اگر مقدار خاک رس مصرفی بیشتر از ۴% وزنی باشد اندازه ذرات در حدود ۱۹۰میکرون به بالا گزارش شده است که بدلیل افزایش ویسکوزیته محیط، قطرات مونومری به سادگی نمی شکنند و باعث افزایش تنش برشی خواهند شد. همچنین افزایش میزان مونومر مصرفی نیز روندی مشابه با افزایش میزان خاک رس را نشان می دهد.
در سال ۲۰۰۶،سینان سن و همکاران[۵۳] نانوکامپوزیتی برپایه پلی ۴- وینیل پیریدین (P4VP) رادرحضور مونت موریلونیت آلی اصلاح شده (OMMT) به روش پلیمریزاسیون درجا سنتز کردند. دراین تحقیق خاک رس مونت موریلونیت در سه مرحله جداگانه اصلاح شده و تاثیرات نوع اصلاح کننده برروی خواص مکانیکی- دینامیکی، پایداری حرارتی وهمچنین مورفولوژی ذرات و نوع ساختار در نانو کامپوزیت نهایی P4VP/OMMT موردبررسی قرارگرفته است. دو اصلاح اول توسط نمک نوع چهارم کوکوآمین شامل یک گروه وینیلی(بانام مخففCoCo) وتری متوکسی وینیل سیلان(با نام مخفف ViSi) انجام گرفته و اصلاح سوم باحضور هردوی این مواد(با نام مخفف CoCoViSi) صورت گرفته است. ساختار دو اصلاح کننده مورد استفاده در شکل ۲-۱۴ نشان داده شده است.
شکل ‏۲‑۱۴ساختار مولکولی اصلاح کننده ها.a : چهاروجهی کوکو آمین ، b : تری متوکسی وینیل سیلان
همان طور که در تصویر فوق دیده می شود هردوی اصلاح کننده ها دارای باند فعال دوگانه در ساختار خود هستند که این امر موجب می شود تا هردو اصلاح کننده بتوانند در داخل و یا خارج فضای بین لایه های خاک رس در واکنش های پلیمریزاسیون شرکت کنند. چراکه اصلاح کننده آمینی معمولا در فضای بین لایه ها حضور دارد و اصلاح کننده سیلانی علاوه بر سطوح در لبه های خاک رس نیز با گروه های هیدروکسیلی واکنش می دهد. این محققان اذعان داشته اندکه حضور هردو اصلاح کننده فعال درون سیستم امکان دست یابی به ساختار کاملا ورقه ورقه شده درون ماتریس پلیمری را حاصل می کند. در حالیکه استفاده از اصلاح کننده آمینی یا سیلانی به تنهایی ساختار نانو کامپوزیت نهایی رابیشتر به سمت ساختار میان لایه ای سوق می هد. نتایج آزمون پراش اشعه ایکس برای سه نمونه تهیه شده در جدول ۲-۳ گزارش شده است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

جدول ‏۲‑۳ نتایج آزمون پراش اشعه ایکس برای خاک رس اولیه و اصلاح شده ونانو کامپوزیت های تهیه شده با آنها[۵۳]

فاصله بین صفحات خاک رس در نانوکامپوزیت(nm)

فاصله بین صفحات خاک رس(nm)

خاک رس

–

۲۱/۱

NaMMT

۹۸/۲ nm

۱/۲

CoCoMMT

۳۷/۱ nm

۲/۱

ViSiMMT

عدم بازتاب

۵۴/۱

CoCoViSiMMT

مقدار فاصله بین صفحات خاک رس درحضور اصلاح کننده سیلانی، تفاوت زیادی با خاک رس اولیه ندارد. این امر ممکن است به این دلیل باشد که اصلاح کننده سیلانی فقط فعل و انفعالاتی برروی سطوح و لبه­های صفحات داشته است. این درحالیست که میزان فاصله بین صفحات برای نمونه CoCoMMT وCoCoViSiMMT بیشتر از خاک رس اولیه گزارش شده است. زیرا اصلاح کننده آمینی در بین صفحات قرار می گیرد و بسته به طول زنجیره خود می تواند این فاصله را کم یا زیاد کند. استفاده از هردو اصلاح کننده نیز منجر به ساختار ورقه ورقه شده در نانو کامپوزیت نهایی در نمونه P4VP/CoCoViSiMMT گردیده است. هم چنین در پی ورقه ورقه شدن ساختار نانوکامپوزیت نهایی، پایداری حرارتی و خواص دینامیکی – مکانیکی آن نسبت به پلی ۴- وینیل پیریدین اولیه بهبود یافته است.
درسال ۲۰۰۸، وان و همکاران[۵۴] خاک های رس­ تجاری کلوزیت Na و کلوزیت ۳۰B را با بهره گرفتن از اصلاح کننده سیلانی ۳-آمینو پروپیل تری اتوکسی سیلان (APS) اصلاح کردند. سپس خاک های رس اصلاح شده را با پلیمر بوتیلن ترفتالات(PBT) ، توسط روش اختلاط مذاب آغشته کرده اند و نانو کامپوزیت­های PBT/Na و PBT/30B را با۳ درصد وزنی از خاک رس اصلاح شده تهیه نمودند.
این محققان نتایج آزمون پراش اشعه ایکس برای خاک های رس مذکور و نانوکامپوزیت های تهیه شده با آنها را گزارش کرده اند. در این گزارش آمده است که فاصله بین صفحات کلوزیت Na نسبت به کلوزیت ۳۰B ، قبل و بعد از اصلاح ، با افزایش بیشتری همراه بوده است به طوریکه فاصله بین لایه ای برای کلوزیت Na از nm 01/1 قبل از اصلاح، به nm 41/1 بعد ازاصلاح تغییر یافته درحالیکه میزان این فاصله برای کلوزیت ۳۰B ازnm 80/1 قبل از اصلاح، به nm 90/1 بعد ازاصلاح تغییر چندانی نداشته است.
به طورکلی فاصله بین لایه ای در کلوزیت۳۰B بیشتر از کلوزیت Na نشان داده شده است که دلیل آن را حضور دو گروه هیدروکسیلی در زنجیره نمک آلکیل آمونیومی (بیس(۲-هیدروکسی اتیل) متیل هیدروژنه تالو آمونیوم کلراید) درکلوزیت ۳۰Bعنوان کردند. زیرا اصلاح کننده سیلانی می تواند هم باگروه های هیدروکسیلی موجود در سورفاکتانت و هم باگروه­های Si-OH موجود در لبه های صفحات سیلیکات واکنش دهد که در این صورت اصلاح کننده سیلانی قابلیت نفوذ به فضای میان لایه ها رابا کمک اتصالات مشترک با زنجیره های آمونیومی کسب و درنتیجه باعث افزایش فاصله بین صفحات می شود. این درحالیست که کلوزیت Na تنها با اصلاح کننده سیلانی واکنش داشته وپیش از آن با اصلاح کننده آمونیومی آلی نشده بود. نتایج آزمون پراش اشعه ایکس برای خاک رس اولیه و اصلاح شده به همراه نانوکامپوزیت تهیه شده با ۳% کلوزیت ۳۰B درجدول ۲-۴ آمده است :
جدول ‏۲‑۴ نتایج آزمون پراش اشعه ایکس[۵۴]

فاصله بین صفحات(nm)

محصول

۸۰/۱

کلوزیت ۳۰B

۹۰/۱

کلوزیت ۳۰B سیلانه شده

Candida tropicalis

مالتوز، گلوکز

Candida utilis

گلوکز

Candida novellas

-nآلکان ها

Candida intermedia

لاکتوز

Saccharomyces cereviciae

لاکتوز، پنتوز، مالتوز

جلبک

Chlorella pyrenoidosa, Chlorella sorokiana, Chondrus crispus, Scenedesmus sp

کربن دی اکسید

Spirulina sp., Porphyrium sp.

