در ارتباط با پیشینه درمان دارویی و رفتاردرمانی میتوان به تحقیقاتی اشاره کرد که بیشتر بر اثربخشی و آزمون دارویی این اختلال تمرکز داشتهاند.
در پژوهشی که توسط قریشیزاده و فرنام(۱۳۸۲) انجام شد پاسخ درمان انواع OCD به فلوکستین بررسی شد. پژوهشگران گزارش کردند مقایسه میانگین نمره شدت بیماری قبل و بعد از مداخله اثر درمانی فلوکستین را در کاهش علائم بیماری تأئید کرد(۰۰۱/۰ >P). از دیگر نتایج این مطالعه اثردرمانی عمده فلوکستین بر روی وسواس شستوشو بود.
در پژوهشی که توسط صارمی انجام گرفت به مقایسه کارایی رفتاردرمانی و دارودرمانی و ترکیب آنها در درمان مبتلایان به اختلال وسواس شستوشو پرداخته یافتهها حاکی از از آن بود که رفتاردرمانی در مقایسه با دارودرمانی در کاهش رفتار وسواسی و اجتنابی مؤثرتر بوده و به طور کلی درمان ترکیبی نسبت به دارودرمانی و رفتاردرمانی به تنهایی اثربخشی بیشتری در بیماران نشان نداده است.
و در پژوهشی نزدیک به پژوهش حاضر که توسط آزاد، دلاور و آتشپور(۱۳۸۴) انجام شد نتایج نشان دادند که درمانهای رفتاری نسبت به درمان دارویی در کاهش علائم وسواسی مؤثر هستند که همسو با یافته های صارمی و همکاران است.
در ایران نیز پژوهشهایی در خصوص مدل طرحوارهدرمانی در درمان اختلالات محورI و I I انجام شده است از قبیل:
پژوهشی که توسط زهرا نوعی و همکاران(۱۳۸۹) با عنوان مقایسه طرحوارههای ناسازگاراولیه و ریشه های والدینی آنها در مبتلایلان به اختلال شخصیت وسواسی – جبری و گروه غیربالینی انجام گرفت، تفاوت معنادار گروه مبتلا به OCDP و OCD با گروه غیربالینی در تمامی طرحوارهها آشکار شد.
در مطالعه دیگری حسن حمیدپور(۱۳۸۸) به مقایسه کارآیی شناختدرمانی با طرحووارهدرمانی در زنان مبتلا به اختلال اضطرابفراگیر پرداخته است که تفاوت معنیداری در اثربخشی طرحوارهدرمانی با شناختدرمانی گزارش کرد و یافتهها نشان دادند طرحوارهدرمانی در درمان اختلالات اضطرابفراگیر از کارایی لازم برخوردار است.
در پژوهش دیگری احمد امانی و همکاران (۱۳۹۰) اثربخشی دو رویکرد طرحوارهدرمانی و دلبستگیدرمانی بر سبکهای دلبستگی در دانشجویان را مورد مطالعه قرار دادند که نتایج حاکی از آن است که طرحوارهدرمانی بر دلبستگی افراد تاثیر دارد اما این نوع درمان با دلبستگیدرمانی هر دو به یک میزان اثربخش هستند.
پژوهشهای دیگری در خصوص طرحوارهها در ایران انجام گرفته است من جمله زرگر۱۳۹۰، حقیقت منش و همکاران۱۳۸۹، مولودی و همکاران۱۳۸۹، ذوالفقاری و همکاران۱۳۸۷، صلواتی۱۳۸۶، یوسف نژاد ۱۳۸۶، لطفی و همکاران۱۳۸۶ و خانیانی نوش زاده و همکاران۱۳۸۱.
در تمامی این موارد نتایج بهطور کلی تفاوت معنیدار در طرحوارههای ناسازگار اولیه قبل و بعد از درمان نشان میدهند و از طرف دیگر طرحوارههای ناسازگار اولیه می تواند عامل بسیاری از اختلالات از جمله بیاشتهایی عصبی،سوء مصرف مواد،پرخاشگری جنسی و… گردد.
۳-۱ شیوه اجرای تحقیق:
پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی و توصیفی – مقایسهای است که با پیشآزمون – پسآزمون و با دوره پیگیری صورت گرفته است.
۳-۲ جامعه آماری
جامعه آماری: کلیه افراد مبتلا بهOCD مراجعه کننده به مطب روانپزشکی و مرکز مشاوره در طی ۲ماه متوالی در شهرستان سبزوار در سال ۹۱ جامعه آماری را تشکیل دادهاند.
۳-۳روش نمونه گیری:
روش نمونهگیری به شیوه در دسترس (لیست کردن افراد و استفاده از جدول اعداد تصادفی) و با شرط سنی ۲۰ تا ۴۰ سال و داشتن حداقل تحصیلات دیپلم است و افراد در سه گروه قرار گرفتند. گروه اول تحت درمان دارویی (داروهای سروتونرژیک)، گروه دوم رفتاردرمانی (مبتنی بر اصول رویکرد رفتاری در درمان اختلالات) و گروه سوم تحت طرحوارهدرمانی (بر مبنای کتاب طرحواهدرمانی و پکیج درمانی آن) قرار گرفتند.
۳-۴حجم نمونه
حجم نمونه جامعه اول کلیه مراجعان مبتلابه OCD به مطب روانپزشکی در طی ۲ ماه متوالی۵۷ نفر را شامل می شود، براین اساس حجم نمونه طبق فرمول زیر ۱۴ نفر بدست می آید که به دو گروه مساوی و به صورت تصادفی تقسیم شده، که یک گروه تحت درمان دارویی و گروه دیگر تحت طرحواره درمانی قرار گرفتند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

حجم نمونه جامعه دوم که کلیه مراجعان مبتلابه OCD به کلینیک مشاوره در طی ۲ ماه متوالی ۲۵ نفر را شامل می شود، طبق فرمول بالا ۶ نفر تعیین گردید.که تحت درمان رفتاری قرار گرفتند.
N :حجم جامعه، α : سطح خطا ، واریانس و دقت براورد است.
برای جامعه اول ۵۷= N و جامعه دوم ۲۵= N و۰۵/۰: α و ۹۶/۱ : و به جای از استفاده می کنیم(R = دامنه تغییرات) و برابر با ۱ است.
۳-۵ روشها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها:
مصاحبه و پرسشنامه های:
DASS21 که حاوی ۲۱ سوال است و افسردگی، اضطراب و استرس را می سنجد. این مقیاس را لوویباند و لوویباند(۱۹۹۵) تهیه کردند. ضریب آلفای کرونباخ برای شکل ۲۱ سوالی این مقیاس در یک نمونه ۴۰۰ نفری برای افسردگی۷۰/۰، اضطراب ۶۶/۰ ، و استرس ۷۶/۰ گزارش شده است. همچنین ضریب همبستگی پرسشنامه افسردگی بک و اضطراب زونک با زیر مقیاسهای این آزمون به ترتیب برای افسردگی ۶۶/۰،استرس۴۹/۰واضطراب۶۷/۰بدستآمدهاست.(صاحبی،میرعبدالهیوسالاری۱۳۸۰)
پرسشنامه وسواس مادزلی که حاوی ۳۰ سوال بسته پاسخ دوگزینهای(بلی و خیر) است. .برای تشخیص انواع گوناگون نشانه های وسواس فکری عملی است. آزمون علاوه بر یک نمره کلی، چندین نمره جداگانه برای کنترل (۹ماده)، شستشو (۱۱ماده)، کندی/تکرار وشک و تردید(۸ ماده)است. و بیشترین نمره در ۴زیرگروه کنترل، شستشو، کندی/تکرار وشک و تردید به ترتیب ۹ – ۱۱ ۷ و ۷ است. در این مقیاس نمره های بالاتر از میانگین (۱۵)، به عنوان نمره وسواس در نظر گرفته می شوند. راچمن و هاجسون(۱۹۸۰) روایی همگرا و اعتبار بازآزمایی این پرسشنامه را رضایت بخش گزارش کردهاند.(ساناویو ۱۹۸۵ به نقل از سجادیان ۱۳۸۵) ضریب آلفای کرونباخ برای نمره وسواس کلی را ۷۷/۰ و ( نورمن۱۱۹۶ به نقل از سجادیان ۱۳۸۵) برابر با ۸۵/۰ گزارش کردهاند. پاکروان، قلعه بندی، علوی و ابراهیمی۱۳۸۶حساسیت و ویژگیاینآزمونرابهترتیببرابربا۵/۷۴و۹/۹۳بدستآوردهاند.
پرسشنامه طرحوارههای ناسازگار اولیه یانگ فرم کوتاه که مشتمل بر ۷۵ سوال است و ۱۵حوزه: نقص/ شرم ، رهاشدگی/ بی ثباتی، بی اعتمادی/ بدرفتاری، محرومیت هیجانی، انزوای اجتماعی/ بیگانگی، وابستگی/ بی کفایتی، آسیب پذیری به ضرر یا بیماری، گرفتار/ خودتحول نایافته، خویشتن داری/ خودانضباطی ناکافی، استحقاق/ بزرگ منشی، اطاعت، ایثار، بازداری هیجانی، شکست، معیارهای سرسختانه/ بیش انتقادی را میسنجد. این پرسشنامه را اولین بار یانگ و براون برای طرحوارههای ناسازگار اولیه طراحی کردند. هرپرسش بر یک مقیاس۶ درجه ای نمرهگذاری می شود (۱ برای کاملا نادرست و ۶ برای کاملا درست) هر ۵ پرسش یک طرحواره را می سنجد چنانچه میانگین هر خرده مقیاس بالاتر از ۵/۲ باشد آن طرحواره ناکارآمد است. پایایی و روایی این پرسشنامه درپژوهشهای متعددی به اثبات رسیده است. (بارانف و ای۲۰۰۷). هنجاریابی این پرسشنامه در ایران توسط آهی(۱۳۸۶) انجام گرفته است.همسانی درونی با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ در جمعیت مونث ۹۷/۰ و در جمعیت مذکر۹۸/۰ گزارش شده است.
۳-۶ روش تجزیه و تحلیل اطلاعات :
تحلیل کوواریانس چند متغیره با بهره گرفتن از نرم افزار spss و آمار توصیفی
۳-۷ صورت بندی جلسات طرحوارهدرمانی
جلسه اول:
گرفتن شرح حال مبتنی بر تاریخچه زندگی خانوادگی
پرکردن پرسشنامه های طرحواره و باورهای وسواسی و DASS21
بیان مدل برای مراجع
تکلیف خانگی پرسشنامه اجتناب
جلسه دوم:
بازنگری و مرور تکلیف
مرور طرحوارهها با بهره گرفتن از گفتگوی سقراطی
آگاه سازی مراجع از طرحوارههای ناسازگار و تاکید بر اینکه مشکل باوری است که دارند.
تصویر سازی
تکلیف خانگی پرسشنامه جبران
جلسه سوم:
مرور تکلیف: شناخت سبکها و پاسخهای مقابلهای
مفهوم سازی مشکل در قالب طرحواره
تکلیف خانگی ثبت افکار خودآیند
جلسه چهارم:
مرور تکلیف
فهرست کردن باورهای مشکل آفرین
تکنیک صندلی خالی
تکلیف خانگی اولویتبندی باورهای مشکلآفرین
جلسه پنجم:

