رقابت نام های تجاری، بهبود مدیریت بر روابط، ارائه خدمات گسترده و متنوع، تمرکز بر هزینه ورشد درآمد، کاهش هزینه های معاملاتی و تدارکاتی، وجود رابطه نزدیک و تنگاتنگ بین بانکی، کاهش آلودگی محیط زیست از دیگر مزایای بانکداری الکترونیکی است. بانکداری الکترونیکی موجی است که علاوه بر آنکه برای مشتریان، آسایش صرفه جویی را به دنبال دارد، برای مسئولین با چالش های جدیدی در امر هدایت و کنترل نظام‌های مالی و همچنین طراحی و اجرای سیاست های نوین اقتصادی همراه می باشد. امنیت، عدم دسترسی در صورت نقص شبکه‌های الکترونیکی و به ویژه هزینه‌ی نگهداری و به روز رسانی بانک‌های اطلاعاتی از جمله این مسائل می باشد. همچنین مزایای بانکداری الکترونیکی را می توان از دیدگاه زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت مورد بررسی قرار داد. در کوتاه مدت (کمتر از یک سال)رقابت یکسان، نگهداری و جذب مشتری، در میان مدت)کمتر از ۱۸ ماه) یکپارچه سازی کانال های مختلف، مدیریت اطلاعات، گستردگی طیف مشتریان، هدایت مشتریان به سوی کانال های مناسب با ویژگی های مطلوب و کاهش هزینه ها را می توان از جمله مزایای بانکداری الکترونیک برشمرد. در بلند مدت نیز می توان ارائه خدمات به مشتریان بازار هدف و ایجاد درآمد را از بانکداری الکترونیک انتظار به عنوان مثال، درآمریکا یک معامله عادی مشتری از طریق روش های سنتی بانکداری ۱ دلار و از طریق تلفن ۶/ دلار هزینه هزینه دارد؛ در حالی که بصورت آن لاین حدود ۰/۰۹ دلار هزینه در بر دارد. همچنین با بهره گرفتن از نظام های بانکداری الکترونیکی، هزینه انجام معاملات برای هر مشتری تا ۵ دلار کاهش می­یابد[۲۳]. امروز بانک‌ها با بهره گرفتن از بانکداری الکترونیک می توانند اطلاعات مرتبطی را با توجه به نیازهای مشتریان به آن‌ها ارائه دهند و از یک سو باعث افزایش وفاداری وکاهش هزینه های بانک و مشتریان شده و ازسوی دیگر می توانند فرصت های جدیدی به منظور ارائه کالا و خدمات مناسب به مشتریان ایجاد نمایند[۲۴]. از جمله مهمترین خدمات بانکداری الکترونیک که امروزه سطح جهان ارائه می‌شود می‌توان به اطلاع رسانی در مورد حساب های مشتریان، انتقال وجوه بین حساب ها، خرید و فروش سهام، خرید و فروش ارز، انجام خدمات اعتبارات اسنادی و ایجاد مسیر ایمن برای ارتباط بین بانک و مشتریان اشاره نمود[۲۵].

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۵٫۱٫۲٫ تاریخچه بانکداری الکترونیکی
تحولات شگرف در نظام بانک­داری را به چهار دوره می توان تقسیم کرد. هر دوره از تکامل برای مدیران نظام بانکی، این امکان را فراهم نموده است که اوقات تلف شده را در محیط رقابتی به حداقل رسانده و در گستره بالاتری به ارائه خدمت پرداخته و سرعت، کیفیت، دقت و تنوع خدمات خود را افزایش دهند.

• • دوره اول؛ اتوماسیون پشت باجه: فن آوری اتوماسیون پشت باجه در دهه ۱۹۶۰ رواج داشت و این امکان را فراهم نمود تا دفاتر و کارت ها از شعب حذف و گردش روزانه حساب ها در پایان هر روز، به رایانه های مرکزی برای به روز شدن ارسال گردد. این دوره، نقطه آغازین کاربرد رایانه در نظام بانکی بوده و کاربرد اصلی آن محدود به ثبت دفاتر و تبدیل اسناد کاغذی به فایل های رایانه‌ای بود[۲۶].

• • دوره دوم: اتوماسیون جلوی باجه: این دوره از اواخر دهه ۱۹۷۰ و زمانی آغاز شد که کارمند شعبه بصورت پیوسته به حساب های جاری دسترسی داشته و امکان انتقال پیوسته اطلاعات از طریق بکارگیری خطوط مخابراتی و رایانه های بزرگ مرکزی میسر و ممکن گردید. در این دوره بانک‌ها از شبکه های مخابراتی موجود که در اختیار و انحصار شرکت های دولتی بود استفاده می کردند.

• • دوره سوم: متصل کردن مشتریان به حساب ها: در این دوره که از اواسط دهه ۸۰ آغاز شد امکان دسترسی مشتریان به حساب های شان فراهم گردید. یعنی مشتری از طریق تلفن یا مراجعه به دستگاه خودپرداز (و استفاده از کارت هوشمند یا کارت مغناطیسی یا کامپیوتر شخصی به حسابش دسترسی پیدا می‌کرد و ضمن انجام عملیات دریافت و پرداخت، نقل و انتقال وجوه به صورت الکترونیک انجام می داد. مهمترین ویژگی دوره سوم که آنرا از دوره های قبل متمایز می نمود، توسعه سامانه های ارتباطی مشتریان با حساب های شان بود.

• • دوره چهارم: یکپارچه سازی سامانه ها و مرتبط کردن مشتری با تمامی عملیات بانکی؛ آخرین دوره تحول در نظام بانکی زمانی آغاز شد که انجام تمام عملیات بانکی بطور الکترونیکی دنبال شد. در این دوره هم بانک و هم مشتریان می توانند بطور دقیق و منظم اطلاعات مورد نیازشان را کسب کنند؛ چرا که اساس سامانه های جدید بانکی، مشتری مداری بوده است نه حساب مداری. در این دوره صرفه جویی واقعی در نیروی انسانی بوجود آمد و پول کاملاً حالت الکترونیکی و غیرقابل لمس پیدا می نماید و ابزار تعامل دو طرف یعنی مشتری و بانک، خدمات الکترونیکی می باشد[۲۶].