فتوسنتز

۲-۴- فرایند تولید
برای تولید SCP باید مراحل مختلفی انجام شود اما به طور کلی فرایند تولید SCP را می توان به سه مرحله تقسیم کرد:

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۱- آماده سازی محیط کشت و سوبسترا
۲- تخمیر
۳- جداسازی و فرآیندهای پایین دستی^[۶۱]
۲-۴-۱- آماده سازی محیط کشت
در این مرحله باید سوبسترا که منبع کربن فرایند می باشد و میکروارگانیسم مناسب برای این کار انتخاب شود. پس از انتخاب میکروارگانیسم و سوبسترا باید محیط کشت مناسب برای رشد آماده شود. گاهی برای تولید پروتئین تک یاختهاز سوبستراهای لیگنوسلولزی استفاده می شود. که به دلیل برخی خواص فیزیکی و شیمیایی نظیر غیرقابل حل بودن در آب، نیاز آن ها به آسیاب کردن و لیگنین زدایی، استفاده از آن ها نسبت به سایر سوبستراها دشوارتر است. به منظور افزایش قابلیت هضم سلولز، این سوبستراها نیاز به عملیات پیش تیمار قبل از تخمیر دارند که باعث افزایش حلالیت لیگنین و تخریب ساختار کریستالی سلولز می شود ]۳۳[.
۲-۴-۱-۱– محیط کشت میکروارگانیسم
برای رشد و نگهداری میکروارگانیسم ها باید آن ها را در محیط های مناسب از نظر فیزیکی و شیمیایی کشت داد. برای تهیه محیط کشت مناسب هر فرایند تخمیری، بررسی دقیق جداگانه لازم است، اما برخی نیازهای اساسی اولیه برای تمام محیط های کشت مشترک است. تمام میکروارگانیسم ها به آب، منبع انرژی، کربن، نیتروژن و عناصر معدنی نیاز دارند. در مقیاس آزمایشگاهی، طراحی محیط کشت متشکل از ترکیبات شیمیایی خالص نسبتاً ساده است. این محیط کشت برای رشد میکروارگانیسم مناسب است، اما ممکن است برای کاربردهای صنعتی مناسب نباشد. برای نگهداری میکروارگانیسم می توان از محیط کشت مایع و جامد (آگار) استفاده کرد. در محیط کشت جامد امکان نگهداری میکروارگانیسم تا حدود شش ماه وجود خواهد داشت اما امکان نگهداری در محیط کشت مایع بسیار کمتر است ]۳۵,۳۴[.
۲-۴-۱-۲– پیش تیمار
هدف از انجام پیش تیمار تغییر و یا از بین بردن موانع ساختاری و ترکیبی مواد لیگنوسلولزی جهت افزایش بازده قندهای قابل تخمیر از سلولز و همی سلولز می باشد. ساختار کریستالی سلولز، پیوند بین همی سلولز و سلولز و پیوند لیگنین و همی سلولز باعث کاهش مصرف مواد لیگنوسلولزی حین تخمیر می شود (شکل۲-۵). پیش تیمار می تواند به صورت فیزیکی، شیمیایی، فیزیکی-شیمیایی و زیستی باشد ]۳۸,۳۷,۳۶.[
شکل۲-۵: نمایی شماتیک از اثر پیش‌تیمار بر روی مواد لیگنوسلولزی ]۳۷[
به طور کلی، می‌توان پیش‌تیمار مواد لیگنوسلولزی را به چهار گروه اصلی فیزیکی، شیمیایی، فیزیکی-شیمیایی و بیولوژیکی تقسیم نمود. مزایا و معایب برخی از این روش‌ها در جدول ۲-۵ ارائه شده است.
جدول ۲-۵: مزایا و معایب برخی از روش‌های مختلف پیش‌تیمار مواد لیگنوسلولزی ]۴۰,۳۹,۳۸[

روش پیش‌تیمار

محلولC : ml۵٠ از محلول A با ml ١ از محلول B مخلوط شد. توجه داشته باشید که محلول C باید به صورت تازه تهیه شود و مدت زمان نگهداری آن تا حداکثر ۴٠ ساعت برای مصرف می باشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

محلول D: محلول فولین به نسبت مساوی با آب مقطر رقیق کرده، و باید در ظروف تیره رنگ و در یخچال نگهداری کرد.

