نظریه دیگری وجود دارد که ‌بر اساس آن پیدایش بیمه را به دریانوردان اسپانیایی و یهودیانی که از فرانسه اخراج شده و در ایتالیا استقرار یافته بودند نسبت می­ دهند. لذا قویترین فرضیه به ابداع بیمه در ایتالیا برمی­گردد. طبق نوشته محققان، اولین قراردادهای بیمه را محققی به نام بنسا^[۸] در اوایل قرن چهاردهم میلادی در دفاتر تجاری بازرگانان فلورانس و ژن یافته است. ‌به این ترتیب از اوایل این قرن بیمه به سرعت شروع به گسترش یافت. در قرن ۱۵ میلادی، در پی کشف قاره آمریکا و توسعه تجارت دریایی به هند شرقی معاملات بیمه گسترش بیشتری پیدا کرد و دستورالعمل­های متعددی در زمینه بیمه در این قرن صادر شد که از جمله آن ها ‌می‌توان زمان « فیلیپ بورگنی» در سال ۱۴۵۸ میلادی، فرمان « بارسلون» در سال ۱۴۶۸ و فرمان «ونیز» در سال ۱۴۶۸ را نام برد. در قرن شانزدهم نیز به همان صورت بیمه مورد توجه بوده است و مقررات جدید در آن خصوص وضع شده است از جمله فرمان ۱۵۶۳ میلادی در بندر آنورس که متضمن شرایط عمومی بیمه­نامه حمل و نقل دریایی بود. در سال ۱۵۶۹ میلادی در ایتالیا کتابی تحت عنوان « شرح مسائل بیمه» به رشته تحریر درآمد. در اواخر قرن نیز در فرانسه مجموعه­ ای تحت عنوان Guidon de la mer که یک فصل آن به بیمه حمل و نقل اختصاصی داشت منتشر شد. در قرن هفدهم میلادی تقریباً در بیشتر کشورهای اروپایی قوانین مدون بیمه وجود داشت: از قبیل قوانین میرلبورگ در سال ۱۶۰۰ میلادی، فرمان روتردام در سال ۱۶۰۴ میلادی، مجموعه قوانین سوئد در سال ۱۶۶۱ و فرمان مشهور ۱۶۸۱ در فرانسه راجع به بیمه دریایی( فولادیان ،۱۳۸۸، ۱۳ تا ۱۴)

در اواخر قرن هفدهم در سال ۱۶۹۶ میلادی قهوه­خانه­ای در شهر لندن وجود داشت که محل تجمع و گردهمایی بیمه­گران و بازرگانان بود . این قهوه­خانه به نام مالک آن ادوارد لویدز معروف بود. وی در سال ۱۶۹۷ نشریه­ای تحت عنوان اخبار لویدز منتشر می­کرد که در آن اخبار مربوط به تجارت و حوادث و اتفاقاتی که در طی مسافرت‌های دریایی رخ داد و از طریق بازرگانان معروف خارج از کشور جمع ­آوری می­شد، درج می­گردید. این مؤسسه در سالیان بعد نیز به فعالیت خود ادامه داد و هر روز بیمه­گران و تجار بیشتری را گردهم جمع ­آوری می­کرد به طوری که هنوز هم در لندن مؤسسه لویدز مشغول فعالیت بیمه است. گسترش و توسعه تجارت در اوایل قرن هجدهم سبب شد که فعالیت بیمه­گران فردی به علت عدم توانایی مالی کافی کم­کم رو به زوال برود و جای خود را به شرکت­ها و اتحادیه ­های بیمه بدهد. که از جمله این شرکت­های بیمه و اتحادیه ­ها ‌می‌توان به موارد زیر که همگی در قرن ۱۸ و ۱۹ تأسیس شد، اشاره کرد:

اتحادیه بیمه­گران لیورپول ۱۸۰۲، اتحادیه بیمه­گران و دلالان بیمه در گلاسکو ۱۸۱۸، که مرکزی برای عملیات بیمه­گری و دلالی بیمه­های باربری محسوب می­شده است. اتحادیه نجات­دهندگان ۱۸۵۶، اتحادیه نجات دهندگان لیورپول و گلاسکو که در سال ۱۸۵۷ از اتحادیه نجات­دهندگان منشعب شد. اتحادیه بین ­المللی بیمه باربری که بعد از جنگ آلمان و فرانسه در سال ۱۸۷۱ در برلین تأسیس شد که در ابتدا کشورهای آلمان، اطریش، روسیه و سوئد عضو آن بودند ولی به تدریج به پیوستن کشورهای دیگر به آن تا سال ۱۹۲۷ تعداد کشورهای عضو آن به ۲۰ عدد رسید، اتحادیه تعدیل کنندگان همگانی ۱۸۷۶ که هدف اولیه آن به کارگیری شیوه ­های یکنواخت و متعارف برای تهیه صورت حساب خسارت باربری پس از اعلام زیان همگانی بود، انستیتوی بیمه­گران لندن ۱۸۸۴ که هدف آن ایجاد هماهنگی بین شرکت­های بیمه لندن و بررسی مسائل بیمه باربری در سطح بازار داخلی و بین ­المللی بود و اتحادیه بیمه­گران لویدز ۱۹۰۹ که این اتحادیه نیز با همان اهداف انستیتوی بیمه­گران لندن تأسیس شد با گسترش و توسعه تجارت دریایی بین کشورهای مختلف اروپایی در سده ­های ۱۸ و ۱۹ قوانین و مقررات خاصی برای تجارت دریایی و بیمه باربری در این کشورها به وجود آمد. با وجود اینکه بسیاری از این مقررات مشابه یکدیگر بودند گاهی اتفاق می­افتاد که بین بیمه­گران و بیمه­گذاران اختلافاتی بروز کند و این امر باعث صدمه خوردن به تجارت دریایی و بیمه باربری دریایی می­شد.۰ همین امر باعث شد که کشورهای اروپایی برای حل مسائل مربوط به باربری دریایی مقررات یکسان و یکنواختی تدوین کنند تا از بروز اختلافات جلوگیری شود. به همین منظور اولین کنفرانس
بین ­المللی در سال ۱۸۶۰ در شهر گلاسکو تشکیل شد و پس از این سال نیز کنفرانس‌های دیگری جهت تدوین مقررات بیمه باربری تشکیل گردید. ( فولادیان ،۱۳۸۸، ۱۵ تا ۱۴)

