خدایشان، دنیا را به خدایی می گیرند. »
خداوند در قرآن می فرماید: «یَأَیهَُّا النَّبی‏ُّ قُل لّأَِزْوَاجِکَ إِن کُنتُنَّ تُرِدْنَ الْحَیَوهَ الدُّنْیَا وَ زِینَتَهَا فَتَعَالَینْ‏َ أُمَتِّعْکُنَّ وَ أُسَرِّحْکُنَّ سَرَاحًا جَمِیلا^[۱۵۵]؛ ای پیامبر! به همسرانت بگو: «اگر شما زندگی دنیا و زرق و برق آن را می‏خواهید بیایید با هدیه‏ای شما را بهره‏مند سازم و شما را بطرز نیکویی رها سازم! »
شأن نزول آیه این است که همسران پیامبر ص بعد از پاره‏ای از غزوات که غنائم سرشاری در اختیار مسلمین قرار گرفت تقاضاهای مختلفی از پیامبر ص در مورد افزایش نفقه یا لوازم گوناگون زندگی داشتند، طبق نقل بعضی از تفاسیر،« ام سلمه» از« پیامبر» (ص) کنیز خدمتگزاری تقاضا کرد و« میمونه» حله‏ای خواست، و« زینب» بنت جحش پارچه مخصوص یمنی و« حفصه» جامه مصری،« جویریه» لباس مخصوص خواست، و« سوده» گلیم خیبری! خلاصه هر کدام درخواستی نمودند.
پیامبر (ص) که می‏دانست تسلیم شدن در برابر اینگونه درخواستها که معمولا پایانی ندارد چه عواقبی برای« بیت نبوت» در بر خواهد داشت، از انجام این خواسته‏ها سر باز زد و یک ماه تمام از آنها کناره‏گیری نمود، تا اینکه آیات فوق نازل شد و با لحن قاطع و در عین حال توأم با رأفت و رحمت به آنها هشدار داد که اگر زندگی پر زرق و برق دنیا می‏خواهید می‏توانید از پیامبر ص جدا شوید و به هر کجا می‏خواهید بروید، و اگر به خدا و رسول خدا و روز جزا دل بسته‏اید و به زندگی ساده و افتخار آمیز خانه پیامبر(ص) قانع هستید بمانید و از پاداشهای ص بزرگ پروردگار برخوردار شوید. به این ترتیب پاسخ محکم و قاطعی به همسران پیامبر ص که دامنه توقع را گسترده بودند داد و آنها را میان« ماندن» و« جدا شدن» از او مخیر ساخت!^[۱۵۶]
در آیات نخست این سوره خداوند تاج افتخاری بر سر زنان پیامبر ص زده و آنها را به عنوان« ام المؤمنین» (مادر مؤمنان) معرفی نموده، بدیهی است همیشه مقامات حساس و افتخار آفرین، وظائف سنگینی نیز همراه دارد، چگونه زنان پیامبر ص می‏توانند ام المؤمنین باشند ولی فکر و قلبشان در گرو زرق و برق دنیا باشد؟ و چنین پندارند که اگر غنائمی نصیب مسلمانان شده است همچون همسران پادشاهان بهترین قسمتهای غنائم را به خود اختصاص دهند، و چیزی که با جانبازی و خونهای پاک شهیدان به دست آمده تحویل آنان گردد، در حالی که در گوشه و کنار افرادی، در نهایت عسرت زندگی می‏کنند.
از این گذشته نه تنها پیامبر(ص) به مقتضای آیات پیشین« اسوه» مردم است که خانواده او نیز باید اسوه خانواده‏ها، و زنانش مقتدای زنان با ایمان تا دامنه قیامت گردد.
پیامبر(ص) پادشاه نیست که حرمسرایی داشته باشد پر زرق و برق، و زنانش غرق جواهرات گرانقیمت و وسائل تجملاتی باشند.
شاید هنوز گروهی از مسلمانان مکه که به عنوان مهاجر به مدینه آمده بودند بر صفه (همان سکوی مخصوصی که در کنار مسجد پیغمبر قرار داشت) شب را تا به صبح می‏گذراندند، و خانه و کاشانه‏ای در آن شهر نداشتند، در چنین شرائطی هرگز پیامبر(ص) اجازه نخواهد داد زنانش چنین توقعاتی داشته باشند.^[۱۵۷]
از سیره عملی پیامبر گرامی اسلام (ص) و گفتار آن حضرت در چگونگی برخورد با تجملات و دوری از زرق و برقهای دنیوی و تشریفات بی اساس به خوبی در می یابیم که تجمل گرایی و رفاه زدگی، وابستگی آدمی را به دنیای فانی زیاد می کند. وابستگی به دنیا نیز مانند باتلاقی است که اگر انسان به آن نزدیک شود و در آن بیفتد، هر چه بیشتر در آن دست و پا زند، بیشتر فرو خواهد رفت تا سرانجام به هلاکت و نابودی برسد.
در همین زمینه، حضرت علی (ع) در کلام گهربار خود، سرانجام رفاه زدگان و هوسبازان را که دل به دنیا بسته اند، کشیده شدن به سوی گرفتاری و مصیبت می داند: « انْظُرُوا إِلَی الدُّنْیَا نَظَرَ الزَّاهِدِینَ فِیهَا فَإِنَّهَا وَ اللَّهِ عَنْ قَلِیلٍ تُزِیلُ الثَّاوِیَ السَّاکِنَ وَ تُفَجِّعُ الْمُتْرِفَ الْآمِنَ.^[۱۵۸] ؛ای مردم! به دنیا به چشم بی رغبتی و بی اعتنایی بنگرید. به خدا سوگند دنیا به زودی ساکنان خود را از میان می برد و هوسبازانی را که با خاطر جمعی در آن زندگی می کنند به مصیبت می کشاند. »
۲-۷ تجمل گرایی از منظر امام علی(ع)
پیشوایان الهی در طول تاریخ همواره ساده‏زیستی را شیوه خود قرار داده و مردم را به آن فرا می‏خواندند، و درست در مقابل تجمّل پرستانی همچون فرعون، نمرود و شدّاد و قارون قرار گرفته، و تشریفات و هرگونه تجمّلات بیهوده را آفت دین و اخلاق و انسانیت می‏دانستند و نسبت به آن در گفتار و رفتار اعلام تنفّر و انزجار می‏نمودند، امام علی(ع) که خود پارسای ممتاز بود، و تجمّل‏گرایی را ضد ارزش می‏دانست، در گفتاری در معرفی الگوهای راستین از زهد و وارستگی از پیامبران یاد کرده که در فکر و عمل از آفت تجمّل پرستی می‏گریختند و از زهد موسی(ع) و عیسی و داود(ع) سخنی به میان آورده و درباره داود(ع) می‏فرماید: « وَ إِنْ شِئْتَ ثَلَّثْتَ بِدَاوُدَ صَاحِبِ الْمَزَامِیرِ وَ قَارِئِ أَهْلِ الْجَنَّهِ فَلَقَدْ کَانَ یَعْمَلُ سَفَائِفَ الْخُوصِ بِیَدِهِ وَ یَقُولُ لِجُلَسَائِهِ أَیُّکُمْ یَکْفِینِی بَیْعَهَا وَ یَأْکُلُ قُرْصَ الشَّعِیرِ مِنْ ثَمَنِهَا ؛ اگر می‏خواهی از داود صاحب صدای خوش و آواز خوان بهشت یاد کنم، او زنبیل‏هایی از لیف خرما با دست خود می‏بافت، و به همنشینانش می‏گفت: کدامیک از شما در فروش این زنبیل‏ها مرا کمک می‏کنید؟ او از پول آن زنبیل‏ها نان جوی فراهم کرده و می‏خورد.»^[۱۵۹]
از نظر آن حضرت،تجمل گرایی به عنوان یکی از آفات و آسیب های جامعه، از تداوم حرکت بالنده جامعه و حکومت اسلامی جلوگیری می کند .^[۱۶۰]
امام در برخورد با عثمان بن حنیف، فرماندار بصره، که در میهمانی تجملاتی اشراف بصره حاضر شده بود فرمود: « أَمَّا بَعْدُ یَا ابْنَ حُنَیْفٍ فَقَدْ بَلَغَنِی أَنَّ رَجُلًا مِنْ فِتْیَهِ أَهْلِ الْبَصْرَهِ دَعَاکَ إِلَی مَأْدُبَهٍ فَأَسْرَعْتَ إِلَیْهَا یُسْتَطَابُ لَکَ الْأَلْوَانُ وَ تُنْقَلُ إِلَیْکَ الْجِفَانُ وَ مَا ظَنَنْتُ أَنَّکَ تُجِیبُ إِلَی طَعَامِ قَوْمٍ عَائِلُهُمْ مَجْفُوٌّ وَ غَنِیُّهُمْ مَدْعُوٌّ فَانْظُرْ إِلَی مَا تَقْضَمُهُ مِنْ هَذَا الْمَقْضَمِ فَمَا اشْتَبَهَ عَلَیْکَ عِلْمُهُ فَالْفِظْهُ وَ مَا أَیْقَنْتَ بِطِیبِ وُجُوهِهِ فَنَلْ مِنْهُ أَلَا وَ إِنَّ لِکُلِّ مَأْمُومٍ إِمَاماً یَقْتَدِی بِهِ وَ یَسْتَضِی‏ءُ بِنُورِ عِلْمِهِ أَلَا وَ إِنَّ إِمَامَکُمْ قَدِ اکْتَفَی مِنْ دُنْیَاهُ بِطِمْرَیْهِ وَ مِنْ طُعْمِهِ بِقُرْصَیْهِ أَلَا وَ إِنَّکُمْ لَا تَقْدِرُونَ عَلَی ذَلِکَ وَ لَکِنْ أَعِینُونِی بِوَرَعٍ وَ اجْتِهَادٍ فَوَ اللَّهِ مَا کَنَزْتُ مِنْ دُنْیَاکُمْ تِبْراً وَ لَا ادَّخَرْتُ مِنْ غنائهما [غَنَائِمِهَا] وَفْراً وَ لَا أَعْدَدْتُ لِبَالِی ثَوْبِی طِمْرا؛ ای پسر حنیف، به من گزارش دادند که مردی از سرمایه داران بصره تو را به میهمانی خویش فرا خوانده و تو به سرعت به سوی آن شتافتی تا خوردنی های رنگارنگ برای تو آوردند و کاسه های پر از غذا پی در پی جلو تو نهادند . گمان نمی کردم میهمانی مردمی را بپذیری که نیازمندانشان با ستم محروم شده و ثروتمندانشان بر سر سفره دعوت شده اند . اندیشه کن در کجایی؟ و بر سر کدام سفره تناول می کنی؟ آگاه باش که هر پیرو را امامی است که از او پیروی کند و امام شما از دنیای خود به دو جامه فرسوده و دو قرص نان رضایت داده است . سوگند به خدا، من از دنیای شما طلا و نقره ای نیندوخته و از غنیمت های آن چیزی ذخیره نکرده ام . بر دو جامه کهنه ام جامه ای نیفزودم و از زمین دنیا یک وجب در اختیار نگرفتم .^[۱۶۱] »
یا شکایت حضرت علی (ع) از دخترش بخاطر بودن دو نوع غذا در سر سفره و یا سرزنش او بخاطر امانت گرفتن گردنبندی از بیت المال همه حاکی از مبارزه با هر گونه تجمل گرایی است .
همچنین وقتی که امام پس از جنگ بصره بر یکی از یاران خود به نام علاء بن زیاد وارد می شود و خانه بسیار بزرگ و مجلل او را می بیند، با تعجب فراوان از او می پرسد که تو با این خانه بزرگ در دنیا چه می کنی و می فرماید:
«إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَرَضَ عَلَی أَئِمَّهِ الْعَدْلِ أَنْ یُقَدِّرُوا أَنْفُسَهُمْ بِضَعَفَهِ النَّاسِ کَیْلَا یَتَبَیَّغَ بِالْفَقِیرِ فَقْرُهُ فَأَلْقَی عَاصِمُ بْنُ زِیَادٍ الْعَبَاءَ وَ لَبِسَ الْمُلَاءَ;^[۱۶۲] خداوند بر پیشوایان حق و عدل واجب کرده که خود را با مردم ناتوان و بی بضاعت همسو کنند تا فقر و نداری، انسان تنگدست را به اعتراض و طغیان نکشاند و نظام سیاسی را با بی ثباتی رو به رو نسازد . »
علی (ع) خود به مردم کوفه می فرمود: اگر جز با مرکب خویش و وسائل شخصی ام که حمل می کند و غلامم از نزد شما رفتم، بدانید خیانت کرده ام .^[۱۶۳]
بنابراین زندگی مادی و شخصی رهبران و مدیران، در نگاه امام علی(ع) باید به دور از تجمل وهمانند زندگی مردم ضعیف باشد . در این صورت بینش صحیح و واقع گرایانه ای از جامعه پیدا کرده و تصمیمات و سیاست هایی اتخاذ می کنند که بتوانند رفاه اقتصادی نسبی را در جامعه ایجاد کنند . حتی در صورت عدم امکان تامین رفاه برای مردم، صرف این رفتار، تحمل فقر و مشکلات را برای مردم آسان می سازد و از آثار منفی روانی و فرهنگی جلوگیری کرده و مشروعیت نظام را حفظ می کند .^[۱۶۴]
شریح قاضی^[۱۶۵] خانه ای به هشتاد دینار خریداری کرد و سند آن را به امضای چند شاهد رسانید؛
هنگامی که این خبر تلخ و ناگوار -که موجب بدبینی مردم از دستگاه قضایی علوی و در نتیجه بدبینی آنها از حکومت وقت بود- به امیرالمؤمنین (ع) رسید، او را احضار کرد و فرمود: شنیده ام خانه ای به هشتاد دینار خریده ای و سند مالکیت آن را به امضای چند شاهد رسانیده ای.
او اعتراف کرد و منتظر ماند تا واکنش امام (ع)را مشاهده کند. واکنش حضرت -که حکومتش را بر پایه های عدل و انصاف و مردم داری استوار کرده بود و خود و فرزندان و بستگانش همچون فقیرترین مردم زندگی می کردند و اجازه نمی داد که کارگزاران حکومت از جادّه عدل و انصاف و ساده زیستی و پرهیز از هرگونه تجمّل و اسراف و تبذیر، منحرف شوند – جز خشم و غضب و نکوهش و ملامت، چیزی نبود؛ چراکه اگر قاضی، چنان خانه ای را با پول حلال خودش خریداری کرده، زیاده روی و فاصله گرفتن از قشر محروم جامعه و سبب یأس مردم از حکومت و دستگاه قضاوت خواهد بود. و اگر با پول حرام خریده، تعدّی به بیت المال شمرده می شود، یا اینکه از راه رشوه و هدایایی که تقدیم او کرده اند به دست آمده. و البته باز هم موجب یأس و بدبینی مردم خواهد بود و به راحتی نمی توان آثار شوم آن را از زندگی و خاطر مردم محو کرد.
حضرتش در حال خشم و غضب، او را مخاطب ساخت و فرمود: أَمَا إِنَّهُ سَیَأْتِیکَ مَنْ لَا یَنْظُرُ فِی کِتَابِکَ وَ لَا یَسْأَلُکَ عَنْ بَیِّنَتِکَ حَتَّی یُخْرِجَکَ مِنْهَا شَاخِصاً وَ یُسْلِمَکَ إِلَی قَبْرِکَ خَالِصاً فَانْظُرْ یَا شُرَیْحُ لَا تَکُونُ ابْتَعْتَ هَذِهِ الدَّارَ مِنْ غَیْرِ مَالِکَ أَوْ نَقَدْتَ الثَّمَنَ مِنْ غَیْرِ حِلٍّ لَکَ فَإِذَا أَنْتَ قَدْ خَسِرْتَ دَارَ الدُّنْیَا وَ دَارَ الْآخِرَه؛ «به زودی کسی به سراغت می آید که نه به سند مالکیت تو می نگرد و نه درباره گواهان و شاهدان از تو سؤال می کند، تا اینکه تو را از آن خانه بیرون برد و با دست تهی به قبر بسپارد. مبادا ای شریح! این خانه را از غیر مال خود خریده یا بهای آن را از حرام پرداخته باشی . در این صورت، هم خانه دنیا را زیان کردهای و هم خانه آخرت را از دست دادهای».
تنها شریح نبود که پندهای پیامبرگونه علوی را شنید و تازیانه نصیحت و اندرز بر سرش فرود آمد و به راه راست نیامد، بلکه افراد بسیاری از سنخ او بودند که پنبه در گوش کرده و حجاب بر دیده افکنده و از شنیدن حقایق و مشاهده سرنوشت ها عبرت نگرفتند و در آمال و آرزوها غوطه ور شدند. حضرتش از دست اینها سخت ناراحت بود و می فرمود:«للّه أنتم ْ أَ تَتَوَقَّعُونَ إِمَاماً غَیْرِی یَطَأُ بِکُمُ الطَّرِیقَ وَ یُرْشِدُکُمُ السَّبِیل^[۱۶۶]»؛«سر و کارتان با خدا! آیا پیشوایی غیر از مرا توقع دارید که شما را به راه آورد و ارشاد کند؟!».
در صفحه دیگر تاریخ به زندگی حضرت علی (ع) ـ آن هم در اوج قدرت و خلافتش ـ می‏نگریم، در نامه‏ای به استاندارش در بصره عثمان بن حنیف می‏نویسد: «وَ لَوْ شِئْتُ لَأَهْدَیْتُ الطَّرِیقَ إِلَی مُصَفَّی هَذَا الْعَسَلِ وَ لُبَابِ هَذَا الْقَمْحِ وَ نَسَائِجِ هَذَا الْقَزِّ وَ لَکِنْ هَیْهَاتَ أَنْ یَغْلِبَنِی هَوَایَ وَ یَقُودَنِی جَشَعِی إِلَی تَخَیُّرِ الْأَطْعِمَهِ وَ لَعَلَّ بالْحِجَازِ أَوِ الْیَمَامَهِ مَنْ لَا طَمَعَ لَهُ بِالْقُرْصِ وَ لَا عَهْدَ لَهُ بِالشِّبَعِ أَوْ أَنْ أَبِیتَ مِبْطَاناً وَ حَوْلِی بُطُونٌ غَرْثَی وَ أَکْبَادٌ حَرَّی أَوْ أَکُونَ کَمَا قَالَ الْقَائِلُ وَ حَسْبُکَ دَاءً أَنْ تَبِیتَ بِبِطْنَهٍ وَ حَوْلَکَ أَکْبَادٌ تَحِنُّ إِلَی الْقِد؛ من اگر می‏خواستم می‏توانستم از عسل پاک، و از مغز گندم، و بافته‏های ابریشم،برای خود غذا و لباس فراهم آورم، اما هیهات که هوای نفس بر من چیره گردد، و حرص و طمع مرا وا دارد که از غذاهای لذیذ برگزینم در حالی که در حجاز یا در یمامه کسی باشد که به قرص نانی نرسد، و یا هرگز شکمی سیر نخورد…»^[۱۶۷]
هرگز سیاست مداری بعد از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله به روشن بینی و اخلاص و صفا و ساده زیستی و قناعت و تعبّد و مردم داری، همچون شخص امیرالمؤمنین (ع)بر مسند حکومت تکیه نزده است. او در عین اینکه به مال و منال و جاه و مقام اعتنایی نداشت، در پی آن بود که الگویی مجسم و روشن از حکومت مورد نظر اسلام را به مردم نشان دهد و راه و رسم خود را در گفتار و کردار به طور دقیق متبلور سازد، تا مسلمانان متعهدی که سیاست و حکومت اسلامی را بر حکومت ها و سیاست های غیراسلامی ترجیح می دهند و راه نجات بشریت را در آن جستجو می کنند، از آن الهام گیرند و آنچه را که صلاح خدا و مردم سلمان است را به مرحله اجرا درآورند.
پاسخ به یک سؤال
گاهی سؤال می‏شود اگر زندگی علی (ع) فرسخ‏ها از تجمّل گرایی فاصله داشت، پس چرا انگشتر گرانقیمت در دست داشت که آن را در نماز به فقیر داد، و شاعران از آن به انگشتر پادشاهی یاد کرده‏اند (که نگین پادشاهی دهد از کرم گدا را) حضرت امام خمینی قدّس سرّه در پاسخ به این سؤال چنین می‏فرماید: «حضرت علی (ع) در حالی که خلیفه است، می‏خواهد نماز جمعه بخواند، لباس زیادی ندارد، و می‏رود بالای منبر، آن لباسی را که داشت ـ طبق نقل روایات ـ حرکت می‏داد تا خشک شود، معلوم می‏شود دو لباس نداشته است. آیا آن کسی که لباسش چنین است، انگشتری در دست می‏کند که قیمت آن به اندازه مالیات شام بود؟ این نسبت یک دروغ است، اگر روایت هم داشته باشد دروغ است، بر خلاف واقع و توهین به حضرت است.»^[۱۶۸]
بنابراین با تأمل در آیات و روایات در می یابیم که تجمل پرستی و رفاه زدگی، مانعی است برای کامل شدن انسانی که دنیا را محل گذر و کسب توشه جهت آخرت می داند و به سبب آز و طمع خویش هر چه به دنیا و تعلقات مادی آن بیشتر وابسته گردد، آلودگی او به دنیا و زخارف آن بیشتر می گردد و در نتیجه از امور معنوی فاصله خواهد گرفت و از انسانیت خویش تُهی خواهد شد و در سراشیبی هلاکت خواهد افتاد.
نکته دیگری که با عنایت به آیات قرآن و روایات اهل بیت استفاده می شود آن است که علت و فلسفه مبارزه قرآن با «اتراف» و «تکاثر» و طرد این دو پدیده ضد عدالت و ضد انسانیت در احادیث برای این است که عدالت راهی برای تحقق بیابد و بشریت به سوی ساختن جامعه های قائم بالقسط پیش رود^[۱۶۹].
فصل سوم:معیارها و مصادیق تجمل گرایی
مقدمه
اسلام نه تنها با تجمّل و زیبایی طلبی و صرف مال در جهت تأمین و تهیه ابزار لازم آن مخالفتی ندارد؛ بلکه در بسیاری از موارد به آن سفارش وتشویق هم نموده است ؛اما از این که شخصی گام از حدّ خویش فراتر بگذارد و اقدام به خرید و تهیه البسه و لوازم تجمّلی برای خود و اعضای خانواده اش بنماید که خارج از شأن و موقعیّت اجتماعی و یا اقتصادی او باشدمنع کرده است.
قبل از بیان مصادیقی از تجمل گرایی لازم است معیار و میزانی در این زمینه دانسته شود. به عبارت دیگر، دانستن این نکته لازم است که مرز میان تجمل گرایی در زندگی و شاخص مخارج مجاز از غیرمجاز چیست؟
۳-۱ معیارها ومصادیق تجمل گرایی