نمودار ۳-۱- نمودار استاندارد لوری
۳-۴-۱- آزمون ایمونو ژل دیفیوژن
این آزمون، صحت استخراج PRP را نشان می دهد. برای انجام این آزمون، ۸/۰ گرم آگار درcc ١٠٠ بافر باربیتول با ٢/٧pH= جوشانده تا رنگ آن شفاف گردد. مقدار جزئی سدیم آزاید برای جلوگیری از رشد میکروارگانیسم های دیگر، به محلول اضافه شدسپس آنرا در پلیت های شیشه ای تقسیم کرده تا جایی که سطح زیرین پلیت را پوشاند در حرارت اتاق رها شد تا ژل ببندد. با بهره گرفتن از انتهای پیپت پاستور، چاهک هایی بر روی هر ژل با فاصله ۵/١ سانتیمتری از هم دیگر، بر روی ژل ایجاد شدند. آنتی ژن ها ، آنتی سرم ها در جایگاه های مخصوص درون چاهک ها ریخته و پلیت ها را برای ۲۴-۷۲ ساعت در اتاقک مرطوب در دمی ۳۷ درجه سانتی گراد قرار داده تا تشکیل خطوط رسوبی مشاهده گردد.
۳-۵- سنجش نوکلئیک اسید
میزان اسید نوکلئیک موجود در پلی ساکارید به روش اسپکتروفوتومتری uv اندازه گیری گردید که در میزان اسید هسته ای کمتر از ۲۰ میکروگرم در هر گرم پلی ساکارید محاسبه شد که این مقدار قابل قبول می باشد.
۳-۶-تخلیص اگزوتوسین A سودوموناس آئروژینوزا PA103
در این پروژه از گونه استانداردسویه PA103 Liu سودوموناس آئروژینوزا جهت تهیه اگزوتوکسین A استفاده شد. این باکتری‏‏ از مرکز کلکسیون باکتری‏های استاندارد بخش واکسن‏های باکتریایی انستیتو پاستور ایران تهیه گردید.
۳-۶-۱- طرز باز کردن سوش لیوفیلیزه جدید
برای بازکردن هر سوش لیوفیلیزه دستور خاصی وجود دارد، مثلا، ممکن است گفته شود ابتدا ٣-۵ سی سی سرم فیزیولوژی یا آب مقطر داخل ویال تزریق شود. در مورد سوش PA103 ابتدا ۵ سی سی سرم فیزیولوژی تزریق شد. سپس، در ٣ مرحله در محیط کشت بروسلا براث کشت داده شد. این کشت ها در زمان های متفاوتی انجام شدند. در مرحله اول ١ ساعت، مرحله دوم ٢ ساعت و در مرحله سوم محیط کشت بروسلا آگار ٣ ساعت در درون انکوباتور در دمای ٣٧ درجه سانتیگراد، به مدت ۲۴ ساعت درون انکوباتور قرار داده شد.
۳-۶-۲-تهیه لوله بذر
یک لوله از کشت ۲۴ ساعته سویه PA103 سودوموناس آئروژینوزا به وسیله سرم فیزیولوژی شستشو داده و در ۲ لوله محیط کشت تریپتیکاز سوی براث تلقیح گردید تا از عدم آلودگی ان اطمینان حاصل گردد و به مدت ۲۴ ساعت در دمای ۳۷ درجه سانتی‏گراد انکوبه نمودیم تا سویه مورد نظررشد کند.
۳-۶-۳- اطمینان از خالص بودن سوش
قبل از تلقیح سوش به محیطها و بررسی اثر تولید اگزوتوکسین A ،برای اینکه اطمینان کامل از خالص بودن سوش و عدم حضور گونه­ های دیگر باکتریایی حاصل شود ،یک اسمیر از کشت را تهیه کردیم و به روش رنگ آمیز ی گرم رنگ شد ،سپس توسط میکروسکوپ نوری لام بررسی شد.
۳-۶-۴- تست سوش برای تولید اگزوتوکسین A
بعد از اینکه سوش خالص PA103 سودوموناس آئروژینوزا بدست آمد و از عدم الودگی آن اطمینان حاصل کردیم، آن را د ر محیط TSB به مدت ۲۴ ساعت در دمای ۳۷ درجه سانتی گراد کشت دادیم ،سپس محتویات محیط کشت توسط سانتریفیوژ به مدت نیم ساعت با دور rpm 2000 سانتریفیوژ شدو توده سلولی را جدا کرده و مایع رویی جمع آوری شد.مایع رویی را جهت استریل کردن از فیلتر سرنگی ۴۵/۰ عبور دادیم و سپس این مایع به صورت درون صفاقی به موش تزریق شد.موشها بعد از ۲۴ ساعت کشته شدند.مرگ موشها نشان دهنده بود که اگزوتوکسین A توسط سوش مذکور تولید شده بود.
۳-۶-۵-تهیه محیط کشت
ترکیب محیط کشت تریپتیکاز سوی براث:
۱۷ گرم آنزیم هضم کننده کازئین
۳ گرم آنزیم هضم کننده سویا
۵ گرم سدیم کلراید
۵/۲ گرم دی پتاسیم فسفات
۵/۲ گرم دکستروز
-۲۰ سی سی گلیسرول
۱۰۰ سی سی گلوتامات سدیم ۱ مولار
۶۰ گرم TSB را در ml100 آب مقطر حل کرده و بر علیه سه تعویض۱ لیتری آب مقطر در دمای ۴ درجه سانتیگراد به مدت زمان ۲۴ ساعت دیالیزنمودیم . محیط دیالیزشده TSB به همراه cc 20 گلیسرول و cc 100 گلوتامات سدیم به داخل یک ظرف ریخته و با اضافه کردن آب مقطر حجم محیط را به ۲ لیتر می رسانیم و در دمای ۱۲۱ درجه سانتیگراد در فشار ۱ اتمسفر به مدت ۱۵ دقیقه اتوکلاو می کنیم. محیط کشت تریپتیکاز سوی براث تهیه شده را در درون کیسه دیالیز ریخته و به مدت یک شب در ۴ درجه سانتی گراد بر علیه سه تعویض آب مقطر دیالیز کردیم.
سویه PA103 سودوموناس آئروژینوزارا روی محیط بروسلا آگارکشت داده و داخل انکوباتور در دمای ۳۷ درجه به مدت ۱۸ ساعت قرار می دهیم. برای تهیه محیط کشت اصلی از کشت ۱۸ ساعته بروسلا آگار یک لوله را با تامپون شستشو داده و به داخل ۲ لیتر محیط TSB از قبل تهیه شده تلقیح می کنیم و به مدت ۲۴ ساعت در دمای ۳۷ درجه و با دور ۸۰ داخل انکوباتور شیکر دار قرار می دهیم. سپس در دور g3800 به مدت زمان۵۰ دقیقه سانتریفوژ می کنیم.مایع رویی حاصل از هر کرام از محیط ها جمع آوری شد.
۳-۶-۷- رسوب با استات روی ۱ مولار
بعد از سانتریفوژ بلا فاصله سوپرناتانت را به داخل یخچال ۴ درجه سانتیگراد انتقال میدهیم و۱۰۰ سی سی استات روی ۱ مولار به روی مایع بدست آمده از محیط کشت تریپتیکاز سوی براث به آرامی ( قطره قطره) اضافه کردیم. این مایه رویی به مدت چند ساعت در دمای ۴ درجه سانتی گراد نگهداری شد.سپس مایه رویی مذکور را سانتریفیوژکرده (۳۸۰۰ دور به مدت ۶۰ دقیقه در ۴ درجه سانتی گراد) و به رسوب حاصله مقداری سیترات سدیم ۰٫۳ نرمال اضافه میکنیم تا رسوب حاصله حل گردد. سه مرتبه بر علیه ۰۱/۰ مولار تریس بافر با ۸ PH= به مدت ۲۴ ساعت در دمای ۴ درجه سانتی گراد دیالیز نمودیم..بعد از ۲۴ ساعت دیالیز محتوای کیسه ها سانتریفیوژ(۳۵۰۰ دور به مدت ۳۰ دقیقه در ۴ درجه سانتی گراد)شد.
۳-۶-۸- رسوب با سولفات آمونیوم:
قبل از اضافه کردن سولفات آمونیوم با اضافه کردن NAOH ، PH محلول را به ۸ رسانده ، سپس به آرامی سولفات آمونیوم خشک۶۰% اشباع که از طریق نرم افزار Amunium sulfat calculator محاسبه شده بود و بر روی مایع حاصل از محیط تریپتیکاز سوی براث معادل ۱۵۶ میلی لیتر بود اضافه شد. بعد از ایجاد رسوب با سولفات آمونیوم، سوسپانسیون با دور۳۷۰۰rpm به مدت۳۰ دقیقه سانتریفیوژ شد .مایع رویی دور ریخته و سپس رسوب را جمع آوری کردیم.
شکل ۳-۷- رسوب با سولفات آمونیوم
۳-۶-۹- دیالیز اگزوتوکسین A
بدنبال رسوب گیری توسط سولفات آمونیوم آن را درون کیسه دیالیز که از قبل تیمار شده بود ریخته و در سردخانه قرار داده شد و به روی رسوب حاصل از محیط به غلظت ۱۰ میلی مولار تریس بافر ریختیم و رسوب را به طور کامل حل کردیم و در کیسه دیالیز ریخته و به مدت ۲۴ ساعت بر علیه تریس بافر سه بار تعویض انجام گرفت.سپس سوسپانسیون موجود در کیسه دیالیز از فیلتر سرنگی ۲۲/۰ میکرون جهت استریل کردن عبور داده شد. سپس اگزوتوکسین تولید شده از هر کدام از محیط ها را از ستون کروماتوگرافی رد می­کنیم و جذب نوری هر کدام از فراکشن ها را گرفته و به روش لوری پروتئین سنجی .
شکل ۳-۸- دیالیز
۳-۶-۱۰- کروماتوگرافی فیلتراسیون ژل اگزوتوکسین A
مراحل پک کردن ستون کروماتوگرافی:
۳-۱۶-۲-۱مواد مورد نیاز:
ژل سفاروزCL-4B (فارماسیا)
تامپون Nacl 2/0 مولار همراه با سدیم آزاید ۳ میلی مولار
تامپون Nacl 2/0 مولار
لوازم آزمایشگاهی مورد نیاز:
۱-ستون شیشه ­ای با طول ۱ متر و قطر ۵/۱ سانتی متر
۲-فرکشن کلتور اتوماتیک ، پمپ پاراستاتیک و لوله­های آزمایش جهت جمع آوری فراکشن­ها
به ۲۰۰ میلی لیتر سفارزCL-4B (فارماسیا) مقدار ۴۰۰ میلی لیتر کلرید سدیم ۲/۰مولار محتوی ۳ میلی مولار سدیم آزاید اضافه نموده و به آرامی تکان دادیم بعد از یک ساعت فاز مایع را همراه با ذرات بسیار کوچک سفارز خارج نموده و شستشو را آنقدر تکرار می‏کنیم تا سفارز یکنواخت به دست آید. به سفارز شسته شده ۲۰۰ میلی لیتر کلرید سدیم ۲/۰ مولار همراه با سدیم آزاید اضافه نموده و به کمک خلأ حباب‏های هوا را از سیستم خارج کردیم.
سفارز شسته شده را به آرامی داخل ستون ریخته و به کمک پمپ پاراستاتیک در فلوریت ۱۸ میلی لیتر در ساعت به طریقی پک کردیم که ارتفاع ژل به ۹۰ سانتی متر برسد. جهت استاندارد نمودن، ستون را ۳ مرتبه با حجمی برابر حجم ستون توسط کلرید سدیم ۲/۰ مولار شستشو دادیم .سپس مقدار ۲ سی سی از اگزوتوکسین بدست آمده از محیط تریپتیکاز سوی براث را از ستون رد کردیم و تمام فراکشن­های بدست آمده توسط کلکتور جمع­آوری شد.
۳-۶-۱۱سنجش تولید اگزوتوکسین A
۳-۶-۱۱-۱-سنجش توکسیسیتی
از هر ۳ فراکشن به دست آمده از ستون کروماتوگرافی در سرم فیزیولوژی رقت های ۰ تا یک بیستم تهیه می نماییم.۱/۰ میلی لیتر از هر رقت را به۳ گروه ۵ تایی موش های سفید آزمایشگاهی به صورت داخل صفاقی تزریق نمودیم . موش ها بعد از تزریق دارای علایمی همچون ترشحات چشمی، قوز کرده، مو‏های ژولیده، کوچکی چشم و در حال بسته شدن و عدم تعادل در حرکات نشان دادند و همه آنها در عرض ۴۸ ساعت از بین رفتند که نشانه ی بارزی جهت اثبات توکسیک بودن اگزوتوکسین ما می باشد. در کالبد شکافی مه بعد از مرگ انجام گرفت آثار توکسیک بر روی کلیه ها، سفیدی و تورم کبد و خونریزی زیه مشاهده شد . تا ۴۸
۳-۶-۱۲- دتوکسیفای کردن اگزوتوکسین A به روش فرمآلدیئد :
فراکشن ۲ که با انجام آزمایش توکسیسیتی به عنوان اگزوتوکسین اصلی شناخته شد، جهت دتوکسیفای کردن و کونژوگه مورد استفاده قرار گرفت. به این فراکشن به میزان ۵/۰% فرمالدهید ۳۷% اضافه گردید و به مدت یک شبانه روز در C°۴+ نگهداری گردید و به مدت ا روز دیالیز گردید. در مرحله بعدی همین اگزوتوکسین دتوکسی فای شده را از فیلتر سرنگی ۲۲/۰ میکرونی رد کردیم و لیوفلیزه شدند.

