مدیر کتابخانه باید از پیشرفت‌هایی که در داخل و خارج از حرفه کتابداری انجام می‌گیرد و احتمالا در توسعه خدمات مؤثر است، آگاهی داشته باشد. او باید برای خواندن و مطالعه فرصت‌هایی پیدا کند تا بتواند اثرات تغییرات، بخصوص تغییرات فناوری را در نوع و شکل خدمات‌ آینده پیش‌بینی نماید. او همچنین باید اطمینان حاصل کند که مسئولانی که خط مشی کتابخانه در دست آن ها‌ است و کارمندان از پیشرفت‌هایی که در آینده روی خواهد داد، آگاهی دارند (یونسکو، ۱۳۸۶، ص۱۰۱-۱۰۹).

لینچ ^[۱۱۰] در بررسی محیط کتابخانه چهار عامل بسیار مهم را شرح داده است که باید مورد توجه گیرد:

1. 1. ماهیت خود محیط؛

1. 1. رابطه میان کتابخانه‌ها در مجموعه‌ای از سازمان‌ها (همچنین بررسی روابط سایر سازمان‌های تشکیل دهنده آن محیط نیز حایز اهمیت است)؛

1. 1. ویژگی‌های تبادل مواد اطلاعاتی در درون کتابخانه‌ها (در ‌این مورد هم، مطالعه مبادلات میان سایر سازمان‌ها، اعم از آن که میان خودشان باشد و میان خودشان و کتابخانه حایز اهمیت است)؛

1. تاثیر محیط بر بافت داخلی و فعالیت‌های کتابخانه‌ها (اونز، ۱۳۷۷، ص۱۷).

کتابخانه‌های سرآمد، مشارکت‌ها و همکاری‌های بیرونی و منابع داخلی را به منظور حمایت از خط مشی و استراتژی و اجرای اثربخشی فرایندهای خود، برنامه ریزی و مدیریت می‌کنند. کتابخانه‌ها باید برای دستیابی به سرآمدی روابط با سایر کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع رسانی و نیز چگونگی اداره منابع داخلی را توسعه دهند. همان طور که اشاره شد، کتابخانه‌ها به منظور تحقق اهداف خود نیازمند تدوین خط مشی و استراتژی و نیز مدیریت صحیح کارکنان به منظور دستیابی هر چه بهتر ‌به این اهداف کتابخانه، نیازمند سرمایه گذاری و صرف منابع می‌باشد. با توجه ‌به این که منابعی که در اختیار کتابخانه‌ها می‌باشد معمولا محدود است، به کارگیری شیوه هایی که به وسیله آن ها بتوان از این منابع به بهترین شکل استفاده کرد، الزامی است. از جمله این روش‌ها، توسعه همکاری‌های بین کتابخانه ای و مدیریت صحیح منابع داخلی است. همکاری‌های بین کتابخانه ای، این امکان را فراهم می آورد تا پس از انجام مطالعات مقدماتی در زمینه‌ی فعالیت‌های اشتراکی و چگونگی انجام این فعالیت‌ها و تدوین راهبردهایی جهت انجام این همکاری‌ها، تعامل سودمندی با سایر کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع رسانی شکل گیرد. بدیهی است که با بهره گیری صحیح از مناسبات دو طرفه داخلی کتابخانه، دستاوردهای مدیران در زمینه‌ی تامین نیازهای مراجعه کنندگان افزایش خواهد‌یافت (کشتکار و همکاران، ۱۳۹۰، ص۹۱).

کتابخانه‌ها مانند دیگر سازمان‌ها، در پاسخ به تغییرات محیط برون سازمانی، در حال سازماندهی مجدد ساختار خود هستند. اما علی رغم بسیاری از سازمان‌های دیگر، کتابخانه‌ها برای تجدید سازماندهی دلیل قانع کننده دیگری نیز دارند. طی بیش از چند دهه گذشته، کتابخانه از سازمان‌هایی که منابع چاپی در آن ها تسلط کامل داشت به سازمان‌هایی تبدیل شدند که در آن ها منابع چاپی سنتی و منابع دیجیتالی هر دو با هم حضور دارند. امروزه کتابخانه‌ها، کتابخانه‌های دورگه^[۱۱۱] هستند که در آن ها منابع چاپی و الکترونیکی هر دو وجود دارد، اما نسبت منابع الکترونیکی موجود در بسیاری از کتابخانه‌ها سال به سال در حال افزایش است. کاربرانی که در گذشته انتظار می‌رفت برای دسترسی به منابع در کتابخانه حضور ‌یابند، اکنون انتظار دارند که به منابع بسیار بیشتری از طریق درگاه‌های الکترونیکی _ چه در درون کتابخانه و چه بیرون از آن _ دسترسی داشته باشند. امروزه کتابخانه‌ها به موادی بیشتر از آنچه خودشان دارند، دسترسی پیدا کرده‌اند. ‌بنابرین‏ خیلی عجیب نیست که کتابخانه‌هایی که همواره برای دسترسی تک بعدی به مواد چاپی سازماندهی می شدند، اکنون نیازمند تغییر الگوی سازمانی خود باشند. بیشتر سازماندهی‌های مجددی که در کتابخانه‌ها صورت گرفته، منجر به افقی شدن ساختار سازمانی گشته است که خود نشان دهنده رشد اهمیت استفاده از تیم‌ها (فعالیت گروهی) است.