بهینه نمودن ترکیب سهام(پرتفوی)؛
ارزیابی پرتفوی و بازنگری در مجموعه سهام.
در روش پرتفوی مدرن مجموعه تلاش ها وقف این است که بازده پرتفوی فرد سرمایه گذار به بازده بازار نزدیک گردد و در وضعیت مطلوب، بازدهی بیشتر از آن بدست آورد. در این حالت پرتفوی کل بازار یک شاخص ارزیابی است که ریسک آن نیز با شاخص بتا(Beta) محسابه می شود. این تحلیل کاربرد زیادی در آنالیز ریسک و تجزیه و تحلیل بازار دارد و مبنای کار سرمایه گذاران حرفه ای است(ستایش،۱۳۸۸،۱۵۵-۱۷۷).
اگر بخواهیم چند نمونه استراتژی های سرمایه گذاری براساس تئوری های پرتفلیو را بیان کنیم می توانیم به تحقیق “مقایسه کارائی استراتژی های شتاب (مومنتوم)درانتخاب پرتفوی مناسب” توسط میرفیض فلاح شمس و یونس عطایی اشاره کنیم که در این تحقیق براساس استراتژی مومنتوم(این استراتژی یک استراتژی برگرفته شده از تحلیل تکنیکال می باشد) پرتفوی برنده و بازنده از میان ۵۰شرکت فعال بورس در سالهای ۸۴تا۸۹انتخاب شده و با نگهداری دوره های ۳ماهه و ۶ماهه بازدهی آنها محاسبه می شود. نتیجه این تحقیق نشان داد که می توان با بهره گرفتن از استراتژی شتاب برپایه معیارهای ریسک تعدیل شده پرتفوی مناسبی از شرکتهای در بورس اوراق بهادار تهران پیدا نمود(فلاح شمس و عطایی،۱۳۹۲،۱۰۹-۱۲۵).
نمونه دیگری از این استراتژی ها را می توان در تحقیق “مقایسه عملکردیکساله سهام ارزشی و سهام رشدی با بهره گرفتن از روش تشکیل پرتفولیو بر اساس اوزان تصادفی” توسط اسلامی بیدگلی و اسدی اشاره کنیم(تعیین سهام ارزشی و سهام رشدی از طریق تحلیل بنیادی قابل ردیابی می باشد) که به بررسی پرتفوی های تشکیل شده از سهام های ارزشی و رشدی پرداخته است که این سهام ها از بررسی پنج عامل CF/P,EBITDA/EV,B/P,E/P,S/P به رشدی و ارزشی طبقه بندی می شوند دو عاملCF/P,EBITDA/EVشاخص های خوبی برای طبقه بندی سهام های ارزشی و رشدی در بازار سرمایه ایران نیستند. و سه عامل دیگربا اطمینان۹۹درصد مورد تایید می باشند(اسلامی بیدگلی و اسدی،۱۳۹۲،۱-۲۲).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۲-۲تحلیل بنیادی^[۵]
این رویکرد و مدلهای استفاده در آن از دهه ۱۹۳۰ مطرح بوده اما عمدتا بعد از جنگ جهانی دوم در قالب های نظری فراگیر، مورد توجه قرار گرفتند. در این گونه نمونه ها اساسا به ارزش ذاتی سهم توجه می شود.برای تعیین ارزش ذاتی سهام از روشی، تحت عنوان تجزیه و تحلیل بنیادی یا اساسی استفاده می شود(سلمانی،۱۳۹۰ ،۱۳۵-۱۶۹).
طرفداران این شیوه تجزیه و تحلیل تاکید دارند که در هر لحظه اوراق بهادار منفرد، ارزش ذاتی دارند و این ارزش با درآمد آن سهم ارتباط دارد. بدین ترتیب تحلیل گران ارزش ذاتی، قیمت های جاری را تابعی از ارزش تنزیل شده جریان درآمدی آینده آن ها یا نسبت قیمت به درآمد می دانند.
بدین ترتیب آنها با تعیین نرخ رشد درآمد و پیش بینی درآمد سال آینده، قیمت ذاتی سهام را برای دوره جاری تخمین زده و با مقایسه با قیمت های واقعی به انجام معاملات اقدام می کنند. درآمد بالقوه هر سهم وابسته به عواملی نظیر عملکرد شرکت، موقعیت صنعت و وضعیت اقتصادی است؛ با مطالعه دقیق این عوامل، تجزیه و تحلیل کنندگان می توانند تفاوت قیمت اوراق را از ارزش ذاتی آن ها محاسبه کرده و از این طریق منتفع شوند. بدین صورت که اگر قیمت بالاتر یا پایین تر از ارزش ذاتی باشد، با انجام سفارشات فروش یا خرید، سود زیادی عاید آن ها می شود. محققین در این زمان سعی کردند تاثیرگذاری عوامل کلان اقتصادی را بر روی قیمت ها در بورس نشان دهند.
در این روش به منظور تحلیل گزینه های سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار، قاعدتا بایستی به ۴مرحله ذیل که ارکان اصلی تحلیل بنیادین است، توجه نمود:
بررسی و تحلیل اوضاع اقتصادی کشور؛
بررسی صنعت مورد نظر؛
تجزیه و تحلیل شرکت؛
تعیین ارزش سهام شرکت.
۱-۲-۲-۲بررسی و تحلیل اوضاع اقتصادی کشور:
وضعیت اقتصاد ملی از آن جهت مطالعه و بررسی می شود که مشخص شود آیا شرایطی کلی برای بازار سهام مناسب است یا نه؟ آیا تورم موثر است؟ نرخ های بهره در حال افزایش است یا کاهش؟ آیا مصرف کنندگان کالاها را مصرف می کنند؟ ترازتجاری مطلوب است؟ عرضه پول انبساطی یا انقباضی است؟ اینها تنها بخشی از سوالات است که تحلیلگران برای تعیین کردن تاثیرات شرایط اقتصادی بر بازار سهام با آنها مواجه است.
۲-۲-۲-۲تجزیه و تحلیل صنعت:
وضعیت صنعتی که شرکت در آن قراردارد، تاثیر قابل توجهی بر نحوه فعالیت شرکت دارد. اگر وضعیت صنعت مطلوب نباشد، بهترین سهام موجود در این صنعت نیز نمی تواند بازده مناسبی داشته باشد.
۳-۲-۲-۲تجزیه و تحلیل شرکت:
بعد از تعیین وضعیت اقتصاد و صنعت، خود شرکت نیز باید تجزیه و تحلیل شود تا از سلامت مالی آن اطمینان حاصل آید. این تحلیل، معمولا از طریق بررسی صورتهای مالی شرکت انجام می شوند. از روی این صورتها به بررسی نسبت های مالی پرداخته می شود که مبنای تصمیم گیری تحلیلگران می باشد.
۴-۲-۲-۲ارزشیابی قیمت سهام:
تحلیلگر بنیادی، پس از مطالعه و تعیین شرایط اقتصاد ملی، وضعیت صنعت و در نهایت شرکت، به بررسی این موضوع می پردازد که آیا قیمت سهام به درستی تعیین شده است یا خیر؟
۳-۲-۲تحلیل تکنیکال^[۶]
تحلیل تکنیکال مطالعه رفتارهای بازار با بهره گرفتن از نمودارها و با هدف پیش بینی آینده روند قیمت ها می باشد(مورفی،۱۳۹۱،۱-۴).
مهمترین اصل تحلیل تکنیکال این است که “همه چیز در قیمت لحاظ شده است”. یک تحلیل گر تکنیکی معتقد است قیمت فعلی همه اطلاعات را درباره یک سهم در بردارد، زیرا تمام اطلاعات تاثیر خود را قبلا بر نمودار قیمت گذاشته اند.
دومین اصل تحلیل تکنیکال این است که ” قیمت ها براساس روندها حرکت می کنند، و یا به عبارت دیگر قیمت ها دوست دارند که روند فعلی خود را حفظ کنند، به جای آنکه تغییر جهت بدهند.”
سومین اصل تحلیل تکنیکال نیز می گوید:” تاریخ تکرار می شود، که بر پایه این عقیده به مطالعه تاریخچه قیمت می پردازیم، زیرا کلیدی است برای پیش بینی آینده، در واقع می گوید آینده چیزی نیست جز تاریخ گذشته.”
در اقتصاد به الگوهای رفتار همبسته بین افراد، توده واری اطلاق می شود. البته اگر سرمایه گذاران بی شماری در حال خرید سهام داغ باشند ممکن است تنها به سبب همبستگی اطلاعات رسیده به آنان چنین اتفاقی رخ داده باشد. با تصور کردن توده واری ذهن ما ناخودآگاه به شکل گیری خطاهای سیستماتیک در تصمیم گیری به وسیله همه جامعه یا گروه درگیر توده واری سوق میابد. با این حس، توده واری پدیده ای است که به صورت انتظارات ناقص، تغییرات بی ثبات، حباب، مد و جنون قابل تشخیص خواهد بود. توده واری نیازمند مکانیسم هماهنگی است. این مکانیسم می تواند یا قواعد هماهنگی بر پایه برخی علائم باشد(مانند حرکات قیمت) یا بر پایه مشاهده مستقیم عملکرد دیگر تصمیم گیرندگان( مانند مشاهده فعالیت سایر سرمایه گذار یا نگاه به عملکرد مدیران سبد سهام). با مطالعه روند بازارهای سهام بزرگ دنیا اغلب با دوره های جنون خرید(حباب قیمتی) یا جنون فروش(فروپاشی) مواجه می شویم. بسیاری از مطالعات انجام شده در این حوزه این رفتار را غیر عقلایی و ناشی از حرکات هیجانی و احساسی طمع در ایجاد حباب و هراس در ایجاد فروپاشی می دانند. این امر با هجوم سرمایه گذاران برای ورود یا خروج از بازار یک سهم یا کل بازار نشان داده می شود. . برخی طرفداران تحلیل تکنیکال در سرمایه گذاری، بروز رفتار توده وار سرمایه گذاران را حد غایی احساسات بازار قلمداد می کنند(صالح‌آبادی وهمکاران،۱۳۹۲ ،۸۸-۶۹)
محققین در بیان علت توده واری آن را به دونوع توده واری غیر عقلایی و توده واری عقلایی(براساس منافع) تقسیم نموده اند.توده واری غیر عقلایی تقلید کورکورانه سرمایه گذاران از یکدیگر است که بازار را از کارائی دور می کند. توده واری عقلایی ناشی از مواردی از جمله: دغدغه شهرت^[۷]سیستم جبران خدمات^[۸]واستفاده از تکنیک های یکسان می باشد. رفتار توده وار ناشی از دغدغه شهرت و سیستم جبران خدمات بیشتر برای مدیران سرمایه گذار رخ می دهد که به علت بررسی عملکرد و پاداش دریافتی خود سعی می کنند که به مانند سایر مدیران سرمایه گذار عمل کنند تا در صورت اشتباه مورد توبیخ واقع نشوند چون اگر مدیران دیگر نیز عملکرد مشابهی با هم داشته باشند که دیگر توبیخی صورت نمی گیرد(سعیدی و فرهانیان،۱۳۹۰، ۵۱۱-۵۱۶).
رفتار توده وار در بازار باعث می شود که نتوان به صورت کارا از تحلیل بنیادی استفاده نمود به همین منظور باید از تحلیل هایی استفاده شود که به بررسی رفتار بازار پرداخته می شود که این نوع تحلیل همان تحلیل تکنیکال است که به بررسی رفتار قیمت سهام می پردازد و بر اساس روند گذشته سهم آینده آن را پیش بینی می کند.
بنا به تحقیق صورت گرفته توسط صالح آبادی و همکاران شرکت های سرمایه گذاری بورس اوراق بهادار دارای رفتار توده وار می باشند(صالح‌آبادی وهمکاران،۱۳۹۲ ،۸۸-۶۹).
درنتیجه نمی توان با بررسی پرتفوی سرمایه گذاری شرکت های سرمایه گذاری اطمینان حاصل نمود که قیمت گذاری آنها به لحاظ بنیادی به درستی صورت گرفته باشد و با این تحقیق ما به آزمون کسب بازده بیشتر از طریق استراتژی های تکنیکال نسبت به روش خرید و نگهداری را بررسی می کنیم.
۳-۲استراتژی های سرمایه گذاری
یک سرمایه گذار جهت کسب سود در سرمایه گذاری نیازمند توجه به چهار عامل زیر می باشد(McDowell,2008,xix):
۱- ریسک سرمایه گذاری
۲- سیستم معاملاتی سرمایه گذاری
۳- مدیریت سرمایه
۴- روانشناسی و رفتار سرمایه گذاران
چهارعاملی که مکداول مطرح نموده است در تجزیه و تحلیل اوراق بهادار مورد استفاده قرار می گیرد.
منظور از ریسک سرمایه گذاری تعیین حد ضرر و هدف قیمتی سهام می باشد؛ و زمانی صحبت از مدیریت سرمایه می شود منظور حجم سرمایه گذاری است که چه مقدار سرمایه گذاری در هر مرحله از خرید سهام صورت گیرد. زمانی که حرکت به سمت سیستم پرتفولیو می رویم و از حالت دوره های قیمتی خارج میشویم مدیریت سرمایه به سمت حداکثر نمودن بازده و حداقل کردن ریسک سرمایه گذاری می رود که به این نوع پردازش مدیریت پرتفولیو گفته می شود (Tomasini&Jaekle,2011,3)
سرمایه گذاران جهت کسب بازده نیازمند پذیرش ریسک می باشند که دو مفهوم اساسی در بحث تجزیه و تحلیل اوراق بهادار می باشد و سرمایه گذاران با بهره گرفتن از روش های مختلف سرمایه گذاری به دنبال کاهش ریسک و افزایش بازده خود می باشند که این مهم دست نخواهد یافت مگر با داشتن یک سیستم معاملاتی سرمایه گذاری.
سرمایه گذاران جهت سرمایه گذاری سودمند نیازمند داشتن یک سیستم معاملاتی می باشند که این سیستم تشکیل شده از مجموعه ای از استراتژی های سرمایه گذاری می باشد. این استراتژی ها می توانند از سه نوع تحلیل اوراق بهادار ؛ یعنی تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی و تئوری های پرتفلیو تشکیل شده باشند.
در ادامه به معرفی استراتژی هایی در هر کدام از تحلیل اوراق بهادار پرداخته می شود.
۱-۳-۲استراتژی های سرمایه گذاری بنیادی
۱-۱-۳-۲استراتژی شتاب
درلغت شتاب به معنای عزم حرکت یا نیروی اولیه حرکت است. این واژه از اصطلاحات علم فیزیک بوده که وارد علم مدیریت مالی شده است. یکی از استراتژی هایی که قبلا در بازار سرمایه به کار گرفته می شد، این بود که توصیه می شد، سهامی خریداری شود که در گذشته بالاترین بازده را داشته است و سهامی به فروش رسد که در گذشته پایین ترین بازده را کسب کرده است. به بیان دیگر این استراتژی می گوید؛ سهامی را بخرید که در گذشته موفق بوده و سهامی را بفروشید که در گذشته ناموفق بوده. این قاعده به نام استراتژی معاملاتی شتاب شهرت یافت.
شتاب خود شامل انواع گوناگونی است. یکی از آن ها شتاب سود است که استدلال می کند سهامی که به تازگی شگفتی در سود داشته اند، درآینده نزدیک نیز در همان جهت عمل خواهند کرد. به عبارتی سهامی که تعدیل مثبت داشته اند، در آینده نزدیک نیز بازدهی خوبی خواهند داشت. یکی دیگر از انواع شتاب، شتاب صنعت است که ادعا می کند صنایعی که در گذشته نزدیک عملکرد و بازدهی خوبی(بدی) داشته اند، درآینده نیز این بازدهی را ارائه خواهند کرد. نوع دیگر آن شتاب قیمت است که درآن سهامی که بر مبنای شاخص قدرت نسبی، نسبت به بقیه عملکرد بهتری داشته اند انتخاب می شوند و در دوره مشخصی از زمان نگهدار می شوند. نتایج پژوهش ها نشان می دهد، با این رویکرد بازدهی اضافی نسبت به بازار به دست می آید(قالیباف اصل و همکاران،۱۳۸۹، ۹۹-۱۱۶)
۲-۱-۳-۲استراتژی معکوس
این استراتژی را می توان حرکت در خلاف جهت بازار به مظور کسب بازدهی اضافی تعریف کرد. سرمایه گذارانی که از این استراتژی استفاده می کنند معتقدند که رفتار توده ای بازار، فرصت استفاده از قیمت گذاری نامناسب سهام را بوجود می آورد. به عنوان مثال، بدبینی سرمایه گذاران در مورد یک سهم می تواند قیمت را تا حدی کاهش دهد که بیانگر بزرگنمایی ریسک های مترتب بر سهم و کوچک نمایی پتانسیل های سودآوری سهم باشد. بر اساس استراتژی سرمایه گذاری معکوس خرید چنین سهامی که بازار از آن رویگردان است و فروش آن پس از معکوس شدن روند قیمت می تواند بازدهی اضافی را نصیب سرمایه گذار کند. همچنین خوش بینی سرمایه گذاران می تواند منجر به رشد حبابی قیمت و نادیده گرفتن ضعف های سهام شود. در چنین حالتی قیمت سهم پس از رشد حباب گونه با کاهش قیمت شدید مواجه می شود. چنین سرمایه گذاری همواره به دنبال شناسایی موقعیت هایی است که در اثر بیش واکنشی سایر سرمایه گذاران نسبت به اخبار مربوط به یک یا چند سهم ایجاد شود(شریعت پناهی،۳۶،۹۳-۱۲۱).

