مالیات و محافظه کاری در گزارشگری مالی و مربوط بودن اطلاعات حسابداری

این پژوهش توسط احمد خدامی پور و علی ترک زاده ماهانی در سال ۱۳۸۹ انجام شده است و روش مورد استفاده در این پژوهش از نوع همبستگی است. نتایج حاصل از آزمون فرضیات پژوهش که با بهره گرفتن از مدل رگرسیون چند متغیره آزمون ‌شده‌اند نشان می­دهد، شرکت­هایی که خالص جریان نقدی عملیاتی آن ها بسیار بزرگ­تر از درآمد مشمول مالیات آن ها‌ است، محافظه کاری بیشتری نسبت به سایر شرکت­ها دارند، اما ‌در مورد شرکت­هایی که خالص جریان نقدی عملیاتی آن­ها بسیار کوچک تر از درآمد مشمول مالیات آن ها‌ است، نمی­ توان گفت که محافظه کاری کمتری نسبت به سایر شرکت­ها دارند. علاوه بر این، یافته ­های پژوهش نشان می­دهد که مالیات نه تنها مربوط بودن اطلاعات حسابداری را که شرکت­ها ارائه ‌می‌کنند کاهش نمی­دهد، بلکه باعث افزایش مربوط بودن اطلاعات نیز می­گردد.

جدول۲-۱- خلاصه تحقیقات انجام شده در خصوص اجتناب مالیاتی

محقق
سال انجام تحقیق
حوزه جغرافیایی
روش انجام
نتیجه تحقیق

دسای و دارماپالا

۲۰۰۹

آمریکا

OLS

اجتناب مالیاتی بر ارزش شرکت تاثیر معناداری ندارد، اما در شرکت هایی که نظام حاکمیت شرکتی قوی دارند، اجتناب مالیاتی تاثیر معنادار و مثبت دارد.

هانلون و شولین

۲۰۰۵

آمریکا

OLS

اختلاف بین سود حسابداری و سود مشمول مالیات با مدیریت سود و کیفیت گزارشگری به ترتیب دارای رابطه ی مستقیم و معکوس معنادار است.

وانگ

۲۰۱۰

آمریکا

OLS

اجتناب مالیاتی با افشای شرکتی رابطه مستقیم معناداری دارد.

جانگ

۲۰۱۰

چین

OLS

اجتناب مالیاتی با ریسک سقوط قیمت سهام دارای رابطه ی مستقیم معنادار است.

رگو و ویلسون

۲۰۰۸

آمریکا

OLS

گزارشگری غیر شفاف مالیاتی با پاداش دریافتی مدیریت رابطه ی مثبت معناداری دارد و این رابطه تحت تاثیر نظام حاکمیت شرکتی واحد تجاری هستند.

ویلیام موسرو

۲۰۰۹

آمریکا

OLS

رابطه ی پنهان کاری مالیاتی با سرمایه گذاران نهادی مستقیم و معنادار است و این رابطه تحت تاثیر افق سرمایه گذاری است.

خدامی پور و ترک زاده

۱۳۸۹

ایران

OLS

شرکت هایی که خالص جریان نقدی عملیاتی آن ها بسیار بزرگ تر از درآمد مشمول مالیات آن هاست، محافظه کاری بیشتری نسبت به سایرین دارند.

عرب مازار و همکاران

۱۳۹۰

ایران

OLS

رابطه مثبتی بین گزارشگری مالیاتی و شفافیت گزارشگری مالی وجود دارد. به طوری که گزارشگری مالیاتی به ضمیمه گزارشگری مالی،شفافیت گزارشگری مالی را تا حدود زیادی تامین خواهد کرد.

صمدی لرگانی و همکاران

۱۳۸۹

ایران

OLS

رابطه مثبتی بین گزارشگری مالیاتی و شفافیت گزارشگری مالی وجود دارد، به طوری که با گزارشگری مالیاتی به ضمیمه گزارشگری مالی، شفافیت گزارشگری مالی تا حدود زیادی تامین خواهد شد.