سازمان‌هایی مثل کتابخانه‌ها که مورد حمایت سازمان‌های مادر قرار دارند، در اعمال تغییرات کندتر عمل می‌کنند، و به آهستگی از ساختارهای سازمانی سنتی فاصله می گیرند. اگر چه کتابخانه‌ها و سایر مراکز اطلاع رسانی کلا نمی توانند، مثل بسیاری از سازمان‌ها، در اصول بنیادین خود تغییر ایجاد کنند، اما با این حال به تغییر شکل و ساختار سازمان خود اقدام کرده‌اند. نیاز به بررسی و احتمالا شکل دهی دوباره ساختار سازمانی، به همان اندازه که برای سایر سازمان‌ها اهمیت دارد، برای کتابخانه‌ها نیز دارای اهمیت است. تغییرات سریع بخشی از ویژگی‌های محیط انواع کتابخانه‌ها است. این تغییرات مدیران کتابخانه‌ها را _ مانند مدیران سایر سازمان‌ها _ مجبور می‌کند که حالات ممکن برای تجدید ساختار سازمان را به دقت در نظر بگیرند. برخی از نیروهای وادار کننده که باعث دوباره سازی ساختار انواع سازمان‌ها از جمله کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع رسانی می‌شوند بدین شرح می‌باشند: افزایش خودکارسازی، کاهش بودجه، تغییر نیازهای اطلاعاتی کاربران و انتظارات آن ها، نیاز کارمندان به داشتن اختیار و کنترل بیشتر بر کارهای خود (استوارت و موران، ۱۳۹۰، ص۱۵۵-۱۵۸).

۲-۱-۹-۹-۳٫ اصلاح بوروکراسی کتابخانه ای

برخی از اصلاحات و تغییرات رایج کتابخانه‌ها بر روی ساختار بوروکراتیک سنتی پیاده می شود. ممکن است اصلاحات سنتی باشد مثل تشکیل کمیته‌ها، نوآورانه باشد مانند تشکیل گروه‌ها؛ یا دایمی باشد مانند سازمان‌های ماتریسی، یا بسیار گذرا باشد مانند برنامه ها و نیروهای ویژه. اگر چه بسیاری از سازمان‌ها در حال فاصله گرفتن از روش بوروکراتیک هستند، اما اکثریت کتابخانه‌ها به واسطه اندازه، نوع فناوری که از آن استفاده می‌کنند و خدماتی که ارائه می‌دهند، همچنان بر اساس این روش سازماندهی می‌شوند. اما وقتی کتابخانه‌ها ” به خاطر ناتوانی در ‌پاسخ‌گویی‌ به انتظارات افراد و جامعه و همچنین به خاطر شکست در ایجاد تغییرات سریع به منظور مقابله با چالش‌های رقابتی، مورد انتقاد قرار گرفتند” به جستجو برای‌ یافتن شکل‌های جدید ساختار سازمانی اقدام کردند. لزوم اصلاح نظام‌های سلسله مراتبی سنتی با مقبولیتی رو به رشد مواجه شده است. باور عمومی این است که به کارگیری فناوری‌های جدید به ناچار منجر به ایجاد تغییرات اساسی در ساختار سازمانی کتابخانه‌ها خواهد شد. اگر چه تا کنون رخداد این تغییرات بنیادین مشاهده نشده است، اما میزان بالایی از سازماندهی مجدد در کتابخانه‌ها در حال ایجاد است.‌یکی از بهترین مکان‌ها برای مشاهده این سازماندهی مجدد، کتابخانه‌های بزرگ است، چرا که تعداد کارکنان در این کتابخانه‌ها نشان از پیچیدگی بیشتر ساختار سازمانی آن ها است.

نوروش و ابراهیمی کردلر، به بررسی و تبیین رابطه ترکیب سهام‌داران با تقارن اطلاعات و سودمندی معیارهای حسابداری عملکرد پرداخته‌اند. ایشان برای انجام این آزمون تجربی دو نمونه از شرکت‌های سرمایه پذیر انتخاب کرده‌اند. نمونه اول شامل شرکت‌هایی با درجه پایینی از مالکیت سرمایه‌گذاران نهادی و نمونه دوم شامل شرکت‌هایی با درجه بالایی از مالکین سرمایه‌گذاران نهادی می‌باشد. نتایج پژوهش آن ها نشان داد، شرکت‌های گروه دوم اطلاعات بیشتری در رابطه با سود های آتی، نسبت به شرکت‌های گروه اول گزارش کرده‌اند. ‌بنابرین‏ عدم تقارن اطلاعاتی بیشتری در شرکت‌های سرمایه پذیر با درجه پایینی از سرمایه‌گذاران نهادی (گروه اول) مشاهده می‌شود (نوروش و ابراهیمی کردلو، ۱۳۸۴).

خوش طینت و یوسفی اصل، در تحقیق خود رابطه بین تقارن و عدم تقارن اطلاعاتی با محافظه کاری را مورد پژوهش قرار دادند. نتایج نشان می‌دهد که عدم تقارن اطلاعاتی مابین سرمایه‌گذاران آگاه و ناآگاه منجر به محافظه کاری می‌شود (خوش طینت و یوسفی اصل،۱۳۸۷).

