_________________________

۲٫Sensory Motor(SMR) rhythm

۵۷

در هریک از این مطالعات بیماران در برنامه های آموزشی شرکت کرده‌اند که در آن ها از طریق (نمایش صوتی یا تصویری ) برای تولید یک متغییر مشخص در فعالیت قشری . ( برای مثال کاهش دامنه فعالیت در فرکانس کند تر EEG ، افزایش فعالیت در فرکانس‌های سریعتر ) تقویت و تشویق شده اند . به طور معمول بیمار باید این تغییر مطلوب را برای دریافت تشویق در حدود ۵/۰ ثانیه حفظ کنند . اگر بیمار بتواند سطح فعالیت را در نواحی که مسئول توجه و کنترل رفتار هستند نرمال کنند ، آن ها می‌توانند به طور روبه گسترش توانایی‌های مناسب را برای توجه و حفظ کنترل رفتارشان نشان دهند . (وینسنت جی . مونسترا; مایکل لیندن ، ۲۰۰۵).

در حال حاضر ۳ پرتکل درمانی نوروفیدبک در مطالعات ‌گروه‌های کنترل شده مورد بررسی قرار می‌گیرد. یکی از پرتکل ای زیر یا در صورت لزوم ترکیبی از آن ها استفاده می شود. در ادامه توضیح مختصری از هریک ارائه شده است .

پرتکل افزایش فعالیت باند SMR کاهش فعالیت باند تتا-۲ : در این نوع از بیوفیدبک EEG بیمار برای گسترش کنترل روی رفتارهای بیش فعالی وغیر ارادی با یادگیری افزایش تولیدSMR ( 15-12 هرتز) در یکی از دو مکان C3 یا C4 در حالی که همزمان تولید فعالیت در باند تتا ۷-۴ هرتز را کاهش می‌دهند. تشویق می‌شوند . معمولا ثبت از یک مکان فعال با مرجعیت لاله های گوش که به هم متصل شده اند به دست می‌آیند.فیدبکهای صوتی ( تونهای صدا ) یا تصویری ( طرحهای گرافیکی ، یا شکل های کارتونی ، حرکات قطعات پازل …) با توجه به موفقیت بیمار در کنترل دامنه سیگنال در باند تتا یا SMR بالای آستانه مقدار قبل از درمان هستند ، ایجاد می‌شوند. این نوع آموزش در اولین کاربرد نوروفیدبک برای ADHD در نظر گرفته شده (جوری . دی. کروپتو ۱; ورا. ا . گرین یاتسنکو۲،۲۰۰۵).

• پرتکل افزایش فعالیت باند SMR و کاهش فعالیت باند بتا-۲ : در این پرتکل بیماران ADHD که اکثرا” از نوع بیش فعال – تکانشگر هستند ، برای افزایش باند SMR (15-12 هرتز ) همزمان باکاهش باند بتا-۲ (۳۰-۲۲ هرتز)آموزش میبینند .

۵۸

ثبت از مکان C4 با مرجعییت لاله های گوش انجام می شود. بیماران با اختلال ترکیبی از انواع ADHD در این نوع پرتکل ، آموزش را در نیمی از هر جلسه دریافت می‌کنند.در نیمه دیگر هر جلسه پرتکل کاهش High theta افزایش بتا -۱ انجام می شود. در این پرتکل از موقعیت C3 ثبت انجام می شود. مشابه پرتکل اول فیدبک مشروط به موفقعیت بیمار ‌در کنترل دامنه سیگنال در باندهای تتا ، SMR ، بتا-۱ یا بتا-۲ است ( لهتونن جین ، ۲۰۰۲).

• پرتکل کاهش فعالیت باند تتا ، افزایش باند بتا -۱ : در این روش آموزش برای افزایش تولید فعالیت باند بتا-۱ (۲۰-۱۶ هرتز ) همزمان باکاهش فعالیت باند تتا ( ۸-۴ هرتز ) تشویق می‌شوند .

در این پرتکل ثبت از ناحیه CZ با مرجعیت های لاله های گوش ، یا نواحی PZ – CZ انجام می شود .که این روش بیشتر برای بیماران ADHD با اختلال عدم توجه به کار برده می شود. فیدبک مشروط به موفقیت بیمار در کنترل دامنه سیگنال در باند تتا یا بتا است .