۲-۲-۱ تاریخچه پیدایش بیمه و بیمه باربری در ایران

بیمه به شکل حرفه­ای و امروزی آن اولین بار در سال ۱۲۶۹ هجری شمسی در کشور ما مطرح گردید. در این سال مذاکراتی بین دولت ایران سفارت روسیه به عمل آید و متعاقب آن امتیاز فعالیت انحصاری در زمینه بیمه حمل و نقل برای مدت ۷۵ سال به یک فرد تبعه روس به نام لازار پولیاکف واگذار شد. نامبرده ظرف مهلت سه سالی که جهت آغاز فعالیت بیمه­ای برای وی در نظر گرفته شده بود قادر به تأسیس شرکت بیمه مورد نظر نگردید و به همین جهت این امتیاز از وی سلب شد. متعاقباً در سال ۱۲۹۸ هجری شمسی دو شرکت بیمه روسی به نامهای «نادژدا» و «کافکاز مرکوری» اقدام به تأسیس نمایندگی بیمه جهت بازدید و پرداخت خسارت در ایران نمودند.

آغاز فعالیت جدی در زمینه بیمه را ‌می‌توان سال ۱۳۱۰ هجری دانست زیرا در این سال قانون و نظامنامه راجع به ثبت شرکت­ها در ایران به تصویب رسید. متعاقب آن بسیاری از شرکت­های بیمه خارجی از جمله اینگستراخ، آلیانس، ایگل استار، یورکشایر، رویال، ویکتوریا، اتحادیه الوطنی، ناسیونال سوئیس و … اقدام به تأسیس شعبه یا نمایندگی در ایران نمودند.

گسترش فعالیت شرکت­های بیمه خارجی، مسئولان کشور را متوجه ضرورت تأسیس یک شرکت بیمه ایرانی کرد و در شانزدهم شهریور ماه سال ۱۳۱۴ شرکت سهامی بیمه ایران با سرمایه بیست میلیون ریال توسط دولت تأسیس و فعالیت رسمی خود را از اواسط آبان ماه همان سال آغاز نمود.

تأسیس شرکت سهامی بیمه ایران را ‌می‌توان نقطه عطفی در تاریخ فعالین بیمه کشور دانست زیرا از آن پس دولت با در اختیار داشتن تشکیلات اجرایی مناسب قادر به کنترل بازار و نظارت بر فعالیت مؤسسات بیمه خارجی گردید. دو سال بعد از تأسیس شرکت سهامی بیمه ایران یعنی در سال ۱۳۱۶ «قانون بیمه» در ۳۶ ماده تدوین و به تصویب مجلس شورای ملی رسید. پس از آن نیز مقررات دیگری در جهت کنترل و نظارت بر فعالیت مؤسسات بیمه از طریق الزام آن ها به واگذاری ۲۵ درصد بیمه­نامه­ های صادره به صورت اتکایی اجباری به شرکت بیمه ایران وضع شد و الزام به بیمه کردن کالاهای وارداتی و صادراتی و اموال موجود در ایران و ایرانیان مقیم کشور نزد یکی از مؤسسات بیمه که در ایران به ثبت رسیده ­اند، بر استحکام شرکت­های بیمه افزود.( فولادیان ، ۱۶تا ۱۳۸۸،۱۵)

با توجه به ویژگی های مطرح شده در خصوص عوامل تاثیر گذار بر افسردگی به خصوص افسردگی پس از زایمان به نظر می‌رسد، مادران در ابتلا به افسردگی پس از زایمان در دو حوزه سبک های دلبستگی و طرحواره­های ناسازگار نقش اساسی دارند، ‌بنابرین‏ هدف از این پژوهش بررسی پیش‌بینی افسردگی پس از زایمان ‌بر اساس سبک های دلبستگی و طرحواره های ناسازگار است تا مشخص شود هر کدام از این عوامل به چه میزان در پیش‌بینی افسردگی مادران پس از زایمان نقش دارند.

اهمیت و ضرورت تحقیق

اهمیت هر تحقیقی از دو جنبه نظری و کاربردی می‌تواند مورد توجه قرارگیرد. از نظر شناسایی عوامل اثر گذار بر موفقیت در پیشگیری از افسردگی پس از زایمان می‌تواند به طرح و توسعه ی مدل های نظری کمک نماید، با توجه به تأکید جامعه علمی بر ایجاد دانش بومی این تحقیق می‌تواند نقش دو متغیر مهم در تامین سازگاری روانی را تبین نماید.

از نظر کاربردی نیز با در دست داشتن تئوری های بومی در زمینه افسردگی پس از زایمان زنان می توان شیوه های مشاوره ی کارامد تری را طرح ریزی نمود. همان گونه که در قسمت های قبل بیان شده است، اختلالات افسردگی علاوه بر هزینه ی مستقیم برای سیستم خدمات بهداشتی ، هزینه های غیرمستقیم بیشتری به دلیل ناتوانی در انجام کار ایجاد می‌کنند (تیشدر^[۱۱] و همکاران، ۲۰۰۴). افسردگی پس از زایمان می‌تواند با کاهش فعالیت ها در مادر و اختلال و در روابط مادر، کودک و خانواده همراه باشد و ادامه اختلال و عدم تشخیص و درمان به موقع آن منجر به تطابق غیر مؤثر مادر با کودک ، همسر و خانواده و در نتیجه عدم توانایی انجام وظایف مادری و همسری می‌گردد که در صورت تشدید منجر به تراژدی خودکشی مادر یا فرزندکشی می‌گردد(گال^[۱۲] و هارلو^[۱۳]،۲۰۰۳). درصورت عدم درمان حدود ۲۵% این افراد به افسردگی دائمی مبتلا شده و یا به سمت سایکوز پیش می‌روند(تانوس و همکاران^[۱۴]،۲۰۰۸). این مسئله زنگ خطری برای مسئولان بهداشت و سلامت کشور است.

