۲-۲- تعاریف و مفاهیم

۲-۲-۱- ظرفیت مالیاتی

‌در مورد ظرفیت مالیاتی تعاریف متعددی وجود دارد اما در یک جمع بندی کلی میتوان ظرفیت مالیاتی را حداکثر مالیاتی تعریف کرد که با توجه به سطح توزیع درآمد، ترکیب آن و قوانین موجود هر کشور در یک دوره بلندمدت قابل وصول است. بر اساس این تعریف سه عامل اصلی در تعیین ظرفیت بالقوه مالیاتی مؤثر هستند:

• • تولید یا درآمد افراد جامعه (تولید ملی- درآمد ملی)

• • نحوه توزیع درآمد و ثروت بین افراد جامعه

• قوانین و مقررات کشور (خصوصاًً قوانین مالیاتی)

ظرفیت مالیاتی را میتوان ‌بر اساس منبع ایجاد کننده و نیز روش اندازه گیری آن، مورد بررسی قرار داد. در حالتی که قوانین و مقررات مالیاتی یک کشور را منطبق با قوانین و مقررات مالیاتی سایر کشورها در نظر بگیریم (که پایه های مالیاتی گستردهتری داشته و نرخ‌های بالاتری را برای دریافت ظرفیت بالقوه مالیات اعمال می‌کنند) ظرفیت بالقوه مالیاتی جدیدی قابل محاسبه است که ما آن را می نامیم. برای مثال، اگر فرض کنیم که قوانین و مقررات مالیاتی کشور ترکیه بر کشور ما اقتصادی حاکم باشد، حداکثر چه مقدار مالیات قابل حصول است؟ این حداکثر منابع مالیاتی است که در شرایط امروز جهان و در مقایسه با کشورهای مشابه از اقتصاد کشور قابل حصول است و ما به دلایل و علل مختلف(از جمله تکیه بر درآمدهای حاصل از فروش نفت خام) از آن چشم پوشی ‌کرده‌ایم. با توجه به مطالب فوق دو نوع ظرفیت بالقوه مالیاتی مورد بررسی قرار می‌گیرد:

• • ظرفیت بالقوه قانونی (با اتکاء به تولید و قوانین مالیاتی موجود)

• ظرفیت بالقوه اقتصادی (با اتکاء به تولید و قوانین سایر کشورها)

که هر دوی این ظرفیتها از نظر ارزیابی عملکرد مالیاتی موجود و سیاست گذاریها، حائز اهمیت می‌باشند. نظام مالیاتی کشور را میتوان مشتمل بر سه رکن ذیل دانست. ‌بر اساس این ارکان سه گانه، می توان از سه زاویه مختلف به مفهوم ظرفیت مالیاتی نگریست:

• • تولید ملی و نحوه توزیع آن

• • قوانین و مقررات مالیاتی

• سازمان وصول مالیات

چنانچه در تحلیل خود هر سه رکن نظام مالیاتی را ثابت در نظر بگیریم، با عملکرد مالیاتی یا ظرفیت بالفعل مالیاتی روبرو هستیم. اگر رکن اول و دوم را ثابت فرض کنیم و رکن سوم را قابل تغییر فرض نمائیم (یعنی با فرض حداکثر کارایی سازمان وصول)، در این صورت ظرفیت بالقوه قانونی مالیاتی را خواهیم داشت. برعکس، اگر رکن اول ثابت و رکن دوم و سوم قابل اصلاح فرض شوند، در این صورت ظرفیت بالقوه اقتصادی مالیاتی حاصل خواهد شد.

در یک کشور توان بالقوه اقتصاد آن کشور در خلق مالیات، فارغ از ظرفیت بالقوه اقتصادی مالیات قوانین و مقررات مالیاتی خود آن کشور و با فرض اعمال نظام مالیاتی کشورهای هم گروه و مشابه از نظر اقتصادی تعریف می شود. به عبارت دیگر، در هنگام محاسبه ظرفیت بالقوه اقتصادی یک کشور،کارایی سازمان وصول مالیات و نیز قوانین و مقررات مالیاتی آن کشور در نظر گرفته نمی شود، بلکه بجای آن حداکثر مالیاتی که اقتصاد کشور می‌تواند در مقایسه با سایر کشورهای جهان وصول نماید، مد نظر قرار می‌گیرد. برای مقایسه ظرفیت بالقوه جوامع مختلف، علاوه بر تفاوت در درآمد ملی (تولید) و نحوه توزیع آن، قوانین و مقررات (مالیاتی) مختلفی مؤثر بر آن نیز باید مورد توجه واقع شود (عرب مازار،۷ ، ۱۳۸۷).

۲-۲-۲- تلاش مالیاتی

تلاش مالیاتی به عنوان معیار سنجش وضعیت نظام مالیاتی کشور با بهره گرفتن از ظرفیت مشمول مالیات آن تعریف می شود. در واقع تلاش مالیاتی میزان مالیات دریافتی را نسبت به ظرفیت مالیاتی می سنجد. شاخص تلاش مالیاتی ابزاری برای اندازه گیری اختلاف بین کشورها در چگونگی بهره گیری از پایگاه های مالیاتی مؤثر بوده و شاید نشان دهنده سیاست های مالی مناسب برای مقابله با عدم تعادل مالی باشد (stotsky aand et al., 1997, 46).