۶٫۱٫۲٫ بانکداری الکترونیکی در ایران
با درنظرداشتن پیشرفت های سریع فن آوری اطلاعات و ارتباطات و بکارگیری آن در نظام بانکداری، جمهوری اسلامی ایران نیز از دهه های۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ شمسی تلاش های زیادی را در جهت استفاده از سامانه های رایانه‌ای در بانک‌ها انجام داد. با وجود موانع و مشکلاتی که در راه گسترش بانکداری الکترونیکی وجوه در ایران وجود داشت، اقدامات قابل توجهی در این زمینه انجام شده است. همچنین نتایج پژوهشات نشان می دهد دستگاه‌های خودپرداز در ایران از سوی مردم به عنوان نماد بانکداری الکترونیک شناخته می شوند، چرا که شروع بانکداری الکترونیک در کشور با نصب و راه اندازی دستگاه‌های خودپرداز همراه بود. تا قبل از سال ۱۳۶۹ اقدام جدی جهت استفاده از کارت های بانکی در کشور صورت نگرفت تا آنکه درسال ۱۳۷۰ بانک تجارت توانست اولین کارت بانکی را صادر نماید که به طرح چک کارت بانک تجارت معروف شد. پیرو این اقدام بانک تجارت، بانک سپه نیز در سال ۱۳۷۱ با نصب هفت دستگاه ماشین خودپرداز کارت بانکی صادر کرد. امروزه تقریبا کلیه بانک‌ها از این سیستم ها در ارائه خدمات به مشتریان به صورت شبانه روزی استفاده می کنند. همچنین استفاده از دور­نگار^[۱۱]جهت انتقال اسناد مالی و تسریع در ارائه خدمات به مشتریان در زمینه های وصول چک، نقل و انتقالات مالی مشتریان و نیز ارتباط بین شعب، مورد بهره برداری قرار گرفته است. شبکه های WAN^[12] و LAN^[13] نیز توانسته‌اند در ارتباط درون شعب و نیز بین شعب و بخشهای مختلف بانک موثر واقع شده و ارتباطات را کاراتر و سریعتر برقرار نمایند. ارائه خدمات به مشتریان از طریق تلفن و یا دریافت صورت حساب از طریق نمابر و اینترنت نیز به تدریج در بانک‌های ایران رایج گردیده است .بطور کلی اقدامات انجام شده در زمینه بانکداری الکترونیکی در ایران شامل کارتهای بانکی، سویفت^[۱۴] (SWIFT)، شتاب (شبکه تبادل اطلاعات بانکی)، مهتاب (مرکز هماهنگی تبادل اطلاعات بین بانکی) و VSAT (خط ارتباطی ماهواره­ای بانکداری الکترونیکی در ایران) می باشد[۲۷]. لازم به ذکر است، نخستین خودپرداز در ایران درسال ۸۳ودر شهرستان گرمسارنصب شد، و بااسکناس­های دویست تومانی کار می­کردند. هم اکنون بالغ بر ۲۰ دستگاه عضو شبکه شتاب فعال می باشد.
۷٫۱٫۲٫ سطوح بانکداری الکترونیک
بانکداری الکترونیکی را میتوان بر اساس دامنه و فضای اصلی انتقال الکترونیکی وجوه و فناوری اطلاعات و ارتباط به دو سطح تقسیم کرده و مورد بررسی قرار داد:
بانکداری الکترونیکی مصرف کننده در سطح مشتری: منظور از بانکداری الکترونیکی مصرف کننده آن بخش از بانکداری الکترونیکی است که توسط اشخاص و مشتریان حقیقی بانک مورد استفاده قرار گرفته و مصرف کنندگان نهایی با آن سروکار دارند. این بخش از بانکداری الکترونیکی از قسمتهای مختلفی تشکیل می شود که ذیلاً مورد اشاره قرار گرفته اند.
بانکداری الکترونیکی بین بانکی: انتقال الکترونیکی وجوه بین بانک‌ها در کشورهای مختلف به شیوه‌های گوناگون انجام می‌شود. یک شیوه جهانی انتقال الکترونیکی وجوه، استفاده از شبکه سوئیفت است. بانک‌های عضو در این شبکه بانک به راحتی می‌توانند به انتقال الکترونیکی وجوه بین خود بدون محدودیت مرز و در سطح بین المللی اقدام نماید. سوئیفت به طور معمول برای نقل و انتقال بین المللی پول بین بانک‌ها مورد استفاده قرار می­گیرد. علاوه بر سوئیفت، کشورهای پیشرفته برای انتقال الکترونیکی وجوه بین بانک‌های خود از سیستم­های داخلی نیز استفاده می­ کنند[۲۸]. در ایران نیز اطلاعات بانکی در سطح بین الملل و خارج از کشور از طریق شبکه بین المللی سوئیفت انجام می‌شود، اما در داخل کشور تبادل اطلاعات از طریق “شبکه تبادل اطلاعات بانکی” (شتاب) و مرکز هماهنگی تبادل اطلاعات بین بانکی (مهتاب) صورت می‌گیرد.
خدمات بانکداری الکترونیکی به دو روش قابل ارائه می باشد:
بانکداری دوگانه^[۱۵]: ترکیبی از کانالهای تحویل الکترونیکی و بانکداری سنتی است. بانک­هایی که فعالیت بانکداری مرسوم را که در آن خدمات بانکی با مراجعه مستقیم مشتریان و در محلی مانند اداره انجام می­ شود، همراه با ارائه خدمات بانکداری اینترنتی.
بانک‌های مجازی: بانکی است که صرفا تولیدات و خدمات خود را از طریق کانالهای توزیع الکترونیکی بدون وجود شعبه انجام می‌دهند. این گونه بانک‌ها به دلیل صرفه جویی هایی که از هزینه های غیرمستقیم بهره‌مند می‌شوند معمولا سودی بالاتر از حد متوسط ملی آن کشور پرداخت می‌کنند و صرفا دراینترنت موجود می‌باشند[۲۸].
۸٫۱٫۲٫ سرویس­های بانک الکترونیک
بانکداری الکترونیک شامل سیستم‌هایی است که مشتریان مؤسسات مالی را قادر می‌سازد تا در سه سطح اطلاع رسانی، ارتباط و تراکنش از خدمات و سرویسهای بانکی استفاده کنند:
اطلاع رسانی: این سطح ابتدایی ترین سطح بانکداری الکترونیک ی است. بانک اطلاعات مربوط به خدمات و عملیات بانکی خود را از طریق شبکه های عمومی یا خصوصی معرفی می‌کند.
ارتباطات: این سطح از بانکداری الکترونیک، امکان انجام مبادلات بین سیستم بانکی و مشتری را فراهم می‌آورد. ریسک این سطح در بانکداری الکترونیک مانند شیوه سنتی است و بنابراین، برای جلوگیری و آگاه ساختن مدیریت بانک از هرگونه تلاش غیرمجاز برای دسترسی به شبکه ارتباطی بانک و سیستمهای رایانه­ای به کنترلهای مناسبی نیاز است.
تراکنش: این سیستم متناسب با نوع اطلاعات و ارتباطات خود، از بالاترین سطح ریسک برخوردار است و باید سیستم امنیتی قوی بر آن حاکم باشد. در این سطح مشتری در یک ارتباط متقابل قادر است تا عملیاتی چون پرداخت صورتحساب، صدور چک، انتقال وجه و افتتاح حساب را انجام دهد[۲۹].
۹٫۱٫۲٫ انواع بانکداری الکترونیک
بطور کلی بانکداری الکترونیک را به انواع ذیل تقسیم نمود:
بانکداری خانگی : مشتریان بانک‌ها از طریق رایانه های شخصی و با بهره گرفتن از مودم و همچنین یک خط تلفن می­توانند به اطلاعات رایانه مرکزی بانک‌ها در اینترنت و یا اینترانت دسترسی پیدا کرده و آنگاه عملیات بانکی خود را انجام دهند. به عبارت دیگر بانکداری خانگی عبارت است از انجام تقریباً کلیه عملیات بانکی از طریق رایانه های شخصی موجود در منازل و با بهره گرفتن از خطوط مخابراتی.
بانکداری از راه دور^[۱۶]: شتاب در رشد بانکداری از راه دور، از سالهای ۱۹۸۰ به بعد با بهره گرفتن از تلفن­های همراه در دنیا آغاز شد. این رشد در حقیقت با گسترش شبکه های بی‌سیم و تلفن­های همراه، و قابلیت وصل شدن تلفن­های همراه به اینترنت موجب گردید تا مشتری ان بانک‌ها از هر نقطه‌ای امکان دسترسی به حسابهای خود در بانک را داشته باشند و بتوانند عملیات بانکی خود را انجام دهند و پدیده جدیدی بنام بانکداری از راه دور را بوجود آورند.
بانکداری از طریق تلویزیون کابلی : در شیوه ی بانکداری از طریق تلویزیون کابلی، با بهره گرفتن از یک سیستم کنترل از راه دور و انتخاب کانال تلویزیونی مربوط به بانک، مشتریان می‌توانند بسیاری از عملیات بانکی را که از طریق تلفن عادی انجام می‌شود پیگیری و به انجام برسانند.
ماشین های نقطه فروش^[۱۷]: ماشین های نقطه فروش به معنی انتقال الکترونیکی وجوه در نقطه فروش می باشند که طبق آن مشتری در هر نقطه ای از زمان و مکان که کالا یا خدمات را می خواهد، با بهره گرفتن از اشکال مختلف تعیین هویت ایمن و حلقه اتصال الکترونیکی مطمئن وجه را از حساب خود در بانک یا مؤسسه مالی به فروشنده منتقل می کند. این ابزار در دهه هفتاد میلادی در امریکا مرسوم شد و نرخ رشد آن از خودپردازهاکمتر بوده است. وضعیت استقرار و بهره گیری ازدستگاه های نقطه فروش در یازده کشور پیشرو در زمینه بانکداری نشان می دهد که بطور میانگین به ازای تقریبا هر ۶۰ نفر یک دستکاه POS اختصاص داده شده است.
بانکداری اینترنتی: استفاده از اینترنت به عنوان کانال ارتباطی راه دور برای ارائه خدمات بانکداری، بانکداری اینترنتی نامیده می شود. این خدمات شامل یکسری خدمات قدیمی از قبیل افتتاح حساب، انتقال پول و یکسری خدمات جدید همانند ارائه صورت حساب های الکترونیکی می باشد. با کمک اینترنت بانک‌ها به مرزهای زمانی و جغرافیایی محدود نیست و درعین حال برای بانک و مشتریان نیز منافع زیادی به دنبال خواهند داشت، اولین و مهمترین عامل دراستفاده از بانکداری اینترنتی شامل دسترسی بهتر به خدمات، قیمت های بهتر و حفظ حریم خصوصی بالاتر می باشد. موفقیت و یا شکست در بانکداری اینترنتی بطور وسیعی تحت تاثیر پیوند زیرساخت های فنی با فرایندهای کسب وکار می باشد[۳۰].
بانکداری تلفنی: انجام یک معامله تجاری خرده بین بانک و مشتریان از طریق تلفن، بانکداری تلفنی نامیده می شود. روش های مورد استفاده در بانکداری تلفنی شامل؛ واکنش صوتی^[۱۸]، تشخیص صدا^[۱۹]، تلفن های قابل برنامه­ ریزی^[۲۰] می باشد. تسهیلات بانکداری تلفنی نیز مواردی چون بررسی مانده وگردش حساب، پرداخت صورت حساب ها، مدیریت وجوه نقد، خدمات پیام و انتقال وجه نقد به سایر حساب ها می‌باشد[۳۱].
۲٫۲٫ ماشین خودپرداز (ATM )
یک ماشین خودپرداز می تواند به عنوان یک شعبه بانک عمل کرده و بسیاری از وظایف اصلی بانکداری را انجام دهد که طی آن بخش عظیمی از مبادلات با حداقل مداخلات نیروی انسانی انجام خواهد گرفت. آمارها نشان می دهند نصب خودپردازها طی ۶ سال(۲۰۰۴-۱۹۹۸) در سراسر دنیا نرخ رشدی معادل ۴۵ درصد داشته است؛ بگونه ای که می توان گفت بزرگترین سرمایه گذاری بانک های سراسر جهان در عصر خدمات کامپیوتری، پیرامون دستگاه های خودپرداز و توزیع پول بوده است. وضعیت استقرار دستگاه های خودپرداز در یازده کشور پیشرو در زمینه بانکداری الکترونیکی نشان می دهد که بطور میانگین به ازای هر ۷۴۲ نفر یک پایانه خودپرداز اختصاص داده شده است[۲۷]. حال با عنایت به کل جمعیت کشور، ایران جهت همگام شدن با کشورهای پیشرو در این بعد، به حدود۹۵ هزار دستگاه خودپردازنیاز دارد .از سویی کل دستگاه های خود پرداز کشور تا آبانماه ۱۳۹۰حدود ۲۳۷۶۰ می باشد که در این صورت، معادل ۶/۷۵درصد، کمبود این دستگاه در کشور وجود خواهد داشت.
۱٫۲٫۲٫ خودپرداز از شکل‌گیری تا تکامل
خودپردازها با چنین تکنولوژی پیشرفته­ای تنها ساخته دست یک مخترع نبوده و ترکیبی از چندین اختراع مختلف هستند. ایده به کارگیری خودپردازها در نظام بانکداری حدود ۵۰ سال پیش و از طریق تلاش های مستقل و همزمان کشورهای ژاپن، سوئد، ایالات متحده و انگلستان آغاز شد. اگرچه امروزه استفاده از این دستگاه ها بسیار رایج و متداول است، در دهه ۱۹۶۰ مردم از سپردن پول خود و اعتماد کردن به چنین دستگاهی هراس داشتند. طراحی و مفاهیم مقدماتی دستگاه های خودپرداز از زمان اختراع آن ها تغییر چندانی نداشته است اما روش های رمزگذاری و امنیت به طور مداوم در حال تغییر و بهبودند، طوری­که در روسیه در حال طراحی خودپردازی هستند که سیستم امنیتی آن مردمک چشم باشد[۳۲].
۲٫۲٫۲٫ اولین خودپرداز
محققانی چون سیمجیان^[۲۱] متوجه شد که بانک‌ها تمایل چندانی به این نوع تکنولوژی جدید نشان نمی دهند، با این وجود برای ۲۰ مدل از ماشین هایش تقاضای مجوز کرد و در نهایت موفق شد سیتی بانک نیویورک را متقاعد به نصب ۶ ماهه یک نمونه آزمایشی بانکوگراف در این بانک کند. بانکوگراف می توانست سکه، چک و پول نقد دریافت کند اما قادر به پرداخت پول نقد نبود. برای اطمینان بخشیدن به مشتریان و اینکه آن ها دوباره به پول خود دسترسی خواهند داشت یک دوربین بسیار کوچک درون بانکوگراف نصب شده بود که از هر عملیات پرداخت عکس می گرفت و به عنوان رسید یک کپی از آن عکس را در اختیار مشتریان قرار می داد. اما طبق گفته سیمجیان تنها افرادی که از این دستگاه استفاده می کردند، قماربازها و افراد شروری بودند که از برخورد رو در رو با متصدی بانک امتناع داشتند. در پایان این دوره، عدم اطمینان مشتری ها به این تکنولوژی جدید و تردید در سپردن پول های خود به این دستگاه منجر به بلا استفاده ماندن بانکوگراف و انتقال آن از بانک شد و سیمچیان نیز به سراغ اختراعات دیگری رفت.
۳٫۲٫۲٫ خودپردازها در دهه ۱۹۶۰
در اواخر دهه ۶۰ شرایط تغییر کرد و عده بیشتری از مردم به استفاده از بانکداری اتوماتیک، آزمایش آن و اعتماد به تکنولوژی های ناآشنا تمایل پیدا کرده و بانک‌ها نیز به ارزش دستگاه های خودپرداز پی بردند. اولین دستگاه خودپرداز در سال ۱۹۶۶ در توکیو مورد استفاده قرار گرفت. اگرچه اطلاعات کمی از این دستگاه موجود است، به نظر می رسد این خودپرداز با یک کارت شناسایی کار می کرده است. مهندسان در سوئد و انگلیس نیز به طور جداگانه و همزمان در حال فعالیت بودند و در اویل دهه ۶۰ دستگاه های خودپرداز خود را ساختند. اولین دستگاه خودپردازی انگلیسی را بانک بارکلی در لندن شمالی مورد استفاده قرار داد. در سال ۱۹۶۷ هنگامی که جان شِفِرد بارُون^[۲۲]، مخترع انگلیسی، درون وام حمام نشسته بود ایده ای به ذهنش رسید؛ اگر دستگاه های فروش می توانستند بسته شکلات تحویل دهند چرا نتوانند پول نقد تحویل دهند؟ او یک دستگاه خودپرداز پول نقد اختراع کرد و ایده خود را به صنایع دِلارو^[۲۳] فروخت؛ دِلارو این ماشین را DACS^[24]نامید. اولین دستگاه آزمایشیDACS در بانک بارکِلِی لندن نصب شد؛ بارکلی در یک بیانیه خبری اعلام کرد که کمدین معروف رِگ وارنِی، ستاره برنامه کمدی تلویزیونی، اولین فردی در کشور بوده که در ۲۷ ژوئن سال ۱۹۶۷ از یک دستگاه پرداخت کننده پول نقد در بارکِلِی اِنفیلد استفاده کرده است. در آن زمان کارت های خودپرداز پلاستیکی وجود نداشتند و دستگاه شفرد بارُون از قبض های کاغذی استفاده می کرد که با کربن ۱۴(یک جوهر رادیواکتیو ضعیف) چاپ شده بودند. بدین ترتیب دستگاه می توانست قبض را خوانده، شناسه کربن ۱۴ روی آن را شناسایی کند و آن را با یک شماره شناسایی شخصی یا همان پین، مطابقت دهد. ایده استفاده از یک شماره شناسایی شخصی یا پین توسط جان شفرد بارُون مطرح شد و همسرش کاروُلین ایده او را تکمیل کرد؛ او به منظور به خاطر سپردن آسان تر، شماره شش رقمی پیشنهادی جان را، به شماره ای چهار رقمی تغییر داد. این قبض ها باید از متصدیان بانک خریداری می شد و چند ساعت بعد از خرید قبض، مشتریان به بانک برگشته و برای دریافت پول نقد، قبض های خود را وارد ماشین DACS می کردند؛ سپس مشتری کد شناسایی را وارد و پول نقد خود را که در هر بار استفاده حداکثر ۱۰ پوند بود دریافت می کرد. در سال ۱۹۶۸ بارکِلی و چند بانک دیگر دستگاهی را معرفی کردند که به جای قبض های کاغذی از کارت های پلاستیکی استفاده می کرد. ایراد این ماشین ها این بود که همیشه کارت را می بلعیدند و مشتریان برای رسیدگی به سایر امور خود مجبور به خرید یک کارت دیگر بودند[۳۲].
۴٫۲٫۲٫ اولین کارت های خودپرداز مغناطیسی
بعد از اروپا، دستگاه های خودپرداز در آمریکا، دالاس و تگزاس روی کار آمدند. در سال ۱۹۶۹ شرکت آمریکایی دُوکاتل اولین دستگاه خودپرداز را در آمریکا ساخت. این دستگاه که مشابه دستگاه DACS انگلیسی ها بود، دُوکاتِلِر نام گرفت و در بانک کِمیکال نیویورک نصب شد. بانک کِمیکال در اعلانی تبلیغاتی خود گفت: «در ساعت ۹ صبح سوم سپتامبر سال ۱۹۶۹ شعبه این بانک درهای خود را به روی مشتریان خواهد گشود، درهایی که هیچ گاه بسته نخواهد شد». دِوکاتِلِر اولین دستگاهی بود که به مشتریان امکان استفاده از کارت های پلاستیکی قابل استفاده مجدد را می داد. کارت ها از یک نوار مغناطیسی کدگذاری شده استفاده می کردند که علاوه بر ایمنی بیشتر آن ها را دوباره قابل استفاده می کرد. اگرچه دُوکاتِلِر مشابه دستگاه خودپرداز اولیه سیمجیان بود و سایر تولیدکنندگان نیز در این عرصه گام هایی برداشته بودند، این شرکت اولین شرکتی بود که تقاضای ثبت اختراع این دستگاه را داد و در نتیجه موزه اِسمیت سونیان^[۲۵]، شرکت دُوکاتل را به عنوان مخترع اولین دستگاه خودپرداز مغناطیسی (تحت شبکه) به رسمیت شناخت. دُونالد وِتزِل، که در آن زمان نائب رئیس بخش برنامه ریزی محصولات شرکت دُوکاتلر بود، مخترع اصلی این دستگاه است. طبق گفته وِتزِل ایده ساخت این دستگاه هنگام انتظار در صف بانک دالاس به ذهنش خطور کرد. توسعه و ساخت این خودپرداز در حدود پنج میلیون دلار هزینه داشته است[۳۲].
۵٫۲٫۲٫ رایج شدن خودپردازها
خودپردازهای اولیه آن چنان گران بودند که سالانه در حدود ۸۰۰۰ دلار بیشتر از یک کارمند معمولی برای بانک‌ها هزینه داشتند. هنگامی که مشتریان به استفاده از دستگاه های خودپرداز تمایل نشان دادند، بسیاری از بانک‌ها شروع به خریداری دستگاه های خودپرداز داکُوتل کردند تا مانع مراجعه مشتریان خود به سایر بانک‌ها شوند. تا سال ۱۹۷۰، بسیاری از بانک های آمریکا به دستگاه های خودپرداز روی آوردند. در سال ۱۹۷۱ داکُوتل تُوتال تِلِر، اولین خودپرداز بانکی با عملکرد کامل بود، به بازار عرضه کرد. در همین زمان دایبُلد اولین دستگاه TABS خود را در شعبه یکی از بانک های آمریکا نصب و فوجیتسو نیز خودپردازی در ژاپن نصب کرد. در سال ۱۹۷۳، حدود چهار سال بعد از ساخت اولین محصول، با وجود بالا بودن قیمت خودپردازها (هر خودپرداز حدود ۳۰۰۰۰ دلار)، بیشتر از ۲۰۰۰ خودپرداز، که بیشترشان ساخت داکُوتل و دایبُلد بودند، در ایالات متحده مورد استفاده قرار گرفتند. بانک‌ها برای معرفی این دستگاه جدید به مشتریان خود، از هر نوع فن تبلیغاتی استفاده کردند. به طور مثال یک بانک در اُوهایُو، برای جلب توجه مشتریان خانم، پشتیبانی مالی ساخت یک فیلم شش ساعته تلویزیونی را در یک کانال محلی به عهده گرفت. آگهی های بازرگانی بانک در طول فیلم، هر بیست و پنج دقیقه یک بار مزیت های دستگاه خودپرداز جدید خود را شرح می دادند[۳۲].
۶٫۲٫۲٫ ورود خودپردازهای متصل به شبکه
دستگاه های خودپرداز، در ابتدا دارای سیستم آف­لاین^[۲۶] بودند، به این معنی که پول به طور اتوماتیک از حساب برداشت نمی شد. هر دستگاه مجزا به بانک اتصال داشت و حساب های بانکی توسط یک شبکه کامپیوتری به یکدیگر متصل نبودند. در سال ۱۹۷۴ اولین دستگاه های خودپرداز متصل به شبکه ساخته شدند. این فناوری جدید به مشتریان امکان می داد تا بدون در نظر گرفتن نوع و ارتباط بانکی، از تمامی خودپردازهای جهان پول نقد برداشت کنند. بدین ترتیب بانک‌ها نیز توانستندخودپردازهای خود را در محیط های گسترده تری، از جمله مراکز فروش، محیط های ورزشی و حتی کشتی های مسافرتی، نصب کنند. در دهه های ۷۰ و ۸۰، شبکه های درون بانکی ای مانند Cirrus و Plus ایجاد شدند که معاملات بین بانکی را ممکن می کردند. با وجود تمامی این پیشرفت ها، هنوز هم جلب اعتماد کامل مردم نسبت به خودپردازها کار ساده ای نبود. در سال ۱۹۷۷ رئیس سیتی بانک ریسک بزرگی را پذیرفت و برای نصب دستگاه های خودپرداز در سراسر نیویورک بیش از ۱۰۰ میلیون دلار هزینه کرد. سرمایه گذاری سیتی بانک، ژانویه سال بعد به بار نشست، هنگامی که یک طوفان عظیم از نیویورک عبور کرد و برفی با ارتفاع ۱۷ اینچ سطح شهر را پوشاند. بانک‌ها برای چندین روز بسته شدند و استفاده از خودپرداز ۲۰ درصد افزایش یافت. در همین روزها بود که سیتی بانک شعار تبلیغاتی خود را آغاز کرد: «سیتی بانک هیچ وقت به خواب نمی رود». پوستر و بیلبوردهای تبلیغاتی، مشتریانی را نشان می داد که در حال تلاش برای رساندن خود به خودپردازهای سیتی بانک بودند. از آن پس تقریباً تمام بانک های کشور شعار سیتی بانک را دنبال کردند. دوران خودپردازها شروع شده بود. در دهه ۱۹۹۰ بانک‌ها برای استفاده از خودپردازها مردم را ملزم به پرداخت هزینه کردند، اقدامی که به نفع بانک‌ها بود اما موجب خشم مشتریان شد[۳۲]. در این میان مشتریان با جرایم و تخلفات مربوط به خودپردازها نیز روبه رو بودند. افرادی که در تاریکی یا محل های ناامن از خودپرداز استفاده می کردند طعمه سارقان می شدند، تبهکاران به دنبال ابداع راه هایی برای دزدیدن شماره های شناسایی شخصی یا همان پین های مشتریان بودند و حتی برای دستیابی به اطلاعات شخصی، دستگاه­های پول تقلبی ساخته بودند. دولت های شهری و کشوری برای مبارزه با چنین مشکلاتی قوانینی مانند قانون امنیت خودپرداز نیویورک در سال ۱۹۹۶، را تصویب کردند؛ قانون امنیت خودپرداز نیویورک، بانک‌ها را ملزم به نصب و استفاده از سیستم هایی همچون دوربین های امنیتی و آیینه های انعکاسی می کرد[۳۲].