عدم ارتباط مناسب و عدم رضایت ‌از همسر وجود مشکلات مربوط به زندگی زناشویی احتمال افسردگی بعد از زایمان زیاد می شود و می‌تواند منجر به بروز اختلالات در احساسات و عواطف زن شده و منجر به افزایش احتمال افسردگی بعد از زایمان گردد. می توان با بررسی سبک های دلبستگی و طرحواره های ناسازگاری بر روی زنانی که باردار هستند و بر روی زنانی که تازه مادر شده اند بررسی کرد که آیا در این زنان احتمال افسردگی پس از زایمان وجود دارد که بعد از پیش‌بینی به وسیله این متغیر ها افسردگی را در این زنان درمان کرد یا مانع افسردگی شدید در آن شد و شرایط را در خانواده فراهم کنیم. لذا با توجه به اینکه بررسی همزمان دو متغیر مهم سبک های دلبستگی و طرحواره های ناسازگار در پیش‌بینی افسردگی پس از زایمان تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است این تحقیق در نوع خود کم نظیر است. امید است با شناسایی و تبین متغیر های مذکور به توسعه دانش نظری و ایجاد توانایی در کاربرد یافته ها در جامعه ایران گام برداشت.

۱- اهداف پژوهش

۱-۱ هدف کلی

پیش‌بینی افسردگی پس از زایمان ‌بر اساس سبک های دلبستگی و طرحواره های ناسازگار

۱-۲ اهداف جزئی

1. بررسی طرحواره های ناسازگار در پیش‌بینی افسردگی پس از زایمان در زنان مبتلا

۲- بررسی سبک های دلبستگی در پیش‌بینی افسردگی پس از زایمان در زنان مبتلا

1. بررسی سهم هرکدام از متغیرها در پیش‌بینی افسردگی پس از زایمان در زنان مبتلا

۱-۳ فرضیه

۱- متغیر طرح واره های ناسازگار قادر به پیش‌بینی افسردگی پس از زایمان است.

۲- سبک های دلبستگی قادر به پیش‌بینی افسردگی پس از زایمان است.

۳- کدامیک از متغیرهای پیش بین سهم بیشتری در پیش‌بینی افسردگی پس از زایمان دارند؟

۲- تعاریف نظری و عملیاتی

۲-۱ تعریف نظری

۲-۱-۱ افسردگی پس از زایمان

افسردگی پس از زایمان یک اختلال شایع و ناتوان کننده اجتماعی است که اثرات ناگواری بر مادر، کودک و خانواده می‌گذارد ؛ اثرات فوری این اختلال ، ناتوانی مادر در انجام مراقبت و خطر خودکشی و نوزاد کشی می‌باشد؛ اثرات بعدی و بلند مدت آن افسردگی دائم در مادران ، مشکلات و کشمکش های زناشویی، اختلال در روابط کودک و اختلال درجنبه های گوناگون رشد و تکامل کودک می‌باشد(مارکز^[۱۵]،۲۰۰۶).

۲-۱-۲ سبک دلبستگی

از نظر بالبی دلبستگی بزرگسالان گرایش پایدار شخص است به تلاش ویژه برای دست یافتن و حفظ همجواری و ارتباط با یک یا چند شخص خاص که توانایی فراهم آوردن سلامت و امنیت جسمی و روان شناختی وی را دارا هستند(بالبی۱۹۸۲).

۲-۱-۲-۱ دلبستگی ایمن

افراد دارای سبک دلبستگی ایمن از سطح بالایی از عزت نفس بر خوردارند و قادر هستند که بدون شک کردن به افراد از بودن با آن ها احساس لذت کنند. آن ها در موقع تکیه کردن به دیگران و همچنین وابستگی دیگران به او احساس راحتی دارند(جانسون^[۱۶]،۱۹۹۱به نقل از بشارت، ۱۳۸۶).

۲-۱-۲-۲ دلبستگی دوسوگرا

نگرش منفی نسبت به خود و نگرش مثبت به دیگران به عنوان ویژگی اصلی افراد دارای سبک دلبستگی دوسوگرا است (بارتولومیو^[۱۷]،۱۹۹۰ به نقل از میلیکین^[۱۸]،۲۰۰۰).

۲-۱-۲-۳ دلبستگی اجتنابی

عبارت از : نگرش منفی نسبت به خود و نگرش منفی و بی اعتمادی نسبت به دیگران (بارتولومیو، ۱۹۹۰ به نقل از میلیکین،۲۰۰۰).

۲-۱-۳ طرحواره های ناسازگار اولیه

الگوهای شناختی و هیجانی خود – ویرانگری هستند که شکل گیری آن ها از اوایل دوره رشد و تحول فرد آغاز می‌گردد و در طول زندگی فرد تکرار می‌شوند . ‌بر اساس این تعریف ، رفتار فرد قسمتی از طرحواره او نیست ، بلکه یانگ باور دارد که رفتارهای ناسازگارانه به عنوان پاسخی در پاسخ به طرحواره های ناسازگار اولیه شکل می گیرند .‌بنابرین‏ ، رفتارها توسط طرحواره ها برانگیخته می‌شوند ، ولی قسمتی از طرحواره ها نیستند. طرحواره های ناسازگار اولیه الگویی گسترده و نافذ است که شامل ؛ خاطره ها ، هیجان ها ، شناخت ها و حس های بدنی است که در ارتباط با فرد و رابطه های بین فردی او با دیگران است و در طول سال های کودکی یا نوجوانی شکل می‌گیرد و در طول زندگی فرد گسترش می‌یابد و به گونه چشمگیری مختل و ناکارآمد است )یانگ ،۲۰۰۳).