۶-۳-۱-۵ : سایر موارد……………………………………………………………………………………………………………….. ۱۷۱
بخش چهارم : نقش تحریم های شورای امنیت در حفظ واعاده صلح وامنیت جهانی…………………………… ۱۷۱
نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۷۴
منابع………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۷۷
چکیده
درادامه روند دموکراسی خواهی مردم اکراین از انقلاب نارنجی وسرخوردگی از حکومت فاسد یانوکویچ طرفدارروسیه ،باردیگراکراین رادرآستانه تغییرات جدی قرارداد . درسال ۲۰۱۳ مجددا مردم آن کشوربا حضورگسترده درخیابانهای کییف مقدمات سقوط دولت یانوکویچ و فراروی به روسیه را فراهم آوردند.با روی کار آمدن دولت و پارلمان مخالف روسیه در این کشور با حمایت های معنوی غرب نفوذ روسیه درآن کشور کم رنگتر شد و حوزه نفوذ غرب تا پشت دروازه های روسیه رسید.این تغییرات به مزاق روسیه خوش نیامد و این کشور را مجبور به واکنش تند نمود که منجر به الحاق کریمه در ژانویه ۲۰۱۴ به خاک آن کشور شد.روسیه برای توجیه اقدامات غیرقانونی و نامشروع خود در اکراین تفسیرهای غیر منطقی و آزاد از اسناد و قواعد بین‌المللی ارائه داده‌، بنحوی که در عمل اراده مداخله ‌جویانه آن کشور به ‌کلی اصل حاکمیت قانون را در روابط بین‌المللی زیرسوال برده است. روسیه در مسیر تحمیل اراده خود به جامعه جهانی به اصولی همچون « دعوت دولت حاکم به حضورنظامی» ، «حق تعیین سرنوشت »، «مداخله بشردوستانه»و«اصل مسئولیت برای حمایت از اتباع»متوسل شده‌است. اتحادیه اروپا نیز با همراهی ایالات متحده امریکا برای مقابله با روسیه و کنترل افزون طلبی های آن کشور،اقدام به اعمال تحریم های یک جانبه و فرا قطعنامه ای ،بدون مجوز از شورای امنیت نموده است. بحران اکراین برخورد دوگانه و مصادره به مطلوب کردن قواعد و استانداردهای حقوق بین‌الملل از سوی غرب و روسیه را بخوبی نشان داد و بار دیگر ثابت نمود که آنها چگونه در یک زمان واحد در مقابل دو وضعیت کاملا مشابه به لحاظ حقوقی، دو موضع متفاوت و متضاد را اتخاذ می کنند. برای نمونه مواضع اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا در مقابل تحولات سوریه ، بحرین و یمن این دوگانگی را به‌وضوح نشان می‌دهد، و عدم شناسایی استقلال کوزوو در بحران بالکان از سوی روسیه به بهانه مغایرت با اصل لزوم حفظ تمامیت ارضی کشور و اصل عدم مداخله در مقابل دفاع پرشورآن کشور از استقلال و تمامیت ارضی سوریه و محکوم ‌کردن مداخلات بیگانگان در آن کشور، با تهاجم نظامی روسیه به قلمرو حاکمیت اکراین در تعارض آشکار قرار دارد. الحاق کریمه و حضور نظامی روسیه به تجویز مجلس آن کشور و نادیده‌ گرفتن حاکمیت ملی کشور اکراین نقض آشکار حقوق بین‌الملل می باشد.مواضع اتخاذی روسیه نشان می‌دهد که آن کشورهیچ اعتقادی به حق تعیین سرنوشت ملت‌ها ندارد و دغدغه اصلی آن کشور اجرای قواعد حقوق بین‌المللی نیست ،بلکه هدف تامین منافع خود به بهای نادیده‌گرفتن استقلال و تمامیت ارضی کشورهای پیرامونی است. بحران اکراین نشان داد که حقوق بین‌الملل در مواجهه با قدرت های بزرگ چقدر ناتوان و زمینگیراست و شورای امنیت نیز هرجا که به داوری در مورد رفتار یکی از اعضای دایم خود فراخوانده می‌شود در آنجا اصول پایه حقوق بین‌الملل به ‌سادگی زیرپا گذاشته می‌شود گویی که رعایت اصول و قواعد حقوق بین‌الملل صرفا به شرط انطباق آن با منافع ملی قدرت های بزرگ ضروری است.هدف ما در این پژوهش،بررسی بحران اکراین و ریشه های آن و همچنین تحلیل و بررسی دکترین روسیه و اتحادیه اروپا در این بحران از منظر حقوق بین الملل با توجه به مواد منشورسازمان ملل متحد،اعلامیه جهانی حقوق بشر،میثاقین حقوق مدنی- سیاسی،کنوانسیونهای حقوق بشری،آرای دیوان بین المللی دادگستری وعملکردشورای امنیت می باشد که برمبنای تحلیلی -توصیفی انجام شده وبا استفاده ازمنابع کتابخانه ای،اسنادی و منابع اینترنتی گردآوری شده،بررسی گردیده است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

