اصل وجود امام لطف است و تصرف امام لطف دیگری است و عدم حضور او از ما می‌باشد.
قوشچی در شرح این عبارت می‌نویسد: «وجود امام لطف است خواه تصرف بکند و خواه تصرف ظاهری نداشته باشد زیرا از حضرت علیA روایت شده است که فرمود: «لایخلو الارض عن قائم لله اما ظاهرا مشهورا أو خائفا مضمورا لئلا یبطل حجج الله و بیناته»و تصرف ظاهری امام لطف دیگری است و عدم تصرف ظاهری از طرف بندگان است به خاطر سوء اختیاری که دارند به جهت این که وی را می‌ترسانند و او را یاری نمی‌رسانند. بنابراین؛ خود مانع این تصرف شده اند»^[۹۰].

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

قوشچی در این که چرا اصل وجود امام لطف است تنها به یک دلیل اشاره می‌کند و آن هم این است که با وجود امام اتمام حجت می‌شود. علامه حلی در کشف المراد سه دلیل بر این مطلب ذکر می‌کند که عبارتند از:
۱٫امام حافظ شریعت است و آن را از تحریف به نقص یا زیادت حفظ می‌کند.
۲٫اعتقاد به وجود امام واین که وی حدود الاهی را اجرا خواهد کرد، مانع از ارتکاب مفاسد و قبایح از سوی مکلفین می‌باشد و سبب ساز حرکت آنها به سوی صلاح و رستگاری است.
۳٫بی تردید تصرف امام لطف است و این تصرف بدون وجود امام محقق نمی‌شود، پس وجود امام مقدمه واجب است و مقدمه واجب هم واجب است، بنابراین اصل وجود امام چون مقدمه واجب است، لطف است^[۹۱].
علامه حلی در شرح عبارت «عدمه منا» تحقیق جالبی را مطرح کرده است.وی چنین آورده است:
«لطف بودن امامت بر سه رکن استوار است:
۱٫لطفی که بر خدا واجب است و آن عبارت است از آفریدن امام و قدرت و علم دادن به او و تصریح به اسم و نصب او، و خداوند این کار را کرده است.
۲٫لطفی که بر خود امام واجب است و آن عبارت است از قبول این مسؤولیت، و او این کار را کرده است.
۳٫لطفی که بر مردم واجب است و آن این است که از امام اطاعت کنند و او را یار ی رسانند. این رکن سوم محقق نشده است.
بنابر این منع لطف کامل از طرف مردم است و لطفی که بر خدا و امام واجب بوده است آنها آن را انجام داده اند»^[۹۲].

۲-۷-۷-۱٫ ایراد قوشچی:

قوشچی می‌گوید: «ما نمی‌پذیریم که وجود امام بدون تصرف لطف باشد. اگر گفته شود هنگامی که مکلف به وجود امام اعتقاد داشته باشد از ظهور و تصرف او همواره بیمناک است و در نتیجه از قبایح اجتناب می‌کند، در جواب می‌گوییم اگر کسی به وجود چنین امامی اعتقاد نداشته باشد و تنها بر این باور باشد که در آینده امامی به وجود خواهد آمد (همانگونه که بیشتر اهل سنت قائل هستند) برای جلوگیری از ارتکاب قبایح کافی است (و لازم نیست که مانند شیعه به امامی که وجود دارد و غایب است، معتقد بود). اگر فردی از وجود حاکمی که در شهر پنهان است به گونه ای که هیچ کار و تصرفی نیز نمی‌تواند بکند، بترسد و مرتکب قبایح نشود هم چنین از حاکمی که الان در شهر نیست و بعدا از سوی سلطان به شهر خواهد آمد نیز بیمناک است و مرتکب قبایح نمی‌شود و این ترس، ترس از معدوم نیست که صحیح نباشد، بلکه ترس از «موجود مترقب» است؛ همان طور که ترس اول، ترس از «ظهور مترقب» میباشد»^[۹۳].

۳-۷-۷-۱٫ نقد بر قوشچی:

همان طور که روشن است؛ قوشچی، دلیل دوم علامه حلی بر لطف بودن اصل امام را که پیش از این به آن اشاره شد،رد کرده است.
بر فرض صحت این رد، علامه حلی دو دلیل دیگر نیز بر لطف بودن اصل امام مطرح کرده بود که این سخن قوشچی آن دو دلیل را رد نمی‌کند و یکی از آن سه دلیل برای اثبات لطف بودن امام کفایت می‌کند. هم چنین قوشچی دلیلی (اتمام حجت) را که خودش در تقریر سخن قوشچی و در بیان علت لطف بودن اصل وجود امام آورد، را رد نکرده است.
منشا توهم و اشکال قوشچی این است که اهل سنت امامت را در عمل منحصر به سلطنت ظاهری کرده‌اند و حال آن که در تعریف امامت روشن شد که امامت ریاست دینی و دنیوی است و این تعریف بین شیعه و سنی اتفاقی است. امامت، مانند نبوت یک منصب الاهی است، همان طور که نبوت گاهی با سلطنت و حکومت ظاهری جمع می‌گردد و گاهی هم از سلطنت ظاهری جدا می‌شود ولی نبوت به حال خود باقی است، امامت نیز هم چنین است.

۲٫ بخش دوم:
امامت در قرآن از منظر محقق طوسی و فاضل قوشچی

۱-۲٫ فصل هشتم:
آیه ولایت

یکی از آیاتی که در باور شیعه بر امامت و ولایت بلافصل حضرت علیA پس از نبی مکرم اسلام دلالت دارد، آیه ۵۵ سوره مائده است که در میان شیعه به آیه ولایت معروف است. خداوند در این آیه می‌فرماید:
«اِنَّما وَلِیُّکُم اللهُ وَ رَسُولُه وَ الذینَ آمَنُوا الذینَ یُقِیمُونَ الصَّلاهَ وَ یُؤتُونَ الزَّکاهَ وَ هُم رَاکِعُونَ»^[۹۴]
«همانا ولیٌ شما تنها خدا و فرستاده او و کسانی هستند که به خدا ایمان آوردند کسانی که نماز را به پا می‌دارند و زکات می‌دهند در حالی که در رکوع هستند».
خود ائمهF برای اثبات ولایت و خلافت بلا فصل امام علیA به این آیه استشهاد می‌کردند. نمونه هایی از این استشهادات از امام علیA^[95] و امام صادقA^[96] و امام هادیA^[97] در منابع شیعه موجود است.
هر چند در منابع روایی شیعه احادیثی وارد شده است که مضمون این آیه تنها برای حضرت علیA رخ نداده است، بلکه برای همه ائمه اطهار اتفاق افتاد و همه مصداق این آیه هستند به عبارت دیگر این آیه برای اثبات «امامت عامه» می باشد^[۹۸]، ولی چون اصل و اساس اختلاف شیعه و اهل تسنن در نخستین خلیفه پس از رسول اکرم۶ است، لذا برای اثبات ولایت و خلافت ایشان به این آیه تمسک می‌شود.
قوشچی، در عین حال که می‌پذیرد شأن نزول این آیه حضرت علیA می‌باشد، ولی بر استدلال شیعه دو اشکال می‌گیرد و بر این باور است که این آیه مدعای شیعه را اثبات نمی‌کند. سید هاشم بحرانی در کتاب غایه المرام، ۲۴ حدیث از طریق عامه نقل کرده است که مفاد این روایات نشان می‌دهد که شأن نزول این آیه حضرت علیA می‌باشد و ۲۹ حدیث نیز از شیعه نقل کرده است^[۹۹].
در این قسمت؛ ابتدا بیان محقق طوسی ذکر می‌شود و سپس تقریر قوشچی نقل شده و پس از آن ایرادات قوشچی مطرح و نقد و بررسی می‌شوند.

۱-۱-۲٫ بیان محقق طوسی:

محقق طوسی پس از آن که با دو دلیل عصمت و سیره رسول اکرم۶ انتصابی بودن امام و جانشین پیامبر را اثبات می‌کند^[۱۰۰]، میگوید: از میان نصوصی که بر امامت بلافصل علیA پس از رسول خدا دلالت دارد، آیه ولایت است؛ زیرا اوصافی که در این آیه ذکر شده است، تنها در حضرت علیA جمع شده است.^[۱۰۱]

۱-۱-۱-۲٫ تقریر قوشچی:

قوشچی سخن محقق طوسی را این گونه تقریر می‌کند^[۱۰۲]:
به اتفاق مفسرین شأن نزول آیه، حضرت علیA است. این آیه هنگامی نازل شد که حضرت علیA در رکوع نمازش، انگشتری خود را به بینوا و سائل داد.
انّما به دلیل نقل و استعمال بر حصر دلالت دارد.
ولیّ گاهی به معنای ناصر و گاهی به معنای متصرف در امور و اولی در تصرف به کار می‌رود؛ مانند زمانی که گفته می‌شود: برادر زن ولی اوست یا حاکم ولی کسی است که ولی ندارد و هم چنین در عبارت ولی دم؛ روشن است که در همه این موارد، ولی به معنای اولی در تصرف به کار رفته است.
در این آیه ولیّ به معنای دوم (اولی در تصرف) به کار رفته است؛ ولایت در این آیه به دلیل وجود حصرنمی تواند به معنی نصرت باشد؛ زیرا به دلیل آیه «المُؤمِنُونَ وَ المُؤمِناتُ بَعضُهم اَولِیاءُ بَعضٍ»^[۱۰۳] همه مؤمنین باید ناصر و یاری دهنده همدیگر باشند و دلیلی ندارد که ولایت بدین معنی در برخی از مؤمنین، منحصر گردد.
ولیّ به این معنی همان امام است.
چون اوصاف مذکور در آیه، تنها در علیA جمع شده است پس فقط او شایسته امامت است.