تعریف عملیاتی متغیرها

افسردگی پس از زایمان

منظور از اختلال افسردگی پس از زایمان نمره ای است که آزمودنی در پرسش نامه افسردگی ادینبورگ (۱۹۸۷) می‌گیرد.

سبک دلبستگی

نمره ای که آزمودنی در پرسش نامه ۱۵سوالی سبک های دلبستگی هازن و شیورکه پاکدامن در سال (۱۳۷۹)پایایی آن را در ایران اثبات کرد به دست می آورد که دارای سه محور سبک ایمن ، سبک اجتنابی و سبک دوسوگرا است. و نمره گذاری آن و خرده مقیاس که آزمودنی نمره بالاتری در آن کسب نموده است به عنوان سبک دلبستگی فرد لحاظ می شود.

الف) سبک دلبستگی ایمن

نمره ای که آزمودنی در خرده مقیاس ماده های ۶،۷،۸،۹،۱۰ به دست می آورد.

ب) سبک دلبستگی اجتنابی (ناایمن)

اکبری(۱۳۷۸)،به بررسی رابطه محدودیت زمانی و ساختار برنامه حسابرسی بر عملکرد و اجرای حسابرسی پرداخت و بیان نمود که افزایش محدودیت زمانی،منجر به کاهش کارایی و اثربخشی ساختار برنامه ای می‌گردد.

قدیمی(۱۳۸۳)، استانداردهای حسابرسی تدوین شده توسط انجمن های حرفه ای معتبر خارجی و نشریات داخلی در خصوص کنترل‌های داخلی را مورد مطالعه قرار داد و ‌به این نتیجه رسید که استانداردهای حسابرسی ایران به منظور ارزیابی اثربخشی کنترل‌های داخلی و برنامه حسابرسی کافی نیست.

حساس یگانه و رحیمیان(۱۳۸۶)، به بررسی توجیح تصمیمات دربرنامه ریزی حسابرسی پرداخته‌اند در این مقاله بیان شده است که حسابرسان پس از مشاهده ی نوسان های غیرمنتظره درتوضیحات دریافت شده ازمدیریت واحد مورد رسیدگی، درباره ی تجدید نظر دربرنامه حسابرسی وتوجیهات مستندسازی شده درکاربرگ های حسابرسی برای برنامه ریزی تصمیم گیری می‌کنند. از آنجا که اغلب تعیین درستی تصمیمات گرفته شده برای برنامه ریزی حسابرسی کار مشکلی است لذا توجیه چنین تصمیماتی برای قضاوت درباره کیفیت حسابرسی اهمیت زیادی دارد در این مورد این موضوع اهمیت دارد که آیا انتظارفرایند بررسی،کیفیت توجیهات حسابرسی را افزایش می‌دهد وروی اطلاعات مورد استفاده در این توجیحات تأثیرمی گذارد.

ودیعی و کوچکی(۱۳۸۷)، با ارزیابی اثربخشی نظام کنترل‌های داخلی از دیدگاه حسابرسان مستقل و تاثیر آن بر فرایند برنامه حسابرسی ‌به این نتیجه رسید که سیستم کنترل داخلی شرکت‌ها به منظور دستیابی به اهداف واحد اقتصادی، فاقد اثربخشی کافی است و ارزیابی حسابرسان مستقل از این کنترلها برای اجرای عملیات حسابرسی در شرکت‌ها تاثیر گذار نیست.

انصاری و شفیعی(۱۳۸۸)، به بررسی تأثیرمتغیرهای حسابرسی داخلی ‌بر برنامه حسابرسی پرداخته‌اند،وبه این نتیجه دست یافته اند که در هر سازمان، مدیریت مسئولیت سیستم کنترل داخلی را به عهده دارد.زیرا پاسخ گویی که خواستگاه آن احترام به حقوق انسان‌ها است ‌در زمینه ها ‌و سطوح مختلف مطرح است ویکی ازمهمترین کنترل‌های داخلی که امروزه دراکثرکشورهای پیشرفته ‌و شرکت‌های بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد، حسابرسی داخلی است.که می‌تواند تأثیرهای قابل ملاحظه ای ‌در برآوردن نیازهای استفاده کنندگان ازنتایج حاصل ازعملیاتش بگذارد.یکی ازمهمترین استفاده کنندگان ازنتایج کارحسابرسان داخلی حسابرسان مستقل هستند که درصورت کسب شناخت کافی وتصمیم به اتکاء به ‌کار آنان،جنبه‌های مختلفی از عملیات حسابرسی مستقل تحت ‌تاثیر قرار می گیرد، یکی ازجنبه هابرنامه حسابرسی است که خود شامل قسمتهای مختلفی می شود در این پژوهش سعی براین شد تا با استفاده ازروش توصیفی تحلیلی نوع تغییرات ایجادشده ودلیل این تغییرات تعیین شود نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که حسابرسان مستقل برنتایج حاصل ازکارحسابرسان داخلی اتکا می‌کنند واین اتکامنجربه کاهش بودجه های زمانی وریالی دربرنامه حسابرسی می شود.