نخستین گام در مطالعه کوشش مالیاتی یک کشور، پیش‌بینی سهم مالیاتی است که آن را ویژگی های اقتصادی آن کشور تعیین می‌کنند. نسبت سهم مالیات واقعی (درآمد مالیاتی به عنوان درصدی از تولید ناخالص ملی) به سهم مالیات پیش‌بینی شده به عنوان شاخص کوشش مالیاتی یک کشور شناخته می شود:

اگر TEL برای کشوری بزرگتر از یک باشد عملکرد واقعی از آنچه پیش‌بینی شده بیشتر است و کشور به عنوان کشوری با کوشش مالیاتی بالا شناخته می شود. اگر TEL برای کشوری از یک کمتر باشد، قضیه برعکس است.

این رهیافت، برای اندازه گیری کوشش مالیاتی با انتقادهایی مواجه شده است. برد اعتقاد دارد که یک توجیه نظری برای ساختن مدل هایی برای اندازه گیری ظرفیت مشمول مالیات وجود ندارد. برد همچنان به کیفیت پایین آمار اقتصادی و مالیاتی اشاره می‌کند، به ویژه به نارسایی آمار مقطعی که برای استنباط تغییراتی که در طول زمان رخ می‌دهد، استفاده می شود. او همچنین اشاره می‌کند که سهم مالیات بالا ممکن است بیانگر یک نوع تمایل برای کالاهای عمومی باشد که این امر با تلاش زیاد برای وصول مالیات در تضاد است (دهقان و شهسوار، ۱۳۸۴، ۹۵).

۲-۲-۳- کارایی مالیاتی

به نسبت مالیات وصول شده (بالفعل) به تولید ناخالص داخلی (GDP) منطقه کارایی مالیاتی گفته می شود. درحقیقت این شاخص نشان می‌دهد که وضعیت واقعی و کارایی یک سیستم مالیاتی دریک کشوریا منطقه چگونه بوده است (کریمی، ۱۴،۱۳۸۶).

آلم و مارتینز^[۱] (۲۰۰۱) بر این باورند که کارایی دستگاه مالیاتی زمانی محقق می شود که درونداد سیستم، یعنی پرسنل، اطلاعات، مواد اولیه، قوانین و مقررات و روش های جاری بتواند برونداد موردنظر و مطلوب یعنی درآمد دولت، رضایت مردم، عدالت و رفاه اجتماعی را تامین کند.

بدیهی است که تحقق کامل این بروندادها تنها زمانی حاصل خواهد شد که ارتقای هر یک از این پارامترها به موازات رشد پارامترهای دیگر صورت بگیرد. یعنی اگر با اتخاذ تصمیماتی گذرا یا نامعقول، سطح درآمدهای عمومی دولت از محل افزایش درآمدهای مالیاتی ارتقاء یابد اما رضایت مردم یا عدالت اجتماعی تحت الشعاع قرار بگیرد یا فرضا مردم تاثیر درآمدهای دولت را در رفاه و آسایش عمومی خود احساس نکنند، نمی توان ادعا کرد که سیستم کارایی داشته است. همچنین اگر در ورودی سیستم، برخی از عامل اصلاح شود و بقیه مغفول بماند، باز هم به نتیجه مطلوب دست پیدا نخواهیم کرد.

• • درآمد دولت

• • رضایت مردم

• • رفاه اجتماعی

• • عدالت

• • پرسنل

• • اطلاعات

• • مواد اولیه

• • قانون و مقررات

• روش های جاری

محیط اقتصادی

درونداد

برونداد

شکل۱-۲- کارایی مالیاتی

از سوی دیگر، چنانچه که از نمودار فوق برمی آید، مجموعه پارامترهای دخیل در برونداد و درونداد دستگاه مالیاتی را نمی توان منفرد و منتزع از کلیت محیط اقتصادی- اجتماعی حاکم بر جامعه در نظر گرفت. طبیعی است که خروجی نظام مالیاتی مستقیما بر محیط تاثیر می‌گذارد و محیط نیز از خود واکنش هایی نشان می‌دهد که در هر یک از پارامترهای دخیل در ورودی و خروجی دستگاه مالیاتی ایفای نقش خواهد کرد.

فصل سوم

روش پژوهش

روش پژوهش

روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و طرح پژوهشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل می‌باشد. در این پژوهش روش ماتریکس به عنوان متغیر مستقل و رفتارهای پرخطرجنسی معتادان به عنوان متغیر وابسته در نظرگرفته شده است.

متغیرهای پژوهش

متغیر مستقل: روش ماتریکس

متغیر وابسته: رفتارهای پرخطرجنسی

متغیر کنترل: وضعیت تأهل

جامعه آماری

در این پژوهش، جامعه آماری شامل کلیه معتادان دارای رفتارهای پرخطرجنسی ‌شهر کرمانشاه ‌در سال‌ ۱۳۹۳ می‌باشد. کلیه معتادان دارای رفتارهای پرخطرجنسی درشهر کرمانشاه، جامعه آماری این تحقیق خواهند بودکه با بهره گرفتن از روش نمونه گیری در دسترس، ۲۴ نفرانتخاب و در ۲ گروه آزمایش و کنترل، گمارش خواهند شد.

معیارهای ورود معتادان : دارای سوء مصرف موادمخدر- معتادانی که حداقل دارای سطح سواد دیپلم باشند-سن این افراد بین ۱۸ تا۵۰ سال می‌باشد- جنسیت مذکر- عدم وجود اختلالات سایکوتیک درآنها بر اساس اطلاعات موجود در پرونده بیماران که توسط روانشناسان مرکزکه دوره های مخصوص راگذرانده اند- حداقل دو ماه از تحت درمان بودن آن ها به شیوه درمان نگهدارنده متادون گذشته باشد

معیارهای خروج معتادان : غیبت بیش از دو جلسه در فراینددرمان- عضویت همزمان در ‌گروه‌های دیگردرمانی و توانبخشی روانی مانند معتادان گمنام و الکلی های گمنام- بیش ازسه بار نقض قوانین گروه مانند درگیری و دعوا با دیگران و عدم رعایت ادب واحترام.