۲-۱-۱-۲٫ اشکال اول قوشچی^[۱۰۴]: (در معنای ولایت)

ولیّ در این آیه به معنای اولی در تصرف نیست؛ زیرا:
دلیل اول: سیاق آیات^[۱۰۵]
در آیه ما قبل که می‌فرماید: «یا اَیُّها الذینَ آمَنُوا لاتَتَّخِذُوا الیَهُودَ وَ النَصاری اولیاء بَعضُهم اولیاءُ بَعضٍ»^[۱۰۶]
ولی به معنای ناصر و مولی و محب می‌باشد؛ زیرا ولایت یهود و نصاری که در این آیه نهی شده است به معنای تصرف و امامت نیست؛ بلکه مراد از آن نصرت و محبت می‌باشد. هم چنین ما بعد این آیه هم که می‌فرماید:
«وَ مَن یَتولّی اللهَ وَ رَسُولَه و الذینَ آمَنُوا فانَّ حِزبَ اللهِ هُمُ الغالِبُونَ»^[۱۰۷] تولی به معنی محبت و نصرت است نه امامت.

برخی کارکنان به اهداف و ارزش های سازمان، بسیار پایبند هستند و برای تحقق اهداف سازمانى، بسیار تلاش مى کنند و علاقه بسیارى به حفظ عضویت در سازمان دارند. این نوع تعهد را تعهد عاطفی می نامند. در این حالت، فرد به این دلیل در سازمان می ماند که به رسالت وجودی(مأموریت)، ارزش ها و اهداف آن، احساس و نگرش مثبتی دارد. فرد در سازمان می ماند تا اهداف و ارزش هاى مذکور را که باور عمیق به آن دارد، تحقق بخشد. کارمندانی که تعهد عاطفی بیشترى دارند، به ارزش هایشان بیشتر پایبند هستند و خود را به تحقق اهداف سازمان متعهد می دانند. (Sinclair & et al.2006)

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۴-۱-۳)تعریف تعهد هنجاری:

فرد به دلیل فشار هنجارها و اخلاقیات در سازمان می ماند. فرد به دلیل اینکه دیگران (به دلیل احساسات همکاران، توجه به کارفرما) درباره ترک سازمان قضاوت هایى درباره اش می کنند، سازمان را رها نمی کند. (Wiener,1982)
آلن و میر (۱۹۹۷) تعهد هنجاری را احساس تکلیف برای ادامه همکاری با سازمان تعریف کرده‌اند.

۲-۴-۱-۴)تعریف تعهد مستمر

تعهد مستمر، محصول فرایندهای حسابگران های است که یک کارمند به وسیله آنها، منافع متعددی مانند حقوق بازنشستگی و مستمری، ارشدیت، مرتبه و موقعیت اجتماعی و دسترسی به شبکه های اجتماعی را کسب می کند. این منافع با خروج کارمند از سازمان، از بین خواهد رفت. براساس یافته هاى پژوهش هاى اخیر، تعهد مستمر از سازه های فرعی میزان ایثار و فداکاری شخصی در ارتباط با ترک سازمان، و فقدان گزینه های جایگزین تشکیل شده است (Meyer, Stanle Herscovitch & Topolnytsky, 2002: 23, Powell & Meyer, 2004: 159)
در واقع فرد به این دلیل در سازمان می ماند که بر اساس تحلیل هزینه منفعت نتیجه می گیرد که نیاز دارد بماند.(Meyer and Allen, 1991)

۲-۴-۲)اهمیت تعهد سازمانی

تعهد و پایبندی می‌تواند پیامد‌های مثبت و متعددی داشته باشند.کارکنانی که دارای تعهد و پایبندی هستند، نظم بیشتری در کار خود دارند، مدت بیشتری در سازمان می مانند و بیشتر کار می‌کنند.مدیران باید تعهد و پایبندی کارکنان به سازمان را حفظ کنند و برای این امر باید بتوانند با بهره گرفتن از مشارکت کارکنان در تصمیم گیری و رفاهم کردن سطح قابل قبولی از امنیت شغلی برای آنان، تعهد و پایبندی را بیشتر کنند. (Morhad and Garifin, 1995)
باقری و تولایی ) ١٣٨٩ ( به بررسی تاثیر تعهد سازمانی کارکنان بر عملکرد سازمان پرداخته و به این نتیجه دست یافتند که تعهد سازمانی کارکنان میتواند احساس رضایت، تعلق، وابستگی و دلبستگی آن ها به سازمان، عملکرد شغلی مطلوبتر، کاهش خروج کارکنان از سازمان، رفتار اجتماعی فعال، عدم غیبت از کار، نوع دوستی و کمک به همکاران و کاهش استرس شغلی و نیز موفقیت های مالی وافزایش اثربخشی و بهره‌وری سازمان را به همراه داشته باشد.
همچنین تعهد سازمانی فراوان موجب افزایش بروز رفتارهای شهروندی سازمانی مى گردد. تعهد سازمانی
(تعلق عاطفی که یک فرد به سازمان احساس می کند(به نحو معناداری با برخی از جنبه هاى رفتار
شهروندی سازمانی ارتباط دارد. افراد متعهد به سازمان، فداکاری، ملاحظه و وظیفه شناسی بیشتری
نشان می دهند. نحوه جامعه پذیری سازمانی فرد و قراردادهای روانشناختی، تأثیر زیادى در ایجاد
تعهد هنجاری دارد. قراردادهای روانشناختی، بیانگر ادراک فرد از شرایط مبادله متقابل بین وی و
سازمان است، یعنی فرد تصور می کند که چه چیزی به سازمان می دهد و در مقابل از سازمان چه انتظاراتی دارد(Shore et al.,2004)
هر چقدر این انتظارات بیشتر برآورده شود، تعهد بیشتر است.

۲-۵)عجین شدن با شغل

لالر (۱۹۹۶) معتقد است که بسیاری از مدیران دریافته اند که مزیت رقابتی پایدار سازمان‌ها، در گرو سرمایه های انسانی و کارکنانی است که با کارشان عجین شوند و نیل به اهداف سازمان را با تحقق اهداف فردی خود همسو بدانند تا مجموعه ی سازمان بتواند در محیط کسب و کار رقابتی جهان موفق شود.
این باور نیز وجود دارد که کارکنان با عجین شدگی شغلیِ بالا احتمالاً توجه، زمان، انرژی و منابع در دسترس خو د را برای انجام وظایف کاری شان به بهترین نحو ممکن، به کار می گیرند.
زنگ و زانگ(۲۰۰۹) معتقدند که عجین شدن شغلی ارتباط مستقیم و غیرمستقیمی با عملکردهای کاری دارد.

۲-۵-۱)تعاریف عجین شدن شغلی:

تاکنون عجین شدن شغلی با تعاریف و روش های متعددی در مجموعه ی مطالعات،تعریف شده است)بون و همکاران، ۲۰۰۷، ۹۴۲) از نظر کانانگو (۱۹۸۲) عجین شدن(آمیختگی ) با شغل منعکس کننده ی حالت شناختی هویت یابی روان شناختی فرد با شغلش است)کاترینلی و همکاران، ۲۰۰۸، ۳۵۵)؛ یعنی، حدی که کار یک فرد در مرکز توجهات زندگی او قرار گیرد وبه عقیده ی دوبین(۱۹۵۶ و ۱۹۶۸) “درجه ای است که فرد جایگاه کلی شغلی خود را به عنوان مهم ترین منبع ارضای نیازهای اصلی اش درک می کند.”
لوداهل و کجنر(۱۹۶۵) نیز، عجین شدن شغلی را به عنوان”درجه ی اهمیت شغل برای خود انگاره ی کلی یک فرد” تعریف کرده اند.
بنابراین، به نظر می رسد عجین شدن شغلی از سویی با خود انگاره ی فردی و درک افراد از آن چه، در زندگی مهم است و از سوی دیگر با ویژگی های سازمانی ارتباط دارد(موینیهان و پندی ، ۲۰۰۷، ۸۰۸)اعتماد از نقشی محوری در ایجاد، توسعه و بقای هر سازمانی برخوردار است . اهمیت فزاینده اعتماد در سازمان، ریشه در این واقعیت دارد که به منافع گسترده ی متقابلی برای افراد، گروه ها و، سازمان‌ها منتهی می شود؛ از این رو، باید محور هر فعالیت سازمانی قرار گیرد(چوغتای و باکلی، ۲۰۰۹، ۵۷۵)
هر چند عجین شدن شغلی بیانگر تمایل یک فرد است؛ ولی یک رفتار نبوده و در عین حال ارتباط بالایی با رفتار دارد. پژوهش ها نشان داده اند که عجین شدن شغلی رابطه مستقیم یا غیرمستقیمی با عملکردهای کاری دارد(کانانگو، ۱۹۸۲ ؛ به نقل از : زانگ، زنگ و وی،۲۰۰۹، ۲۰۰) هم چنین، نتایج پژوهش ها نشان داده اند که عجین شدن شغلی، از سویی به عکس اعتیاد به کار، با سلامتی رابطه ای مثبت و از سوی دیگر، همانند اعتیاد به کار، هر دو با عملکرد شغلی رابطه ای مثبت دارند.(قلی پور، ۱۳۸۷، ۹۳)