۲-۲۳- خلاصه فصل

فصل دوم پژوهش به مبانی نظری و پیشینه پژوهش اختصاص دارد. در این فصل ابتدا به تشریح مفاهیم مربوط به متغیرهای پژوهش(کنترل‌های داخلی،محیط کنترلی،ارزیابی ریسک،فعالیت‌های کنترلی ،برنامه حسابرسی) و چارچوب نظری پژوهش که تاثیر متغیرهای مستقل بر متغیرهای وابسته را نشان می‌دهد ارائه، و در ادامه به پژوهش های صورت گرفته در داخل و خارج از کشور در ارتباط با موضوع پژوهش اشاره شده است.

فصل سوم

روش‌ اجرای تحقیق

۳-۱-مقدمه

پس از اینکه پژوهشگر در فرایند پژوهش با چارچوب نظری پیرامون موضوع پژوهش آشنا شد و پژوهش‌های مرتبط با موضوع را مورد بررسی قرار داد، خواهد توانست با دیدگاهی وسیع‏تر و ابعادی جدیدتر به موضوع پژوهش خود بپردازد. بر این مبنا خواهد توانست بر اساس چارچوب نظری پژوهش و روش‌های به کار گرفته شده در پژوهش‌های قبلی، روش مناسب را انتخاب و به نتایج بهتری دست یابد. روش پژوهش یکی از مراحل بسیار مهم در انجام پژوهش‌های علمی است و روش شناختی درست پژوهش، موجب به کارگیری ابزار و روش‌های معتبر در فرایند بررسی واقعیت‌ها، کشف مجهولات و حل مشکلات خواهد شد

پایه هر علمی، روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هر علمی با روش شناختی مبتنی است که در آن علم به کار می رود (عزتی،۱۳۷۹،ص۲۰). هدف از هر نوع بررسی و تحقیق علمی کشف حقیقت است. حقیقت نیز بر پایه کاوش و تجسس و کشف عوامل منطقی مربوط به خصوصیات اجزا، موضوع تحقیق قرار دارد. منظور از روش تحقیق علمی، پیروی از رویه منظم وسیستماتیکی است که در جریان استفاده از روش‌های آماری و مرتبط ساختن عوامل موضوع تحقیق باید رعایت گردد. در واقع روش تحقیق علمی، شامل اندازه‌گیری و ارزیابی و مقایسه عوامل بر اساس اصول و موازین پذیرفته شده از طرف دانشمندان، برای حل مشکلات و مسائل بوده و مستلزم قدرت اندیشه و ظرفیت تعمق، تشخیص، قضاوت و ابتکار است (‌کی‌قبادی و ستاری، ۱۳۵۴، ص۲۰).

در این فصل به بررسی روش و مراحل انجام تحقیق و معرفی مدل، متغیرهای تحقیق و روش های آماری تحلیل داده ها پرداخته خواهد شد.

۳-۲- روش پژوهش

روش پژوهش مجموعه ای از قواعد، ابزار و راه های قابل اطمینان و نظام یافته برای بررسی واقعیتها، کشف مجهولات و دستیابی به راه حل مشکلات است(خاکی، ۱۳۸۶).

این پژوهش از نظر روش پژوهش، در زمره پژوهش های توصیفی جای می‌گیرد. مطالعات توصیفی به توصیف و تفسیر شرایط و روابط موجود می پردازد.

این پژوهش از نظر هدف پژوهش، در زمره پژوهش های کاربردی جای می‌گیرد. در این نوع پژوهش ها، هدف کشف دانش تازه ای است که کاربرد مشخصی را درباره فرآورده یا فرآیندی در واقعیت دنبال می‌کند. به عبارت دقیق تر، پژوهش کاربردی تلاشی برای پاسخی به یک معضل یا مشکل عملی است که در دنیای واقعی وجود دارد. در پژوهش های کاربردی، نظریه ها یا اصولی که در پژوهش های پایه، تدوین می‌شوند، برای حل مسائل اجرایی و واقعی به کار گرفته می‌شوند(خاکی، ۱۳۸۶).

مطالعه­ حاضر به بررسی اثر اجزای مختلف سیستم کنترل داخلی ‌بر اثربخشی برنامه ریزی حسابرسی می پردازد. جهت دست یابی به هدف تحقیق، تعدای پرسشنامه طراحی وبراساس پاسخ حسابرسان دارای مجوزتحلیل می‌گردد.در این مطالعه سه فرضیه بسط داده خواهد شد.برای رسیدن به اهداف تحقیق حاضر و آزمون کردن فرضیه‌ها ی تحقیق دوآزمون انجام خواهدشد؛ یعنی تجزیه وتحلیل همبستگی جهت تعیین رابطه بین متغیرها و رگرسیون همزمان برای تحلیل سوال تحقیق به منظور تعیین سهم متغیرهای پیش بین استفاده شده است.

۳ -۳ – فرضیه های پژوهش

با توجه به اهداف پژوهش، فرضیه های زیر مطرح می‌گردد تا اطلاعات بر مبنای آن ها جمع‌ آوری و سپس نسبت به آزمون فرضیه‌ها اقدام گردد.

فرضیه اصلی پژوهش : سیستم کنترل داخلی دارای تاثیر مثبت بر اثربخشی برنامه حسابرسی می‌باشد .

فرضیه فرعی اول پژوهش: محیط کنترلی دارای تاثیر مثبت بر اثربخشی برنامه حسابرسی می‌باشد.

فرضیه فرعی دوم پژوهش: ارزیابی ریسکدارای تاثیر مثبت بر اثربخشی برنامه حسابرسی می‌باشد.

فرضیه فرعی سوم پژوهش: فعالیت‌های کنترلیدارای تاثیر مثبت بر اثربخشی برنامه حسابرسی می‌باشد.

۳–۴- قلمرو پژوهش

قلمرو زمانی پژوهش

دوره زمانی تحقیق سال ۱۳۹۳ می‌باشد.