حسرت خوردن از مواردی است که زندگی را برای انسان تلخ می گرداند هر چند که وی از تنعمات و رفاه برخودار باشد لذا انسان حسود که دچار حسرت و اندوه زیاد می شود از زندگی خود احساس لذت نمی کند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

1. 1. انسان حسود «تنها» و از داشتن دوست محروم است. حضرت علی(علیه السلام) فرمودند: «الحَسودُ لاخُلَّۀَ لَه»^[۳۵۲] «حسود دوستی ندارد.»

مرحوم آقا جمال خوانساری در شرح غررالحکم ذیل این حدیث چنین می گوید :«حسود دوستى نباشد از براى او، زیرا که با هر که کمال دوستى داشته باشد چون نعمتى به او برسد رشک برد بر او و سعى کند در زوال آن، یا خواهد که زائل شود هر چند سعى در آن نکند و بر هر تقدیر این منافى دوستى است. پس بر دوستى حسود اعتماد نباید کرد.»^[۳۵۳]
با توجه به اینکه انسان موجودی اجتماعی است ونیاز به روابط اجتماعی با اطرافیان خود و من جمله دوستان دارد در صورتی که نتواند این نیاز را ارضا کند با توجه به کلام شریف امام علیه السلام احساس شکستی دردناک خواهد کرد.

1. 1. حسد مایه خواری و تحقیر است. حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند: «الْحَسَدُ دَأْبُ السُّفَّلِ وَ أَعْدَاءُ الدُّوَل‏»^[۳۵۴] « حسد شیوه آدم فرومایه پست مرتبه و طریقه دشمنان دولتهاست‏.»

این حدیث شریف می فرماید که حسد شیوه انسان های فرومایه است و می توان این چنین هم نتیجه بگیریم که شخص حسود خوار می شود و این از اثرات آن می باشد.
۴-۵. مفاسد ریا
با بررسی روایات معصومین علیهم السلام می توان برخی از مفاسد دنیوی ریا را اینگونه برشمرد:

1. 1. رسیدن به شقاوت و بازماندن از رستگاری و نجات، از مفاسد ریا است. شخصی از رسول خدا صلى الله علیه و آله پرسید نجات در چیست؟ پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله فرمودند: « أن لا یَعمَلَ العَبدُ بطاعَهِ اللّه ِ یُریدُ بها الناسَ»^[۳۵۵] «[نجات] در این است که بنده طاعت خدا را به خاطر مردم انجام ندهد.»

1. 1. از مفاسد ریا این است که دعای فرد ریا کارمستجاب نمی شود. امام صاق علیه السلام از جدشان نقل می کند: « سَیَأْتِی عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ تَخْبُثُ فِیهِ سَرَائِرُهُمْ وَ تَحْسُنُ فِیهِ عَلَانِیَتُهُمْ طَمَعاً فِی الدُّنْیَا لَا یُرِیدُونَ بِهِ مَا عِنْدَ رَبِّهِمْ یَکُونُ دِینُهُمْ رِیَاءً لَا یُخَالِطُهُمْ خَوْفٌ یَعُمُّهُمُ اللَّهُ بِعِقَابٍ فَیَدْعُونَهُ دُعَاءَ الْغَرِیقِ فَلَا یَسْتَجِیبُ لَهُمْ »^[۳۵۶] «زمانی بر مردم فرا می رسد که باطن آن ها آلوده وظاهرشان زیباست و این به خاطر طمع در دنیا می باشد هرگز آنچه را نزد پروردگارشان است اراده نمی کنند. دین آن ها ریا ست و خوف خدا در قلبشان نیست خداوند مجازاتی فراگیر بر آن ها می فرستد و آن ها هم چون غریق او را می خوانند ولی دعایشان مستجاب نمی شود.»

1. 1. از نتایج ریای در اعمال این است که اندکی شرک موجب می شود این عمل مورد قبول در گاه حق واقع نشود. چنانکه رسول خدا صلى الله علیه و آله می فرمایند : « إِنَّ الْمَلَکَ لَیَصْعَدُ بِعَمَلِ الْعَبْدِ مُبْتَهِجاً بِهِ فَإِذَا صَعِدَ بِحَسَنَاتِهِ یَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ اجْعَلُوهَا فِی سِجِّینٍ إِنَّهُ لَیْسَ إِیَّایَ أَرَادَ بِهَا »^[۳۵۷] «همانا فرشته با خوشحالى عمل بنده را بالا مى برد و چون کارهاى نیکش را بالا برد ، خداوند عزّ و جلّ مى فرماید : آنها را در سجّین گذارید ؛ این کارها براى من انجام نشده است.

