۴- انواع ساختار سازمانی، احساس خودکارآمدی حرفه­ای اعضای هیئت علمی را پیش ­بینی می­نمایند. ساختار بازدارنده، دارای رابطه منفی معنی­داری با احساس خودکارآمدی حرفه­ای اعضای هیئت علمی است و ساختار تواناساز، دارای رابطه مثبت معنی­داری با احساس خودکارآمدی حرفه­ای اعضای هیئت علمی ‌می‌باشد.

۵- انواع ساختار سازمانی، عدالت سازمانی را پیش ­بینی می­نمایند. هر دو نوع ساختار تواناساز و بازدارنده، به ترتیب دارای رابطه معنی­دار مثبت و منفی با عدالت سازمانی هستند.

۶- در دانشگاه یاسوج، ساختار سازمانی با واسطه عدالت سازمانی، پیش ­بینی­کننده مثبت و معنادار احساس خودکارآمدی حرفه­ای اعضای هیئت علمی می­باشند.

فصل پنجم

بحث و نتیجه ­گیری

مقدمه

هدف اصلی این پژوهش، بررسی رابطه بین نوع ساختار سازمانی، عدالت سازمانی و خودکارآمدی حرفه ای اعضای هیئت علمی دانشگاه یاسوج بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه یاسوج در سال ۹۰ – ۱۳۸۹ به تعداد ۱۶۰ نفر بود. با بهره گرفتن از فرمول کوکران، حجم نمونه‌ مورد نیاز برای انجام این پژوهش، ۱۱۳ نفر برآورد شد. ابزار مورد نظر جهت گردآوری اطلاعات لازم برای پژوهش، مقیاس نوع ساختار سازمانی، مقیاس عدالت سازمانی و مقیاس خودکارامدی حرفه ای بود که با مراجعه پژوهشگر به دانشگاه یاسوج، از ۱۵۰ پرسشنامه­ توزیع شده در بین اعضای هیئت علمی، ۱۱۳ پرسشنامه­ قابل استفاده، گردآوری شد و اطلاعات آن ها با بهره گرفتن از نرم افزار Spss16 و با روش های آماری تحلیل واریانس یک طرفه، تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر و آزمون تی وابسته، تی تک نمونه ای، رگرسیون چندگانه و مدل معادله­ ساختاری به کمک نرم افزار Lisrel مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این فصل ابتدا نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات که در فصل چهار ارائه گردید، با توجه به هر یک از پرسش های پژوهش، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در ادامه نیز نتیجه ­گیری نهایی ارائه گردیده است. در انتها به ارائه‌ پیشنهادات پژوهشی و کاربردی و نیز محدودیت‌های اجرایی و پژوهشی که این پژوهش با آن ها مواجه بود، پرداخته شده است.

۵-۱- بحث و نتیجه گیری

در این قسمت نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده با توجه به هر یک از پرسش‌های پژوهش، مطرح گردیده است.

۵-۱- ۱- نوع ساختار سازمانی غالب در دانشگاه یاسوج

یافته ­های این پژوهش حاکی از آن است که از نظر اعضای هیئت علمی نوع ساختار سازمانی غالب در دانشگاه قلمرو پژوهش از نوع بازدارنده ‌می‌باشد. محترم (۱۳۹۰)، در پژوهشی با هدف بررسی رابطه نوع ساختار سازمانی دانشگاه و سرمایه اجتماعی بخش­ها با رضایت تحصیلی دانشجویان دانشگاه شیراز، ‌به این نتیجه دست یافت که از دیدگاه اساتید، نوع ساختار سازمانی غالب در دانشگاه، بازدارنده است که با این پژوهش هم سو می‌باشد. معینی (۱۳۹۰)، نیز در پژوهش خود نشان داد که ساختار سازمانی غالب در واحدهای ستادی دانشگاه شیراز، ساختار تواناساز می‌باشد که این نتیجه با این یافته ناهم سو می‌باشد.

علت دستیابی به چنین نتیجه­ای در دانشگاه قلمرو پژوهش را از طرفی ‌می‌توان به غلبه رویه­ ها و فرایندهای رسمی و غیررسمی سنتی، انعطاف­ناپذیر و بعضاً دست و پاگیر موجود در دانشگاه و از طرف دیگر به وجود شواهدی دال بر عدم همکاری و مشارکت اساتید در تصمیم­گیریها، عدم استقلال آنان در برنامه­ ریزی درسی، فراهم نبودن بستر مناسب برای بروز خلاقیت و نوآوری، ضرورت پایبندی به استانداردهای خاص دانشگاه و کم توجهی نسبی موجود به خواسته ­ها و انتظارات آن ها از سوی دانشگاه نسبت داد. در تأیید چنین نتیجه­ای شاهی و همکاران (۱۳۸۷) بیان کردند که دانشگاه­ها با اصرار بر وفاداری به ساختارهای مکانیکی و ایستا، حصول به قابلیت ­های لازم برای ‌پاسخ‌گویی‌ به چالش­های اساسی را از خود سلب کرده ­اند. بر این اساس تلاش برای بهبود ساختارهای موجود دانشگاه­ها از جمله دانشگاه قلمرو پژوهش حائز اهمیت ‌می‌باشد (محترم، ۱۳۹۰).

