« ما که اسلاممان تقلیدی نیست, اما آنها که مقلداند میدانند که خیلی از مراجع فتوا داده اند به پاکی اهل کتاب. آیا میشود چیزی نجس شود، اما پاک باشد؟ بگیریم۶۰% یعنی بیشتر از نصف غذا, گیاهی باشد. اما اقلاً۴۰% خوراک آدمهای اینجا از همین ذبح حرام آقایان است. آقای مراجع! وقتی فتوا دادی به پاکی اهل کتاب دفنیتلی(حتما) فتوا دادهای به پاکی همهی تکههای آنها. یعنی ۱۰۰% شان! ۴۰%هم جزو ۱۰۰% است دیگر. پس آن هم پاک میشود دیگر. استدلال از این عقلیتر؟ منتها آقایان اهل تعقل نیستند …» ص۴۶
صفحات:
۴۶-۴۸-۶۰-۸۶-۸۷-۸۸-۱۰۱-۱۰۵-۱۴۴-۱۴۸-۱۶۰-۱۶۶-۱۶۸(مهم)-۱۷۳-۱۷۴-۱۷۵-۱۷۸(مهم)-۱۹۰-۱۹۵-۲۲۹-۲۳۰-۲۵۰-۲۵۳-۲۶۴-۲۶۵-۲۶۶-۲۷۲-۲۷۴-۲۷۵-۲۸۷-۳۱۴-۳۱۵-۳۲۵-۳۲۷-۳۲۹-۳۵۷-۴۶۶
بیل / گروه سوم
“بیل” یکی از شخصیتهای آمریکایی داستان است که در شرکت تحقیقاتی خشی کار میکند و هم کار آرمیتاست. دکترای ادیان دارد و با اینکه مسلمان نیست، از طریق آموزش مجازی از یکی از حوزه های علمیه درجهی اجتهاد گرفته است. بیل، حضور پررنگی در داستان ندارد و جز در چند جا چیزی از او نمیشنویم. در شب قدری که ارمیا برای خود گرفته، خواب آلود و با ظاهری آشفته به صف شب زنده داران میآید و با لحنی تمسخرآمیز در جواب دعای ارمیا که با خود زمزمه میکند: بیا در صف گناهکاران بایستیم. می پرسد: ؟«دو یو اکسپت کردیت کارد؟»( یعنی: آیا کارت اعتباری هم قبول میکنی؟!) او عاقدی است که خطبی عقد ارمیا و آرمیتا را میخواند. همچنین در دادگاهی که برای رسیدگی به اتهام قتل برای ارمیا تشکیل میشود، به عنوان دادستان حضور مییابد. او به همراه خشی، تمام سعی خود را بهکار میگیرد تا ارمیا را متهم کند.بیل در دادگاه ،خطاب به میان دار در حالی که شنلاش را به او نشان میدهد، می گوید:

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

–«آخوندهای شما هم از اینها میپوشند ….» ص۴۵۹
اگر قرار باشد، شخصیتهای این داستان به سه گروه سپید، سیاه و خاکستری تقسیم شوند، بیل- با توجه به تصویری که از او ارائه میشود-شخصیتی سیاه دارد. کسی که برای رسیدن به منافع خاصی، تحصیل کرده تا در موقع نیاز از همین علم به نفع مؤسسه و در راستای اهداف آن استفاده کند. فردی که بهراحتی دین و مذهب دیگران را به سخره میگیرد و ناحق را حق جلوه میدهد
ویژگیهای زبانی
در این بخش، به مهمترین ویژگی سبکی این داستان میپردازیم، جایی که سبک نویسنده در آن برجستگی خاصی پیدا میکند.
نام گذاری فصلها
کاربرد یک واژه با املاهای متفاوت
رسم الخط خاص و منحصر به فرد
اتصال و انفصال
اعراب گذاری کلمات
گویشها و لهجههای مختلف و متناسب با شخصیتها
جدانویسی کلمات
چند گویشی و التقاط زبانی
شیوه پاورقی نویسی
نامگذاری فصلها
در این کتاب نیز مانند سایر آثار امیرخانی برای هر فصل یک عنوان انتخاب شده است.
هفت فصل کتاب بیوتن اینها هستند:
فصل یک : یعنی
فصل دو : فصل پنج
فصل سه : مسکن
فصل چهار : پیشه
فصل پنج : زبان
فصل شش : ژنتیک
فصل هفت : مراثی
این نامها با توجه به هر مرحله از حضور ارمیا در امریکا و مسائل و مشکلاتی که در داستان برایش به وجود میآید، قابل توجیه و تفسیر هستند.
کاربرد یک واژه با املاهای متفاوت
صفحه
۳۳و ۳۴
۳۴
۳۶
۴۷
– شارع الخامس ، خیابان پنجم، خیابان ۵م، فیفث اونیو
– کمربند ایمنی، سیت بلت
– خیابان۱م، خیابان یکم
– توباکس، دو دلار
رسم الخط خاص و منحصر به فرد داستان
شمیسا در مقدمه کتاب کلیات سبک شناسی مینویسد: « سبک وحدتی است که در آثار کسی به چشم می خورد. سبک روح یا ویژگی یا ویژگی هایی مشترک و متکرر در آثار کسی است و این وحدت منبعث از تکرار عوامل یا مختصاتی است که در آثار کسی است.»^[۱] رضا امیرخانی در همه آثارش، رسمالخط خاصی را برای نوشتن داستان خود برمیگزیند. رسم الخط امیرخانی، به ویژه در این داستان، علاوه بر متفاوت کردن اثر او با دیگران میتواند گسست و بحران هویت و چند تکه شدن هویت شخصیتهای داستان را هم تبیین کند. قطعا این شیوه خاص نگرش و اندیشه او است که ابداع این شیوه خاص املایی شده است. در اینجا به بررسی رسم الخط ویژه این داستان می پردازیم.
به کار بردن “ی” به جای همزه
۷
۷
۸
۸
۹
۹
۹
۴۵
۴۶
– مجسمهی فلزی
– حنجرهی فلزی
– سکهی ربع دلاری
– دکمهی دیگری
– جملهی استعماری

“شرط برائت باعث می شود تا پزشک را از اثبات احتیاط به وسیله ی خود و انتساب خطر به عامل خارجی معاف کند. با وجود چنین شرطی بیمار یا بازماندگان او باید بی مبالاتی و عمد پزشک را مطابق قواعد عمومی ثابت کنند و گرنه طرفی از دعوی خسارت نمی بندند.”^[۲۳۱]
البته این اول الکلام است؛ برخی معتقدند مسؤولیت پزشک مبتنی بر اتلاف است و نیازی به تقصیر نیست؛ زیرا پزشک، مباشر ضرر است؛ در قسمت بعد به این نظر اشاره شده است.
ب ـ اثر ثبوتی برائت
با قبول نظر دسته ی دوم باز هم این سؤال مطرح می شود که از آن جا که گفتیم اثر برائت در مرحله ی اثبات تقصیر است و طبق این نظر اساساً تقصیر مطرح نیست، پس چه اثری بر اخذ برائت مترتب است؟ پاسخ آن است که با وجود این که بنابر قاعده ی اتلاف، پزشک در هر حال ضامن خسارت است، چه مقصر باشد و چه نباشد، بر طبق این نظر فایده ی شرط برائت آن است که بعد از اخذ برائت دیگر نمی توان گفت پزشک خواه مقصر باشد یا نه، مسؤولیت دارد؛ بلکه صرفاً زمانی مسؤول جبران خسارت مادی و معنوی است که مقصر باشد.
گفتار چهارم ـ قلمرو تأثیر برائت
آیا اثر برائت مطلق است و شامل تمام اقدامات پزشک اعم از اقدامات متعارف و غیر متعارف می شود؟ برای مثال آیا برائت اعمال غیر مفید و ضررهای قابل پیش بینی را هم در برمی گیرد یا اینکه اثر برائت نسبی است ومنوط به رفتار متعارف پزشک است؟