این قبول نشدن اعمال در واقع سبب می شود تأثیرات و نتایج مفید این اعمال (که اعم از ثمرات دنیوی و اخروی است ) به شخص نرسد.

۴-۶. مفاسد کبر

1. 1. از مفاسدکبر این است که فرد متکبر منزوی و تنها می شود و هیچ فردی حاضر نیست زیر بار فرد متکبر برود. حضرت علی علیه السلام فرمودند:«لَیسَ لِلمُتکبِّرِ صَدیقٌ»^[۳۵۸] «برای متکبر دوستی باقی نمی ماند.»

1. 1. خواری و ذلت از دیگر مفاسد تکبر می باشد. امام علی علیه السلام می فرمایند: «مَنْ تَکَبَّرَ عَلَى النَّاسِ ذَل^[۳۵۹]» «کسی که فخرفروشی کند ذلیل می شود.» در کلام دیگری از ایشان چنین داریم: « تکبر الدنی یدعو إلى إهانته‏»^[۳۶۰] «تکبر ورزیدن انسان پست‏مرتبه منجر به خوار شدن او می شود.»

1. 1. تکبر باعث می شود که انسان امکانات و موفقیت در زندگی را از دست بدهد .چون انسان موجودی است اجتماعی و برای موفقیت نیاز به همکاری تعبیر دارد اما کسانیکه متکبر هستند چون اطرافیان خود را از دست می دهند و تنها می شوند شکست می خورند و موفقیت خود را از دست می دهند .حضرت علی علیه السلام فرمودند: «بِکَثْرَهِ التَّکَبُّرِ یَکُونُ التَّلَف» «فزونی تکبر مایه اتلاف اسباب موفقیت است.» مرحوم آقا جمال خوانساری این حدیث را چنین ترجمه کرده اند :« بسبب بسیارى تکبر می باشد تلف یعنى تلف آخرت بلکه دنیا نیز»^[۳۶۱] و می بینیم که حضرت علی علیه السلام صریحاً کبر را عامل به شکست دنیوی می دانند

1. 1. تکبر موجب می شود که پستی و بدی ها و رذایل دیگر شخص آشکار گردد و خود همین موجبات ناراحتی وی را در پی دار. امیرالمؤمنین علیه السلام: « التَّکَبُّرُ یُظْهِرُ الرَّذِیلَه»^[۳۶۲] «تکبر کردن فرومایگی شخص را آشکار می کند.»

1. 1. انسان همیشه در پی صلح و آرامش است و از مواردی که آن را ملاک موفقیت می داند همین است اما تکبر دشمنی در پی دارد، چنانکه حضرت علی عیه السلام می فرمایند: « بِالتَّکَبُّرِ یَکُونُ الْمَقْت‏»^[۳۶۳] «به سبب تکبر دشمنی می باشد.» همچنین ایشان در کلامی دیگر می فرمایند:« مَا اجْتُلِبَ الْمَقْتُ بِمِثْلِ الْکِبْر»^[۳۶۴] «دشمنی، به چیزی مانند تکبر جلب نشود.»

1. 1. تکبر موجب اهانت به شخص می شود و این چیزی است که انسان از آن فراری است و احترام و بزرگ داشته شدن را می پسندد. مولای متقیان می فرمایند:« ثَمَرَهُ الْکِبْرِ الْمَسَبَّه »^[۳۶۵] «میوه تکبر دشنام است (یعنی دشنام دادن مردم و صاحب آن)»

1. 1. یکی دیگر از مفاسد کبر این است که انسان را از کسب علم و دانش محروم می کند.افرادی که متواضع هستند هرکجا و از هرکسی که علم و دانشی ببیند فرا می گیرند اما افراد متکبر چون کس دیگررا قبول ندارند و حاضر نیستند زیربارکسی بروند و خودشان را قبول دارند از علم ودانش بی بهره اند. امام موسی کاظم علیه السلام می فرمایند:« إِنَّ الزَّرْعَ یَنْبُتُ فِی السَّهْلِ وَ لَا یَنْبُتُ فِی الصَّفَا فَکَذَلِکَ الْحِکْمَهُ تَعْمُرُ فِی قَلْبِ الْمُتَوَاضِعِ وَ لَا تَعْمُرُ فِی قَلْبِ الْمُتَکَبِّرِ الْجَبَّارِ لِأَنَّ اللَّهَ جَعَلَ التَّوَاضُعَ آلَهَ الْعَقْلِ وَ جَعَلَ التَّکَبُّرَ مِنْ آلَهِ الْجَهْلِ أَ لَمْ تَعْلَمْ أَنَّ مَنْ شَمَخَ إِلَى السَّقْفِ بِرَأْسِه‏ »^[۳۶۶] «همانا زراعت در زمین های نرم و هموار می روید و روی سنگ های سخت هرگز رویش ندارد همین گونه دانش و حکمت در قلب انسان متواضع رویش دارد و قلب متکبر جبار هرگز آباد نمی گردد زیرا خداوند تواضع را وسیله عقل و تکبر را از ابزار جهل قرار داده است.»

1. 1. هلاکت نیز از مفاسد تکبر ورزی است .امیر المؤمنین علیه السلام می فرماید: «الْکِبْرُ خَلِیقَهٌ مُرْدِیَهٌ لَئِیمَهٌ مَنْ تَکَثَّرَ بِهَا قَل‏»^[۳۶۷] «تکبر خویی است هلاک کننده واندازنده در خفت و ذلت. هر که زیاد تکبر کند کم می شود.»

1. 1. شخص متکبر در پی این است که خود را بزرگ جلوه دهد و بزرگی را یک آرزو موفقیت در دنیا می داند، ولی بر عکس امام علی علیه السلام می فرمایند چنین شخصی به بزرگی و شرف نخواهد رسید :« مَنْ لَبِسَ الْکِبْرَ وَ السَّرَفَ خَلَعَ الْفَضْلَ وَ الشَّرَف‏» ^[۳۶۸] «هر که لباس کبر و اسراف بپوشد ، جامه فضل و شرف را در می آورد.»

۴-۷. مفاسد عجب

آفت ها و مفاسد عجب زیاد می باشد که برخی از آن ها عبارتند از :

1. 1. هلاکت از مهمترین مفاسد عجب می باشد. امام صادق علیه السلام در این باره می فرمایند :« مَنْ دَخَلَهُ الْعُجْبُ هَلَکَ.» ^[۳۶۹] «هر که را عجب گیرد نابود شود.» با توجه به این که امام علیه السلام مطلق گفتند می توان هلاکت در دنیا را نیز ار مضرات عجب دانست.

1. 1. عجب، عقل را تباه می کند و رأی و اندیشه را از انسان سلب می کند. حضرت علی علیه السلام می «فرمایند: الْعُجْبُ یُفْسِدُ الْعَقْل‏»^[۳۷۰] خودبینى عقل را تباه مى‏کند. همچنین ایشان در کلام دیگری می فرمایند :«یا بنیّ! اعْلَمْ أَنَّ الْإِعْجَابَ ضِدُّ الصَّوَابِ وَ آفَهُ الْأَلْبَاب‏ »^[۳۷۱] « فرزندم! بدان که خودپسندى ضد درست‏اندیشى است، و آفت عقلها و خردها است.» ومی توان این طور تحلیل کرد که چون انسان معجب خودش را برتر از دیگران می داند به خودش متکی است و نظر و عقل خود را بالاتر از دیگران می داند به هیچ وجه حاضر نیست با دیگران مشورت کند. دانشمندمعاصر محمد رضا حکیمی در کتاب الحیاه این آفت را چنین توضیح می دهد:« آن کس که به چشم پسند و رضایت در کار خویش بنگرد، و آن را کامل و شایسته بیند، خللى به نیروى عقل او برسد، زیرا چنین کسى هم از جستجوى مرحله بهترى براى کار خود و بالا بردن سطح آن باز مى‏ایستد، و هم از دیدن و پذیرفتن نوع بهترى از کار مورد نظر باز مى‏ماند، و نیروى کمال گراى عقلى خویش را فرو مى‏نهد.»^[۳۷۲]

و این نکته را هم اضافه کنیم که از مهمترین ابزارها برای سعادت حتی سعادت دنیوی برخورداری از عقل مصیب می باشد.

1. 1. شخص خود بین درستی و وصحت کارش کم می باشد. امام علی علیه السلام چنین می فرمایند: «مَنْ کَثُرَ إِعْجَابُهُ قَلَّ صَوَابُهُ»^[۳۷۳] «کسی که خودببینی او زیاد شود درستی [کار ] او کم می شود.» یا همان طور که در قسمت قبل آمد امام علیه السلام در وصیت به فرزندشان چنین می گویند: « یا بنیّ! اعْلَمْ أَنَّ الْإِعْجَابَ ضِدُّ الصَّوَاب » این امر ممکن است بدین خاطر باشد که شخص معجب چون به کار خود مطمئن است، اگر کار خطایی انجام داد بر آن اصرار می ورزد و فکر می کند درست انجام داده است.

1. 1. شخص خودبین مورد تمسخر دیگران قرار می گیرد. چنان که مولی الموحدین علی علیه السلام می فرمایند: « مَنْ أُعْجِبَ بِنَفْسِهِ سُخِرَ بِه‏»^[۳۷۴] «کسی که خودبین باشد مورد تمسخر دیگران قرار می گیرد.»

1. 1. عجب سبب تنبلی برای کسب کمال و پیشرفت می شود.چون فکر می کند با اعمالی که انجام داده به کمال و رستگاری رسیده است و لذا کمتر جدیت به خرج می دهد و کمتر سعی و کوشش می کند.^[۳۷۵]حضرت علی علیه السلام فرمودند:« الْإِعْجَابُ یَمْنَعُ الِازْدِیَاد»^[۳۷۶] «خودپسندی از فزونی جلوگیری می کند.»

1. 1. وحشت و ترس را نیز می توان از مفاسد عجب به حساب آورد. نبی اکرم صلی الله علیه وآله می فرمایند: « لَا وَحْشَهَ أَوْحَشُ مِنَ الْعُجْب‏»^[۳۷۷] «هیچ وحشتی از خودبینی وحشتناک تر نیست.» مرحوم شیخ صدوق در توضیح این حدیث چنین آورده است :« چون خود پسند و آن کس که داراى عجب است و خود را عالم یا صالح یا زاهد می پندارد لا جرم توقّع احترام و تعظیم بیشترى از مردم دارد بلکه در سلام مقدم نمی شود از مردم توقع دارد ابتدا به او سلام کنند و چون مردم نیز به این مبتلا هستند لذا سبب وحشت می گردد.»^[۳۷۸]

1. 1. جهل و نادانی نیز در اثرات عجب می باشند. امیرالمؤمنین علیه السلام می فرمایند :« الْعُجْبُ رَأْسُ الْجَهْل‏»^[۳۷۹]« خود بینى سر نادانى است‏.»

1. 1. عجب موجب بهره نبردن انسان از نعمت دوست می شود و موجب می شود مردم از وی دوری کنند. امام علی علیه السلام در وصیت خود به فرزندشان محمد بن حنفیه چنین فرمودند:« إِیَّاکَ وَ الْعُجْبَ وَ سُوءَ الْخُلُقِ وَ قِلَّهَ الصَّبْرِ فَإِنَّهُ لَا یَسْتَقِیمُ لَکَ عَلَى هَذِهِ الْخِصَالِ الثَّلَاثِ صَاحِبٌ وَ لَا یَزَالُ لَکَ عَلَیْهَا مِنَ النَّاسِ مُجَانِب»‏^[۳۸۰] « از خود بینى و بد خلقى‏ و کم صبرى دور باش که اگر این سه خصلت را داشته باشى هیچ رفیقى با تو راست نیاید و همواره مردم از تو کناره گیرند.»

۴-۸. مفساد کینه

1. 1. انسان در دنیا در پی راحتی و آسایش است و آن را ملاک خوشبختی و سعادت دنیوی می داند اما انسان کینه توز از این موهبت محروم است. حضرت علی علیه السلام می فرمایند : « الْحَقُودُ لَا رَاحَهَ لَه‏ »^[۳۸۱] «آدم کینه توز راحتی و آسایش ندارد.»