نمونه و روش نمونه گیری

روش نمونه گیری پژوهش حاضر در دسترس می‌باشد به طوری که به تمامی معتادان پرسشنامه رفتارهای پرخطرجنسی زارعی و همکاران داده شد، سپس از میان کسانی که نمره رفتارهای پرخطرجنسی آن ها بالاتر از میانگین بود ۲۴ نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند و در دوگروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند.

‌ابزار پژوهش

به منظور سنجش رفتارهای پرخطرجنسی در نمونه مورد پژوهش از پرسشنامه رفتارهای پر خطرجنسی زارعی، خاکباز و کرمی(۱۳۸۹) در۲ حالت پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد.

پرسشنامه مذکوردارای دو بخش اطلاعات دموگرافیک و رفتارهای پرخطر می‌باشد که به صورت چهارگزینهای و پنج گزینهای طراحی شده است که مجموعه سؤالات مربوط به رفتارهای پرخطرجنسی ده سؤال می باشدکه نمره گذاری هشت سؤال اول به صورت مستقیم و از ۰ تا ۴ و دو سؤال آخر به صورت معکوس و از۰ تا ۳ متغیر می باشدکه در مجموعه نمره رفتارهای پرخطرشخص را مشخص می‌سازد به گونه های که هرچه نمره فرد بالاتر باشد نشان دهنده میزان بیشتر رفتاهای پرخطرجنسی او می‌باشد. این پرسشنامه میزان رفتارهای پرخطرجنسی را در ابعاد عدم استفاده ازکاندوم در هنگام روابط جنسی، مصرف موادمخدر در حین رابطه، شرکای جنسی زیاد، روابط جنسی غیرمعمول(مقعدی و دهانی) موردسنجش قرارمی دهد. جهت بررسی روایی محتوایی بعد از تهیه سؤالات ‌بر اساس پیشینه موجود از ده نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه ها و دانشجویان دکتری خواسته شده است که سؤالات را ازنظر محتوایی بررسی و اصلاح کنند. همچنین از۴۰ نفر معتاد خواسته شده است تا موارد مبهم و نامأنوس پرسشنامه را جهت اصلاح مشخص نمایند. پایایی پرسشنامه به روش باز آزمایی۰/۶۸ محاسبه شده است و آلفای کرونباخ آن۸۶% می‌باشد(زارعی، خاکباز و کرمی،۱۳۸۹).

روش تجزیه و تحلیل داده ها

در این پژوهش با توجه ‌به این که پژوهش از نوع آزمایشی می‌باشد و طرح آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه کنترل می‌باشد، برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کواریانس، از نرم افزارآماریSPSS و از روش های آمارتوصیفی مانندفراونی، میانگین، و انحراف استاندارد و استنباطی تحلیل کواریانس، و پیش آزمون و پس آزمون برای دو گروه استفاده شد.

روش اجرا :

با حضور در یک مرکز ترک اعتیاد در ‌شهر کرمانشاه(که خود دانشجو محقق درآن مشغول به کاراست) ابتداپرسشنامه رفتارهای پرخطرجنسی زارعی و همکاران به افراد معتاد داده خواهد شد. ملاک های درنظر گرفته اینکه فرد معتاد باشد و نمره بالاتر از میانگین را در پرسشنامه رفتارهای پرخطر زارعی و همکاران کسب کنند سپس افراد معتاد دارای رفتار پرخطرجنسی در۲ گروه آزمایش و گروه کنترل گمارش می‌شوند و برای گروه آزمایش، ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای با بهره گرفتن از پروتکل ماتریکس و دو جلسه در هفته که به صورت گروهی، برگزار خواهد شد. جدول شماره ۱-۱ فهرست عناوین جلسات :

جلسه اول

آشنایی با ماتریکس و قوانین، و آنچه که اتفاق می افتد: مشاور، بعد از سلام و احوالپرسی با درمانجو و اعضای خانواده اش، شرح مختصری درباره الگوی درمان سرپایی عمقی ماتریکس عرضه می‌کند.

جلسه دوم

کلیات رفتارهای پرخطر و مختص به معتادان: کلیاتی درمورد رفتارهای پرخطر به اعضای گروه داده شد، و دادن این امکان به درمانجویان که آزادانه درباره اعتیاد خود صحبت کنند.

جلسه سوم

انواع شروع کننده های درونی و بیرونی رفتارهای پرخطرجنسی: درمانجویان یاد می ‌گیرند که جرقه های درونی وبیرونی آغازگر رفتارهای خود را شناسایی کنند. ثبت این عوامل در کار برگ و تحلیل آن ها.

جلسه چهارم

وسوسه(جنسی) و با وسوسه چه بایدکرد: کمک به درمانجویان در شناسایی جرقه های آغازگرعوامل وسوسه کننده- کمک به درمانجویان در یادگیری فنون توقف افکار.

جلسه پنجم

کار و بهبودی: دوره بهبودی ازمواد و رفتارهای پرخطر را می توان به چهارمرحله تقسیم کرد: کنارگیری از مواد، پاکی اولیه(معروف به ماه عسل)، پاکی درازمدت(معروف به دیوار)، و سازگاری مجدد.