واژه های کلیدی:بحران اکراین،حق تعیین سرنوشت،مداخله بشردوستانه، اصل حمایت،دعوت دولت حاکم برای حضور نظامی ،اتحادیه اروپا و دکترین تحریم
فصل اول :
مقدمه وکلیات
مقدمه
با بروز بحران های زنجیره ای در خاومیانه (بهار عربی )وبا سرنگونی حکومت طرف منازعه غرب در لیبی ،تغییرحکومت های تاریخ مصرف گذشته در تونس و مصر ، بروز بحران در سوریه که حیات خلوت روسیه در خاورمیانه محسوب می شد وتنها پایگاه دریایی روسیه در مدیترانه در آن کشور واقع شده ،خواسته های غرب در این منطقه – که بعد از جنگ جهانی اول و فروپاشی امپراطوری عثمانی هرگز روز خوش ندیده و همیشه با تنش وکشمکش مواجه بوده- ،تامین گردید. شروع بحران داخلی اکراین در نوامبر۲۰۱۳ و الحاق کریمه به روسیه توجهات بین المللی را معطوف اکراین نمود،گسترش بحران آن کشور از کی یف به شبه جزیره کریمه در ۲۳ نوامبر ۲۰۱۴ و اعلام استقلال جمهوری خود مختار کریمه در ۱۱ مارس ۲۰۱۴ و متعاقب آن با برگزاری رفراندوم و الحاق به روسیه در ۱۶ مارس ۲۰۱۴ در زیر لوای حق تعیین سرنوشت ، عملا” بحران اکراین را از یک بحران داخلی ( صاحبان قدرت) ومنطقه ای ( بین روسیه واکراین) به یک بحران تمام عیار بین المللی (روسیه وغرب ) تبدیل کرد. قدرت نمایی روس ها در کریمه و متعاقب آن نا آرامی ها خونین در ایالت های شرقی اکراین ، اتحادیه اروپا و ایالات متحده امریکا را وادار به واکنش های تند دیپلماتیک،ازجمله اخراج روسیه از گروه کشورهای صنعتی (G8) و تقابل در قالب دکترین تحریم نمود.از سوی دیگر تاکید کرملین به حمایت از روس تبارها و دست آویز حقوقی قرار دادن حمایت از روس تباران در اکراین به بهانه در معرض تروریسم وپاکسازی قومی بودن زنگ خطر جدی متوجه سایر جمهوری های جدا شده از اتحاد جماهیر شوروی را بصدا در آورد و باعث ایجاد نگرانی در این جمهوری ها از قبیل آذربایجان، گرجستان، ازبکستان و حتی قزاقستان طرفدار روسیه گردید.
با الحاق کریمه به روسیه ،تغییر مرزهای جغرافیایی در دریای سیاه ودگرگونی وضعیت ژئوپو لتیکی این دریا ،این منطقه بار دیگر به مرکز مناقشه روسیه وغرب تبدیل شد.بعد از وقوع انقلاب های رنگی در این حوزه جغرافیایی در طی سال های ۲۰۰۳ و۲۰۰۴ مخصوصا” انقلاب نارنجی در اکراین که منجر به روی کار آمدن طرفداران غرب در این کشور شد و کفه ترازوی قدرت را به نفع غرب سنگین نمود،از آن روز به بعد این موضوع باعث بروز تنش خزنده و زیر پوستی بین روسیه وغرب گردید. این تنش و رقابت پنهان بعد از رخدادهای نوامبر ۲۰۱۳ که منجر به سقوط دولت ویکتور یانوکویچ طرفدار روسیه گردید وارد فاز جدیدی شد و با گسترش بحران کی یف به کریمه ، جنگ سرد نوین بین دو بلوک قدرتمند نظامی جهان (روسیه وغرب) شکل گرفت. روسیه بر آن است تا جهان را متقاعد کند که جهان تک قطبی عملا” فروپاشیده و بعد از مارس ۲۰۱۴ دنیای متفاوتی از لحاظ توازن قوا در روابط بین المللی شکل گرفته که بر گرفته از تعاریف و برداشتهای حقوق بین المللی است که جهان غرب خود مبدع آن در بحران های بین المللی و منطقه ای همانند بحران کوزو وبهار عربی بوده است.
با گذشت هر روز از شروع بحران اکراین،اختلافات روسیه وغرب عمیق ترمی شود.اقدامات وقرارهای اتحادیه اروپا در قبال بحران اکراین و تقابل و حضور فزاینده روسیه درمنطقه شرق آن کشور و شمال دریای سیاه بار دیگراین منطقه را به یکی از کانون های بحران بین المللی تبدیل کرده است. گرچه با وقوع انقلاب های رنگین در اروپای شرقی در طی سال های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ علی الخصوص انقلاب نارنجی اکراین،سیاست های توسعه طلبانه اتحادیه اروپا بسوی شرق ودخالت ناتو در بحران کوزو در سال ۱۹۹۹با چراغ سبز شورای امنیت گمان آن می رفت موازنه قدرت در منطقه به سود غرب وبه ضرر روسیه تغییر یافته است.اما با گذشت زمان،ناتوانی غرب گرایان در تامین حداقل خواست های انقلابیون ، فساد گسترده در بین حاکمان منطقه و ساختار اجتماعی جوامع اروپای شرقی مخصوصا اکراین با تنوع قومیتی و مذهبی ( روس تباران، کاتولیک های مرکز وغرب و ارتدوکس های شرق آن کشور) از یک سو و رهایی روسیه از بحران داخلی (بحران اقتصادی و بحران هویتی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی) با افزایش قیمت نفت و ثبات مدیریتی با روی کار آمدن پوتین ، بار دیگر نقش روسیه دراین منطقه را پر رنگ نمود و با روی کار آمدن دولت طرفدار روسیه در انتخابات ۲۰۱۰ اکراین این نقش پر رنگ تر هم گردید.بحران اکراین نشان داد که حقوق بین‌الملل در مواجهه با قدرت های بزرگ چقدر ناتوان و بی‌مقدار است و شورای امنیت نیز در برخورد با اعضای دایم خود صلح وامنیت بین المللی را بسادگی قربانی می کند. گویی که رعایت اصول و قواعد حقوق بین‌الملل صرفا به شرط انطباق آن با منافع ملی قدرت های بزرگ ضروری است.از انجائیکه امور جهانی امروزه به‌طور تنگاتنگی به همدیگر گره خورده است و هر نا امنی و بحرانی در یک گوشه از جهان سریعا به مناطق دیگر منتقل می‌شود وصلح وامنیت بین المللی رابه مخاطره می اندازد و اگر طرفین یا احدی از طرفین منازعه اعضای دایم شورای امنیت باشد متاسفانه آن شورا عملا”به عنصر بی خاصیت تبدیل می شود. از اینرو مساله بسیار حیاتی و حائز اهمیت در این میان ضرورت بازنگری در ساختار شورای امنیت برای اعاده و حفظ صلح و امنیت بین المللی است.
در این نوشتار سعی می کنیم به دو سوال مهم و اصلی این پژوهش از منظر حقوق بین الملل پاسخ قانع کننده ای بیابیم ،اولا” دکترین روسیه در بحران اکراین چه بوده است ؟ ثانیا” اتحادیه اروپا درقبال بحران اکراین به چه دکترینی متوسل شده است ؟ از اینرو در این پژوهش سعی خواهیم کرد در ۶ فصل به تشریح ،بررسی و تحلیل بحران اکراین بپردازیم.درفصل اول ضمن آشنایی اجمالی با تاریخ و جغرافیای سیاسی آن کشور به بررسی چگونگی شکل گیری وریشه های بحران اکراین می پردازیم .
مقامات روسیه همواره تاکید کرده اند که اقدامات آنها در اکراین مطابق با اصول حقوق بین الملل بوده است.از اینرو برای راستی آزمایی ادعاهای روسیه مبنی بر تطابق اقداماتشان با اصول حقوق بین الملل در ۴ فصل اقدامات و دکترین روسیه در بحران اکراین را با توجه به اهداف و مواد منشور سازمان ملل متحد ،آرای دیوان بین المللی دادگستری ، اقدامات عملی شورای امنیت و اعلامیه جهانی حقوق بشر و اسناد مرتبط با آن،تحلیل و بررسی می کنیم . نهایتا” در فصل ششم دکترین اتحادیه اروپا در قبال بحران اروپا را از منظر حقوق بین الملل بررسی وسعی خواهیم نمود در این اثنا به سوالات فرعی یگری نیز پاسخ دهیم که:آیا حضور نظامی روسیه در خاک اکراین منطبق با حقوق بین الملل می باشد یاخیر؟این اقدامات در حقوق بین الملل با «اصل لزوم حفظ تمامیت ارضی» کشور ها و «اصل تساوی حاکمیت ها » تعارض دارد یا خیر؟ جایگاه حقوقی برگزاری رفراندوم جدایی به استناد «اصل حق تعیین سرنوشت مردم» درشبه جزیره کریمه و الحاق به خاک روسیه چگونه است؟ «اصل حمایت از اتباع »و «مداخله بشر دوستانه» درچه مواردی ازمشروعیت قانونی برخوردار است؟ عکس العمل غرب وروسیه در پرونده های مشابه درموارد گذشته چه بوده است؟ آیا اقدامات یک جانبه اتحادیه اروپا با حقوق بین الملل هم خوانی دارد یا خیر؟آیا تحریم های اعمال شده اتحادیه اروپا بدون جواز شورای امنیت سازمان ملل متحد از مشروعیت قانونی برخوردار است؟ نظرمنشور سازمان ملل در خصوص اعمال تحریم های فرا قطعنامه ای چیست؟عملکرد شورای امنیت در بحران اکراین چگونه بوده است؟
روش تحقیق این پژوهش تحلیلی – توصیفی و با بهره گرفتن از منابع کتابخانه ای ،اسنادی واینترنتی می باشد.
بخش اول :آشنایی اجمالی با کشور اکراین^[۱]
۱-۱-۱ ) جغرافیای سیاسی
اکراین از کشورهای اروپای شرقی است. این کشور از شرق با روسیه؛ در شمال با بلاروس؛ از غرب با لهستان، اسلوواکی و مجارستان؛ از جنوب شرقی با رومانی و مولداوی هم مرز است و در جنوب آن دریای سیاه و دریای آزوف قرار دارد و پایخت آن شهر کی‌یف می‌باشد نوع حکومت اکراین جمهوری بوده که از ۲۴ استان تشکیل شده‌است و دارای یک بخش خودمختار (کریمه) نیز می‌باشد( بود ).
۱-۱-۲) حکومت و سیاست
نظام سیاسی اکراین، جمهوری ترکیب شده نیمه پارلمانی، نیمه ریاست جمهوری است که در آن قوه مقننه، قوه مجریه و قوه قضاییه مستقل می‌باشند و رئیس جمهور در یک انتخابات عمومی برای ۵ سال به عنوان رئیس دولت انتخاب می‌شود.
۱-۱-۳ ) نظامی
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، اکراین بعد از روسیه دارای بزرگترین ارتش در اروپا است.اکراین صاحب ۰۰۰/۷۸۰ سرباز در خاک خود و سومین زرادخانه تسلیحات هسته‌ای در جهان شد. در ماه می۱۹۹۲ در حالی که اکراین با تحویل تسلیحات هسته‌ای خود به روسیه برای دفن موافقت کرده بود، پیمان کاهش سلاح‌های اتمی را امضا نمود تا به عنوان یک کشور بدون سلاح اتمی به عضویت در پیمان‌نامه منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای در آید. اکراین این پیمان را در سال ۱۹۹۴ در دوران ریاست جمهوری لئونید کوچما، به تصویب رساند و در سال ۱۹۹۶ به یک کشور فاقد سلاح اتمی تبدیل شد.اکراین تاکنون کشوری بدون تسلیحات اتمی شناخته شده است.
۱-۱-۴ ) اقتصاد
اکراین پس از روسیه پهناورترین کشور اروپاست. با ذخیره وسوسه انگیزی از معادن فلزی ارزشمند. نیمی از آهن و فولاد کل شوروی از اکراین بدست می‌آمد. چهل درصد از کل سنگ منگنز دنیا در دوران شوروی از اکراین صادر می‌شد. به این فهرست، منابع ذغال سنگ، جیوه، تیتانیوم و نیکل را هم باید فزود. اکراین یکی از مهمترین کشورهای معدنی دنیاست که هم از نظر تنوع و هم حجم ذخایر در دنیا کم نظیر است. گفته می‌شود ۸۰۰۰ معدن از ۹۰ کانی ارزشمند در سراسر خاک اکراین وجود دارد.بر خلاف بیشتر کشورهای معدنی که کشاورزی خوبی ندارند اکراین صاحب نوع بسیار حاصلخیزی از خاک هم هست. این خاک که بنام خاک سیاه (یا چرنوزیوم) معروف است حاصلخیز ترین خاک کره زمین است و در روسیه و کانادا نیز یافت می‌شود. اکراین صاحب یک چهارم از خاک سیاه کره زمین است. این خاک استثنایی و حاصلخیز، یکی از سرمایه های ملی اکراین است. کشاورزی در این خاک بدون کود انجام می‌شود. کشاورزان اکراینی می‌گویند سربازان نازی در جنگ جهانی دوم این خاک را با خود به آلمان می‌بردند.
موقعیت ژئوپولتیک اکراین برای غرب هم بی نظیر است. مرزهای اکراین تنها ۶۰۰ کیلومتر تا مسکو فاصله دارند. در زمان جنگ سرد رسیدن پای غرب به این فاصله از قلب بلوک شرق رویایی بیش نبود. اکراین یکی از سرنوشت سازترین حلقه های غرب در زنجیره مهار روسیه است.علاوه بر همه این امتیازات بالقوه، اکراین گلوگاه انرژی اروپا هم هست. ۲۵ کشور اروپایی، وارد کننده گاز از روسیه هستند و همه خط لوله‌ها به جز یکی از خاک اکراین می‌گذرند. این یعنی اکراین گلوگاه درآمد گازی روسیه نیز هست. در روز اول ژانویه سال ۲۰۰۶، روسیه شیر خطوط صادرات گاز از خاک اکراین را در پی اختلاف بر سر حق ترانزیت، بست. البته روسیه و اکراین پس از چهار روز به تفاهم اولیه رسیدند. اما اصل اختلاف پابرجا ماند. سه سال بعد در ژانویه ۲۰۰۹، بار دیگر شیر گاز بسته شد و قربانی این اختلاف هم صنایع اروپایی بودند. اروپا هنوز سرمای شب های بدون گاز، به خاطر بسته شدن این گلوگاه را به خوبی به یاد دارد. در آن سال ۱۸ کشور اروپایی افت فشار یا قطع کامل جریان گاز را گزارش کردند.در حال حاضر اتحادیه اروپا تقریباً ۱۸.۷ تریلیون فوت مکعب گاز در سال مصرف می‌کند که ۱۶% آن از خاک اکراین ترانزیت می‌شود. پس عجیب نیست که این کشور فقیر (از نظر مالی) تا این اندازه مهم است و همین اهمیت است که جامعه اکراین را دچار دو دستگی کرده.در زمان شوروی، اقتصاد اکراین دومین اقتصاد بزرگ اتحاد جماهیر شوروی بود و یک بخش صنعتی و کشاورزی مهم به حساب می‌آمد. پس از فروپاشی شوروی، نظام اقتصاد با برنامه این کشور به سمت یک اقتصاد بازاری تغییر کرد که روند این انتقال برای اکثریت جامعه که دچار فقر بودند، بسیار دشوار بود. پس از فروپاشی شوروی اقتصاد اکراین به شدت محدود شده و زندگی روزانه برای یک فرد معمولی که در اکراین زندگی می‌کرد بسیار دشوار بود. تعداد قابل توجهی از روستاییان بوسیله غذایی که خودشان می‌کاشتند زندگی می‌کردند، برخی نیز دو یا چند شغل داشتند و از طریق مبادله کالا با کالا ، مایحتاج اولیه‌شان را تهیه می‌کردند.