قائمی و وطن پرست، به بررسی نقش اطلاعات حسابداری در کاهش عدم تقارن اطلاعاتی در بورس اوراق بهادار تهران، پرداختند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که در طی دوره مورد مطالعه، عدم تقارن اطلاعاتی در بورس اوراق بهادار تهران بین سرمایه‌گذاران وجود داشته و این امر در دوره های قبل از اعلان سود، به مراتب بیشتر از دوره های پس از اعلان سود است. همچنین نتایج نشان داد که در بازار سرمایه‌ ایران، عدم تقارن اطلاعاتی بر حجم معاملات و قیمت سهام، تاثیر گذار است. به طوری که در دوره ی قبل از اعلان سود، حجم معاملات افزایش می‌یابد و قیمت سهام شرکت‌ها نیز دچار نوسان می‌شود. (قائمی و وطن پرست ۱۳۸۴).

خدامی پور و قدیری، در پژوهش که به بررسی رابطه بین اقلام تعهدی و عدم تقارن اطلاعاتی در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند به وجود یک رابطه منفی و معنی دار بین میان نقدشوندگی سهام، اندازه شرکت و نسبت مالکیت نهادی با عدم تقارن اطلاعاتی و تغییر پذیری بازده سهام پی بردند.همچنین این موضوع بیانگر توانایی و مزیت نسبی سهام‌داران نهادی، در دسترسی و پردازش اطلاعات است و نقش بالقوه آن ها را در فراهم نمودن مکانیسمی معتبر برای انتقال اطلاعات به بازارهای مالی و سایر سهام‌داران ، مورد تأیید قرار می‌دهد(خدامی پور و قدیری، ۱۳۸۹).

مهرانی و رسائیان، در تحقیق خود اشاره می‌کند که عدم تقارن اطلاعاتی در بازار، هزینه های انتخاب نادرست را افزایش و از این طریق، شکاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام را تحت تاثیر قرار می‌دهد (مهرانی و رسائیان، ۱۳۸۸).

فصل سوم

روش شناسی پژوهش

۳-۱- مقدمه

علم^[۵۴]، شناخت واقعیت از طریق تجربه است. کارکردهای علم، تبیین^[۵۵]، پیش‌بینی^[۵۶]، و تعمیم^[۵۷] است و هدف اساسی آن نظریه سازی است. تبیین به عنوان یکی از کارکردهای علم به معنای شناخت علت یا علل پدیده هاست. به بیان آماری، تبیین معادل توضیح واریانس متغیر وابسته و از طریق متغیر مستقل یا ترکیبی از مشارکت نسبی متغیر های مستقل است. موضوع علم اجتماعی، رفتار های انسانی و مبتنی بر روش مشاهده ای است و از طرف دیگر پدیده‌های اجتماعی، پیچیده و تغییر پذیرند. پدیده‌های اجتماعی را نه یک علت بلکه علت‌های اجتماعی تبیین می‌کنند(ساعی ۱۳۷۷، ۱۹-۲۱)، که پژوهشگر همواره قادر به کنترل تمام متغیر های مستقل (علل پدیده‌های اجتماعی) نیست. اعتقاد اندیشمندان معاصر بر این است که کلیه علوم از بدو پیدایش خود تا پایان نیمه اول قرت بیستم ‌داشته‌اند؛ شاید قبول این واقعیت قدری مشکل تر باشد، اما پیشرفتی چنین شتابان مرهون به کارگیری روش های دقیق و صحیح علمی بوده است(حاتمی ۱۳۸۶، ۸۰). در مباحث علمی، غالباً مفاهیم پژوهش و روش علمی به صورت مترادف به کار برده می‌شوند. هر چند بین این دو واژه وجوه مشترک معنایی وجود دارد، ولی تفکیک آن ها موجب تشخیص اختلاف بین آن ها خواهد شد. پژوهش روندی رسمی­تر، منظم‌تر و قوی‌تر از روش علمی است. پژوهش مجموعه فعالیت های منظمی است که هدف آن کشف حقیقت یا رسیدن از علم اندک به علم بیشتر است. معمولاً پژوهش منجر به نوعی ثبت مراحل و گزارش نتایج و دستاوردها می‌شود. پژوهش در درسترین شکل خود دارای دو شرط است: کنترل دقیق؛ شرطی که مانع تاثیر عوامل نامربوط می‌شود و نمونه‌گیری صحیح؛ شرطی که یافته های پژوهش را قابل تعمیم می‌کند. پژوهش به طور کلی بر کشف اصول عمومی و کلیت ها تأکید دارد و ویژگی‌های کلی مجموعه مورد بررسی را به دست می‌دهد. پژوهش، جستجوی ماهرانه، منظم و دقیق در پدیده ­ها است(دلاور ۱۳۸۷، ۴۷). تحقیق علمی را می‌توان چنین تعریف کرد: «فرآیندی که به کمک آن میتوان روابط پنهان در پس یک پدیده را مغشوش به نظر می‌رسند، کشف نمود». در روش علمی ابتدا مدل‌ها یا نظریه های که به نظر می‌رسد ماهیت پدیده را تبیین کنند، قبول می‌شود، سپس نتیجه های منطقی از مدل پذیرفته شده‌استخراج می‌گردد و آن ها را با توجه به نتایج یافته های واقعی می سنجند، مدل تعریف می‌شود و جستجو به منظور یافتن تبیین بهتر برای پدیده ادامه می‌یابد. ویژگی های فرایند کسب آگاهی به اندازه انواع زمینه‌های تحقیق متفاوتند(آذر و مومنی ۱۳۸۵، ۹).یک محقق پس از انتخاب و تعیین موضوع باید به دنبال تعیین روش تحقیق باشد. انتخاب روش تحقیق بستگی به هدف ها و موضوع پژوهش دارد. ‌بنابرین‏، هنگامی می‌توان ‌در مورد روش بررسی انجام یک تحقیق تصمیم گرفت که ماهیت موضوع تحقیق و هدف های آن مشخص باشد. روش تحقیق به محقق کمک می‌کند، شیوه و روشی را انتخاب و آغاز کند تا بتواند هر چه سریع‌تر به پاسخ یا پاسخ های که برای پرسش‌های خود در نظر گرفته است دست یابد (حاتمی۱۳۸۶، ۸۰). به عبارتی، دستیابی به هدف های تحقیق میسر نخواهد بود مگر زمانی که جستجوی شناخت با روش شناسی^[۵۸] درست صورت پذیرد. از دیدگاهی روش شناسی، مطالعه منظم، منطقی و اصولی است که جستجوی علمی را راهبری می‌کند و روش مجموعه‌ای از شیوه‌‎ها و تدابیری است که برای شناخت حقیقت و برکناری از لغزش به کار برده می‌شوند(خاکی ۱۳۸۸، ۱۹۳). پایه هر علمی، روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هر علمی به روش شناختی ای مبتنی است که در آن علم به کار می رود و بالاخره آنکه روش تحقیق، مجموعه‌ای از قواعد، ابزارها و راه های معتبر(قابل اطمینان) و نظام یافته برای بررسی واقعیت ها، کشف مجهولات و دستیابی به راه حل مشکلات است(عزتی ۱۳۷۶ ،۲۰). در این پژوهش تعیین قدرت تبیین (توضیح) متغیر مستقل برروی متغیر وابسته هستیم.