جلسه ششم

شرم وگناه : کمک به درمانجویان در درک تفاوت بین گناه و شرم – کمک به درمانجویان در یادگیری استراتژی هایی برا ی رویارویی و مقابله با احساس شرم و گناه .

جلسه هفتم

تعریف معنویت: کمک به درمانجویان در پی بردن ‌به این نکته که اعتقادات معنونی می‌تواند پشتوانه بهبودی باشد- آموزش به درمانجویان که احترام به یکدیگر را حفظ کنند و به اعتقادات دینی همدیگر احترام بگذارند.

جلسه هشتم

روابط جنسی اعتیادگونه: کمک به درمانجویان در درک تمایز بین ارتباط جنسی سالم صمیمانه و ارتباط جنسی تکانشی بی قاعده و قانون – کمک به درمانجویان در درک این ارتباط جنسی تکانشی بی قاعده و قانون خود ممکن است نوعی از وابستگی باشد و به بازگشت به مصرف موادمنتهی می شود

که درشرح جلسات نیز به تفصیل توضیح داده خواهدشد. اما برای گروه کنترل گروهی جلساتی برگزار نمی شود. در پایان۸ جلسه از هر۲ گروه پس آزمون گرفته می شود. در آخراطلاعات به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار خواهندگرفت.

فصل چهارم

یافته های پژوهش

آمار توصیفی

در آماره توصیفی به آماره های پراکندگی و تمایل به مرکز متغیر رفتارهای پر خطر جنسی در گروه ­های آزمایش و کنترل، که با بهره گرفتن از پرسشنامه مذکور سنجیده شده است پرداخته می­ شود.

شیوه عمل انعکاس دورنما (چشم انداز)

1. یادگیری ثانویه:

این نوع یادگیری همان نوع سوم از دسته بندی آرجریس و شون است که یادگیری سه حلقه ای نیز نامیده می شود. مارکوارد به پیروی از آرجریس و شون این نوع یادگیری را، یادگیری پیرامون یادگیری، تعریف می‌کند. به نظر او وقتی سازمان در یادگیری ثانویه درگیر و مشغول می شود، اعضای آن از زمینه‌های سازمانی ماقبل به منظور کسب یادگیری، آگاه می شود. افراد درک می‌کنند که چه چیزی انجام داده‌اند یادگیری را تسهیل کرده و یا مانع شده است تا بتوانند استراتژی های جدیدی را برای یادگیری ابداع کنند ( مارکواد، ۱۹۹۵ ؛ به نقل از سبحانی نژاد، شهابی و یوزباشی، ۱۳۸۵: ۶۰).

1. یادگیری عملی^[۶۰] ( کنشی ) :

به معنای تحقیق و باز اندیشی درباره واقعیّت کنونی، بر اساس زمان واقعی و به کارگیری آن دانش در جهت پرورش فرد، گروه و سازمان است، در تعریفی دیگر، یادگیری عملی، شامل کارکردن بر روی مشکلات واقعی، تمرکز بر دانش کسب شده و به کارگیری عملی راه حل هاست، این نوع یادگیری، یک شیوه­ خوب آزمایش شده یادگیری ضربتی ( شتابنده ) را فراهم می‌کند که افراد را قادر می‌سازد تا بهتر بیاموزند و وضعیّت های دشوار را کارآمدتر اداره کنند.

با بهره گرفتن از یادگیری عملی به صورت فرایندی نظام مند، یادگیری سازمانی افزایش می‌یابد، به طوری که یک سازمان می‌تواند به تغییر، مؤثرتر پاسخ دهد. یادگیری عملی، هم یک فرایند پویا و هم برنامه ای قوی است. به صورت یک فرایند، شامل گروه کوچک از افراد است که بر آنچه دارند یاد می گیرند، متمرکز می‌شوند و نیز بررسی می‌کنند که چگونه دانش جدیدشان می‌تواند به هر یک از افراد و در کل به سازمان منفعت برساند. علاوه بر این، یادگیری عملی بر اساس چارچوب آزمایش شده ای بنا می شود که افراد را قادر می‌سازد تا در حین عمل ارزیابی و حل مشکلات سخت و واقعی به یادگیری کارآمد و نتیجه بخشی بپردازند. این نوع یادگیری مطرح ساختن و به کاربستن سؤالات جدیدی را در خصوص دانش موجود با بازاندیشی درباره اقداماتی که در طول و بعد از جلسات مشکل گشایی انجام شده است، ترکیب می‌کند ( مارکواد، ۱۹۹۸؛ترجمه ایران نژاد پاریزی، ۱۳۸۷ : ۶۵).

۲-۲-۱۵) سطوح یادگیری سازمانی :

در تقسیم یادگیری سازمانی انواع یادگیری سازمانی در سه سطح، یادگیری فردی، یادگیری گروهی و یادگیری سازمانی جای می‌گیرد.