۵-۱-۲- بررسی نگرش اعضای هیئت علمی نسبت به عدالت سازمانی دانشگاه یاسوج

یافته های پژوهش در این زمینه نشان داد بیشترین میانگین ابعاد عدالت سازمانی مربوط به بعد عدالت توزیعی می‌باشد و کمترین میانگین ابعاد عدالت سازمانی مربوط به بعد عدالت رویه ­ای است. میانگین­های انواع عدالت سازمانی و میانگین­ عدالت سازمانی نیز کمتر از سطح حداقل قابل قبول ((Q1 است. این یافته با یافته نسیمی (۱۳۹۰) درمورد میزان عدالت سازمانی بین کارکنان دانشگاه شیراز ناهم سو می‌باشد. ‌بنابرین‏ از دید اعضای هیئت علمی دانشگاه یاسوج عدالت سازمانی در این دانشگاه رعایت نمی شود. هنگامی که کارکنان یک سازمان ‌در مورد میزانی که پیامدها مناسب، درست و اخلاقی هستند، قضاوت می‌کنند در واقع در میزان رعایت عدالت توزیعی در سازمان را مورد داوری قرار می‌دهند (فولگر و کروپانزانو، ۱۹۹۸).

طبق نظریه عدالت رویه‌ای هنگامی که افراد رویه‌های جاری تصمیم گیری در زمینه‌ی توزیع درآمدها را عادلانه بدانند انگیزه بیشتری برای عملکرد بهتر خواهند داشت، چرا که می‌دانند در این صورت عملکردشان به دقت ارزیابی می‌شود؛ برعکس اگر فکر کنند مسئولان از خدمات آن‌ ها آگاهی ندارند و طبعاً عملکردشان را به طور دقیق ارزیابی نمی‌کنند یا عواطف شخصی خود را در ارزیابی عملکرد دخالت می‌دهند انگیزه چندانی از خود نشان نخواهند داد. نظریه عدالت رویه ای در پی یافتن علل عادلانه یا ناعادلانه دانستن رویه ها و آثار ناشی از آن از سوی افراد است (رضائیان، ۱۳۸۶). عدالت مراوده ای نیز مطرح می‌کند که کیفیت رفتار بین شخصی در طول اجرای رویه ها، در تعیین قضاوت های انصاف مهم و مؤثر است. توجیه یا توضیحات ارائه شده در درک انصاف مؤثر است و احتمال اینکه رویه های تصمیم گیری منصفانه نگریسته شود، را افزایش می‌دهد (بایس و موگ، ۱۹۸۶).

عدالت سازمانی مهم است زیرا با فرایند‌های حیاتی سازمانی از قبیل تعهد، رفتار مدنی سازمانی، خشنودی ‌و عملکرد شغلی مرتبط است (کالالکیت، نو و جکسون،۲۰۰۲؛ کالکیت، کانلن، وسون ، پورتر و نگ ،۲۰۰۱؛ گرینبرگ، ۱۹۹۳). ‌بنابرین‏ درک اینکه چگونه افراد ‌در مورد عدالت در سازمان­شان قضاوت می‌کنند و چطور آن‌ ها به عدالت یا بی عدالتی درک شده پاسخ می‌دهند، از مباحث اساسی، خصوصاً برای درک رفتار سازمانی است (حسین‌زاده، ۱۳۸۵). لذا افرادی که احساس بی‌عدالتی کنند ممکن است شروع به رفتارهای نابهنجاری مثل انتقام جویی و خرابکاری کرده و حتی ممکن است سازمان را رها کنند (حسین زاده، ۱۳۸۵). عدالت سازمانی با اثری که، بر نگرش‌های فرد نسبت به سازمان می‌گذارد، وی را در بسیاری حوزه ها تحت تأثیر قرار می‌دهد(محی الدین، ابوبکر و سلیما، ۲۰۰۷).

۵-۱- ۳- بررسی احساس خودکارآمدی حرفه­ای اعضای هیئت علمی دانشگاه یاسوج