سرانجام در هنگام جستجو نرم افزار کاوش به کاربر این امکان را می‌دهد که از میان همه صفحات موجود در نمایه، آنچه را مورد جستجو است، یافته و بر اساس میزان تناسب و ارتباط آن با درخواست، واژه یا عبارت مورد نظر را رتبه بندی می‌کند. در واقع نرم افزار جستجو رابط بین کاربر و اطلاعات نمایه شده است. بخشی از این نرم افزار کار رتبه بندی اطلاعات بازیافتی را انجام می‌دهد. (مکوندی و سعیدی ۱۳۸۵)

معمولا به رایی رتبه بندی دو ویژگی مهم در نظر گرفته می‌شود:

- محل درج کلید واژه: اینکه کلید واژه در کجای صفحات وب قرار دارد. کلید واژه‌ای که در عنوان قرار دارد به کلید واژه های دیگر ارجحیت دارد.

تعداد تکرار (بسامد) اغلب موتورهای جستجو میزان تکرر کلیدواژه‌ها را نسبت به سایر واژه های موجود در صفحات وب می‌سنجند و واژگانی را که از بسامد بیشتری برخوردار باشند به عنوان واژگان دارای ارتباط و تناسب بیشتر معرفی می‌کنند. همچنین در برخی موتورهای جستجو مانند اکسایت^[۳۱] وجود پیوندهای بیشتر در یک صفحه وب به سایر صفحات یا ایستگاه‌های اطلاعاتی ارجحیت دارد. (منتظر،۱۳۸۰)

نمایه سازی موتورهای وب

با پیدایش دنیای مجازی شاهد ظهور انقلاب دیگری تحت نام انقلاب اطلاعات هستیم. از سوی دیگر حجم انبوه اطلاعات کاربران را بر آن داشته تا به کیفیت اطلاعات بیش از کمیت آن بیندیشند. اطلاعات روز آمد، دقیق و معتبر سه ویژگی مهمی است که لازمه کار هر محقق می‌باشد. لذا رشد فناوری‌های نو ظهور، روش‌های جدیدی را به منظور سازماندهی اطلاعات جهت بازیابی دقیق آن به یاری می‌طلبد. با بهره گرفتن از روش‌های نوین سازماندهی، اطلاعات مفید از اطلاعات سیال و ناپایدار استخراج شده و کاربر به سهولت می‌تواند به اطلاعات مورد نیاز خود دسترسی پیدا کند. یکی از مهم‌ترین این راهکارها، نمایه سازی وب^[۳۲] است.

نمایه وب منابعی را که از طریق شبکه جهانی وب^[۳۳] در دسترس هستند، جمع‌ آوری و سازماندهی می‌کند و نقطه شروعی برای یافتن اطلاعات می‌باشد. در وب نمایه‌ها ممکن است به روش‌های گوناگونی سازماندهی شوند. شیوه سازماندهی یک نمایه با نمایه دیگر فرق می‌کند، نمایه‌ها می‌توانند به طور الفبایی، موضوعی (رده‌ای) و … سازماندهی شوند. نمایه‌های موضوعی اغلب منابعشان را طبق یک نظم سلسله مراتبی از اعم به اخص مرتب می‌کنند.. نمایه‌های وب برای نشان دادن لیست‌های منابع خود ازپیوندهای فرا متن استفاده می‌کنند، آن‌ ها این امکان را دارند تا از طریق لینک‌ها صدها و بلکه هزاران منبع را در بر بگیرند. عموما تمام نمایه‌ها یک نقطه اتصال دهنده مستقیم به منابع فهرست شده را به کاربران عرضه می‌کنند.

نمایه های وب برای نشان دادن لیست‌های منابع خود از پیوندهای فرا متن استفاده می‌کنند، آن‌ ها این امکان را دارند تا از طریق لینک‌ها صدها و بلکه هزاران منبع را در بر بگیرند.

دو عامل مهم در نمایه سازی وب

نمایه، یک مخزن جامع از اطلاعات در دسترس نیست اگر چه آن ها می‌توانند هزاران منبع را فهرست کنند. در واقع نمایه‌های وب ما را به فهرست‌ها و راهنماها ارجاع می‌دهند. این نوع نمایه‌ها نیاز به یک نرم افزار و یک زبان نمایه سازی خاص دارند.