1. 1. یادگیری فردی^[۶۱] : افراد، واحدهای اصلی گروه ها و سازمان ها هستند. پیتر سنگه (۱۹۹۰) چنین اظهار می‌کند که ” سازمان ها تنها از طریق افرادی که فرا می گیرند، می‌توانند بیاموزند. یادگیری فردی، تضمین کننده­ یادگیری سازمانی نیست، اما بدون آن هیچ گونه، یادگیری سازمانی صورت نمی گیرد “. آرجریس و شون ( ۱۹۷۸) اشاره می‌کنند که ” یادگیری فردی، امری ضروری است و در واقع شرط لازم اما ناکافی برای یادگیری سازمانی است “. یادگیری فردی، عبارت است از اصلاح نتایج بر اساس تغییر رفتار فردی ( ینگ^[۶۲]، ۲۰۰۴) ؛ افراد در طول زمان در شخصیّت، اعتقادات و عادت های شخصی خود توسعه ایجاد می‌کنند ( هیولت، کچن و نیکولز^[۶۳]، ۲۰۰۳؛ به نقل از قربانی زاده، ۱۳۸۷: ۴۷)؛ یعنی افراد با کسب تجربه و اطّلاعات لازم در طول دوره خدمتی خود و تجزیه و تحلیل و تفکر درباره اطّلاعات به دست آمده، دانش و بینش خود را افزایش یا به بیان دیگر یادگیری فردی انجام می‌دهند، یادگیری فردی عبارت است از تغییراتی در مهارت ها، بینش ها، دانش، نگرش ها و ارزش ها، از طریق خودآموزی، آموزش مبتنی بر فنّاوری مشاهده شده حاصل می شود (مارکوارد، ۱۹۹۶؛ ترجمه زالی، ۱۳۸۵ : ۳۵).

1. یادگیری گروهی^[۶۴] ( تیمی ) :

یادگیری تیمی، چیزی بیش از کسب مهارت های گروهی است. یادگیری تیمی بر یادگیری خودمدار، خلاقیّت و جریان آزاد اندیشه ها تأکید دارد. یک سیستم موفق یادگیری تیمی، تضمین می‌کند که تیم ها تجارب شان را، چه مثبت و چه منفی با ‌گروه‌های دیگر سازمان تسهیم کنند و از این راه رشد فکری سازمانی را ارتقاء دهند. یادگیری تیمی بر فرایند همسو کردن و افزایش قابلیّت گروه متمرکز می شود تا یادگیری و پیامدهای مطلوب آن را برای اعضایش به همراه داشته باشد. یادگیری در اکثر گروه ها صورت نمی گیرد. یادگیری تیمی نیاز به ژرف اندیشی را درباره موضوعات پیچیده تأمین می‌کند. تیم ها به وسیله­ نوآوری و عملکرد هماهنگ، می آموزند که چگونه از نیروی فکری مغزهای متعدد استفاده کنند در کل یادگیری تیمی مستلزم توجه به سه عنصر، نیاز به پرداختن به مسائل پیچیده با به کارگیری بینش جمعی، نیاز به عملکرد نوآور و هماهنگ و نیز توانایی تقویّت و بر انگیختن یادگیری در تیم های دیگر می‌باشد و باید به تیم ها در قبال مشارکت های شان با سازمان پاداش داده شود. یادگیری تیمی موفقیّت‌آمیز، هم تفکر و ارتباط جمعی را در سطح بالا و هم توانایی کار خلاق و سازنده را به صورت یک نهاد واحد، امکان پذیر می‌سازد و یادگیری عملی مؤثرترین راه ایجاد یادگیری تیمی می‌باشد(مارکوارد؛ ترجمه ایران نژاد پاریزی، ۱۳۸۷: ۶۲). هنگامی که افراد اطّلاعات و تجربیّات خود را با یک دیگر مبادله می‌کنند و یا به طور گروهی روی نتایج حاصل از اقدامات گذشته، تفکر می‌کنند، بینش و دانش گروهی ایجاد می شود و به عبارت دیگر یادگیری فردی، تبدیل به یادگیری گروهی می‌گردد( ینگ،۲۰۰۴؛ به نقل از قربانی زاده، ۱۳۸۷: ۴۳). این نوع یادگیری، دربرگیرنده­ی افزایش دانش، مهارت ها و قابلیّت هایی است که توسط گروه و در درون آن به دست می‌آید (مارکوارد، ۱۹۹۶؛ ترجمه زالی، ۱۳۸۵ : ۳۵).

۰۱۳/۰۴۹۷/۲۱۱۲/۰PreAEMUIit۰۰۳/۰۹۷۱/۲۱۳۷/۰RMit۰۴۳/۰۹۸۹/۱-۰۸۶/۰-LEVit۰۰۰/۰۲۳۹/۴-۲۰۳/۰-GROWTHit۰۲۵/۰۵۱/۱۰۷۴/۰Sizeit

نتایج تحلیل آماری در خصوص اعتبار الگوی رگرسیونی در بخش اول جدول فوق آمده است. ضریب تعیین مدل رگرسیونی ۲۸۴/۰ می‌باشد و حاکی از این که این مدل توانسته است ۴/۲۸ درصد از تغییرات در عملکرد شرکت­های نمونه آماری در طول دوره پژوهش را از طریق متغیرهای مستقل و کنترلی تبیین نماید. همچنین، نتایج نشان می­دهد که آماره دوربین واتسون بین ۵/۱ تا ۵/۲ بوده و ‌بنابرین‏، بین خطاهای الگوی رگرسیونی خود همبستگی شدیدی وجود ندارد و عدم وجود خود همبستگی بین خطاها، به ‌عنوان یکی از فرضهای اساسی رگرسیون در خصوص مدل پردازش شده، پذیرفته می­ شود.

نتایج تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA)، که ‌بر اساس آماره F درخصوص آن تصمیم ­گیری می­ شود؛ برای الگوی برازش داده شده در آزمون فرضیه اول در دو ستون آخر جدول ۴-۴ آمده است. فرضیه ­های آماری مربوط به تحلیل آماره F به صورت ذیل می‌باشد.