۱-۱-۵ ) تقسیمات کشوری
کشور اکراین به ۲۴ اوبلاست (استان) و استان‌های اکراین به نوبه خود به ۴۹۰ رایون (بخش) تقسیم شده‌اند. اکراین دارای یک منطقه خودمختار به نام کریمه می‌باشد(بود) و شهر سواستوپول به لحاظ موقعیت نظامی خاص از وضعیت قانونی ویژه‌ای برخوردار است. روز جمعه، ۱ فروردین ۱۳۹۳ (۲۱ مارس ۲۰۱۴)، ولادیمیر پوتین، رییس جمهور وقت روسیه، مصوبه پارلمان روسیه در مورد الحاق شبه جزیره کریمه به خاک این کشور را امضا کرد و به این ترتیب، این مصوبه از نظر قوانین روسیه رسمیت یافت.اکراین با ۵۵۰/۶۰۳ کیلومتر مربع مساحت و ۷۸۲/۲ کیلومتر خط ساحلی چهل و چهارمین کشور بزرگ جهان و پس از روسیه دومین کشور وسیع در اروپا است.
این کشور از زمین‌های مسطح و دشت‌های حاصلخیز (یا استپ) تشکیل شده‌است که از میان آن‌ها رودخانه‌هایی چون دنیپر، سورسکی دونتس، دنیستر و بوگ جنوبی می‌گذرند و به دریای سیاه و دریای کوچک آزوف منتهی می‌شوند. در جنوب غربی اکراین دلتای رود دانوب در مرز این کشور با رومانی قرار گرفته‌است. تنها کوه‌های این کشور بخشی از رشته کوه‌های کارپات می‌باشد که بلندترین نقطه آن در اکراین، کوه هورلا است که ۰۶۱/۲ متر ارتفاع دارد و در شبه جزیره کریمه نیز رشته کوه‌های کریمه تا ساحل جنوبی کریمه امتداد دارد.
اکراین دارای آب و هوای معتدل قاره‌ای است، هرچند در سواحل جنوبی کریمه شرایط آب و هوایی مدیترانه‌ای وجود دارد. بارش باران در نقاط مختلف اکراین متفاوت است، بطوری که بیشترین میزان بارش در شمال و غرب این کشور صورت می‌گیرد و کمترین میزان بارش در شرق و جنوب شرقی است، بطور مثال بارش سالیانه در منطقه غربی حدود ۲۰۰/۱ میلی‌متر است، در حالی که بارش سالانه در کریمه ۴۰۰ میلی‌متر می‌باشد.
۱-۱-۶ )آموزش وجمعیت
طبق قانونی اساسی اکراین، تمام شهروندان اکراینی از تحصیل رایگان برخوردار هستند.جمعیت این کشور بالغ بر ۲۲۶/۱۷۹/۴۶ نفر می‌باشد با توجه به آن که بیشتر نواحی صنعتی در شرق و جنوب شرقی اکراین واقع شده‌اند، تراکم جمعیت در این نواحی بیشتر است، همچنین ۶۷٪ از جمعیت اکراین نیز در مناطق شهری زندگی می‌کنند.
طبق سرشماری سال ۲۰۰۱ اکراین، ۷۸٪ از جمعیت اکراین را نژاد اکراینی و مابقی را نژادهای روسی (۱۷٪)، بلاروسی (۶/۰%)، مولداوی(۵/۰٪)، تاتارهای کریمه (۷/۰٪)، بلغارها (۴/۰٪)، مجارستانی (۳/۰٪)، رومانیایی (۳/۰٪)، لهستانی (۳/۰٪) یهودیان (۲/۰٪)، ارامنه ((۲/۰٪)، یونانی ها (۲/۰٪) تشکیل می‌دهند.
۱-۱-۷ ) دین و مذهب
تا سال ۹۸۸ میلادی ساکنین اکراین فعلی نیز به مانند بسیاری از مردم اروپا بت پرست بودند ولی با پذیرش آئین مسیحیت از سوی پرنس ولادیمیر این کشور نیز مسیحی شد. در سال ۱۰۵۴ به دنبال تکفیر متقابل پاپ روم و پاتریاک بیزانس مذهب ارتدوکس توسط پاتریاک بیزانس به وجود آمد و کشورهای زیادی از جمله اکراین ارتدوکس گردیدند و به همین دلیل بیشتر مردم اکراین تابع کلیسای ارتدوکس بوده و اقلیتی تابع کلیسای کاتولیک می‌باشند که بیشتر ساکن نواحی غرب اکراین هستند. علاوه بر ارتدوکسها و کاتولیک‌ها، پیروان مذهب پروتستان و برخی فرق مسیحی دیگر نیز در اکراین وجود دارند. یهودیان هم دارای کنیسه‌های مختلف هستند (در کیف ۲ کنیسه) که مراسم مذهبی خود را انجام می‌دهند.
حدود ۲/۹۶ درصد جمعیت اکراین مسیحی هستند و پس از آن اسلام با ۷/۰% درصد و یهودیت ۶/۰%درصد و سایر ادیان ۵/۲ درصد جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهنداز زمان فروپاشی اتحاد شوروی، هیچیک از دولتهای حاکم بر اکراین قوانین لازم برای حمایت و دفاع از زبان، مذهب و سایر حقوق اقلیت های ساکن این کشور را تصویب نکرده اند. از آغاز درگیری‌ها در شرق اکراین، احساسات ضد یهودی در شرق این کشور بالا گرفته است. گفته می‌شود این نگرش با پخش اعلامیه هایی از طرف جمهوری مردمی دونتسک (وابسته به دولت روسیه) دامن زده می‌شود.
۱-۱-۸ ) زبان
زبان مردم اکراین از گروه زبان‌های اسلاو شرقی است و شباهت زیادی به زبان روسی دارد. به عبارت دیگر لغات مورد استفاده در زبان اکراینی بیشتر بر گرفته از زبان لهستانی است ولی دستور زبان آن به مانند زبان روسی می‌باشد. زبان روسی بیشترین رواج را پس از زبان اکراینی در این کشور دارد. الفبای زبان اکراینی نظیر زبان روسی سیریلیک می‌باشد و تفا وت میان این دو اندک است.
© – Copyright hotels-world.com Travel Info / hotels-europe.com
بخش دوم : تاریخ اکراین
۱-۲-۱ ) تاریخ اولیه اکراین^[۲]
در دوران باستان یعنی از دویست سال قبل از میلاد تا حدود دویست سال بعد از میلاد بخش عمده ای از اکراین امروزی تحت نفوذ وسیطره اقوام سکاها ^[۳]بود.(سَکاها دسته‌ای از مردمان کوچ‌نشین ایرانی تبار بودند که محل زندگی آنان از شمال به دشت‌های جنوب سیبری، از جنوب به دریای خزر ودریاچه آرال، از خاور به ترکستان چین و از باختر تا رود دانوب می‌رسید. سکاها از شاخه‌های‌ نژاد هند و اروپایی‌ بودند. سکاها برای اولین بار در سده هشتم پیش از میلاد در تاریخ نمایان شدند. با اینکه برخی از محققین سکاها را از هون ها و برخی ترک می دانند اما بیشتر پژوهشگران هم داستانند که سکاها جزء هند و اروپاییان و احتمالا از نژاد ایرانی هستند.) که بعدها این اقوام توسط قوم سرمتی ها آواره شدند(سَرمَت یا سرم ها یکی از مجموعه اقوام باستانی ساکن استپ ‌های جنوب روسیه بودند.سرمت ها قومی ایرانی‌زبان بودند و شاخه ‌های از سکاها بشمار می ‌آمدند. البته به مروز زمان نام سرمت به مجموعه بزرگی از ایل ‌های با تبارهای گوناگون اطلاق شد ولی قوم غالب در میان آنها بویژه در منطقه جنوبی «سرمتستان» قوم ایرانی‌ تبار بود.)^[۴] در اوایل عصر مسیحیت، یک سری از مهاجمان (Goth ها، هون، Avars) که عمدتا” از نژاد اسلاو بودند با تصرف استپ های اکراین، تا قرن ۷ میلادی در این سرزمین حاصلخیز ساکن شدند.(هون ها دراصل مغول بودند و به زبان آلتایی سخن می گفتند. بعضی منابع هون ها را قوم بزرگی از تورانیان می دانند که چند قرن قبل از میلاد در مغولستان حکومتی قدرتمند تشکیل داده بودند.در قرن اول میلادی حکومت هون ها در مغولستان منقرض شد و بخشی از مردم آن به سمت غرب مهاجرت کردند)^[۵].در قرن ۹ میلادی تا قبل از قرن ۱۳ اکراین تحت سیطره حکومت قدرتمند روسی کی یفی^[۶] قرار داشت تا اینکه این حکومت توسط مغول ها سرنگون شد.در اواسط قرن ۱۴ اکراین به صحنه رقابت لهستان و لیتوانی تبدیل وبین آنها تقسیم می شود و از این زمان بخش غربی اکراین تحت فشار لهستانی های در حمایت ازکلیسای کاتولیک در مقابل کلیسای ارتدوکس که تحت حمایت کلیسای ارتدوکس یونان وروسیه بود بیشتر رنگ کاتولیکی گرفت.در این گذر به علت نبود حکومت قدرتمند مرکزی جنوب اکراین نیز به کنترل تاتارها درآمد و همچنین در سال ۱۴۷۸ میلادی بخش ساحل دریای سیاه و شبه جزیره کریمه نیز به بعلت در خواست تحت الحمایگی خان کریمه از امپراطوری مسلمان عثمانی این بخش نیز عملا” در اشغال امپراطوری عثمانی قرار گرفت .” بدین ترتیب بخش شرقی اکراین ارتدوکس مذهب ؛بخش غربی کاتولیک مذهب و جنوب آن نیز مسلمان مسلک شدند. از این تاریخ به بعد تخم اختلاف در سرزمین اکراین کاشته شد و هر زمان به بهانه ای باعث بروز تنش و کشمکش بین طرفداران آنها گردیده که ظاهرا تا به امروز نیز ادامه دارد.”
۱-۲-۲ ) مبارزه برای استقلال
اصطلاح اکراین، که در لغت به معنا و عنوان “در مرز” و یا “مرز”، ترجمه شده از قرن ۱۶ به بعد مصطلح شد و عمومیت یافت . در آن زمان حکومت مشتر ک المنافع لهستان، لیتوانی با تزار روسیه بر سر اکراین و تسلط و کنترل براین منطقه وسیع حاصلخیز رقابت داشتند و اکراین مرز کشمکش این دو قدرت بزرگ منطقه ای بود. حکومت لهستانی هر روز شرایط سخت تری را به اکراینی ها تحمیل می کرد و به آزار و اذیت مذهبی می پرداخت که منجر به فرار بسیاری از اکراینی ها به بخش جنوبی رود دنیپر شد تا اینکه این فراریان که با عنوان قزاقها^[۷]، که اقتباسی از یک کلمه ترکی (قزاق) به معنی “ماجراجو.” شناخته می شدند در سال ۱۶۴۸ به رهبری یکی از این قزاقها بنام هتمن بوهدان چمی لنیچکی^[۸] انقلابی عظیم علیه سلطه لهستانی ها به راه انداختند .این واقعه از مهمترین رخدادهای استقلال طلبی اکراینی ها در طول تاریخ آن کشور محسوب می شود.با این وجود بوهدان در جنگ با لهستانی ها شکست خورد و به ناچار به دربار تزار روسیه پناه برد. با امضای قرارداد پری اسلاول^[۹]و با اعطای امتیازاتی به تزار مقرر شد که روسیه از اکراینی ها در مقابل لهستانی ها دفاع نماید. از این زمان نفوذ روسیه در اکراین شروع شد.بعد از امضای قرار داد متارکه آندروسو^[۱۰] بین روسیه و لهستان در سال ۱۶۶۷ اکراین به دو منطقه نفوذ تقسیم شد.شرق رودخانه دنیپر از جمله کی یف تحت نفوذ روسیه واقع شد.آخرین والی اکراین نیز در سال ۱۷۶۴ توسط ملکه کاترین(ملکه تزار روسیه) مجبور به استعفا شد و بدین ترتیب استقلال سیاسی اکراین نیز خاتمه یافت.
در اواخر قرن هیجدهم امپراطوری اتریش جای لهستان را در مناطق غربی گرفت وسهم روس ها از سرزمین اکراین به ۸۰ درصد رسید و ما بقی ۲۰ درصد حوزه نفوذ اتریش گردید.استعمارروسیه در قرن ۱۹ اقدام به استخراج زغال سنگ در استپ های اکراین نمود و درسال۱۸۷۰ بزرگ ترین منطقه صنعتی استخراج زغال سنگ اکراین در این منطقه تاسیس شد. با وجود ممنوعیت در استفاده از زبان اکراینی در مدارس و در نشریات توسط روسیه ، در اواخر قرن ۱۹ جنبشی برای احیای فرهنگ ملی و زبان اکراینی شکل گرفت و در راستای اتحاد همه سرزمین های اکراین و استقلال اکراین با حمایت امپراطوری اتریش – مجارستان جنبش ناسیونالیستی اکراینی اقداماتی در مبارزه با استعمار روسیه انجام دادند. این جنبش توسط گروه مخفی بنام هرومداس^[۱۱] آموزش می دید و بارها توسط تزار روسیه سرکوب گردید.
پس از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ کمونیست ها به رهبری لنین در روسیه که منجر به سرنگونی رژیم سلطنتی تزارو خاندان رومانوف گردید،با توجه به اعلامیه حقوق ملل روسیه^[۱۲]( این اعلامیه که در تاریخ ۲ نوامبر ۱۹۱۷ اعلام شد به ملل غیر روس حقوق کامل خود مختاری اعطا کرد از جمله آزادی جدایی از روسیه وتشکیل دولتی مستقل .اولین کشوری که از این اعلامیه بهره برداری کرد فنلاند بود که استقلال خود را در ۲۳ نوامبر ۱۹۱۷ اعلام کرد . پس از آن لیتوانی در ۲۸ نوامبر،لتونی در ۳۰ دسامبر، اکراین در ۹ ژانویه ۱۹۱۸،استونی ۲۴ فوریه ،کشورهای ماورای قفقاز ۲۲ آوریل و لهستان در ۳ نوامبر ۱۹۱۸ به استقلال دست یافتند.) در ژوئن همان سال از سوی بلشویک ها حکومت جمهوری سوسیالیستی اکراین با بیانیه استقلال ۹ ژانویه ۱۹۱۸ دراین کشور شکل گرفت و میخائیلو هروشوسکی^[۱۳]بعنوان رئیس جمهور و وینی چینکو^[۱۴] به سمت نخست وزیر انتخاب شدند.در جریان جنگ جهانی اول( از اوت ۱۹۱۴ تا نوامبر ۱۹۱۸ ) اکراین به یکی از صحنه های اصلی نبرد تبدیل و تعداد بسیار زیادی اکراینی در جریان جنگ کشته شدند.تنها نتیجه جنگ جهانی اول برای اکراین تضعیف امپراطوری ها و ایجاد فرصتی برای تحصیل استقلال بود.