۳-۲- روش تحقیق

در حالی که ROA به عنوان یک شاخص کلی سودآوری درنظر گرفته می شود، GOI عملکرد عملیاتی را اندازه می‌گیرد.

۱-۷-۳٫ متغیر کنترلی:

در این تحقیق متغیرهای نسبت جاری، نسبت بدهی و اندازه به عنوان متغیرهای کنترلی در نظر گرفته شده اند.

۱٫ نسبت جاری(CR): این نسبت از تقسیم دارایی جاری بر بدهی جاری به دست می‌آید.

۲٫ نسبت بدهی(DEBT): این نسبت نیز از تقسیم بدهی بر حقوق صاحبان سهام به دست می‌آید.

۳٫اندازه شرکت(SALES): در این پژوهش از لگاریتم طبیعی فروش به عنوان نماینده اندازه شرکت استفاده شده است.

۱-۸٫ روش تحقیق

روش پژوهش حاضر شبه تجربی و از نوع پژوهش های پس رویدادی است. در این نوع پژوهش ها، هدف بررسی روابط موجود میان متغیرهاست و داده ها از محیطی که به گونه ای طبیعی وجود داشته اند و یا از وقایع گذشته که بدون دخالت مستقیم پژوهشگر رخ داده است، جمع‌ آوری و تجزیه وتحلیل می شود. در این تحقیق برای جمع اوری داده ها واطلاعات، ابتدا از روش کتابخانه ای استفاده به عمل آمد. که تجزیه و تحلیل های انجام گرفته در این پژوهش مبنای مفهومی و نظری ادبیات مطالعه را فراهم می‌کند. اطلاعات مورد نیاز، از طریق سایت های اینترنتی بورس اوراق بهادار تهران و نرم افزار ره اورد نوین و صورت های مالی ارائه شده توسط سازمان بورس استخراج گردید. در این تحقیق نمونه با بهره گرفتن از روش غربال و با توجه به محدودیت های ارائه شده در فصل سوم، از شرکت های عضو بورس اوراق بهادار انتخاب شده و سپس داده های خام با توجه به فرمول های ارائه شده در همین فصل به متغیر های تحقیق تبدیل می شود. روابط بین متغیرها با بهره گرفتن از رگرسیون خطی چند متغیره بررسی شده و سرانجام با بهره گرفتن از روش داده های تلفیقی مورد آزمون قرار می گیرند.

۱-۹٫ قلمرو تحقیق:

هر تحقیقی باید دارای حدود مشخص و تعریف شده ای باشد تا پژوهشگر بتواند در تمامی مراحل تحقیق احاطه کافی و قابل اطمینانی بر آن داشته باشد. تحقیق حاضر نیز از این قائده مستثنی نیست و دارای حدودی بشرح زیر می‌باشد:

۱-۹-۱٫ قلمرو موضوعی تحقیق: تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین مدیریت سرمایه در گردش و سودآوری شرکت ها با توجه به چرخه های تجاری می پردازد. این تحقیق در قلمرو موضوعات حسابداری و مالی قرار می‌گیرد.

۱-۹-۲٫ قلمرو مکانی تحقیق: قلمرو مکانی جهت جامعه آماری، انتخاب نمونه، جمع‌ آوری اطلاعات و آزمون فرضیه‌ها، بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد.

۱-۹-۳٫ قلمرو زمانی تحقیق: بررسی موضوع تحقیق برای یک دوره ۸ ساله و در محدوده زمانی ۱۳۸۵-۱۳۹۲ در نظر گرفته شده است.