۷- نمره ناامیدی که برابر است با مجموع نمرات ابعاد ثبات و عمومی وقایع منفی
۸- نمره مثبت درونی که عبارت است از مجموع نمرات بعد درونی- بیرونی وقایع مثبت
۹- نمره مثبت ثبات که عبارت است از مجموع نمرات بعد ثبات- عدم ثبات وقایع ثبت
۱۰- نمره ثبات عمومی که عبارت است از مجموع بعد عمومی- ویژه وقایع مثبت
۱۱- نمره امیدواری که عبارت است از مجموع نمرات ابعاد ثبات و عمومی وقایع مثبت (شیخ‌الاسلامی، ۱۳۷۷).
۳-۵-۲٫ پرسشنامه سخت رویی دیدگاه‌های شخصی کوباسا:
این پرسشنامه اولین بار توسط سوزان کوباسا برای سنجش سخت رویی استفاده شده است. کوباسا (۱۹۸۴) مقیاس زمینه‌یابی دیدگاه‌های شخصی را به وجود آورد. او برای تهیه مقیاس‌ها مدت ۱۲ سال نظر متخصصان و صاحب‌نظران مختلف را جویا شد. این پرسشنامه دارای ۵۰ ﻣﺎده اﺳﺖ ﻛﻪ آزﻣﻮدﻧﻲ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻫﺮ ﻣﺎده، بر اساس آن ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﻣﺎده ﺗﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﺰان در ﻣﻮرد وی ﻣﺼﺪاق دارد، ﭘﺎﺳﺦ ﺧﻮد را در ﻳـﻚ ﻣﻘﻴـﺎس ۴ درجه‌ای از ۰ ﺗـﺎ ۳ ﻣﺸﺨﺺ می کند. اﻳﻦ آزﻣﻮن دارای ﺳﻪ ﻣﺆﻟﻔﻪ اﺻﻠﻲ “مبارزه‌طلبی”، “ﺗﻌﻬﺪ” و “ﻛﻨﺘﺮل” اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ۱۷، ۱۶ و ۱۷ ﻣﺎده را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده‌اند. ﻧﻤﺮات ۳۹ ﻣﺎده از آزﻣﻮن ﺑﻪ ﺷﻜﻞ واروﻧﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ می‌شود، در ﻣﺠﻤﻮع ﻳﻚ ﻧﻤﺮه ﻛﻠﻲ ﺑﺮای ﺳﺨﺖ روﻳﻲ و ﺳﻪ ﻧﻤﺮه ﺑﺮای مؤلفه‌های آن به ﻃﻮر ﻣﺠﺰا ﺑﻪ دﺳﺖ می‌آید. ﻫـﺮ ﭼـﻪ آزﻣـﻮدﻧﻲ در اﻳـﻦ ﻣﻘﻴـﺎس ﻧﻤـﺮه ﺑـﺎﻻﺗﺮی ﻛـﺴﺐ ﻛﻨـﺪ ﺳﺨﺖ روﻳﻲ او ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳-۵-۳٫ پرسشنامه هوش معنوی جامع (ISIS):
پایه نظری این پرسشنامه بر اساس تعریف آمرام (۲۰۰۷) از هوش معنوی است که بنا به این تعریف هوش معنوی یعنی بکار بردن و استفاده از منابع معنویت و ارزش‌ها در فعالیت‌های روزمره و ایجاد رضایتمندی از خود. آزمون هوش معنوی دارای دو فرم کوتاه با ۴۵ عبارت و فرم بلند با ۸۳ عبارت است. هر دو فرم هوش معنوی، ۲۲ زیر مقیاس دارد. در پژوهش حاضر از فرم بلند آن استفاده شده است.
این آزمون در سال ۲۰۰۷ توسط آمرام و درایر ساخته شد. برای ساخت این پرسشنامه ابتدا بر اساس مطالعات والش (۱۹۹۹) ویژگی‌های افراد معنوی در ادیان مختلف مانند بودیسم، مسیحیت، اسلام، یهود، کنفوسیوسم، شمیسم و تائیسم شناخته و تعریف شد، سپس برای توسعه این تعاریف از ویژگی‌ها و خصوصیات افراد معنوی آمرام و درایر ۷۱ مصاحبه با افرادی از دین‌های مختلف (بودیسم، مسیحیت، اسلام، شمیسم، پگن، هندو، یهود، تائیسم و یوگا) انجام دادند، برای هر دین حداقل ۴ مصاحبه انجام شد.
بر اساس این مطالعات ۲۲ ویژگی اصلی در همه ادیان به عنوان ویژگی افراد معنوی شناخته شد که در این پرسشنامه این ۲۲ ویژگی در ۷ گروه طبقه‌بندی شدند که عبارت‌اند از:
۱- هوشیاری (آگاهی، ترکیب کردن) ۲- خوبی (زیبایی، قدرشناسی، لذت بردن)، ۳- جهت‌گیری درونی (بصیرت و قوه درک، استقلال)، ۴- معنا و مفهوم (هدف، خدمت کردن)، ۵- وجود و شخصیت (تجسم، بینش و بصیرت)، ۶- حقیقت و صداقت (پذیرش و قبول، متفکر، خوش‌بینی، مسالمت‌آمیز، پذیرش خود)، ۷- تمامیت و کلیت (تقدس و پاکی، وابستگی، مقدس و روحانی، خود برتر، تمرین و ممارست، خودداری)
این پرسشنامه در ایران نیز توسط حسینی (۱۳۹۰) ترجمه و هنجاریابی شده است.
نمره‌گذاری این پرسشنامه بدین صورت است که به گزینه‌های هرگز، نمره ۱، بسیار بندرت، نمره ۲ تا حدی بندرت، نمره ۳، معمولاً نمره ۴، اکثر اوقات، نمره ۵ و همیشه نمره ۶ تعلق می‌گیرد، تعدادی از سؤالات به صورت عکس نمره‌گذاری می‌شوند.
۳-۶- روایی و پایایی آزمون
۳-۶-۱٫ روایی:
منظور از روایی آن است که آزمون در عمل تا چه اندازه صفاتی را که برای اندازه‌گیری آن‌ها طرح‌ریزی شده است اندازه می‌گیرد یا به طور اخص به آن صفات مربوط می‌شود (جان بست, ترجمه پاشا شریفی, ۱۳۶۹، ص ۲۶۲).
کوباسا و همکاران (۱۹۸۲) روایی سازه‌ای پرسشنامه سخت‌کوشی را مناسب ارزیابی کرده‌اند، بشارت (۱۳۸۴) نیز روایی همگرای پرسشنامه سخت‌کوشی را بر روی دانشجویان با ضرایب همبستگی ۷۷/۰ تا ۸۸/۰ با زیر مقیاس‌های بهزیستی روان‌شناختی، مورد تأیید قرارداد.
در بسیاری از پژوهش‌ها، روایی سازه‌ای و ملاکی پرسشنامه سبک‌های اسنادی مورد بررسی و تأیید قرار گرفته است. رجبی (۱۳۸۲) روایی این ابزار را با روش تحلیل عاملی برای گویه های مربوط به سبک‌های اسنادی مثبت بین ۵۵/۰ تا ۶۷/۰ و برای پرسش‌های سبک‌های اسنادی منفی بین ۴۰/۰ تا ۶۸/۰ به دست آورد. حیدری ودیگران (۱۳۹۱) نیزروایی سازه‌ای پرسشنامه سبک‌های اسنادی را بر اساس تحلیل مؤلفه‌های اصلی برای دو عامل سبک‌های مثبت و منفی برابر با ۲/۴۱ درصد گزارش کرد.
روایی سازه‌ای پرسشنامه هوش معنوی توسط افروز و همکاران (۱۳۸۸) در جامعه دانشجویان با بهره گرفتن از تحلیل مؤلفه‌های اصلی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که ۱۲ عامل استخراج‌شده، ۹/۴۳ درصد کل واریانس متغیرها را تبیین می‌کند.
۳-۶-۲٫ اعتبار:
اعتبار یک وسیله اندازه‌گیری، به دقت آن اشاره می‌کند. یک آزمون در صورتی دارای پایایی است که اگر آن را در یک فاصله زمانی کوتاه چندین بار به گروه واحدی از افراد بدهیم نتایج حاصل نزدیک به هم باشند (سیف،۱۳۷۸، ص ۴۰۹). محمدی فر و همکاران (۱۳۸۸)، اعتبار پرسشنامه سخت‌کوشی را با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ ۷۸/۰ گزارش نمودند. سلیمانی نیا (۱۳۷۸) آلفای کرونباخ مقیاس سخت رویی و خرده مقیاس‌های ﺗﻌﻬـﺪ، ﻛﻨﺘـﺮل و مبارزه‌طلبی را ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ۸۶/۰، ۸۳/۰، ۷۲/۰ و ۷۱/۰ گزارش کردند. در پژوهش حاضر نیز همسانی درونی پرسشنامه سخت‌کوشی توسط ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که ضریب مربوط برای مقیاس تعهد برابر با ۸۱/۰، چالش، ۷۵/۰، کنترل، ۷۶/۰ و کل پرسشنامه برابر با ۹۲/۰ برآورد گردید. شهرآرای و همکاران (۱۳۸۴) قابلیت اعتماد پرسشنامه سبک‌های اسنادی را در دانش‌آموزان سال دوم رشته ریاضی، برای حوادث بد درونی، ۶۸/۰، حوادث خوب درونی ۶۹/۰، حوادث بد پایدار ۵۸/۰، حوادث خوب پایدار ۵۴/۰، حوادث بد کلی ۷۵/۰ و حوادث خوب کلی ۷۳/۰ گزارش کرده‌اند. در این پژوهش نیز اعتبار پرسشنامه سبک‌های اسنادی با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که نتایج آن در جدول زیر ارائه شده است:
جدول ۳-۱- اعتبار پرسشنامه سبک‌های اسنادی