نایفه و یونس [۳۸] پاسخ دینامیکی یک میکروتیر را که توسط یک میدان الکتریکی تحریک شده است بررسی نمودند. مدل غیر خطی است و نیروی الکتریکی که سیستم را تحریک می‌کند از دو بخش مستقیم و متناوب تشکیل شده است، پارامترهای طراحی که در مدل وجود دارند به پارامترهای بی بعد تبدیل شده و روش اغتشاشات مالتیپل اسکیل^[۳۹] برای حل معادلات دیفرانسیل معمولی غیر خطی به کار گرفته شده است.

رمضانی و همکاران [۲۳, ۳۹, ۴۰] برای یک نانوتیر تحت اثر نیروهای واندروالس، کازمیر و میدان الکتریکی با بهره گرفتن از تابع گرین^[۴۰] ولتاژ کششی و سایر پارامترهای ناپایداری کششی را در حالت استاتیکی تعیین نمودند. مدل آنها برای یک میکرو/نانو تیر یک سر درگیر بود. بنابراین عوامل غیرخطی هندسی در آن لحاظ نشده است. و برای محاسبه نیروی واندروالس نانولوله بصورت تیر مستطیلی مدل شده است. با توجه به نمودار ولتاژ-جابجایی استاتیکی انتهای تیر، ناپایداری کششی را توصیف کردند.
ژی او و همکاران [۴۱] یک مدل میکرو صفحه که از طریق نیروی الکتریکی تحریک شده است را تحلیل ارتعاشی نمودند. ابتدا مودهای ارتعاشی را با بهره گرفتن از روش عددی المان محدود^[۴۱] مرتبه‌ای پیدا کرده، سپس با استفاده ازتقریب گالرکین معادلات دیفرانسیل جزئی میکروصفحه را به تعدادی معادله دیفرانسیل معمولی مرتبه دو کوپل شده تبدیل نمودند. فرکانس طبیعی و شکل مود سیستم حول موقعیت تعادل، با بهره گرفتن از مسئله مقدار ویژه‌ی خطی محاسبه شده است.
استفاده مکرر از روش های عددی باعث واگرایی پاسخ ها در محدوده‌ی ناپایداری کششی می شوند. نایفه و همکاران [۴۲] با بهره گرفتن از روش گالرکین معادله حاکم بر میکروتیر را به چند معادله معمولی تبدیل کردند (روش کاهش مرتبه^[۴۲]). از طریق روش کاهش مرتبه، میکروتیر تبدیل به یک سیستم چند درجه آزادی با معادلات دیفرانسیل معمولی شده است، تعداد معادلات بستگی به تعداد مودهای در نظر گرفته شده در روش گالرکین دارد. در این مدل ولتاژ مستقیم برابر با صفر در نظر گرفته شده و ولتاژ متناوب به صورت هارمونیک و با فرکانس معینی وارد می‌شود. فرکانس‌های سیستم با بهره گرفتن از مقادیر ویژه ماتریس ژاکوبین بدست آمده است.
عبدالرحمان و همکاران [۴۳] یک مدل غیر خطی از یک میکروتیر که از طریق جریان الکتریکی تحریک می‌شود را ارائه دادند. در این مدل اثر کشیدگی صفحه میانی لحاظ شده است، ابتدا آن‌ها جابجایی میکروتیر را به دو جابجایی استاتیکی و دینامیکی تقسیم نمودند و با بهره گرفتن از روش‌های عددی (مبتنی بر تکرار) مسئله مقدار ویژه مرزی معادله استاتیکی را حل و جابجایی استاتیکی را تعیین کردند. سپس با حل مسأله مقدار ویژه که توصیف کننده ارتعاشات سیستم حول موقعیت استاتیکی است شکل مود و فرکانس‌های طبیعی را بدست آوردند. زمانی که اثر کشیدگی صفحه میانی زیاد می شود روش تکرار (که برای تعیین جابجایی استاتیکی و فرکانس سیستم به کار برده شده است) واگرا می شود.
باترا و همکاران [۱۰] فرکانس اول میکروتیر دو سر در گیر را با بهره گرفتن از یک مدل خطی تقریبی تعیین و صحت نتایج خود را با نرم افزار المان محدود برای تیر سه بعدی بررسی نمودند.
مجاهدی و همکاران [۴۴] ناپایداری کششی استاتیکی میکروتیرهای تحریک شده با میدان الکتریکی را با بهره گرفتن از روش اغتشاشات هموتوپی بررسی‌کرده‌اند.
تاثیر عوامل مختلف بر روی ارتعاشات میکرو و نانو تیرها توسط محققین مختلف بررسی شده است. یونس سازه‌های میکرو را با در نظر گرفتن میرایی ترموالاستیک بررسی کرده است[۴۵]. همچنین نایفه و یونس تأثیرمیرایی لایه هوا را بر فرکانس ارتعاشات مطالعه کرده‌اند[۴۶]. اثر تغییر میدان الکتریکی در کناره‌ها^[۴۳] و اثر تنش پسماند^[۴۴] در ارتعاشات توسط مقیمی زند و همکاران بررسی شده است[۴۷]. تاثیر نیروهای کزیمیر و واندروالس بر روی ارتعاشات و ناپایداری کششی به طور جداگانه برای سازه های میکرو [۴۸-۵۰] و نانو [۲۷] الکترومکانیکی بررسی شده است.