۲-۵-۲)عجین شدن با کار و تعهد سازمانى

به اعتقاد اسکات و همکاران( ۱۹۹۷) عجین شدن با کار، اعتقاد هنجاری درباره ارزش کار در زندگی شخصی و ارزش قائل شدن ذاتی برای کار است. عجین شدن با شغل میزان علاقه واشتغال فرد به کار به لحاظ ذهن ، شناختى و روانشناختى واهمیت خاص شغل براى وى است. (Paullay & et al., 1994)
وقتی فرد با کار خود عجین می شود، از کار خود لذت می برد و خسته نمی شود. یک فراتحلیل با نمونه ۲۷۹۲۵نفر برگرفته از ۸۷ بررسى نشان داد که عجین شدن با شغل، با متغیرهایی مانند تعهد سازمانی، رفتارهای شهروندی سازمانی، انگیزش و عملکرد، رابطه مثبت و با غیبت وترک خدمت رابطه منفی دارد. (Brown, 1996, Diefendorff & et al.,2002)

جدول۲-۱) خلاصه ای از مطالعات استنباط سایبرلوفینگ به عنوان یک مخرب رفتار

نام محقق
سال تحقیق
ماهیت سایبرلوفینگ / سایبراسلکینگ
پیامد منفی سایبرلوفینگ

Armstrong, Phillips, & Saling,

۲۰۰۰

استفاده از اینترنت

اعتیاد به اینترنت

Malachowski

۲۰۰۵

سایبرلوفینگ

شایع ترین دلیل حواس پرتی در کار

Scheuermann & Langford

در طول قرن بیستم ،همواره با تحول اساسی و بنیادین در تمام بخش های سیاسی ،اقتصادی و اجتماعی خلیج فارس ،کشورهای عربی این منطقه با پدیده مهاجرت اقوام و افزایش ارتباطات رو به رو شدند . ساختار کشورهای عربی به ویژه در نیمه دوم قرن بیستم پس از بالا رفتن قیمت نفت ،به شدت دچار تغییر شد .جمعیت های جدید مهاجر ،فرهنگ ها،آرمان ها و حتی بافت جمعیتی،زبان و نژاد تازه ای را به کشورهای عربی منتقل کرده اند در کشورهای حاشیه ی غربی و جنوبی خلیج فارس مانند کویت ،قبایل و خانواده های حاکم بر آنها در راس هرم جامعه قرار دارند و از بالاترین سطح رفاه و ثروت فراوان برخوردارند . عرب های سکن در این کشور ،در جامعه خود مورد احترام بوده و معمولا از نظر اقتصادی تامین و مرفه هستند . جمعیت های مهاجر زیادی از از سایر کشورهای جهان به خصوص ایران در کویت زندگی می کنند و البته این گروه های جمعیتی در پایین ترین طبقات اجتماعی قرار دارند .
در قرن بیستم منطقه خلیج فارس شاهد تحولات عظیم مهاجرت بوده است . عمده این مهاجرت ها ناشی از رشد صنایع ،گسترش صنعت نفت ،ارتباطات و رشد و توسعه شهرنشینی بوده است .طرح های مهمی که در صنعت شیلات و کشتی سازی در قرن بیستم در کویت به وقوع پیوست که موجب جذب مهاجرینی از بنادر ساحلی ایران به ویژه از بوشهر،گردید .
نکته قابل توجه این است که مسیرهای مهاجرت در منطقه خلیج فارس در قرن بیستم،بیشتر از سمت کرانه های شمالی یعنی ایران به کرانه های حنوبی یعنی شیخ نشین های کویت و بحرین و قطر و امارات صورت گرفته است . به نظر میرسد دلیل اصلی این مهاجرت ها، دست یابی به شغل ، رفاه بیشتر توسط مهاجرین بوده است .در این میان نفت باعث تغییر نظام اقتصادی و اجتماعی شده است .
ایرانیان رکن اساسی نیروی کار ارائه شده در کشور کویت رااز زمان های گذشته تا به حال، تشکیل داده اند . این مسئله تا آنجا پیش رفت که در حال حاضر می توان گفت از مجموع جمعیت کویت ،بیش از ده درصد ایرانی و ایران الاصل می باشند . این عده در بحرین حدود بیست درصد از کل جمعیت جزیره را تشکیل می دهند .اکثر این مهاجرت ها به منظور کسب ثروت به آن سوی دریای پارس انجام گرفته است .(افشار سیستانی،جغرافیای تاریخی دریای پارس، ۱۳۷۶ : ۲۲۶)
در حال حاضر در کویت نیز اتباع ایرانی با مسائل و مشکلات مهاجرتی زیادی رو به رو هستند که علت عمده آن تحولات سیاسی است.
علاوه بر انگیزه های اقتصادی که از مهمترین عوامل مهاجرت ایرانیان به کویت در طول تاریخ بوده است ،عوامل سیاسی و اجتماعی نیز در این زمینه مؤثر بوده اند . بدین معنی که بسته به شرایط خاص سیاسی ، اجتماعی،اقتصادی و حتی فرهنگی ؛ در برهه هایی از تاریخ و تفاوت های موجود در ساختارها و نهاد های مختلف کشورهای واقع در دو سوی آب های خلیج فارس ، مهاجرت ها یی صورت گرفته اند . و در این میان اوضاع اجتماعی و سیاسی ایران در طول قرن نوزده و بیست،نقش اساسی را در پیدایش این مهاجرت ها داشته اند .هر گاه که تحولات و رویدادهای تاریخی خاصی در کشور به وقوع می پیوست ،اقشار کم درآمد برای امرار معاش خود و از سوی دیگر مرفهین به منظور حفظ ارزش پولی سرمایه ی خویش به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس که نیاز مبرم به نیروی انسانی در جهت تحرک اقتصاد خود داشت،مهاجرت می کردند .