• ترکیب دوپرتکل اول وسوم هم نیز گزارش شده ، بیماران برای افزایش محدودی از باند بتا (۱۸-۱۶ هرتز) همزمان با کاهش فعالیت در محدوده (۷-۲ هرتز ) تشویق می‌شوند . ثبت در ناحیه CZ یا C3 انجام می شود . بیمارانی که در ۱۳ -۳۵ جلسه اول این نوع آموزش افزایش پرخاشگری یا بیقراری از خود بروز دهند تحریک شده مفرط در نظر گرفته می‌شوند ، این بیماران با پرتکل آموزش SMR که در آن بیمار با افزایش محدود ۱۵-۱۲ هرتز وکاهش فعالیت در محدوده ۲-۷ هرتز تشویق میشوندومورد درمان قرارمیکیرند (هاموند .دی کوریدون ، ۲۰۰۵).

______________________________

۱Judi.D.kropto 2.Green yansko

۵۹

انواع نوروفیدبک ها

نوروفیدبک به انواع مختلفی تقسیم می شود ، یکی از انواع نوروفیدبک ها ، نوروفیدبک کم انرژی ۱ یا به اختصار LENS است در این نوع تقریبا” متفاوت از سایر انواع نوروفیدبک ، پالسی از میدان الکترومغناطیسی به عنوان فیدبک ، به فرد داده می شود . شدت میدان اعمال شده درLENS بسیار کم و فرکانس آن نیز در حد فرکانس‌های مغزی است (۹) . در واقع میدانهای به کار گرفته شده درسیستم های نوروفیدبک کم انرژی ، در محدودهء میدانهای مغناطیسی کم شدت با فرکانس پایین هستند . تفاوت اساسی و کاربردی LENS با سایر نوروفیدبکها در این است که هنگام انجام آن لازم نیست بیمار از هدف درمان آگاهی کامل داشته باشند. این ویژه گی برای برخی از مقاصد درمانی یک مزیت عمده محسوب می شود . علاوه براین سبب کارکرد راحت تر کاهش تعداد جلسات درمان و در نتیجه سرعت بخشیدن به روند درمان می شود . بنابرین میتوان گفت که یکی از کاربردهای درمانی میدانهای مغناطیسی کم شدت و مک فرکانس ، در سیستم های نوروفیدبک کم انرژی است . بدیهی است که شناخت دقیق تر آثار این میدان ها برفعالیت الکتریکی مغز انسان در جهت گسترش و توسعه بیشتر این نوروفیدبک نوین ، امری ضروری است .

به عبارت دیگر گسترش کسب اطمینان در توانمندی سیستم نوروفیدبک کم انرژی در گروه نتایج حاصل از مطالعاتی است که باهدف کشف آثار میدان مغناطیسی ضعیف با فرکانس پایین بر مغز انسان انجام می‌شوند (۹) .

ریتم حسی – حرکتی (SMR) را علاوه بر نکاتی که در بخش قبل ذکر کردیم به مهار – تالاموس – کورتیکال ۱ نیز منسوب کرده‌اند(ورنون ،۲۰۰۶ ).

ارزیابی های یک کاناله با سیستم آموزشی EEG یک کاناله انجام می‌شوند که باروش یک قطبی ( ارجاعی) صرفا” از یک ناحیه پوست سر داده ها ثبت می‌شوند آرایش های فشرده طیفی (CSAS) با روش یک کاناله به دست می‌آیند.این روش اجازه مقایسه همزمان دونیمکره را نمی دهد و علاوه بر این وقت گیر هم است .

۶۰

ارزیابی های دوکاناله با سیستم های آموزشی EEG دو کاناله انجام می‌شوند که می‌تواند با روش یک قطبی از دوناحیه پوست در یکزمان گرفته شود .این روش ‌به این معنا است که ارزیابی نواحی متقابل مغز بسیار آسان بوده و پنج ثبت می‌تواند فعالیت ده ناحیه مغز را اندازه گیری کند. ‌بنابرین‏ ثبت یک کاناله و دوکاناله بسیار متفاوتند. ارزیابی های ۱۹ کاناله با سیستم QEEG 19 کاناله انجام می‌شوند . ‌به این معنی که در یک ثبت میتوان داده های ۱۹ ناحیه مختلف را به طور همزمان به دست آورد.

تعاریف ونقائص کارکردهای اجرایی۱ در کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی – نقص توجه :