از هنرها و صنایع دستی خاص منطقه میبد می‌توان به نوعی زیلو که از نظر طرح و شکل، خاص منطقه‌است نام برد. کاربرد زیلو با توجه به اقلیم گرم و پر گرد وخاک منطقه تدبیر مناسبی بوده‌است. امروزه این صنعت که تا چندی پیش از مشاغل عده کثیری از مردم میبد بوده‌است تقریبا به فراموشی سپرده شده و افراد انگشت شماری را می‌توان پیدا کرد که به این حرفه مشغول باشند. از سنتهای حسنه مردم وقف و سفارش بافت زیلو برای اماکن مقدس، همچون مساجد و بقاع متبرکه بوده‌است که در موزه واقع در مجموعه رباط شاه عباسی تعدادی از این بافته‌ها در معرض نمایش عمومی قرار داده شده‌است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳-۵-مشخصات فضایی کالبدی شهر میبد
۳-۵-۱-نحوه استفاده از اراضی شهر(برحسب کارکرد های مختلف ومحاسبه سطوح،درصد و سرانه آن در کل شهر)
برای شناخت بهتر ودرک واقعی تر از کاربری های شهر میبد در داخل محدوده قانونی شهر محدوده ای تحت عنوان محدوده ساخت وسازها در نظر گرفته شده که کلیه کاربری های موثر شهر همانند کاربری آموزشی ،درمانی ،مسکونی ،فضای سبز ، ورزشی ،فرهنگی و …. در آن قرار گرفته است . مساحت کل قانونی شهر ۱۹۵۲ هکتار که ۶/۳۹ درصد آن را محدوده ساخت و سازها در بر میگیرد. در این محدوده بیشترین درصد کاربری بعد از کاربری معابرمجاری آبی ۳/۳۷ درصد ،کاربری مسکونی ۱/۳۵ درصد است که نسبت به سایر کاربری ها در بالایی را به خود اختصاص میدهد .درحقیقت کاربری مسکونی و معابر بروی هم ۶۶۱ هکتار از اراضی مربوط به محدوده ساخت و ساز را در بر میگیرد که حدود ۵/۷۲ درصد از این اراضی میرسد
۳-۵-۲-وضع کمی و کیفی کالبدی کارکردهای مختلف شهری
۳-۵-۲-۱-درمان و بهداشت
شهرمیبد دارای بیمارستانی به مساحت ۸۰۰۰ متر مربع با ۵۹۲۲ متر مربع زیر بناست که ۱۳۶ تخت فعال دارد این بیمارستان دارای بخش اورژانس ،اتاق عمل ،زایشگاه ،اطفال ،نوزتدان و…. میباشد علاوه بر بیمارستان شهر ۴ درمانگاه نیز با زیر بنای حدودا” ۱۵۰۸ متر مربع دارای ۵ مرکز بهداشتی درمانی و۳مرکز مشاوره و…. میباشد
۳-۵-۲-۲-آموزش فنی و حرفه ای
شهر میبد دارای ۲ مرکز فنی و حرفه ای ثابت ویژه پسران و دختران و یک مرکز سیار ثامن ائمه و یک مرکز سیار دیگر مجتمع فرهنگی پایگاه نور می باشد
۳-۵-۲-۳-مذهبی
کل سطح مذهبی ۱۱۲۲۱۲ متر مربع و زیر بنای آنها ۲۷۱۹۹ متر مربع است که ۴۹/. درصد کل از کل سطوح اراضی موجود در شهر را تشکیل میدهد و سرانه این کاربری در حال حاضر ۵۱/۱ در صد است
۳-۵-۲-۴-فضای سبز و پارک
میزان فضای سبز و پارکها در شهر میبد ۶۸۰۰ متر مربع است که ۵۳۰۰ متر مربع آن محل بازی کودکان ،پارکهای همسایگی و۶۲۷۰۰ متر مربع آن پارکهای محلی است علاوه بر این فضای سبز میادین ،بلوار ،پیاده رو معابر نیز ۹۰۴۸۵ متر مربع است که بروی هم ۱۵۸۴۸۵ متر مربع مساحت کل فضای سبز شهری میبد میباشد و سرانه کل فضای سبز عمومی و پارکها در حال حاضر ۱/۲ میباشد.
۳-۵-۲-۵-آموزش عالی
می دانشگاه آزاد میبد با بیش از ۴۰۰۰ دانشجو در رشته‌های کارشناسی سرامیک، عمران، حقوق، مترجمی زبان انگلیسی، زراعت، مرتع و آبخیز داری، کامپیوتر و… فعالیت دارد.
میبدیان تقریبا هر ساله از نظر ضریب پذیرش در کنکور سراسری دانشگاه‌ها رتبه اول کشور را احراز کرده‌اند. آمار، رقم پذیرش ۵/۱۶ درصد را به ما نشان می‌دهد. میبد دارای چندین واحد آموزش عالی می‌باشد که نزدیک به ۹۰۰۰ دانشجو در آنها مشغول به تحصیل می‌باشند.
حوزه علمیه میبد
از دوران قدیم و با ظهور اسلام، ایجاد قرائت خانه و مدرسه علمیه در کنار ساختمان مساجد معمول گردید ولی از وجود یا عدم این مدارس در شهرستان میبد اطلاع دقیقی در دست نیست تقریبا از اولین مدرسه علمیهٔ شناخته شده در میبد، بقایای یک باب ساختمان است که با قدمت ۷۰۰ ساله در حوالی مسجد جامع میبد به جا مانده‌است و طبق قرائن موجود طلاب زیادی از نقاط مختلف از قبیل کرمان و پاکستان و افغانستان و هند در آن مشغول به تحصیل بوده‌اند و بعدها به دلایل نامعلوم مخروبه و تعطیل گردیده‌است. نخستین مدرسه علمیهٔ جدید با حمایت و پشتیبانی آیات عظام شهید صدوقی و حاج شیخ محمد ابراهیم اعرافی (ره) و با همّت و پشتکار و پیگیریهای مصرانه جناب حجت الاسلام حاج سید اسد الله امامی و با اخذ مجوز از حضرت امام خمینی (ره) در نجف اشرف، تأسیس و با نام مقدس حضرت حجه ابن الحسن العسکری (عج) احداث و از سال تحصیلی ۵۴-۱۳۵۳ شروع به پذیرش طلبه نمود.
۳-۵-۲-۶- موقعیت تاریخی شهر میبد
میبد یکی ازکانون‌های اولیه یکجانشینی درایران است که درواحه پهناوریزد واقع شده‌است. روزگاری درکناردریای ساوه قرار داشته‌است که از ساوه تا حاجی آباد نمک کشیده شده بود و ساکنان آن ازطریق این دریاچه رفت و آمد می‌کردند.(تاریخ یزد، جعفری) با توجه به پیداشدن سکه ضرب میبد دردوره ساسانی مشخص می‌شود که میبد دراواخردوره ساسانی شهری معتبر و با اهمیت بوده‌است زیرا ازیکصدو یازده شهری که در ایران قبل از اسلام شناسایی شده ازتعداد معدودی ازآنها شرایط ضرب سکه و یا اجازه آن را داشته‌اند. دلایل متعددی را می‌توان نام برد که میبد و به ویژه نارین قلعه آن بیش ازمناطق دیگریزد، مسکون شده و اولین نقطه یکجانشینی دراین ناحیه بوده‌است. جعفری، اولین مورخ یزدی قرن هشتم درمورد بنای نارین قلعه حکایت اسطوره‌ای و افسانه‌ای عنوان می‌نمایند که نشانگر آن است که حتی درآن زمان هم عامه و خاص ازدیرینه بودن این مکان مطلع بوده‌اند. وی می‌گوید که سلیمان نبی نارین قلعه را برای اختفای دفینه وگنج خود ایجاد نمود. نقش نگاره‌ای که اخیراً درهمین مکان برروی تکه سفال پیدا شده‌است نشانگرواقعیت‌های بسیاری است. نقش نیمه انسان – نیمه حیوان حک شده براین سفال مربوط به نوع اعتقادات مذهبی مردم این ناحیه بوده که شبیه همان نقش نگارهایی است که درتمدن هزاره سوم پیش ازمیلاد عیلامی‌ها می‌باشد.(تاریخ عیلام، شیرین بیانی) نارین قلعه میبد درقرون اولیه اسلامی هم ازعظمت و اهمیت زیادی برخورداربوده ازقلاع غیرقابل نفوذ برای دشمنان بوده‌است
سکه‌های به جای مانده از دوران پوراندخت ساسانی که در این شهرستان ضرب می‌شد، از جمله اسناد تاریخی است که اهمیت سیاسی و مدنیت شهرستان میبد را در دوران ساسانی نشان می‌دهد.
در تاریخهای محلی یزد ، شهر ساسانی میبد را به عهد چندتن از شاهان این خاندان از جمله یزدگرد، قباد و انوشیروان نسبت داده اند و به نام سرداران یا فرزندان شاه می خوانند . جعفری ، احمد کاتب و مستوفی بافقی درباره بنای مدینه میبد روایات مشابهی آورده اند از جمله آنکه یکی از سرهنگان یزدگرد را بانی شهر دانسته اند . احمد کاتب ، از میان روایاتی که درباره مدینه میبد بوده است ، درست ترین گزارش را روایتی می داند که در آن بنای مدینه میبد به عهد پادشاهی قباد نسبت یافته است .
بنیاد نخستین میبد از دوران های کهن تاریخ ایران است، اما در زمان ساسانیان، که یکی از دوره های بنیان گذاری و گسترش شهرها در ایران به شمار می‌رود، محدوده کهن شهر میبد نیز گسترش یافت. بعضی از منابع تاریخی و جغرافیایی که به معرفی شهر پیشین میبد پرداخته‌اند، بارزترین مشخصه شهرسازی پیشین میبد را کهن‌سالی شهر، دژ استوار «نارین قلعه» و تأسیسات دفاعی آن دانسته‌اند. سکه های بازمانده از روزگار پوراندخت ساسانی، که در میبد ضرب می‌شده، بیان گر اهمیت سیاسی و جایگاه ویژه این شهر باستانی است. میبد، در روزگار مغول شهری آباد و پرجمعیت بوده و اهمیت شهر میبد و قلعه آن به شاهان آل مظفر مربوط است. محمدبن مظفر در سال ۷۳۷ هـ . ق با به دست آوردن گنجی که در یزد بود، به میبد آمد و قلعه دالان (نارین قلعه) را بازسازی و دور آن را خندق ایجاد کرد.
۳-۵-۲-۷- وجه تسمیه میبد
در مورد وجه تسمیه این شهر دو روایت موجود است که اشاره می شود :
۱)بنای این شهر را به میبدار از سرهنگان یزد همان «مهبود» از سپهبدان نام‌دار زمان قباد و انوشیروان است ربط داده اند لذا منسوب به وی آنجا را میبد نام نهاده اند .
۲)روایت است که شاه موبد فرزند قباد بر اثر بیماری و بنا به درخواست پزشکی از شهر بیرون برده شده بود ، و در این منطقه چون بیماری وی کاهش یافت و حال وی رو به بهبودی گرائید به دستور قباد شهری احداث کردند نام آن را موبد گرد گذاشتند که به مرور زمان به میبد تغییر نام داده است .
۳)احمدبن‌حسین‌بن‌علی کاتب در کتاب تاریخ جدید یزد می‌نویسد سه سرهنگ یزدگرد به نامهای بیدار و عقدار و میبدار، در سه منطقه سه دیه به نامهای بیده و عقدا و میبد ساختند.
سید عبدالعظیم پویا در کتاب سیمای باستانی شهر میبد می‌گوید نام میبد نیز خود مهر و نشان ساسانی دارد تا آنجا که می‌دانیم نام میبد (میبذ ) که از واژه‌های فارسی میانه است در دوره ساسانی به این شهر اطلاق گردیده است.
۳-۵-۳-نحوه توزیع خدمات محله ای
شهر میبد نیز از آن جمله شهر هایی است که محلات آن همراه با روند شکل گیری شهر ایجاد شده و دارای محلات زیادی با نام طوایف و بزرگان دینی میباشد .خصوصیات مشترک اکثر این محلات در این است که هیچ یک ظوابط مشترکی از نظر جمعیت و مساحت نداشته برخی پر جمعیت با وسعت کم وبرخی کم جمعیت با وسعت زیاد هستند .خدمات محله ای موجود در این محلات مناسب ولی برخی از محلات فاقد این خدمات هستند اگر هم امکاناتی دارند تابع ظوابظ خدمات محله ای نیست
۳-۶-جاذبه های گردشگری میبد
۳-۶-۱-جاذبه های طبیعی
۳-۶-۱-۱-کویر
۳-۶-۱-۲-آبشار های طبیعی
۳-۶-۲-جاذبه های تاریخی