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

از اوایل قرن نوزده میلادی، ساختارهای تجاری و نقش ترانزیتی بنادر جنوبی ایران ،دچار دگرگونی هایی شد .ضعف تدریجی دولت قاجار و جنگ های شدید در جبهه های شمالی ،موجب عدم توانایی این دولت در کنترل نواحی جنوبی کشور گردیده بود . اختلاف های مذهبی،فئودالیسم و حکومت خان خانی ،زندگی را برای مردم به ویژه کسبه و بازاریان مشکل ساخته بود .شورش های داخلی و سرکشی عشایر علیه دولت مرکزی سبب گردیده بود که کاروان ها و کالاهای وارده به بنادر در راه خود به بازارهای مصرف داخلی ،همواره در تهدید تجارت و چپاول باشند .نتیجتا عدم امنیت در راه های مواصلاتی،تجار و بازرگانان را به سمت یافتن مکانی امن تر جهت پیشبرد مقاصدشان می کشانید .به دنبال این امر ،بتدریج گروهی از بازرگانان جنوب ایران ابتدا مرکز کار و بعد ها محل سکونت خود را به شهر ها و بنادر آن سوی خلیج فارس ،مانند کویت ،منامه و… منتقل ساختند .
پس از جنگ های هرات و اشغال بنادر جنوبی ایران مانند جزیره خارگ و بوشهر و.. به دنبال عدم امنیت نمایندگان انگلیسی در بنادر،به تدریج دفاتر تجاری خود را از بوشهر و خارگ و خرمشهر به بصره و از آنجا به کویت منتقل کردند .
تا دهه پنجم قرن بیستم میلادی و به دنبال اکتشاف نفت ،مهمترین گروه مهاجران به سرزمین های عربی،ایرانیان و مصریان بودند . ایرانیان عمدتا در پالایشگاه های نفتی به عنوان نیروی کار ساده استخدام میشدند. در سال ۱۹۲۷م،ایرانیان به تنهایی ۴۸ درصد از مجموع مهاجران کویت را تشکیل میدادند اما به تدریج این نسبت کاهش یافت و به طوری که در سال ۱۹۳۷م،به ۴۲ درصد و در سال ۱۹۴۷م،به ۲۲ درصد رسید .با وجود این مهاجرین ایرانی تا سال ۱۹۴۲م،اکثریت جمعیت مهاجران را تشکیل می دادند و تنها پس از این سال بود که ایرانیان بعد از مهاجران عراقی ،در جایگاه دومین اقلیت مهاجر به کویت قرار گرفتند .شایان ذکر است که ایرانیان تا سال ۱۹۵۵م،پر جمعیت ترین گروه مهاجر غیرعرب ساکن در کویت را تشکیل می دادند .(زنده بودی، ۱۳۹۲ : ۶۸)
این ایرانیان مهاجر در شیخ نشین ها توانستند با بیش از یک قرن تلاش بی دریغ خود ،مؤسسات و نهادهای تجاری قدرتمندی را در این کشورها پایه گذاری کنند و در نهایت برای حفظ این دستاوردها تابعیت این شیخ نشین ها را که همگی در طول قرن بیستم حیات سیاسی خود را آغاز کردند ،پذیرفتند . این گروه های جمعیتی با وجود پذیرش ملیت جدید ،پس از گذشت یک قرن و نیم اقامت در کشورهای عربی کرانه های جنوبی خلیج فارس ،ارتباط خود را با ایران حفظ کرده و هنوز به زبان فارسی سخن می گویند . ایرانیان مهاجر جدیدتری که وارد این کشورها می شوند ،از حمایت مالی و معنوی ،همین خانواده های ایرانی برخوردار میشوند .همین ایرانی گرایی بوده که امروزه اعراب آنان را «ایرانی-کویتی» می خوانند .(ایرج افشار ، ۱۳۷۶ : ۲۳۱)
متقارن با قدرت گیری رضاشاه در ایران ،کویت نیز اندک اندک رو به ترقی می رفت. اما با افزایش نفوذ انگلیس بر کویت ،وضعیت و آمارایرانی های ساکن در آن که حدودا به ده هزار نفر می رسیدند ،سیر نزولی پیدا کرد . انگلیسی ها نفوذ خود را بعد از جنگ جهانی اول در کویت توسعه دادند و در این میان با حمایت از اعراب و اجحاف بر ایرانیان سعی در تقویت اختلاف میان عرب و ایرانی ها را داشتند . (روزنامه حبل المتین ،کلکته،س۳۳،ش۳۱،۲۵ سپتامبر ۱۹۲۵م،۶ مهر ۱۳۰۶ش،صص۱۹-۲۰)
یکی از رویدادهای شگفت انگیز نیمه قرن بیستم در ایران،ماجرای کشف حجاب بود. رضاشاه دستور داد که از ۸ ژانویه ۱۹۳۶م/۱۷ دی ۱۳۱۴ ه ش،هیچ زنی حق بر سر کردن چادر یا روسری را نخواهد داشت.از ۲۱ مارس ۱۹۳۶م/اول فروردین ۱۳۱۵،تشکیلات پلیس ،با ایجاد جو رعب و وحشت،دستور داشت هر زنی را که با حجاب در معابر مشاهده کند،با زور و خشونت چادر از سر او برگیرد .این واقعه در جنوب ایرا ن با جدیت و تعصب شدید،مواجه گردید و معضلات اجتماعی فراوانی را به بار آورد و نخستین واکنش به این دستور،مهاجرت بسیاری از مردم بنادر جنوب ایران و بندر بوشهرو تجار سرشناس ،خانواده های اصیل قدیمی بود که به سوی شیخ نشین های دوبی ،ابوظبی و کویت رفته و در آنجا زندگی خود را ادامه دادند و پس از سقوط رضاشاه در شهریور ۱۳۲۰ ،چنان در شیخ نشین ها از جایگاه اجتماعی محکمی برخوردار شده بودند و ترکیب جمعیتی شیخ نشین ها را با نژاد ایرانی آمیخته بودند که دیگر به وطن خویش بازنگشتند . (امیرهوشنگ انوری،خلیج فارس در نیمه نخست قرن بیستم،انتشارات خانه تاریخ و تصویر ابریشمی،۱۳۹۰ ،ص ۴۶۷)غلامحسین ساعدی در کتاب «اهل هوا»،در این باره می نویسد، « مسئله کشف حجاب اولین علت بوده و بزرگترین ضربت بر مسلمانان متعصب آن حواشی ،مامورین قیچی و قداره به دست ،بی هیچ مسئولیتی سراغ زن و مرد ساحل نشین می رفتند ،توی کوچه و بازار برقع و بتوله از صورت زنان می گرفتند و دامن هاشان را می چیدند و کوتاه می کردند و مردها را که تمام سال یک پیراهن کتانی سفید بیشتر بر تن نداشتند ،مجبور می ساختند که کت و شلوار بپوشند…»(غلامحسین ساعدی،اهل هوا، تهران،دانشگاه تهران،۱۳۴۵،صص۱۶-۱۵) « فشار بی رویه ماموران دولت بر ساکنین متعصب بنادر و جزایر خلیج فارس ،برای برداشتن حجاب و نقاب صورت زنان و قیچی کردن پیراهن های بلند مردان،سبب گردید که مردم مذهبی و متعصب بنادر و جزایر خلیج فارس ،گروه گروه شبانه با تمام افراد خانواده و اموال خویش در لنج های خود سوار شده و در حالی که اشک بر چشم داشتند محل زندگی آبا و اجدادی خود را ترک گفتند …»(نوربخش،حسن،خلیج فارس و جزایر ایرانی ،تهران،سنائی،۱۳۶۲،صص۷-۵۴)
مسئله مهاجرت غیرقانونی و به عبارتی قاچاق نیروی انسانی در سراسر قرن بیستم در منطقه خلیج فارس به مسئله ای عادی تبدیل شده بود . در جریان جنگ جهانی اول ،مهاجرت های غیرقانونی در منطقه خلیج فارس،اوج گرفت که بیشتر این مهاجرت ها برای فرار از فقر و مشکلات ناشی از جنگ در ایران بود . در دوران پهلوی نیز با وجود برنامه ها و تمهیدات دولت ایران برای جلوگیری از مهاجرت اتباع ایرانی ،باز هم این قبیل مهاجرت ها انجام می گرفت .البته این بار بیشتر مهاجرین ،فراریان سیاسی و مردم ناراضی از برخی سیاست های دولت پهلوی همچون کشف حجاب و یا سیاست هایی در قبال عشایر و …بودند که نمی توانستند به صورت قانونی از ایران مهاجرت کند . پس از جنگ جهانی دوم و با رونق گرفتن اقتصاد کشورهای عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس و در نتیجه افزایش چشمگیرمهاجرت ایرانیان ،مهاجرت های غیرقانونی نیز بیش از پیش ادامه یافت و حتی به صورت یک مسئله و مشکل اساسی برای حکومت پهلوی و سپس جمهوری اسلامی ایران درآمد .بسیاری از این مهاجرت ها به وسیله لنج های ساده شخصی و با پذیرفتن خطرات بسیار دست به مهاجرت می زدند . در این میان یک شبکه از افراد رابط و قاچاقچیان نیروی انسانی به وجود آمده بود که با پذیرش ریسک بالا در انجام این کار ،درآمدهای خوبی را بدست می آوردند .در اوایل جمهوری اسلامی به دلیل درگیر بودن ایران در جبهه عراق و مشکلات جنگ ،قادر به پاسبانی دقیق و جلوگیری کامل از فعالیت های این شبکه های قاچاق نبود .اما در سال های اخیر و با توجه به استقرار نیروی دریایی ایران و رفتار قاطعانه آن در سواحل شمالی خلیج فارس در برابر مجرمین،درصد این گونه مهاجرت ها بسیار کم شده و به تبع آن امنیت اقتصادی و اجتماعی در منطقه برقرار است .(زنده بودی،۱۳۹۲ : ۷۱)
یکی از مسائل قابل ذکر در خصوص مهاجرین به کویت،وضعیت ایرانیان^[۱۵] مقیم آن شیخ نشین است . موقعیت تجاری بندر کویت ،برای کارگران و بازرگانان ایرانی، مکانی مناسب برای مهاجرت به آنجا و شغل یابی در آن شیخ نشین بود .اما در پاره ای از مواقع ایرانیان مقیم کویت دچار مشکلاتی می شدند . به طور نمونه در سال های ۱۹۲۵ تا ۱۹۴۶م،اسنادی ناشی از بد رفتاری شیخ کویت با ایرانیان وجود دارد . جمعیت ایرانیان مقیم کویت در این تاریخ حدود شش تا هفت هزار نفر برآورد شده است . (انوری ،خلیج فارس نیمه نخست قرن بیستم،۱۳۹۰ : ۱۴۳) کویت از جمله کشورهایی بود که در آغاز دهه ۱۹۹۰،تقریبا ۸۶ درصد از نیروی کار مورد نیازش به وسیله مهاجرین تامین میشد و ۷۳ درصد از کل جمعیت آن را مهاجرین خارجی تشکیل می داد . (زنده بودی،۱۳۹۲ : ۷۸)
این گروه در نهایت از ظلم و تعدّی های روا شده بر آنان ،به حکومت مرکزی ایران تظلم خواهی کردند .در همین رابطه سندی از کنسولگری ایران در بصره که به امضای جمعی از تجار ایرانی مقیم کویت در میزان بد رفتاری ها و دشواری های زندگی ایرانیان وجود دارد . (انوری ،خلیج فارس نیمه نخست قرن بیستم،۱۳۹۰ : ۱۴۳)(ر.ک: بایگانی اسناد وزارت امور خارجه ایران ،سند۵۰۳۴،،۱۳۰۴ ش.)
حبل المتین در خصوص هجرت مهاجرین اهالی بوشهر به کویت و بصره می نویسد، خرج دولت کویت نسبت به سابق فرق کرده و بسیار بالا رفته و فریاد و شکایت تجار را درآورده و زارعین و مالکین از مالیات سنگین شاکی شده اند .(حبل المتین،۱۳۰۴ش/۲۶ ذی القعده ۱۳۴۳ق/۱۹ ژوئن ۱۹۲۵م،س ۳۳،ش ۱۸،صص۱۶-۱۵)
مهاجران ایرانی علیرغم دشواری ها به واسطه رونق کسب و کار در آینده ، در کویت ماندگار شدند و کویت که در سرتاسر نیمه نخست قرن بیستم در مسیر آبادانی و ترقی قرار داشت ،از جمله اصلی ترین کانون های مهاجرت در خلیج فارس به شمار می آمد . (انوری ،خلیج فارس نیمه نخست قرن بیستم،۱۳۹۰ : ۱۴۳)