پیشرفت‌های انجام شده در زمینه سنسورها

تکنیک‌های زیادی برای حس کردن جرم خارجی کشف‌ شده ‌است. روش حس استاتیکی یکی از این‌هاست. این روش براساس خیز جابجایی میکروسازه (معمولا تیر یکسرگیردار) می‌باشد تا مقدار جرم اضافه شده روی سطح سازه را اندازه‌گیری کند. با این حال چنین تکنیک‌هایی حساسیت بالایی را برای تشخیص میسر نمی‌سازند. چرا که خیز تیر معمولا خیلی کم است تا از میزان اغتشاش قابل تشخیص باشد. یکی از این روش‌ها برای بهبود بخشیدن به میزان حساسیت استفاده از تکنیک حس دینامیکی است. در این تکنیک، سازه نزدیک فرکانس طبیعی اساسی (در رزونانس اولیه) خودش مجبور به نوسان می‌شود. با جذب شدن ماده‌ای خاص، فرکانس طبیعی تیر کاهش می‌یابد. این تغییر در فرکانس به جرم ماده مربوط می‌شود.
در ادامه خلاصه‌ای از ادبیات کارهای انجام شده در زمینه دینامیکی حسگرها مرور خواهد شد.
توا و همکارانش (۲۰۰۶) [۵۱] یک حسگر جرمی ساخته شده از تیر یکسرگیرداری که الکترواستاتیکی تحریک شده امتحان و بررسی کردند.
باتیستن (۲۰۰۱)، [۵۲] مجموعه‌ای از هشت میکرو تیر را برای شناسایی ماده شیمیایی ارائه کرد. حلقه بسته فازی برای دنبال کردن تغییرات فرکانس طبیعی تیر، بخاطر حضور انواع مختلف مواد تجزیه شونده استفاده شد (مود دینامیک). همزمان اطلاعات خمشی تیر استخراج شدند (مود استاتیک) و مطابقت خوبی برای نتایج هر دو سنجش دینامیکی و استاتیکی نشان‌ داده ‌شد.
ویلارویا (۲۰۰۶) [۵۳] طراحی و پیاده‌سازی آرایه‌ای از تیرک‌ها را برای حسگر ارائه کرد. آرایه به مدار مکمل نیمه‌رسانا اکسیدفلز^[۴۵] وصل شده، و تیرک‌ها الکترواستاتیکی حرکت داده شده تا رزونانس کنند و جریان جابجایی بین تیر و الکترود محرک را ثبت کنند.
کیم (۲۰۰۶) [۵۴] عملکرد حسگر رزوناتور خازنی را با حسگر پیزوالکتریک در شناسایی جرم مقایسه کرد و متوجه شد حسگر خازنی کمتر تحت تأثیر اغتشاش از خود عکس‌العمل نشان می‌دهد.
اِکینسی (۲۰۰۶) [۵۵] رزوناتور حسگر جرمی دو سرگیردار در مقیاس نانو ارائه کرد.
برگ و همکاران(۲۰۰۶) [۵۶] پیرامون عملکرد حسگر جرمی مرتعش الکترواستاتیک برای شناسایی ملکول‌های زنده تحقیق کردند. حسگر شامل یک میکروتیرک شیاردار می‌شد. ملکول‌های بیولوژیکی داخل کانال تزریق می‌شدند. در نتیجه اتصال این ملکول‌ها به دیواره داخلی کانال، فرکانس طبیعی تیر تغییر کرد که به خاطر تمرکز توده ملکول‌ها بود.
ویکولسکو(۲۰۰۵) [۵۷] طراحی، ساخت و تست‌های آزمایشگاهی میکروتیر گاز-حس‌کن^[۴۶] را انجام داد. نیروی الکترواستاتیک برای تحریک و ماده پیزو‌رسِسیتیو برای حس‌کن استفاده ‌شد.
لوچون(۲۰۰۶) [۵۸] از رزوناتور میکروتیر یکسرگیردار برای حس‌کن ماده شیمیایی استفاده کرد. اثر ضخامت پوشش پلیمر روی حساسیت سنسورها بررسی شد. در این کار نشان‌ داده ‌شد وقتی ضخامت پوشش زیاد می‌شود، حساسیت بالا می‌رود اما در همان زمان نویز فرکانسی و زمان پاسخ افزایش می‌یابد. حد بهینه‌ای برای ضخامت پوشش وجود دارد بطوری که بالاتر از آن حسگر احتمالا عمل نمی‌کند.
در کنار روش‌های رایج قدیمی که برای تحریک سنسور مرتعش در رزونانس اولیه برای شناسایی جرم استفاده می‌شد، تحقیقات دیگری اخیراً گسترش یافته که از رفتار دینامیکی پیچیده‌تر رزوناتورها برای بهبود بخشیدن به کارایی آنها بکارگرفته‌ می‌شود. خیلی از این تحقیقات تأثیر بکارگیری مرتبه بالاتر یا مودهای پیچشی ارتعاش در میکرسازه‌ها برای بهبودیافتن حساسیت سنسورها را نشان داده است. قتسار (۲۰۰۷) [۵۹] نشان داد، حساسیت میکروسازه به جرم اضافه شده از لایه فلز طلا، مرتبه بزرگی مودهای اول و هفتم ارتعاش را بهبود می‌بخشد. همچنین آنها یک رابطه خطی بین حساسیت به جرم اضافه شده و مربع عدد مود ارتعاش پیدا کردند. شاروس(۲۰۰۴) [۶۰] با آزمایش نشان داد، حساسیت میکروتیر یکسرگیردار برای حسگر جرمی با بزرگی مرتبه یک می‌تواند افزایش یابد، اگر مودهای خمشی و پیچشی ارتعاش به‌جای مودهای خالص خمشی استفاده شوند.
سیتلین (۲۰۰۵) [۶۱] به طور تحلیلی ثابت کرد حساسیت میکرو تیر یکسرگیردار به جرم اضافه شده در مودهای نوسانی مرتبه بالاتر افزایش می‌یابد.(مثلا مود چهارم به جای مود اول) با این وجود، او این حقیقت را آشکار ساخت که حساسیت تیر به جرم اضافی در مکان‌های مختلف طول تیر و در مودهای ارتعاشی مختلف نیز فرق می‌کند.
به خاطر اینکه نانولوله‌های کربنی دارای خواص متمایز است که ممکن بود به منظور توسعه نسل بعدی از سنسور مورد بهره ‌‌برداری قرار بگیرد، در سال ۲۰۰۶ سینها و همکارانش [۶۲] به بررسی متمایز از خواص فیزیکی، الکترونیکی، مکانیکی CNT^[47] ها پرداختند. انگیزه اصلی آنها در این بررسی، برجسته کردن تحقیقات آینده و توسعه دادن زمینه کار با حسگرهای CNT برای برنامه‌های کاربردی بوده و همچنین چالش های فنی در ارتباط با سنسورهای CNT، ذکر شده است.

