وجود طولانی مدت محرک‌های تنش‌زا در پدیدارشدن تقریباً تمامی بیماری‌ها نقش دارد. چون که بدن در برابر میکروب‌های آسیب‌پذیر می‌شود که در حالت عادی در برابر آن مقاوم بوده است. فشار روانی می‌تواند کارایی دستگاه ایمنی را که عموماً از ما در برابر بیماری محافظت می‌کند، کاهش دهد. فشار خون بالا، حمله قلبی، زخم معده، تنگی‌نفس را افزایش آمادگی ابتلا به سرطان از جمله مسائل و مشکلات پزشکی هستند که با فشار روانی رابطه دارند.

– اضطراب:

اضطراب یکی از واکنش‌های استرس است و عبارت است از ترس و تشویق در غیاب خطر واقعی و مخصوص. ترس معمولاً مربوط است به خطری که به روشنی قابل ادارک است ولی منبع تهدیدآمیزی که اضطراب را برمی‌انگیزد آشکارا قابل ادراک نیست.

اضطراب از نظر کمی عبارت است از تشخیص این نکته که رویدادهایی که انسان با آن‌ ها روبه رو است خارج از دامنه شمول نظام استنباطی او قرار دارد. وقتی که فرد کنترل خود بر رویدادها را از دست داده باشد و وقتی که در چارچوب استنباطهای خود گرفتار باشد دچار اضطراب می‌شود.

شخص مضطرب تنش و ترس شدید و مدوام دارد او دچار احساس مستمر و اضطرابی نامشخص است که خود نیز از علت و منبع آن خبر ندارد. دوران کودکی بیماران مبتلا ، نشانگر دو علت یکی توقع بی‌اندازه اولیاء و دیگری شک و تردید کودک در انتخاب رفتاری که منجر به تشویش شود و نه تنبیه. شخص آستانه تحمل مشکلاتش پایین است احساس عدم اعتماد به نفس دارد. وحتی در مسائل بسیار کوچک نیز از قوه و کارایی خود مطمئن نیست. شخص مضطرب همیشه در شک و تردید به سر می‌برد و نمی تواند در هیچ موردی به سرعت تصمیم بگیرد. زیرا از اشتباه‌کردن می ترسد. هر تردیدی که انسان نسبت به نقش خود احساس کند و هر چیزی را برای سودمندی و کنترل ذهن خود خطرناک بداند یک منشأ بالقوه برای اضطراب محسوب می شود.

– کنش اجتماعی

سازگاری به آن گونه ویژگی شخصیتی اشاره می‌کند که به فرد امکان می‌دهد تا خود را با شرایط گوناگون اجتماعی وفق دهد. رفتار بهنجار و نابهنجار، سازگار و ناسازگار از جمله مقولات مبحث سازگاری است ‌بنابرین‏ سازگاری عبارت از آن الگوی رفتاری است که شخص را قادر می‌سازد تا خود را با شرایط اجتماعی وفق دهد.البته الگوی رفتار نابهنجار از جامعه‌ای به جامعه دیگر فرق می‌کند و لذا آزمون‌های سازگار باید این تفاوت‌های فرهنگی و اجتماعی را در نظر داشته باشند.

سازگاری اجتماعی بر این ضرورت متکی است که نیازها و خواسته‌های فرد یا منافع و خواسته‌های گروهی که در آن زندگی می‌کند هماهنگ و متعادل شود و تا حد امکان از برخورد و اصطکاک مستقیم و شدید با منافع و ضوابط گروهی جلوگیری به عمل آید. فردی دارای سازگاری اجتماعی است که خصوصیات زیر را داشته باشد.

– علاقه و واکنش نسبت به مردم و خانواده

– تماس چشمی و یا پیام‌هایی که از حالت چهره درک می‌شود.

– توانایی نوازش‌کردن و در آغوش گرفتن

– توانایی در تشکیل رابطه نزدیک با فردی دیگر به خصوص با شریک زندگی

– استفاده موفق از رفتارهای تعاملی در اجتماع

– دیگران را به منظور ارضای امیال خود استثمار نمی‌کند و به آن‌ ها نیز وابسته نمی شود.