بندر بوشهر و بندر کویت در یک مقطع زمانی خاص،یک نقش مشترک و واحد را در شریان اقتصادی و تجاری خلیج فارس، ایفا می کردند. به عنوان نمونه از دوره افشار و زند ،از بندر ماهشهر و زیر نظر اعراب بنی کعب ،پشم مخصوصی صار می شد .پشم مذکور از بندر ماهشهر به کویت یا بوشهر جت حمل نهایی به هندوستان فرستاده می شد . (حسن زنگنه، جنوب ایران به روایت سفرنامه نویسان،انتشارات نوید شیراز،شیراز،۱۳۸۰ ،ص ۱۴۲)
جزیره خارگ نیز در شرایطی مانند بندر دیلم که از توابع بندر بوشهر محسوب میشد و صادراتش با آرم محصولات صادراتی بوشهر معامله میگشت. استخراج مروارید از این جزیره درخور توجه و اهمیت بود و دلال ها مروارید آنجا را برای فروش به بحرین و بندر کویت وارد می کردند .(حبل المتین، ۳ مهر ۱۳۰۴ ش/۶ ربیع الاول۱۳۴۴ق/۲۵ سپتامبر ۱۹۲۵م،س۳۳/ش۳۱/صص۹-۱۰)
وقایع نگار حبل المتین در خصوص وضعیت کلی ایرانیان مقیم کویت که مردم بوشهر نیز اکثریت آن جمعیت تشکیل میداد، در زمان موضوعی مورد بحث، می نویسد؛ ،آمار ایرانیان مهاجر به آن جا، حدود ده هزار نفر سرشماری شده بودند .تمامی لوازمات و ابزارآلات صنعتی کویت به وسیله ایرانیان اداره میشد و اگر قصد بازگشت به وطن خود را می کردند ،اقتصاد کویت با خطر ویرانگی مواجه می گردید .مع ذالک همه گونه ظلم و تعدی از ساکنین بومی آنجا به ایرانیان می رسید و کسی هم نبود که مدافع حقوق آنان باشد .قابل ذکر است که متاسفانه برخی از رؤسای ایرانی در کویت،به منظور محبوب بودن در نزد شیخ کویت و حفظ منافعشان و همچنین ترخیص راحت تر بارهایشان در گمرک کویت، بر تشدید ظلم بر ایرانیان بی تاثیر نبودند .اجناسی مانند قند و چای و تریاک و… از ایران به کویت وارد میشد و همین رؤسای مذکور در این معاملات تجاری ،ذی نفع بودند .بیرق شیر و خورشید که توسط ایرانیان بر منابر حسینیه ها نصب میشدو سرمایه معنوی شکوه ایرانیان بود،از ترسشیوخ کویت ،کنار گذاشته شده بود .حضرت حجه الاسلام حاجی سید محمد مهدی ،قاضی محلی شیعیان کویت،چه بسیار حقوق ایرانیان در این میان پایمال می گشت.ضمن آنکه انگلستان نیز در این اوضاع و احوال در اجحاف بر ایرانیان ،بی تاثیر نبودند ؛در حالی که سابق بر آن حال و احوال ایرانیان این شیخ نشین ،معزز و مکرم بودند .از بعد از جنگ جهانی اول به بعد ،با توجه به نفوذ بیشتر انگلستان درآن ، حقوق بیشتری از ایرانیان ضایع می گردید .(حبل المتین ،۶ مهر ۱۳۰۴ش/۹ربیع الاول ۱۳۴۴ ق/۲۵ سپتامبر۱۹۲۵م،س ۳۳/ش ۳۱،صص۲۰-۱۹)
در روابط تجاری بندر بوشهر و کویت ،طبیعتا کالاهایی هم به صورت غیرقانونی ردو بدل می گشت . همه روزه یکی دو بلم حاوی شکر و قند و چای از کویت به مقصد بندر بوشهر و خرمشر حرکت می کرد ولی متاسفانه دولت مرکزی ایران و حاکمیت بوشهر به هیچ وجه به ترخیص کالاها در گمرک بوشهر رسیدگی چندانی نمی کرد و بسیاری از کالاها به شکل قاچاق وارد بندر بوشهر می شدند .(حبل المتین ۲۲ اسفند ۱۳۰۳ ش/۱۷ شعبان ۱۳۴۳/ ۱۳ مارس ۱۹۲۵م،س ۳۳/ش۷/صص ۲۱-۲۰) وضعیت تجارت به علت کثرت ورود قند و شکر و چای به شکل قاچاق که همه روزه از طرف کویت،شارجه و دوبی به بنادر جنوبی ایران مانند محمره،هندیجان،دیلم ،گناوه و بندر بوشهر وارد می شد به تاجرانی که در چارچوب قانون فعالیت می کردند،خسارت فراوان وارد میشد . وقایع نگار حبل المتین سهل انگاری و مسامحه مفتشین گمرک را در انجام وظیفه،مقصر می داند و در ادامه می گوید: «گیرم دولت ما به واسط نداشتن قوای بحریه نمی تواند جلوگیری از قاچاق کند ولی با تو موتور لانچ و پنج تفنگچی به خوبی می تواند صندوق های رنگ خشک الوان (جوهر)،صندوق های چای و گونی های قند و شکر که از بندر کویت به وسیله کشتی های بادی که به مسافت پانصد قدم جلو اداره گمرک بندر بوشهر عبور داده و تقریبا یک میل جنوبی اداره مزبوره پیاده می کنند ،مانع شده و ضبط کند…بزرگترین غفلت دولت علیه ایران در این قضیه این است که جلوگیری از قاچاق در خلیج فارس را به عهده کسانی واگذار کرد که شریک دزد و رفیق قافله اندو اینها کارکنان گمرکات می باشند …»(امیرهوشنگ انوری، گزیده مقالات و اخبار و روزنامه های مربوط به خلیج فارس، تهران،بنیاد اران شناسی ،۱۳۸۷، ص ۳۳۵)
علاوه بر آنکه خیانتکاران وطنی در قاچاق کالا از کویت به بوشهر،دست داشتند برخی از مامورین اروپائی دولت نیز که از طرف اداره گمرک با مبلغ پنج هزار روپیه برای خریداری محتوای صندوق قاچاق به کویت می رفتند ،جماعتی از قاچاقچیان در بندر مزبور،مبلغ فوق الذکر را اختلاس می کردند و در واقع این عمل زشت،مسببش همان ماموران اروپائی بودند .قابل ذکر است که نام یکی از مامورانی که بعدا مشخص شد عملا در اختلاس دست داشته است، مسیو جان پاتر ،مامور و مراقب امور بحریه در گمرک بندر بوشهر، بود .(حبل المتین ،۱۰ مرداد ۱۳۰۶ ش/۴ صفر ۱۳۴۶ ق/۲ آگوست ۱۹۲۷م/ص ۳۵/ ش ۳۰و ۲۹/صص ۱۲-۱۱)
علاوه بر قاچاق کالاهایی مانند قمد و شکر و چای، اسلحه نیز به شکل قاچاق ،پس از طی سواحل عمان وارد کویت میشد که اغلب آن کشتی ها متعلق به رعایای انگلیس و فرانسه می بودند . این کشتی ها پس از کمی توقف در بندر کویت، به بندر ریگ و بندر بوشهر می رفتند و کالاهای خود را پیاده می کردند .(حبل المتین،۱۲ صفر ۱۳۱۸ ق/۱۱ ژوئن ۱۹۰۰م،س ۷/ش ۲۹/ص ۸)
حبل المتین گزارش می دهد که علاوه بر قاچاق مال التجاره ،قاچاق اسلحه نیز به سواحل ایران خیلی زیاد شده و حتی مشوقینی هم در پشت پرده این ماجرا هستند . بحرین و کویت و دوبی برای قاچاقچیان و برای در هم شکست و خسارت به تجارت ایران و برای اسلحه رساندن به طوائف ایران- به منظورتفرقه افکنی و ایجاد هرج و مرج توسط دول خارجی در پیشبرد منافع سیاسی اشان-کمین گاه های خوبی شده بود.(حبل المتین،۲۵ اردیبهشت۱۳۰۷ ش/۲۴ ذی الحجه ۱۳۴۶ق/۱۵ می ۱۹۲۸م،س ۳۶/ش ۲۳/ص ۱۲)
همچنین این روزنامه در خصوص قاچاق سکه نقره ایران به شیخ نشین کویت ،این چنین گزارش می نویسد ، دسته دسته قاچاقچی ،ده هزار،سه هزار،پنج هزار تومان سکه نقره ممنوعه ایرانی به علاوه قالی و تریاک و تنباکو به بحرین و کویت وارد و با شکر و چای و اسلحه در کویت آن اجناس قاچاق شده را تعویض می کنند و به بنادر ایران و بندر بوشهر تحویل می دهند .ایرانیان حساس سکنه بحرین و کویت که روزانه این حرکت قانون شکنانه هموطنان خود را به چشم می دیدند ،بر این مسئله سرخورده و خجل می شدند .(حبل المتین،۳ آذر ۱۳۰۹ش/ ۳ رجب ۱۳۴۹ ق/۲۵ نوامبر ۱۹۳۰م،س ۳۹،ش ۱۲،ص ۱۰)
فصل چهارم : روابط ایران و کویت پس از استقلال کویت
کشور کویت در طی قرن ها،بخشی از امپراتوری ایران قبل از اسلام بوده و پس از تشکیل حکومت اسلامی در عربستان و در پی آن با تشکیل حکومت عثمانی در آسیای صغیر، تحت سیطره آنان درآمدند .(نامی،۱۳۸۶ : ۱۰) ورود حکومت های بیگانه به منطقه خلیج فارس،باعث شروع دوره سقوط امپراتوری عثمانی گردید. تلاش عمده ای برای اضمحلال امپراتوری عثمانی به ویژه در منطقه خلیج فارس صورت گرفت .
با شروع جنگ جهانی اول، انگلستان به اعراب وعده استقلال داد و روند تجزیه عثمانی شدت گرفت .کویت از سال ۱۸۹۹م، تا سال ۱۹۶۱م، تحت الحمایه انگلیس تولد یافت و در سال ۱۹۷۱ م به استقلال رسمی رسید .(نامی،۱۳۸۶ : ۱۱)
دولت های اروپایی در جامعه ملل تحت تاثیر رقابت برای دستیابی به غنائم اقلیمی و تقسیم میراث مرد بیمار اروپا یعنی عثمانی می کوشیدند .در این میان کویت را به عنوان دولت به رسمیت نمی شناختند . (کویت از پیدایش تا بحران : ۱۶۲)
بی تفاوتی عثمانی ها نسبت به سرزمین های تحت سلطه ی ایشان در خلیج فارس ،تلاش های وسیع و همه جانبه بریتانیا در این منطقه و خودسری های ذاتی قبایل عرب و تنفر شدید ایشان از حاکمان محلی ترک، سرانجام منتهی به شکل گیری کشورهائی چون عراق و عربستان و کویت و و شیخ نشین های جدیدی از بطن ممالک عثمانی در منطقه خلیج فارس شد . (انوری، خلیج فارس در نیمه نخست قرن بیستم،۱۳۹۰ :۱۰۵)
این کشورهای تازه تاسیس که با حمایت دولت های استعمارگر تاسیس شده اند به دلیل عدم وجود دولت قدرتمند در خلیج فارس به وجود آمده اند که اکثر این شورها در گذشته خراج گذار حکومت های ایرانی بوده اند و مردمانشان چه فارس و چه عرب ،شهروند ایرانی محسوب میشده و یا جزئی از امپراتوری عثمانی،به شمار می رفته اند .انگلیسی ها پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی با تحت الحمایه کردن شیوخ سواحل جنوبی خلیج فارس ،کشورهایی را در ابتدا با مرزهای نامشخص ایجاد نمودند .آنان با فرستادن زبده ترین کارگزاراان خویش به منطقه در تحکیم قدرت استعماری خویش کوشیدند .با توجه به این نکته در میابیم که اکثر مشکلات مرزهای امروزی در منطقه و عدم توافق بر سر مرزهای میان دولت ها باعث شده است که برخی کشورهای همسایه با همسایگان خود مشکلاتی در این خصوص داشته باشند .و این امر بر مباحث مربوط به مرزهای ایران نیز تاثیر گزار بوده است .حکومت کویت با حاکمیت خاندان آل صباح در سال ۱۸۹۹،طی قراردادی عملا به تحت الحمایگی انگلستان درآمد و سرانجام هم در سال ۱۹۶۱م،به استقلال رسمی رسید و این چنین کشور کویت امروزی موجودیت واقعی یافت