همسالان به شکل های خاص بر شخصیت فرد تأثیر می‌گذارند. آن ها از راه های منحصر به فرد و عمده، در شکل گیری شخصیت، رفتار اجتماعی، ارزش ها و نگرش های دیگر دخالت دارند. کودکان از طریق سرمشق دهی اعمالی که قابل تقلید است، با تقویت یا تنبیه پاسخ های خاص و یا ارزشیابی فعالیت های یکدیگر و بازخوردی که به یکدیگر می‌دهند، در یکدیگر تأثیر می‌گذارند. علاوه بر این، روابط بین همسالان تأثیرات نه چندان آشکاری در رشد کودکان دارد. برای مثال، بدون شک، موقعیت کودکان در میان همسالان و دوستی هایی که برقرار می‌کنند، در «مفهوم از خود» آنان تأثیر می‌گذارد. (پروین و لارنس، ترجمه جوادی، ۱۳۸۱).

نظریه پردازان شخصیت در نظریه های خود، به نقش این عوامل نیز توجه خاص کرده‌اند. برای نمونه، آدلر در نظریه ی شخصیت خود، بر اهمیت گروه همسال تأکید نمود و اعلام داشت: روابط کودک با همشیرها و با کودکان خارج از خانواده بسیار مهم تر از آن است که فروید تصویر ‌کرده‌است. اریکسون نیز به تأثیر بالقوه گروه هایی همتا بر رشد هویت «من» در نوجوانی اشاره کرده و معتقد است:

معاشرت بیش از اندازه با گروه ها و فرقه های افراطی و متعصب و همانند سازی وسواسی با شمایل فرهنگی عامّه می‌تواند رشد من را محدود کند. (شولتز، سید محمدی، ۱۳۸۴).

ج. مدرسه: عامل بیرونی دیگری، که به نحو ویژه ای بر شکل گیری شخصیت مؤثر است، عامل «مدرسه» است. مدرسه نقش بسیار مهمی بر شکل گیری شخصیت دارد تا آنجا که ژ- ماندل می نویسد:
حقیقت ندارد که بزرگ ترین حادثه ی علمی جامعه ی انسانی گام نهادن انسان روی کره ی ماه باشد، بزرگترین حادثه لحظه ای است که یک کودک پنج ساله برای اولین بار، به مدرسه گام می‌نهد (پیربادن،ترجمه ایروانی، ۱۳۷۴).

مدرسه از جهاتی بر فرد تأثیر می‌گذارد؛ از مهمترین آن ها، اجتماعی شدن فرد است.

کودکان در مدرسه یاد می گیرند که چگونه رفتار اجتماعی داشته باشند و نقش خود را در اجتماع ایفا کنند. آن ها می آموزند که در چه محدوده ای بیندیشند، حسن همکاری داشته باشند و با دیگران همسازی کنند. آن ها یاد می گیرند که برای پیشرفت و موفقیت و رضایت خاطر خود، به همکاری و همسازی نیاز دارند. مدرسه می‌تواند رابطه ی صحیحی با کودک برقرار کرده و او را آماده ی پذیرش مسئولیت تصمیم گیری و حل مسائل زندگی سازد.

جهت دیگر، جدید بودن فضای مدرسه در مقایسه با فضای خانه است که رفتارها و انتظارات متفاوتی نسبت به خانه از او می رود. تأثیر مدرسه از این جهت است که کودک از کانون خانواده، که محلی برای نوازش و در اختیار گرفتن امکانات و ناز کردن بر والدین بوده، به محیطی گام نهاده که گاه ممکن است نسبت به او بی تفاوت باشند و یا حتی با او دشمنی کنند. او دیگر کوچولوی عزیز و یکی یکدانه نیست. او به فضای جدیدی، که متفاوت از خانواده است، گام نهاده. در فضای مدرسه، کودک باید جای خود را در میان گروه دانش آموزان پیدا کند.

جهت دیگر نقش مدرسه در انگیزه ی پیشرفت تحصیلی دانش آموزی است. مدرسه در این زمینه، وظایف سنگینی به عهده دارد. جوّ عمومی مدرسه از نظر محبت آمیز بودن یا خشن و تنبیه بودن، تأثیر قابل توجه و عمیقی بر این انگیزه خواهد داشت. چنانچه محیط مدرسه، محیطی گرم، محبت آمیز و دوستانه باشد شاگرد به آن جذب شده علاقه اش به درس و تحصیل افزایش خواهد یافت. علاوه بر این، محبت در محیط مدرسه برای او، به صورت الگو، سرمشق و عادت در خواهد آمد و در زندگی اجتماعی خود نیز روابط گرم و محبت آمیزی با دیگران خواهد داشت. اما وجود جوّ خشن و تنبیه در مدرسه، می‌تواند ذوق و علاقه ی کودک را نسبت به مدرسه سرکوب کرده، چه بسا او را از درس و مدرسه بیزار کند.(شاپوری، ۱۳۸۷).

اریکسون نیز به نقش مدرسه در چهارمین مرحله از مراحل روانی اجتماعی رشد- یعنی سخت کوشی در برابر حقارت- اشاره می‌کند و معتقد است:

در این مرحله، کودک مدرسه را آغاز می‌کند و در معرض تأثیرات اجتماعی جدیدی قرار می‌گیرد. به صورت ایده آل، کودک، هم در خانه و هم در مدرسه، سخت کوشی را خواهد آموخت؛ یعنی کار خوب و عادت های مطالعه، که عمدتاًً وسیله ای هستند برای تحسین شدن و کسب لذتی که از تمام کردن موفقیت آمیز یک تکلیف به دست می‌آید. مدرسه همچنین با اتخاذ سیاست ها ی خاص خود، می‌تواند بر کارایی شخصی و به تبع آن، اعتماد به نفس افراد تأثیرگذار باشد. در این زمینه، بندورا معتقد است:

مدارسی که دانش آموزان را ‌بر اساس توانایی گروه بندی می‌کنند، کارایی مشخص دانش آموزانی را که پیشرفت کمی دارند، تضعیف کرده و از این رو، اعتماد به نفس دانش آموزانی را که در ‌گروه‌های ضعیف گمارده شده اند، کاهش می‌دهند. شیوه رقابتی، مثل نمره دادن طبق منحنی نیز دانش آموزان ضعیف را محکوم به متوسط بودن یا نمرات کم می‌کنند.