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

اکثر حقوقدانان^[۲۳۲] معتقدند علیرغم ظاهر مواد ۶۰ و ۳۲۲ قانون مجازات اسلامی که مقرر می دارد پزشک در صورت اخذ برائت ضامن نیست، اطلاق مواد مذکور مورد نظر قانونگذار نبوده است و شرط برائت در صورتی صحیح است که پزشک مرتکب تقصیر نشده باشد؛
یکی از نویسندگان در زمینه ی تقصیر پزشک چنین می گوید: “از آنجا که قاعده ی امانت نیز اقتضاء دارد، علی الاصول پزشک، امین و مورد اعتماد بیمار است و در صورت تعدّی و تفریط، مسؤول جبران خسارت مادی و معنوی خواهد بود.”^[۲۳۳] این در حالی است که به عقیده ی برخی از نویسندگان، ید طبیب اساساً ضمانی است، نه امانی؛ اما به نظر می رسد هر دو دیدگاه اشتباه است؛ زیرا اولاً در خصوص ید ضمانی طبیب، ضمن تفکیک اذن و امانت گفته شده است: “اماننت آن است که اذن در تصرف، صرفاً برای رعایت مصلحت صاحب مال باشد، مانند ید وکیل و ید مستودع؛ ولی هرگاه اذن در تصرف برای رعایت مصلحت متصرف، یا هم مصلحت متصرف و هم مصلحت مالک باشد، امانت حاصل نمی شود، گرچه اذن به وجود می آید.”^[۲۳۴] در ادامه طبیب را مأذون و ضامن می داند، نه امین و غیر ضامن و ثانیاً نمی توان اساساً ید طبیب را ضمانی و او را در هر حال ضامن دانست.
به هر حال قدر مسلم آن است که پزشک، در فرض تقصیر، مسؤول است و اثر برائت منتفی است؛ اما اساساً مسؤولیت پزشک، مسؤولیت مبتنی بر تقصیر نیست، هرچند تقصیر، مفروض است. فایده ی شرط برائت هم این است که در صورت عدم تقصیر، نافذ خواهد بود و در حوزه ی تقصیر مؤثر نیست؛ به عبارت دیگر مسؤولیت پزشک، فقط در صورت تقصیر ثابت است.
یکی از حقوقدانان در این زمینه ضمن ردّ اثر برائت در فرض تقصیر پزشک این گونه اظهار نموده اند: “شرط برائت به معنای معاف شدن از ضمان ناشی از احتمال خطر است و باعث می شود که پزشک از اثبات احتیاط بوسیله ی خود و انتساب خطر به عامل خارجی، معاف شود؛ ولی اثر شرط برائت از این فراتر نمی رود و به ویژه در مورد تقصیرهای سنگین (عمد و درحکم عمد) اثری ندارد؛”^[۲۳۵]
تحصیل برائت تنها برای اعمالی مؤثر است که برای بیمار مفید است و به همین هدف انجام می شود؛ پزشک نمی تواند برای اعمال غیر مفید یا خطرناک از بیمار برائت بگیرد در بنای دو طرف نیز شرط برائت ناظر به ضررهای ناخواسته و پیش بینی نشده و ارتکاب خطاهایی است که هر پزشک متعارف و با احتیاط ممکن است در تشخیص بیماری و اجرای قوانین پزشکی مرتکب شود. بنابراین، اگر پزشکی با بیمار قرار بگذارد که مسؤول تقصیر خود در عمل جراحی نباشد، شرط عدم مسؤولیت (برائت) در فرض تقصیر پزشک بی تأثیر است.^[۲۳۶] مثلاً “هرگاه معلوم شود که جراح هنگام عمل جراحی رعایت احتیاط های پزشکی، بهداشت، آمادگی جسمی خود و وسایل لازم را نکرده است، شرط برائت او را از نتایج تقصیر مصون نمی دارد.” هیچ شرطی برای پزشک این مصونیّت را ایجاد نمی کند که مسؤول بی مبالاتی و تقصیرهای آشکار خود نباشد.^[۲۳۷]
بدین ترتیب شرط برائت تا زمانی مؤثر و نافذ است که پزشک در انجام اعمال خود مرتکب تقصیر و خطا نشده باشد و مقرّرات مربوط به اثر برائت، در صورت عدم بروز خطا یا قصور پزشکی، جاری و ساری خواهند بود؛ آراء شعب دیوان عالی کشور نیز گواه این واقعیّت هستند که تأثیر شرط برائت در رفع ضمان مالی، در صورتی است که هیچگونه قصور و سهل انگاری از سوی پزشک رخ نداده باشد.
در رابطه با تقصیر عمدی می توان گفت اگر پزشک در نتیجه ی اقدام نامتعارف و خلاف معمولِ حرفه ی پزشکی، به بیمار زیان برساند، شرط برائت بی تأثیر است؛ زیرا نظم عمومی نمی پذیرد که پزشک، در پناه نهاد قانونی همچون برائت، آزادانه به همنوع خویش زیان و ضرر برساند.
انتفاء اثر برائت در خصوص خطای پزشک هم صدق می کند و در فقه نیز نظر مشهور آن است که خطای پزشک، اثر برائت را زائل می کند. در این باره گفته شده است: “در فقه امامیه نیز نظر مشهور بر آن است که مشروط به عدم سهل انگاری و قصور در انجام وظیفه، چنانچه صاحب مشاغل پزشکی با اطّلاع و مهارت کافی و اخذ برائت به درمان بیمار اقدام کنند، آنان در برابر خطرات احتمالی ناشی از مبادرت به درمان ضامن محسوب نمی شوند.”^[۲۳۸]
برخی گفته اند با اخذ برائت پیش از اقدام پزشکی، پزشک در هیچ صورتی، ولو مرتکب بی احتیاطی یا بی مبالاتی هم شده باشد، مسؤول تلف یا نقص عضو یا خسارات مالی پدید آمده نخواهد بود؛ این دسته چنین استدلال می کنند که اساساً پیش بینی شرط برائت در قانون، برای رفع مسؤولیت پزشک در مواردی است که وی مرتکب تقصیر شده است و در غیر این صورت و در حالتی که تقصیری مرتکب نشده است بر اساس قاعده ی امانت و احسان، اصلاً مسؤولیتی ندارد و دیگر نیازی به اخذ برائت نیست؛ اما این طور به نظر نمی رسد و عدالت حکم می کند که اثر برائت، مشروط به عدم سهل انگاری و عدم قصور در انجام وظیفه باشد. تأکید عرف و رویه ی پزشکی نیز در سراسر دنیا بر نفی هرگونه بی احتیاطی و بی مبالاتی در حرفه ی مقدس پزشکی، شاهد این مدعاست.
“می توان گفت تقریباً همه ی حقوقدانان اتفاق نظر دارند که ابراء پزشک از مسؤولیت مدنی، صرفاً در صورتی مؤثر است که رفتار پزشک متعارف بوده باشد؛ تعدی و تفریط یا خطای پزشک اثر برائت را به عنوان یکی از مصادیق شرط عدم مسؤولیت، زائل می کند.”^[۲۳۹]
از این رو اولاً شرط برائت از مصادیق شرط عدم مسؤولیت است و ثانیاً اثر برائت چنانچه دیه را بنابر نظر برخی، مجازات کیفری فرض کنیم، رافع مسؤولیت کیفری است و در غیر این صورت، شرط برائت رافع مسؤولیت مدنی پزشک است و ضمان مالی را از بین می برد.
نتیجه:
از آن چه گفته شد معلوم گردید که:
۱- مداخله ی پزشک بدون رضایت قبلی بیمار، جرم تلقی می شود؛ حتی اگر اقدام پزشک، مشروع، متعارف و به نفع بیمار باشد؛ زیرا تصرف بدون اذن، در حکم تعدی به حقوق و آزادی های بیمار و ضرب و جرح عمدی تلقی می شود و در نتیجه مسؤولیت کیفری به بار می آورد.
۲- پزشک برای انجام هر اقدامی، نسبت به تن و روان بیمار، جز در موارد استثناء که اخذ رضایت ممکن نیست، باید اخذ رضایت نماید؛ در این صورت دو حالت مفروض است:
۱-۲- نفس عمل جرم است؛ رضایت بیمار بی تأثیر است؛ اگر در حین اقدام، پزشک مرتکب جرمی گردد، اخذ رضایت، وصف مجرمانه را زائل نمی کند و رافع مسؤولیت کیفری نیست. (مستنبط از ماده ی۵۹ ق.م.ا.)
۲-۲- اقدام پزشک، جرم نیست، اما نامتعارف است؛ در این صورت رضایت بیمار، رافع مسؤولیت کیفری پزشک خواهد بود، اما رافع ضمان مالی نیست. (م. ۳۱۹ ق.م.ا)
۳-۲- عمل جرم نیست و اقدام پزشک متخصص، متعارف است؛ اختلاف نظر است که آیا رضایت در این فرض رافع ضمان مالی هست یا خیر؛ برخی گفته اند رضایت، رافع ضمان مالی نیست و اخذ برائت، پیش از اقدام قانونی و متعارف پزشک، رافع مسؤولیت مدنی و ضمان مالی است. (مستنبط از م ۶۰ ق.م.ا)
۳- رضایت و برائت اخذ شده اند، ولی اقدام نا متعارف است؛ رافع مسؤولیت نیستند؛ رضایت و برائت تنها در اقدام متعارف پزشک مؤثر و موجب رفع مسؤولیت هستند و شامل رفتار غیر متعارف و تقصیر پزشک نمی شوند.
در پایان از مطالب فوق می توان درباره ی تفاوت رضایت و برائت چنین نتیجه گرفت که رضایت در اقدامات قانونی و متعارف پزشک، صرفاً رافع مسؤولیت کیفری است و برائت در صورت عدم تقصیر، رافع مسؤولیت مدنی پزشک است.
فصل چهارم
ارکان رضایت
طرح مطلب
نویسندگان، جهت معتبر بودن رضایت بیماران و تأثیر آن بر رفع مسؤولیت کیفری پزشک، تحقق شرائطی را ضروری دانسته اند که ذیلاً به آنها اشاره می شود:

1. 1. زمان اخذ رضایت: رضایت باید پیش از انجام عمل جراحی یا طبی یا مقارن آن باشد؛ رضایت بعدی، گذشت محسوب می شود و در جرایمی که گذشت در آنها مؤثر است موجب تخفیف مجازات یا موقوفی اجرای حکم است.^[۲۴۰] در خصوص زمان اخذ رضایت به نظر می رسد مقصود این است که طبق بند ۲ م ۵۹ ق.م.ا در صورتی اقدام پزشک موجه است و جرم محسوب نمی شود که قبل از اقدام، رضایت اخذ شده باشد و در واقع این رضایت قبل از اقدام است که علت موجهه ی جرم محسوب می شود و اقدام قبل از اخذ رضایت جرم ضرب و جرح عمدی تلقی می شود؛ مگر این که اقدام بدون اذن بیمار، برای نجات جان وی ضروری باشد.