قانون اساسی کویت یک سال پس از استقلال آن تدوین شد و بر اساس آن، کویت دارای مجلس شورای ملی با ۵۰۰ نماینده که هر کدام به مدت چهار سال اتخاب میشوند و قوه مجریه این کشورشامل نخست وزیر و ۱۵ وزیر است . مجلس ملی فعالیت های حکومت را کنترل می کند اما در حقیقت این امیر کویت است که کشور را اداره کرده و در این راه شورای مشورتی به او کمک می کنند . نهاد ها و احزاب سیاسی در کویت اجازه هیچ گونه فعالیتی ندارند و با وجود داشتن یک نظام پارلمانی ،زنان در سراسر قرن بیستم از حق رای برخوردار نبودند و از آغاز قرن بیست و یک بود که این حق را بدست آوردند .(الهی،۱۳۸۸ : ۹۳)
تا قبل از استقلال کویت و شکلگیری رسمی آن به عنوان یک کشور در فضای سیاسی بین الملل، همواره روابط هر کدام از شهرها و بنادر جنوبی ایران را با این ایالت داشته ایم . اما پس از استقلال کویت، روابط سیاسی و اقتصادی کویت با هر کدام از شهرهای ایران،به شکل روابط کاملا رسمی و بین الملی مبدّل شد . بروابط ایران و کویت به عنوان دو کشور مسلمان و همسایه همواره با فراز و نشیبهای فروان همراه بوده است . ایران جزء نخستین کشورهای بود که در سال ۱۹۶۱م استقلال سیاسی کویت را به رسمیت شناخت و آن را به خاندان صباح تبریک گفت و درهمان سال سفارت خود را در این کشور افتتاح کرد . از زمانی که کشور کویت استقلال خود را اعلام نمود کشورهای عربی منطقه و کشورهای بزرگ اروپایی واکنشهای متفاوتی از خود نشان دادند .روابط ایران و کویت نمی توانست تحت تاثیر این واکنش و اعمال سیاستهای کشورهای منطقه ای و فرا منطقه ای قرار نگیرد . کشورهای عربستان و عراق در منطقه و انگلیس و امریکا و حتی شوروی به عنوان کشورهای فرامنطقه ای تاثیری فراوان بر نوع روابط دو کشور گذاشت .
سطح روابط سیاسی دو کشور از ۱۹۶۱تا ۱۹۷۹م
روابط سیاسی دو کشور تا قبل از استقلال کویت در ۱۹۶۱م در سطحی نه چندان وسیع وجود داشته است . ولی بر طبق اسناد تمام حوادث و اتفاقات رخ داده در کویت به وزارت خارجه ایران گزارش می شده و آن هم از طریق سفارتهای ایران در بغداد ، مصر و یا کنسول گریها در بصره ، چون در کویت هنوز نمایندگی سیاسی از طرف ایران وجود نداشت و امور اتباع ایرانیان در کویت تحت نظر سر کنسولی ایران در بصره اداره می شد . گزارشهایی که از روابطی نه چندان دوستانه حکایت می کند .
نمونه ای از روابط دو کشور بر طبق اسناد گزارش شده در سال ۱۳۳۷ش که از سفارت ایران در مصر به وزارت امور خارجه ارسال شده از این قرار است : در خصوص درخواست وزیر خارجه ایران از امیر عبدالله سالم الصباح حاکم کویت که به طوری رسمی وی را دعوت نمودند . امیر کویت به وزیر خارجه ایران اظهار داشته که مفهوم قبول دولت این نیست که سیاست دولت ایران را تائید نموده است . در پی نوشت آمده است که دعوت شیخ کویت در هرحال از طرف دولت چنین سابقه ای نداشته است .( وزارت امور خارجه ،۶۴۹) یا در سند دیگری که از وزارت امورخارجه به نخست وزیر –وزیر فرهنگ در ۱۳۴۰ش ارسال شده حاکی از آن است که در اواخر اسفند ۱۳۳۹ش گزارشی به وزارت امورخارجه رسید مبنی بر اینکه حکومت کویت تدریس زبان فارسی را در برخی از مدارس ابتدایی غیر دولتی که از طرف ایرانیان مقیم آنجا تاسیس شده ، منع نموده و دستور داده است فقط زبان فارسی را به طور محدود در دبیرستانها تعلیم دهند . (همان منبع ،۶۶۷)
این اسناد شاید نتواند عمق روابط دو کشور را در آن سالها نشان دهد و یا ما نتیجه گیری کنیم که روابط در سطح خوب و بر اساس حسن همجواری نبوده اما به هرحال نشان می دهد که روابط شکننده است و کویت قبل از استقلال سیاسی محدودیتهای را برای ایران و ایرانیان قائل بوده است . البته ناگفته نماند که کویت هنوز در منطقه نمی توانسته شاه ایران را برا ی برقراری روابط سیاسی وسوسه کند و اساساً این کشور، هنوز در سطح منطقه حرفی برای گفتن نداشت و تحت الحمایگی این کشور توسط انگلیس باعث شده بود که نتواند خود به اعمال سیاست بپردازد . انگلیس نیز در این سالها و حتی قبل از آن در دوره رضاخان در پی عربی کردن سواحل جنوبی خلیج فارس و محدویت برای ایران در خلیج فارس بوده است . شاهد این مسئله می تواند سند دیگری از اسناد وزارت خارجه باشد سند شماره ۱۲۷از قونسل گری ایران در بصره به وزارت امور خارجه در سال ۱۳۱۰ش :
انگلیس ها طرحی ریخته اند که اتحادی میان شیوخ عرب در خلیج فارس بوجود آورند و در نظر دارند شیوخ را از کویت تا شحه که در ساحل اقیانوس واقع و نزدیک عدن است بوسیله ی یک سلسله معاهدات به همدیگر مربوط و بحرین را حکومت مرکزی مشایخ متحده ی عرب قرار بدهند . علت انتخاب بحرین ۱) برای تضییع حقوق ایران بر آن جزیره ۲) ثروت طبیعی که از حیث معادن نفت و مغاص و مروارید دارد ۳) وجود عناصر شیعه و سنی ایرانی و عرب است که برای دسیسه و القای نفاق زمینه ی مساعدی دارد ۴) جزیره بودن آن نقطه است که برا ی یک دولت بحری مثل انگلیس حفظ سواحل آن خیلی آسان است .( همان ، ۵۶۸)
با تمام این احوال روابط دو کشور در سطح سیاسی چندان چشمگیر نبود تا اینکه کویت استقلال خود را از انگلستان اعلام کرد و ایران جزء اولین کشورهای بود که این استقلال را به رسمیت شناخت و محمد رضا پهلوی به شیخ عبدالله سالم الصباح تبریک گفت .
سند شماره ی ۱۶۱ فرستنده محمدرضا پهلوی
گیرنده شیخ عبدالله سالم الصباح امیر کویت
اعلی حضرت شیخ عبالله السالم الصباح به مناسبت نائل آمدن مملکت کویت این فرصت شادی آفرین را مغتنم می شمارم تا علائق دوستی و احساسات صمیمانه خویش را نسبت به آن اعلی حضرت گرامی ابراز نماییم . بدین مناسبت جناب آقای سید محسن صدر را اعزام نمودم تا به حضورتان شرفیاب گردد و از طرف ما تا مراتب مودت ، علائق دوستی و روابط همجواری را برای آن اعلی حضرت باز گو نمایید . (همان ، ۶۷۹)
پس از آن هیئتی از سوی ایران عازم کویت شد که در تحکیم مبانی دوستی میان دو کشور تاثیر بسزایی داشت . در ۲۲ دی ماه ۱۳۴۰ش سفارت ایران در کویت افتتاح شد و روابط دو کشور بر اساس احترام متقابل و حسن همجواری استوار شد .( میر رضوی،۱۳۸۳ ،۳۷۴) اولین سفیرایران در کویت محمد حاجب دولو بود که تا اردیبهشت ۱۳۴۲ش به عنوان سفیر در کویت فعالیت کرد . سفرای ایران در کویت تا سال ۱۳۵۷ش عبارتند از محمد قوام ، عباس فرزانگان ، غلامرضا تاجبخش ، فریدون زندفر و رضا قاسمی که تا پیروزی انقلاب عهده دار سفارت در کویت بوده اند . ( علی بابایی ،۱۳۵۷: ۵۱۳)
بعد از تاسیس سفارت در دو کشور دیدارهایی رسمی متعددی میان دو کشور صورت گرفت و در این ملاقات ها مقامات دو کشور در خصوص تحدید حدود فلات قاره ، توسعه روابط فرهنگی ، مبادلات تجاری ، قرار دادهای هوایی در منطقه گفتگو و تبادل نظر کردند . ( میر رضوی، ۱۳۸۳: ۳۷۵ ) دیدارهای دو کشور تا ۱۳۵۰ش /۱۹۷۰م را می توان گفت دوستانه و در سطح وسیعی این روابط وجود داشته است . مثل دیدار شاه ایران محمد رضا به کویت در سال ۱۳۴۷ش که برای تثبیت وضع اقامت ایرانیان و یا سفر ریئس وزارت خارجه این کشور به ایران در سال ۱۳۴۷ش ، تعدد رفت و آمدهای وزیران دو کشور برای تثبیت توافق نامه های اقتصادی و بازرگانی ، انجام مسابقات ورزشی ، فرهنگی و آموزشی ، برگزاری تورهای تفریحی و سیاحتی از سال ۱۳۴۰ش تا ۱۳۵۰ ش بین دو کشور در جریان بوده است . ( وزارت خارجه ، ۱۳۴۰تا ۱۳۵۰)
روابط ایران با دولت کویت تا نیمه ی سال ۱۹۷۱م کماکان بر اساس روابط دوستی و حسن تفاهم ادامه داشت تا اینکه پس از استقرار نیروهای شاهنشاهی در ۳۰نوامبر ۱۹۷۱م در جزایر ابوموسی و تنب بزرگ و کوچک ، دولت کویت عکس العملهای نشان داد که در روابط دو کشور به نحو قابل ملاحضه ای اثر گذاشت . دولت کویت معتقد به عربیت این جزایر بود و اشغال این جزایر را توسط ایران محکوم نمود . ( کامران مقدم، ۱۳۸۲: ۴۳۴) نشان دادن واکنش کویت یها از زبان سفیر ایران در آن زمان خالی از لطف نیست ، فریدون زندفر سفیر ایران در این سالها می نویسد : « که هنگام ورود به کویت در نحوه ی رفتار و گفتار مقامات کویت در همان برخورد اول در محیط فرودگاه عیان بود و محسوس . نهم آذرماه ۱۳۵۰ش روز استقرار نیروهای ایران در جزایر روزی پر اضطراب بود . در سحرگاه همان روز نیروی ایران در جزایر تنب پیاده شدند و تقریبا در همان زمان پرچم ایران بر فراز کوه «حلوا »در بخش شمالی جزیره ابوموسی به اهتزاز درآمد . جلسه مجلس کویت متشنج گردید و ایران از هر سو آماج حمله قرار گرفت و به اشغال سرزمین اعراب و ایجاد اخلال و نا آرامی در منطقه گردید . » ( زندفر، ۱۳۷۹: ۱۰۴ ) البته تظاهر کنندگانی که در مجلس این کشور اجتماع کرده بودند خواستار قطع رابطه سیاسی با ایران بودند . به هر حال فریدون زند فر به عنوان سفیر ایران در کویت چنان از سردی رفتار و گفتار سیاسیون و حاکمان این کشور سخن گفته که ناچار به ترک کویت می شود . این وضعیت تا ۲۹ آذر ماه سال ۱۳۵۱ش ادامه داشت و بعد از آن روابط دو کشور مجدداً به صورت عادی درآمد و به قولی« گره اخم از رخسار کویتی ها گشوده شد .»
دغدغه اساسی ایران حفظ استقلال و تمامیت ارضی کویت درمقابل مطامع همیشگی عراق بود .چرا که ایران همواره به عراق به عنوان تهدیدی بالقوه برای کویت می نگریست . (همان منبع ،۱۱۰) عراق کشوری ست با نیات توسعه طلبانه نسبت به کویت و ایران همواره نگران تسلط عراق بر کویت و برهم خوردن توازن قوا در منطقه است .
روابط ایران و کویت تا ۱۳۵۷ش /۱۹۷۹در سطح قابل قبول و تقریبا بدون حاشیه جدی گذشت و روابط دو کشور بر اساس حسن تفاهم و احترام متقابل ادامه یافت . روابط با ایران در آن دوره که ایران ستون امنیت و ثبات در منطقه بود از اهمیت فراوانی برخوردار بود و کفه سنگین این ارتباط به نفع کویت بوده تا ایران .