– افسردگی

افسردگی حالت روانی ناخوشی که با دلزدگی، یأس و خستگی‌پذیری مشخص می‌شود و غالباً با یک اضطراب کم و بیش شدید همراه است.از دیدگاه روانپزشکی عبارت است از کاهش نیروها و فعالیت‌های جسمانی و روانی بر اثر ناراحتی و اندوه.

از دیدگاه روان‌شناسی حالت غم‌انگیز و اندوهگینی است که با احساساتی حاکی از تهدید، گناه، خصومت، ناامیدی، اندوه و ناکامی و نیز رکود و کنش‌های کودک همراه است. (سازمان بهداشت جهانی، ۱۹۹۷)

اطلاعات این پژوهش به وسیله پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ و راهنمای آموزش مهارت‌های زندگی جمع‌ آوری شده است. پس از اینکه دانشجویان به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند مورد پیش آزمون سلامت عمومی گلدبرگ قرار گرفتند. پس مداخله آزمایشی (آموزش مهارت‌های زندگی) بر روی دانشجویان گروه آزمایش انجام گرفت.

پس از اتمام مداخله آزمایشی، دانشجویان هر دو گروه آزمایش و گروه گواه مورد پس آزمون پرسشنامه سلامت عمومی قرار گرفتند. همچنین جلسات آموزشی در هشت جلسه تنظیم گردید. گلد برگ و ویلیامز(۱۹۹۸) پایایی ۹۵% و جان (۱۹۸۵) ثبات درونی پرسشنامه سلامت عمومی را با بهره گرفتن از آلفای کرونجاخ ۹۰% گزارش نمودند. بایایی فرم ۲۸ سوالی پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ توسط پالاهنگ، نصر، براهنی (۱۳۷۵) ۹۱% محاسبه شده است.

این پرسشنامه دارای ۴ مقیاس می‌باشد و در هر مقیاس آن سوالات مخصوص به خود وجود دارد. سوالات این پرسشنامه بسیار آسان و و به زبان ساده بیان شده است.

۳-۶ روش تجزیه و تحلیل آماری

برای تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش از آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است. در این پژوهش از آزمون t مقایسه دو گروه مستقل استفاده شد. و همچنین در این پژوهش از نرم‌افزار SPSS برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید.

فصل چهارم:

یافته های آماری پژوهش

۴-۱ مقدمه

برای تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش از آمار توصیفی و امار استنباطی (t وابسته) استفاده گردید.

۴-۲ آمار توصیفی

جدول ۴-۱ اطلاعات جمعیت شناسی

گروه

جنس

سن

تحصیلات

فراوانی

درصد

درصد تراکمی

آزمایش

دختر

۲۳-۲۰

دانشجویان دختر مقطع کارشناسی

۳۰

۵۰%

۵۰%

کنترل

۳۰

۵۰%

۱۰۰%

کل

۶۰

۱۰۰%

…

همان طور که در جدول مشاهده می شود، دانشجویان در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند و هر گروه ۳۰ نفر می‌باشد و سن و سطح تحصیلات آن ها یکسان می‌باشد.

۴-۳ آمار استنباطی

برای تجزیه و تحلیل داده ها با توجه به طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل از آزمون t مستقل برای معناداری تفاوت میانگین‌ها استفاده شد.

۴-۳-۱ فرضیه اول

آموزش مهارت‌های زندگی بر افزایش سلامت روان افراد تأثیر دارد.

جدول۴-۲ نتایج آزمون t برای مقایسه میانگین دو گروه در متغیر سلامت روان

گروه

تعداد

میانگین پیش‌آزمون

میانگین پس آزمون

تفاوت بین میانگین‌ها

خطای استاندارد میانگین‌ها

آزمونt بای مقایسه دو میانگین

آزمایش

۳۰

۶۰/۲۲

۷۳/۱۶

۸۶/۵

۸۸/۱

t

Df

P

کنترل

۳۰

۵۳/۱۹

۴۰/۲۲

۸۶/۲-

۱۶/۳

۳۷/۲

۵۸

۰۲۱/۰