یکی از عناصر مهم تأثیرگذار مربوط به مدرسه «معلمان» هستند. معلمان از جهات گوناگون بر شخصیت دانش آموزان تأثیرگذارند. شیوه ی ارزیابی معلم از دانش آموز، نوع قضاوت و نگرش وی، سرمشق و الگو بودن او، زمینه ی تأثیرگذاری بر دانش آموزان را فراهم می‌سازد. اتینگن معتقد است:

معلمان از طریق تأثیرشان بر رشد توانایی‌های شناختی و مهارت های مسئله گشایی، که برای عملکرد کارآمد بزرگ سال حیاتی هستند، بر قضاوت های کارایی شخصی اثر می‌گذارند. پژوهش نشان داده است که وقتی که کودکان کارایی شخصی خود در مدرسه را ارزیابی می‌کنند، ارزیابی آن ها عمدتاًً حاصل ارزشیابی ها و اعمال معلمان آن ها می‌باشد. کودکان متناسب با آن، به قضاوت کردن درباره ی توانایی هایشان بر حسب ارزشیابی ها، گرایش دارند.

۲٫ عوامل درونی

علاوه بر عوامل بیرونی مؤثر بر شخصیت، برخی از عوامل درونی نیز بر شکل گیری شخصیت مؤثرند. در ذیل، دو نمونه از مهمترین عوامل درونی مطرح شده در نظریه های شخصیت مورد بررسی قرار می گیرند:

الف. عامل ناهوشیاری: «ناهوشیاری» از جمله عواملی است که به نحوی در برخی نظریه های شخصیت مورد توجه قرار گرفته و از دیدگاه برخی روان شناسان، بر شکل گیری شخصیت فرد مؤثر است. اصطلاح «ناهوشیاری» چند کاربرد دارد که عبارتند از:

۱٫ ناهوشیاری عاطفی یا هیجانی؛

۲٫ ناهوشیاری شناختی یا عقلانی؛

۳٫ ناهوشیاری شخصی؛

۴٫ ناهوشیاری جمعی؛

در اینجا، ضمن ارائه ی توضیح مختصری درباره ی این اصطلاح ها، به اجمال، نقش عامل ناهوشیاری بررسی می شود:

۱- الف. ناهوشیاری عاطفی یا هیجانی: این کاربرد عمدتاًً در مکتب «روان تحلیلگری» به کار رفته و فروید بیش از دیگر روان شناسان بدان پرداخته است. از نظر فروید، ناهوشیاری مخزن- به اصطلاح- تاریک امیال و آرزوهای سرکوب شده ی انسان است.

به دیگر سخن، ناهشیار شامل نیروی سوق دهنده ی عمده در پشت کل رفتار است و مخزن نیروهایی است که نمی توانیم آن ها را ببینیم یا کنترل کنیم (شولتز، سید محمدی، ۱۳۸۴).

۲- الف. ناهشیاری شناختی یا عقلانی: این کاربرد عمدتاًً در روان شناسی شناختی مطرح است و از جمله روان شناسان شناختی، که بدان تصریح کرده، ژان پیاژه است. از نظر پیاژه، «ناهوشیاری شناختی» عبارت است از:

مجموعه ساخت ها و کنش ورزی هایی که آزمودنی از آن ها آگاه نیست و تنها چیزی که از آن ها می‌داند، نتایج آن ها‌ است.

در این قانون از «اقدامات تکمیلی» با عنوان «مجازات ها و اقدامات تأمینى و تربیتى» یاد شده است و تنها تمایز میان مجازات های تکمیلی و تبعی لزوم یا عدم لزوم قید آن ها در حکم است.

گفتاردوم: سابقه ی تقنینی مجازات های تکمیلی پس از انقلاب

پس از انقلاب با تصویب قانون مجازات اسلامی در سال ۱۳۷۰، قانون مجازات عمومی به کلی منسوخ گردید.

در ماده ى ۱۹قانون مجازات اسلامى ۱۳۷۰، قانون‌گذار با شرایطی امکان اعمال
مجازات هاى تتمیمى را پیش بینى کرده بود.

ماده ى ۱۹ قانون مجازات اسلامى ۱۳۷۰:

“دادگاه مى تواند کسى را که به علت ارتکاب جرم عمدى به تعزیر یا مجازات بازدارنده محکوم ‌کرده‌است، به عنوان تتمیم حکم تعزیرى یا بازدارنده مدتى از حقوق اجتماعى محروم و نیز از اقامت در نقطه یا نقاط معین ممنوع یا به اقامت در محل معین مجبور نماید.”

نکات مندرج در این ماده به قرار ذیل است:

اولاً- قانون‌گذار بیان ‌کرده‌است «…به عنوان تتمیم حکم تعزیرى یا بازدارنده…»، یعنى قانون‌گذار صراحتاً عنوان «مجازات تکمیلى» را بیان نکرده است، این در حالى است که همان گونه که ذکر شد در قانون مجازات عمومى ۱۳۵۲، سخن از مجازات ها و اقدامات تأمینى و تربیتى تبعى و تکمیلى شده بود و در ماده واحده ى اصلاح قانون مجازات عمومى ۱۳۲۸، صراحتاً از این اقدامات با عنوان «کیفرهاى تکمیلى» یاد کرده بود.