1. 1. زیادی اندوه و غم و غصه در دنیا از اثرات نامطلوب کینه توزی است. چنان که امیر کلام علی علیه السلام می فرمایند: « الْحَقُودُ مُعَذَّبُ النَّفْسِ مُتَضَاعَفُ الْهَم‏ »^[۳۸۲] «آدم کینه توز جانش در عذاب است و اندوهش چند برابر است.»

1. 1. از مفاسد قابل توجه کینه توزی ایجاد فتنه و برافروختن شعله های اختلاف می باشد. امیرالمؤمنین علیه السلام می فرمایند: « سَبَبُ الْفِتَنِ الْحِقْد »^[۳۸۳] «سبب فتنه ها کینه است.»

1. 1. انسان یک موجود اجتماعی است، و ارتباط با انسان های دیگر، دوست داشتن و دوست داشته شدن همواره از نیازهای فطری بشر می باشد. لذا شخصی که دیگران از او کناری گیری کنند و دوستی نداشته باشد احساس شکست و افسردگی می کند. حضرت علی علیه السلام می فرمایند: «لَا مَوَدَّهَ لِحَقُود »^[۳۸۴] «شخص کینه توز دوستی ندارد.»

مرحوم ملا محسن فیض کاشانی در کتاب «اخلاق حسنه» مفاسد و نتایج کینه را این گونه بر شمرده است که انسان نسبت به شخصی که به آن کینه به دل گرفته حسد می ورزد، سخن دروغ در حق او می گوید، اسراش را فاش می کند، وی را هتک حرمت کند، استهزاءو مسخره اش می کند ،او را از صله رحم باز می دارد و … جناب فیض رحمه الله علیه سپس اضافه می کنند و روشن است که تمام این اعمال حرام وناپسند است.^[۳۸۵]

در مطالعه­ ای که توسط کاروالهو و هاگز در سال ۱۹۸۳ انجام­گرفت، همه ماده­هایی که کمترین مقدار جیره غذایی را مورد مصرف قرار­دادند تخم نهان­زی تولید­کردند، که این حساسیت بیشتری را در میان جمعیت­ها به کمیابی غذا نسبت به دوره­نوری نشان­داد ]۱۹[. دابرامو^[۴۸] (۱۹۸۰) دریافت­که مقدار جیره غذایی کم باعث القاء تخم نهان­زی در M. macrocopa می­گردد]۲۳[.
۲-۶-۳- اسیدهای چرب در زئوپلانکتون­ها و عوامل موثر بر آن­ها
چربی­ها مهمترین ذخایر انرژی برای زئوپلانکتون­های آب­شیرین و دریایی هستند. در مقایسه با مقالات متعددی درباره چربی­ها در زئوپلانکتون­های دریایی، تعداد محدودی از کارهای چاپ شده درباره چربی­ها در زئوپلانکتون­های آب شیرین وجود­دارد]۴۱،­۳۴،­۱۲۷[. در سخت­پوستان پلانکتونیک، چربی­ها ممکن است دارای وظیفه و خصوصیات ساختاری باشند. از آن­جایی که این ترکیبات از چگالی کمی برخوردارند، درصد بالایی از چربی­ها در زیست­توده ممکن­است برای شناوری جانور مفید باشند. همچنین چربی­ها بی­رنگ هستند، یک ویژگی مهم که در مقابل شکارچیان بصری در محیط­های بسیار شفاف حفاظت ایجاد­می­ کند. چربی­ها ظرفیت ذخیره نزدیک به دوبرابر انرژی بیشتری را نسبت به پروتئین­ها و کربوهیدرات­ها در باندهای شیمیایی خویش دارند. سطوح چربی­می ­تواند با چندین فاکتور محیطی تغییر یابد. آن­ها می­توانند به­عنوان شاخص درجه اختلال یک اکوسیستم نیز استفاده­شوند. زئوپلانکتون­های سخت­پوست حاوی مقادیر زیادی چربی هستند]۱۱۶[.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

بیشتر کوپه­پودها و کلادوسرها مقادیر زیادی از چربی­ها را به­عنوان ذخایر انرژی انباشته می­ کنند. در کوپه­پودهای دریایی که در عمق دریا یا در اقیانوس قطب شمال زندگی می­ کنند، بیش­تر از ۶۰% زیست­توده می ­تواند شامل ذخایر چربی، خصوصاً اسیدهای چرب باشد. کوپه­پودهایی که در آب­های سطحی اقیانوس­های معتدله و کوپه­پودها و کلادوسرهایی که در آب شیرین زندگی می­ کنند تری­اسیل­گلیسرول^[۴۹] را به­عنوان فرم اصلی ذخیره انرژی دارند. این ترکیبات می­توانند به بیش­از ۴۰% بیومس بدن برسند. این ذخایر می­توانند به­وسیله بالغین برای تامین نیازهای سوخت و سازی در خلال دوره­ های محدودیت غذایی استفاده شوند]۴۱[.
کوپه­پودهای اعماق دریا تری­اسیل­گلیسرول­ها و اسیدهای چرب را انباشته می­ کنند. تری­اسیل­گلیسرول­ها می­توانند سریعاً برا ی نگهداری متابولیسم پایه در خلال گرسنگی استفاده­شوند. اسیدهای چرب به نوبه خود، هنگامی­که جانوران در معرض چندین ماه سطوح کم غذایی قرارمی­گیرند مورد استفاده­قرارمی­گیرند. گونه­ های کوپه­پودهای دریایی که در قسمت­ های سطحی زندگی می­ کنند، تنها تری­اسیل­گلیسرول­ را انباشته­می­ کنند که می ­تواند به­سرعت برای نگهداری فعالیت­های حیاطی زمانی که غذا به­ طور موقتی کمیاب است، یا هنگامی­که در جستجوی مکان بهتری برای تغذیه هستند متابولیزه شوند. ذخایر انرژی گونه­ های آب شیرین، مثل دافنی­ها، نیز به­ صورت عمده تری­اسیل­گلیسرول­ها هستند]۴۱[. برطبق نظر گلدن و هورنینگ^[۵۰] و در سال ۱۹۸۰، به نظر­میرسد ذخایر انرژی کلادوسرها در دو مسیر مختلف مصرف می­ شود: الف) بالغین آن­ها را برای نیازهای متابولیکی خود استفاده­می­ کنند، یا ب) ذخایر از طریق تخم­ به زاده­ها انتقال می­یابد و بوسیله جانوران جوان در مراحل ابتدایی تکامل استفاده­می­ شود ]۴۱[. در سخت­پوستان کوچک پلانکتونی یکی از مهم­ترین پیوندها را بین تولیدکنندگان و ماهی­ها در زنجیره غذایی آبی نشان می­ دهند. بنابراین انرژی­های زیستی زئوپلانکتون­ها روی ترکیبات شیمیایی و نیز دینامیک انرژی ماهی­ها اثر می­ گذارد ]۳۴[.
سطوح چربی زئوپلانکتون­های آب شیرین دارای نوسانات مکانی و زمانی است. چندین الگوی تغییرپذیری زودگذر چربی­ها گزارش شده­است: درازمدت یا فصلی، کوتاه­مدت یا روزانه. این الگوها نتیجه عمل همزمان چندین فاکتور محیطی مثل دما، قابلیت دسترسی به غذا، و ترکیب پلانکتونی است. سایر فاکتورهای اکوفیزیولوژیکی مثل دوره تغذیه، مراحل تولیدمثل وغیره همچنین ممکن است نقش مهمی را ایفا کند. به عنوان مثال D. magna، دارای ذخایر چربی­ از گستره ۸% تا ۴۴% وزن خشک کل است . با این­حال، به نظر می­رسد ارگانیزم­های زئوپلانکتونی مناطق گرمسیری سطوح چربی کمتری داشته­باشند]۱۲۷[. بیش­تر مطالعات حاکی از این است که تری­اسیل­گلیسرول­ها ذخایر اصلی چربی اکثر زئوپلانکتون­های آب­شیرین هستند. فارکاس^[۵۱] در سال ۱۹۷۰ مشاهده­کرد که ۱/۵۹% از چربی­های Daphnia cucullata، دریاچه بالاتون^[۵۲] در هونگاری^[۵۳] تری­اسیل­گلیسرول­ها بودند ]۳۴[. به­هرحال، نه­تنها اسیدهای­چرب(تری­اسیل­گلیسرول) بلکه فسفولیپیدها نیز در دافنی­ها وجود­دارند]۱۳۱[. بر طبق تحقیق گلدن و هورنینگ در سال ۱۹۸۰، در کشت آزمایشگاهی دافنی، این جانوران ذخایر انرژی را به­سرعت برای نگهداری فعالیت­های سوخت و ساز استفاده­می­ کنند، همان­گونه که در کوپه­پودهای دریایی نیز وجود دارد، اما دافنی­ها به تولید دوباره ادامه می­ دهند و قسمتی از ذخایر انرژی خود را به زاده­ها انتقال می­ دهند ]۴۱[.
مطالعات متعدد در زمینه تغذیه آبزیان نشان­داده که اسیدهای­چرب چند غیر اشباعی^[۵۴] برای رشد و تغذیه آن­ها ضروری­است ]۱۱۶،­۸۸[. این اسیدهای­چرب به میزان محدود از اولئیک اسید^[۵۵] (۹-n1: 18C) و آلفالینولئیک­اسید^[۵۶] (۳-n3: 18C) موجود در جیره ساخته­می­شوند. دما، نور و غذا از جمله فاکتورهای مهم و تاثیرگذار در مقدار اسیدهای چرب ارگانیسم­ها می­باشند. تامسون^[۵۷] و همکاران (۱۹۷۷) دریافتند افزایش دما باعث کاهش اسیدهای­چرب چند غیر اشباعی از نوع ۳ω در چربی­های مارماهیان آب­های شور می­ شود و برعکس با کاهش دما میزان آن افزایش می­یابد]۱۲۵[. اسچلچتریم^[۵۸] و همکاران (۲۰۰۶) اثر دما را بر ترکیب اسیدچرب D. pulex مورد بررسی قراردادندو بیان­نمودند این گونه در دماهای پایین درصد بالایی از اسیدهای چرب با زنجیره بلند کربنی^[۵۹] را در چربی ایجاد­می­ کنند تا انعطاف­پذیری سلول­هایشان را حفظ­کنند]۱۰۶[.
اروین^[۶۰] (۱۹۶۳) ترکیب اسیدهای­چرب جلبک سبز Euglena gracilis را در دو حالت تاریکی و روشنایی مورد بررسی قرارداد، سلول­های رشد­یافته در روشنایی مقادیر بالایی از ALA و مقادیر کمی از اسیدهای چرب PUFA را تولید­کردند. در سلول­هایی که در تاریکی رشد­کردند ALA میزان کمی داشت درحالی­که مقادیر PUFA یعنی اسیدهای چرب ۲۰ کربنه تا ۲۲ کربنه به میزان زیادی افزایش­یافته­بود]۳۲[. برت^[۶۱] و همکاران (۲۰۰۶) ترکیب اسیدهای چرب ­D. pulex را تحت تاثیر جیره­ های غذایی مورد بررسی­قرار­دادند و بیان­نمودند که ترکیب اسیدهای­چرب آنتن منشعب تحت تاثیر جیره­ های غذایی مصرفی قرار­می­گیرد]۱۵[. دومینیک^[۶۲] و همکاران در سال ۱۹۹۹ اثر رژیم­های غذایی مختلف را بر ترکیب اسیدهای­چرب هارپکتیکوئید^[۶۳] مطالعه و بیان­کردند که این گونه در پرورش با جلبک Dunaliella tetriolecta دارای ۵/۰ درصد از ایکوزاپنتانوئیک اسید^[۶۴] (۳-n5: 20C) و ۶/۱۳ درصد دیکوزاهگزانوئیک اسید^[۶۵] (۳-n6: 22C) در پروفیل اسیدهای چرب خود می­باشد ]۲۹[.
نور می ­تواند بر فیتوپلانکتون­ها نیز موثر واقع شود. برای مثال زو^[۶۶] و همکاران در سال ۱۹۹۷ گزارش دادند که اسیدهای چرب اشباع­شده^[۶۷] در جلبک قهوه­ای Isochrysis galbana در طول روز انباشته می­شوند در حالی که PUFA در شب افزایش می­یابد ]۱۳۵[. علاوه بر این، سیف­آبادی^[۶۸] و همکاران در سال ۲۰۱۰ نشان­داد­ند که افزایش در میزان تابش و مدت آن باعث افزایش و کاهش اسیدهای چرب تک غیر اشباعی^[۶۹] و PUFA در جلبک سبز ­C. vulgaris می­ شود. ]۱۰۸[. کلیاچکو- کورویچ^[۷۰] و همکاران در سال ۱۹۹۹ اشاره­کرد که PUFA نقش نگهدارندگی را در اعضاء فتوسنتزکننده بعهده دارد و نقش مهمی را در سازش با شرایط نور کم ایفا می­ کند. در حالی­که تابش و مدت زیاد آن در بسیاری از گونه­ های جلبک­ها کمک به تشکیل اسیدچرب­های SAFA می­نماید]۶۸[.
فصل سوم
مواد و روش­ها
۳-۱- مشخصات محل جمع­آوری نمونه
گونه Ceriodaphnia quadrangula استفاده شده در این آزمایش به صورت سیست و نمونه­های زنده به­ صورت مخلوط با سایر زئوپلانکتون­ها در زمستان ۱۳۸۶ از دریاچه سد حنا واقع در ۲۰ کیلومتری شهرستان سمیرم، استان اصفهان با تور پلانکتون­گیری (۴۰ میکرون اندازه چشمه) جمع آوری و سپس به آزمایشگاه گروه شیلات دانشگاه صنعتی اصفهان انتقال داده­شد. ارتفاع محل جمع­آوری نمونه­های زئوپلانکتونی ۲۶۰۰ متر از سطح دریا بود. این تالاب از دریاچه­های مزوتروف تا یوتروف است که به لحاظ اکولوژیکی زیستگاه مناسب برای پرندگان مهاجر است. گونه ­هایی از گیاهان بن در آب و شناور در آب در فصول بهار و تابستان سطح دریاچه را اشغال می­نمایند. این دریاچه به لحاظ اکولوژی پلانکتون­ها بخصوص آنتن­منشعب­ها اهمیت بالایی دارد.
۳-۲- خالص­سازی افی­پیوم­ها و تهیه ذخیره اولیه C. quadrangula
افی­پیوم­های^[۷۱](تخم نهان­زی) جمع­آوری­شده این گونه با رنگ کاهی تا متمایل به زرد کم رنگ بر اساس کلید شناسایی تخم­های نهان­زی آنتن­منشعب­ها ]۱۲۶[ شناسایی شدند. تخم­های نهان­زی دارای ابعاد ۳۵/۰- ۲۷/۰ میلی متر، مدور و دارای یک تخم بود (شکل ۲-۱ الف، فصل ۲). تخم­های نهان­زی پس از خالص­سازی با فراهم نمودن شرایط مناسب شامل ۵۰۰ میلی گرم سیست در ۱ لیتر آب فیلتر و اتوکلاو شده، شرایط دمایی ۲±۲۲ درجه سانتی ­گراد و شرایط نوری ۱۲:۱۲ ساعت تاریکی: روشنایی مورد تفریخ قرارگرفت. سپس این گونه تفریخ­شده جداسازی­شد و در یک بشر ۵۰۰ میلی­لیتری ریخته­شد تا از خلوص آن مطمئن شویم. سپس تحت شرایط کنترل­شده شامل دمای ۲±۲۲ درجه سانتی ­گراد و شرایط نوری ۱۲:۱۲ ساعت تاریکی: روشنایی، آب فیلتر و اتوکلاو شده و هوادهی مناسب)برای افزایش تراکم کشت خالص به ظروف ۱۰ لیتری انتقال یافت. در طی این دوره غذای مخلوط S. quadricauda و C. vulgaris برای تغذیه C. quadrangula مورد استفاده قرارگرفت.
۳-۳- کشت جلبک­ها
جلبک­های سبز S. quadricauda و C. vulgaris در ارلن­ مایرهای ۲لیتری با بهره گرفتن از محیط کشت BBM (Bold’s Basal Medium) بر طبق ترکیبات بیان­شده توسط نیچولس و بولد^[۷۲] ]۸۶[ کشت داده­شد (شکل ۳-۱). شرایط پرورش این گونه­ های جلبکی شامل آب شیرین فیلتر و اتوکلاو شده، دمای ۱±۲۳ درجه سانی­گراد، دوره نوری ۱۲:۱۲ ساعت تاریکی:روشنایی، شدت نور ۶۰ میکرومول فوتون بر مترمربع در ثانیه، pH آغازین کشت ۹/۶ و اکسیژن محلول بالای ۵ میلی­گرم در لیتر بود. جلبک­ها در مرحله رشد سریع^[۷۳]، از طریق سانتریفیوژ کردن مورد برداشت قرار گرفت. برای برداشت جلبک­ها از دسستگاه سانتریفیوژ (مدل Centurion scientific Ltd) با سرعت ۳۰۰۰ دور در دقیقه برای مدت ۵ دقیقه جهت متراکم کردن جلبک­ها استفاده گردید. جلبک­ها بعد از ساتریفیوژ در دمای ۴ درجه ساتنی­گراد نگهداری­شدند تا جهت تغذیه C. quadrangula مورد استفاده قرار گیرند. تراکم کشت­های جلبکی و مقادیر جلبک جهت تغذیه C. quadrangula و کنترل میزان آن­ها در دوره آزمایش، با بهره گرفتن از لام هموسایتومتر (mm 2/0 ×mm 0625/0) و میکروسکوپ اینورت (مدل Ceti Belgium) بر اساس روش ارائه ­شده توسط مارتینز و چاکروف^[۷۴]]۸۲[ بعد از اینکه به نمونه­ها محلول لوگول آیودین (۱/۰ میلی­لیتر در ۳ میلی­لیتر نمونه) اضافه­گردید، تعیین شد.
الف