اهداف پژوهش و سازماندهی

با توجه به گفته‌های فوق‌الذکر، بیشتر کارهای قبلی روی بهبود حساسیت حسگرها متمرکز شده ‌است. اما توجه کمتری به تحقیق پیرامون کارکردهای دلخواه آنها شده است، که می‌تواند با بهره گرفتن از مزیت‌های فن‌آوری NEMs محقق شود. هدف اصلی‌ از این پژوهش استفاده از ویژگی‌های دینامیکی منحصر بفرد حسگر نانولوله‌کربنی برپایه نانو الکترومکانیک^[۴۸] با تحریک الکترواستاتیک است، تا به سنسورهای دلخواه و هوشیارتری دست ‌‌یابد.
سایر اهداف در مسیر پژوهش حاضر را می‌توان به صورت زیر معرفی نمود:

• • تحلیل سیستم‌های غیرخطی نانو الکترومکانیک با روش تحلیلی برای بعد مکان و روش عددی برای بعد زمان و بدست‌آوردن فرکانس طبیعی آن‌ها وابسته به تغییرات ولتاژ:

۱- با هدف ارائه مدلی که به بهترین نحو و با کمترین خطا رفتار ارتعاشی سیستم را حول موقعیت تعادل استاتیکی بخوبی پیش‌بینی کند.
۲- با تحلیل پایداری بتوان محدوده پایداری سیستم را در مقایسه با مودشیپ^[۴۹]‌های تقریبی کارهای گذشته هرچه دقیقتر تشخیص داد و شدت واگرایی حل عددی مساله را در نزدیکی‌های نقاط ناپایداری کششی کم کرد.

• • بدست آوردن شکل مود متعامد از حل معادله مشخصه ماتریس شرایط مرزی همگن

• • تحلیل دینامیکی نانولوله‌کربن وقتی در نقش نانو سوییچ الکترومکانیکی بکارگرفته می‌شود.

• • بررسی رفتار غیرخطی نانوتیرهای حسگر تحریک‌شده با میدان الکتریکی که نسبت به امکان حضور ذره محرک خارجی در مکان‌های مختلف طولشان حساس هستند.

• • ضرورت استفاده از تئوری غیر محلی و بررسی تاثیر پارامتر غیرموضعی روی ولتاژ تحریک و وابستگی شکل مود‌های خمشی تیر به پارامتر غیرموضعی و ولتاژ الکتریکی

فصل دوم :
مدلسازی مسأله

استخراج معادله حاکم بر مسأله

برای مدلسازی کار حاضر از تئوری تیر اویلر برنولی^[۵۰] استفاده می‌شود. درنظرگرفتن چنین فرضی به خاطر آشکار بودن دو دلیل کلی است. اولاً چون از مدل تیرها برای نانولوله استفاده می‌شود، و ثانیاً چون نسبت طول به ضخامت نانوسوییچ نسبتاً بزرگ است.
در شکل ‏۲‑۱ یک نمونه المان از تیر مدل شده براساس تئوری اویلر-برنولی نشان داده‌ شده ‌است.
شکل ‏۲‑۱: المان تیر اویلربرنولی
معادله تعادل در راستای عرضی را می‌توان به شکل زیر بیان نمود:

‏۲‑۱

تلفات انرژی کم: تلفات ورودی یک سوییچ مربوط به میزان کارایی آن در انتقال سیگنال است. در سوییچ‌ها تلفات فقط هنگام عبور سیگنال و یا وقتی سوییچ در حالت روشن قرار دارد مطرح می‌شود. این تلفات بر حسب ضریب عبور سیگنال، بر مبنای دسیبل، میان ترمینال‌های ورودی و خروجی مدار تعریف می‌شود. معمولاً کاهش تلفات برای طراحی سوییچها بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد. با افزایش فرکانس سوییچها تلفات انرژی در سیستم کاهش می‌یابد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

اما استفاده از نانوسوییچ‌ها موانعی را نیز در بر دارد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
نیاز به ولتاژ بالای راه‌اندازی
تأخیر در پاسخ سیستم: نانوسوییچ الکترواستاتیک با معلق شدن نانولوله تک دیواره و یا چند دیواره بالای الکترود زمین ساخته می‌شود. هنگامی که بین نانولوله و بستر، اختلاف پتانسیل ایجاد می‌شود، نانولوله به طرف الکترود زمین خم می شود و هنگامی که این اختلاف پتانسیل به اندازه کافی بزرگ باشد، با زمین اتصال برقرار خواهد کرد.
برای مثال در شکل ۱-۳ سر نانولوله به الکترود بالایی ثابت شده و روی الکترود پایین معلق است. نیروی الکترواستاتیک باعث می‌شود نانولوله کربنی به طرف الکترود پایینی شتاب بگیرد. موقعی که لبه آزاد نانولوله به الکترود پایین می‌رسد، جریان الکتریکی آغاز می‌شود، و مدار بسته می‌شود. این جریان از مقامت الکتریکی پسخورد^[۱۹] گذشته، و باعث کاهش ولتاژ بایاس^[۲۰] (کاهش نیروی الکترواستاتیک) شده و با این روش مقامت مدار ولتاژ را تنظیم می‌کند تا سوییچ در حالت روشن باقی بماند[۷].

شکل ‏۱‑۳: تصویری از تحریک الکترواستاتیکی CNT Switch درمداری که با منبع ولتاژ و مقاومت فیدبک تنظیم می‌شود.
به علاوه در بررسی نیروهای الاستیک و الکترواستاتیک، برای فاصله هوایی کوچک، در نظرگرفتن نیروهای واندروالس برای درک بهتر رفتار نانوسوییچ، بسیار مهم و ضروری خواهد بود. در این تحقیق به بررسی رفتار استاتیکی و دینامیکی و ارتعاشی نانوسوییچ های الکترواستاتیک پرداخته خواهد شد.

سیستم‌های میکرو و نانو الکترومکانیکی در شناسایی ذره‌ خارجی

پیشرفت‌های اخیر در قطعات میکرو الکترومکانیکی منجر به توسعه حسگرهای جدیدی با ویژگی‌های منحصر بفرد و مشخصه‌ های متمایز و برجسته شده ‌است. بالاخص، حوزه حسگرهای جرمی، که شامل شناسایی گازهای شیمیایی، موجودات میکروبی، شارژهای الکتریکی، و نانوذرات می‌شود، در سالهای اخیر توجه قابل ملاحظه‌‌ای داشته‌است. مسیر بیشتر تحقیقات انجام شده، روی بهبود بخشیدن به حساسیت سنسورها و دستیابی به تشخیص جرم‌های کوچکتر متمرکز شده است. علت این موضوع به خاطر تقاضا برای کاربردهای جدیدی است که نیازمند اندازه‌گیری جرم‌های خیلی کم، در حد جرم ویروس و جرم ملکول‌های DNA می‌باشد. با این حال شاخصه‌های دلخواه دیگر، مثلاً طراحی سنسورهای جدید چندکاره، پاسخگویی سریعتر، قابلیت اطمینان بیشتر و هزینه کمتر، هنوز مورد توجه کافی قرار نگرفته‌اند. ضرورت وجود این مشخصه‌ ها تا حدی است که ساختن این حسگرها امکان‌پذیر شود. مخصوصاً در کاربردهایی، همچون تشخیص مواد منفجره و مواد میکروبی خطرناک. پروژه حاضر تلاشی به سوی این مسیر تحقیق است، تا حسگرهای نوینی را براساس ویژگی‌های دینامیکی منحصربه فرد سیستم‌های نانو الکترومکانیکی مدلسازی و طراحی ‌کند[۸].

تئوری‌های کلاسیک و غیر موضعی

به دلیل وجود نیروهای بین اتمی و بین مولکولی با کوچک شدن ابعاد سیستم ها و قابل مقایسه شدن این ابعاد با فواصل بین ذرات و پارامترهای شبکه بلوری، تئوری های بر پایه مکانیک کلاسیک قادر به پیش بینی رفتار این سیستم ها نیستند. دلیل اصلی این امر آن است که تئوری های کلاسیک از اصل پایستگی انرژی موضعی حاصل می گردند، حال آنکه وجود نیروهای بین اتمی اجازه استفاده از چنین قانونی را به ما نمی دهد و پایستگی انرژی بایستی نه به صورت موضعی بلکه در کل جسم مورد بررسی نوشته شود. تئوری های غیرموضعی با در نظر گرفتن این موضوع توانسته‌اند بسیاری از پدیده‌های مشاهده شده در ابعاد بسیار ریز را که توسط تئوری کلاسیک قابل توجیه نیستند پیش بینی نموده و نتایج حاصل از آنها تطابق خوبی با بسیاری از نتایج آزمایشگاهی داراست.
از آنجا که شناخت معادلات حاکم بر سیستم های میکرو و نانو الکترومکانیکی نقش اساسی در پیش‌ بینی رفتار آنها و تاثیر پارامترهای گوناگون بر عملکرد آنها را داراست و طراحی بهینه این سیستم ها بدون چنین شناختی امکان پذیر نمی‌باشد، استفاده از مدل‌هایی که به بهترین نحو و با کمترین خطا رفتار این سیستم ها را پیش بینی کنند بسیار ارزشمند خواهد بود.
با توجه به کاربرد گسترده میکرو و نانو تیرهای تحریک شده با میدان الکتریکی در سیستم‌های میکرو و نانو الکترومکانیکی، این پژوهش قصد دارد با بهره گرفتن از تئوری غیرموضعی مدلی ارائه نماید که به بهترین نحو رفتار دینامیکی و ارتعاشی این سیستم ها را پیش بینی کرده و خطاهای ناشی از تئوری های کلاسیک را که تا کنون مورد استفاده قرار می‌گرفته اند از میان بردارد.