1. 1. اقدام متعارف پزشک: طبق بند ۲ م ۵۹ ق.م.ا، رعایت موازین علمی و فنی در حین اقدامات درمانی جهت تأثیر رضایت اخذ شده، ضروری است.^[۲۴۱] همچنین پزشک ملزم است در محدوده ی رضایت اقدام کند؛ مگر این که اقدام خارج از محدوده ی اذن بیمار، برای نجات جان وی ضروری باشد.^[۲۴۲]

1. 1. اهلیت رضایت دهنده: مثلاً رضایت صغیر و مجنون مؤثر نیست؛^[۲۴۳]

1. 1. اختیار: رضایت باید آزادانه و عاری از هرگونه عیب باشد و رضایتی که با فریب و اکراه، معیوب شده باشد، مثلاً با به کار بردن روش هایی مانند ارعاب و تطمیع برای تأیید فرم،^[۲۴۴] به واسطه ی عدم اختیار، مؤثر نیست.^[۲۴۵]

1. 1. معلوم بودن موضوع: رضایت باید آگاهانه باشد؛ یعنی موضوع رضایت باید مشخص باشد؛ مثلاً به کار نبردن عبارات تخصصی پزشکی، خارج از درک بیمار در فرم های اخذ رضایت و آگاهی کامل بیمار یا اولیاء وی از جریان کامل بیماری، نوع درمان یا عمل جراحی و بیهوشی و عوارض و اقدامات درمانی.^[۲۴۶]

با توجه به مطالب بالا می توان گفت رضایت شامل سه رکن اهلیت، اختیار و آگاهی است؛ “برای اینکه رضایتی مؤثر باشد بیمار باید دارای ظرفیت و صلاحیت انتخاب یکی از گزینه های موجود شناخته شود؛ به علاوه رضایت باید داوطلبانه باشد؛ فرایند رضایت، در واقع دعوت از بیمار برای مشارکت در تصمیمات است؛ همچنین رضایت باید آگاهانه باشد؛ پزشک موظف است در این فرایند، اطلاعات، توصیه ها و استدلال ها را با بیمار در میان بگذارد. درک بیمار از اطلاعات ارائه شده به همان میزان ضرورت دارد که ارائه ی اطلاعات اهمیت دارد.”^[۲۴۷]
سایر شرایط در فصل قبل تحت عنوان شرایط تأثیر رضایت مورد بررسی قرار گرفت و در این فصل ذیل سه مبحث به بررسی ارکان رضایت خواهیم پرداخت؛
مبحث اول: اهلیت^[۲۴۸] (صلاحیت بیمار^[۲۴۹] ، ظرفیت تصمیم گیری^[۲۵۰])
مبحث دوم: اختیار^[۲۵۱]
مبحث سوم: آگاهی^[۲۵۲]
مبحث اول ـ اهلیت، ظرفیت تصمیم گیری بیمار و تصمیم گیری فرد جایگزین
مطالب این مبحث در چهار گفتار ارائه می شود:
گفتار اول ـ اهلیت
گفتار دوم: مفهوم و ارزیابی درک بیمار
گفتار سوم: مفهوم ظرفیت، مصادیق فقدان ظرفیت و ارزیابی ظرفیت بیمار
گفتار چهارم: تصمیم گیری فرد جایگزین.
اهلیت، در واقع، صلاحیت نوعی است؛ از این رو ابتدا به بحث اهلیت و در ادامه به مسأله ی صلاحیت یا ظرفیت تصمیم گیری بیمار خواهیم پرداخت.

لذا در این تحقیق به بررسی رابطه بین رهبری اخلاقی مدیران و تعهد سازمانی کارکنان ستادی بانک ملی در شهر تهران پرداخته شده است که در این راستا میزان این متغیر ها در بانک و نیز رابطه آنها با متغیر های جمعیت شناختی نیز بررسی گردیده است .
در پایان هر فعالیت تحقیقی محقق پس از آزمون فرضیات ، می‌بایستی نتایج کار را ارائه دهد . نتایج حاصل از فرضیات نیز پایه‌هایی هستند که پیشنهادات بر اساس آن شکل می‌گیرند . بنابراین یکی از قسمت‌های مهم تحقیق که در واقع می‌تواند راهی برای تبدیل نظریات به راهکارهایی عملی برای موفقیت در آینده باشد نتیجه‌گیری‌های صحیح و پیشنهادات مربوط و مناسب است . نتیجه‌گیری‌هایی که بر اساس تحلیل‌های صحیح ارائه شده باشد می‌تواند مشکلات موجود بر سر راه اهداف سازمان را که به آن منظور طراحی شده است را برطرف کند .