ب
ج
شکل۳-۱: (الف) کشت­های جلبکی، (ب) جلبک S. quadricauda، (ج) جلبک C. vulgaris
۳-۴- آزمایشات انجام­شده
در این تحقیق سه آزمایش انجام­شد که به شرح زیر می­باشند:
۳-۴-۱- آزمایش اول: تاثیر رژیم­های نوری و جیره­ های جلبکی بر رشد و تولید C. quadrangula
در این آزمایش تیمارهایی از ۴ رژیم نوری شامل D4:L4 (4 ساعت نور: ۴ ساعت تاریکی)، D6:L6، D8:L8، D12:L12 و ۲ جیره جلبک سبز S. quadricauda و C. vulgaris به منظور پرورش C. quadrangula بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب یک طرح کاملا تصادفی با توجه به جزئیات بیان­شده در جدول ۳-۱ مورد بررسی قرار گرفت. هدف از انجام این آزمایش به­دست­آوردن میزان رشد ویژه، تراکم، زمان دوبرابرشدن جمعیت، طول و عرض بدن و قطر چشم در C. quadrangula در شرایط نوری و غذایی متفاوت بود.
به منظور آماده سازی دوره های نوری مناسب در تیمارها ، چهاراتاقک کوچک به ابعاد مساوی ۷۰×۸۰×۹۰ سانتی­متر و شرایط کاملا یکسان ساخته شد و با لامپ فلورسنت (نور مهتابی) تجهیز گردید تا در تمام اتاقک ها شدت نور مناسب ۶۰ میکرومول فوتون بر متر مربع بر ثانیه ثابت تنظیم شود. سقف، دیوارها با پلاستیک مشکی پوشانده­شد تا از ورود نور به فضای داخل اتاقک­ها جلوگیری گردد. شکل ۳-۲ این شرایط را نشان می­دهد. برای اجرای پروتکل نوری در هریک از تیمارها ( مثلا ۴ ساعت نور و سپس ۴ ساعت تاریکی در تیمار D4:L4) از ۴ عدد ساعت فرمان (شکل۳-۳) (تنظیم شده با ساعت فرمان Fur Aussen-geeignet مدل IP44 ، ساخت آلمان)، هر کدام بطور اختصاصی برای یک تیمار در تمام دوره آزمایش استفاده شد. تعداد ۲۰۰ فرد C. quadrangula به ازاء هرلیتر آب از ظروف آزمایشگاهی (حجم= ۴ لیتر، قطر= ۱۸ سانتی متر)، هر کدام با ۶ تکرار بطور تصادفی از استوک آماده شده C. quadrangula موردجداسازی قرار گرفت. سپس ، ظروف آماده شده بطور تصادفی بین اتاقک های متفاوت به لحاظ رژیم های نوری بطور همزمان توزیع شدند. آب مورد استفاده جهت نگهداری و انجام آزمایشات از آب شهر پس از فیلتر کردن و اتوکلاوه نمودن (دمای ۱۲۱ درجه سانتی گراد به مدت ۱۵ دقیقه) تامین شد. آب مورد استفاده دارای سختی کل ۱۳۵ میلی گرم در لیتر از کربنات کلسیم و عاری از هرآلودگی شیمیایی و غیره بود. به منظور اطمینان از عدم وجود کلر در آب، هوادهی به مدت دو روز قبل از آزمایش انجام­شد و از محلول یدید پتاسیم و چسب نشاسته برای اطمینان بیشتر از عدم وجود کلر در آب مورد استفاده قبل از اتوکلاو نمودن استفاده گردید. تغذیه با جلبک های متراکم شده و آماده شده با لحاظ نمودن تصادفی بودن در هر اتاقک با بهره گرفتن از جلبک های S. quadricauda و C. vulgaris به­ترتیب با غلظت ­های ۱۰^۵×۵/۴سلول در هر میلی­لیتر و ۱۰^۶×۶/۱ سلول در هر میلی­لیتر در آغاز آزمایش انجام­شد. مقدار تعویض آب ۲۰ درصد قبل از غذادهی بود که هر ۲ روز یکبار انجام می­شد. تراکم جمعیت C. quadrangula در هر واحد آزمایشی هر دو روز یکبار تعیین گردید و میزان غذادهی بر اساس تراکم جمعیت C. quadrangula و همچنین غلظت جلبک ها در ظروف آزمایش مورد کنترل قرار گرفت تا اطمینان حاصل شود که میزان غذا دهی در محدود مازاد نیاز (ad libitum) جمعیت باشد. آزمایش برای یک دوره ۳۰ روزه تنظیم گردید و تلاش گردید تا شرایط آزمایش در طی دوره آزمایش شامل دمای آب Cº ۲±۲۲ درجه سانتی گراد، شدت نور ۶۰ میکرومول فوتون بر متر مربع بر ثانیه، pH آغازین ۱/۷ و اکسیژن محلول بیش از ۵ میلی گرم در لیتر تا سر حد امکان ثابت نگه داشته شود. در تمام طول آزمایش از هواده جهت چرخش آب و تامین اکسیژن مورد نیاز استفاده گردید. اکسیژن محلول و دما با بهره گرفتن از اکسیژن­متر دارای دماسنج (YSI 57) و pH با بهره گرفتن از pH متر دیجیتال (Schottgerate مدل۶۶۶۲۲۱، ساخت آلمان) اندازه ­گیری­شد. در دوره آزمایش و پرورش شمارش C. quadrangula با نمونه برداری از واحدهای آزمایشی در شرایط حداقل نور هر دوروز یکبار انجام شد و سپس با بهره گرفتن از لام باگاروف (Bogorov’s chamber) تراکم جمعیت تخمین زده شد.
جدول ۳-۱: شرایط آزمایش تاثیر رژیم­های نوری و نوع جیره جلبکی بر رشد ویژه، تراکم، زمان دوبرابرشدن و طول، عرض، وزن و قطر چشم در C. quadrangula.