۱-۱۰٫ تعریف واژگان کلیدی

• • سرمایه در گردش: در متون حسابداری، دارایی‌های جاری منهای بدهی‌های جاری است و نشانگر میزان سرمایه‌گذاری شرکت در وجه نقد، اوراق بهادار قابل فروش، حسابهای دریافتنی تجاری و موجودی مواد و کالا منهای بدهی‌های جاری است (شباهنگ، ۱۳۸۷)

• • چرخه تبدیل وجه نقد: به فاصله زمانی پرداخت وجه بابت خرید موجودی جهت استفاده در فرایند تولید و وصول وجه نقد ناشی از فروش محصول نهایی اشاره دارد.

• • دوره پرداخت بدهی (AP): مدت زمان پرداخت حسابهای پرداختنی نیز نشان دهنده میانگین زمانی است که سازمان بدهیهایش را با عرضه کنندگان خود تسویه می‌کند

• • دوره وصول مطالبات(AR): دوره وصول مطالبات کارایی واحد انتفاعی در وصول وجوه مرتبط با فروشهای نسیه و همچنین سیاست‌های اعتباری شرکت را نشان می‌دهد و عبارت است از فاصله زمانی بین فروش کالا به صورت نسیه تا ورود وجه نقد بابت وصول فروشهای نسیه، که هرچه این متغیر بزرگتر باشد نشان دهنده سرمایه گذاری بیشتر در حسابهای دریافتنی است.

• • دوره گردش موجودی کالا (INV): مدت زمان نگهداری موجودی کالا نشان دهنده میانگین تعداد روزهایی است که موجودی کالا به وسیله واحد تجاری نگهداری می شود. رقم بزرگتر این متغیر نشان دهنده سرمایه گذاری بیشتر در موجودی برای یک سطح مشخص از عملیات است.

• • بازده داراییها(:(ROA این نسبت را شاخص نهایی برای تشخیص کفایت و کارایی مدیریت در اداره امور واحدتجاری می دانند. نسبت مذبور ‌بازدهی است که شرکت برای کلیه سرمایه گذاران و اعتباردهندگان تحصیل ‌کرده‌است.

• • نسبت جاری(CR): این نسبت متداول‌ترین وسیله برای اندازه گیری قدرت پرداخت بدهی های کوتاه مدت است. زیرا از طریق آن می توان پی برد دارایی هایی که در طول سال مالی به پول نقد تبدیل می‌گردند چند برابر بدهی هایی است که در طول سال مالی سررسید آن ها فراخواهد رسید.

• • نسبت بدهی(DEBET): به طور کلی وام و اعتبار دهندگان نسبت بدهی نسبتاً کم را ترجیح می‌دهند. نسبت بدهی زیاد معمولاً به معنای این است که شرکت برای تامین منابع مورد نیاز ناگزیر از استفاده تسهیلات بیشتری شده است.

• چرخه های تجاری: ادوار تجاری نوعی نوسانهای باقاعده و منظم در فعالیت‌های کلان اقتصادی کشورها است که بیشتر به وسیله بنگاه های تجاری سازمان دهی می‌شوند. یک چرخه، با یک دوره رونق اقتصادی که همزمان در فعالیت‌های متعدد اقتصادی رخ می‌دهد، شروع شده و به دوره رکود و انقباض منتهی می‌شود.

۱-۱۱ .خلاصه فصل:

محتوای پژوهش حاضر مطابق روال معمول در تدوین پایان نامه، در قالب ۵ فصل تدوین شده است. در فصل اول به بیان مسئله تحقیق، اهمیت و ضرورت اجرای تحقیق، اهداف تحقیق، سوالات و فرضیات تحقیق پرداخته شد. با بیان کلیات طرح تحقیق در این فصل، ادبیات موضوع در فصل دوم مرور می شود. در فصل سوم، روش شناسی تحقیق حاوی تشریح جامعه آماری و نمونه، محدوده زمانی و مکانی تحقیق، بیان عملیاتی فرضیات تحقیق، روش گردآوری اطلاعات و داده های تحقیق و روش اجرای تحقیق بیان می شود. فصل چهارم، حاوی تجزیه و تحلیل یافته های حاصل از آزمون فرضیات تحقیق می‌باشد و نهایتاً فصل پنجم شامل خلاصه، نتیجه گیری و پیشنهادات می‌باشد.

فصل دوم

ادبیات و پیشینه تحقیق

۲-۱٫ مقدمه

در این فصل با توجه به موضوع پژوهش، ابتدا راجع به مفاهیم مدیریت سرمایه در گردش، دلایل اهمیت آن و معیارهای اندازه گیری این متغیر مطالبی بیان شده است. سپس، ‌در مورد مفاهیم مربوط به سود و انواع آن بحث شده و در ادامه، ‌در مورد چرخه های مختلف تجاری و تاثیر آن بر مدیریت سرمایه در گردش و سودآوری توضیحاتی ارائه شده است. در پایان نیز به تعدادی از پژوهش های انجام شده در داخل و خارج از ایران در خصوص موضوع تحقیق اشاره شده است.