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

در این فصل، نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها خلاصه می‌شود و با تحلیل آنها سعی می‌شود تا به سؤالاتی که در فصل اول از سوی محقق مطرح شده بود پاسخ داده شود .
در این پژوهش با توجه به نتایج تحقیق ، پذیرفته ایم که حداقل یکی از سبک های رهبری در بانک ملی ، رویکرد اخلاقی است که در افزایش تعهد سازمانی کارکنان آن نقش تاثیر گذار و بسزایی دارد . اگر مدیران از سبک رهبری اخلاقی پیروی ننمایند ، تعهد سازمانی کارکنان یک واحد خدماتی همچون بانک که ریشه در پایبندی به ارزش ها دارد ، حتی در سطوح پایین هم وجود خارجی نخواهد داشت .
در بخش اول این فصل خلاصه نتایج حاصل از اجرای تحقیق و پاسخ هر یک از سؤالات تحقیق ارائه شده است. در بخش بعدی با بهره گرفتن از اطلاعات به دست آمده، پیشنهاداتی به اداره امور کل کارکنان بانک ملی بر گرفته از نتایج تحقیق و همچنین پیشنهاداتی ابرای تحقیقات آینده ارائه شده است.
۵-۱- بحث و نتیجه گیری
در این پژوهش جامعه ی آماری متشکل از کارکنان واحد های ستادی بانک ملی در شهر تهران بوده که برابر ۲۹۱۳ نفر می باشند و از بین این افراد تعداد ۳۵۰ نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بر اساس رده های شغلی اجرایی ، مدیریتی و تخصصی مستقر در واحد های ستادی و اداری بانک ملی در شهر تهران به عنوان جامعه نمونه در نظر گرفته شده اند . لذا تعداد ۳۵۰ پرسشنامه در میان افراد نمونه جامعه آماری توزیع گردید که از این تعداد ، ۳۳۰ پرسشنامه عودت داده و جمع آوری شد و تجزیه و تحلیل بر روی آنها انجام گرفت . در ادامه به بررسی نتایج حاصل از توصیف ها و آزمون فرضیه ها ، پرداخته خواهد شد.
از نتایج توصیفی تحقیق اینگونه بر می آید که کمی بیشتر از ۷۸ % از افراد نمونه مرد و مابقی زن هستند . همچنین ۴/۸۶ در صد کارکنان و افراد نمونه آماری متاهل بوده که این خود وضعیت نسبتا مناسب کارکنان از نظر تشکیل خانواده را نشان می دهد . در این میان ۷/۴۲ در صد افراد نمونه بین ۵۰ – ۴۱ سال سن دارند که دارای بیشترین فراوانی در متغیر سن می باشد پس از آن افراد بین ۴۰ – ۳۱ سال با ۶/۴۰ در صد قراردارنداین مساله نشان می دهد که کارکنان ستادی بانک ملی ایران در شهر تهران از نظر متغیر سن در سطح بالایی قرار داشته و بیانگر میانسال بودن نمونه آماری است .
بیش از شصت درصد نمونه ( ۹/۶۳%) سابقه کاری بیشتر از ۱۵ سال دارند و بیشترین فراوانی ( ۱/۲۹%) مربوط به سابقه کاری بین ۱۵ تا ۲۰ سال است . ۵/۲۴% افراد نیز بین ۲۰ تا ۲۵ سال سابقه خدمت دارند که با توجه به قانون امکان بازنشستگی با سابقه کاری ۲۵ سال می توان گفت در آستانه بازنشستگی می باشند و می توان نتیجه گرفت که کارکنان ستادی بانک ملی در شهر تهران با سابقه کاری بالا محسوب می گردند و در آینده نزدیک نیاز به جایگزینی نیروهای جوان تر می باشد.
بیشترین فراوانی تحصیلات کارکنان ، تحصیلات لیسانس ( ۶/۴۳%) بوده و پس از آن افراد با تحصیلات در سطح دیپلم ( ۳/۳۰)دارای رتبه دوم فراوانی است .
توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب رسته شغلی شامل ۵/۴۵ درصد در مشاغل اجرایی ، ۱/۲۲ درصد در مشاغل مدیریتی و ۶/۲۷ درصد در مشاغل تخصصی نظیر کارشناس امور فنی مهندسی ، کارشناس مالی و اعتباری ، سوپروایزی و … مشغول به کار بودند . در واقع بیشترین فراوانی متغیر رسته شغلی با حدود نیمی از افراد نمونه شامل مشاغل اجرایی است و کمترین فراوانی افراد نمونه آماری نیز مربوط به رسته شغلی مدیریتی است .
میانگین تعهد عاطفی کارکنان ۹۷/۳ ، تعهد هنجاری ۹۴/۳ و تعهد مستمر ۴۸/۳ و میانگین تعهد سازمانی در کل ۸/۳ بود . میانگین بعد فرد اخلاقی۷۶/۳ و مدیر اخلاقی ۶۸/۳ و میانگین رهبری اخلاقی در کل ۷/۳ می باشد .
با توجه به نتایج بدست آمده از آزمون دو جمله ای مقایسه وجود یا عدم وجود سبک رهبری اخلاقی ، سطح معنی داری آزمون کمتر از ۰۵/۰ می باشد که فرض وجود سبک رهبری اخلاقی در واحد های ستادی بانک ملی در شهر تهران تایید می شود و با مقایسه گروه ها این نتیجه حاصل گردید که از نظر کارکنان بانک ملی ، سبک رهبری در بانک منطبق بر سبک رهبری اخلاقی بوده و میزان رهبری اخلاقی مدیران در این تحقیق از میزان متوسط بالاتر می باشد که با تحقیق مک کان و هالت (۲۰۰۹) ، عمادی فر (۱۳۸۸) ، علیزاده مجد و همکاران (۱۳۸۹) و راهداری شمالی و همکاران (۱۳۹۰) مطابقت دارد .
هچنین از طریق آزمون دو جمله ای نسبت به بررسی و مقایسه سطح تعهد سازمانی کارکنان ستادی بانک ملی در شهر تهران با حد متوسط تعهد سازمانی در جامعه اقدام گردید که مشخص شد میزان تعهد سازمانی این افراد از حد متوسط جامعه بالاتر می باشد که این مطابق با نتیجه ایست که برخی محقیقین دیگر از جمله سلطان حسینی و همکاران (۱۳۸۴) ، علیزاده مجد و همکاران (۱۳۸۹) ، راهداری شمالی و همکاران (۱۳۹۰) ، تارتر و کاتکمپ (۲۰۰۰) و کلیپ(۲۰۰۰) نیز به آن دست یافته اند.
فرضیه اصلی تحقیق که ارتباط بین رهبری اخلاقی مدیران و تعهد سازمانی کارکنان ستادی بانک ملی ایران در شهر تهران بود از طریق آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن سنجیده شد که با فاصله اطمینان ۹۵% ، سطح معنی داری برابر است با ۰۰/۰ = sig بدست آمد ، بدان معنی که بین دو متغیر رهبری اخلاقی و تعهد سازمانی رابطه معناداری وجود دارد . با توجه به قدر مطلق ضریب همبستگی بدست آمده برابر با ۳۱۷/۰ = r رابطه قوی بین دو متغیر مشاهده نمی گردد ولی با توجه به علامت آن که مثبت است جهت این رابطه مستقیم می باشد ، یعنی با ایجاد سبک رهبری اخلاقی در بانک ملی ، تعهد سازمانی کارکنان افزایش می بابد. تایید این ارتباط با یافته های تحقیق ساترلند (۲۰۱۰) ، اوگونفوورا (۲۰۰۹) ، علیزاده مجد و همکاران (۱۳۸۹) و الهه راهداری شمالی و همکاران (۱۳۹۰) همخوانی دارد.
یافته های این تحقیق نشان داد که بین بعد فرد اخلاقی رهبری اخلاقی و هر سه بعد تعهد سازمانی ارتباط وجود دارد که با نتایج بدست آمده از تحقیق راهداری شمالی و همکاران (۱۳۹۰) همخوانی دارد.
مطابق با یافته های این تحقیق اگر مدیران به طور اخلاقی رفتار کنند و با کارکنان خود صادق باشند قابل اعتماد باشند و رفتار هایی از این قبیل از خود نشان دهند بر احساس دلبستگی کارکنان به سازمان ، احساس التزام به ماندن در سازمان و احساس اجبار کارکنان به ماندن در سازمان موثر خواهد بود و در مجموع بر ارتباط روانی بین کارکنان و سازمانشان موثر می باشد که در نتیجه باعث می شود که احتمال اینکه کارکنان داوطلبانه سازمان را ترک کنند ، کمتر شود .
یافته های پژوهش همچنین نشان داد که بین بعد مدیر اخلاقی رهبری اخلاقی و هر سه بعد تعهد سازمانی ارتباط معنی داری وجود دارد و به عبارت دیگر مدیریت به صورت اخلاقی بر تعهد سازمانی و سه بعد آن شامل تعهد عاطفی ، هنجاری و مستمر موثر خواهد بود که در این مورد نیز با نتایج تحقیق الهه راهداری شمالی و همکاران (۱۳۹۰) همخوانی دارد.
در یافته های تحقیق ساترلند (۲۰۱۰) بین ابعاد تعهد عاطفی و هنجاری تعهد سازمانی کارکنان و رهبری اخلاقی مدیران رابطه معنی داری حاصل گردید ولی رابطه ای بین بعد تعهد مستمر تعهد سازمانی کارکنان و رهبری اخلاقی مدیران مشاهده نگردید . همچنین در پژوهش انجام شده توسط علیزاده مجد (۱۳۸۹) بین رهبری اخلاقی مدیران و هر سه بعد تعهد عاطفی ، مستمر و هنجاری تعهد سازمانی کارکنان رابطه معنی داری حاصل گردید.
با توجه به نتایج بدست آمده از آزمون t مستقل تعهد سازمانی در گروه زنان و مردان ، با توجه به سطح معنی داری می توان نتیجه گرفت که میزان تعهد سازمانی کارکنان مرد بانک ملی در واحد های ستادی شهر تهران بیشتر از کارکنان زن است که این با نتیجه تحقیقات علیزاده مجد (۱۳۸۹) ، حسینی و مهدی زاده ( ۱۳۸۹ ، به نقل از راهداری شمالی ، ۱۳۹۱ : ۱۲۷) و میرزا محمدی و عبدالملکی (۱۳۸۷ ، به نقل از راهداری شمالی ، ۱۳۹۱ : ۱۲۷) مطابقت داشته و مخالف نتایج تحقیق راهداری شمالی (۱۳۹۱) و یعقوبی و همکارانش (۱۳۸۷ ، به نقل از راهداری شمالی ، ۱۳۹۱ : ۱۲۷) می باشد
یافته های تحقیق حاکی از آن است که بین تعهد سازمانی کارکنان مجرد و متاهل تفاوت معنی داری وجود داشته و میزان تعهد سازمانی کارکنان متاهل بیشتر از کارکنان مجرد است.
با توجه به نتایح حاصل از آزمون تحلیل واریانس در گروه های تحصیلی و همچنین نتایج آزمون LSD این نتیجه بدست آمده که با افزایش تحصیلات کارکنان تعهدسازمانی آنها کاسته می شود . در واقع کارکنانی که تحصیلات کمتری دارند نسبت به سایرین تعهدسازمانی بیشتری دارند . این نتیجه با نتایج تحقیق علیزاده مجد (۱۳۸۹) مطابقت داشته ولی مخالف نتایج پژوهش راهداری شمالی و همکارانش (۱۳۹۱) می باشد.
با توجه به نتایج آزمون تحلیل واریانس می توان نتیجه گرفت که تعهد سازمانی در سوابق خدمتی مختلف ، تفاوت معناداری دارد و نیز بر اساس آزمون شفه ( LSD ) و یا با افزایش سابقه خدمتی ، تعهد سازمانی کارکنان افزایش می یابد . به عبارت دیگر هر چه سابقه خدمت کارکنان بانک ملی کمتر باشد ، تعهد سازمانی آنها نیز کمتر است. نتایج تحقیقات دربل (۱۹۹۰)، یوکسانز (۲۰۰۰) و علیزاده مجد و همکارانش (۱۳۸۹)نیز نتیجه فوق را در مورد جوامع تحت بررسی شان تایید می کنند (علیزاده مجد ، ۱۳۸۹ : ۱۵۳).همچنین نتایج پژوهش راهداری شمالی و همکارانش (۱۳۹۱) نیز موافق با این مساله می باشد. آزمون مقایسه میانگین تعهدسازمانی برحسب رسته شغلی ( تحلیل واریانس ) نشان داد که تعهد سازمانی در سمت های شغلی مختلف از جمله اجرایی ، مدیریتی و یا تخصصی تفاوت معناداری ندارد . این بدان معناست که رسته های شغلی دارای تعهدات سازمانی یکسانی بوده و تفاوت معنی داری را در بین جامعه آماری که کارکنان ستادی بانک ملی در شهر تهران می باشند ، شامل نمی شوند. این نتیجه با نتیجه علیزاده مجد (۱۳۸۹)مبنی بر افزایش تعهد سازمانی کارکنان با افزایش مسئولیتهای اجرایی مغایرت دارد.ولی با نتیجه پژوهش راهداری شمالی و همکارانش (۱۳۹۱) مطابقت دارد.