مؤلفه

تعداد سؤالات

اعتبار

درونی- بیرونی خوشایند
درونی – بیرونی ناخوشایند
ثابت- متغیر خوشایند
ثابت – متغیر ناخوشایند
کلی- خاص خوشایند
کلی- خاص ناخوشایند

۷
۷
۷
۷
۷
۷

۶۸/۰
۶۸/۰
۷۸/۰
۷۷/۰

بر اساس تعریف نرا^[۶۸] بازار های خاکستری که گاهی اوقات به عنوان واردات موازی نامیده می شود متشکل از تجارت علایم تجاری واقعی و یا سایر دارایی های فکری کالاهای ثبت شده است که به دلایلی بدون اجازه مالک علامت تجاری وارد کانال های توزیع غیر مجاز می شوند. علاوه بر این ممکن است به دلیل عدم دسترسی به کانالهای رسمی توزیع محصولات به مشتری نهایی واسطه ها و شبکه های توزیع خاکستری توسط مالک علامت تجاری بوجود آیید.
واسطه های دستیابی به کالاهای خاکستری معمولاً بدون موافقت مالک علامت تجاری اقدام به فروش یا واسطه گری در جهت انتقال کالاها از کانالی مجاز به کانالی دیگر تا رسیدن کالا به دست مشتریان یا حتی فروشندگان مجاز آن کالاها چه به صورت عمده فروش و یا بصورت واسطه می کند.
اما لازم است برای روشن شدن مشکلات موجود در تعریف نرا از واردات موازی به این نکات توجه کنیم. در مواردی در پروسه بازار های خاکستری هیچ مورد غیر قانونی و یا مشکوک در خرید یا کسب کالاهای موازی وجود ندارد اما در حقیقت پس از رسیدن کالا به کشور مقصد اقتصاد و واردات و صادرات این کشور را تحت تأثیر قرار می دهد. (مک گلیوری^[۶۹]، ۱۹۹۹، ص ۱۹-۱۸)

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

با توجه به آنچه که در آغاز این بخش گفته شده است کالا بر حقوق مالکیت فکری یک شخص با یک شرکت در کشور مقصد تأثیر می گذارد. به عبارت دیگر واردات کالاهای اصیل مالکان فکری کالاها را وادار به رقابت می کند در حالیکه بروز واردات موازی باعث اجبار صاحبان مالکیت فکری و فروش محصولات به قیمت پایین تر از ارزش واقعی آنها می کند.
در ادامه با ذکر یک مثال به جزئیات بازار های خاکستری می پردازیم تا درک بهتری از این موضوع بدست آوریم:
اشکال مختلفی که قابل بحث است عبارتند از :

1. 1. زمانی که قیمت ها در کشور مبدأ کمتر از کشور مقصد باشند.

1. 1. زمانی که قیمت ها در کشور مقصد کمتر از کشور مبدأ باشند

1. 1. زمانی که محصول در کشور مقصد در دسترس نیست.

1. 1. زمانی که محصول از یک کشور خارجی به یک کشور خارجی دیگر صادر می شود.