۲-۲٫ مدیریت سرمایه در گردش

1. 1. مشکینی میرزا علی – واجب و حرام- انتشارات دفتر نشرالهادی- چاپ چهارم – قم ۱۳۶۲

1. موسوی الخمینی- روح الله- تحریرالوسیله جلد ۱ و ۲- مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی- چاپ اول تهران ۱۳۶۹

ب) پایان نامه، جزوات و مقالات فارسی

۴۰) دلیر، حمید – تفاوت پورسانت و رشوه – مقاله شماره ۱۰۲ ماهنامه دادرس – سال ۱۳۹۲

۴۱) رضائی- سعید- پایان نامه ارشد- بررسی تطبیقی بزه ارتشاء در حقوق کیفری ایران و مصر- دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان- سال ۱۳۸۵

۴۲) سرشار – محمود – وظایف اخلاقی قضات در دادرسی- مجله حقوقی کانون وکلاء شماره ۳۰ سال ۱۳۳۲

۴۳) کوشا – جعفر – جزوه جزای اختصاصی – مبحث جرائم پیش‌بینی شده در کنوانسیون مریدا

۴۴) مظفری – احمد – بررسی جرم ارتشاء در حقوق ایران – مقالات حقوقی روابط عمومی وزارت دادگستری – جلد ۲ سال ۱۳۷۵

۴۵) نجفی ابرندآبادی – علی حسین- تقریرات درس جامعه شناسی جنائی- دانشگاه شهید بهشتی نیمسال دوم تحصیلی ۱۳۸۴-۱۳۸۳

ج) مجموعه قوانین آرای

۴۶) آرای وحدت رویه دیوانعالی کشور

۴۷) قانون دادگاه های عمومی مصوب ۱۳۷۴

۴۸) قانون دیوان کیفر مصوب ۱۳۵۵

۴۹) قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵

۵۰) قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲

۴۹) قانون آئین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۷۸

۵۰) قانون مجازات نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲

۵۱) قانون بخش تعاونی اقتصاد مصوب ۱۳۷۰

۵۲) قانون مجازات عمومی عراق

Abstract

The aim of the present study is to investigate the corruption misdemeanor based on the law of intensifying punishment for perpetrators of corruption, embezzlement and scam adopted in Aban 1367 (Nov. 1988) by the Expediency Council and the Islamic Penal Code and has beenstudied on the basis of the comparative law (Iran and Iraq) adopted in 1392 (2013). It is worth noting that the roots of crime or, in other words, investigating the causes of social, cultural, religious, political, and managerial of the crime has been carefully examined and eventually scientific and legal solutions as well as practical suggestion in order to prevent an increase in the scope of the crime has been presented in the final chapter. The results obtained of the study show that the Iranian legislator either before or after the revolution, has tried to fight against corruption with a slight modification of the previous laws and he has never thought about drying up the causes of mass builder. While most organizations and offices in Iran are a model of other countries and the activities are similar, but in setting the law, it does not try to use the experience and enacted regulations of the secountries in detecting and fighting against the crime. Reducing youth religious beliefs, lack of the organizations which have diverse and creative programs for youth and young adults, excessive expectations of youths to achieve a comfortable life in the beginning of raising a family, travelling to foreign countries and modeling of them, tending to a laic person, etc are the most important reason so fin creasing the crimes such as corruption. Moreover, binding the incalculable contracts will pave the way for committing this type of crimes, granting the incalculable concessions to incompetent people, lack of control and surveillance system, appointing incompetent people in the key positions, unemployment and lack of job opportunities and tens of other factors lead to increase the organizations’ financial deviations. It is recommended: 1. In addition to cultural activity and strengthen the scientific values, the criminal law will be amended in this regard, 2. An reliable and robust controlling and monitoring system will be applied, 3. Establishing and holding the trials which have competent to investigate these crimes.

Keywords: Bribery, Corruption, Wealth, Document, Fund.



Islamic Azad University

Damghan Branch

Faculty of Law

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for

The Degree of M.A. in Criminal Law and Criminology

Title:

Comparative Analysis of Corruption Misdemeanor in Iran and Iraq’s Law

Supervisor:

Dr. Mahmoud Majidi

1. 1. ۱- جعفری لنگرودی، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش، چاپ هشتم، ۱۳۷۶، ص ۲۷٫ ↑

1. 1. ۲- مشیری، مهشید، فرهنگ زبان فارسی، انتشارات سروش، چاپ چهارم، ۱۳۷۸، ص ۵۲٫ ↑

1. 1. ۳- بهداد، علی، مقاله، ((مفهوم رشوه))، سایت و بانک مقالات فقهی، حقوقی. ↑

1. 1. ۱- نورزاد، فرهاد، رشوه در حقوق کیفری ایران و اسلام، چاپ اول، انتشارات دانشور، تهران، ۱۳۸۹، ص ۱۹٫ ↑

1. 1. ۱- میرمحمد صادقی، حسین، جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی، چاپ پنجم، نشر میزان، تهران، ۱۳۸۴، ص ۳۷۶٫ ↑

1. 1. ۲- شامبیاتی، هوشنگ، حقوق کیفری اختصاصی، جلد سوم، چاپ دوم، انتشارات ژوبین، تهران، ۱۳۷۷، ص ۴۳۳٫ ↑

1. 1. ۳- حیدری، جمال ابراهیم، شرح احکام القسم الخاص من قانون العقوبات، انتشارات مکتبه السنهوری، بغداد ۲۰۱۲، ص ۸۶٫ ↑

1. 1. ۴- دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، انتشارات امیرکبیر، چاپ ششم، تهران، ۱۳۶۸، ص ۴۶۳٫ ↑

