٣-١) روش اجرای تحقیق
این تحقیق از نظر هدف از نوع کاربردی بوده و طرح تحقیق آن توصیفی از نوع پیمایشی می باشد که قصد دارد نتایج حاصل از تحقیقات بنیادی انجام شده در زمینه ارزش ویژه برند و شهرت شرکت را برای کاربرد در صنعت بیمه عمر مطابقت دهد. از نظر گردآوری اطلاعات از نوع میدانی می باشد. هدف هر مطالعه توصیفی عبارت است از تشریح جنبه هایی از پدیده موردنظر پژوهشگر و با دیدگاهی فردی، سازمانی، صنعتی و نظایر آن (سکاران،١٣٨۶،١٢٣)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

٣-٢) جامعه و نمونه آماری
٣-٢-١) جامعه آماری:
عبارت است از مجموعه ای از افراد یا واحدها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند. صفت مشترک، صفتی است که بین همه عناصر جامعه آماری مشترک بوده و متمایز کننده جامعه آماری از سایر جوامع باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل تمام مشتریان بیمه عمر شرکتهای بیمه تامین اجتماعی، پارسیان، شهر، دی، رازی، سامان می باشد که در زمینه مسئولیت اجتماعی فعالیت داشته اند. علت انتخاب این جامعه آماری، سهولت واینکه تاکنون تحقیقی در این زمینه در استان صورت نگرفته است؛ می باشد.
٣-٢-٢)روش نمونه گیری
نمونه یک مجموعه فرعی از جامعه آماری است که با مطالعه آن، محقق قادر است نتیجه را به کل جامعه آماری تعمیم دهد. (سکاران،١٣٨۶،٢٩۵). در این پژوهش، برای نمونه گیری از روش نمونه گیری خوشه ای و انتخاب نمونه هااز روش غیراحتمالی در دسترس استفاده شده است.
٣-٢-٣) حجم نمونه
از آنجایی که حجم جامعه آماری نامحدود می باشد ، بنابراین از فرمول زیر جهت برآورد حجم نمونه استفاده می شود که در آن
Z : مقدار متغیر استاندارد شده در واحد متناظر با سطح اطمینان
p : برآورد صفت مشهود متغیر در جامعه
q : برآورد مشهود نبودن صفت متغیر در جامعه
e : مقدار اشتباه مجاز در اندازه گیری مشاهدات متغیر در جامعه
حداقل حجم نمونه با سطح اطمینان ۹۵٪ و خطای ۵٪ ، ۳۸۴ نفر می باشد.

٣-٣) روش ها و ابزار گردآوری اطلاعات
پرسش نامه یکی از ابزارهای گردآوری اطلاعات موردنظر پژوهشگر می باشد. پرسش نامه مجموعه ایست از سوالت کتبی و غالبا مبتنی بر گزینه های مشخص که پاسخ دهنده جواب های خود را بر آن درج می کند. (سکاران،١٣٨۶،٢۶٠)
برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه با طیف لیکرت استفاده خواهد شد.سوالات پرسشنامه بر اساس تحقیق لای و همکاران(٢٠١٠) طراحی شده است. سوالات پرسشنامه به گونه ای طراحی شده است که پاسخ دهندگان ، گزینه ها را بر مبنای طیف پنج نقطه ای لیکرت علامت گذاری کنند و پرسش نامه‎ها به صورت حضوری بین پاسخ دهندگان توزیع خواهد شد.
٣-۴) روایی و پایایی
٣-۴-١) روایی:
به دلیل اینکه پرسش نامه مذکور براساس پرسش نامه های استاندارد موجود در مقاله های خارجی طراحی شده است، از روایی و اعتبار لازم برخوردار می باشد. همچنین این پرسشنامه توسط اساتید و افراد مطلع و اهل فن مورد تایید قرار گرفت.
٣-۴-٢) پایایی:
در این پژوهش از ضریب آلفای کرونباخ برای بررسی پایایی استفاده شده است. به همین منظور در طی فرایند پیش آزمون تعداد ٢٩ عدد پرسشنامه توزیع گردید.
کلی ترین صورت تحلیل واریانس از طریق ضریب آلفای کرونباخ به دست می آید که فرمول آن چنین است:

که درآن n برابر است با تعداد سوالات
S²_i: واریانس سوال i
S²_t: واریانس کل
پایایی متغیرها در جدول زیر بیان گردیده است.
جدول ٣-١ جدول پایایی متغیرهای تحقیق

متغیر
تعداد سوالات
ضریب آلفای کرونباخ
مسئولیت اجتماعی شرکت
۸
۷۷۸٫
رضایت مشتری
۸
۹۰۹٫
شهرت شرکت
۵
۸۹۲٫

۹۵۰/۰- ۹۰۱/۰

۸۴- ۸۳

۹۰۰/۱- ۸۰۱/۱

۹۸ <

۵۱۰/۰- ۵۰۱/۰

۷۰- ۶۹

۰۰۰/۱- ۹۵۱/۰

۸۵- ۸۴

۱- ۲۳- فرایند پخت
دما و زمان پخت فاکتورهای مهمی در ژلاتینه شدن نشاسته طی پخت هستند، هم چنین دما و زمان پخت بر میزان رطوبت نان و سفتی آن موثرند و افزایش دما یا زمان پخت، سفتی نان را افزایش می دهد[۴۴].
خمیر تخمیر شده وقتی درون آون قرار می گیرد افزایش حجم قابل ملاحظه ای می یابد که این پدیده به افزایش حجم نان در اثر قرار گرفتن در تنور^[۶۳] معروف است. استرس ایجاد شده به دلیل حضور بخارآب و آب درون خمیر در این پدیده موثر هستند. با افزایش دما حجم نان در طی فرایند پخت افزایش می یابد که این پدیده در هر دو فاز پیوسته و پراکنده خمیر اتفاق می افتد. در مجموع این تغییرات باعث شکل گرفتن مغز نان می شود. افزایش موادی که ژلاتینه شدن نشاسته را طی فرایند پخت به تاخیر می اندازند مانند بهبود دهنده ها و امولسیفایرها می تواند به بهبود تولید محصولات نانوایی کمک کند.کاهش وزن خمیر طی فرایند پخت به واسطه تبخیر آب به واسطه افزایش دما است. این امر به انتشار بخارآب از مرکز به سطح بیرونی قرص نان نسبت داده می شود. افزایش حجم نان به دلیل افزایش حجم خمیر در تنور که به واسطه فعالیت مخمر و تولید گاز دی اکسید کربن در طی مراحل اولیه پخت در تنور می باشد، نسبت داده می شود. انبساط گرمایی گازها در سلول ها باعث افزایش حجم نان می شود[۱۹].
۱- ۲۴- تاثیرات غلظت مخمر، دما و زمان تخمیر
گومز و همکاران درسال ۲۰۰۶ تاثیرات غلظت مخمر، دما و زمان تخمیر را روی حجم نان، دانسیته نان، بافت نان( سفتی، چسبندگی، صمغی بودن^[۶۴]، فنریت^[۶۵]، الاستیک بودن^[۶۶] ) و تغییرات آن ها را طی بیاتی مورد ارزیابی قرار دادند. آن ها همچنین تغییرات پروفیل بافت^[۶۷] را در هنگام بیاتی نان مدل سازی کردند و مقادیر اولیه و سرعت تغییرات آن را مورد ارزیابی قرار دادند. آن ها گزارش کردند که در نان های کامل و سفید، زمان تخمیر طولانی تر و غلظت مخمر بیشتر، باعث کاهش سفتی و کاهش سرعت سفت شدن در طی دوران نگهداری می شود. دمای تخمیر فقط سفتی اولیه نان های سفید را تحت تاثیر قرار می دهد[۵۰]. تخمیر با خمیرترش برای بهبود بافت، حجم و مدت زمان ماندگاری نان ها مورد استفاده قرار می گیرد. گزارش شده است استفاده همزمان از آنزیم های تجزیه کننده نشاسته و خمیرترش در فرایند پخت نان حجم نان را بهبود و بیاتی نان گندم سفید را کاهش می دهد[۳۳و۳۸].