شکل ۳-۱۱)‌ شاخص استخراج شده از مقاله شین و همکاران ۴۵
شکل ۳-۱۱)‌ مدل پذیرش و انتشار دورکاری کلارک ۴۶
شکل ۳-۱۲) مدل پذیرش دورکاری هرینگتون و راپل ۴۹
شکل ۳-۱۴) مدل پذیرش دورکاری هرینگتون و راپل ۵۰
شکل ۳-۱۵)‌ مدل پذیرش دورکاری توسط لینگ و همکاران ۵۱
شکل ۳-۱۶)‌ شاخص استخراج شده از مقاله لینگ و همکاران ۵۲
شکل ۳-۱۷)‌ مدل پذیرش دورکاری در مالزی ۵۲
شکل ۳-۱۸)‌ مدل پذیرش دورکاری در مالزی ۵۳
شکل ۳-۱۹)‌ مدل پذیرش دورکاری مبتنی بر IDM در وزارت دفاع آمریکا ۵۴
شکل ۳-۲۰)‌ مدل پذیرش دورکاری توسط جانسون ۵۵
شکل ۳-۲۱)‌ مدل پذیرش دورکاری استخراج شده در تحقیق ۵۶
شکل ۵-۱ ) نمودار مستطیلی وضعیت جنسیتی نمونه ۸۲
شکل ۵-۲ ) نمودار مستطیلی وضعیت شغلی ۸۳
شکل ۵-۳) مدل اندازه گیری مرتبه اول در متغیر رفتار در حالت تخمین استاندارد ۹۸
شکل ۵-۴) مدل اندازه گیری مرتبه اول در متغیر رفتار در حالت ضرایب معناداری ۹۹
شکل ۵-۵) مدل اندازه گیری مرتبه اول در متغیر هنجار در حالت تخمین استاندارد ۱۰۰
شکل ۵-۶) مدل اندازه گیری مرتبه اول در متغیر هنجار در حالت ضرایب معناداری ۱۰۱
شکل ۵-۷) مدل اندازه گیری مرتبه اول در متغیر کنترل رفتار درک شده در حالت تخمین استاندارد ۱۰۲
شکل ۵-۸) مدل اندازه گیری مرتبه اول در متغیر کنترل رفتار درک شده در حالت ضرایب معناداری ۱۰۳
شکل ۵-۹( هیستوگرام متغیر رفتار ۱۰۵
شکل ۵-۱۰) هیستوگرام متغیر هنجار ۱۰۷
شکل ۵-۱۱) هیستوگرام متغیر کنترل رفتاری ۱۰۸
شکل ۵-۱۲) هیستوگرام متغیر تمایل به پذیرش دورکاری ۱۰۹
شکل ۵-۱۳) مدل اندازه گیری مرتبه دوم پذیرش دورکاری در حالت تخمین استاندارد ۱۱۱
شکل ۵-۱۴) مدل اندازه گیری مرتبه دوم پذیرش دورکاری در حالت ضرایب معناداری ۱۱۲
شکل ۵-۱۵) مدل اندازه گیری مرتبه سوم پذیرش دورکاری در حالت تخمین استاندارد ۱۱۳
شکل ۵-۱۶) مدل اندازه گیری مرتبه سوم پذیرش دورکاری در حالت ضرایب معناداری ۱۱۴
شکل ۶-۱) مدل مفهومی برای پذیرش دورکاری ۱۱۸