1. 1. ۵- عمید، فرهنگ، فرهنگ فارسی عمید، ج دوم، انتشارات امیرکبیر، چاپ بیست و یکم، تهران، ۱۳۷۹، ص ۱۰۴۵٫ ↑

1. 1. ۶- مصری، ابن منظور، لسان العرب، جلد ۱۴، چاپ بیروت، ۱۹۷۲ م، ص ۳۲۸٫ ↑

1. 1. ۱- نورزاد، فرهاد، پیشین، ص ۹۹٫ ↑

1. 1. ۲- خویی، سید ابوالقاسم، مبانی تکمله المنهاج، جلد اول، ترجمه علیرضا سعید، انتشارات خرسندی، چاپ دوم، تهران ۱۳۹۱، ص ۲۷٫ ↑

1. 1. ۳- موسوی خمینی، روح ا…، تحریرالوسیله، جلد اول، چاپ اول، مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۶۹، ص ۱۶۷٫ ↑

1. 1. ۴- ابوالقاسم نجم الدین، جعفربن الحسن، (محق حلّی)، شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، انتشارات استقلال، جلد ۳ و ۴، تهران ۱۴۵۷، ص ۸۶۹٫ ↑

1. 1. ۵- میر محمد صادقی، حسین، پیشین، ص ۳۶۳٫ ↑

1. 1. ۱- دادوئی دریکنده، حمیدرضا، رشوه و احکام آن در فقه اسلامی، انتشارات مؤسسه بوستان کتاب قم، چاپ دوم ۱۳۸۴، ص ۱۴۹٫ ↑

1. 1. ۲- ترجمه آیه شریفه ۲۸ از سوره نساء. ↑

1. 1. ۱- نورزاد، فرهاد، پشیین، ص ۶۲٫ ↑

1. 1. ۲- شامبیاتی، هوشنگ، پیشین، ص ۴۴۳٫ ↑

1. 1. ۱- مظفری، احمد، بررسی جرم ارتشاء در حقوق ایران، مقالات حقوق واحد بررسی روابط عمومی وزارت دادگستری، جلد ۲، تهران ۱۳۷۵، ص ۱۹۴٫ ↑

1. 1. ۱- نورزاد، فرهاد، پیشین، ص ۶۴٫ ↑

– مرحله بسط یادگیری: این مرحله از چرخه یادگیری، فرصتی را در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد تا دانش خود را در حیطه‌ها و زمینه‌های جدید به کار ببرند، که ممکن است شامل مطرح کردن سؤالات و فرضیات جدید برای اکتشاف باشد. این مرحله با سازه روان شناختی که”انتقال یادگیری” نامیده می‌شود، ارتباط مستقیمی دارد (ثورندایک^[۳۱]، ۱۹۲۳).

– مرحله ارزیابی: این مرحله شامل راهبردهایی است که به تداوم و استمرار هر دو نوع ارزیابی تکوینی و نهایی از یادگیری دانشجویان کمک می‌کند. چنانچه اساتید بتوانند چرخه یادگیری و تجاربی که دانشجویان در کلاس انجام می‌دهند را به خوبی طراحی و اجرا نمایند، بعد از آن باید بتوانند جنبه‌هایی از این موارد را در قالب ابزارهای ارزیابی مورد بررسی قرار دهند. این ابزارهای ارزیابی باید دربرگیرنده سؤالاتی از تحقیقات آزمایشگاهی باشد که آن‌ ها انجام می‌دهند. به منظور ارزیابی دانشجویان باید از آن‌ ها خواست تا داده های به دست آمده از آزمایش‌ها را مثل کاری که خود انجام داده‌اند، تفسیر کنند یا اینکه از آن‌ ها خواست تا آزمایش‌هایی را طراحی نمایند (کلبِرن و کلاف^[۳۲]، ۱۹۹۷).

– مرحله توسعه یادگیری: در این مرحله دانشجویان هدایت می‌شوند تا مفهوم جدید را به زمینه‌های مختلف مرتبط و در این زمینه‌ها به کار بگیرند (بنتلی، ایبرت و ایبرت^[۳۳]، ۲۰۰۷). علت اضافه شدن مرحله توسعه یادگیری به مرحله بسط یادگیری این است که به مدرسان یادآوری شود این مسأله که دانشجویان باید انتقال یادگیری را تمرین کنند، از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. اساتید باید مطمئن شوند که دانش در زمینه‌های جدید به کار گرفته می‌شود و به یک زمینه ساده، محدود نمی‌شود (ایزن کرفت، ۲۰۰۳).

جویس و همکاران معتقد هستند روش های مؤثر تدریس از آن جهت که به شاگردان نحوه یادگیری را یاد می‌دهند و از آنجا که آن ها دارای انعطاف پذیری سازگار و اثر بخش هستند ، همه ی شاگردان را درگیر و زمینه درگیری در سطح بالاتر را ایجاد می‌کند. در این روش ها علاوه بر چیرگی شاگردان بر اطلاعات و مهارت های حاصل از هر تجربه یادگیری ضمن یادگیری محتوا ، توانمندی های آنان را در روی آوری به تکالیف جدید یادگیری افزایش می‌دهد و برنامه هایی را برای مطالعه های بعدی طراحی و اجرا می‌کند. (شواخی، نادری، عابدی ، ۱۳۸۶)