الف- زبان نمایه سازی

زبان نمایه سازی آن دسته از واژگان نمایه سازی است که در نظام خاصی از ذخیره و بازیابی مورد استفاده قرار می‌گیرد. “زبان ” می‌تواند طبیعی، یعنی زبان مدرک نمایه سازی شده باشد، یا ساختگی یا کنترل شده باشد(یعنی از نوعی تنظیم برخوردار باشد. (سلطانی، ۱۳۸۲، ص ۱۸۰)

عملکرد نظام بازیابی متاثر از کیفیت زبان نمایه است. وجود نمایه سازی و جستجوی خوب نمی‌تواند زبان نمایه نامناسب را جبران کند به عبارت دیگر کاربران اطلاعات فقط به آن اندازه می‌توانند عمل نمایند که زبان نمایه مجاز می شمارد. ‌ناتوانایی‌های زبان نمایه بر دو نوع است: ۱-عدم توانایی به خاطر ویژگی در اصطلاحات ۲-عدم توانایی به خاطر ابهام یا روابط کاذب بین اصطلاحات. (لانکاستر، ۱۳۷۹، ص۱۷۹)

عمدتاً زبان‌ها دو نوع هستند:

زبان‌های مهار شده^[۳۴]

این زبان‌ها، حاوی اصطلاحاتی هستند که برای نمایه سازی مدارک انتخاب و پذیرفته شده‌اند، فهرست‌ها سر عنوان‌های موضوعی و اصطلاحنامه ها دو شیوه متفاوت زبان نمایه سازی مهار شده است. اصطلاحنامه پس از شرح زبان‌های آزاد توصیف می‌شود.

زبان‌های آزاد^[۳۵]

در این نوع زبان‌ها محدودیتی ازنظر نوع واژه وجود ندارد، هر واژه یا اصطلاح می‌تواند بدون قید و شرط از زبان طبیعی گرفته شود، یعنی عینا از زبان مدرک نقل گردد و یا متناسب با موضوع مدرک تعیین شود. ازنمایه سازی به زبان طبیعی هم می‌توان در ساخت واژگان موضوع الکترونیکی و هم در تولید نمایه نامه‌های چاپی استفاده کرد. یکی از کاربردهای نمایه سازی به زبان طبیعی تولید نمایه‌هایی است که مبتنی بر واژه های عنوان می‌باشد. مانند: نمایه کوئیک، نمایه کووک و نمایه جایگشتی.(داورپناه،۱۳۸۱،ص۳۳)

ب- نرم افزارهای نمایه سازی وب

بسته به اینکه در وب مورد نظر چه اطلاعاتی را می‌خواهیم نمایه سازی کنیم (اطلاعات می‌توانند یک سند، یک تمام متن^[۳۶]، تصاویر و … باشند) نرم افزارهای گوناگونی برای نمایه سازی وب موجود می‌باشد:

نرم افزارهای نمایه سازی وب

Advanced Java Tree Menu

PHP Lightning Portal (PLP)

PHP Portal Builder (PPB)

ActMon Password Recovery XP

Internet Macros Web Test Recorder

نرم افزارهای نمایه سازی لینک‌ها

PHP Lightning Portal (PLP)

PHP Portal Builder (PPB)

Registry First Aid

IEManager

Advanced Java Tree Menu

نقش موتورهای جستجو در نمایه سازی وب

حجم انبوه اطلاعات وب و عدم نمایه سازی جامع، متخصصان این حوزه را برآن داشته تا با مدد از فن آوری افکار، موتورهای جستجو را به کار گیرند و راهکاری مناسب جهت نمایه سازی را فراهم آورند. از سوی دیگر برخی از وب‌سایت‌ها برای اطمینان از بازیابی بیشترین رتبه بندی‌های مرتبط، از اصطلاحات کلیدی استفاده می‌کنند، این در حالی است که تعدادی دیگر از نمایه سازی کور بهره می‌گیرند.

مشکل اصلی این نوع نمایه سازی اضافه بازیابی است که حجم زیاد اطلاعات نامرتبط را شامل می‌شود، لذا جهت افزایش جامعیت و مانعیت بازیابی، موتورهای جستجو به عنوان یک راهکار مطرح شدند. (دیگان، ۱۳۸۲، ص ۱۶۱)

موضوعات: بدون موضوع لینک ثابت

فرم در حال بارگذاری ...

فید نظر برای این مطلب