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

افزایش لاکتیک اسید باعث کاهش حجم قرص نان می شود زیرا این عمل باعث کاهش سریع گاز دی اکسید کربن توسط عامل تخمیر کننده شیمیایی می شود. مقدار نیروی لازم برای کمپرس کردن نان تخمیر شده با مخمر به دلیل ورآمدن خمیر به مراتب کمتر، ساختار مغز نان بازتر و سبک تر است و این نان دارای حفرات بیشتر نسبت به نان تخمیر نشده است[۷۵].
فصل دوم
مواد و روش ها
۲- ۱- دستگاه های مورد استفاده
ترازو با دقت ۰۰۰۱/۰ گرم ساخت شرکت شیمادزوی ژاپن، کوره الکتریکی و آون دارای پروانه ساخت آلمان، آسیاب چکشی ساخت آلمان، دستگاه اندازه گیری خصوصیات بافت (اینستران) مدل ۱۱۴۰ ساخت انگلستان ، دوربین عکاسی مدل کینون، دستگاه مخلوط کن مدل هوبارت ۱۰۰G و غیره.
۲- ۲- مواد مصرفی
۲- ۲- ۱- آرد گندم
در این تحقیق رقم گندم بک کراس روشن^[۶۸] که یکی از رقم های گندم اصلاح شده ای است که در سطح استان اصفهان کشت می شود، از مرکز علمی و تحقیقاتی استان اصفهان خریداری شد. گندم خریداری شده بعد از تمیز شدن با افزایش آب به رطوبت ۱۵درصد رسید و به مدت ۲۴ ساعت عملیات واجد شرایط کردن^[۶۹] بر روی آن صورت گرفت. سپس در پایلوت دانشکده علوم و صنایع غذایی دانشگاه شیراز توسط آسیاب آزمایشگاهی بهلر آسیاب شد. سبوس حاصل شده از آخرین غلتک خردکننده گندم جمع آوری و توسط آسیاب چکشی موجود در پایلوت علوم و صنایع غذایی دانشگاه صنعتی اصفهان آسیاب شد. سبوس آسیاب شده حاصله دارای ۰۸۶/۶ درصد خاکستر بود. سپس آرد به دست آمده از آسیاب بهلر که دارای خاکستر ۶۴/۰ درصد و مطابق با جدول ۱-۲ دارای درصد استحصال حدود ۷۷ درصد بود تا رسیدن به خاکستر حدود ۵۵/۱ درصد، یعنی درصد استحصال ۹۵ درصد با سبوس آسیاب شده مخلوط شد.
شکل ۲-۱- آسیاب آزمایشگاهی بهلر
۲- ۲- ۲- مخمر خشک فعال
از مخمر خشک فعال تهیه شده توسط شرکت کلارمایه چهار محال بختیاری، برای تخمیر خمیر استفاده شد و در طول انجام تحقیق در سردخانه ۴ درجه سانتیگراد نگهداری شد.
۲- ۲- ۳- نمک
در این تحقیق نمک کلرید سدیم فاقد ید مورد استفاده در نانوایی ها استفاده شد.
۲- ۲- ۴- اسید آسکوربیک
ال- اسکوربیک اسید مصرفی، از نوع کاملاً خالص و ساخت کارخانه B.S.F آلمان بود و در طول زمان تحقیق در شرایط خشک و خنک و تاریک نگهداری شد.
۲- ۲- ۵- روغن قنادی
روغن قنادی مصرفی ساخت کارخانه روغن نباتی ناز اصفهان بود و در طول زمان تحقیق در سردخانه ۴ درجه سانتیگراد نگهداری شد. در ضمن در هنگام مصرف روغن قنادی با اعمال حرارت مناسب ذوب و سپس در ساخت خمیر مورد استفاده قرار می گرفت.
۲- ۲- ۴- کیسه های پلی اتیلنی
نان ها پس از پخت و سرد شدن در کیسه های پلی اتیلنی سه لایه بسته بندی می شدند.
۲- ۲- ۵- مواد شیمیایی
مواد شیمیایی مورد استفاده برای آزمایش های این تحقیق ، از نوع آزمایشگاهی با خلوص بیش از ۵/۹۹ درصد و ساخت شرکت مرک آلمان بودند. در این تحقیق از مواد شیمیایی مانند اسید سولفوریک، سولفات مس، سولفات پتاسیم، سلنیم، اسید بوریک، اسید کلریدریک ، الکل ایزوپروپانول ، پترولیوم اتر، سود، ، اتانول ۹۰ در صد، شناساگر متیل رد و فنل فتالئین استفاده شد.
۲- ۳- روش ها
در این قسمت به بررسی روش های به کار رفته در این تحقیق پرداخته می شود که شامل روش تهیه خمیر، روش انجام آزمایش های شیمیایی ، روش آزمایش های کیفیت نان و روش آماری تحلیل نتایج است.
۲- ۳- ۱- روش تهیه خمیر
در این تحقیق از روش مستقیم برای تهیه خمیر استفاده شد. در این روش آرد و تمامی مواد اولیه دیگر مانند مخمر، نمک، آب و افزودنی ها به صورت یک جا درون تغار ریخته شد و خمیر طی یک مرحله و به صورت یک جا تهیه شد. روش کار در این تحقیق به این صورت است:
۱- اختلاط اجزاء به مدت ۵ دقیقه
۲- تخمیر در دمای ۲۸-۳۰ درجه سانتیگراد به مدت ۱ ساعت
۳- پخت خمیر در نانوایی سنگک به صورت شکل دهی خمیر بر روی پارو، قرار دادن خمیر درون تنور به مدت ۴ دقیقه
۴- سرد کردن نان تا دمای محیط از طریق قرار دادن در درجه حرارت محیط
۵- برش نان به ابعاد مناسب و قرار دادن در بسته های پلی اتیلن چند لایه با ابعاد ۱۸ * ۲۸ سانتی متر و درزبندی حرارتی آن
فرمول تهیه خمیر نان سنگک در این تحقیق به صورت زیر بود:
– آرد
– آب : به میزان لازم برای تهیه خمیر مناسب سنگک ( بیش از ۸۵ درصد)
– نمک : ۱ درصد ( وزنی/ وزنی )

و نیز آیات «وَ وَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَ یَعْقُوبَ کُلاًّ هَدَیْنَا وَ نُوحًا هَدَیْنَا مِن قَبْلُ وَ مِن ذُرِّیَّتِهِ دَاوُدَ وَ سُلَیْمَانَ وَ أَیُّوبَ وَ یُوسُفَ وَ مُوسىَ‏ وَ هَارُونَ وَ کَذَالِکَ نجَْزِى الْمُحْسِنِینَ وَ زَکَرِیَّا وَ یحَْیىَ‏ وَ عِیسىَ‏ وَ إِلْیَاسَ کُلٌّ‏ٌّ مِّنَ الصَّالِحِینَ وَ إِسْمَاعِیلَ وَ الْیَسَعَ وَ یُونُسَ وَ لُوطًا وَ کُلاًّ فَضَّلْنَا عَلىَ الْعَالَمِینَ وَ مِنْ ءَابَائهِمْ وَ ذُرِّیَّاتهِِمْ وَ إِخْوَانهِِمْ وَ اجْتَبَیْنَاهُمْ وَ هَدَیْنَاهُمْ إِلىَ‏ صرَِاطٍ مُّسْتَقِیمٍ»^[۴۶۹]
و نیز آیات دیگر^[۴۷۰] که فاعل «اجتباء» در همه این موارد خداوند متعال ذکر شده است. از سوی دیگر در این آیات نیز افرای که اجتباء شده‏اند همه در شمار معصومان هستند.
۳-۱-۱-۶- آیات اعطاء مقام «نبوت» و «رسالت»
آیات اعطاء مقام نبوت و رسالت مانند آیات «أُوْلَئکَ الَّذِینَ ءَاتَیْنَاهُمُ الْکِتَابَ وَ الحُْکمْ‏َ وَ النُّبُوَّهَ..»^[۴۷۱] و «وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِکَ رُسُلاً إِلى‏ قَوْمِهِمْ..»^[۴۷۲] نیز دلالت بر مدعای مزبور دارد. توضیح اینکه این دسته از آیات به صراحت بیانگر این است که حق تعیین «نبی» و «رسول» تنها به خداوند اختصاص دارد و در قرآن کریم هرگز مثال نقضی بر این مطلب وجود ندارد. با این توضیح روشن مى‏شود که در خصوص مقام امامت که از مناصب الهی است و مقام وصایت پیامبران و رسولان الهی است نیز حق تعیین امام مختص به خداوند متعال است.
۳-۱-۱-۷- آیات «مکنت دادن» و «اعطاء ملک»
برخی از این آیات عبارتند از:
«وَ کَذلِکَ مَکَّنَّا لِیُوسُفَ فِی الْأَرْضِ یَتَبَوَّأُ مِنْها حَیْثُ یَشاءُ..»^[۴۷۳]
«إِنَّا مَکَّنَّا لَهُ فِی الْأَرْضِ وَ آتَیْناهُ مِنْ کُلِّ شَیْ‏ءٍ سَبَباً»^[۴۷۴]
«..وَ قَتَلَ داوُدُ جالُوتَ وَ آتاهُ اللَّهُ الْمُلْکَ وَ الْحِکْمَهَ وَ عَلَّمَهُ مِمَّا یَشاءُ..»^[۴۷۵]
«أَمْ یَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلى‏ ما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَیْنا آلَ إِبْراهیمَ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَهَ وَ آتَیْناهُمْ مُلْکاً عَظیماً»^[۴۷۶]
یک نحوه از استدلال به این دسته از آیات چنین است که ملک و پادشاهی امری است که اعطاء آن از ناحیه خداوند صورت می‌گیرد و هر پادشاه و خلیفه‏ای که از طریق خداوند به چنین مقامی نرسیده باشد، حاکمیتش مشروعیت الهی نخواهد داشت از سوی دیگر یکی از شؤون امام مُلک و تدبیر امور مملکت است و بى‏تردید شأن و منزلت امام بالاتر از شأن و منزلت مَلِک است بنابرین حال که نصب و تعیین مَلِک و رسیدن به پادشاهی باید از ناحیه خداوند باشد نه به قهر و غلبه و از این قبیل، پس به طریق اولی نصب و تعیین امام نیز تنها مختص به خداوند است.
لذا از مجموع این آیات بر می‌آید که حق تعیین افراد برای مناصبی چون امامت، خلافت، نبوت، رسالت، وزارت، ملک و موارد دیگر و نیز اموری چون اصطفاء، اجتباء و إخلاص، به خداوند اختصاص دارد حتی یک مورد مثال نقض هم در قرآن کریم ندارد لذا همه مناصب الهی از ناحیه خداوند به افراد عطا می‌شود و عموم مردم در هیچ یک از موارد مذکور نه حق انتخاب دارند و نه صلاحیت انتخاب را دارند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳-۱-۲- وجوب نص بر امام
یکی دیگر از اساسی ترین شرائط و ویژگی‏های امام، وجوب نص بر امام از ناحیه حجت الهی پیشین است حال آن حجت پیشین نبی باشد و یا اینکه امام باشد. در واقع پس از اینکه امام از ناحیه خداوند تعیین شد از آنجا که عموم مردم به اراده و انتخاب الهی آگاهی ندارند لازم است که شخص امام به صراحت از ناحیه پیامبر و یا امام معصوم به مردم معرفی شود. نمونه‏های زیر از قصص قرآن گویای این مطلب است:
۳-۱-۲-۱- نص در مورد خلافت هارون
آیه «وَ واعَدْنا مُوسى‏ ثَلاثینَ لَیْلَهً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ میقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعینَ لَیْلَهً وَ قالَ مُوسى‏ لِأَخیهِ هارُونَ اخْلُفْنی‏ فی‏ قَوْمی‏ وَ أَصْلِحْ وَ لا تَتَّبِعْ سَبیلَ الْمُفْسِدینَ»^[۴۷۷] که ناظر به ماجرای عبادت چهل روزه حضرت موسی(ع) می‌باشد به خوبی بیانگر نص بر خلافت و جانشینی است زیرا حضرت موسی(ع) در این آیه به صراحت هارون(ع) را به خلافت و جانشینی خویش منصوب کرده است. این در حالی است که هارون(ع) پیش از این از ناحیه خداوند در آیات «وَ اجْعَل لىّ‏ِ وَزِیرًا مِّنْ أَهْلىِ هَارُونَ أَخِى اشْدُدْ بِهِ أَزْرِى وَ أَشْرِکْهُ فىِ أَمْرِى کىَ‏ْ نُسَبِّحَکَ کَثِیرًا وَ نَذْکُرَکَ کَثِیرًا إِنَّکَ کُنتَ بِنَا بَصِیرًا قَالَ قَدْ أُوتِیتَ سُؤْلَکَ یَامُوسىَ»^[۴۷۸]‏ و نیز آیه «وَ لَقَدْ ءَاتَیْنَا مُوسىَ الْکِتَابَ وَ جَعَلْنَا مَعَهُ أَخَاهُ هَارُونَ وَزِیرًا»^[۴۷۹] به منصب خلافت، وزارت برای حضرت موسی(ع) از ناحیه خداوند منصوب شده بود.
گفتنی است که با ضمیمه نمودن حدیث منزلت به این آیات می‌توان دریافت که حال که رسول خدا(ص) امام علی(ع) را نسبت به خویش به منزله هارون(ع) نسبت به موسی(ع) قرار داد، به جز اخوت و نبوت، امام علی(ع) نیز لزوماً عهده دار همان منزلت هارون(ع) نسبت موسی(ع) خواهد بود که در این آیات به منصب وزارت و خلافت هارون(ع) تصریح شده است افزون بر اینکه این آیات به صراحت گویای نص حضرت موسی(ع) بر خلافت و وزارت حضرت هارون(ع) نیز می‌باشد.^[۴۸۰]
البته آیات «وَ وَهَبْنا لَهُ مِنْ رَحْمَتِنا أَخاهُ هارُونَ نَبِیًّا»^[۴۸۱] و آیه «قَالَ سَنَشُدُّ عَضُدَکَ بِأَخِیکَ..»^[۴۸۲] نیز بیانگر انتخاب هارون(ع) از ناحیه خداوند متعال است. در واقع نص بر خلافت هارون(ع) در طول انتخاب وی از ناحیه خداوند است بنابراین این دو دسته از آیات با یکدیگر منافاتی ندارند.
۳-۱-۲-۲- نص بر فرمانروایی طالوت
قصه طالوت یکی دیگر از آیات قصص قرآن است که وجوب نص بر امام را می‌توان از آن استنباط نمود.^[۴۸۳] این آیات حکایت از آن دارد که گروهی از بنی اسرائیل پس از دوران موسی(ع) که از وطن و دیار خویش بیرون رانده شده بودند، به نزد پیامبرشان آمدند و از او درخواست نمودند که برای آنها «مَلِک» یعنی پادشاهی برگزیند که به همراه وی در راه خدا جهاد کنند، پیامبر ایشان به صراحت فرمود: «وَ قَالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَکُمْ طَالُوتَ مَلِکاً..» در واقع درخواست آنها این بود که آن پیامبر، پادشاهی برگزیند که پاسخ آنها چنین بود که خداوند طالوت را به پادشاهی بر شما مبعوث گردانیده است که این عبارت از یک سو همانگونه که اشاره شد گویای نصب و تعیین امام به عهده خداوند است و از سوی دیگر این انتخاب الهی توسط آن پیامبر به مردم ابلاغ شده است که این مطلب همان وجوب نص بر امام از ناحیه پیامبر است. در ادامه در آیات «..قَالُواْ أَنىَ‏ یَکُونُ لَهُ الْمُلْکُ عَلَیْنَا وَ نحَْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْکِ مِنْهُ وَ لَمْ یُؤْتَ سَعَهً مِّنَ الْمَالِ..» حکایت از مخالفت آنها با حکم مذکور و تعجب آنها از این انتخاب دارد زیرا خود را به پادشاهی شایسته تر از طالوت می‌دیدند افزون بر اینکه طالوت از تمکن مالی برخوردار نبود. اما آن پیامبر فرمود: «..قَالَ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَیْکُمْ وَ زَادَهُ بَسْطَهً فىِ الْعِلْمِ وَ الْجِسْمِ وَ اللَّهُ یُؤْتىِ مُلْکَهُ مَن یَشَاءُ وَ اللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ» که این فراز نیز دوباره تأکیدی بر معرفی طالوت بر پادشاهی است که از آن به لزوم نص نبوی یاد می‌کنیم افزون بر اینکه این فراز اشاره‏ای بر شرائط و ویژگی‏های امام و نیز اختصاص تعیین ملک به خداوند نیز دارد.
به گفته شیخ علی بحرانی بنی اسرائیل هنگامی که خواستند که پادشاهی داشته باشند که همراه با وی به جهاد با دشمن روند، از پیامبر خویش درخواست نمودند که فرمانروایی برای آنها برگزیند، بر این پایه اگر امامت با اختیار و انتخاب مردم جائز بود، بنی اسرائیل نیازی به تعیین از ناحیه آن پیامبر نداشتند چنانچه گفتند: ابْعَثْ لَنا مَلِکاً یعنی نصب کن، بلکه آنها هرکه را می خواستند برای فرمانروایی به انتخاب خویش برمی گزیدند. لذا درخواست مذکور از پیامبر(ص) دلیلی بر این مطلب است که آنها حق انتخاب امام نداشته اند. افزون بر اینکه خداوند فرمود: «إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَکُمْ طالُوتَ مَلِکاً..» و آن پیامبر نفرمود من طالوت را برای شما نصب می کنم، که این فراز دلالت بر این دارد که پیامبر اختیار و حق انتخاب امام را ندارد و جز این نیست که وظیفه او این است که از ناحیه خداوند به مردم خبر دهد که خداوند فلان شخص مخصوص را به امامت نصب کرده است بنابر این امامت به نص است نه به اختیار و انتخاب امت. فراز «إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاهُ عَلَیْکُمْ وَ زادَهُ بَسْطَهً فِی الْعِلْمِ وَ الْجِسْم..» نیز به خوبی گویای بطلان اختیار امت در تعیین امام است و اینکه امام باید از ناحیه خداوند انتخاب شده باشد و بر لسان پیامبر و یا وصی به مردم معرفی شود.^[۴۸۴]
در مرحله سوم نیز نص سوم بر طالوت از ناحیه آن پیامبر به خوبی در آیات «وَ قَالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ ءَایَهَ مُلْکِهِ أَن یَأْتِیَکُمُ التَّابُوتُ فِیهِ سَکِینَهٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَ بَقِیَّهٌ مِّمَّا تَرَکَ ءَالُ مُوسىَ‏ وَ ءَالُ هَرُونَ تحَْمِلُهُ الْمَلَائکَهُ..» دیده می‌شود با این تفاوت که نص سوم از ناحیه آن پیامبر نص همراه معجزه است که نشانه پادشاهی وی آوردن تابوتی است که نزد بنی اسرائیل از اهمیت و جایگاه ویژه‏ای برخوردار بود که دلالت این فراز در بخش اعجاز و نیز بخش توسل ذکر خواهد شد.
گفتنی است یک نحوه از استدلال به این آیات چنین است که ملک و پادشاهی امری است که اعطاء آن از ناحیه خداوند صورت می‌گیرد و از سوی دیگر یکی از شؤون امام مُلک و تدبیر امور مملکت است و بى‏تردید شأن و منزلت امام بالاتر از شأن و منزلت مَلِک است، بنابرین حال که نصب و تعیین مَلِک و رسیدن به پادشاهی باید از ناحیه خداوند باشد نه به قهر، غلبه، شوری و از این قبیل، پس به طریق اولی نصب و تعیین امام نیز تنها مختص به خداوند است. و از سوی دیگر حال که تعیین و نصب مَلِک و رسیدن به پادشاهی باید از ناحیه خداوند باشد، از آنجایی که عموم مردم چون از علم غیب و اراده الهی در انتخاب مذکور آگاهی ندارند، به یقین باید این اراده و انتخاب الهی از ناحیه شخصی که از اتصال به عالم غیب و وحی برخوردار است به مردم ابلاغ و معرفی شود که این مطلب همان لزوم نص بر امام از جانب پیامبر و یا امام است.
۳-۱-۲-۳- عنصر وصیت در سیره انبیاء الهی
وصیت در سیره انبیاء الهی نیز ناظر به لزوم نص بر امام و وصی ایشان است در قرآن کریم آمده است:
«وَ وَصَّى‏ بهَِا إِبْرَاهِمُ بَنِیهِ وَ یَعْقُوبُ یَابَنىَّ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى‏ لَکُمُ الدِّینَ فَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَ أَنتُم مُّسْلِمُونَ أَمْ کُنتُمْ شهَُدَاءَ إِذْ حَضَرَ یَعْقُوبَ الْمَوْتُ إِذْ قَالَ لِبَنِیهِ مَا تَعْبُدُونَ مِن بَعْدِى قَالُواْ نَعْبُدُ إِلهَکَ وَ إِلهَ ءَابَائکَ إِبْرَاهِمَ وَ إِسْمَاعِیلَ وَ إِسْحَاقَ إِلهًا وَاحِدًا وَ نَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ»^[۴۸۵]
«شَرَعَ لَکُمْ مِنَ الدِّینِ ما وَصَّى بِهِ نُوحاً وَ الَّذی أَوْحَیْنا إِلَیْکَ وَ ما وَصَّیْنا بِهِ إِبْراهیمَ وَ مُوسى‏ وَ عیسى‏ أَنْ أَقیمُوا الدِّینَ وَ لا تَتَفَرَّقُوا فیهِ کَبُرَ عَلَى الْمُشْرِکینَ ما تَدْعُوهُمْ إِلَیْهِ اللَّهُ یَجْتَبی‏ إِلَیْهِ مَنْ یَشاءُ..»^[۴۸۶]
از این آیات می‌توان دریافت که وصیت و معرفی وصی که از جانب خداوند تعیین شده، دأب و سیره انبیاء الهی بوده است. ابن‌‏شهرآشوب مازندرانی با اشاره به این دو فراز قرآنی می‌نویسد: «وصیه دأب پیامبران بوده است. آدم به شیث، نوح به سام، و إبراهیم به إسماعیل، إسماعیل به إسحاق، و إسحاق به‏ یعقوب، و یعقوب به یوسف، و شعیب به موسى، و موسى به یوشع، و یوشع به داود، و داود به سلیمان، و سلیمان به آصف، و آصف به زکریا و زکریا به عیسى و عیسى به شمعون و شمعون به یحیى وصیت نمود که کتاب و سنت شاهد این مطلب است. بنابراین وضعیت پیامبر اکرم(ص) از دو حال بیرون نیست یکی اینکه ایشان وفات کرد و به کسی وصیت نکرد همانگونه که اهل سنت می‌گویند، که این دیدگاه خطاست زیرا حضرت به فریضه واجب «وصیت» در آیه «کُتِبَ عَلَیْکُمْ إِذا حَضَرَ أَحَدَکُمُ الْمَوْتُ إِنْ تَرَکَ خَیْراً الْوَصِیَّهُ لِلْوالِدَیْنِ وَ الْأَقْرَبِینَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِینَ»^[۴۸۷] قطعاً عمل کرده است. و حضرت عملی مخالف با عمل انبیاء انجام نمى‏دهد در اموری که از آن نهی نشده باشد بلکه خداوند فرمود: «فبهدیهم اقتده» و حضرت امری را ترک نمى‏کند که خود مردم را بر آن تشویق می‌کند. افزون بر اینکه فرمود: «من مات و لم یوص مات میته جاهلیه»^[۴۸۸] «هر که بمیرد و وصیت نکند به مرگ جاهلیت مرده است». دیگر اینکه حضرت هنگام هجرت از مکه در دوران غیبت خویش، علی(ع) را رئیس امت خویش برگزید و نیز در زمان غزوه تبوک آن امام را در مدینه جانشین خویش قرار داد. زید و نیز جعفر و عبد الله بن رواحه را نیز در سریه‏ای فرمانده قرار داد. در همه سریه‏ها روش حضرت این چنین بود لذا در سفری که امید است فاسد پس از بازگشت اصلاح شود حضرت این چنین احتیاط نمود(و جانشین تعیین کرد) اما در سفر قیامت مراعات چنین احتیاطی لازمتر و در اولویت است. دوم اینکه برخی بر این باورند که پیامبر اکرم(ص) به امام علی(ع) وصیت نمود اما فقط در شمشیر، رداء و مرکب وصیت کرد. این سخن نیز باطل است زیرا هرگز روا نیست که حضرت به یک امری وصیت کند و به امر دیگری وصیت نکند و امر عظیمی چون خلافت که در راستای دین، دنیا و آخرت می‌باشد را ترک نماید. لذا حال که این دو دیدگاه باطل شد، حالت دیگری نمى‏ماند مگر این سخن که پیامبر اکرم(ص) به علی(ع) و اولاد وی وصیت نمود وصیتی عام شامل امور دین و دنیا همانگونه که قرآن، سنت و اجماع بیانگر آن است.^[۴۸۹]
در کتاب «کامل البهائی فی السقیفه» نیز چنین آمده است: «هیچ رسولی نداریم که به کسی وصیت نکرده باشد همانگونه که خداوند فرمود: «وَ وَصَّى بِها إِبْراهِیمُ بَنِیهِ وَ یَعْقُوبُ یا بَنِیَّ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفى‏ لَکُمُ الدِّینَ فَلا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ»^[۴۹۰] پیامبر اکرم(ص) نیز فرمود: «هر که بمیرد در حالی که وصیت نکرده باشد، به مرگ جاهلیت مرده است» و این چنین روایاتی دلالت بر تشویق بر وصیت می‌کند لذا ناگزیر حضرت باید پیش از امت خویش به این عمل مبادرت ورزد زیرا لفظ به صیغه عموم بیان شده است و خداوند فرمود: «أَ تَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَ تَنْسَوْنَ أَنْفُسَکُمْ..»^[۴۹۱] از سوی دیگر اجماع بر این است که أبوبکر و عمر وصی رسول الله(ص) نبودند بلکه وصی ایشان امام علی(ع) بود که موافقان و مخالفان به این مطلب شهادت می‌دهند»^[۴۹۲]
گفتنی است آیات «قالَ الَّذی عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْکِتابِ أَنَا آتیکَ بِهِ قَبْلَ أَنْ یَرْتَدَّ إِلَیْکَ طَرْفُکَ فَلَمَّا رَآهُ مُسْتَقِرًّا عِنْدَهُ قالَ هذا مِنْ فَضْلِ رَبِّی لِیَبْلُوَنی‏ أَ أَشْکُرُ أَمْ أَکْفُرُ..»^[۴۹۳] نیز به نوعی گویای معرفی وصی توسط حضرت سلیمان(ع) است که این امر با ظهور معجزه‏ای به دستان آصف بن برخیا صورت پذیرفت قطب راوندی(د ۵۷۳ق) در خصوص این فراز می‌نویسد: «خداوند متعال از آوردن تخت بلقیس، توسط آصف بن برخیا؛ وصى حضرت سلیمان را خبر داده است. حضرت سلیمان در این موقع در بیت المقدس بود و آصف بن برخیا گفت: قبل از اینکه چشمت را بر هم زنى آن تخت را مى‏آورم. در یک چشم بهم زدن، هیچ زمانى متصور نیست. بین بیت المقدس و جایى که تخت در آنجا قرار داشت [سبا] پانصد فرسخ، رفت و برگشت راه، فاصله بود. اگر سلیمان خود این کار را انجام مى‏داد، معجزه مى‏شد؛ ولى مى‏خواست وصى خود را بر اهل زمانش معرفى کند، پس وصى او این کار را کرد. و این قوى‏تر از نص است»^[۴۹۴]
امیرالمؤمنین(ع) نیز در نهج البلاغه می‌فرماید: «خداوند هرگز انسان‏ها را بدون پیامبر، یا کتابى آسمانى، یا برهانى قاطع، یا راهى استوار، رها نساخته است، پیامبرانى که با اندک بودن یاران، و فراوانى انکار کنندگان، هرگز در انجام وظیفه خود کوتاهى نکردند. بعضى از پیامبران، بشارت ظهور پیامبر آینده را دادند و برخى دیگر را پیامبران گذشته معرّفى کردند. بدین گونه قرن‏ها پدید آمد، و روزگاران سپرى شد، پدران رفتند و فرزندان جاى آنها را گرفتند»^[۴۹۵] آیه «وَ إِذْ قالَ عیسَى ابْنُ مَرْیَمَ یا بَنی‏ إِسْرائیلَ إِنِّی رَسُولُ اللَّهِ إِلَیْکُمْ مُصَدِّقاً لِما بَیْنَ یَدَیَّ مِنَ التَّوْراهِ وَ مُبَشِّراً بِرَسُولٍ یَأْتی‏ مِنْ بَعْدِی اسْمُهُ أَحْمَدُ..»^[۴۹۶] که بیانگر بشارت حضرت عیسی(ع) به پیامبر اکرم(ص) است یک نمونه از آیات قصص در تأیید مطلب مذکور است.
از سوی دیگر بى‏تردید انبیاء الهی همگی حلقه‏های متصل یک زنجیره را از حضرت آدم(ع) تا حضرت خاتم الأنبیاء(ص) را تشکیل می‌دهند و بى‏تردید به منظور تکمیل اهداف هدایتی و تربیتی مردم ضروری است که به امر الهی پیامبر و یا وصی خویش را معرفی نمایند زیرا مردم از که از اراده الهی بر تعیین افراد آگاهی ندارند لذا معرفی وصی و به تعبیر بهتر نص بر وصی امری ضروری در راستای هدایت مردم بوده است.
بنابرین از مجموع این آیات و مطالب مذکور می‌توان دریافت که اتصال وصایت امری ضروری در سیره انبیاء الهی بوده و اینکه وصایت و معرفی وصی یکی از امور ضروری در میان انبیاء الهی بوده است و وصایت سنت الهی در میان پیامبران است، سؤال این است که پیامبر اکرم(ص) آیا وصایت کرد یا نه؟ و در صورت وصایت به چه کسی وصایت کرد؟ اگر ایشان وصایت نکرده که یکی از سنت‌های الهی در میان انبیاء به فراموشی رفته و این امر یعنی سرپیچی از دستور آیه «کُتِبَ عَلَیْکُمْ إِذا حَضَرَ أَحَدَکُمُ الْمَوْتُ إِنْ تَرَکَ خَیْراً الْوَصِیَّهُ لِلْوالِدَیْنِ وَ الْأَقْرَبِینَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِینَ»^[۴۹۷] بنابراین پیامبر اکرم(ص) بى‏تردید وصی در امر دین و زعامت مسلمین وصی خویش را معرفی کرده است. از سوی دیگر دلیلی بر وصایت بر ابوبکر، عمر بن خطاب و عثمان نیست. مؤید این مطلب برگزیدن ابوبکر در ماجرای سقیفه و نصب عمر بن خطاب به خلافت از سوی ابی‏بکر و شورای شش نفره عثمان است. زیرا نحوه انتخاب هرسه آنها با یکدیگر فرق می‌کند که این امر حاکی از عدم وصایت بر ایشان و فقدان نص درباره آنهاست. زیرا در صورت وجود نص حتما نص را ارائه می‌کردند و مستمسکی و دلیلی قویتر از نص نداشتند، از سوی دیگر افراد دیگری در مظان وصایت رسول اکرم(ص) به جز امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب(ع) مطرح نبوده است که نصوص متواتره‏ای در میان شیعه و اهل سنت وجود دارد که وصایت حضرت و اولاد معصوم ایشان را نشان می‌دهد.
۳-۱-۳- علم و شجاعت از شرایط خلافت و امامت
یکی دیگر از شرائط امامت و خلافت و به تعبیری ویزگی‏های امام افضل بودن در علم و شجاعت است که از آیاتی از قصص قرآن می‌توان این مطلب را استنباط نمود:
۳-۱-۳-۱- قصه حضرت آدم(ع) و تعلیم أسماء
آیات تعلیم اسماء «وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسْماءَ کُلَّها ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلائِکَهِ فَقالَ أَنْبِئُونِی بِأَسْماءِ هؤُلاءِ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ قالُوا سُبْحانَکَ لا عِلْمَ لَنا إِلَّا ما عَلَّمْتَنا إِنَّکَ أَنْتَ الْعَلِیمُ الْحَکِیمُ قالَ یا آدَمُ أَنْبِئْهُمْ بِأَسْمائِهِمْ فَلَمَّا أَنْبَأَهُمْ بِأَسْمائِهِمْ..»^[۴۹۸] که در سیاق قصه حضرت آدم(ع) است به خوبی گویای این مطلب است که علم از شروط خلافت و امامت است. توضیح اینکه در این آیات خداوند به ملائکه گوشزد نمود که آدم(ع) از فرشتگان شایسته‏‏‏تر به خلافت است زیرا او از فرشتگان نسبت به اسماء داناتر و در علم انباء برتر از آنها بود‏.^[۴۹۹]
در واقع سیاق این آیات بیانگر این مطلب است که ملائکه ادعاى شایستگى براى مقام خلافت کرده، و اذعان کردند به اینکه آدم این شایستگى را ندارد، و از آنجا که لازمه این مقام آن است که خلیفه، عالم به اسماء باشد، خداوند متعال اسماء را از ملائکه پرسید، و آنها اظهار بی‌اطلاعى کردند، و چون از آدم پرسید، و جواب داد، به این طریق شایستگی آدم(ع) براى تصدی این مقام، و عدم شایستگی فرشتگان ثابت گردید. افزون بر اینکه جمله «إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ» اشعار دارد بر اینکه ادعاى ملائکه‏ ادعاى صحیحى نبوده، چون چیزى را ادعا کرده‏اند که لازمه‏اش داشتن علم است.^[۵۰۰]
گفتنی است آیات «..أَ فَمَنْ یَهْدِی إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ یُتَّبَعَ أَمَّنْ لا یَهِدِّی إِلَّا أَنْ یُهْدى‏..»^[۵۰۱] و «..قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَ الَّذِینَ لا یَعْلَمُونَ..»^[۵۰۲] این استنباط را تأیید مى‏کند.
افزون بر اینکه محمد باقر مجلسی شرط اول امامت را این مى‌داند که امام باید افضل باشد از همه امت در جمیع جهات به ویژه در علم و گرنه تفضیل مفضول و ترجیح مرجوح لازم مى‏آید که به حسب عقل قبیح است. و در ادامه پس از استناد به آیات متعددی به آیه «..إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَهً..»^[۵۰۳] استناد نموده و مى‌نویسد: «پس حقتعالى اسماء را به آدم(ع) تعلیم نمود و به وسیله آن بر ملائکه حجت را تمام کرد که چون او از شما عالم‏تر است، به خلافت سزاوارتر است پس معلوم شد که اعلم بودن موجب استحقاق خلافت است».^[۵۰۴] سید عبدالله شبر نیز یکی از شروط امامت را افضل بودن امام از همه جهات بر همه امتش دانسته و در ادامه به آیات متعددی همچون «..فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ»^[۵۰۵] و «..إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَهً..» إستناد نموده ‏است.^[۵۰۶] میر سید حامد حسین در «عبقات الأنوار» نیز در ذیل قصه استخلاف آدم(ع) مى‏نویسد: «آیات این قصه دلالت دارد بر آنکه علم در خلافت شرط است بلکه عمده شروط آن مى‏باشد»^[۵۰۷]
لازم به ذکر است که یکى ‏از مباحث ‏‏کلامی که برخی از مفسران ‏اهل‏‏‏‏‏‏سنت از قصه‏ مذکور ‏برداشت ‏‏‏‏‏‏‏‏ِنموده‏اند این‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ِ است ‏‏‏‏‏‏‏‏ِکه علم یکی از شروط خلافت ‏‏‏‏‏‏‏‏است. به عنوان نمونه بیضاوی در تفسیرش مى‌نویسد: «این ‏‏‏‏‏‏آیات بر شرافت ‏‏‏‏‏‏‏‏انسان، ارزش و برترى‏‏ علم بر عبادت دلالت‏‏‏‏‏‏‏‏ مى‌کند و اینکه علم شرطی در خلافت، بلکه شرط عمده آن ‏‏‏‏‏‏است».^[۵۰۸] حقى‌بروسوی، ابن‌‏عجیبه، مراغی و زحیلی نیز همچون بیضاوی به این مطلب اشاره کرده‏‏‏اند.^[۵۰۹]
۳-۱-۳-۲- قصه طالوت
آیه شریفه «وَ قالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَکُمْ طالُوتَ مَلِکاً قالُوا أَنَّى یَکُونُ لَهُ الْمُلْکُ عَلَیْنا وَ نَحْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْکِ مِنْهُ وَ لَمْ یُؤْتَ سَعَهً مِنَ الْمالِ قالَ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاهُ عَلَیْکُمْ وَ زادَهُ بَسْطَهً فِی الْعِلْمِ وَ الْجِسْمِ..»^[۵۱۰] که در سیاق قصه طالوت قرار دارد به نیکی گویای این است که علم و قدرت از شروط بنیادین خلافت و امامت است.
به گفته شیخ مفید خداوند در این آیه فزونی در علم و نیرومندى طالوت و برگزیده‏‏‏شدن او از ناحیه خداوند را علت برترى او بر دیگران قرار داده است. این آیات موافق با ادله ‏‏‏عقلیه است که ثابت مى‏کنند اعلم از دیگران که در رتبه علمی او قرار ندارند، شایسته‏‏‏تر به امامت است و نیز دلالت بر وجوب تقدم امیرالمؤمنین(ع) در خلافت پیامبر(ص) و امامت بر امت بر همه مسلمانان دارد زیرا در علم و حکمت بر همه مقدم بوده و دیگران همتاى او نبوده‏‏‏اند.^[۵۱۱]
وی در بخش دیگری از کتاب «الإرشاد» پس از مباحثی در خصوص علم امیرالمؤمنین(ع) مى‏نویسد: «هنگامى که ثابت کردیم امیر المؤمنین(ع) از میان همه افراد برگزیده‏‏‏شده و از جهت صفت و علم برجسته است باید یقین کنیم که در خصوص امامت و سابقه و شایستگى ریاست مقدم بر دیگرانست و ما این معنى را از آیه که درباره طالوت در قرآن اشاره کرده ثابت مى‏کنیم: «وَ قالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَکُمْ طالُوتَ مَلِکاً قالُوا أَنَّى یَکُونُ لَهُ الْمُلْکُ عَلَیْنا وَ نَحْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْکِ مِنْهُ وَ لَمْ یُؤْتَ سَعَهً مِنَ الْمالِ قالَ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاهُ عَلَیْکُمْ وَ زادَهُ بَسْطَهً فِی الْعِلْمِ وَ الْجِسْمِ..» خداوند در این آیه دلیل تقدم طالوت را بر سائر افراد آن عصر مساوى با دلیل تقدم على(ع) بر مردم زمان خود قرار داده یعنى او را برگزیده و نیروى بدنى و علم به او کرامت کرده و این معنى را به معجزه آشکار که براى امیر المؤمنین(ع) معین فرموده براى او نیز مقرر داشته و تأکید کرده چنانچه می‏‌‏فرماید: «وَ قالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ آیَهَ مُلْکِهِ أَنْ یَأْتِیَکُمُ التَّابُوتُ فِیهِ سَکِینَهٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ بَقِیَّهٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسى‏ وَ آلُ هارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَهُ إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیَهً لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ»^[۵۱۲] و همان خرق عادتى را که براى على(ع) اثبات کردیم و گفتیم آن حضرت عالم به غیب بود همانند خرق عادت برای طالوت است که تابوت به نزد مردم آمد»^[۵۱۳]
گفتنی است در برخی مصادر روایی خطبه‏‏‏ای از امیرالمؤمنین(ع) در آستانه رفتن به سمت شام نقل شده که در فرازی از آن، حضرت آیات ماجرای طالوت را در مقام موعظه تلاوت کردند و سپس فرمودند: «ای مردم در این آیات برای شما عبرتی است که بدانید خداوند خلافت و امارت را پس از انبیاء در نسل ایشان قرار داده و او طالوت را به دلیل برگزیدگی او از ناحیه خداوند و فزونی در علم و قدرت بر دیگران برتر و مقدم داشته است. آیا شما بر این باورید که خداوند بنى امیه را بر بنى‏‏‏هاشم برگزیده باشد و یا اینکه معاویه از لحاظ دانش و نیروى بدنى بر من برترى داشته باشد!؟»^[۵۱۴]
شیخ طوسی و طبرسی نیز در ذیل این آیه تصریح کرده‏اند که پیشوا باید اعلم و اکمل و افضل از مردم دیگر و از نظر شجاعت و فضیلت سرآمد دیگران باشد تا شایسته این مقام گردد و لذا خداوند علت انتخاب و تقدیم طالوت را همین جنبه «اعلم و اقوى» بودن او معرفى مى‏کند.^[۵۱۵] قطب الدین راوندی نیز بر این باور است که آیه یادشده دلالت بر این مطلب می‌کند که یکی از شروط امامت این است که امام اعلم از رعیت خویش باشد.^[۵۱۶]
افزون بر اینکه قرطبی در تفسیرش با استناد به این آیه یکی از شرائط امام را افضل بودن در علم بر امت دانسته است.^[۵۱۷]
لازم به ذکر است که در اینجا تأکید بر علم شده است اما مراد از آن چه نوع علمی است؟ علم اکتسابی یا لدنی و یا هر دو؟ به نظر می‌رسد آیه شریفه اطلاق دارد و هر دو گونه علم را در بر می‏‌‏گیرد هر چند که ظهور در علم لدنی دارد در واقع در هر دو حالت چه مطلق و چه مقید باشد قدر متیقن وجود علم لدنی است. لذا در انتخاب امام یک شرط اساسی این است که مجرای علم وی الهی و لدنی باشد که این شرط اساسی است. اما علم اکتسابی بنا بر مقید بودن شرط نیست هرچند بنا بر مثل مشهور چون صد آید نود هم پیش ماست.
۳-۱-۴- عصمت امام
عصمت نیز یکی دیگر از شروط اساسی در مسأله امامت است که در آیات قصص و غیر قصص به آن اشاره شده است اما با توجه به محدوده موضوعی این نوشتار این مطلب را در قصص قرآن پی می‌گیریم و پس از اشاره به برخی مستندات کلامی عصمت در قصص قرآن، به بررسی خاستگاه و سرچشمه عصمت می‌پردازیم:
۳-۱-۴-۱- آیات قصص بیانگر عصمت امام
آیات متعددی از قصص قرآن بیانگر این شرط اساسی است که علامه حلی در کتاب «الفین» همه این آیات را و نحوه دلالت آنها بر عصمت امام را تبیین کرده است. در اینجا تنها به چند نمونه از این آیات و نحوه دلالت آنها می‌پردازیم:

شکل‏۴‑۱۵: اندازه آرایه طراحی شده با شکاف اریب ۸۰
شکل‏۴‑۱۶ : الگوی جهت دهندگی آرایه طراحی شده در فرکانس ۲.۸۵GHz در مختصات دکارتی ۸۱
شکل‏۴‑۱۷ : الگوی جهت دهندگی آرایه طراحی شده در فرکانس ۲.۸۵GHz در مختصات قطبی ۸۲
شکل‏۴‑۱۸ : الگوی جهت دهندگی آرایه طراحی شده در فرکانس ۲.۷GHz در مختصات دکارتی ۸۳
شکل‏۴‑۱۹ : الگوی جهت دهندگی آرایه طراحی شده در فرکانس ۲.۷GHz در مختصات قطبی ۸۳
شکل‏۴‑۲۰ : الگوی جهت دهندگی آرایه طراحی شده در فرکانس ۳GHz در مختصات دکارتی ۸۴
شکل‏۴‑۲۱ : الگوی جهت دهندگی آرایه طراحی شده در فرکانس ۳GHz در مختصات قطبی ۸۴
شکل‏۴‑۲۲ : اندازه آرایه طراحی شده در باند x 85
شکل‏۴‑۲۳ : الگوی جهت دهندگی آرایه طراحی شده در باند x 86
شکل‏۴‑۲۴ : پترن پلاریزاسیون متقاطع آرایه موج رونده طراحی شده با شکاف اریب ۸۶
شکل‏۵‑۱ : نحوه تحریک شکاف اریب روی بدنه باریک موجبر ۸۹
شکل‏۵‑۲ : نحوه تحریک شکاف چرخش نیافته روی بدنه باریک موجبر ۹۰
شکل‏۵‑۳ : ساختار پیشنهاد شده برای تحریک شکاف چرخش نیافته روی بدنه باریک موجبر ۹۲

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شکل‏۵‑۴ : رسانایی شکاف چرخش نیافته پیشنهاد شده بر حسب ارتفاع استوانه ها ۹۳
شکل‏۵‑۵ : شمای کلی آرایه طراحی شده با ساختار پیشنهاد شده ۹۴
شکل‏۵‑۶ : نمودار اندازه VSWR آرایه با ساختار پیشنهادی ۹۵
شکل‏۵‑۷ : الگوی جهت دهندگی آرایه طراحی شده در فرکانس ۲.۸۵GHz در مختصات دکارتی ۹۶
شکل‏۵‑۸ : الگوی جهت دهندگی آرایه طراحی شده در فرکانس ۲.۸۵GHz در مختصات قطبی ۹۶
شکل‏۵‑۹ : پلاریزاسیون آرایه طراحی شده در فرکانس ۲.۸۵GHz 97
شکل‏۵‑۱۰: پترن وپلاریزاسیون متقاطع آرایه طراحی شده با نرم افزار HFSS 98
شکل‏۵‑۱۱ : الگوی جهت دهندگی آرایه طراحی شده در فرکانس ۲.۷GHz در مختصات دکارتی ۹۸
شکل‏۵‑۱۲: الگوی جهت دهندگی آرایه طراحی شده در فرکانس ۲.۷GHz در مختصات قطبی ۹۹
شکل‏۵‑۱۳: پلاریزاسیون متقاطع آرایه طراحی شده در فرکانس ۲.۷ GHz 99
شکل‏۵‑۱۴: الگوی جهت دهندگی آرایه طراحی شده در فرکانس ۳GHz در مختصات دکارتی ۱۰۰
شکل‏۵‑۱۵: الگوی جهت دهندگی آرایه طراحی شده در فرکانس ۳GHz در مختصات قطبی ۱۰۰
شکل‏۵‑۱۶: پلاریزاسیون متقاطع آرایه طراحی شده در فرکانس ۳GHz 101
شکل‏۵‑۱۷ : نمودار هیستوگرام رسانایی شکاف ها ۱۰۲
شکل‏۵‑۱۸: اندازه VSWR آرایه طراحی شده با تالرانس۱۰۰ میکرون ۱۰۳
شکل‏۵‑۱۹: الگوی جهت دهندگی آرایه طراحی شده با تلرانس ۱۰۰ میکروندر فرکانس ۲.۸۵GHz 103
شکل‏۵‑۲۰: الگوی جهت دهندگی آرایه طراحی شده با تالرانس ۱۰۰ میکروندر فرکانس ۲.۸۵GHz 104
شکل‏۵‑۲۱:پترن پلاریزاسیون متقاطع آرایه طراحی شده با تلرانس ۱۰۰ میکرون در فرکانس ۲.۸۵GHz 104