H0 : βi=0الگویی رگرسیونی معنی دار نیست

H1: βi≠۰ الگوی رگرسیونی معنی دار است

سطح معنی­داری آمارهF برای مدل کمتراز سطح خطای آزمون(۰۵/۰=α ) است و در نتیجه فرض H0 فوق رد می شود و رگرسیون برآورد شده به لحاظ آماری معنی­دار و روابط بین متغیرهای تحقیق، خطی می‌باشد(^[۴۸]). پس از بررسی اعتبار مدل کلی رگرسیون، در جهت تصمیم ­گیری در خصوص فرضیات، ضرایب هر یک از متغیرهای مستقل موردنظر قرار ‌می‌گیرد.

۴-۵-۱- آزمون فرضیه اول

*- در رابطه با متغیر سودپیش­بینی نشده قبل از مدیریت سود؛ سودپیش­بینی نشده قبل از مدیریت سود بر مدیریت سود شرکت‌ها تاثیرگذار است. نتایج ارائه شده در جدول ۴-۴ نشان می‌دهد که ضریب برآورد شده برای متغیر PreAEMUIit که تاثیر سودپیش­بینی نشده قبل از مدیریت سود بر مدیریت سود را نشان می­دهد؛ بمیزان ۱۱۲/۰ و با سطح معناداری ۰۱۳/۰ می‌باشد که کمتر از از ۰۵/۰ (سطح خطای آزمون) است. این یافته نشان می­دهد که بین متغیرهای مذکور ارتباط مستقیم و معنادار وجود دارد. بر این اساس، می توان دریافت که سودپیش­بینی نشده قبل از مدیریت سود بر مدیریت سود شرکت‌ها تاثیر مثبت داشته است.

*- در رابطه با متغیر اهرم مالی میزان اهرم مالی بر مدیریت سود تاثیرگذار است. نتایج ارائه شده در جدول ۴-۴ نشان می­دهد که ضریب برآورد شده برای متغیر Growthit که تاثیر اهرم مالی بر مدیریت سود را نشان می­دهد؛ بمیزان ۲۰۳/۰- و با سطح معناداری ۰۰۰/۰ می‌باشد. این یافته نشان می‌دهد که بین متغیرهای مذکور ارتباط معکوس و معنادار وجود دارد. بر این اساس، می توان دریافت که اهرم مالی بر مدیریت سود تاثیر منفی داشته است. به عبارت­دیگر، شرکت­های دارای سطح بدهی بالاتر، سودآوری کمتری داشته اند.

*- در رابطه با متغیر اندازه شرکت، اندازه شرکت بر مدیریت سود تاثیرگذار است. نتایج ارائه شده در جدول ۴-۴ نشان می­دهد که ضریب برآورد شده برای متغیرSizeit که تاثیر اندازه شرکت بر مدیریت سود را نشان می­دهد؛ بمیزان ۰۷۴/۰ و با سطح معناداری ۰۲۵/۰می باشد. این یافته نشان می­دهد که بین متغیرهای مذکور ارتباط مستقیم(مثبت) و معنادار وجود دارد. بر این اساس، می توان دریافت که هرچه اندازه شرکت نیز بزرگتر باشد مدیریت سود افزایش پیدا می­ کند و بر عکس هرچه اندازه شرکت کوچکتر باشد مدیریت سود شرکت نیز کاهش پیدا می‌کند. به عبارت­دیگر بین اندازه شرکت رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.

نتیجه کلی فرضیه اول: بین بین اندازه شرکت، و مدیریت سود در شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر با افزایش اندازه شرکت و مدیریت سود را نیز افزایش پیدا می­ کند. وهمچنین دیگر با کاهش اندازه شرکت، مدیریت سود کاهش پیدا می­ کند. این یافته­ ها با ادعای مطرح شده در فرضیه اصلی سازگار است و این فرضیه در سطح اطمینان ۹۵% پذیرفته می­ شود.

۴-۶- مدل آزمون فرضیه دوم

در فرضیه دوم پژوهش ادعا شده است که زمان­بندی فروش دارایی­ های ثابت بر مدیریت سود شرکت تاثیرگذار است. جهت آزمون این فرضیه از یک مدل رگرسیونی استفاده شده است که در آن، سود هرسهم وسود عملیاتی به ‌عنوان متغیر وابسته و تابعی از متغیرهای مستقل و کنترلی تلقی شده است. نتایج حاصل از برازش مدل گرسیونی مذکور در جدول ۴-۵ ارائه شده است.

جدول ۴-۵: نتایج تجزیه و تحلیل آماری برای آزمون فرضیه دوم

AMit= β۰+ β۱PreAEMUIit + β۲RMit+ β۴GROWTHit+ β۵ ASSINit + β۶ ΔOIPSit + εit

سطح معنی داری F
آماره F
آماره دوربین واتسون
R² تعدیل شده
۰۰۰/۰
۶۱۳/۱۴
۵۷۳/۱
۱۲۲/۰
سطح معنی داری

(P-value)