۲-۲۱- خلاصه و جمع بندی

درآمدهای مالیاتی یکی از منابع مهم بودجه­ی سالانه محسوب می­ شود. هرچند در کشور ما به
واسطه­ وجود درآمدهای نفتی توجه عمده­ای به درآمدهای مالیاتی نمی­ شود. در میان صاحب نظران اقتصادی جایگاه و اهمیت سیاست­های مالیاتی در توزیع درآمد بین دهک­های اقتصادی جامعه روشن و آشکار است. از طرفی مالیات پرداختی هزینه­ قابل توجهی به مودیان تحمیل می­ کند که باعث کاهش بازده سرمایه گذاران می­گردد. لذا شرکت­ها جهت تعدیل هزینه­ یاد شده اقدام به اجرای برنامه ­های اجتناب مالیاتی ‌می‌کنند. چون اجرای برنامه ­های پنهان کارانه­ی مالیاتی به همراه ابهام و عدم قطعیت است که دستیابی به اهداف اصلی اجتناب مالیاتی را با تردید همراه می­سازد. برای این که فضای خاکستری ایجاد شده ناشی از اجرای برنامه ­های مالیاتی به فرصتی برای سوء استفاده افراد برون سازمانی تبدیل نشود باید مکانیزم های اطلاع رسانی و ارائه­ اطلاعات شفاف و مفید به افراد برون سازمانی تقویت شوند.

فصل سوم

روش شناسایی تحقیق(متدولوژی)

مقدمه

در این فصل روش اجرای تحقیق تبیین و توصیف می شود. نقش آمار توصیفی در واقع جمع‌ آوری، خلاصه کردن و توصیف اطلاعات کمی حاصل از نمونه یا جامعه آماری است. محقق در پژوهش حاضر سعی دارد تا با جمع‌ آوری اطلاعات و شواهد لازم و آزمون فرضیه های پژوهش و تحلیل یافته ­های آن شواهد قابل قبولی برای بررسی رابطه ی بین اجتناب مالیاتی با گزارشگری مالی متهورانه شرکت‌ها ، فراهم آورد. به همین دلیل شواهد و مدارک مستند ارزیابی خواهد شد تا با بهره گرفتن از نتایج آن، زمینه­ای فراهم شود که به سازمان امور مالیاتی و حسابرسان مالیاتی در امر تشخیص دقیق و صحیح مالیات اشخاص یاری رساند. همچنین سازمان بورس اوراق بهادار می ­تواند در تدوین
آئین­نامه­ ها و استانداردهای گزارشگری مؤثر بر مسئولیت‌های اجتماعی شرکت­ها و اداره شرکت‌های عضو بورس اوراق بهادار تهران، از یافته های پژوهش استفاده کند.

– طرح مسئله

این تحقیق به دنبال بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکت با اجتناب مالیاتی شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ‌می‌باشد.

اجتناب مالیاتی که موجب کاهش خروج وجه نقد از شرکت بسوی دولت می­ شود، از گذشته به ‌عنوان یک ارزش برای سهام‌داران تلقی می شده است(تینا وانگ۲۰۱۰). چشم انداز کلی اجتناب مالیاتی بر این نکته دلالت دارد که مدیران فرصت طلبی که به دنبال اجتناب از پرداخت مالیات هستند، به وسیله ایجاد عدم شفافیت در گزارشگری مالی به دنبال سوء استفاده ­های مالی هستند و بیشتر این کار را در جهت منافع شخصی خود انجام می­ دهند. (دسای و دارماپالا ۲۰۰۹) گزارشگری مالی سبب تسهیل نظارت بر عملکرد مدیران از سوی سهام‌داران می­ شود. حال آنکه با وجود عدم شفافیت در گزارشگری مالی، کنترل و نظارت سهام‌داران بر مدیران کاهش خواهد یافت. همچنین مدیران فرصت طلب از سایر روش‌ها برای پرداخت مالیات کمتر استفاده ‌می‌کنند که این امر سبب تحمل هزینه ­هایی برای مالکان شرکت خواهد شد. (هزینه های نمایندگی) این تحقیق به دنبال ارائه پاسخ برای سوال زیر ‌می‌باشد:

آیا عدم مسئولیت پذیری مدیران با اجتناب مالیاتی رابطه دارد؟

– تدوین و استدلال فرضیه‌ها