ربانی و همکاران (۱۳۸۹)

خدمات و فعالیت­های تولیدی، فضای اجتماعی، فرهنگی و جغرافیایی، راه­های ارتباطی، امنیت عاطفی و روانی شهروندان مؤثر بر هویّت اجتماعی شهرهای جدید

پیمایش
پرسشنامه

متغیر خدمات و فعالیت­های تولیدی، فضای اجتماعی، فرهنگی و جغرافیایی؛ متغیرهای امنیت عاطفی و روانی به ترتیب بیشترین تأثیرات را بر میزان هویّت اجتمعی شهر جدید پردیس داشته اند

خانیکی و حسین­پور
(۱۳۹۰)

بررسی نحوه دسترسی و میزان رضایتمندی شهروندان از خدمات ارتباطی و فن­آوری اطلاعات

پیمایش
پرسشنامه

استفاده از موبایل از ضریب نفوذ بیشتری در بین پاسخگویان برخوردار است و ۵۲ درصد پاسخگویان رضایت کمی از خدمات ارتباطی و فن­آوری اطلاعات داشتند

لی و آهِن^[۲۷] (۲۰۰۵)

بررسی الگوهای سفر غیرکاری ساکنین در پنج شهر جدید (فروشگاه موادغذایی، اوقات فراغت، سرگرمی و دسترسی به خدمات پزشکی)

اسنادی

الگوی سفرهای غیر کاری ساکنین در پنج شهر جدید اطراف سئول به عنوان مراکز برون شهری­ای از نظر جاذبه­های خرده­فروشی در حال رشد است

منبع: نگارندگان۲-۲-۳- بررسی پیشینه تحقیقدر این بخش از تحقیق به بررسی تفاوت­ها و نوآوری­های تحقیق حاضر نسبت به پژوهش­های ذکر شده در ادبیات تجربی داخلی و خارجی پرداخته می­ شود.– مولوی در تحقیق خود به سنجش کیفیّت محیط شهری پرداخته است در حالی­که در پژوهش حاضر علاوه بر سنجش رضایت از کیفیّت محیط شهری عوامل مؤثر بر رضایتمندی از کیفیّت محیط شهری نیز بررسی می­ شود. بزی و افراسیابی صرف عملکرد جمعیتی شهر صدرا را بررسی کرده ­اند اما در پژوهش حاضر با در نظر گرفتن مجموع عوامل اجتماعی مؤثر بر رضایت، عملکرد شهر صدرا سنجیده خواهد شد. براتی و شاه آبادی (سرمایه اجتماعی) و زیاری و همکاران (هویّت شهر) تنها به بررسی یک متغیر از مجموع شش متغیر این پژوهش پرداخته­اند. پژوهش آتش و شیرازی و نیز زمانی و عارفی به بررسی مشکلات و چالش­های شهرهای جدید ایران پرداخته در حالی­که این پژوهش نه در پی بررسی مشکلات صرف است و نه شهرهای جدید را به طور کلی بررسی می­ کند.– در تحقیقات خارجی نیز تفاوت­هایی با مطالعه حاضر وجود دارد. موروتا به بررسی عامل امنیت پرداخته و چو یام لو به بررسی عامل قیمت، مسافت و حمل و نقل پرداخته است، اما در این پژوهش به بررسی مستقیم این عوامل پرداخته نمی­ شود ولی به طور غیر مستقیم در قالب نیازمندی­ها و مشکلات بررسی می­ شود. حجازی و صدیق مصطفی، لویی و لام و سلیمان هر کدام به نوعی به بررسی بخشی از مشکلات شهرهای جدید پرداخته­اند، اما به عوامل مؤثر بر رضایت شهروندان توجهی نداشته­اند که در این تحقیق به طور مفصل بررسی می­ شود. علاوه بر تفاوت­های ذکر شده، یکی از عمده­ترین تفاوت­های موجود و نوآوری تحقیق حاضر نسبت به سایر مطالعات، در تطبیقی بودن مطالعه حاضر است.۲-۳- مبانی نظری
۲-۳-۱- متغیرهای مستقل
۲-۳-۱-۱- حس مکان^[۲۸]
شامای^[۲۹] برای حس مکان سه مرحله اصلی تعلّق به مکان، دلبستگی به مکان و تعهد به مکان را با هفت سطح تعیین می‌کند. این سطوح از حس مکان، کاربرد فرایند حس مکان را نشان می‌دهند که از بی‌تفاوتی تا حس فداکاری نسبت به مکان را به ترتیب زیر شامل می‌شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

• بی‌تفاوتی نسبت به مکان: این سطح معمولاً در ادبیات حس مکان مورد توجه واقع نمی‌شود ولی می‌تواند در سنجش حس مکان مورد استفاده قرار گیرد.

• آگاهی از قرارگیری در یک مکان: این سطح هنگامی است که فرد می‌داند که در یک مکان متمایز زندگی می­ کند و نمادهای آن مکان را تشخیص می‌دهد ولی هیچ احساسی که او را به مکان متصل کند، وجود ندارد. در این حالت فرد ممکن است بداند که در یک مکان مستقر است ولی نمی‌داند که بخشی از آن مکان است. در این سطح آگاهی از مکان فراتر از یک آدرس یا موقعیت نیست.