با توجه به نتایج آزمون مقایسه میانگین تعهد سازمانی سنین مختلف (تحلیل واریانس ) مشخص گردید که تعهد سازمانی در سنین مختلف ، تفاوت معناداری دارد . برای بررسی اینکه این تفاوت ضمن استفاده از آزمون همگنی واریانس ها ( آزمون LEVEN ) که بر همگنی واریانس ها دلالت داشت از آزمون های پس تعقیبی(T3 Dunnett ) بهره گرفته شد . با توجه به نتایج حاصله می توان عنوان نمود کارکنانی که سن کمتری دارند از سایرین تعهد سازمانی کمتری نیز دارند. لازم به ذکر است بجز مشخص شدن تفاوت معناداری بین رده سنی ۲۱ تا ۳۰ سال و ۴۱ تا ۵۰ سال ، بین سایر گروه های سنی از لحاظ تعهد سازمانی تفاوت معناداری مشاهده نگردید و نتیجه مذکور از این طریق حاصل گردیده است. در تحقیقی که راهداری شمالی و همکارانش (۱۳۹۱) انجام دادند اگر چه بین تعهد عاطفی و تعهد مستمر و سن افراد تفاوت معنی داری وجود نداشت ولی بین تعهد هنجاری و در مجموع تعهد سازمانی کارکنان و سن افراد تفاوت معنی دار مشاهد گردید.
در مجموع با توجه نتایج حاصله از آزمون ها می توان گفت متغیر های جمعیت شناختی جنسیت ، تاهل ، سطح تحصیلات ، سابقه خدمت و سن با میزان تعهدسازمانی کارکنان در جامعه آماری رابطه معنی داری دارند ولی بین متغیر رسته شغلی در بین متغیرهای جمعیت شناختی و تعهد سازمانی کارکنان رابطه معنی داری مشاهد نگردید.
به منظور بررسی رابطه جنسیت و تاهل با درک شاخص های رهبری اخلاقی مدیران از دید کارکنان از آزمون t مستقل استفاده شده که نتیجه حاصله نشان داد که رابطه معنی داری بین جنسیت و درک شاخص های رهبری اخلاقی مدیران از دید کارکنان وجود ندارد . به عبارت دیگر درک شاخص های رهبری اخلاقی مدیران از دیدکارکنان در دو گروه مردان و زنان تفاوت معناداری ندارد که این موضوع با نتیجه تحقیق راهداری شمالی و همکارانش (۱۳۹۱) مطابقت دارد.
با توجه به نتایج آزمون t درک شاخص های رهبری اخلاقی مدیران در دو گروه افراد متاهل و مجرد تفاوت معناداری داشته که با در نظر گرفتن علامت t که منفی است ، می توان نتیجه گرفت که درک این شاخص ها در کارکنان متاهل بیشتر از کارکنان مجرد است.
در خصوص رابطه تحصیلات و درک شاخص های رهبری اخلاقی مدیران از دید کارکنان بانک ملی که از طریق آزمون تحلیل واریانس بررسی گردید مشخص شد که درک شاخص های رهبری اخلاقی مدیران از دید کارکنان بین گروه های تحصیلی تفاوت معناداری ندارد که در این مورد نیز نتایج تحقیق راهداری شمالی و همکارانش (۱۳۹۱) را تایید می کند.
در بررسی ارتباط سایر متغیرهای جمعیت شناختی پژوهش شامل سابقه خدمت ، رسته شغلی و سن کارکنان بانک ملی در واحدهای ستادی شهر تهران با میزان درک شاخص های رهبری اخلاقی مدیران از دید ایشان که همگی از طریق آزمون تحلیل واریانس صورت پذیرفت ، نتیجه عدم وجود هر ارتباطی را نشان می دهد . این بدان معناست که درک شاخص های رهبری اخلاقی مدیران از دید کارکنان از سابقه خدمت ، نوع شغل و سن ایشان متاثر نمی باشد.
باتوجه به نتایج آزمون فریدمن و مقایسه ابعاد تعهد سازمانی کارکنان ستادی بانک ملی در شهر تهران می توان نتیجه گرفت که ضمن اینکه ابعاد تعهدسازمانی در بانک ملی با یکدیگر تفاوت معناداری دارند ، بعد تعهد عاطفی کارکنان در بانک ملی ، قوی ترین بعد و بعد تعهد مستمر ضعیف ترین بعد تعهد سازمانی کارکنان بانک ملی است . نتایج تحقیق علیزاده مجد و همکارانش (۱۳۸۹) این مورد را تایید می نماید.
تعهد عاطفی شامل وابستگی عاطفی کارکنان به تعیین هویت با سازمان و درگیر شدن در فعالیت های سازمانی می باشد . این بعد از تعهد را می توان به عنوان عامل احساس یا عاطفی مثبت به سوی سازمان نام برد . در واقع بالا بودن این بعد از تعهد سازمانی در میان کارکنان واحد های ستادی ، نشان دهنده وابستگی زیاد کارکنان نسبت به سازمان و در نتیجه آن افزایش کارایی و اثر بخشی آنها در سازمان است . از سوی دیگر تعهد مستمر شامل تعهدی است که افراد نسبت به ارزش نهادن به سازمان دارند و کارمند مزایایی را از زندگی در سازمان بدست می آورد . در واقع فرد به شرکت یا سازمانی که در آن کار می کند تعهد می دهد چرا که او در صورت از دست دادن عضویت سازمانی هزینه های بالایی را شامل ضرر و زیان اقتصادی و هزینه های اجتماعی ( مثل دوستی با همکاران ) می باید پرداخت کند . بنابراین کارمند ، همچنان عضو سازمان باقی می ماند ، زیرا مجبور به این کار است . در رتبه بندی میان ابعاد سازمانی ، پایین بودن تعهد مستمر در میان کارکنان واحدهای ستادی بیانگر آن است که بدست آوردن منافع و مزایای حاصل از فعالیت در این سازمان به عنوان اولیت اول کارکنان نبوده و برای آنها عامل انگیزشی و اهداف سازمانی و نیز علاقه به سازمان و حفظ ارزش ها ، محرک های قوی تری برای ادامه فعالیت می باشند ( علیزاده مجد ، ۱۳۸۹ : ۱۵۴ ) .
به منظور اولویت بندی ابعاد رهبری اخلاقی مدیران واحد های ستادی بانک ملی در شهر تهران نیز از آزمون فریدمن استفاده گردید که باتوجه به نتایج آزمون می توان اذعان نمود که از نظر کارکنان ستادی بانک ملی در شهر تهران ، ابعاد رهبری اخلاقی شامل فرد اخلاقی و مدیر اخلاقی مدیران با یکدیگر تفاوت معناداری ندارند .
۵-۲- ارائه پیشنهادات
۵ – ۲- ۱ – پیشنهادات کاربردی :
به دنبال تحولات و دگرگونی های سریعی که در سازمان ها و به تبع آن در ساختارهای سازمانی رخ می دهد ، روز به روز به اهمیت سرمایه های انسانی افزوده می شود و لازم است در این زمینه مطالعات و پژوهش های متعددی صورت گیرد . با توجه به تاثیرات مثبت رهبری اخلاقی و اهمیت تعهد سازمانی و فواید بسیاری که برای سازمان دارد ، مطابق با یافته های تحقیق و نیز با عنایت به نظراتی که برخی از آزمودنی ها در قسمت پرسش باز پرسش نامه منعکس نموده اند ، پیشنهادهای اجرایی ذیل ارائه می گردد :
– از آنجا که تعیین هویت فرد از طریق سازمان زمانی رُخ می دهد که ارزش های فردی افراد با ارزش های سازمانی سازگار و در یک راستا بوده و فرد قادر باشد که ارزش های سازمانی را در خود درونی و نهادینه سازد ، پیشنهاد می گردد سازمان ارزش ها و انتظارات خود را به صورت مکتوب و یا در قالب بخشنامه ها و نامه های عمومی از طریق اداره کل منابع انسانی و یا اداره تشکیلات و روش ها در اختیار کارکنان خود قرار دهد تا ایشان خود را با این ارزش ها سازگار نموده و نوعی احساس غرور ناشی از تعیین هویت شدن با سازمان در آنها ایجاد گردد.
– هر اندازه که سازمان به مشکلات شغلی بویژه مشکلات خانوادگی کارکنان توجه نمایند کارکنان احساس تعلق و تمایل بیشتری به کار خود پیدا خواهند کرد . لذا توصیه می شود اداره کل منابع انسانی ، دوایر گارگزینی در هر یک از واحدهای ستادی و روسای دوایر نسبت به شناخت مسائل و مشکلات نیروی انسانی خود توجه لازم را داشته باشند تا بواسطه این کار بتوانن احساس تعلق کارکنان را به سازمان بیشتر بر انگیزانند.
– در برخی واحدها، فرد خود را با شغل و محل کارش غریبه احساس می کند. تصور می کند کسی به او توجه نداشته و رفتارها به صورتی است که انگار که عضو سازمان نیست. به طور مسال در مراسم و مناسبت ها، تصمیم گیری ها و موارد مشابه از او دعوت به عمل نمی آید ، این بی توجهی باعث دور شدن کارمند از حرفه و سازمانش شده و انگیزه و تعهد فرد را تضعیف می کند. لذا مسئولان و واحد مدیریت منابع انسانی و بویژه سرپرستان اداره امور شعب و روسای ادارات مرکزی ، باید محیط کار و شغل را به گونه ای فراهم سازند و با شناسایی و بهره مندی از استعداد ها و بذل توجه به کارکنان ، طوری به ایشان توجه نمایند که نیروی انسانی خود را عضوی از یک خانواده دانسته ، حرفه و سازمان را جدا از خود نپندارد .
– زمانیکه این احساس در کارکنان به وجود آید که سازمان، هزینه یا زمان زیادی را صرف آماده کردن او برای انجام بهتر کارها نموده است ، یک نوع حس تکلیف و دِین در وی برای ماندن در سازمان به وجود خواهد آمد، لذا در این راستا توصیه می شود که اداره کل آموزش با همکاری روسای دوایر با آگاه نمودن کارکنان از میزان هزینه هایی که صرف انجام آموزش ها و آماده سازی آنها در راستای بهبود عملکرد کاریشان می شود این احساس تکلیف را برای ماندن و ادامه فعالیت در سازمان جهت جبران خدمات ایجاد نماید.
– کارکنانی که احساس می کنند به طور وسیعی از طرف سازمان مورد حمایت قرار می گیرند، به احتمال خیلی زیادی یک نوع احساس تکلیف را در خود برای پاسخ دادن به این حمایت سازمانی، ایجاد خواهند نمود. مطابق با بحث توصیه می شود سازمان و واحدهای مربوطه مانند اداره رفاه ، اداره کل منابع انسانی و به ویژه روسای دوایر در راستای حمایت از کارکنان خود بر بیایند تا این نوع احساس تکلیف را بصورت بیشتری در میان کارکنان بر انگیزند.
– در جدول زیر پیشنهاداتی بر اساس نتایج به دست آمده از تحقیق ارائه گردیده است :
۵-۱ جدول پیشنهادات بر اساس نتایج تحقیق