شکل اول زمانی است که صاحب مالکیت فکری فروش محصولات خود را در دو کشور مختلف طراحی می کند در این صورت معامله کالاها با بهره گرفتن از یک توزیع کننده مجاز محصولات در کشورهای مختلف و یا به دست واسطه ها انجام می گیرد. (همان، ۲۹-۲۱)
دلایل مختلفی از جمله شرایط بازار در کشورهای مختلف، مقررات دولتی و هزینه مجوزهای واردات و صادرات می تواند باعث به وجود آمدن بازار موازی و فروش محصولات ارزان در بازار کشورهای متعدد به قیمت بالاتری باشد. در شکل اول به عنوان فرم کلاسیک بازار های خاکستری مطرح می شود که تفاوت در قیمتها این فرصت را بوجود می آورد تا معامله گران موازی با فروش کالاها در کشور مقصد به قیمتی ارزان تر از توزیع کنندگان مجاز سود و مزایای بیشتری بدست آورند.
شکل دوم شبیه به نوع اول است با این تفاوت که قیمت بالا در بازار مبدأ وجود دارد نه در بازار مقصد و تاجر موازی خرید خود را از بازار مقصد انجام می دهد و حتی ممکن است کالاهای صادراتی دوباره به کشور مبدأ صادر شود و با ورود کالا به کشور اصیل خود ایجاد واردات مجدد نماید.
شکل سوم اشاره به موقعیتی دارد که در آن صاحب حق مالکیت فکری در کشور حضور داشته باشد اما محصولات را در آن کشور به فروش نمی رساند، این رویه بین وارد کنندگان موازی در جهت کسب سود بیشتر بسیار رایج است و امکان پذیر نیست مگر اینکه به دلیل عدم وجود رقابت بین صاحبان حقوق مالکیت فکری، فروشنده اصلی در مورد محصول خود باعث ایجاد بازار های خاکستری می شود.
شکل چهارم در نتیجه شرایط خاصی است که توسط توافق نامه های مختلف تحت قوانین تریپس ایجاد می شود. ^[۷۰] به عنوان مثال این شکل از تشکیل واردات موازی در بازار داروهای ژنریک در کشورهای در حال توسعه در موارد زیادی به چشم می خورد. واردات موازی می تواند با توجه شخص متعهد در واردات نیز طبقه بندی شود. در این صورت به عقیده گروهی از حقوقدانان اگر شخص متعهد مورد توجه قرار گیرد، با شرایط مختلف باعث ایجاد بازار های خاکستری فعال و غیر فعال می شود. (کونلی^[۷۱]، ۲۰۰۷، ص ۱۹۱-۱۹۰)
بازار های خاکستری غیر فعال زمانی ایجاد می شود که محصولات وارد شده توسط شخص ثالثی از بازارهای خارجی خریداری شده باشد. در مقابل بازار های خاکستری فعال در صورتی ایجاد می شود که یکی از طرفین، شخص مالک فکری باشد و یا از طرف صاحب مالکیت فکری دارای مجوز خرید و فروش کالای خاص باشد.
همان طور که در این تعاریف مشاهده می شود واردات موازی اشاره به خرید و فروش در شرایط خاص کالاهایی دارد که به صورت واقعی و با مجوز و ثبت نشان تجاری تولید شده اند و به همین دلیل دارای آثار حقوقی هستند. بنابراین واردات موازی در مورد تجارت کالاهای تقلبی امکان پذیر نیست و معمولاً تجارت این کالاها به صورت قانونی است و صاحبان مالکیت فکری نمی توانند از مکانیسم های سنتی مانند شکایت جزایی یا مقررات گمرکی برای جلوگیری از واردات کالاهای موازی استفاده کنند.
با توجه به بحث فوق می توان واردات موازی را به این ترتیب تعریف کرد: واردات موازی دلالت بر واردات غیر قانونی کالاهای اصلی به یک کشور توسط واسطه‌های غیر قانونی دارد.
۳-۲-۱- چگونگی شکل‌گیری واردات موازی
واردات موازی وقتی شکل می‌گیرد که یک شرکت، محصولی را علاوه بر شرکت مادر در چند کشور دیگر نیز تولید کند. در این حالت محصولات تولیدی توسط شعبه‌های فرعی شرکت در خارج از کشور برای فروش در بازارهای خارجی ممکن است توسط توزیع‌کنند‌گان خارجی در واردات موازی فروخته شوند. این توزیع‌کنند‌گان، محصول را به بازار کشور تولیدکننده محصول، عرضه می‌کنند. با اینکه محصولات واردات موازی دارای نشان تجاری مشابه محصولات داخلی همان شرکت هستند، اما اغلب کیفیت اجزای تشکیل دهنده آنها ممکن است متفاوت باشند. (وارن^[۷۲]، ۱۹۹۹) واردات موازی در سطح بین‌المللی زمانی ایجاد می‌شود که تفاوتهای زیادی در قیمتهای رایج محصولی یکسان بین دو بازار وجود داشته باشد. هر چه تفاوتهای قیمتی بیشتر باشد، دلالان واردات موازی انتظار بازده بیشتری خواهند داشت و این امر آنها را بر این می‌دارد که به ناهماهنگی های عرضه و تقاضا بین دو بازار پاسخ دهند. به طور کلی می توان گفت عوامل زیر باعث ایجاد واردات موازی می‌شوند:
۱. اختلافات قیمتی
۲. معروف بودن محصول در چندین بازار
۳. پایین بودن تعرفه ها و هزینه حمل و نقل
۴. شبکه جهانی اینترنت
شبکه جهانی اینترنت به طور فزاینده‌ای باعث ایجاد واردات موازی برای محصولات داخلی و خارجی شده است. افزایش محبوبیت روز افزون وب به عنوان فناوری و یک مکانیزم انتقالی، باعث تسهیل مبادلات واردات موازی شده است. وب به عنوان یک رسانه اطلاعاتی باعث آگاهی بیشتر مشتریان می شود و از این طریق مشتریان از قیمت پایین کالاها باخبر می‌شوند و اقدام به خرید کالاهای موجود در این بازار می‌کنند. شبکه جهانی وب همچنین این توانایی را به بازاریابان خاکستری می‌دهد که فقط بر اساس نام و علامت تجاری محصول تبلیغ کنند و کالا را به فروش برسانند و با توجه به اینکه کالا را به طور مستقیم به مشتری می‌فروشند، از پرداخت مالیات و تعرفه می‌گریزند، قدرت رقابتی قیمت خود را افزایش می دهند و محصول را با قیمت پایین‌تری به فروش می‌رسانند؛
۵. نوسانات نرخ ارز
۶. مناطق آزاد تجاری
تحقیقات نشان داده است که مناطق آزاد تجاری نقش موثری را در شکل‌گیری واردات موازی ایفا کرده‌اند؛
۷. مازاد عرضه
عرضه و تقاضا می‌تواند با شرایط بازار تغییر کند. بنابراین فروشنده یا دلال در یک کشور با داشتن مازاد عرضه پیش‌بینی نشده ممکن است مایل باشد که مازاد عرضه را با حاشیه سود کمتر به فروش برساند و این کار در نهایت باعث پیدایش واردات موازی می‌شود.
به طور کلی می توان گفت: واردات موازی در سطح بین‌المللی زمانی ایجاد می‌شود که ناهماهنگی های عرضه و تقاضا بین دو بازار با عواملی مانند اختلافات قیمت، معـروف بودن محصول در چندین بازار، پاییـن بودن تعرفه ها و هزینه حمل و نقل در بازارهای هدف، استفاده از شبکه جهانی اینترنت (برمن، ۲۰۰۴) به عنوان یک رسانه اطلاعاتی و بدون پرداخت مالیات و تعرفه، نوسانات نرخ ارز، وجود مناطق آزاد تجاری و مازاد عرضه^[۷۳] همراه باشد و این کار در نهایت باعث پیدایش بازار های خاکستری می‌شود.
با این وجود نباید از نظر دور داشت که عملاً تلاش می شود کالا ها از نظر قانونی با بهره مندی از استانداردهای حقوق مالکیت صنعتی توزیع شود و در این راستا کشورها محصولات مد و لوازم آرایشی خود را با علائم تجاری و نام های تجاری ثبت شده به بازار عرضه می کنند، همچنین محصولات دیجیتال، از قبیل موسیقی و نرم افزارهای الکترونیکی، تحت کپی رایت به فروش می رسد و عنوان فیلم ها و پخش برنامه های تلویزیونی دارای مجوز شده است، محصولات دارویی با تکیه بر حق ثبت اختراع و ماشین آلات جدید نیز که مظهر فن آوری نوین هستند به ثبت می رسند، البته گاهی این عامل باعث می شود بسیاری از کالاها برای کسب حمایت حقوق مالکیت صنعتی ترکیب پیچـیده ای از توزیع جهانی را به خود اخـتصاص دهند. (کیت و ماسکوس، ۲۰۱۰، ص ۱۲۴) به این ترتیـب حمایت های حقوقی باعث تشویق مخترعان و ایجاد فن آوری ها و محصولات جدید و انگیزه ای قوی برای فروش و جلب موقعیت های اقتصادی و سرمایه گذاری می شود.
به عنوان جمع بندی می توان گفت: شرکتهای تجاری می توانند با بهره گرفتن از توزیع کنندگان مستقل که دارای قدرت در بازارهای ملی هستند وارد رقابت سالم شده و از توزیع ناکارآمد کالا و بروز بازار های خاکستری جلوگیری کنند.
۳-۳- اصل زوال حقوق مالکیت فکری^[۷۴]
مفهوم زوال یا انتفاع حق مالکیت فکری را می توان به زوال یا انتفاع و یا نقطه پایان حق کنترل و نظارت بر توزیع بعدی کالا در بازار پس از فروش آن تعریف کرد. هدف از اعمال این اصل، این است که به محض این که مالک یا دارنده آن حـق، با فروش یا انتـقال آن محصول در بازار، ثمـن لازم را دریافت کرد، خریدار یا منتقل الیه حق استفاده و یا نقل و انتقال آن کالا و خدمات را بدون هیچ محدودیتی داشته باشد. (عامری، ۱۳۸۶، ص۲۳۲-۱۷۹)
موضوع اصل زوال یا انتفاع بیشتر در تجارت بین المللی کالاهایی که حاوی حق مالکیت فکری هستند اهمیت پیدا می کند. اختلاف در درآمدها یکی از علل اساسی است که موجب می شود تا دارنده حق انحصاری مالکیت فکری یک کالا را در نقاط مختلف به قیمت های متفاوت بفروشد که این خود سبب می شود که اشخاص ثالث کالا را از جائی که ارزان فروخته می شود بخرند و آنرا در کشوری که قیمت آن گرانتر است بفروشند. کشورهای توسعه یافته مخالف بروز این شرایط هستند، زیرا ورود وافر کالاهای ارزان به ضرر صنعت ملی و وضعیت اشتغال آنهاست. این در حالی است که منع بازار های خاکستری برای کشورهای کم توسـعه یافته باعـث می شود که این کشورها نتوانند از مزیت نسبی خود یعنی کار ارزان استفاده لازم را ببرند.
البته، این به معنای نفی اهمیت اقتصادی این اصل برای کشورهای پیشرفته نباید تلقی شود. زیرا، وجود و اجرای این اصل به آنها امکان جلوگیری از سوء استفاده از حق انحصاری مالکیت فکری را بوجود می آورد تا از این راه بتوانند جریان آزاد کالا و سرمایه را تأمین کنند. بدین سبب این کشورها، ضمن قبول اصل مزبور، در اجرای آن، رویه منسجمی را اتخاذ نکرده اند و بسته به این که معامله مزبور توسط شرکت تابع آنها انجام گرفته یا یک شرکت خارجی و مستقل، اصل زوال را در برخی موارد در سطح ملی و در بعضی موارد در سطح بین المللی پذیرفته اند. رویه قضائی ایالات متحده آمریکا بهترین نمونه این رویکرد است. براساس این رویه چنانچه محصول ثبت شده، در خارج از کشور و برای بار اول توسط شرکتی آمریکائی یا یکی از شرکتهای فرعی یا وابسته به آن فروخته شود، حق انحصاری مالک نسبت به مال فروخته شده منتفی می شود و بنابراین، نمی تواند مانع وارادات موازی به کشور محل ثبت یعنی ایالات متحده گردد، برعکس، چنانچه چنین معامله ای توسط شرکتی مستقل و در خارج از کشور صورت گرفته باشد در این صورت مالک محصول ثبت شده می تواند مانع ورود آن محصول شود. رویه مشابه و در عین حال متفاوتی را اتحادیه اروپا اتخاذ کرده است^[۷۵]، بدین ترتیب که چنانچه محصول ثبت شده در بازار یکی از کشورهای عضو اتحادیه معامله شده باشد در این صورت حق مالک نسبت به این محصول منتفی می شود و بنابراین نمی تواند از معاملات بعدی این محصول جلوگیری کند. ولی، اگر این محصول در خارج از اتحادیه خرید و فروش شده باشد در این صورت حق مالک نسبت به محصول منتفی نمی شود و مالک می تواند مانع بازار های خاکستری شود.
اتخاذ سیاست های متفاوت بالا، منعـکس کننده اجرای اصـل زوال در سه سطح متـفاوت ملی، منطـقه ای و بین المللی می باشد. بدین معنا که چنانچه گستره اعتبار یا حاکمیت اصل مزبور تا سطح ملی باشد حق استیفاء از حق مزبور تنها بعد از معامله محصول یا کالای مورد بحث در کشور صادر کننده ورقه اختراع (که محل انجام معامله است) از بین می رود. در سطح منطقه ای، انجام معامله در هر کدام از کشورهای منطقه ای حق مزبور را در تمام کشورهای منطقه از بین می برد و در بعد بین المللی، این حق، در صورت انجام معامله در هرنقطه ای از جهان نسبت به محصول مورد معامله از بین خواهد رفت. (کوریا^[۷۶]، ۲۰۰۰، ص ۸۲-۸۱)
از این نظر بسیاری از کشورهای در حال توسعه اصل زوال بین المللی را اتخاذ کرده اند. هدف از این سیاست جلوگیری از دارنده مالکیت فکری از منع ورود کالاها به بازار ملی به منظور ایجاد انحصار و بالا بردن قیمت کالاهاست.
سیاست های متفاوت اقتصادی کشورها موجب شد که ماده ۶ موافقت نامه تریپس سیاست واحدی را در خصوص اصل زوال بر کشورهای عضو تحمیل نکند و آنها را در انتخاب اصلی که آن را مناسب مصالح ملی خود بدانند، آزاد بگذارد، مشروط بر این که بین اتباع کشورهای عضو تبعیض قائل نشوند و دو اصل رفتار ملی و شرط دولت کامله الوداد رعایت شود.
با عنایت به موارد فوق الذکر و در نظر گرفتن این واقعیت که اتخاذ و اجرای اصل زوال بین المللی می تواند مانع انحصار، موجب تشویق و افزایش بازار های خاکستری و در نتیجه ارزان شدن محصول در بازار داخلی شود اصل مزبور را قانون ایران پیش بینی کرده است، که در قسمت بعد بحث می شود.
در جهت حمایت از حقوق مالکیت و حق تکثیر یا اختراع و ادامه حیات علایم تجاری و به منظور جلوگیری از بازار های خاکستری با وجود موانع و مشکلاتی که این منبع برای دارندگان حق تکثیر دارد، قبول اصل زوال حقوق مالکیت فکری یک گام منطقی به نظر می رسد.
بروز واردات موازی در مورد کالاهایی است که علایم تجاری یا اختراع آنها ثبت شده است یا شامل حقوق تکثیر ( کپی رایت) می شوند. بنابراین کالاهای واردات موازی غیر مجاز و یا قاچاق نیستند، حال مسأله اصلی این است که آیا مالک حق فکری می تواند پس از یک بار فروش کالا، دوباره اعمال حق کند؟
این حقوق در حیطه بحث اصل زوال مالکیت فکری قرار می گیرد. اگر بپذیریم مالک حق پس از اولین فروش دیگر نتواند اعمال حق کند و تمام حقوقش ساقط شود ممکن است به دلیل سوء استفاده های اقتصادی متضرر گردد (هیس^[۷۷]، ۲۰۰۴، ص۱۳). در مقابل این نظریه حقوقدانان آلمانی بر اساس قانون مدنی آلمان در دو حوزه به بحث می پردازند (همان، ص ۱۵-۱۴)، بر اساس این نظریه ها، حق مالکیت فکری و عدم زوال آن یک روش پاداش به مخترع است که او همیشه حق انحصاری تجارت اختراع خود اعم از تولید، تبلیغ، فروش، اجاره، وام، صادرات و واردات را در اختیار داشته باشد و هریک از این موارد را به عنوان حالتی تغییر یافته از همان حق اولیه می پذیرند.
طبق این نظریه ها، هیث معتقد است، عدم تجارت یک محصول یا اختراع زمانی می تواند به عنوان پاداش یک مخترع یا مالک علایم تجاری مطرح شود که تجارت آن محصول در داخل مرزهای یک کشور باشد و نظریه های کوهلر در طیف ملی قابل پذیرش است. (همان، ۱۶-۱۳)
مکزیک و کانادا جزء کشورهایی هستند که تئوری فوق را توسعه داده و وارد قوانین ملی خود کرده اند به این ترتیب محصولی را که تحت حق تکثیر (کپی رایت) باشد خریدار نمی تواند آن را تکثیر نماید و خود مالک می تواند یک کپی از محصول را در اختیار خریداران قرار دهد.
حال این مسأله مطرح می شود که اگر تولیدات اولیه مالک در دسترس نبود آیا حق تکثیر این اجازه را می دهد که خریداران اولیه اقدام به تکثیر محصول نمایند؟ این موضوع طبق قوانین کانادا^[۷۸] در صورتی غیرقانونی است که حق مالکیت فکری ثبت شده مربوط به محصولات داخلی کانادا باشد اما در صورتی که محصولات وارداتی باشند خریداران داخلی می توانند آن را تکثیر نمایند و باید اذعان کرد عدم رعایت قوانین مربوط به حفظ حقوق مالکیت فکری در مرحله توزیع محصولات وارداتی طبق قانون کانادا غیر قانونی است(مک گلیوری، ص ۱۵۴).
پس حیطه مقررات فوق تنها در حوزه قوانین ملی است. به عبارت دیگر زوال حق مربوط به مواردی است که توزیع نسخه اولیه آنها به صورت مجاز صورت گرفته باشد و تمامی محصول به فروش رسیده باشد حال این سوال پیش می آید که اگر فروش این محصولات در خارج از کشور صورت بگیرد، قوانین کانادا به چه میزانی می تواند از محصولات خود حمایت کند.
در ادامه به بررسی نحوه برخورد حوزه های قضایی مختلف با موضوع زوال بین المللی می پردازیم.
۳-۳-۱- ایالات متحده آمریکا
در ایالات متحده دکترین زوال مالکیت فکری به عنوان دکترین اولین فروش شناخته می شود. اولین مورد دکترین فوق نیز در موضوع کپی رایت اتفاق افتاده است. (کلاس^[۷۹]، ۱۹۹۹، ص۴۱۶-۴۱۱) به عنوان مثال شرکت باب – مریل اقدام به فروش کتابها زیر قیمت تعیین شده روی جلد پرداخته بود. (مریل^[۸۰]، ۱۹۰۸) با توجه به اینکه چنین کاری ممنوع است دیوان عالی ایالات متحده به این نتیجه رسید که قوانین موجود جهت جلوگیری از فروش آینده محصولات کافی نیست و به نظر دادگاه نیاز به حقوق حمایتی از قوانین کپی رایت وجود دارد. (همان) اما میان دکترین فوق و آنچه که در کانادا رعایت می شود تفاوت هایی دیده می شود. طبق قانون آمریکا، کسی که مالک حق قانونی تکثیر باشد می تواند قانوناً آن را یکی کند و یا تغییراتی در آن ایجاد نماید. این موارد تنها شامل اموری است که تولید و اولین فروش آنها در داخل خاک ایالات متحده بوده و شامل تجارت کالاهای خارجی نمی شود. بخش دیگر قوانین مربوطه به کپی رایت آمریکا مربوط به حقوق مالک حق تکثیر می شود که شبیه به قوانین کانادا است^[۸۱].
قوانین ایالات متحده آمریکا به روشنی مشخص می کند که تجارت کالاهایی که در خارج از ایالات متحده تولید و خریداری شده اند پس از فروش اولیه بلا مانع خواهد بود و حق انحصاری مالک آن نقض خواهد شد^[۸۲].
به نظر می رسد این بخش به خودی خود باعث جلوگیری از بازار های خاکستری می شود، اما قسمت اولیه ماده ۱۰۶ که مربوط به حقوق دارنده حق انحصاری تکثیر می شود دادگاه را موظف می کند تا در هر دو بخش زوال حق مالکیت فکری را بپذیرد و اعمال نماید.
قبول این وضعیت و تفسیر فوق باعث ایجاد تناقضاتی در حوزه های مختلف تجاری ایالات متحده شده است. حوزه هایی همچون بخش های ارز و الکترونیک با بخش های های آموزشی و تفریحی درگیری هایی پیدا کرده اند.
به عنوان مثال دعوایی در دادگاه عالی ایالات متحده مطرح بود که در زمینه ی فروش محصولات الکترونیکی سباستین^[۸۳] در آفریقای جنوبی و بازگشت فروش آنها در خاک ایالات متحده از دو جنبه ی فروش اولیه و واردات دوباره بحث و رسیدگی شد. (سباستین، ۱۹۸۸)