۳-۶-۲-۱-نارین قلعه
این بنا به عنوان یکی ازکهنترین بناهای خشت خام در کشور و مهمترین آثار تاریخی پیش از اسلام به شمار می رود . بر اساس تازه ترین کاوشهای باستان شناسی قدمت این بنا به هزاره سوم پیش از میلاد تخمین زده شده است بنای نارین قلعه بر بالای مرتفع ترین پشته گلی شهر به ارتفاع ۲۵ متر و در زمینی به مساحت ۴ هکتار صورت گرفته که با اشراف کامل بر شهر از دور به عنوان یک عنصر شاخص دیده می شده است .
۳-۶-۲-۲- چاپار خانه
چاپارخانه میبد که قدمت آن به دوره قاجار بر می گردد یکی از مراکز عمده پستی و چاپاری قدیم بوده است که در مسیر راه باستانی ری کرمان و در کنار کاروانسرای میبد احداث شده است . ساختمان این بنا به دلیل اینکه مکانی جهت حفظ و نگهداری امانات دولتی و پیامها و نامه های پر اهمیت بوده است به صورت دژ و قلعه ای ساخته شده که دفاع و حفاظت از آن میسرباشد و این اهمیت از برجها ،دیوارهای بلند، روزنه های دیده بانی، تیرکشها و موقعیت خوب دفاعی آن پیداست.این چاپارخانه شامل یک محوطه روباز و دو محوطه سرپوشیده و اتاقهایی مخصوص رئیس چاپارخانه و اقامت پیکها و نگهبانان و نگهداری اسبها می باشد . این بنای خشتی جهت بهره برداری و تبدیل به موزه پست به صورت امانی به اداره کل پست استان یزد واگذار گردیده است. ‌‌‌
۳-۶-۲-۳-مسجد جامع میبد