ردیف
نتایج تحقیق
ارائه پیشنهادات با توجه به نتایج تحقیق
۱
فرضیه اصلی تحقیق که ارتباط بین رهبری اخلاقی مدیران و تعهد سازمانی کارکنان ستادی بانک ملی ایران در شهر تهران بود

در این مدل ساده، پیکان ورودی به متغیر حالت یک جریان ورودی^[۱۳۱] را نشان می‌دهد. در هنگامی که مورد نیاز باشد پیکان می‌تواند از هر دو جهت جریان داشته باشد بدین منظور بر روی دایره‌ای که به بردار چسبیده است دوبار کلیک کنید و در پنجره باز شده گزینه “Blflow” را انتخاب کنید خواهید دید که پیکان دارای دو طرف خواهد شد. ولی در مثال ما متغیر کنترل “Births” یک بردار “Uniflow” است که جمعیت اضافی سالانه را وارد متغیر “Population” می‌کند. شکل (٨-۵) شما را راهنمایی می‌کند.

انتخاب نوع متغیر جریان
قدم بعدی این است که بدانیم این افراد جدید چگونه و به چه اندازه‌ای بوجود می‌آیند، به جنبه واقعی موضوع توجه کنید که ما می‌خواهیم با دقت مورد نظر به میزان افراد متولد شده در سال دست یابیم. یک راه این است که به آمارهای سرشماری مراجعه کنیم. ممکن است به این رقم برسیم که ۳ نفر در سال به هر ۱۰۰ نفر اضافه شده‌اند. این عدد متغیر سوم ما یعنی متغیر انتقالی^[۱۳۲] یا مبدل^[۱۳۳] (یک دایره تنها) از نوار ابزار خواهد بود. مانند متغیر قبلی این متغیر را نیز که سومین شکل از نوار ابزار است انتخاب کنید و در صفحه مدل کلیک نمایید. روی آن دوباره کلیک کنید و عدد ۳% را وارد نمایید.
آخرین ابزار، بردار اطلاعات^[۱۳۴] یا ارتباط دهنده^[۱۳۵] است. این بردار اطلاعات را از یک دایره (متغیر کنترل) به یک مستطیل (متغیر حالت) یا بر عکس انتقال می‌دهد. در این مورد ما می‌خواهیم اطلاعات نرخ تولد “Birth Rate” را به متغیر تولد “Births” انتقال دهیم و همچنین اطلاعات سطح جمعیت “Population” را به متغیر تولد “Births” برسانیم. دو بردار باید اضافه شوند حال نمودارمان باید شبیه شکل (٨-۶) باشد.

ابزار مبدل و ابزار ارتباط دهنده
آخرین قدم مدل‌سازی این است که متغیر “Births” را تعیین کنیم. آن را باز کنید و به فهرست نهاده‌های آن توجه کنید. هر متغیری که با بردار به این متغیر وصل شده باشد در این فهرست نشان داده شده‌اند. لذا متغیرهایی که نشان داده شده‌اند عبارتند از “Population” و “Birth Rate” به معنی و واحد این در متغیر توجه کنید:
‌ Births= Birth Rate*Population (2)
قدم بعدی در ساخت مدل این است که بازه‌های زمانی DT را مشخص کنیم. متغیرهای حالت در این زمانها تغییر می‌کنند. در مثال خودمان DT را برابر یک سال و طول زمان مدل را ۱۰۰ سال تعیین می‌کنیم. جهت انجام این کار از منوی Run گزینه Run Specs را انتخاب کنید. در پنجره گفتگوی باز شده می‌توانید بازه‌های زمانی و تعداد آنها را انتخاب کنید.

بازه‌های زمانی جهت اجرای مدل
به منظور نمایش نتایج مدلتان بصورت نموداری بر روی نماد نمودار کلیک کنید و آن را به صفحه مدل بکشید. به همین شکل می‌توانید نتایج کارتان را بصورت یک جدول بیان نمایید. نمادهای نمودار و جدول در شکل (٨-٨) نشان داده شده‌اند.

نمادهای نمودار و جدول
با دوبار کلیک کردن بر روی نماد گرافیکی نمودار، پنجره گفتگوی آن باز می‌شود. که در آن فهرستی از متغیرهای جریان و کنترل و سایر پارامترها دیده می‌شوند.
تنها Population را انتخاب کنید تا در نمودار نمایش داده شود. بازه متغیر را بین ۰ و ۲۰۰ قرار داده و OK را فشار دهید. یک لحظه صبر کنید و از خود سؤال کنید: نتیجه مورد نظر مدل من چیست؟ حالا Run را از منوی Run انتخاب کنید یا Ctrl+r را با هم بگیرید. نتیجه کارتان در نمودار نمایش داده خواهد شد. که در نمودار (٨-٢) نشان داده شده است.

نمودار رشد جمعیت
نمودار رشد بالایی را نشان خواهد داد، همانطور که انتظار داشتیم. همیشه باید قبل از Run شدن مدل، نظرتان را در مورد نتایج مدل بگویید. این نوع گمانه‌زنی‌ها بینش شما را در مورد نحوه رفتار مدل تقویت می‌کند و کمک می‌کند تا خطاهای برنامه‌ریزی را اصلاح کنید. وقتی برخی چیزها برخلاف انتظار شما رفتار کند، نشانه آن است که چیزی اشتباه بوده است و شما باید آن را اصلاح کنید.
ithink چگونه این کار را انجام می‌دهد؟ ساده است، در ابتدای هر بازه زمانی، ithink با توجه به دایره‌ها و مستطیل‌ها محاسبات را انجام می‌دهد. لذا برای آنکه مقدار صحیح تولد‌ها محاسبه شود ithink 3% را در مقدار اولیه جمعیت Population که ۱۰ است ضرب می‌کند که مقدار ۳% بدست خواهد آمد. در قدم بعد مقدار ۳/۰ که مقدار جدید تولدها است را با مقدار جمعیت جمع می‌کند و مقدار جدید جمعیت که عدد ۳/۱۰ است در Population قرار می‌دهد. در بازه زمانی بعدی که زمان از ۱ به ۲ منتقل می‌شود همین روال و محاسبات انجام خواهد گردید و تا زمان نهایی ادامه خواهد یافت.

شما باید به نقش مهم متغیر حالت دقت کنید. این تنها اطلاعاتی است که رایانه از انتهای یک بازه زمانی تا شروع بازه زمانی بعدی داراست، به همین خاطر است که معتقدیم متغیر حالت شرایط^[۱۳۶] سیستم را بیان می‌کند.
مدلی که بیان شد آنقدر ساده بود که می‌شد با قلم و کاغذ آن را انجام داد. یک مدل خطی و غیر واقعی. لذا برای آنکه یک جنبه واقعی دیگر به مدل اضافه کنیم و قابلیت ithink را بیشتر نشان دهیم، یک ارتباط در جهت عکس^[۱۳۷] از جمعیت به نرخ تولد می‌دهیم. وقتی این ارتباط داده شد یک علامت سؤال بر روی دایره نرخ تولد ظاهر می‌شود ـ شکل(٨-٩) ـ چون جمعیت به عنوان یک نهاده برای نرخ تولد اضافه شده است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

ارتباط در جهت عکس
حال متغیر نرخ تولد را باز کنید. رابطه این دو یا بصورت ریاضی مشخص است یا اینکه می‌توانیم یک حدس کارشناسانه در مورد رابطه این دو متغیر بزنیم. حدس کارشناسانه برای فهم رابطه بین دو متغیر ممکن است چنین تعیین شود که روند یکی از متغیرها را بصورت گرافیکی (که در این مورد نرخ تولد است) با توجه به ارزش متغیر دیگر بیان می‌کنیم. این خصوصیت را تابع گرافیکی^[۱۳۸] می‌نامند. (یعنی یک متغیر را وابسته و دیگری را متغیر توصیفی قرار می‌دهیم.)
پس از آنکه متغیر نرخ تولد را دوبار کلیک کردید و Population را انتخاب کردید. گزینه‌”Become Graphical Function” را انتخاب کنید تا بصورت گرافیکی رابطه بین نرخ تولد و جمعیت را بیان کنید، جمعیت را بین ۲ و ۲۰۰ تعیین کنید و نرخ تولد را بین صفر و ۰۶/۰. حال با بهره گرفتن از ماوس یک محنی بکشید که از (۰۶/۰ و ۲) شروع شود و به (۰و۲۰۰) برسد.
اگر تصور کنید ما اطلاعاتی داریم که سه نقطه را برای ما بیان می‌کند می‌توانیم روند نمودار را حدس زده و آن را بصورت ملایم رسم کنیم نمودار (٨-٣) این اطلاعات برای ما کافی هستند روی OK کلیک کنید.