افسردگی یکی از شایع‌ترین مشکلات حیطه سلامت روان در جهان و علائم افسرده ساز رایج‌ترین شکایات کودکان و نوجوانان است. میزان شیوع افسردگی در طی عمر برای نوجوانان در سراسر دنیا ۱۴ درصد تخمین زده شده است، اما میزان شیوع افسردگی کودکی و نوجوانی در ایران به‌طور دقیق مشخص نیست و علت آن عدم انجام یک تحقیق کامل و مبتنی بر نمونه‌گیری صحیح در کل کشور است. این میزان در تحقیقات مختلف و بر مبنای پرسشنامه‌های مختلف محقق ساخته، پرسشنامه افسردگی بک و پرسشنامه افسردگی کودکان کواکس (CDI) بین ۱۰ تا ۳۰ درصد برآورد شده است (بانکی، امیری و اسعدی،۱۳۸۸). با توجه به شیوع گسترده افسردگی در کودکان و نوجوانان، گاهی اوقات از آن به‌عنوان بیماری سرماخوردگی در میان اختلالات روان‌پزشکی کودکان یاد می‌شود (استافر،۲۰۰۰). به دلیل اینکه تقریباً دوسوم کودکان افسرده به بزرگ‌سالان مبتلا به افسردگی اساسی تبدیل می‌شوند و ۱۰ تا ۱۵ درصد آن‌ها از این طریق به زندگی خود خاتمه می‌دهند، پرداختن به اختلال افسردگی در کودکان و شناسایی روش‌های درمانی اثربخش بر کاهش آن از اهمیت بسزایی برخوردار است (سگال، ویلیامز و تیزدل، ۲۰۰۲).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