فصل‌بندی پژوهش

در قسمت ‏۱-۲- به تعریف مفاهیم پایه‌ای و اصلی در چارچوب پژوهش حاضر پرداخته‌ می‌شود. ابتدا پدیده‌ی معمول در سیستم های نانو الکترومکانیک یعنی روش تحریک سازه با بهره گرفتن از میدان الکتریکی و با مدل خازن الکتریکی معرفی می‌گردد. به اهمیت اثر نیروی جاذبه واندروالسی به عنوان نیروهای بین‌ملکولی در برهم‌کنش ملکولی صفحات الکترود تاکید می شود. ضرورت استفاده از تئوری تنش غیرمحلی نسبت به تئوری‌های کلاسیک گذشته آشکار و رابطه بین تنش الاستیسیته محلی و غیرمحلی بدست‌می‌آید. و اساس کار حسگرهای مرتعش در تشخیص جرم خارجی بر پایه پدیده رزونانس و و رفتار غیرخطی آن تحلیل می‌شود.
قسمت ‏۱-۳- مروری بر ادبیات موضوعی دارد. ابتدا با مرور تاریخچه میکرو و نانوسوییچ‌ها، فرایند تکاملی پیشرفت در مدلسازی سوییچ‌ها از مدل‌های گسسته جرم و فنری تا مدل‌های پیوسته، شبیه‌سازی‌های دینامیک ملکولی و نرم‌افزاری و لزوم درنظرگرفتن تاثیر پدیده‌های معمول غیرخطی در سیستم‌های میکرو و نانو الکترومکانیک بر روی رفتار استاتیکی، ارتعاشی و دینامیکی آن‌ها شناخته می‌شود. با بررسی روش‌های حل عددی بکار رفته در کارهای پیشین و ترکیب آنها با متدهای تحلیلی برای بدست‌آوردن پارامترهای نقطه ناپایداری، کارایی، دقت و همگرایی و واگرایی چنین روش‌هایی مقایسه و ارزیابی می‌شوند و تکنیک‌های حسِ (تشخیص) دینامیکی در طراحی، ساخت و تست‌های آزمایشگاهی برای بهبود بخشیدن و بالابردن حساسیت حسگرها و همچنین استفاده از متدهای مختلف الکترواستاتیکی و پیزوالکتریکی در دسته حس‌کننده‌ها معرفی خواهد شد. و در قسمت آخر جایگاه پژوهش حاضر در میان کارهای پژوهشی انجام شده و اهداف سازماندهی شده در مسیر تحلیل مدل مساله بیان می‌گردد.
در فصل دوم مدلسازی مسأله صورت گرفته و معادلات حاکم و شرایط مرزی آن‌ها با بهره گرفتن از تئوری غیرموضعی بازنویسی می‌شوند. همچنین با ارائه یک حل خطی برای معادلات تعادل، وابستگی فرکانس سیستم به ولتاژ الکتریکی اعمال شده بررسی می‌شود.
در ادامه برای تحلیل دینامیکی جابجایی نانوتیر به دو بخش استاتیکی و دینامیکی تقسیم می‌شود. ابتدا حل معادله استاتیکی با بهره گرفتن از دستور حل عددی متلب^[۲۱] انجام شده و ولتاژ و جابجایی استاتیکی متناظر با آن به ازای پارامتر غیرموضعی معین تعیین می‌گردد. سپس با حل مسأله مقدار ویژه و همگن که توصیف‌کننده ارتعاشات حول موقعیت استاتیکی است، مودشیپ و فرکانس طبیعی که تابع ولتاژ استاتیکی و پارامتر غیرموضعی است، استخراج می‌گردد.
فصل چهارم به بررسی پدیده ناپایداری سیستم در حضور ذره جرمی محرک روی نانو تیری ‌می‌پردازد که در حال نوسان یکنواخت و پایدار در ازای ولتاژ معینی است. با ساده سازی مساله واقعی به مدلی ایده‌ال، و استفاده از چندین فرض مهم که پیرامون ارتعاش سازه‌ها تحت بار محرک صورت می‌گیرد، امکان وقوع ناپایداری نانوتیر در زمان مشخصی از حرکت نانوذره بررسی می‌شود.
در ادامه ناپایداری کششی نانوسوییچ نیترید-بور با خاصیت پیزوالکتریک بررسی می‌شود. برای استخراج معادلات تعادل از اصل کار مجازی استفاده شده و با کمک روش عددی مربع‌سازی دیفرانسیلی، مسئله حل می‌شود.
در پایان، به‌نتیجه‌گیری، جمع‌بندی و میزان موفقیت مسیر سازماندهی شده تحقیق حاضر از نقطه‌ای که ایده پژوهش شکل گرفت، صحت مدلسازی وتحلیل‌های ریاضی و فیزیکی سیستم بررسی شد تا اینکه نتایج عددی نهایی حاصل شوند، پرداخته خواهد شد.

مفاهیم پایه و اصلی

تحریک الکترواستاتیک در میدان الکتریکی

همانطور که در شکل زیر مشاهده می شود یک مجموعه میکرو/نانو تیر تحریک شده با میدان الکتریکی متشکل از یک تیر الاستیک در ابعاد میکرو یا نانو با شرایط مرزی مشخص است.که به طور موازی در فاصله معینی از یک صفحه رسانای زمینه که صلب فرض می‌شود، قرار گرفته است. بسته به کاربرد مورد نظر اختلاف پتانسیل V₀، به صورت یکباره یا آرام آرام بین تیر و صفحه زمینه اعمال می شود. این ولتاژ بسته به کاربرد می‌تواند مستقیم خالص و یا دارای یک مولفه متناوب باشد.

شکل ‏۱‑۴: شماتیک سه بعدی میکرو/نانو تیرتحریک شده با مدل خازن در میدان الکتریکی
پس از اعمال ولتاژ به سیستم، بار الکتریکی در تیر و زمینه جریان یافته و بارهای ناهمنام بر روی این دو ذخیره می‌گیردد. در اثر نیروی جاذبه الکتریکی بین بارهای ناهم‌نام نیروی کشش گسترده‌ای به تیر وارد شده و سبب تغییرشکل آن می‌گردد که اندازه جابجایی به مقدار ولتاژ وارده وابسته ‌است.
در شکل ‏۱‑۴ چنانچه تیر به مجموعه خازن‌های بسیار کوچک موازی تقسیم شود، ظرفیت هریک از این خازن‌ها بر واحد طول به صورت زیر خواهد بود:

‏۱‑۱

اگر i جریان، V اختلاف پتانسیل، و q بار الکتریکی هر یک از خازن‌ها باشد، پس انرژی پتانسیل هرخازن برابر خواهد شد با[۹]:

‏۱‑۲

و نیروی جاذبه الکتریکی بر واحد طول از رابطه زیر بدست‌ می‌آید:

با توجه به نامحسوس بودن خدمات مشتریان هنگام خرید احساس ریسک بیشتری می­ کنند.

تصمیم گیری خرید خدمات مالی
مدلهای مختلف فرایند تصمیم ­گیری بوسیله علمای مختلف ارائه شده است. برای مثال مدل شبکه خرید فرایند تصمیم ­گیری را در هشت مرحله خلاصه نموده است. این هشت مرحله عبارتند از: شناخت مشکل، شرح نیاز عمومی، شرح مشخصات کالا، جستجو برای یافتن فروشنده، جمع­آوری و بررسی پیشنهادها، انتخاب فروشنده، سفارش کالا، ارزیابی عملکرد. در مدل دیگری فرایند تصمیم ­گیری خریدار در سه مرحله خلاصه میشود این سه مرحله عبارتند از: جستجوی اطلاعات قبل از خرید، ارزیابی شقوق، ارزیابی بعد از خرید. در مدل دیگری فرایند تصمیم ­گیری در پنج مرحله مرتبط به هم تقسیم ­بندی می­ شود. این پنج مرحله عبارتند از: شناخت مشکل، جستجوی اطلاعات، ارزیابی راهکارها، تصمیم به خرید، ارزیابی بعد از خرید

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ویژگی مشترک همه مدلهای سلسله مراتبی در آن است که همه آنها مدلهای پردازش اطلاعات و یا مدلهای AIDA می­باشند. حروف کلمه ی AIDA مخفف کلمات : آگاهی، علاقه، تمایل و اقدام می­باشد.
در واقع در فرایند تصمیم ­گیری، مصرف ­کننده در ابتدا از وجود کالا یا خدماتی آگاهی حاصل میکند، سپس با توجه به ویژگیهای کالا و توانایی آن در ارضاء نیاز مصرف ­کننده نسبت به مصرف آن علاقمند شده و در قدم سوم با توجه به مزیتهای عرضه­کننده نسبت به رقبا، از خرید آن کالا یا خدمات از عرضه­کننده خاصی تمایل پیدا کرده و در نهایت اقدام و تصمیم نهایی انجام خواهد شد. در واقع بعد از شناخت، مصرف ­کننده وقتی اقدام به خرید میکند که برای او مسلم شود که این محصول نسبت به محصولات مشابه در همان طبقه، تفاوتهایی دارد. (ناصحی فر, ۱۳۸۵)
با توجه به محوریت تحقیق که مشتریان حقوقی می­باشد تلاش­هایی در جهت شناسایی مدلهایی برای مصرف کنندگان حقوقی انجام گرفت که به نتیجه­ مناسبی نینجامید
خدمات بانکداری الکترونیک
از لحاظ تاریخی نخستین فناوری­های مبتنی بر سرویس­های شخصی را در حوزه­ مالی در دهه­ هفتاد مشاهده می­ شود. زمانی که در بانک­ها نخستین خودپردازها ATM نصب شده است. این امر در دهه­ ۸۰ با ارائه­ خدمات تلفن بانک تداوم یافته است. سپس در دهه­ ۹۰ با ورود اینترنت کانال­های توزیع خدمات بانکی بر مبنای عملکرد مبتنی بر وب توسعه یافت. در دهه­ اخیر فناوری­های همراه مانند موبایل بانک عملکرد بانک را مبتنی بر ارائه­­ی خدمات همراه نموده اند. (مقیمی و کیماسی, ۱۳۹۰, ص. ۲۲۵)
در جدول ۲-۳ مهمترین دوره های تحول در نظام بانکداری قابل مشاهده می باشد. (صالح احمدی, ۱۳۹۰)
جدول۳ دوره­ های تحول در نظام بانکداری

دوره

زمان

ویژگی

اول:اتوماسیون پشت باجه

دهه ی ۱۹۶۰

با بهره گرفتن از یارانه­های مرکزی، اطلاعات و اسناد کاغذی تولید شده در شعب، به صورت دسته­ای به مرکز ارسال و شبانه پردازش روی آنها انجام می­ شود. دراین دوره عملیات اتوماسیون تاثیری بر رفاه مشتریان بانک­ها و رقابت بین بانک­ها بر­جای نگذاشت

دوم اتوماسیون جلوی باجه

دهه ی ۱۹۷۰

شعبه در حضور مشتری ثبت الکترونیکی عملیات بانکی را انجام می دهد. انتقال اطلاعات به صورت موثر در بین شبکه ­های بزرگ یارانه­ای و ترمینال­های ورودی و خروجی به وجود آمد. هنوز تمامی کارها توسط کارمندان بانک و از طریق ورود اطلاعات و گردش حسابها به ترمینال­ها صورت می­گرفت و فقط نیاز به استفاده انبوه اسناد کاغذی تا حدودی برطرف شد. نرم افزارهای به­کار گرفته شده در این دوره، کماکان غیر یکپارچه و جزیره ای بودند.

سوم:متصل کردن مشتریان به
حسابهایشان

دهه ی ۱۹۸۰

مشتری از طریق تلفن یا مراجعه به دستگاه خودپرداز و استفاده از کارت هوشمند یا کارت مغناطیسی یا کامپیوتر شخصی به حسابش دسترسی پیدا می­کندو ضمن انجام عملیات دریافت و پرداخت، نقل و انتقال وجوه به صورت الکترونیکی انجام می­دهد .در این دوره هنوز نیروی انسانی در ارائه­ خدمات موثر است و وظیفه ایجاد هماهنگی بین سیستم­های جزیره­ای و نیازهای مختلف مشتریان را به عهده دارد.

چهارم:یکپارچه سازی سیستم ها و مرتبط کردن مشتری با تمامی عملیات بانکی

اواسط دهه ی ۱۹۹۰ تا کنون

کلیه عملیات بانکی، الکترونیکی انجام می­ شود. بانک و مشتریان می­توانند به طور منظم اطلاعات مورد نیازشان را کسب کنند لازمه­ی ورود به این مرحله امکانات و بسترهای مخابراتی و ارتباطی پیشرفته و مطمئن است. به منظور رسیدن به یکپارچگی و ساماندهی سیستم­های مکانیزه­ی بانکی، بانک­ها بر یکی از دو جهت زیر تاکید می­ کنند. تلاش برای استاندارد­سازی نرم­افزاری و سخت­افزاری در سیستم­های کامپیوتری موجود و تلاش برای ایجاد سیستم­های یکپارچه صرف نظر از سیستم­های جزیره­ای گذشته. در این دوره صرفه­جویی واقعی در نیروی انسانی به وجود آمده و پول کاملا حالت الکترونیکی پیدا می­ کند.

تعاریفی از بانکداری الکترونیک