آماره t
اندازه ضریب β (استاندارد شده)
متغیر
۰۱۸/۰
۳۴۶/۱
۱۸۵/۰

PreAEMUIit

۰۰۷/۰
۳۰۱/۲
۱۵۰/۰

RMit

۰۲۳/۰
۲۵۴/۲-
۰۹۴/۰-

LEVit

۰۱۲/۰
۱۱۳/۳-
۴۰۵/۰-

GROWTHit

۰۰۹/۰
۶۱۵/۲-
۱۲۳/۰

ASSINit

۴۵۶/۰
۷۴۵/۰-
۰۳۴/۰-

ΔOIPSit

نتایج تحلیل آماری در خصوص اعتبار الگوی رگرسیونی در بخش اول جدول فوق آمده است. ضریب تعیین مدل رگرسیونی ۱۲۲/۰ می‌باشد و حاکی از این که این مدل توانسته است ۲/۱۲ درصد از تغییرات در جریان نقد آزاد شرکت­های نمونه آماری در طول دوره پژوهش را از طریق متغیرهای مستقل و کنترلی تبیین نماید. همچنین، نتایج نشان می‌دهد که آماره دوربین واتسون بین ۵/۱ تا ۵/۲ بوده و ‌بنابرین‏، بین خطاهای الگوی رگرسیونی خود همبستگی شدیدی وجود ندارد و عدم وجود خود همبستگی بین خطاها، به ‌عنوان یکی از فرض­های اساسی رگرسیون در خصوص مدل برازش شده، پذیرفته می­ شود. سطح معنی داری آماره F برای مدل کمتر از سطح خطای آزمون(۰۵/۰=α ) است و در نتیجه رگرسیون برآورد شده به لحاظ آماری معنی­دار و روابط بین متغیرهای تحقیق، خطی ‌می‌باشد. پس از بررسی اعتبار مدل کلی رگرسیون، در جهت تصمیم گیری در خصوص فرضیات، ضرایب هر یک از متغیرهای مستقل موردنظر قرار ‌می‌گیرد.

نتایج تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA)، که ‌بر اساس آماره F درخصوص آن تصمیم گیری می شود؛ برای الگوی برازش داده شده در آزمون فرضیه فرعی اول در دو ستون آخر جدول ۴-۴ آمده است. فرضیه ­های آماری مربوط به تحلیل آماره F به صورت ذیل می‌باشد.

H0 : βi=0الگوی رگرسیونی معنی دار نیست

H1: βi≠۰ الگوی رگرسیونی معنی دار است

سطح معنی داری آماره F برای مدل کمتر از سطح خطای آزمون(۰۵/۰=α ) است و در نتیجه فرض H0 فوق رد می­ شود و رگرسیون برآورد شده به لحاظ آماری معنی دار و روابط بین متغیرهای تحقیق، خطی می‌باشد. پس از بررسی اعتبار مدل کلی رگرسیون، در جهت تصمیم گیری در خصوص فرضیات، ضرایب هر یک از متغیرهای مستقل موردنظر قرار ‌می‌گیرد.

۴-۶-۱ آزمون فرضیه دوم

شرایط بازگشت به میهن در طول روند تاریخ و در جنگ‌ها تغییرات فراوانی ‌کرده‌است. مثلاً ماده ی ۱۰ قرارداد ترک مخاصمه ۱۱ نوامبر ۱۹۱۸ بین آلمان و متفقین و کشورهای شریک و ماده های ۱۹ و ۲۰ ترک مخاصمه بین فرانسه و آلمان مورخه ۲۲ ژوئن ۱۹۴۰ از نمونه های این قواعد بوده است. ترس دولت نگهدارنده از آغاز جنگ مجدد در صورت آزاد نمودن سریع اسرا می‌تواند یکی از دلایل طولانی شدن اسارت باشد کما این که هند بعد از جنگ های ۱۹۷۱ در مقابل پاکستان بنا به چنین استنباطی آزادی ۹۳۰۰۰ اسیر پاکستانی را به تعویق انداخت. بازگشت فوری و نا غافل نیز ممکن است امکانات بالقوه ی دشمن را افزایش دهد اما پذیرفتن مهلتی معین بین شش ماه تا دو سال از شروع ترک مخاصمه همراه با اتخاذ روحیه‌ای انعطاف پذیر نسبت به وضع اسرای مختلف هریک از اسیران سالم، مجروح، غیر نظامی و … منطقی به نظر می‌رسد.

در پایان جنگ جهانی دوم هر یک از کشورهای نگهدارنده، اسرای آلمانی را در زمان‌های مختلف آزاد نمودنـد مثلاً کشور آمریکا اسرای آلمانی را در اوت ۱۹۴۷ یعنی حـدود ۲ سال بعد از اتمام جنگ و انگلیسی‌ها در ژوئیه ی ۱۹۴۸ یعنی حدود ۳ سال بعد از مخاصمه ی فعال و از سوی روسیه اسرای آلمانی در سال ۱۹۵۰ یعنی حدود ۵ سال پس از پایان جنگ آزاد شدند. بعد از این نیز در بازگشت اسیران جنگی موارد نقض بسیار مشاهده شده است چرا که جنگ بین هند و پاکستان در ۷ دسامبر۱۹۷۱ تمام شد ولی تبادل اسرا و آزادی اسیران پاکستانی از ۲۸ اوت ۱۹۷۳ شروع و در ۳۰ آوریل ۱۹۷۴ خاتمه یافت یعنی آخرین اسیر بعد از ۳ سال به میهن خود بازگشت با درجنگ بین عراق و ایران مخاصمه ی مسلحانه در ۲۷/۴/۶۷ صورت گرفت در صورتی که آزادی اسرای طرفین از تاریخ ۲۳/۵/۶۹ شروع و تا ۲۶/۶/۶۹ ادامه و بعد قطع شد که برخی از اسیران هنوز در عراق و تعدادی از اسرای عراقی هنوز در ایران هستند یعنی اولاً حدود ۲ سال بعد از خاتمه درگیری مسلحانه تبادل اسرا شروع شد و بعد از گذشت ۱۲ سال هنوز تعداد زیادی از اسیران دو طرف در کشورهای مقابل هستند.