از دیگر عواملی که تأثیر قابل‌ملاحظه‌ای بر شکل‌گیری اختلالات اضطرابی در کودکان دارد، ویژگی‌های روان‌شناختی والدین آن‌ها علی‌الخصوص خودکارآمدی است. بسیاری از رفتارهای انسان با سازوکارهای نفوذ بر خود، برانگیخته و کنترل می‌شوند. در میان مکانیسم‌های نفوذ برخود، هیچ‌کدام مهم‌تر و فراگیرتر از باور به خود کارآمدی شخصی نیست. اگر فردی باور داشته باشد که نمی‌تواند نتایج مورد انتظار را به‌ دست آورد و یا به این باور برسد که نمی‌تواند مانع رفتارهای غیرقابل‌قبول شود، انگیزه او برای انجام کار کم خواهد شد. اگرچه عوامل دیگری وجود دارند که به‌عنوان برانگیزنده‌های رفتار انسان عمل می‌کنند، اما همه آن‌ها تابع باور فرد هستند. خودکارآمدی، توان سازنده‌ای است که بدان وسیله، مهارت‌های شناختی، اجتماعی، عاطفی و رفتاری انسان برای تحقق اهداف مختلف، به‌گونه‌ای اثربخش ساماندهی می‌شود (بندورا،۲۰۰۶). خودکارآمدی به داشتن مهارت یا مهارت‌ها مربوط نمی‌شود، بلکه به داشتن باور به توانایی انجام کار در موقعیت‌های مختلف، اشاره دارد. خودکارآمدی عبارت است از باور فرد، در این خصوص که توانایی انجام تکالیف را دارد یا خیر. خودکارآمدی بر روشن شدن لیاقت و قابلیت فرد، برای کنار آمدن مؤثر با بسیاری از موقعیت‌های تنش‌زا مبتنی است (شوارزر و لوزیسیزک، ۲۰۰۵) و دربرگیرنده احساس خوشایند فرد در انجام تکالیف است که به‌طور فراگیری با انگیزش و انجام موفقیت‌آمیز تکالیف در تمامی انسان‌ها مرتبط است (سالیوان و مالیک،۲۰۰۰).
به‌طور خاص خودکارآمدی والدین تأثیر گسترده‌ای بر کیفیت ارتباط والد با فرزندش دارد (کلارک،۲۰۰۷). خودکارآمدی والدینی به میزان صلاحیت و شایستگی‌ای گفته می‌شود که والدین در مدیریت مشکلات فرزندشان احساس می‌کنند (ماش^[۱۵] و جانستون^[۱۶]،۲۰۰۵). والدین به‌منظور احساس خودکارآمدی نیازمند دانش و اطلاعات در زمینه تکنیک‌های مؤثر مراقبت از کودک هستند. آن‌ها بایستی به توانایی‌های خود اعتماد کرده و مطمئن باشند که عملکردشان تأثیر مثبتی بر رفتارهای کودک می‌گذارد (کولمن^[۱۷] و کاراکر^[۱۸]،۲۰۰۳؛ تتی^[۱۹] و گلفند^[۲۰]،۲۰۰۷). خودکارآمدی والدینی یک ساختار شناختی مهم در ارتباط با عملکرد والدین است. خودکارآمدی والدینی به ارزیابی والدین نسبت به توانایی خود در ایفای موفقیت‌آمیز نقش والدگری اطلاق می‌شود؛ بنابراین افرادی که به توانایی‌ها و مهارت‌های خود در نقش والدگری اعتماد داشته باشند، خودکارآمدی بالاتری را احساس می‌کنند (جونز^[۲۱] و پرینز^[۲۲]،۲۰۰۵).
خودکارآمدی والدینی تأثیر به سزایی بر نحوه تعاملات والد- کودک و کیفیت والدگری دارد. بر این اساس والدینی که خودکارآمدی بالاتری دارند، گرایش بیش‌تری به استفاده از روش‌های مثبت والدگری مثل پاسخ‌گو بودن، حساس بودن، گرمی، تحریک‌کنندگی، استفاده از سبک‌های کارآمد سازگاری و مراقبت بدون تنبیه دارند. برعکس والدینی که خودکارآمدی پایین‌تری دارند، گرایش به استفاده از شیوه‌های خشن، تهدیدآمیز، پرخاشگرانه و استفاده از سبک‌های ناکارآمد سازگاری دارند (سندرس^[۲۳] و وولی^[۲۴]،۲۰۰۵؛ کولمن و کاراکر،۲۰۰۳).
در زمینه‌ مداخلات درمانی به‌منظور بهبود وضعیت روان‌شناختی کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی مداخلات متنوعی صورت گرفته است. درمان‌های رایج اضطراب کودکان به‌طور عمده بر شیوه‌های شناختی- رفتاری تمرکز داشته‌اند. این درمان‌ها در کاهش اضطراب کودکان مؤثر بوده است و تغییرات حاکی از آن، در دوره‌های پیگیری بالای دو سال نیز حفظ شده است (میچایلیزن و کندال^[۲۵]،۲۰۱۲). با این وجود درمان‌های شناختی- رفتاری که فقط بر روی کودک متمرکز بوده‌اند، در بعضی اختلالات کودکان که در رابطه با تعاملات اجتماعی کودک شکل می‌گیرد، مانند اختلالات اضطرابی، اثربخشی باکفایتی ندارند. ازآنجایی‌که تحقیقات نشان داده است که بهبود عملکرد اعضای خانواده و افزایش تعاملات مثبت والد-کودک می‌تواند در پیشگیری یا رشد اختلالات اضطرابی در کودکان مفید باشد، درمان‌های شناختی- رفتاری به سمتی پیش‌ رفته‌اند که والدین را در فرایند درمان درگیر سازند (مک کناچی و همکاران، ۲۰۰۷؛ نقل از کندال،۲۰۱۳).
در حیطه روان‌درمانی کودکان تلاش‌های گسترده‌ای به‌منظور درگیر ساختن والدین در فرایند درمان کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی انجام شده و به ثبت رسیده است. یکی از این مداخلات که از پیشینه نظری و پژوهشی گسترده‌ای برخوردار است ‌درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک^[۲۶] است. ‌درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک، روشی است که به یاری والدین می‌پردازد تا رابطه‌شان را با کودکان مشکل‌دار بهبود بخشند تا بتوانند مسائلشان را حل کنند (کندی^[۲۷] و همکاران،۲۰۱۴). درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک، یک رویکرد درمانی است که تکنیک‌های رفتاری و سنتی را در درمان مشکلات رفتاری کودکان، یکپارچه می‌کند. درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک، درمانی است که از لحاظ تجربی مورد حمایت بوده و برای درمان اختلالات رفتاری در کودکان و خانواده‌هایشان طراحی شده است. هدف از ایجاد درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک این بود که از سوء رفتاری که والدین با فرزندانشان دارند، جلوگیری به عمل آید (کندی و همکاران،۲۰۱۴).
درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک به والدین کمک می‌کند تا با کودکانشان روابطی گرم و پاسخگرانه برقرار سازند و رفتارهای کودک را به‌طور مؤثرتری مدیریت نمایند. درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک بر این فرض استوار است که بهبود تعامل والد- کودک منجر به بهبود عملکرد خانواده و کودک خواهد شد (انتن و گولان،۲۰۰۹). تحقیقات نشان داده مادرانی که سطوح بالایی از اضطراب دارند گرایش دارند که از کودکانشان بیش‌ازاندازه حمایت کنند، گرمی کمتری به کودک ابراز می‌کنند و به وی خودمختاری و استقلال کمتری دهند (بایر، سانسون و همفیل^[۲۸]، ۲۰۰۶؛ نقل از کندی،۲۰۱۴). با توجه به اینکه عواملی از قبیل حمایت بیش‌ازحد والدین باعث می‌شود ترس حضور در موقعیت‌های جدید در دل فرزندان به وجود آید، کودکان چنین والدینی فاقد تعاملات اجتماعی می‌شوند؛ چون نمی‌دانند در جمع چه باید بکنند، لذا ترجیح می‌دهند در گوشه‌ای تنها و ساکت بنشینند. همچنین والدینی که مرتب درباره‌ی نظرات دیگران راجع به کودک خود صحبت می‌کنند، ترس از ابراز وجود را در دل فرزندانشان به وجود می‌آورند. بنابراین بازسازی و بهبود این‌گونه رفتارهای والدین در تعامل صحیح والد- کودک می‌تواند نقش مهمی در کاهش اضطراب کودک داشته باشد.
از مداخلات دیگری که اثربخشی آن در زمینه اختلالات اضطرابی کودکان از حمایت نظری و پژوهشی گسترده‌ای برخوردار است، بازی‌درمانی است. بازی‌درمانی، روشی است که به یاری کودکان مبتلا به اختلالات روانی می‌پردازد تا بتوانند مسائلشان را حل کنند و درعین‌حال نشان‌دهنده این واقعیت است که بازی برای کودک همانند یک وسیله طبیعی است، با این هدف که او بتواند ویژگی‌های درون خود را از طریق بازی بروز دهد و آن‌ها را به نمایش بگذارد، همانند آن‌گونه از درمان‌هایی که بزرگ‌سالان از طریق آن با سخن گفتن مشکلات روانی خود را بیان می‌کنند (ری،۲۰۰۸). بازی‌درمانی روشی درمانی است که از رابطه متقابل و سالم بین والدین و فرزند الگوبرداری شده است. لون فلد (۲۰۰۳) معتقد است نقش اساسی بازی آن است که کودک را از مرحله عدم بلوغ هیجانی به بلوغ هیجانی رهنمون می‌سازد. هدف متخصصینی که با کودکان کار می‌کنند، این است که رشد کودک را سرعت بخشند و بازی‌درمانی یکی از راه‌های مؤثر برای بهبود رشد کودک است (نقل از براتون و همکاران،۲۰۰۵).
بازی مهم‌ترین شکل فعالیت در سنین کودکی است که می‌تواند بر کل شخصیت کودک و رشد و شکوفایی او در تمام زمینه‌های آن اعم از اجتماعی، عقلانی، اخلاقی و … مؤثر باشد (لندرث،۲۰۰۲). کودکانی که در بازی پرورش کافی یافته باشند، قطعاً بیشتر قادر خواهند بود که در جهان پرهیاهوی امروز از نیروی تفکر بهتری برخوردار شوند (باگرلی و جن‌کینس،۲۰۰۹). پژوهش‌ها نشان داده‌اند که درمان غیر دارویی اختلالات اضطرابی همچون روان‌درمانی با بهره گرفتن از شیوه‌های بازی‌درمانی برای درصد قابل‌ملاحظه‌ای از کودکان، نتیجه‌بخش بوده است. هرگاه زبان کلامی برای ابراز افکار و احساسات کودکان کفایت نکند، درمانگران از بازی‌درمانی برای کمک به کودکان برای ابراز آنچه آن‌ها را مضطرب کرده است، استفاده می‌کنند (پاون و همکاران،۲۰۰۸). رابطه حسنه‌ای که بین درمانگر و کودک در طول جلسه‌های بازی‌درمانی شکل می‌گیرد، تجربه مهمی را که برای درمان لازم است فراهم می‌آورد. در بازی‌درمانی اسباب‌بازی‌ها مثل کلمات کودک و بازی، زبان کودک است (لندرث،۲۰۰۲).
آمستر (۲۰۰۷؛ به نقل از باگرلی و جن‌کینس،۲۰۰۹) بیان می‌کند که بازی کودک که وسیله طبیعی او برای بیان خود است، موجب برانگیخته شدن افکار، تجربیات و نتایج زیادی می‌گردد و ازاین‌جهت بازی می‌تواند در درمان کودکان به کار رود. همچنان‌ که دیگران کشف کرده‌اند، او نیز دریافته است که بازی معانی و ارزش‌های زیادی برای کودک دارد؛ از جمله اینکه اساس بازی فعالیتی است که کودک در طی آن درک می‌کند، درمی‌یابد و در آن احساس راحتی می‌کند و از این طریق از تعارض‌های درون روانی‌اش که زمینه‌ساز بروز اضطراب و افسردگی است، رهایی می‌یابد.
با توجه به تأثیرات اضطراب، افسردگی و خودکارآمدی والدینی بر رشد روانی- اجتماعی و جنبه‌های مختلف زندگی روان‌شناختی کودکان، بررسی مداخلات تأثیرگذار بر پیشگیری و کاهش اضطراب و افسردگی و بهبود خودکارآمدی والدینی از اهمیت بسزایی برخوردار است. همان‌طور که اشاره شد درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک از جمله درمان‌های نوظهوری است که بر مشارکت والدین و کودکان در فرایند درمان تأکید می‌کند. شواهد اولیه حاکی از اثربخشی خوب این شیوه درمانی در کاهش مشکلات درون‌ریز و برون‌ریز کودکان است. از طرف دیگر بازی‌درمانی به‌عنوان یک شیوه درمانی مناسب در سال‌های اخیر در مورد طیف وسیعی از مشکلات رفتاری و هیجانی به کار برده شده است. با توجه به این بازی‌درمانی بیشتر بر خود کودکان مشکل دارد تمرکز دارد. با توجه به این‌که مطالعات گسترده‌ای در خصوص اثربخشی مقایسه‌ای این دو شیوه درمانی انجام‌نشده است پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک و بازی‌درمانی کودک محور در علائم اختلالات اضطرابی و افسردگی کودکان ‌دبستانی و خودکارآمدی والدین آنها انجام شده است.
۱-۳. اهمیت و ضرورت پژوهش
پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند که کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی ممکن است تشخیص‌های روان‌پزشکی دیگری را نیز همچون اختلال آسیمگی و افسردگی بگیرند. کاپلان و همکاران (۲۰۰۹) در پژوهشی نشان دادند که کودکان دارای اختلالات اضطرابی احتمالاً ۸ سال پس از شروع اختلال ملاک تشخیصی را دریافت می‌کنند. بنابراین عدم درمان اختلال اضطرابی دوران کودکی ممکن است باعث مزمن شدن و ماندگاری اختلال شود. ازاین‌رو، چون اختلالات اضطرابی ریشه اختلالات دیگری در بزرگ‌سالی می‌شود، ضروری می کند پژوهش‌هایی برای بررسی اثربخشی مداخلات مؤثر بر این اختلالات انجام گیرد.
اختلالات اضطرابی می‌تواند کودک را از شرکت در بسیاری از تجربه‌های آموزنده و همچنین از ارتباط با افراد متفاوت بازدارد و این خود زمینه‌ای می‌شود برای تعاملات اجتماعی ضعیف و به‌تدریج انزوا و گوشه‌نشینی که این مسئله اگر درمان نشود هم برای کودک و هم برای والدین او مشکلات متعددی را چه در حال و چه در آینده به وجود می‌آورد (گرینسپن،۲۰۰۶).
پیشینه پژوهشی در داخل کشور نشان می‌دهد که تاکنون به بررسی دقیق مداخلات اثربخش بر اختلالات اضطرابی کودکان اهمیت مناسب داده نشده ‌است و عوامل مؤثر بر این مشکلات شایع کمتر موردتوجه قرار گرفته است. از سوی دیگر نحوه کاهش ‏اختلالات اضطرابی کودکان و عواقب مخرب آن‌ها از اولویت‏های‏ پژوهشی بسیاری از مراکز تحقیقاتی به شمار می‏آید. بیشترین تمرکز پژوهشگران این مراکز معطوف به طراحی و تکمیل روش‏ها و رویکردهایی است که امکان بررسی دقیق‏ و قابل‌اطمینان عوامل مؤثر بر این اختلالات را فراهم‏ می‏سازد. بر اساس مقالات مطرح‌شده و شماری از تحقیقات، در ایران با آسیب‌های عمده و در حال گسترشی در حوزه اضطراب کودکان روبه‌رو هستیم (مصطفوی و همکاران،۱۳۹۱).