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

فهرست جداول
جدول ۲-۱) ابعاد دورکاری ۱۶
جدول ۳-۱) بررسی دورکاری در سازمان اقتصادی کوثر ۳۴
جدول ۳-۲) شاخص استخراج شده از مقاله شریت و همکاران ۲۰۰۹ ۳۷
جدول ۳-۳) شاخص استخراج شده از مقاله مایو و همکاران ۲۰۰۹ ۳۸
جدول ۳-۴) شاخص استخراج شده از مقاله واریانس منابع فرهنگی در پذیرش دورکاری ۳۹
جدول ۳-۵) شاخص استخراج شده از مقاله واریانس منابع فرهنگی در پذیرش دورکاری ۴۳
جدول ۳-۶) شاخص استخراج شده از مقاله شین ۱۹۹۷ ۴۵
جدول ۳-۷) مدل پذیرش دورکاری کلارک ۴۵
جدول ۳-۸) مدل پذیرش دورکاری کلارک ۴۹
جدول ۳-۹)‌ مدل پذیرش دورکاری توسط لینگ و همکاران ۵۱
جدول ۳-۱۰)‌ مدل پذیرش دورکاری توسط لینگ و همکاران ۵۳
جدول ۳-۱۱)‌ مدل پذیرش دورکاری توسط جانسون ۲۰۰۸ ۵۵
جدول ۳-۱۲) تاریخچه مطالعات انجام شده درباره دورکاری ۵۷
جدول شماره ۱-۴ ) تعریف عملیاتی متغییر ها ۶۷
جدول ۴-۲) مربوط به ضرایب آلفای کرونباخ بر هر کدام از ابعاد مورد بررسی ۷۵
جدول ۵ -۱) وضعیت جنسیت مربوط به نمونه ۸۲
جدول ۵-۲) وضعیت شغلی مربوط به نمونه ۸۳
جدول ۵-۳) وضعیت نرمال بودن نمونه ۸۵
جدول ۵-۴) آزمون کایزر میر و اوکلین بارتلت متغیر رفتار ۸۶
جدول ۵-۵) جدول اشتراکات متغیر رفتار ۸۶

روش اجرای تحقیق
۳-۱ روش تحقیق
روش تحقیق در این پژوهش از روش تحقیق علی- مقایسه ای استفاده شده است که یکی از روش های پژوهش یا بررسی می باشد.
علی – مقایسه ای به تحقیقی اطلاق می شود که در آنها پژوهشگر با توجه به متغیر وابسته به بررسی علل احتمالی وقوع آن می پردازد و این نوع تحقیقات به علت آنکه برخی از متغییرها خصیصه ای بوده و قابل دستکاری نمی باشند مانند جنسیت، و اگر قابل دستکاری باشند این دستکاری غیر اخلاقی و غیر انسانی می باشد اهداف تحقیق علی مقایسه ای هدف این است از معلول(متغییر وابسته) به علت احتمالی (متغییر مستقل) برسیم و بدین لحاظ این تحقیق گذشته نگر است. از روش تحقیق علی – مقایسه ای در مطالعه پدیده هایی چون بزهکاری، اعتیاد و ترک تحصیل و اختلالات روانی می توان استفاده کرد. تحقیق علی- مقایسه ای به طور معمول برای استنباط های علی و آزمون برنامه ها و روشها ی جدید آموزش داده می شود (گنجی، ۱۳۷۶).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳-۲ جامعه آماری
جامعه مورد مطالعه در این تحقیق کلیه کارمندان و پرسنل شیفتی و ثابت شهرداری شهر خرم آباد هستند که به صورت رسمی و پیمانی مشغول به فعالیت هستند.
۳-۳ نمونه تحقیق
به دلیل اینکه حجم جامعه مورد نظر کمتر از حد انتظار بود لذا کل جامعه مورد نظر بعنوان نمونه انتخاب و آزمون بروی آنها اجرا گردید. با توجه به فرضیه های داده شده به همراه پرسشنامه اصلی یک پرسشنامه مشخصات فردی به آزمودنی ها داده شد تا با بهره گرفتن از آن و نمرات حاصل از پرسشنامه بتوان به بررسی فرضیه و سوالات تحقیق پرداخت.
۳-۴ ابزار تحقیق
ابزار تحقیق در این مطالعه پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ28)^[25] می باشد که اولین بار توسط گلدبرگ (۱۹۷۲) ابداع شد. (GHQ) در یک پرسشنامه بروز روانشناختی است که برای شناسایی افراد با تشخیص بیماری روانی بکار می رود.
این پرسشنامه دو گرو ه از پدیده های مهم را در بر می گرید

1. 1. ناتوانی در ادامه انجام عملکرد عادی فرد

1. 1. ظهور پدیده جدید با ماهیت پریشان ساز

این پرسشنامه ناراحتی های با طول مدت کمتر از دو هفته را شناسایی می کند و در مطالعات زمینه یابی گروه های خاص، ودر مطالعات مقایسه ای بیماریهای روانی در یک جمعیت در زمان های متفاوت بکار برده می شود.
این پرسشنامه در فرمهای ۱۲، ۲۸، ۳۰، ۶۰ سؤالی می باشد(کاویانی و همکاران، ۱۳۸۰).
فرم میزان شده یا ۲۸ سؤالی در اقدامی به منظور افزایش میزان واریانس ساخته شده که چهار مقیاس فرعی:

1. 1. علائم روان تنی

1. 1. اضطراب و بی خوابی

1. 1. اختلال در عملکرد اجتماعی

1. 1. افسردگی شدید را در بر می گیرد.

روش نمره گذاری
روش نمره گذاری در این آزمون مقیاس لیکرت است و نمره گذاری به ترتیب گزینه ها (۰، ۱، ۲، ۳) می باشد. دامنه نمرات لیکرت بین ۸۴-۰ است با توجه به پژوهشهای انجام شده روش نمره گذاری لیکرت بهتر نتیجه می دهد وبیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. (ناصرنیا، ۱۳۸۳).
۳-۴-۱ مقیاس های چهارگانه آزمون GHQ
۱- علائم جسمانی
دراین مقیاس وضعیت جسمانی سلامت عمومی و علائم جسمانی که فرد در طی یک ماه گذشته تجربه کرده است مورد بررسی قرار می گیرد. سؤالات ۱-۷ مربوط به این گروه است.
۲- علائم اضطراب و اختلال خواب
در این مقیاس علائم و نشانه های بالینی اضطراب شدید، تحت فشار بودن. عصبانیت و دلشوره مورد بررسی قرار می گرند. سؤالات ۸-۱۴ مربوط به این گروه است
۳- کارکرد اجتماعی
در این مقیاس توانایی فرد در انجام کارهای روزمره، احساس رضایت در انجام وظایف، احساس مفید بودن، قدرت یادگیری و لذت بردن از فعالیتهای روزمره زندگی مورد بررسی قرار می گیرد. سؤالات ۱۵-۲۱ مربوط به این گروه است.
۴- علائم افسردگی
در این مقیاس علائم افسردگی از قبیل احساس بی ارزشی، ناامیدی ، افکار خودکشی، آرزوی مردن و ناتوانی در انجام کارها مورد بررسی قرار می گیرد و سؤالات ۲۲-۲۸ مربوط به این گروه است.
۳-۴-۲ موارد کاربرد و محدودیت ها GHQ
پرسشنامه سلامت عمومی GHQ برای موارد زیر بکار می رود.

1. 1. توصیف بالینی بیماران روانی

1. 1. شناسایی بیماریهای روانی ناآشکار که نشانه های جسمانی آنها به طریق دیگری قابل بیان نیست و با یک اختلال عاطفی همراه می شود.

1. 1. ابزار مورد استفاده برای پزشکان عمومی. روانپزشکان اجتماعی و همه گیر سناسان.

1. 1. مقایسه میزان ناراحتی روانی غیر سایکوتیک در جمعیت بر حسب میانگین ها و انحراف معیارها.

1. 1. بررسی همبستگی بین ناراحتی روانی ممتغیرهای جمعیت شناسی در افراد نمره بالا.

1. 1. بررسی های پیشگیرانه در جمعیتهای خاص

1. 1. ارزیابی شیوع لحظه ای بیماریهای روانی به خصوص اختلالات خفیف در مطالعات مقطعی.

1. 1. آخرین مورد، استفاده آن در این پژوهش بعنوان آزمون غربالگری.

برای آزمون سلامت عمومی از سوی کارشناسان محدودیتهای بیان شده است.
بعنوان مثال بنجامین و همکاران (۱۹۸۲)، و سربرام و همکاران (۱۹۸۹) محدودیتهای را مطرح کرده اند که عبارتند از: