میزان سهام تحت تملک سهامدار عمده شرکت : این متغیر نشان‌دهنده در صد سهام تحت تملک بزرگ‌ترین سهامدار شرکت می‌باشد. که از یادداشت‌های ضمیمه صورت‌های مالی اساسی شرکت این شاخص را به دست می‌آوریم. این متغیر با نماد (top-1 ) نشان داده شده است .

میزان مالکیت و نفوذ دولت در شرکت : متغیر سهامداری دولت این مسئله را موردبررسی قرار می‌دهد که آیا سهامدار دارای کنترل(سهامدار عمده) دولت ، نهادها و شرکت‌های دولتی و شبه‌دولتی می‌باشند یا خیر .

درصد سهام شناور آزاد شرکت در بازار بورس: منظور از سهام شناور آزاد مقدار سهمی است که انتظار می‌رود در آینده نزدیک قابل معامله باشد، یعنی در مالکیت دارندگانی است که آماده‌اند در صورت اخذ قیمت مناسب ، آن را برای فروش عرضه نمایند این شاخص با نماد (float share ) نشان داده شده است.

وجوه نقد:عبارت است موجودی نقد و سپرده های دیداری نزد بانک‌ها و مؤسسات مالی اعم از ریالی و ارزی (شامل سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت بدون سررسید)به کسر اضافه برداشت هایی که بدون اطلاع قبلی مورد مطالبه قرار می گیرند.

ساختار تحقیق

گزارش تحقیق حاضر طی ۵ فصل به ترتیب زیر ارائه شده است.

فصل اول: در این کلیات تحقیق ارائه مشتمل بر تشریح و بیان موضوع، اهداف و سؤالات تحقیق، روش کلی تحقیق، قلمرو تحقیق، تعاریف عملیاتی واژه ها مورداشاره قرار گرفت.

فصل دوم: در این فصل ادبیات و پیشینه موردبررسی قرارگرفته است. در این فصل پس از ارائه مبانی نظری موضوع تحقیق، تحقیقات مختلفی که در رابطه با ابعاد مختلف موضوع پژوهش انجام‌گرفته، بررسی می‌شود.

فصل سوم: در این فصل به شرح جزییات اجرایی روش تحقیق اختصاص‌یافته است. در این فصل به ترتیب روش کلی تحقیق، جامعه آماری، نمونه آماری، ابزار و روش‌های گردآوری و تحلیل داده ها موردبحث قرارگرفته است.

فصل چهارم به توصیف نمونه آماری، توصیف یافته ها، تحلیل پیش‌فرض‌ها و نهایتاًً تجزیه‌و تحلیل روابط بین متغیرها در راستای فراهم آوردن یافته های موردنیاز در استنتاج نسبت به فرضیات تحقیق تشریح شده‌اند.

فصل پنجم: در این فصل به ترتیب مبتنی بر یافته های تحقیق، خلاصه یافته ها، نتیجه‌گیری، پیشنهادها و نهایتاًً محدودیت‌های تحقیق تشریح گردیده‌اند.

علاوه بر فصول اصلی تحقیق مبتنی بر ساختار فوق‌الذکر، در انتهای این گزارش، پیوست‌ها، منابع و مأخذ مورداستفاده در این تحقیق جهت تدوین ادبیات تحقیق آورده شده است.

فصل دوم:

ادبیات و پیشینه تحقیق

مقدمه

طبق تئوری جریان نقد آزاد و نظریه جنسن (۱۹۸۶) در شرکت‌های بزرگ به دلیل داشتن طرق تأمین اعتبار و در شرکت‌های دارای فرصت‌های سرمایه‌گذاری پائین به دلیل نداشتن فرصت‌های سودآور جهت سرمایه‌گذاری انتظار می‌رود که جریان‌های نقد آزاد بالایی داشته باشند. سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان تمایل دارند در شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری نمایند که جریان نقد آزاد بالایی داشته باشند. زیرا یکی از ابزارهای ارزیابی قدرت بازپرداخت بدهی و تعیین انعطاف‌پذیری مالی شرکت‌ها، شاخص جریان نقد آزاد می‌باشد. تحقیقات انجام‌شده پیرامون جریان نقد آزاد توسط محققین مختلف(بی کی جگی و فردیناند ۱۹۹۹، فردیناند و تی سوی-۱۹۹۸، ویدهان کگویال و همکاران-۲۰۰۱، پولسن ولن-۱۹۹۳)نشان می‌دهد که جریان‌ نقد آزاد به عنوان منبع تأمین داخلی شرکت‌ها تحت تأثیر دو متغیر فرصت‌های سرمایه‌گذاری و اندازه قرار می‌گیرد. در شرکت‌های دارای فرصت‌های سرمایه‌گذاری پائین انتظار می‌رود که جریان نقد آزاد بالایی وجود داشته باشد. زیرا که در این شرکت‌ها طرح‌های سرمایه‌گذاری زیادی برای استفاده از وجود مازاد وجود ندارد.

شرکت‌هایی که دارای جریان‌های نقدی آزاد مثبت هستند از عملکرد بالایی برخوردارند ، ‌بنابرین‏ مدیریت تمایل دارد تا سود را به طور کاهشی به دلیل هزینه های سیاسی کاهش دهد. چون عملکرد بالای شرکت توجه نهادهای عمومی (اداره مالیاتی) را جذب می‌کند، به همین دلیل با بهره گرفتن از مدیریت سود سعی در کاهش و یا پنهان کردن عملکرد بالای خود هستند. اما شرکت‌های دارای جریان‌های نقدی آزاد منفی از حمایت کردن رشد سود و درآمد ناتوان هستند. جریان نقدی آزاد ناکافی، می‌تواند شرکت را به افزایش سطح بدهی‌های خود مجبور کند. ‌بنابرین‏ مدیریت با افزایش مدیریت سود تمایل دارد عملکرد بهتری از خود نشان دهد(یودیانتی،۲۰۰۸).

حاکمیت شرکتی مجموعه مکانیسم‌های هدایت و کنترل شرکت‌هاست. نظام حاکمیت شرکتی توزیع حقوق و مسئولیت‌های ذینفعان مختلف شرکت‌ها اعم از مدیران، کارکنان، سهام‌داران و سایر شخصیت‌های حقیقی و حقوقی که از فعالیت‌های شرکت تأثیر پذیرفته و بر آن اثر می‌گذارند، مشخص می‌کند. این نظام که قوانین و رویه‌هایی جهت تعیین فرآیندهای تصمیم‌گیری در شرکت اعم از هدف‌گذاری، تعیین ابزارهای رسیدن به اهداف و طراحی‌های سیستم‌های کنترلی را معین می‌کند، با راه‌هایی که تأمین‌کنندگان منابع مالی جهت اطمینان از بازگشت سرمایه‌شان به کار می‌بندند، ارتباط تنگاتنگی دارد. نظام حاکمیت شرکتی مجموعه دستورالعمل‌ها، ساختارها، فرآیندها و هنجارهای فرهنگی است که شرکت‌ها با رعایت آن‌ ها به اهداف شفافیت در فرآیندهای کاری، ‌پاسخ‌گویی‌ در مقابل ذینفعان و رعایت حقوق ایشان دست خواهند یافت. مکانیسم‌های حاکمیت شرکتی باعث کم شدن مشکلات نمایندگی در شرکت‌ها می‌شود. کیفیت این مکانیسم‌ها امری نسبی بوده و از شرکتی به شرکت دیگر متفاوت است. کیفیت حاکمیت شرکتی فرض می‌شود که در تمام مراحل ایجاد ارزش^[۶] در شرکت وجود داشته باشد (Charles, 2007).

هزینه نمایندگی