تشکیل یک تابع گرافیکی
حال شما آماده هستید تا مدل را دوباره اجرا (Run) کنید اما ابتدا شکل کلی نمودار متغیر جمعیت را در طول زمان حدس بزنید. در درجه اول باید صعودی باشد. همچنین ابتدا باید سریع رشد کند چون جمعیت کم است و در نتیجه نرخ تولد اولیه بسیار بالا است، بعد جمعیت با سرعت کمتری رشد خواهد کرد. نهایتاً در نقطه‌ای که جمعیت برابر ۲۰۰ می‌شود بعلت تراکم بالا، نرخ تولد صفر می‌شود. حال مدل را اجرا کنید خواهید دید که درست پیش‌بینی کرده‌اید. نمودار (٨-۴)

رشد جمعیت پس از اعمال ارتباط در جهت عکس
هیچ راه‌ حلی تحلیلی برای تعیین رابطه بین حجم جمعیت و نرخ تولد وجود ندارد. این مشکل با تنها روش موجود حل شده است. که به آن روش حل عددی^[۱۳۹] می‌گویند. ما باید آزمایش کنیم که مدل چقدر نسبت به تغییرات در نمودار ساخته شده و تغییرات در بازه‌های زمانی DT حساس است. بازه‌های زمانی نباید یک سال باشند. معمولاً هر چه بازه‌های زمانی کوچکتر باشند روش حل عددی در تجدید کردن مقادیر متغیر حالت دقیق‌تر خواهد شد و در نتیجه پاسخ مدل نیز دقیق‌تر می‌شود. بازه‌های زمانی را همواره کوچکتر کنید تا وقتی که تغییرات در متغیرهای حیاتی^[۱۴۰] اندک شوند.
بطور کلی سعی کنید مدلتان را ساده طراحی کنید، مخصوصاً در اوایل کارتان. تا جایی که امکان دارد نتایج کارتان را با مقادیر اندازه‌گیری شده مقایسه کنید. تنها وقتی مدلتان را پیچیده کنید که نتایج مورد انتظار و تجربه شده را در حیطه مورد نظرتان ارائه نکند.
همانطور که مدلتان پیچیده‌تر می‌شود، شما باید تلاش کنید تا ساختاری را در ithink بدست آورید که استقلال قسمتهای مختلف مدل را حفظ کند. رویکرد تصویری نرم‌افزار ithink قدرت زیادی در مدل سازی به آن داده است. اجزای مدل را با بهره گرفتن از ابزار خاصی که به شکل دست است جابجا کنید یا رنگ شکلها را با ابزار فرچه رنگ عوض کنید. شکل (٨-١٠) کافی است روی این شکلها کلیک کنید تا آنها را فعال کنید. از دینامیت وقتی استفاده کنید که می‌خواهید اجزای غیر مفید را منفجر کنید.

نمادهای جابجایی، تغییر رنگ و پاک کردناجزای مدل
وقتی مدل بزرگتر شد و شامل تعدادی ماجول^[۱۴۱] یا زیر مدل شد، شما ممکن است تصمیم بگیرید. از تغییر در برخی از قسمتهای مدلتان جلوگیری کنید. روی ابزار بخش^[۱۴۲] کلیک کنید (شکل سمت چپ شکل (٨-١١)) و آن را دور قسمتی از مدل که می‌خواهید بکشید. این قسمت مجزا شده است. حال اگر منوی Run را باز کنید خواهید دید که می‌توانید بخشها را مجزا اجرا کنید یا آنکه همه را با هم اجرا نمایید. اجرای یک بخش مجزا تغییری در ارزش متغیرهای سایر بخشها ایجاد نمی‌کند.
حاشیه نویس مدل به شما و سایرین این امکان را می‌دهد که فروض مدل را در خاطر داشته باشند و یا زیر مدل‌ها و بخشها را بشناسند. برای آنکه این کار را انجام دهید روی نماد متن^[۱۴۳] که با حرف A نمایش داده شده است کلیک کنید و آن را به صفحه مدل‌سازی بکشید و متن مورد نظرتان را بنویسید.

نماد ابزارهای متن و بخش
وقتی مدل توسعه یافت یا وقتی بخواهید مدل‌هایتان و نتایج مدل‌ها را به دیگران ارائه دهید. این ابزارها بسیار مفید خواهند بود. ما شما را تشویق می‌کنیم تا هر آنچه می‌توانید از ابزارهایی که ithink در اختیارتان قرار می‌دهد استفاده کنید.
ithink مراحل تحلیل حساسیت بسیار خوبی دارد. شما باید از اول به آخر مدلتان تمرین کنید، بارها با بصیرت خود نتایج را بررسی کنید. بارها مدل را اجرا کنید و شرایط اولیه را تغییر دهید.

بیان ریاضی مدل رشد جمعیت

اصول مدل‌سازی

در این قسمت حاصل تجربه چند ساله مدل‌سازی را بصورت اصولی کلی ارائه می‌نماییم. در اینجا ۱۰ قدم برای روند مدل‌سازی ارائه می‌کنیم. بهترین کار این است که شما هر چند وقت یکبار در طول مدل‌سازی این اصول را مرور کنید و آنها را در ذهن خود بپرورانید.
مسأله و اهداف مدل را تعریف کنید. سؤالاتی را که با مدل‌سازی می‌خواهید پاسخ دهید تعیین کنید اگر مسأله بزرگ است، زیر بخشهای مدل و اهداف هر یک از‌ آن زیر بخشها را مشخص کنید. حال فکر کنید آیا مدل من توصیفی است یا پیشگویی خواهد کرد.
متغیرهای حالت را مشخص کنید (این متغیرها حالت سیستم را مشخص خواهند کرد) مدل را ساده طراحی کنید. علی‌الخصوص در ابتدای کار آن را پیچیده نکنید. به واحد متغیرهای حالت توجه داشته باشید.
متغیرهای کنترل را انتخاب کنید، متغیرهای جریان که وارد متغیرهای حالت می‌شوند یا از آنها خارج می‌گردند را تعیین نمایید. (متغیرهای کنترل از طریق متغیرهای حالت محاسبه می‌شوند و پس از گذشت هر بازه زمانی متغیر حالت را تغییر می‌دهند.) دقت کنید که متغیرهای حالت هم به متغیرهای کنترل مقداری را می‌دهند و هم از آنها مقدار جدید را می‌گیرند. همچنین به واحد متغیرهای کنترل توجه کنید. در ابتدا ساده بگیرید و سعی کنید قسمتهای اساسی را مورد توجه قرار دهید.
اجزای متغیرهای کنترل را انتخاب کنید، به واحد این اجزا و متغیر کنترل دقت کنید. از خود سؤال کنید: تابع این متغیر کنترل چیست؟
مدل را از جنبه اشتباهات احتمالی شکلی و اقتصادی و… آزمون کنید. همچنین سازگاری واحدها را آزمون کنید. احتمال تقسیم بر صفر را ملاحظه کنید. اعداد یا قیمت‌های منفی و… را آزمون کنید. از دستورهای شرطی در صورت لزوم استفاده کنید تا از این اشتباهات بپرهیزید.

• هرس سرشاخه ­های آلوده و انهدام آنها د رمورد درختانی که گل آنها جنبه زینتی ندارد.

• جمع­آوری برگ­های ریخته شده پای درخت به منظور حذف فرم زمستان گذران.

• اجتناب از پاشش آب براندام­های آلوده. گرچه در برخی منابع آمده است که واکوئل سفیدک­ها براثرجذب زیادآب، ترکیده و منجر به از بین رفتن آن­ها می­ شود ولی چون پاشش آب درهنگام آبیاری در حدی نیست که باعث ترکیدگی واکوئل در سفیدک­ها شود وانتشار قارچ عامل این بیماری به سهولت از طریق آبپاشی صورت می­گیرد، اجتناب از پاشش آب برسطوح بیمار درخت اکیداً توصیه می­گردد.

• امروزه دربرخی کشورها بیولوژیک سفیدک­های پودری با بهره گرفتن از قارچ Amplomyces quisqualis صورت می­گیرد. این قارچ بصورت پودر قابل تعلیق در آب و با نام تجاری Aq10 به فروش می­رسد.

۳-۸-۹- شانکر سیتوسپرایی (فتیله نارنجی)
فرم غیرجنسی قارچ عامل بیماری، Cyrospota (متعلق به شبه شاخه قارچ­های ناقص) وفرم جنسی آن Valsa (متعلق به شاخه آسکومیکوتا) می­باشد که فرم جنسی به ندرت تشکیل می­ شود ونقش چندانی در بیماریزایی ندارد. میزبان این قارچ درختان متعددی مانند چنار، صنوبر، تبریزی، اکالیپتوس، خرزهره، نارون، افرا، توت و تعداد زیادی از سوزنی برگان هستند. قاچ عامل بیماری، پاتوژنی فرصت طلب است که درصورت ضعف درخت به ویژه در اثر کم آبی و خشکی به درختان حمله می­ کند. خسارت این قارچ اغلب در درختان و درختچه­های بسیار ضعیف و یا نهال­های تازه کاشت شده، منجر به مرگ آنها می­ شود (اشکان، ۱۳۵۲).
۳-۸-۹-۱- علائم بیماری
فرم غیرجنسی این قارچ که کنیدی­های شفاف و خمیده قایقی شکل ایجاد می­ کند، بین پوست و استوانه مرکزی تنه درختان و درختچه­ها مستقر شده و دراثر رشد و فعالیت خود دردرختان مختلف علائم متفاوتی به وجود می ­آورد این علائم شامل ایجاد لکه­های چند سانتی­متری قهوه­ای در سطح پوست، شانکر یا زخم­های فرو رفته و کشیده روی شاخه­ها و تنه، سرخشکیدگی شاخه­ها بدون ایجاد لکه، ظهور برجستگی­های جوش مانند روی پوست مرده تنه و شاخه می­باشد. همچنین در برخی از درختان مثل سوزنی برگان، با خشک شدن پوست، سطح آن ترک خورده و رزین از آنها خارج می­ شود. خشک شدن شاخه­ها از طبقات پایین درخت به طرف بالا نیز در سوزنی برگان در اثر آلودگی با این قارچ گزارش شده است .
جوش­های ظاهر شده که به رنگ نارنجی تا سیاه می­باشد، پیکنیدیوم­ها یا اندام باردهی قارچ سیتوسپرا می­باشد. در شرایط مرطوب، توده­های کنیدی قایقی شکل قارچ از جوش­ها خارج شده و بهمراه مواد ژلاتینی، رشته نخی شکلی را بوجود می­آورند که بصورت فتیله نارنجی رنگ روی تنه و شاخه درختان میزبان قابل مشاهده است. توده­های کنیدی که بصورت فتیله روی تنه و ساقه ظاهر می­شوند از طریق باد، آب، پرندگان، حشرات و ادوات کار پراکنده شده وسبب گسترش آلودگی و انتشار بیماری می­گردد.
۳-۸-۹-۲- کنترل و مدیریت
باتوجه به فرصت طلب بودن این پاتوژن، تقویت درخت و آبیاری به موقع ومناسب برای جلوگیری از وارد آمدن تنش خشکی به درخت بسیارتوصیه می­ شود؛

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

• ممانعت از پاشیدن آب روی تنه و شاخه آلوده به رشته­ های نارنجی کنیدی­ها جهت جلوگیری از انتشار بیماری؛

• ضدعفونی ادوات کار به منظورجلوگیری از گسترش آلودگی.