مسجد جامع میبد مجموعه ای از چند مسجد است که گونه های فضایی متنوعی را با طرحهای چندگانه عرضه می نمایند . این مسجد از نوع مساجد ایوان دار مرسوم در منطقه یزد است که از صحن مرکزی ( حیاط ) رو باز با طرح تکرار طاقنما در بدنه ها، و فضاهایی چون گنبد خانه و ایوان وسیع و بلند و شبستان های کناری به عنوان بخش تابستانه در جهت قبله و شبستان های زمستانه ( یا گرمخانه ) در سه جهت دیگر تشکیل شده و ورودی اصلی آن با سر در نسبتاً بلندی از طرف کوچه شرقی ، با گذر از یک فضای تقسیم ( هشتی ) به صحن باز می شود.. پوسته داخلی ایوان ، پیشانی سرپایه های نمای صحن، در چهار طرف و پوسته بیرونی گنبد، با طرحهای ساده هندسی آجری کارشده است .
۳-۶-۲-۴-آب انبار کلار
این آب انبار که به نام کلار نامیده می شود درست روبروی در ورودی کاروانسرا جای گرفته و توازن معماری زیبایی به ساباط و سردرگاه بخشیده است .
ساخت آب انبار بر اساس سنگنوشته ی آن مربوط به قرن ۱۱ هجری قمری (۱۰۷۰) است و به روشنی همت معمار و هدف سازنده خیرخواه آن را برای بهره مندی رهگذران از آب گوارا بیان می کند .
از ویژگیهای ساختاری آب انبار کلار ، استفاده سنجیده معمار از موقعیت توپوگرافی زمین در ساختن مخزن و پلکان آن است ؛ به گونه ای که خستگان راه ، تنها با چند پله ای انگشت شمار به پای شیر آب انبار می رسیده اند .
۳-۶-۲-۵-یخچال خشتی
یخچال میبد با قدمتی که به پیش از دوره قاجار می رسد ، یکی از معدود یخچالهای به جای مانده در استان یزد است . ساختمان یخچال میبد به مانند دیگر یخچالهای مناطق کویری از خشت و گل ساخته شده و ساختار معمار ی آن بر اساس محاسبات بسیار سنجیده اقلیم شناسی برای کارکرد های ویژه بوده است .
بخشهای عمده و اصلی این بنای باشکوه و سودمند عبارتند از : ۱ـ دیوارهای سایه انداز ۲ ـ حوض یخبند ۳ـ مخزن یخچال ۴ـ گنبد

ممکن است بدواً گفته شود از آنجا که مرور زمان حق را ساقط نمی کند بلکه فقط آنرا غیر قابل مطالبه می سازد و قابل مطالبه نبودن دین نیز منوط به طرح ایراد زمان از سوی خوانده است و قبل از طرح چنین ایرادی، دین هنوز دینی طبیعی نشده است بنابراین مانعی برای وقوع تهاتر بین دو دین وحود ندارد و در صورت تردید نیز اصل بروقوع تهاتر بین دودین است. ^[۹۳]

