نوع تشبیه : مرسل مجمل
۲- قلوبُهم مَوتاها
نوع تشبیه : بلیغ
۶- وَ هوَ کَالدَّوحهِ العقیم : ظلالٌ وَاخضرارٌ وَ لا یُرَجّی جناها ( همان، ص۳۰۰)
و او مانند درخت پر شاخ و برگ عقیمی است که سایه و سرسبزی دارد اما امیدی به چیدنش نیست .
نوع تشبیه : مرسل مجمل
۷- وَ غدی یُشبه یومی وَ حَدیثــی کَقدیمــی ( همان، ص۳۲۳)
و فردایم شبیه امروز است و جدیدم همانند قدیم .
نوع تشبیه : مرسل مجمل
۸- و فی البحر آلافٌ … کأنَّ عبابَه وَ أمواجَه مشحونه فی المراکب ( همان، ص۳۳۸)
و در دریا هزاران است … گویی سیلابها و امواجش در کشتیها لبریز و سرشار است .
نوع تشبیه : مرسل مجمل
۹- سَهُلَ الهوانُ علی النفوس فلم یَعُد للجرح مِنِ ألمٍ … وَخفَّ العارُ ( همان، ص۳۴۶)
پذیرش ذلت برایشان آسان است و این زخم و جراحت ، برایشان درد آور نیست و قبول عار و ننگ

برایشان آسان است .
نوع تشبیه : ضمنی
۱۰- أبصرتها عند الصباح الغضّ تشبـه کوکبــه ( همان، ص۳۶۰)
در صبحگاهی گرفته ، او را همچو ن ستاره ای تابان می بینم .
نوع تشبیه : مرسل مجمل
۱۱- فتناولتُ أقحواناً ندیِّاً وَ نداهُ کاللؤلؤ المکنــون ( همان، ص۳۶۴)
بابونه نمناکی به دست آوردم که شبنمش چون گوهری پنهان است .
نوع تشبیه : مرسل مجمل
۱۲- قطراتُ النّدی علیها دموعی أنت أدری مِنّی بما یبکینی ( همان، ص۳۶۵)
قطره های شبنم بر این گلها مانند اشکهای من است وتوبهتر ازمن بر آنچه که مرا به گریه وا می دارد آگاهی .
نوع تشبیه : مقلوب
۱۳- بلبلٌ فوقَ الغصون ساحرٌ جمُّ الفنون ( همان، ص۳۸۲)
بلبلی است بر شاخسار ، ساحری است که صاحب همه هنرها است .
نوع تشبیه : بلیغ
۱۴- هو یا روحی لِروحی کالندی للنَّرجس ( همان، ص۳۹۴)
او ای روح من برای جانم مانند شبنم است .
نوع تشبیه : مرسل مجمل
۱۵-المحسناتُ إلی المریض غدونَ أشباهاً لهنّه ( همان، ص۴۲۹)
پرستاران مهربان در حق بیمار شبیه این کبوتران زیبایند .
نوع تشبیه : مرسل مجمل
۱۶- الرّوضُ کالمستشفیات ، دواءُها إیناسهنّه ( همان، ص۴۳۰)
بیمارستان باغ آنها ، و داروی آن مهر تیمارگرانش است.
نوع تشبیه : مرسل مجمل
۱۷- ألَم یَکُن فی قومِهِ کوکبا لاحَ لِیَمحُو نورُهُ الغیهَبا ( همان، ص۴۴۰)
و آیا در میان قوم ، ستاره ای تابنده نشد تا تیرگی را محو کند.
نوع تشبیه : بلیغ
۱۸- دعَت الرجال وَلم تکد حتی مَشت هممٌ إلی الهیجاء کالأطواد ( همان، ص۴۴۴)
قضیه ای که مردان را فراخواند و کوتاه نیامد تا اینکه همتهایی چون کوه به میدان نبرد روانه شدند .
نوع تشبیه : مرسل مجمل
۱۹- رُبَّ وادٍ کأنّه النّهرُ الأخضرُ یختالُ فی بُرود الجمال ( همان، ص۴۵۲)
چه سرزمینی بود که رود سبزش تو گویی در پیراهن های زیبایی خودنمایی می کرد .
نوع تشبیه : مرسل مجمل
۲۰- قلبٌ وراء الشیب متقد الصبا کالجمر تحت رماده یتحرّقُ ( همان، ص۴۶۵)
قلبی که در پیری عشق بر می افروزد مانند اخگری است که زیر خاکستر شعله ور می شود .
نوع تشبیه : مرکب
۲۱- أدبٌ کالریاض فی الحسن و الطیب قریبٌ جناه للمستفید ( همان، ص۴۷۰)
ادبی است مانند باغ در زیبایی و حسن و چیدنش برای استفاده کننده میسّر است .
نوع تشبیه : مرسل مفصل