ضد عفونی ادوات به این صورت است که ظرفی حاوی هیپوکلریت سدیم (وایتکس) به نسبت ۱ قسمت هیپوکلریت سدیم به ۹ قسمت آب، تهیه ادوات پس از استفاده بر روی یک درخت آلوده، برای چند دقیقه در ظرف مذکور غوطه­ور گردیده و سپس برای کار روی درخت بعدی استفاده می­ شود.
–هرس و از بین بردن شاخه­ های آلوده در شرایط جوی بدون بارندگی (زیرا در این صورت کندی قارچ نمی­تواند براحتی منتشر شود و امکان آلودگی زخم تازه درمحل هرس کمتر است).
۳-۸-۱۰- قارچ دوده­ای (Fumago vagans)
این قارچ از شبه شاخه Deuteromycota و شبه خانوده Dematiaceae بوده و دارای میسلیوم­هایی تیره رنگ و کنیدی­هایی با دیواره طولی و عرضی است. قارچ دوده­ای بصورت ساپروفیت روی برگ و تنه درختان مبتلا به آفات مکنده ویا بیماری، پوشش سیاه رنگ ایجاد می­ کند و ضمن کاستن از تنفس وتعرق درخت به دلیل کاهش سطح فتوسنتز، مانع فعالیت­های حیاتی درخت نیز می­ شود. همچنین این پوشش سیاه رنگ از ارزش زیبایی درختان زینتی می­کاهد. حضور قارچ دوده­ای در سطح برگ و شاخه درختان مبتلا به شپشک و شته در پی ترشح عسلک توسط این آفات­ها و دردرختان گرمازده به دنبال ترشح شیرابه (دراثر از دست دادن آب و موادمغذی از روزنه­ها) به کرات دیده شده است که حالت دوده مانند به ظاهر انساج درخت می­دهد و وجه تسمیه این قارچ می­باشد لازم به ذکر است که ظاهر دوده مانند روی سطح انساج درختان توسط قارچ­های دیگری مانند جنس Capnodium نیز بوجود می ­آید. بعنوان مثال C.citri در مرکبات آلوده به مگس سفید و شپشک، ظاهر برگ و میوه را سیاه رنگ می­ کند.
۳-۸-۱۰-۱- کنترل و مدیریت
اولین گام در جلوگیری از فعالیت قارچ دوده­ای، کنترل آفات مکنده است. استفاده از روغن­های باغبانی نیز علاوه بر کنترل آفات مکنده، در شستشوی سطوح آلوده به قارچ دوده­ای کمک می­ کند. البته بهتر است روغن­ها در فصول خواب درخت بکار روند.
۳-۸-۱۱- بیماری­های پیتیومی
عامل این بیماری جنس پیتیوم از سلسله Straminopila، شاخه Oomycota و خانواده Pythiaceae می­باشد (خداشناس و همکاران، ۲۰۰۷). این سلسله به علت تفاوت­های زیادی که با قارچ­های حقیقی دارد از آنها جدا شده است. گونه­ های جنس پیتیوم درگستره اقلیمی وسیعی پراکنده و غالباً دارای دامنه میزبانی گسترده­ای هستند که می­توانند بصورت ساپروفیت و یا انگل زندگی کنند (دیک^[۱۷۶]، ۱۹۹۰). وقتی درخت میزبان از شرایط بهینه رشد برخوردار نباشد، عوامل محیطی مانند آبیاری بیش از حد، pH قلیایی، زهکش نامناسب و سنگینی بافت خاک شرایط مناسبی برای افزایش شدت بیماری­زایی پیتیوم­­ها فراهم کرده و بدین ترتیب سبب پوسیدگی ریشه، ساقه، بذر و مرگ درختچه در میزبان می­شوند (نلسون و همکاران^[۱۷۷]، ۱۹۹۱). در اثر تولید مثل غیرجنسی پیتیوم­ها، اسپورهای متحرک (زئوسپور) تشکیل می­ شود که حضور آب برای حرکت و انتشار آن و ایجاد بیماری الزامی است (پلاتز-نیترنیک و وندر^[۱۷۸]، ۱۹۸۱). در شرایطی که دور آبیاری درخت نامناسب ویا بیش از حد باشد، شرایط برای پیتیوم­ها مساعد بوده و احتمال وقوع بیماری افزایش می­یابد. در فضای سبز، درختانی که در سطوح سبز مانند چمن­کاری­ها کاشته می­شوند به علت آب زیادی که جهت سبز نگهداشتن چمن­ها به کار می­رود، به میزان زیاد در معرض حمله پیتیوم­ها هستند. بویژه در صورتی که تشتک عمیق درپای درخت تعبیه شده باشد، آب مانده در پای درخت و در ناحیه طوقه، احتمال وقوع بیماری­های پیتیومی را افزایش می­دهد. مرگ درختچه­های جوان گل کاغذی، پوسیدگی ریشه صنوبر، سدروس (که پژمردگی و مرگ درخت را بدنبال خواهد داشت)، زردی برگ­های پوتوس، زنبق و پوسیدگی ریشه و بذر چمن نمونه­هایی از بیماری­های پیتیومی می­باشند.
۳-۸-۱۱-۱- کنترل و مدیریت

• اجتناب از کاشت درخت حساس، در بستر نامناسب با زهکش بد

• بهبود بافت خاک، از طریق اضافه کردن خاک سبک

• جلوگیری از دور نامناسب و بیش از حد آبیاری

• کاربرد کودهای شیمیایی اسیدزا جهت کاهش PH خاک در مناطق آلوده (بدیت علت که گونه­ های پیتیوم درPH قلیایی فعالیت بیشتری دارند)

• استفاده از سم متالاکسیل درمناطق آلوده

۳-۸-۱۲- بیماری باکتریایی گال طوقه و ریشه (Agrobacterium tumefaciens)
باکتری عامل این بیماری از شاخه Bacteria و خانواده Rhizobiaceae می­باشد و دارای دامنه میزبانی وسیعی بوده که به بیش از ۱۰۰گونه درخت از خانواده­­های مختلف خسارت وارد می­ کند. از میزبان­های زینتی این باکتری می­توان به زبان گنجشک، بید، رز، نارون و ارغوان اشاره کرد. این باکتری میله­ای شکل تاژکدار دارای یک یا سه میکرون طول و ۴/۰ تا۸/۰ میکرون قطر می­باشد. زمستان گذرانی عامل بیماری درخاک صورت می­گیرد و از طریق زخم­های روی ریشه یا تنه درختان میزبان وارد گردیده و میان سلول­ها تکثیر و پخش می­ شود (پیروان^[۱۷۹]، ۱۹۸۰). دراثر فعالیت باکتری، سلول­های ریشه و تنه درختان بیش از حد معلمول هورمون سیتوکینین تولید کرده و درنتیجه اندازه ویا تعداد سلول­ها افزایش غیرعادی می­یابد.درنتیجه این رشد نابهنجار، برجستگی­های گال مانند روی ریشه و تنه و حتی گاهی در شاخه­ های بالایی میزبان بوجود می ­آید. رشد بیش از حد سلول­های درخت و گال­های بوجود آمده منجر به صدمه زدن به آوندهای چوبی و اختلال در انتقال آب و شیره خام به اندام­های هوایی درخت و درنتیجه ضعف و رشد کم درخت وکلروز برگ­ها می­ شود.
۳-۸-۱۲-۱- کنترل و مدیریت
تلفیقی از روش­های ذیل جهت کنترل بیماری پیشنهاد می­ شود:

• رعایت اصول بهداشتی جهت جلوگیری از انتشار عامل بیماری؛ بدین منظور ضدعفونی نمودن ادوات کار در محلول هیپوکلریت سدیم بعد از کاربرد بر روی درخت بیمار و همچنین سوزاندن یا انهدام بقایای آلوده درختی الزامی خواهد بود.

• اجتناب از کاشت درخت حساس در خاک­هایی با سابقه آلودگی قبلی (باکتری A_.tumefaciens می ­تواند چندسال درخاک زنده بماند و در درختان ایجاد بیماری کند)؛

• دقت درحین انجام عملیات به زراعی جهت جلوگیری از ایجاد زخم در تنه یا ریشه درخت (به علت اینکه راه نفوذ باکتری دردرخت از طریق زخم­ها است، این راهکار می ­تواند مدخل ورودی و درنتیجه احتمال ایجاد بیماری را کاهش دهد)؛

• استفاده از سموم جهت کنترل حشرات به منظور جلوگیری از بوجود آمدن زخم در اثر تغذیه آنها از درخت؛

• استفاده از باکتری کش­هایی مانند محلول بردو و اکسی کلرورمس برای جلوگیری از پیشرفت بیماری.

فصل چهارم :
نتیجه ­گیری

• نتیجه گیری

بطور­کلی روش­هایی که برای جلوگیری از شیوع بیماری­ها بکار می­روند شامل مواردی است که مانع از افزایش میزان ماده­ آلوده کننده ­ای که در ابتدای آلودگی وجود دارد و در نهایت باعث می­شوند که خسارت ایجاد شده توسط عامل بیماری کاهش یابد که بطور سنتی از این روش­ها به نام روش­های کنترل یاد می­ شود (نیک­نژاد و اکبری، ۱۳۸۱).