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

اما پذیرش این نظریه به جهات زیر صحیح نمی باشد:
تهاتر باید همان وضعیتی را برای دو مدیون فراهم نماید که دین آن را فراهم می کند تهاتر نمی تواند به ضرر هیچ یک از طرفین واقع شود بطور کلی اساساً هر گاه خصوصیتی اضافی در میان باشد تهاتر دو دین ممنوع است.
و در فرض مورد بحث نیز از آنجا که وقوع تهاتر قهری موجب سلب امکان طرح ایراد مرور زمان از جانب مدیون و نادیده گرفتن حق او در این مورد می شود.
ممکن است گفته شود وقوع تهاتر قهری دراین فرض ملازمه با سلب امکان طرح ایراد مرور زمان از سوی مدیون ندارد لذا مدیون همچنان حق طرح این ایراد را خواهد داشت و در آن صورت دین پس از سقوط به سبب تهاتر دوباره آماده می شود ولی ضعیف بودن این نظر احتیاجی به توضیح ندارد. ^[۹۴]
۴-۷ مواردی که دین باید بطور واقعی به طلبکار پرداخت شود.
با تقابل دو دین که طرفین آن واحد و موضوع هر دو کلی است و دارای وصف واحد و زمان و مکان تادیه آن دو یکی است ایفای واقعی دین از سوی دو مدیون بیهوده می نماید در این مورد قانون گذار هماهنگ باارتکاز عقلی تهاتر را، که در حکم ایفای دین است، بجای ایفای واقعی قرار داده است.
در چنین وضعیتی که طرفین دو دین اشخاص واحدی هستند و موضوع دو دین نیز از حیث جهاتی که موثر در قصد است یکی می باشند و هیچ خصوصیت اضافی در میان نیست و منطق حقوق ایجاب می کند که بدون آنکه نیازی به پرداخت مکرر باشد هر دو دین مستقیماً بواسطه تهاتر ساقط شوند تحقق تهاتر موافق با قصد طرفین نیز می باشد زیرا مدیون بری الذمه و داین نیز به نوعی به طلب خود می رسد و بعبارتی مانند آن است که هر دو دین واقعاً ایفا شده باشند و علاوه بر این تهاتر از پرداخت مکرر هزینه ها نیز جلوگیری می نماید موجب تسهیل در وفای به عهد هم می شود.
اما با همه اینها تنها هنگامی بین دو دین تهاتر می شود که خصوصیتی اضافی درمیان نباشد ولی هر گاه بدلیل خاصی ایفای واقعی دین فرض را تأمین نماید که ایفای حکمی تامین کننده آن نیست جایگزین معینی ندارد تهاتر باید همان وضعیتی را برای دو مدیون فراهم نماید که ایفای دین آنرا فراهم می نماید.
تهاتر در مورادی مطرح می شود که پرداخت واقعی دین متضمن فایده اضافی نباشد بنابراین هر گاه به هر دلیلی ایفای واقعی دین خصوصیت داشته باشد تهاتر آن جایز نیست و از آنجا که اصل بر وقوع تهاتر بین دو دین دارای شرایط است لزوم ایفای واقعی دین درهر موردی محتاج به نص قانونی است اعم از آنکه نصی بطور خاص موردی را از تهاتر استثناء کرده باشد و با اینکه از مجموع مقررات لزوم پرداخت واقعی دین در مورد خاصی احراز شود.
در قوانین بسیاری از کشورها نص خاصی به بیان استثنائات در تهاتر اختصاص داده شده است با بررسی این مقررات ملاحظه می شود که مبنای همه این استثنائات به این امر بر می گردد که در این موارد ایفای وفای دین مد نظر بوده است اما در حقوق ایران نص خاصی دراین مورد وجود ندارد در موارد لزوم پرداخت واقعی دین اختلاف است.
اینک به بررسی این موارد خواهیم پرداخت:
مطابق با ماده ۹۶ قانون اجرای احکام مدنی مصوب ۱۳۶۵ و از حقوق و مزایای کارکنان سازمان ها و موسسات دولتی ی وابسته به دولت و شرکت های دولتی و بانک و شرکت های و بنگاهای خصوصی و نظائر آن در صورتیکه دارای زن و فرزند باشند ربع و ثلث توفیق می شود و بموجب تبصره همان ماده حقوق و مزایای نطامیانی که در جنگ هستند توقیف نمی شود.
همچنین مطابق با قانون کار چنانچه کاگر به کارفرمای خود مدیون باشد در قبال این دیون وی تنها می تواند مازاد بر حداقل مزد پرداختی به کارگر را به موجب حکم دادگاه پرداخت نمود در هر حال این مبلغ نباید از یک چهارم کل مزد کارگر بیشتر باشد و به موجب ماده ۴۵ همان قانون تنها در موارد خاصی کارفرما می تواند از مزد کارگر برداشت نماید. ^[۹۵]
مطابق ماده ۹۶ قانون استخدام کشوری مصوب ۱۳۴۶ نیز توقیف حقوق بازنشتگی یا وظیفه در قبال مطالبات دولت یا محکومیت حقوقی یا عناوین دیگر از این قبیل تا میزان یک چهارم حقوق بازنشستگی یا وظیفه جایز است. . با دقت در این مقررات بر روشنی این ایراد استناد می شود که غرض قانون گذار این بوده است که حقوق اشخاص که از طریق کار برای دیگران امرا معاش می نمایند و علی الاصول هزینه زندگی آنها از این طریق تأمین می شود بطور واقعی به آنها پرداخت شود تا اینکه اختلالی در زندگی آنها وارد نشود و بدین منظور پرداخت حداقل هزینه ای که برای حیات و ادامه زندگی آنها لازم است. ^[۹۶]
ممکن است گفته شود که این مواد صرفاً تا همین مقدار دلالت دارد که حقوق اشخاص مذکور تا میزان معین قابل توقیف نیست و این ملازمه ای با غیر قابل تهاتر بودن آن ندارد. ^[۹۷]
خصوصاً اینکه تهاتر در حکم ایفای دین است و بدین ترتیب شخص از دریافت حقوق خود محروم نمی ماند بلکه مانند این است که حقوق خود را دریافت داشته و از طریق آن بدهی خود را پرداخت کرده است مضافاً به اینکه اصل بر وقوع تهاتر بین دو دین است و استثنا محتاج به دلیل است که دراین مورد موجود نیست. برخی از نویسندگان حقوقی نیز بین این دو قائل به ملازمه شده اند یا این استدلال که تهاتر ایفای اجباری دین است و در مورد دین غیر قابل بازداشت، امکان اجبار مدیون به ایفای آن وجود ندارد و لذا قابل تهاتر نیست.
اما با کمی دقت روشن می شود که هر چند نتوان به طور کلی ملازمه و منطقی بین قابل بازداشت نبودن دو دین و قابل تهاتر نبودن آن برقرار کرد ولی حداقل در موارد فوق می توان گفت که فرض قانوگذار از غیر قابل توقیف داشت دین تضمین پرداخت واقعی دین به طلبکار بوده است و این امر به وضوح از مقررات مربوطه قابل احراز است دولت بر اساس سیاست های حمایتی خود از اقشار آسیب پذیر اجتماعی خواسته پرداخت حداقل هزینه ای که برای امرار معاش فرد و خانواده او لازم است، را تضمین نماید.
برای مثال فرض قانوگذار در تبصره ۲ ماده ۹۶ قانون اجرای احکام این بوده که نظامیانی که در جنگ هستند دغدغه هزینه زندگی را نداشته باشند و به همین جهت حقوق آنها را غیر قابل توقیف اعلام کرده است واضح است که همین رویه در مورد تهاتر نیز مصداق دارد. زیرا بهر حال هزینه ماهیانه زندگی را از دسترس آنها خارج می سازد واینان دچار مشکل هزینه می شوند.
از سوی دیگر منطقی نیست که یک موسسه نتواند طلبی را که مدیون نزد او( بابت دستمزد )دارد توقیف نماید اما تهاتر آن جایز باشد همانطور که میزان معینی از حقوق قابل توقیف نیست قابل تهاتر نیز نمی باشد زیرا به همان نحو که توقیف آن موجب می شود که حداقل هزینه در اختیار شخص قرار نگیرد تهاتر آن نیز منجر به همان می شود. نمی توان گفت که در تهاتر، طلب شخص به او تأدیه می شود و در عین حال در جهت ایفای دین او مصرف می شود زیرا غرض قانون گذار این بوده که امور زندگی روزمره شخص دچار اختلال نشود و شخص برای هزینه های روزمره در آمد داشته باشد.
به طور خلاصه از آنجا که در این موارد، فرض قانون گذار پرداخت واقعی طلب به طلبکار بوده است تهاتر آن جایز نیست بنابراین یک اداره دولتی و یا شر کت خصو صی نمی تواند با استناد به این امر که کارمند او و معادل طلبی به اداره و یا شرکت بدهکار است و در نتیجه بین دو دین تهاتر صورت گرفته است.
در حقوق انگلیس رویه دادگاه این است که مطالبات مامورین و مستخدمین دولت بابت پرداخت حقوق ماهیانه و حقوق بازنشستگی، طلب متصدی حمل نقل به دلیل رعایت نظم و حمایت از این دیون و ممتاز قراردادن آنها در مقایسه با دیگر دیون از تهاتر استثناء شده و بر همین اساس هم طلب اولین دارنده اوراق بهادار در برابر صادر کننده و طلب متعهد اعتبار اسنادی، دیگر طلب های هستند که دین باید به صورت واقعی پرداخت شود.
در رویه دادگاه انگلیس این استدلال شده است که عدم تهاتر در این موارد به دلیل نص خاص و حمایت از این افراد در برابر طلب کار است و حفظ نظم اجتماعی در این موارد مقدم بر تهاتر است.
در این زمینه حتی گفته شده که توافق طرفین برای تهاتر در دیون با این منشا، با محدودیت روبه رو است و توافق طرفین بر تهاتر محدود به مقداری از این دیون است. مطابق باماده ۱۲۰۶ ق. م طلب زوجه از بابت نفقه طلب ممتاز بوده و در صورت ورشکستگی شوهر، زن مقدم بر غرماء خواهد بود. قرض قانون گذار در این مورد این بوده است که آن طلبکار مقدم بر سایرین طلب خود را وصول نماید واین هیچ ملازمه ای با غیر قابل تهاتر بودن آن ندارد. ^[۹۸]
از مقررات مربوط هم نمی توان این احراز کرد که در این موارد قانون گذار پرداخت واقعی دین را به طلبکار مد نظر داشته است. برای مثال به موجب بند الف ماده ۵۸ قانون اداره نصفیه وامور ورشکستگی، حقوق خدمه خانه برای مدت سه سال آخر قبل از توقف مقدم بر دیون دیگر باید پرداخت شود. براین اساس طلب خدمه باید مقدم بر طلب دیگران به او تأدید شود ولی این بدان معنی نیست که مدیون نیز به نوبه خود طلبی بر ذمه مخدوم داشت بین آن دو تماتر واقع نشود. البته در مورد نفقه مسئله قابل بررسی بیشتری است.