فصل اول

مقدمه

رادارها در واقع سنسورهای الکترومغناطیسی هستند که برای موقعیت‏یابی و تعقیب اهداف گوناگون در فضا مورد استفاده قرار می‏گیرند. رادار ها در فرکانس ها و توان های مختلف، برای کاریرد های بسیار متنوع طراحی شده و به کار برده می شوند. مشخصاتی که در رادار ها باید مورد توجه قرار گیرد برد و دقت بالا می باشد. اغلب رادار ها در محدوده فرکانس های باند VHF تا باند C ساخته می شوند. در فرکانس های باند VHF رادار ها دارای برد بلند و دقت پایین بوده و همینطور که فرکانس ها به سمت باند C می روند، برد کاهش پیدا کرده ودر عوض دقت بالاتر می رود. بنابر این بیشترین توجه در رادار ها مربوط به باند های L وS می باشد.در این دو باند یک سازگاری بین دو مساله دقت و برد وجود دارد. بدین معنی که برد رادار نسبتا قابل قبول بوده و رادار دارای دقت خوبی نیز می باشد. در بین این دو باند، باند S نیز بیشترین کاربرد را در سراسر دنیا داشته و بیشترین رادار ها در این باند طراحی و ساخته می شوند.
رادارها در واقع انرژی الکترومغناطیسی را از طریق آنتن در فضا تشعشع^[۱] می‏کنند. بخشی از انرژی تشعشع شده، به یک شیء که اغلب هدف^[۲] نامیده می‏شود، برخورد می‏کند و در جهات گوناگون بازتابیده^[۳] می‏شود. بخشی از این انرژی بازتابیده شده، به سمت رادار منتشر شده و توسط آنتن دریافت می‏گردد و پس از آن، عملیات تقویت و پردازش سیگنال^[۴]و … بر روی آن انجام می شود.
بنابراین بخش مهمی از سیستم‏های راداری، آنتن است که بسته به مأموریت سیستم، مشخصات گوناگونی می تواند داشته باشد. امروزه استفاده از تکنولوژی رادارهای آرایه فازی^[۵]که در آن از آنتن های آرایه ای استفاده می شود کاربردهای بسیاری یافته است. آنتن‏های آرایه‏ای مزایای زیادی دارند که از آن جمله می‏توان به توانایی ایجاد جهت دهندگی^[۶]یا بهره بالا و قابلیت‏های مختلف شکل دهی^[۷] پرتو اشاره کرد. باند فرکانسی، مأموریت راداری، پهنای باند مورد نظر، میزان توان ارسالی، میزان بهره مورد نظر و … از عوامل تعیین کننده نوع المان به کار رفته در آنتن های آرایه ای است.
آرایه‏های موجبر شکاف‏دار^[۸] درسال ۱۹۴۳ در دانشگاه McGillدر Montrealابداع گردید..]۱[ سادگی هندسه ساختار آنتن‏های موجبری شکاف‏دار، راندمان خوب، توانایی ایجاد امواج با پلاریزاسیون‏های خطی، توانایی ارسال بیم‏های broadside، قابلیت حمل توان بالا و … از ویژگی‏های مهم این نوع آنتن‏ها است که سبب شده در کاربردهای راداری مورد توجه قرار بگیرند. خصوصاً در کاربردهای هوایی این نوع آنتن ها گزینه مناسبی هستند چرا که می توان آنها را بر روی بال ها و بدنه هواپیما قرار دارد. اغلب این نوع آنتن‏ها را می توان در فرکانس های ۲ تا ۲۴ گیگا هرتز مورد استفاده قرار داد..]۲[
این نمونه آنتن ها به دلیل خواص منحصر به فردی که دارند به صورت گسترده در طراحی وساخت آنتن های آرایه فازی مورد استفاده قرار می گیرند. این آنتن ها بسته به نوع شکاف استفاده شده و نوع ساختار به کار رفته طبقه بندی می شوند. به طور کلی ساختار های این آنتن ها به دو دسته رزونانسی^[۹] وموج رونده^[۱۰] تقسیم می شوند.آرایه های موج رونده به دلیل پهنای باند فرکانسی بالا، در کاربرد های بسیار متعددی استفاده می شوند..]۱[
زمانی که نیاز به پلاریزاسیون عمودی می باشد، از شکاف های اریب^[۱۱] روی بدنه باریک موجبر استفاده می شود. اما رسیدن به سطح لوب کناری^[۱۲] پایین در مورد این آرایه ها همیشه به عنوان یک گلوگاه مطرح بوده است. همچنین شکاف های اریب روی بدنه باریک موجبر دارای پلاریزاسیون متقاطع^[۱۳] بسیار بدی می باشند. از این رو تا به حال تلاش های بسیار زیادی برای کاهش پلاریزاسیون متقاطع این نمونه از شکاف ها انجام گرفته است که همگی آن ها از لحاظ ساخت بسیار مشکل می باشند.]۳-۱۰[ در این تحقیق یک آرایه موج رونده موجبر شکافداری با سطح لوب کناری و پلاریزاسیون متقاطع پایین که از لحاظ ساخت عملی باشد، در باند Sطراحی وشبیه سازی می شود.
در فصل دوم، تعاریف و مقدمات لازم برای طراحی آنتن های آرایه ای و پارامترهای اساسی این آنتن ها بیان خواهد شد و تئوری اساسی تیلور که به طراحی آنتن آرایه ای با سطح لوب کناری پایین می پردازد مورد بررسی و ارزیابی قرار خواهد گرفت.
در فصل سوم برخی از نمونه های پایه آنتن های موجبر شکاف دار مانند انواع شکاف ها مختلف روی بدنه ها موجبر و همچنین انواع آرایه های موجبر شکاف دار و نحوه طراحی آن ها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
در فصل چهارم آنتن آرایه ای موج روندهموجبر شکاف داری با شکاف های اریب روی بدنه باریک موجبر با سطح لوب کناری پایین طراحی و شبیه سازی خواهد شد و همه مسائل مربوط به طراحی و شبیه سازی بیان خواهد شد.
در فصل پنجم آنتن آرایه ای موج رونده موجبر شکافداری که از یک نمونه شکاف های چرخش نیافته روی بدنه باریک موجبر تشکیل شده است به عنوان خروجی این پایان نامه مورد بررسی قرار خواهد گرفت و مشخصات تشعشعی و تلفات بازگشتی و نکات ریز طراحی آن بیان خواهد شد و در نهایت فصل آخر به ارائه پیشنهاداتی برای ادامه کار این پایان نامه توسط سایر دانشجویان خواهد پرداخت.
فصل دوم

تئوری آنتن و آرایه ها

قبل از شروع به طراحی ضروری است تا با برخی از مفاهیم و پارامترهای اساسی آنتن ها و آرایه ها آشنا شویم. پس از آن، نیازمندی های اولیه فرایند طراحی یک آنتن آرایه ای با سطح لوب کناری پایین بحث خواهد شد.
آنتنجزء تفکیک ناپذیر هر سیستم راداری است. طبق تعریف استانداردIEEE برای آنتن ها ، آنتن عبارت است از ابزار تشعشع و دریافت امواج رادیویی.]۱۱[به عبارت دیگر، آنتن فرستنده قطعه ای است که یک سیگنال را از خط انتقال تحویل گرفته و آن را به امواج الکترومغناطیسی تبدیل کرده و به فضای آزاد تشعشع می کند. درحالت گیرندگی آنتن، امواج الکترومغناطیسی برخورد کننده به آن را تبدیل به سیگنال الکتریکی می کند. ( شکل ۲-۱ )

شکل ‏۲‑۱: آنتن به عنوان یک قطعه مبدل
در یک سیستم راداری، عمدتاً آنتن طوری طراحی و بهینه سازی می شود که بتواند انرژی را در برخی جهات تشعشع کند و به بعضی طرف ها اصلاً موجی ارسال نکند. بنابراین آنتن علاوه بر وظیفه تبدیل کنندگی وظیفه جهت دهندگی به تشعشع را نیز دارد. برآورده کردن این خواص باعث می شود کهآنتن شکل های مختلفی پیدا کند. تبعاً آنتن گاهاً شامل یک قطعه فلز ، روزنه^[۱۴]، زیر لایه^[۱۵] و یا المان های دیگر است.

پارامترهای مهم آنتن