تیمارهای آزمایش

رژیم نوری(ساعت نور: ساعت تاریکی)

نوع غذا

مقدار غذا(cells/ml)

دمای پرورش(^۰C)

شدت نور
(mol photon/m²/sµ)

حجم کشت
(mL)

تیمار ۱

D4:L4

کلرلا

ویژگی‏های ثانویه

(رضوانی و ملک پور، ۱۳۸۸، ۶۰)
۲-۴-۱ مدل‏های ویژگی محصول
۲-۴-۱-۱ مدل هرزبرگ
مطالعات اولیه در مورد طبقه بندی ویژگی‏های محصول، در منابع انسانی و از فردریک هرزبرگ است. هرزبرگ یک تئوری مبتنی بر دو عامل ارائه کرد و در صدد برآمد عواملی را که موجب نارضایتی می­شوند، از عواملی که موجب رضایت می‏گردند، تفکیک کند. هرزبرگ پیشنهاد کرد که دو عامل برای رضایتمندی یا نارضایتی از شغل و عملکرد وجود دارد: عوامل انگیزاننده و عوامل بهداشتی. عوامل انگیزاننده عواملی هستند که سبب رضایتمندی شخص می‏شوند و باعث تقویت انگیزه برای بهبود مستمر می‏شوند. آن‏ها مرکب از عوامل اولیه شغل مثل، نیاز اشخاص به شناخت خود، فهم خویشتن، رشد، دستیابی به موفقیت، شناخت و پیشرفت در کار هستند. مثلاً گوناگونی مهارتها، شناخت وظایف، مهم بودن وظایف، استقلال داشتن و بازخور نمونه هایی از عوامل انگیزاننده می‏باشند. وجود انگیزه سبب سخت کار کردن می‏شود اما عدم حضورش سبب نارضایتی نمی شود. در مقابل، عوامل بهداشتی، عواملی هستند که مربوط به خود شغل نمی شوند بلکه وضعیتی است که کارمند جهت انجام شغل مورد انتظار دارد. عوامل بهداشتی مرکب از فاکتورهای اولیه ی شغل از قبیل: فیزیولوژی، امنیت، نیازهای اجتماعی کارکنان در محیط کار می‏باشند که شامل نظارت و سرپرستی، روابط بین شخصی، وضعیت‏های بدنی و جسمانی کار، حقوق، خط مشی‏های شرکت، روش‏های مدیریتی، منافع و سود و امنیت شغلی می­ شود. حضور این عوامل یعنی عوامل بهداشتی مورد انتظار است. بنابراین وقتی وجود داشته باشد سبب رضایتمندی نمی شوند و سبب انگیزه برای سخت کارکردن نیز نمی شود اما وقتی وجود نداشته باشد سبب نارضایتی می‏شوند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

عوامل انگیزشی- بهداشتی در داشتن انگیزه خرید محصول نیز موضوعیت دارند. نبودن عواملی که موجب نارضایتی می‏شوند کافی نیست، عوامل ارضا کننده باید به صورت فعال وجود داشته باشند تا موجب ایجاد انگیزه و تحریک خریدار شوند. برای مثال رایانه ای که بدون ضمانت نامه است در گروهی قرار می­گیرد که موجب نارضایتی می‏شوند ولی وجود ضمانت نامه نمی تواند به عنوان عامل ارضا کننده یا ایجاد انگیزه برای خریدار شود، زیرا آن به صورت فطری، عاملی نیست که موجب رضایت خریدار از رایانه شود. ولی کاربرد آسان و راحت رایانه می ­تواند به صورت یک عامل ارضا کننده برای خریدار درآید. با توجه به این تئوری، بازاریاب‏ها نباید به عوامل بهداشتی بسنده کنند بلکه باید به عوامل عمده تامین کننده رضایت یا ایجاد کننده­ انگیزه در خریدار توجه نماید و چنین ویژگی هایی را عرضه کنند، زیرا این عوامل تامین کننده ی رضایت می‏توانند نوع کالا یا خدمتی را که مصرف کننده خواهد خرید، تعیین نمایند.
۲-۴-۱-۲ مدل سولیمان
سولیمان، تئوری هرزبرگ (۱۹۵۹) را توسعه داد. او عوامل انگیزاننده را به عنوان نیازهای سطح بالاتر که نیازهای انسانی برای رشد جسمی هستند و عوامل بهداشتی را به عنوان نیازهای سطح بالاتر که نیازهای انسانی برای رشد جسمی هستند و عوامل بهداشتی را به عنوان نیازهای سطح پایین­تر که جنبه‏ه ای حیوانی انسان را در دوری جستن از محیط ناخوشایند منعکس می‏کند تعریف کرد. به عقیده وی، محیط سازمانی معین می‏کند که کدام طبقه از نیازها غالب است و در نتیجه بر رضایتمندی یا نارضایتی کارمند تاثیر می‏گذارد. به عبارت دیگر وی محیط سازمانی را به عنوان یک عامل موقعیتی در نظر گرفت. در خصوص مشتریان نیز باید به عوامل موقعیتی به غیر از ویژگی‏های محصوی توجه کرد. یکی از این عوامل موقعیتی میزان رقابت موجود در بازار است.
۲-۴-۱-۳ مدل زِهنگ و دِران
زِهنگ و دِران نیز طبقه بندی هرزبرگ (۱۹۵۹) در ارتباط با رضایتمندی یا نارضایتی در ادبیات بازاریابی را مورد تایید قرار دادند. آن‏ها عوامل انگیزاننده را به عنوان عواملی که ارزش افزوده ایجاد می­ کنند تعریف کردند. از طرف دیگر، عوامل بهداشتی عواملی هستند که کارکردی و سودمند هستند، به طور مثال در اتومبیل، جنبه‏ه ای تکنیکی، سیستم هدایت و امنیت آن، عوامل بهداشتی هستند. آن‏ها همچنین پی بردند که عواملی انتقادی هم وجود دارد­. این ها عواملی هستند که پیچیده­ترند و می-توانند هم به صورت عوامل بهداشتی و هم انگیزاننده به کار برده شوند. مانند (همان منبع،۴۴) ، زهنگ و ردان^[۵۸] (۲۰۰۰) بیان کردند که برآورده کردن عوامل بهداشتی پیش نیاز عوامل انگیزاننده است (رضوانی و ملک پور، ۱۳۸۸، ۶۱-۵۸).
۲-۴-۱-۴ مدل سوآن و کامبز
سوآن و کامبز مدل انگیزشی- بهداشتی هرزبرگ (۱۹۵۹) را در مطالعاتشان در صنعت پوشاک مورد تایید قرار دادند. آن‏ها عوامل انگیزاننده و بهداشتی را به عوامل بیان شده و سودمند ارتباط دادند. آن‏ها عوامل بیان شده را به عنوان جنبه‏ه ای روانشناسی محصولات تعریف کردند که شامل؛ راحتی، رنگ و واکنش دیگر افراد با آن چیز می‏باشد. عوامل سودمند به جنبه‏ه ای فیزیکی محصول مربوط می‏شود مثل دوام، خاصیت شستشو و اتو کشیدن، گرم یا سرد بودن پوشش، ماندگاری رنگ یا شکل، چروک نشدن، مناسب بودن.مادوکس مطالعات سوآن وکامبز را تکرار کرد و عوامل ضروری و سودمند را مورد تایید قرار داد. مادوکس، این تصویر را که عوامل سودمند پیش نیاز عوامل بیان شده برای رضایتمندی از محصول هستند را تقویت کرد.
۲-۴-۱-۵ مدل کانو
به طور مشابه، در رشته مهندسی مکانیک، کانو مدلی را پیشنهاد کرد که انعکاس مدل انگیزشی- بهداشتی هرزبرگ (۱۹۵۹) بود و ۵ عامل را به عنوان پیش نیاز رضایتمندی یا نارضایتی شناخت. کانو آن‏ها را عناصر هیجان برانگیز (جذاب) ، ضروری، درخواستی (بیان شده) ، بی تفاوت و معکوس نامید. عناصر هیجان برانگیز (جذاب) ، به عنوان عواملی شناخته شدند که هنگامی که وجود داشته باشند، رضایتمندی را افزایش می‏دهند و حتی وقتی که حضور دارند برای ضمانت هستند اما اگر حضور نداشته باشد سبب نارضایتی می‏شوند (مثل ارائه کتاب راهنمایی محصول به مصرف کننده). عناصر درخواستی (بیان شده) ، عناصری هستند که وقتی وجود داشته باشند سبب رضایتمندی می‏شوند و اگر وجود نداشته باشد سبب نارضایتی می‏شود (مثل خدمات پس از فروش).عناصر بی تفاوتی عواملی هستند که صرف نظر از اینکه وجود داشته باشند یا وجود نداشته باشد، نه سبب رضایتمندی می‏شوند نه نارضایتی. عناصر معکوس، عواملی هستند که اگر وجود داشته باشد سبب نارضایتی می‏شوند و اگر وجود نداشته باشند سبب رضایتمندی می‏شوند. آنها نقطه مقابل عوامل درخواستی هستند این عناصر در نمودار۲-۱ نشان داده شده اند.

نمودار ۲-۱ مدل کانو

(رضوانی و ملک پور، ۱۳۸۸، ۶۲)
محور عمودی میزان رضایت و یا خشنودی مشتری و محور افقی میزان ارائه الزام کیفی مورد نظر مشتری را نشان می­دهد. بالاترین و پایین­ترین نقطه از محور عمودی نمودار به ترتیب بیانگر نهایت رضایت مشتریان و عدم رضایت مشتریان است. محل تلاقی محور افقی و عمودی بیانگر جایی است که مشتری در حالت تعادل از نظر رضایت و عدم رضایت قرار دارد. سمت راست محور افقی، بیانگر جایی است که الزام کیفی مورد انتظار به طور کامل عرضه شده است و سمت چپ محور افقی، نقطه­ی ارائه محصولی است که خصوصیات کیفی مورد انتظار ندارد و الزام کیفی مورد انتظار ندارد و الزام کیفی مورد نظر به هیچ عنوان در محصول یا خدمت لحاظ نشده است.
۲-۴-۱-۶ مدل کانو، سِراکو، تاکاهاشی و تسوجی
کانو، سِراکو، تاکاهاشی و تسوجی سه نوع از ویژگی‏های محصول مربوط به رضایت مشتری را پیشنهاد کردند:

• ویژگی‏های ضروری (ناراضی کننده ها)

• راضی کننده‏های خطی (راضی کننده ها)

• ویژگی‏های جاذب (خشنود کننده ها)