اختلال‌های اضطرابی و افسردگی کودکان مشکلات فردی و اجتماعی فراوانی را به وجود می‌آورند. کودکان مبتلا به این اختلال‌ها، خانواده، آموزشگاه و اجتماع را با مسائل و دشواری‌های گوناگونی مواجه می‌کنند. اختلالات اضطرابی و افسردگی، کودکان را در برابر آشفتگی‌های روانی- اجتماعی دوران نوجوانی و حتی بزرگ‌سالی آسیب‌پذیر می‌سازند. همچنین مطالعاتی نشان می‌دهد که انواع اختلالات اضطرابی و اختلال افسردگی در میان کودکان جامعه ایرانی روبه افزایش است(عباسی و همکاران،۱۳۸۹). لذا تحقیق و بررسی در مورد مداخلات مؤثر بر اختلالات اضطرابی و افسردگی کودکان از اهمیت بسزایی برخوردار است. لذا پژوهشگر در تحقیق حاضر بر آن شد تا تأثیر درمان تعامل والد- کودک و بازی‌درمانی کودک محور را بر کاهش علائم اختلالات اضطرابی و افسردگی کودکان دبستانی و خودکارآمدی والدین آن‌ها مورد مطالعه قرار دهد.
۱-۴. اهداف پژوهش
مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک و بازی‌درمانی کودک محور در کاهش علائم اختلالات اضطرابی کودکان دبستانی
مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک و بازی‌درمانی کودک محور در کاهش افسردگی کودکان دبستانی
مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک و بازی‌درمانی کودک محور در بهبود خودکارآمدی والدین کودکان دبستانی
۱-۵. پرسش‌های پژوهش
اثربخشی درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک و بازی‌درمانی کودک محور در علائم اختلالات اضطرابی کودکان دبستانی چگونه است؟
اثربخشی درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک و بازی‌درمانی کودک محور در افسردگی کودکان دبستانی چگونه است؟
اثربخشی درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک و بازی‌درمانی کودک محور در خودکارآمدی والدین کودکان دبستانی چگونه است؟
۱-۶. فرضیه‌‌های پژوهش
اثربخشی درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک و بازی‌درمانی کودک محور در کاهش علائم اختلالات اضطرابی کودکان متفاوت است.
اثربخشی درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک و بازی‌درمانی کودک محور در کاهش افسردگی کودکان متفاوت است.
اثربخشی درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک و بازی‌درمانی کودک محور در بهبود خودکارآمدی والدین کودکان مشکل دار متفاوت است.
۱-۷. تعاریف عملیاتی متغیرها
علائم اختلالات اضطرابی: در تحقیق حاضر منظور از علائم اختلالات اضطرابی نمره‌ای است که آزمودنی در آزمون غربالگری اختلالات هیجانی مرتبط با اضطراب دوره کودکی (بریمایر و همکاران،۱۹۹۹) به دست می‌آورد.
افسردگی: در تحقیق حاضر منظور از علائم افسردگی نمره‌ای است که آزمودنی در مقیاس افسردگی کودکان (کواکس،۱۹۸۱) به دست می‌آورد.
خودکارآمدی والدینی: در تحقیق حاضر منظور از خودکارآمدی والدینی نمره‌ای است که آزمودنی در مقیاس خودکارآمدی والدینی (جانستون و ماش،۱۹۸۹) به دست می‌آورد.
بازی‌درمانی کودک‌محور: در تحقیق حاضر منظور از بازی‌درمانی کودک‌محور، درمان مبتنی بر فعالیت‌های بازی‌محور کودک است که شامل جلسات بازی‌درمانی تعاملی بین مربی/درمانگر و کودک است. هدف تغییر فرایندهای رشدی شامل تمرکز، توجه و جذب و علاقه‌مند شدن، ارتباط هدفمند با دیگران با بهره گرفتن از ژست‌ها (اشارات بدنی)، سمبل‌ها و ایده‌ها برای شکل دادن به حسی از خود به‌عنوان فردی هدفمند و تعاملی است. در این پژوهش برای بازی‌درمانی ۸ جلسه ۴۵ دقیقه‌ای در نظر گرفته‌شده است.
۲-۱. موضع‌گیری‌های نظری پیرامون اضطراب کودکان
فصل دوم
ادبیات و پیشینه تحقیق
اصطلاح اضطراب نحستین بار در قرن هجدهم توسط پزشک اسکاتلندی، ویلیام کولن بکار برده شده بود و یک اختلال عصب شناختی را که به انواع متعددی از اختلال های رفتاری منجر می شد، مشخص می‌کرد (ساراسون،۱۳۹۰). در خلال قرن نوزدهم کسانی را که به رغم سلامت ظاهری جسمانی، دارای رفتارهای انعطاف ناپذیر و خود تخریب‌گر بودند، با عنوان “روان آزرده” متمایز می کردند و اینگونه تصور می شد که این اشخاص از اختلال ناشناخته ای رنج می بردند (هلر،۱۳۸۹).
سپس در جریان سال های پایانی قرن نوزدهم و آغاز قرن بیستم، دیدگاه مبتنی بر پدیدآیی زیست شناختی روان آزردگی، جای خود را به دیدگاه فرویدی مبتنی بر پدیدآیی روانشناختی داد. فروید اصطلاح روان‌آزردگی را به معنای دیگری به کار برد و بر این نکته تاکید کرد که این اختلال از علل جسمانی ناشی نمی‌شود، بلکه ریشه در اضطراب دارد (اگل،۲۰۰۹).
در دهه‌ های اخیر نظریه‌پردازان مختلف و بخصوص نظریه پردازان رفتاری نگر، به مخالفت با این دیدگاه پرداخته‌اند. انتقاد اصلی آن‌ها متوجه این نکته است که روان آزردگی به گستره ای وسیع‌تر از آنچه در وضع کنونی، تحت عنوان اختلال های اضطرابی مشخص می شود، پوشش می‌دهد و بنابراین اضطراب را نمی‌توان در قلمرو آنچه تحت عنوان روان آزردگی مشخص می‌شود، محدود کرد (سادوک و سادوک،۱۳۹۱).
۲-۱-۱. ماهیت و تعریف اضطراب
اضطراب شامل احساس عدم اطمینان، درماندگى و برانگیختگى فیزیولوژیکى است. به‌طور کلى اضطراب یک احساس منتشر، بسیار ناخوشایند و اغلب مبهم دلواپسى است که با یک یا چند حس جسمى مانند احساس خالى شدن سر دل، تنگى قفسه سینه، طپش قلب، تعریق، سردرد و غیره همراه است. اضطراب‌ عبارت‌ است‌ از یک‌ احساس‌ ناراحت‌کننده‌ و مبهم‌ ترس، وحشت‌، یا خطر با منشاء‌ ناشناخته‌ که‌ بر فرد مستولی‌ می‌گردد. برای‌ بعضی‌ از افراد این‌ حالت‌ ممکن‌ است‌ ناگهانی‌ روی‌ دهد و بر طرف‌ شود، اما برای‌ بعضی‌ دیگر این‌ حالت‌ به‌ صورت‌ مزمن‌ در می‌آید. بر اساس نظریه تحلیل روانی مهمترین عاملی که علت تمام بیماریهای روانی محسوب می شود، اضطراب است (سادوک و سادوک،۱۳۹۱).
اضطراب، نوعی احساس تعمیم یافته بسیار ناخوشایند و اغلب مبهم است که با یک یا چند احساس جسمی مانند تپش قلب، تعریق، سردرد، بیقراری، تکرر ادرار و … همراه می‌باشد. اضطراب یک علامت هشدار دهنده است، خبر از خطری قریب‌الوقوع می‌دهد و شخص را برای مقابله با تهدید آماده می‌سازد (دابکین و ژاو^[۲۹]، ۲۰۱۱).
احساس ترس و اضطراب تا حد زیادی شبیه یکدیگرند. می‌توان بین آن‌ها براساس زمانی که پدیدار می‌شوند تمایز قایل شد. ترس در موقعیت‌های محدود، نظیر سوار بر قایق بودن، در میان گردباد بودن، روی می‌دهد. هرکسی می‌تواند با دور شدن از موقعیت، از ترس اجتناب ورزد. اضطراب حالت پایداری است که فرد به آسانی نمی‌تواند از آن اجتناب کند. برای مثال، فردی ممکن است اضطراب درباره‌ی آینده یا اضطراب در مورد واکنش متقابل با دیگر افراد و یا «اضطراب شناور» داشته باشد که با هیچ محرک مشخصی در ارتباط نباشد (کالات^[۳۰]، ۱۳۸۹).
ترس در خدمت کارکرد مفیدی است و ما را از خطر دور می کند. اضطراب خفیف ممکن است هشیاری و توجه انسان را افزایش دهد. اما فراتر از آن حد معین، نه فقط مفید نیست، بلکه در فعالیت طبیعی نیز اختلال ایجاد می‌کند.
بی‌شک یافتن تعریفی جامع و مانع برای اضطراب بسیار دشوار است. در واقع، مشکل اساسی توافق بر سر تعریف است که در رشته‌های مختلف به دشواری صورت می‌گیرد (کنگ^[۳۱] و همکاران،۲۰۱۱).
پاره ای از مولفان اضطراب را مانند هوش، سازه ای استنباطی می‌دانند که بر اساس گزارش‌های فاعلی، رفتار‌های اجتنابی و علائم فیزیولوژیکی سنجیده می‌شود، در حالی‌که هنوز درباره شیوه‌های سنجش نشانه های اضطرابی و چگونگی بروز آن ها در افراد متفاوت اتفاق نظر وجود دارد (ریچ^[۳۲] و هافمن^[۳۳]، ۲۰۰۴).
در چهارچوب رفتاری نگری تجربی، اضطراب به منزله یک کشاننده ثانوی است که پاسخی اجتنابی را در بر می گیرد. مثلا واکنش گریز در حضور یک محرک غیر شرطی محرز، اضطراب قلمداد می‌شود و دفع ادرار و یا حمله به دستگاه های آزمایش و جز آن در شمار آن ها قرار می‌گیرند (کیم^[۳۴] و همکاران،۲۰۱۰) .
اضطراب به منزله حالت هیجانی توام با هشیاری مستقیم نسبت به بی معنایی یا نقص و نابسامانی جهانی است که در آن زندگی می‌کنیم. نگرانی پیشاپیش نسبت به خطرها یا بدبختی‌های آینده، توام با احساس بی لذتی یا نشانه‌های بدنی تنش. منبع خطر پیش بینی شده می تواند درونی یا بیرونی باشد (انجمن روانپزشکی آمریکا، ۲۰۱۳).
۲-۱-۲. اختلالات اضطرابی در کودکان
اضطراب در کودکان مانند اختلال هراس در بزرگسالان، معمولا با علائم جسمی و حملات وحشت‌زدگی آغازمی‌گردد که متعاقبا پاسخ دلبستگی کودک را برمی‌انگیزد و منجر به رفتارهای اجتنابی می‌گردد. برای مثال در کودکانی که سطح اضطراب بالایی را تجربه می کنند، بسیار شایع است که ترجیح می‌دهند به جای رفتن به مدرسه در منزل بمانند؛ معمولا به این دلیل که در محیط مدرسه وحشت‌زدگی را تجربه می‌کنند (ذولفقاری و همکاران،۱۳۸۷).
کودکی که دچار اضطراب است، هیچ‌گونه تمایلی به جدایی از محیط خانواده و والدین ندارد و با احساسی از ترس غیرمعمول، از هر موقعیتی که ممکن است باعث دور شدن و جدایی او از والدینش شود، اجتناب می‌ورزد (بیدل^[۳۵]، ترنر^[۳۶]، یانگ^[۳۷]، آمرمن^[۳۸]، سالی و کراسبی، ۲۰۰۷). این کودکان از رفتن به مکان‌هایی که مستلزم حضور مستقلانه است، مانند مدرسه، کلاس ورزش و بازی با همسلان در محیط خارج از خانواده احساس خجالت و عصبانیت می‌کنند. نگران این هستند که مبادا والدینشان را از دست بدهند و داثما از اینکه والدینشان آن‌ها را تنها بگذارند و به بیماری مبتلا شوند، مضطرب می‌شوند (ایزن و همکاران،۲۰۰۷).
اختلالات اضطرابی جزو اختلالات روان پزشکی رایج در دوران کودکی است. معمولاً، در اواسط کودکی، هنگامی که جدایی از والدین برای رفتن به محیط هایی مانند مدرسه اهمیت بیشتری می یابد، اضطراب کودکان بیشتر نمایان می‌شود، اما در کودکان بزرگتر و نوجوانان هم دیده می‌شود. کودکان و نوجوانان مبتلا به اضطراب، در خطر آسیب‌های تحصیلی و سوء رفتار توسط همسالان هستند (بیدل، ترنر، یانگ، آمرمن، سالی و کراسبی، ۲۰۰۷) . همچنین معمولاً ابتلای به اختلالات اضطرابی به دوره ای درازمدت از ناتوانی می‌ انجامد و مبتلایان به این اختلال از آسیب های چشم‌گیری در کارهای روزانه زندگی و تحصیلی، روابط اجتماعی و شغلی رنج می برند (ویتچن^[۳۹]، فوچ^[۴۰]، سونتاگ^[۴۱]، مولز^[۴۲] و لیبوویتز^[۴۳]، ۲۰۰۰).
اضطراب در دوره کودکی گاهی به قدری شدید است که موجب بروز حالت هایی نظیر سرخ شدن چهره، لکنت زبان، تعریق، دل درد، افزایش ضربان قلب، لرزش یا حمله وحشت زدگی کامل در موقعیت های برانگیزنده استرس می شود. کودکان مبتلا به اضطراب همواره عقیده دارند که خطرهای مبهم و ناشناخته‌ای آن‌ها را تهدید می‌کند و این اضطرابی که ریشه نسبتا نامعلوم دارد، در تمام جنبه‌های روانی و جسمانی آن‌ها نمود می‌یابد. حتی این دیدگاه که دیگران ممکن است به آن‌ها آسیب بزنند نیز موجب اضطراب بیشتر در این کودکان می شود. کودکان مبتلا به اضطراب در یک دور باطل، منتظر بروز مشکل ناراحتی در موقعیت های مشخص هستند، انتظاری که با نزدیک شدن به موقعیت مضطرب کننده، اضطراب بیشتری در آن ها بر می انگیزد و این تنها به افزایش دلشوره و تشدید بیشتر نشانه های جسمانی آن ها در موقعیت می‌شود. این نشانه‌ها تاییدی می‌شوند برای این موضوع که موقعیت های مختلفی که برای کودک اضطراب را به همراه آورده اند، درمانده کننده است، لذا کودک هیچ وقت نمی‌تواند این موقعیت ها را بدون اجتناب تجربه کند و از عدم آسیب‌رسانی آن آگاه شود (بیدل و همکاران، ۲۰۰۷).
اضطراب در کودکی، بسته به گستره موقعیت هایی که شخص از آن‌ها می‌ترسد و دوری می کند، به عنوان اضطراب فراگیر یا خاص تشخیص گذاری می شود. برای مثال، کودکی که صرفا در مورد رفتن به مدرسه مضطرب است، اما در مورد دیگر موقعیت‌های ارتباطی و اجتماعی مضطرب نیست، دچار اضطراب خاص تشخیص داده خواهد شد. نوع فراگیر با سن شروع پایین، همایندی بیشتری با اختلال های دیگر مانند افسردگی و سوء مصرف الکل، تاثیرات منفی تر بر فعالیت‌های تحصیلی و شغلی شخص مرتبط است (ویتچن و همکاران، ۲۰۰۰) و از طرفی اگر مداخلات درمانی صورت نگیرد، این اختلال به دوره طولانی از ناتوانی منجر شده و فرد مبتلا مشکلات زیادی را در حوزه کارکرد شخصی و اجتماعی خود متحمل می‌شود (ریچ^[۴۴] و هافمن^[۴۵]، ۲۰۰۴).
بخشی از مطالعاتی که در رابطه با اضطراب کودکان و نوجوانان انجام شده‌است، نشان داده‌اند که تجربه اضطراب در طول تحصیل، مشکلاتی را برای کودکان و نوجوانان ایجاد می‌کند که علاوه بر ناراحتی‌های شخصی، ممکن است بر عملکرد تحصیلی، شغلی و روزانه آن‌ها، تاثیرات منفی داشته‌باشد (بیدل و همکاران،۲۰۰۷). اختلالات اضطرابی علاوه بر میزان شیوع بالایی که در دوره کودکی دارد، به طور قابل ملاحظه‌ای در شکل‌گیری طبیعی مهارت‌های سازگاری مداخله کرده و منجر به اختلال در مکانیسم‌های مقابله‌ای می‌شود (کسلر^[۴۶]،برگلوند^[۴۷]، دملر^[۴۸]، جین^[۴۹]، مریکانگز^[۵۰] و والترز^[۵۱]، ۲۰۰۵). از سوی دیگر، تحقیقات طولی مختلف حاکی از این است که اختلالات اضطرابی در کودکی و نوجوانی، پیشایند اختلال افسردگی و اختلال اضطراب فراگیر می‌باشد و در صورت عدم درمان و مزمن شدن این اختلال، افت شدید سازگاری فرد، پیش‌بینی می‌شود (روا و آنتونی، ۲۰۰۵).
۲-۱-۳. شیوع اختلالات اضطرابی در کودکان