• تعلّق به مکان: در این سطح، فرد نه‌تنها از نام و نمادهای مکان آگاه است، بلکه با مکان هم احساس بودن و تقدیر مشترک داشتن نیز دارد، در این حالت نمادهای مکان محترم و آنچه برای مکان رخ می‌دهد، برای فرد نیز مهم است.

• دلبستگی به مکان: در این سطح فرد ارتباط عاطفی پیچیده با مکان دارد. مکان برای او معنا دارد و مکان محور فردیت است و تجارب جمعی و هویّت فرد در ترکیب با معانی و نمادها به مکان شخصیت می‌دهد، در این حالت بر منحصربه ‌فرد بودن مکان و تفاوت آن با دیگر مکان‌ها تأکید می‌شود.

• یکی شدن با اهداف مکان: این سطح نشان‌دهنده‌ی درآمیختگی و پیوستگی فرد با نیازهای مکان است. در این حالت فرد اهداف مکان را تشخیص داده، با آن­ها منطبق شده و از آن­ها پیروی می­ کند، در فرد شور، عشق، حمایت و ازخودگذشتگی نسبت به مکان وجود دارد.

• حضور در مکان: این سطح به نقش فعال فرد در اجتماع که علت آن تعهد به مکان است، توجه دارد. در مقابل تمامی سطوح قبل که مبنای نظری داشتند، این سطح و سطح بعدی از رفتارهای واقعی افراد برداشت می­ شود. فرد معمولأ این سطح را به ‌طور ضمنی با سرمایه ­گذاری منابع انسانی مثل زمان، پول و غیره نشان می­دهد.

• فداکاری برای مکان: این سطح بالاترین سطح حس مکان است و فرد عمیق‌ترین تعهد را نسبت به مکان دارد و فداکاری­های زیادی در جهت گرایش‌ها، ارزش­ها، آزادی­ها و رفاه در موقعیت‌های مختلف از خود نشان می‌دهد. در این سطح آمادگی برای رها کردن علایق فردی و جمعی به خاطر علایق بزرگ‌تر نسبت به مکان وجود دارد (شامای، ۱۹۹۱: ۳۵۰-۳۴۹).

۲-۳-۱-۱-۱- یورگنسن و استیدمن^[۳۰]از نظر یورگنسن و استیدمن، مجموعه­های زیادی از مفاهیم وجود دارد که ارتباط بین مردم و فضا را نشان می­دهد اما حس مکان مفهومی کلی است. حس مکان به معنای اتصال یک فرد یا گروه به یک محیط فضایی است (یورگنسن و استیدمن، ۲۰۰۱: ۲۳۳) و بیانگر ابعاد عاطفی، منطقی، نمادین و روحانی رابطه بین انسان و محیط، که در برگیرنده­ی نظامی پیچیده از ارتباطات درونی بین ابعاد است و شاید به علت همین پیچیدگی است که توافقی بر مفهوم و معنای کلی حس مکان و نیز شیوه ارزیابی آنها در ادبیات به چشم نمی­خورد (یورگنسن، ۲۰۰۶). یورگنسن و استیدمن ابعاد شکل­دهنده حس مکان را دلبستگی به مکان، شخصیّت مکان و وابستگی به مکان به عنوان مؤلفه­ های متناظر با ابعاد شناختی، عاطفی و رفتاری نگرش می‎دانند‎. وابستگی به مکان به معنای نگرش به این است که یک محیط فیزیکی تا چه اندازه و به چه کیفیّتی می ­تواند امکانات دستیابی به اهداف رفتاری افراد را در قیاس با سایر موارد ممکن و در دسترس تأمین کند. دلبستگی به مکان در یک محیط مسکونی، می‎تواند بازتابی از ارزیابی­های عاطفی ساکنان، نسبت به آن محیط تلقی شود. بر خلاف برخی از نظرات که دلبستگی به مکان را تنها محصول تعاملات اجتماعی در محیط معرفی می­ کنند، تعلّق عاطفی به مکان می ­تواند نسبت به محیط فیزیکی و نیز اجتماعی صورت پذیرد (یورگنسن،۲۰۰۱: ۳۱۸). استیدمن و یورگنسن، هویّت مکان را به عنوان ابعادی از خود می­دانند که هویّت شخصی افراد را، در محیط تعریف می­ کند و نشان می­دهد مکان بخشی از هویّت شخصی است. هویّت مکان همچنین نشان دهنده میزان تأمین نیازهای اجتماعی، روانشناختی و فرهنگی در یک مکان خاص است (مظلومی،۲۰۱۲: ۱۲). در ادامه دو مفهوم تعلّق مکانی و هویّت مکانی به عنوان دو مفهوم از مفاهیم مورد بحث در مدل یورگنسن و استیدمن، به عنوان متغیرهای مستقل این تحقیق توضیح داده می­ شود.هویت ۱هویت ۲هویت ۳تعلّق ۱
تعلّق ۳
تعلّق ۲