ذکر این نکته ضروری است که هزینه بـازگشت اسیران جنگی بین کشور متبوع اسیر و کشور بازداشت کننده‌ او با توجه به شرایط،دوری مسافت، وسایل حمل و نقل و … به صورت عادلانه تقسیم می شود. البته اسیران جنگی می‌توانند به میل و اراده ی خود و بدون هیچ گونه اجبار و اکراهی به میهن خود باز نگردند و تقاضای پناهندگی از کشورهای مختلف نمایند که این حق هم اکنون در کنوانسیون ژنو تصریح شده و قبلاً نیز بند۲ ماده ۲۲۰ قرارداد ورسای و … ‌به این موضوع اشاره نمود. همچنین در هنگام آزادی اسیران ایرانی ما خود شاهد بودیم که نمایندگان صلیب سرخ پس از درج مشخصات اسیر اولین سؤالی که از وی می‌کردند این بود که می خواهی به ایران بروی یا تقاضای پناهندگی داری، چند کشور اروپایی و آمریکا به اسرا پناهندگی اجتماعی می‌دادند و اگر کسی راغب بود فرم مربوطه را پر و اعلام آمادگی خود جهت دریافت پناهندگی را به اطلاع نمایندگان صلیب سرخ می رساند.

اوایل شیوه ی مبادله به صورت تعدادی و مطابق با درجه انجام می شد ‌به این شکل که هر کاروان تبادل شامل ۵۰۰ نفر سرباز، بسیجی، پاسدار و درجه دار به همراه ۲۰ نفر افسر اعم از جزء یا افسران ارشد با همین تعداد و به همین سنخیت با اسیران عراقی مبادله می شد. بعداً به علت این که عراق کلاً حدود ۴۵ هزار اسیر ایرانی داشت و ایران حدود ۶۰ هزار نفر اسیر عراقی در اختیار داشت این تناسب تبادل به هم خورد و افراد اسیر بدون رعایت درجات تبادل شدند و همان طور که قبلاً اشاره شد تعدادی از اسرای طرفین به علت کار شکنی های به عمل آمده هنوز در اسارت به سر می‌برند.

مقررات عهد نامه ی سوم و به طور کلی قواعد قراردادی حقوق جنگ در این مورد مسکوت مانده است لیکن رویه ی علمی کشورها در طی قرون و اعصار نشانگر این امر است که مبادله ی اسیران جنگی مخصوصاً بیماران، مجروحان، سالمندان و اعضای کادر بهداری، یکی از موجبات بسیار معمول ختم اسارت بوده است. گاهی تبادل ممکن است دراثر توافق و تراضی کتبی و مستقیم طرفین متخاصم به صورت موافقت نامه ای خاص یا پیمان موقت ترک نبرد مسلحانه به منظور مبادله اسیران انجام گیرد و یا ناشی از مساعی و تلاش‌های خوب و مثمرثمر قدرت حامی باشد اما نقش کمیته ی بین‌المللی صلیب سرخ که مورد قبول اکثریت قریب به اتفاق جامعه جهانی و کشورهای عضو آن است انکار ناپذیر و بسیار حایز اهمیت می‌باشد.

۲-۲-۲- فوت اسیران

حوادث و اتفاقاتی ممکن است منجر به فوت انسان ها شود یا هر انسانی عمری دارد که باید با به پایان رسیدن این مدت دنیا را ترک می‌کند که انسان‌های اسیر نیز از این سرنوشت محترم مبری نیستند لذا دومین شکل رهایی اسیران از بندهای اسارت فوت آنان به دلایل گوناگون می‌باشد. اسیران ممکن است در طول دوران اسارت از لحظه ی اسیر شدن تا هنگام آزادی به علل گوناگون در اردوگاه ها یا بیمارستان‌های

محل اسارت فوت کنند. مرگ اسیران در اثر عوامل گوناگون مانند شکنجه، سوء تغذیه شدید، استفاده از اطاق های گاز، کوره های آدم سوزی، آزمایشات پزشکی، کهولت سن و … اتفاق بیافتد که این موارد در خلال جنگ جهانی اول، جنگ‌های بعد از آن و جنگ جهانی دوم زیاد اتفاق افتاد. «دعوایی تحت عنوان Thiele and Stienert که دادگاه چند نفر سربازان آلمانی را به خاطر کشتن اسیران جنگی تحت اسارتشان به جهت محاصره از جانب قوای دشمن و رد ادعاهای وجود ضرورت نظامی محکوم ساخت».^[۴۷]

در آلمان قریب ۳۰۰ اردوگاه زندانیان جنگی وجود داشت که در آن ها اسیران کشورهای متفقین نگه داری می شدند انواع و اقسام شکنجه و در نهایت کشتن و سوزاندن اجساد زندانیان جنگی از سوی آلمانی ها انجام شد. «در اردوگاه «لوفن والد» هر سلول ۱۶ نفر زندانی جنگی محبوس بوده و یک اطاق مخصوص بنام«اطاق خفه کن» با ابزار ووسایل شکنجه مانند قلاب‌های آویزان وجود داشته که به محض حرکت غیر مجاز و تخلف اسیر یا چند نفر از اسیران آن ها را ‌به این اطاق می فرستادند و در این اطاق مأموران SS کمتر اسیری را زنده بیرون می فرستادند به علت ضعیف بودن جسم، اسیران در زیر شکنجه می مردند و اجساد این افراد در ‌گروه‌های هیجده تایی به وسیله ی آسانسور الکتریکی به کوره های آدم سوزی منتقل می شدند که ظرفیت این کوره ها غالباً ۲۰۰ نفری بوده است ۱۲۰ تا ۱۴۰ نفر از این اجساد مربوط به قربانیان آزمایش های پزشکی و بقیه حدود ۶۰ تا ۸۰ نفر از زندانیان همین اردوگاه بوده اند».