در حقوق انگلیس و در قوانین بیشتر کشور ها، مستثنی بودن نفقه از تهاتر مورد تصریح قرار گرفته است بر این اساس طلب همسر بابت نفقه از جمله طلب هائی محسوب شده است که حمایت از طلبکار در آنها لحاظ شده به این نحو که طلب باید به طوری واقعی به طلبکار پرداخت شود. ^[۹۹]
همانطور که ملاحظه می شود دین ناشی از نفقه دارای یک حمایت خاص از طرف قانون گذار است که دلیل آن هم حمایت از داین جهت به وجود نیامدن اختلال در زندگی روزمره وی و حفظ نظم جامعه است.
در حقوق ایران نیز اگرچه، نصی قانونی در این مورد وجود ندارد و ماده ۱۲۰۶ ق. م نیز صرفأ طلب مذبور را طلب ممتاز اعلام کرده و لذا غیر قابل تهاتر دانستن آن مشکل است. اما سزاوار اینست که دین مربوط به نفقه قابل تهاتر نباشد و زیرا طبیعت آن اقتضای پرداخت واقعی را دارد. ^[۱۰۰]
در فقه اسلام نیز مسئله تهاتر نفقه بطور مفصل مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. برخی وقوع تهاتر قهری را بین دو دین متقابل زوج (بابت نفقه) و زوجه ولو در صورت مقصر بودن زوجه، محتمل دانسته اند و مستثنی بودن مواد غذایی را منحصر به موردی ننموده اند که طلبکار بخواهد از محل آن طلب خود را استیفاء نماید و نه در موردی که بطور قهری ایفا محقق می شود.
برخی نیز در وقوع تهاتر در این فرض اشکال کرده اند و برخی تنها در فرض فقیر بودن زوجه و در موردی که قطع نفقه موجب اضرار به وی باشد تهاتر را منع کرده اند. بین این دو دین، بدون رعایت حال زوج تهاتر واقع نمی شود.
زیرا دین مربوط به نفقه اضعف است و لذا، مانند موردی است که جنس موضوع دو دین مختلف است برخی نیز گفته اند که برای وقوع تهاتر لازم است که یکی از دو دین مبتنی بر دفع حاجت وحفظ حیات نباشد در غیر اینصورت مقصودی که از وضع این حق مدنظر بوده است تضیع میشود. زیرا نفقه برای جبران فقر و نیاز به احیاء نفس در فرض قرابت واجب شده ولذا باید حکمت این حکم مد نظر قرار گیرد و نباید با جایز شمردن تهاتر این حکمت نقض گردد.
یکی دیگر از مواردی که قوانین بسیاری از کشور ها آن را از تهاتر مستثنی نموده اند مطالبات دولت بابت مالیات ها می باشد گرایش عمومی این است که مالیات باید به طور واقعی به دولت پرداخت گردد. ^[۱۰۱]
در حقوق انگلیس نیز مطالبات دولت بایت مالیات ها و هزینه ها از تهاتر استثناء شده اند هر چند این استثناء منطقی به نظر می رسد اما در حقوق ایران نصی خاصی در این مورد وجود ندارد و اصل نیز بر وقوع تهاتر بین دیون است اگر چه از آنجا که وصول و پرداخت دیون و مطالبات دولت تابع مقررات خاصی است به نظر می رسد که عملا در این مورد تهاتر صورت نگیرد. ^[۱۰۲]
یکی دیگر از مواردی که در آن بموجب قوانین بسیاری از کشورها پرداخت واقعی دین بر طلبکار مد نظر قرار گرفته است دین ناشی از خارج ساختن به نا حق مال از تصرف مالک می باشد به موجب این قوانین طلب هایی که ناشی از رفتار غیر قانونی بدهکار نسیب به طلبکار است. مانند طلبهای ناشی از شبه جرم کلاهبرداری یا نقض وظیفه امانتی، قابل تهاتر نمی باشد.
در حقوق انگلیس و به طور عمومی رژیم حقوقی کامن لا، شخصی که به ناحق دیگری رااز پول یا مال دیگری که متعلق به او باشد محروم ساخته است به عنوان امین قانونی(دارای ید ضمانی ) تلقی شده و متضرر یک حق عینی نبست به استراد پول یا مال ماخوذه دارد که قابل تهاتر نیست و لو آنکه طلب داین نیز بابت استراد پول باشد بر همین اساس نماینده ای که پول متعلق به اصیل را دریافت می دارد نمی تواند آن را با پولی که از اصل طلب دارد تهاتر کند زیرا حق اصیل به پولی که نزد او می باشد یک حق عینی است. ^[۱۰۳]
اما درمورد تلف عین، مالک مکلف به رد بدل آن می شود حال بین دین مدیون به داین و دین داین به مدیون بابت رد بدل شرایط تهاتر جمع باشد مطابق با قواعد عموی باید قاعدتاً بین آن دو تهاتر واقع شده و هر دو از طریق ایفای کلی ساقط شوند اما قانون گذار برای جلوگیری از طلبکارانی که علی رغم لزوم به توسل به مراجع قضایی خود راساً در صدد ایفای طلب برآیند تهاتر را منع کرده است با این تدبیر ایفای واقعی این را بر مدیون مورد نظر قرار داده است.
دین ناشی از عقد و ودیعه و عاریه نیز یکی دیگر از مورادی است که به موجب قوانین عرفی در حقوق انگلیس باید به طور واقعی به طلب کار ایفا گردد.
هر چند که در زمان انعقاد عقد بین داین و مدیون می توانند شرط کنند که دین بین آنها می تواند به صورت تهاتری نیز پرداخت شود. که این همان شرط مقدماتی برای وقوع تهاتر قراردادی است در صورت عدم اشتراط، برای وقوع تهاتر باید به دادگاه مراجعه کنند و در قالب دفاع در دعوی حقوقی تهاتر بین دیون خود را مطرح سازند.
در حقوق ایران مطابق با ماده ۲۹۶ ق. م بین دیون با هر منشائی که باشد تهاتر می شود و با توجه به اینکه حکم مذکور در مورد قبلی استثنائی بر قواعد عمومی می باشد و اعمال استثنا محتاج به نص خاص است چنین نصی در حقوق ایران وجود ندارد بنابراین باید گفت که مانعی برای تهاتر دین ناشی از خارج ساختن به نا حق مال از تصرف مالک یعنی دین با منشاء ضمان قهری و نیز دین ناشی از عقد ودیعه و یا عاریه وجود ندارد و باید گفت در این موارد وقوع تهاتر منافاتی با امانت ندارد زیرا در فرض تهاتر نیز داین از طریق تهاتر دینی را که وارد از محل طلبش ایفا می نماید و به طور کلی از آنجا که دلیلی بر لزوم پرداخت واقعی دین در این مورد وجود ندارد وقوع تهاتر بلامانع است.
فصل پنجم
آثار تهاتر و مسائل
آئین دادرسی مدنی
واقعیت این است که اثر تهاتر در حقوق ایران همان سقوط دو دین است در حقوق انگلیس نیز تهاتر را نوعی از پرداخت دانسته اند که در این پرداخت دین از بین می رود و تعهد، اجرا شده است که دارای آثار و شرایطی هم مانند تهاتر در ایران است. زوال تضمینات و قطع جریان مرور زمان از لوازم سقوط و اجرای دو دین هستند اما به جهت تبیین بیشتر مسئله آنها را به تفکیک در زمزه آثار تهاتر شرح خواهیم داد.
در این فصل ابتدا آثار تهاتر و سپس مسائل آئین دادرسی مورد بررسی قرار می دهیم. با تحقق تهاتر قهری آثار آن را میتوان موارد زیر دانست:
الف) سقوط دو دین
ب) زوال تضمینات
ج) قطع جریان مرور زمان
آثار تهاتر
۵-۱- سقوط دو دین
اولین اثر تهاتر، در تمام سیستم های حقوقی از بین رفتن دین است که این از بین رفتن یا در اثر ایفا است یا در اثر سقوط دین است.
در حقوق انگلیس اثر تهاتر ایفا است و تهاتر پرداخت تلقی می شود زیرا این اثر به دلیل توافق طرفین برای تهاتر است که به تهاتر جنبه پرداخت می دهد نه سقوط زیرا سقوط همان طور که از معنی آن بر می آید بدون اراده و توافق است ولی در این سیستم حقوقی تهاتر محتاج به اراده است.
بنابراین اثر تهاتر در حقوق انگلیس ایفای دو جانبه است که از لحاظ اراده، چه در مرحله دادرسی و چه تهاتر در روابط بین طرفین در اجتماع تقاضا یا خواست طرفین برای تهاتر الزامی است. تهاتر در این نوع اجرای تعهد است اما نه اجرای مادی بلکه اجرایی که با اراده افراد به صورت تهاتر در آمده است.
قانون مدنی ایران در ماده ۲۶۴ از تهاتر به عنوان یکی از اسباب سقوط تعهدات نامبرده است با وقوع تهاتر بین دو دین متقابل، هر دو دین تا میزان کمترین آن دو ساقط می شوند بنابراین هر گاه مدیون پس از وقوع تهاتر درمقام تأدیه دین بر آید این یک ایفای ناروا است و می تواند آنچه را که تادیه کرده است مسترد دارد تهاتر در حکم ایفا است و لذا مانند وفای به عهد موجب سقوط دودین و بری الذمه شدن هم زمان هر دو مدیون می گردد.
نحوه سقوط دین موردی که در یک طرف دو یا چیز متضامن قرار دارند چنین است که باید بدهکار شدن داین به هر کدام از آنها دین ساقط می شود و در این صورت ذمه کلیه مدیونین در برابر داین بری می گردد و مانند آن است که یکی از مدیون دین داین را ایفا نموده باشد. واضح است که دراین مورد مدیون متضامنی که به موجب طلب او از داین، ذمه مدیونین بری شده است می تواند پس از کسر حصه خود از دین، بابت دینی که از طریق تهاتر ایفا نموده است بر سایر مدیونیی مراجعه نماید.
اما هر گاه دو یا چند مدیونی که در یک طرف واقع شده اند مسئولیت شان تضمانی نباشد بلکه مسئولیت نسبی داشته باشند بدهکار شدن داین به هر کدام از آنها تنها موجب سقوط تعهد همان مدیون می گردد و بررسی تطبیقی این مورد در بحث تقابل ذکر شد.
تهاتر موجب سقوط دو دین تا میزان کمترین آن دو می شود و ذمه دو مدیون نیز به همین میزان آزاد می گردد این تساقط از همان زمان تلاقی دودین واجد شرایط برای تهاتر صورت می گیرد.
در صورتی که دو دین مساوی نباشد از لحاظ مقدار تساقط دو دین مستلزم تجزیه دین است تجزیه ای که در وفای به عهد جایز شده است.