ویژگی‏های ضروری، نیازهای محض هستند؛ برطرف کردن این دسته از نیازها باعث رضایت مشتری نمی شود. کیفیت راضی کننده‏های خطی یک رابطه خطی با رضایتمندی مشتری دارد. بهبود کیفیت این قبیل ویژگی‏های جذاب نیز باعث رضایتمندی می‏شود. سرانجام کیفیت ارائه ویژگی‏های جذاب نیز باعث رضایتمندی می­ شود. سرانجام کیفیت ارائه ی ویژگی‏های جذاب نیز باعث رضایتمندی می‏شود اما نه ارائه­ آن دسته از ویژگیها که رضایمندی را کاهش می­دهد. کانو^[۵۹] (۱۹۸۴) یک روابط سلسله مراتبی را بین انواع مختلف ویژگی‏ها پیشنهاد نکرد ولی به طور مثال آن ها، انتظار داشتند که یک مشتری از یک اتومبیل با مکانیزم هدایت ضعیف (از ویژگی‏های ضروری) نهایت نارضایتی را داشته باشد، حتی اگر این اتومبیل سرعت بسیار بالایی نیز داشته باشد (راضی کننده خطی) و کمربندهای ایمنی اش نیز اتوماتیک باشد (ویژگی‏های جاذب).
۲-۴-۱-۷ مدل اینگ بِرِچان
اینگ برچان تمایز میان ویژگی ای اولیه و ثانویه ی محصول بر رضایتمندی مشتری را مورد بررسی قرار داد. او فرض کرد که کیفیت ادراک شده از ویژگی‏های اولیه باید اثر بیشتری بر ارزش مشتری نسبت به کیفیت ادراک شده از ویژگی ثانویه داشته باشد و اینکه کیفیت ویژگی ثانویه توسط کیفیت ویژگی اولیه تعدیل می‏شود. برای مثال، وقتی فردی یک فنجان قهوه می‏خرد، کیفیت قهوه اثر بیشتری در رضایت فرد نسبت به ادب و نزاکت کارمندی که به او خدمت ارائه می‏دهد دارد. اینگونه فرض می‏شود که انگیزه اصلی فرد داشتن یک فنجان قهوه است. بِرِچان مطالعه­ ای در مورد سیستم حمل و نقل عمومی انجام داد. وی اینگونه یافت که ۸۷ درصد از شرکت کنندگان در این تحقیق به صورت همیشگی از سیستم حمل و نقل عمومی استفاده می‏کنند. ۱۰ درصد روزانه از این سیستم حمل و نقل استفاده می‏کردند و ۱۷ درصد به صورت هفتگی و ۲۵ درصد به صورت ماهانه مسافر بودند و ۳۶ درصد از سیستم حمل و نقل به ندرت استفاده می­کردند، با توجه به اینکه تحقیق او در مورد رضایتمندی مشتریان بود اشخاصی که هرگز از سیستم حمل و نقل عمومی استفاده نکرده بودند را از تحقیق حذف کرد.
با توجه به تحقیقات به عمل آمده همه فاکتورهای کیفیت و رضایت کلی مشتریان به طور قابل توجهی به هم پیوسته بودند. اینگونه یافت شد که همبستگی بین کیفیت هسته خدمات و رضایت مشتری، نسبت به همبستگی بین کیفیت لذت بخش بودن و رضایتمندی مشتری قوی تر است. در نتیجه این فرضیه که کیفیت ویژگی اولیه اثر بزرگتری بر رضایتمندی مشتری در مقایسه با ویژگی ثانویه دارد، تایید شد. همچنین نتایج تحقیقات نشان داد که ویژگی اولیه، اثر کیفیت ویژگی ثانویه را بر رضایتمندی مشتری تعدیل می‏کند. این نتیجه فرضیه دوم برچان را هم تایید کرد.
۲-۴-۱-۸ مدل اولیور
اولیور با دسته بندی کادوت و ترجیون موافق بود، اما مجددا لغات را به عنوان ناراضی کننده ی تک ظرفیتی تعریف کرد. او روابط بین نیازهای تکمیل شده (برطرف شده) و رضایت­مندی را در نمودار۲-۲ نشان داد. این نمودار نشان می‏دهد که:
۱ – عوامل راضی کننده ی تک ظرفیتی، منبع بزرگ نارضایتی را فراهم میکند.
۲- عوامل راضی کننده ی تک ظرفیتی، منبع بزرگ رضایتمندی را فراهم می‏کند.
۳- عوامل راضی کننده دو ظرفیتی (انتقادی ها) هم بر رضایتمندی و هم نارضایتی تاثیر می‏گذارند. همان گونه که در نمودار (۲-۲) نشان داده شده است، کاهش در سطح عوامل راضی کننده ی تک ظرفیتی سبب نارضایتی نمی شود در صورتی که افزایش در سطح عوامل ناراضی کننده ی تک ظرفیتی سبب رضایتمندی نشود. سطح راضی کننده‏های دو ظرفیتی، به طور خطی بر رضایتمندی تاثیر می‏گذارد (رضوانی و ملک پور، ۱۳۸۸، ۶۴-۶۲).‏

نمودار ۲- ۲رابطه ی بین نیازهای برطرف شده و رضایتمندی

(رضوانی و ملک پور، ۱۳۸۸، ۶۴)
او پیشنهاد کرد که خط سرحد بین رضایتمندی و نارضایتی ممکن است که واضح نباشد. اما ممکن است به عنوان ناحیه بی طرف شناخته شود.
۲-۴-۱-۹ مدل کادوت و ترجیون
کادوت و ترجیون تحقیقات گسترده ای را بر روی صنعت گردشگری و مهمان نوازی در سال ۱۹۸۷ انجام دادند و شکایات و نظرات مثبت مشتریان چند شرکت غذایی را که ۲۲ هزار واحد سرو غذا داشتند، مورد مطالعه قرار داده و به این نتیجه رسیدند که بعضی از خدمات بیشتر در معرض شکایت قرار دارند تا تشویق و ستایش، و بعضی بر عکس اگر خوب ارائه شوند تعریف و اگر اجرا نشوند شکایتی نخواهند داشت و تعدادی هم در دولیست شکایت‏ها و تعاریف قرار داشتند.
نتیجه این بود که عوامل موثر در رضایت خدمات ارائه شده را به چهار گروه می‏توان تقسیم کرد ولی باید توجه داشت که این طبقه بندی همیشگی نیست و همانند مدل کانو دائما به دلیل بالا رفتن توقعات در حال تغییر است:
گروه اول- عوامل انگیزشی و تقویت کننده (عوامل راضی کننده)
گروه دوم- عوامل بهداشتی و نگه دارند (عوامل ناراضی کننده)
گروه سوم- عوامل دو گانه شامل عوامل انتقادی
گروه چهارم- عوامل دو گانه شامل خنثی (بی تفاوتها)
کادوت و ترجیون^[۶۰] (۱۹۸۸) ، عوامل راضی کننده، عوامل ناراضی کننده، عوامل انتقادی و عوامل خنثی را بر حسب توزیع فرضی عملکرد ادراک شده بیان کردند. عوامل راضی کننده، عواملی هستند که هنگامی که حضور داشته باشند، سبب ایجاد رضایتمندی می‏شوند، اما عدم حضورشان سبب نارضایتی نمی­ شود. این عوامل، مربوط به قسمت اضافی محصول یا ویژگی هایی که سبب ارزش افزوده می‏شوند هستند.
مثال هایی از راضی کننده‏ها در صنعت هتل، عبارتند از بلندگوی قوی در قسمت لابی، طرز برخورد خوب کارکنان و دانش مدیریت خدمات می‏باشد. مثال‏ها از صنعت پوشاک شامل سبک و روش، راحتی و رنگ می‏باشد. این مثال‏ها پیشنهاد می‏کند که عوامل راضی کننده لمس ناپذیر (غیرعینی) هستند، مثل احساس تایید شدن، مورد قبول شدن و مورد نیاز بودن. عوامل راضی کننده، مربوط به قسمت اضافی محصول یا ویژگی­هایی که سبب ارزش افزوده می‏شوند هستند. مثال هایی از صنعت تحویل بسته بندی، شامل تحویل به همه مناطق و مکان‏ها و ارائه و تحویل فوری نمونه هایی از ارزش افزوده است.
عوامل ناراضی کننده عواملی هستند که به دلیل عملکرد پایین (یا نبود) می‏تواند سبب نارضایتی شود، در عین حال، سطح بالاتر (یا حضورشان) نمی تواند باعث رضایتمندی شود. در مقابل آن، راضی کننده­ها، آن قسمتی از آنچه به بازار می‏شود است که مربوط به راضی کردن نیازهای بیرونی انسان می‏شود. عدم دسترسی به فضای پارکینگ نزدیک رستوران می‏تواند مثالی از عوامل ناراضی کننده باشد. مثال هایی از صنعت پوشاک شامل دوام و خاصیت اتو کشیده شدن و شستشو می‏باشد.
این مثال‏ها همچنین پیشنهاد می‏کند که عوامل ناراضی کننده ممکن است مربوط به جنبه‏ه ای کارکردی نیازهای انسان شود. علاوه بر این، عوامل ناراضی کننده مربوط به نیازهای حداقل مشتری می‏باشند. مثال­هایی در این راستا می‏تواند در صنعت هواپیمایی مثل دستیابی به اطلاعات پرواز و تحویل توشه و اثاثه باشد. در صنعت تحویل بسته، راحتی استفاده می‏تواند به عنوان نمونه ای از ناراضی کننده‏ها باشد. عوامل انتقادی، عواملی هستند که هم سبب احساس مثبت و هم منفی می‏شوند. عوامل انتقادی شاید مهمترین عوامل جهت کنترل باشند و آن به دلیل خلق هم احساس مثبت و هم منفی موثر بر رضایتمندی یا نارضایتی می‏باشد. مثال هاممکن است شامل، کیفیت خدمات و غذا در رستوران باشد. عوامل انتقادی همچنین گرایش به جنبه‏ه ای اصلی یا هسته ای محصول دارند. مثال هایی از عوامل انتقادی در صنعت هواپیمایی عبارت است از اینکه آیا سفر راحت است؟ و اینکه آیا مشتریان رفتار مؤدبانه­ای از پرسنل و سرپرستان پرواز دریافت می‏کنند؟ عوامل خنثی عواملی هستند که چه درحضورشان چه در عدم حضورشان سبب احساس مثبت یا منفی نمی شوند. مثال‏ها ممکن است شامل کیفیت تبلیغات و تنوع خدمات باشد.
۲-۴-۱-۱۰ مدل کریستوفر لاولاک و لارن رایت

۱-۵. فرضیه‌ها‌ی تحقیق

1. 1. یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز تری‏گلیسیرید مردان دارای اضافه وزن و چاق تأثیر معناداری دارد.

1. 1. یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز برکلسترول تام مردان دارای اضافه وزن تأثیر معنی-داری دارد.

1. 1. یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز بر LDL مردان دارای اضافه وزن تأثیر معنی داری دارد.

1. 1. یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز بر HDL مردان دارای اضافه وزن تأثیر معناداری دارد.

۱-۶. پیش فرض های تحقیق
برای کسب نتایج دقیق در تجزیه و تحلیل آماری داده‏های تحقیق پیش فرض‏های زیر در نظر گرفته شده است:

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

1. 1. آزمودنی‏ها در جلسات تمرین به طور منظم شرکت می کنند.

1. 1. تمام جلسات تمرین مطابق برنامه از پیش تعیین شده برگزار شد.

1. 1. سعی شده از آزمون‏ها و وسایل اندازه گیری با اعتبار و روایی بالا استفاده شود.

1. 1. شیوه تمرینی هر دو گروه تمرینی یکسان بود.

۱-۷. محدودیت های تحقیق
محدودیت‏هایی که در این تحقیق وجود داشته را می‏توان در دو قسمت شامل محدودیت‏های غیر قابل کنترل و محدودیت‏های قابل کنترل طبقه بندی کرد که در ادامه آنها را بیان خواهیم کرد:
۱-۷-۱. محدویت های خارج از کنترل محقق

1. 1. ویژگی های ارثی و سازه های ژنتیکی آزمودنی ها

1. 1. میزان و نوع فعالیت های روزمره آزمودنی ها

1. 1. عدم امکان کنترل وضعیت روحی و روانی آزمودنی ها در هنگام اجرای فعالیت های تمرینی

1. 1. نحوه و روش تغذیه آزمودنی های تحقیق، همچنین میزان خواب، استراحت و نحوه سپری کردن اوقات فراغت از حیطه کنترل محقق خارج بوده است.

۱-۷-۲. محدودیت های تحت کنترل محقق

1. 1. غیر ورزشکار بودن آزمودنی‌ها با توجه به خصوصیات ظاهری و فیزیولوژیکی و عدم اجرای مداوم فعالیت‏های ورزشی به مدت یک سال.

1. 1. برخورداری از سلامت نسبی و عدم ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و عدم استفاده از دارو و دخانیات و … با توجه به سؤالات مطرح شده در پرسشنامه.

1. 1. مکان، شرایط و ایمنی وسایل برگزاری آزمون.

1. 1. میزان و نوع مکمل های مصرفی آزمودنی ها.

1. 1. اجرای مانور تست برای همه آزمودنی ها توسط فرد محقق و متخصص انجام گرفته است.

1. 1. در طول تحقیق، زمان انجام تست برای همه آزمودنی ها یکسان بوده است.

1. 1. قرارگیری افراد در یک دامنه سنی کم و نزدیک به هم.

1. 1. دمای محیط تمرین.

1. 1. تعداد هفته های تمرین و تعداد جلسات در هر هفته.

1. 1. زمان و مدت برگزاری هر جلسه.

۱-۸. تعریف مفهومی و عملیاتی اصطلاحات و واژه ها
در این بخش واژه‏ ها و اصطلاحات اصلی مورد استفاده در تحقیق بیان شده و توضیح مختصری در مورد هریک داده خواهد:
چای سبز
در این تحقیق منظور از مکمل چای سبز مصرف ۱ وعده چای سبز (۱ عدد کپسول ۳۱۵ میلی گرمی) بعد از نهار می‏باشد.
تری گلیسرید
شکل اصلی ذخیره چربی هستند و بیشترین اسیدهای چرب آزادی را که به هنگام فعالیت اکسیده می‌شوند تامین می‌کنند.
کلسترول
کلسترول دارای ۲۷ کربن و ۴ حلقه در ساختمان خود می‌یاشد. این ماده ساختار استروئیدی داشته و دیگر استروئیدها نظیر هورمونهای استروئیدی از آن ساخته می‌شوند.
LDL
حاوی ۲٠ درصد پروتئین، ۴۵ درصد تری گلیسرید و ۱۵-۱۰ درصد کلسترول می باشد.
HDL