‌بنابرین‏ می توان گفت تدریس کانون هر برنامه درسی است . و در تمام مقاطع آموزشی اعم از ابتدائی، راهنمایی ، متوسطه ، حتی آموزش عالی ، رایج ترین روش مورد استفاده معلمان و استادان است . وگروهی از اندیشمندان همچون دیویی ، گیلبرت ، آیزنر ، جویس و ویل معتقدند که تدریس و یادگیری لازم و ملزوم همدیگر هستند . به عبارت دیگر ، زمانی می توان ادعا کرد تدریس انجام شده است که یادگیری تحقق یابد . در این رویکرد مسئولیت یادگیری بر عهده نه فقط یادگیرنده بلکه معلم و یادگیرنده است . (گنجی، زاهد بابلان ، معینی کیا، ۱۳۹۱)

از این رو توجه به یادگیرندگان و گرایش آن ها به انواع یادگیری ها از جمله یادگیری مادام العمر حائز اهمیت است . دیگر در جهانی که با تغییرات گسترده همراه است ، استفاده از منابع محدود اطلاعات انباشته شده در دوران آموزش رسمی و به کارگیری آن ها در مواقع لزوم در آینده قابل اتکا نیست . تمام این عوامل ایجاب می‌کند که یادگیری به یک دوره مشخص از زندگی افراد محدود نشود تاثیرات این رویکرد موجب شده است تا پارادایم جدیدی مبتنی بر یادگیری پیوسته در تمام طول عمر فرد ، با عنوان یادگیری مادام العمر و با شعار ز گهواره تا گور دانش بجوی شکل بگیرد. ‌بر اساس نظر کروثر در یادگیری مادام العمر شخص پیوسته در حال یادگیری است و مسئولیت مدیریت یادگیری بر عهده وی محول شده است . همچنین کروثر بیان می‌کند که در یادگیری مادام العمر شخص چگونگی یادگیری را یاد می‌گیرد . (افضل نیا و همکاران ۱۳۸۹) یونسکو یادگیری مادام العمر را به عنوان یک مفهوم اساسی برای کلیه کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه برای اعمال در سیاست های آموزشی آن ها می‌داند. هدف از یادگیری مادام العمر بقا در دنیای پر تلاطم تنش زا و تطابق خود با محیط و ارتقای کیفیت و کمیت زندگی فرد است . ریانش یادگیری مادام العمر را دارای سه محور عمده می‌داند که موارد زیر را شامل می شود .

• • کل نظام آموزش باید در پذیرش فراگیر مادام العمر تمرکز کنند .

• • علاوه بر نظام آموزشی ، سازمان ها ، مؤسسات و کسب و کارها نیز بر فرایند های یادگیری مادام العمر نیاز دارند .

• اشخاص در این شرایط مدیریت یادگیری را برعهده دارند.

در یادگیری مادام العمر فرد در تمام طول عمر به آموختن مشغول است . در این یادگیری اشخاص به طور پیوسته ، دانش ، مهارت ها و علایقشان را در زندگی افزایش می‌دهند . یادگیری مادام العمر فرایندی از کسب دانش از گهواره تا گور بدون محدود کردن آن به دوره زمانی مشخص یا به مدرسه یا سازمان معینی است . از طرف دیگر ، در روند یادگیری مادام العمر ارتباط های عمودی معلم – شاگردی ( من می گویم – تو یاد بگیر ) به ارتباط های افقی و همسطح بین فراگیران تغییر می‌یابد . که به افزایش تعاملات بین فردی در یادگیری مبتنی بر همکاری و هم انگیزشی منجر می شود. (افضل نیا، ۱۳۸۹)کریمی و همکاران در مطالعه ای در ارتباط با ویژگی های مدرس با رویکرد یادگیری مادام العمر بیان نمودند اگر عضو هیئت علمی بخواهد نقش جدید خود را برای تربیت یادگیرنده مادام العمر به خوبی ایفا کند ، باید دارای خصوصیاتی باشد که عبارتند از : علاقه به تداوم یادگیری ، انگیزش، تسلط بر روش های تدریس ، آشنایی با دانش روز و ارتباط با دانشجو (محمدی مهر ۱۳۹۰)

مفهوم یادگیری مادام العمر دارای ویژگی‌های مانند: خود مدیریتی (مریام و کافرلا^[۳۴]، ۱۹۹۹)، خود تنظیمی (زیمرمن، بونز و کواچ^[۳۵]، ۱۹۹۶)، یادگیری چگونه آموختن (یونسکو^[۳۶] و کمیسیون بین‌المللی آموزش قرن بیست و یک^[۳۷]، ۲۰۱۱)، ابتکار و نوآوری (فارست-باو و بوئر^[۳۸]، ۲۰۰۷)، قابلیت تصمیم‌گیری (ریزن^[۳۹]، ۲۰۰۰؛ دفت^[۴۰]، ۲۰۰۵)، قابلیت جمع‌ آوری اطلاعات (کمیته ریاست جمهوری انجمن کتابخانه‌ای آمریکا، ۱۹۸۹) و خود کنترلی (بومیستر، کاتلین و وهس و تیس^[۴۱]، ۲۰۰۷) می‌باشد. (کوچکی ، ۱۳۹۱) جدول شماره (۱-۱) جمع‌بندی تعاریف مربوط به ابعاد یادگیری مادام العمر از دیدگاه صاحب‌نظران مختلف را نشان می‌دهد.

جدول شماره (۱-۱): تعاریف ابعاد یادگیری مادام العمر