ثانیاًً- در این ماده فقط در خصوص ارتکاب جرم عمدى، قانون‌گذار امکان تتمیم حکم را مدنظر قرار داده است؛ لذا در موارد ارتکاب جرایم غیرعمد در خصوص امکان تتمیم حکم، قانون‌گذار سکوت اختیار ‌کرده‌است.

ثالثاً- امکان تتمیم حکم تنها زمانى مجاز دانسته شده است که متهم به مجازات تعزیرى یا بازدارنده محکوم گردد.

رابعاً- قاضى به عنوان تتمیم حکم تعزیرى تنها مى تواند متهم را مدتى از حقوق اجتماعى محروم و نیز از اقامت در نقطه یا نقاط معین ممنوع یا به اقامت در محل معین مجبور نماید. این بدین معنا است که مصادیق مجازات هاى تکمیلى منحصر ‌به این موارد مى باشد.

خامساً- تتمیم حکم تعزیرى یا بازدارنده مطابق این ماده براى قاضى اختیارى است.

سادساً- قانون‌گذار در این ماده قرینه اى دال بر ماهیت کیفرى یا ماهیت غیر کیفرى این اقدامات بیان نکرده است، زیرا لفظ مجازات یا اقدامات تأمینى و تربیتى را درخصوص این اقدامات به کارنبرده است.

سابعاً- با توجه به اینکه قانون‌گذار عبارت «…تتمیم حکم تعزیری یا بازدارنده…» را به کار برده است، برخی از حقوق ‌دانان مجازات ها را ‌بر اساس نسبت آن ها با یکدیگر به مجازات اصلی، مجازات تبعی، مجازات تکمیلی و مجازات تتمیمی تقسیم بندی می‌کردند و مجازات تکمیلی را کیفری می‌دانستند که مجرم تحت شرایط خاص علاوه بر محکومیت به کیفر اصلی بدان نیز محکوم گردد (مثلاً اگر زنا در زمان‌های متبرکه صورت گیرد، علاوه بر حد، تعزیر نیز می شود، ماده ی ۱۰۶ قانون مجازات مصوب ۱۳۷۰)، و برای مجازات تتمیمی هم به ماده ی ۱۹ قانون مجازات مصوب ۱۳۷۰ استناد می‌کردند.^[۲۰]

با این وجود برخی حقوق ‌دانان قائل به یکسان بودن مفهوم مجازات های تکمیلی و تتمیمی بودند.

پس از آن با تصویب قانون مجازات اسلامی در سال ۱۳۹۲، تحولی شگرف در قانونگذاری مجازات های تکمیلی به وجود آمد.

ماده ی۲۳ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲:

“دادگاه می‌تواند فردی را که به حد، قصاص یا مجازات تعزیری از درجه ی شش تا درجه ی یک محکوم ‌کرده‌است با رعایت شرایط مقرر در این قانون، متناسب با جرم ارتکابی و خصوصیات وی به یک یا چند مجازات از مجازات های تکمیلی زیر محکوم نماید:

الف- اقامت اجباری در محل معین.

ب- منع از اقامت در محل یا محل های معین.

پ-منع از اشتغال به شغل، حرفه یا کار معین.

ت- انفصال از خدمات دولتی و عمومی.

ث- منع از رانندگی با وسایل نقلیه ی موتوری و یا تصدی وسایل موتوری.

ج- منع از داشتن دسته چک و یا اصدار اسناد تجارتی.

چ-منع از حمل سلاح.

ح- منع از خروج اتباع ایران از کشور.

خ- اخراج بیگانگان از کشور.

د- الزام به خدمات عمومی.

ذ- منع از عضویت در احزاب، گروه ها و دستجات سیاسی یا اجتماعی.

ر- توقیف وسایل ارتکاب جرم یا رسانه یا مؤسسه ی دخیل در ارتکاب جرم.

ز- الزام به یادگیری حرفه، شغل یا کار معین.

ژ-الزام به تحصیل.

س- انتشار حکم محکومیت قطعی.

تبصره ی۱- مدت مجازات تکمیلی بیش از دو سال نیست مگر در مواردی که قانون به نحو دیگری مقرر نماید.

تبصره ی۲- چنانچه مجازات تکمیلی و مجازات اصلی از یک نوع باشد، فقط مجازات اصلی مورد حکم قرار می‌گیرد.

تبصره ی۳- آیین نامه راجع به کیفیت اجرای مجازات تکمیلی ظرف شش ماه از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون توسط وزیر دادگستری تهیه می شود و به تصویب رئیس قوه ی قضائیه می‌رسد.”

همان گونه که در این ماده ملاحظه می‌گردد قانون‌گذار در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲، تحولاتی نسبت به قوانین سابق، در خصوص مجازات های تکمیلی ایجاد ‌کرده‌است.

از جمله اقدامات قانون‌گذار در قانون مجازات ۱۳۹۲ به کارگیری عنوان مجازات برای این دسته از واکنش ها می‌باشد، لذا ظاهراًً قانون‌گذار قائل به ماهیت مجازات گونه ی این اقدامات است.

همان‌ طور که ملاحظه شد در قانون مجازات ۱۳۷۰، مجازات های تکمیلی تنها درکنار تعزیرات و مجازات های بازدارنده قابل اعمال بود، اما از دیگر تحولات قانونگذاری در زمینه ی مجازات های تکمیلی، امکان اعمال این مجازات ها در کنار مجازات های حدود و قصاص در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ می‌باشد.

هم چنین در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲، مصادیق مجازات های تکمیلی نسبت به قوانین سابق بسیار گسترده تر شده است.

در این قانون برخلاف قوانین سابق حداکثر مدت زمان اعمال مجازات های تکمیلی مشخص شده است.

در ماده ی ۲۴ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲، شرایط تخفیف مجازات های تکمیلی و تشدید این مجازات ها در صورت عدم رعایت مفاد حکم دادگاه بیان گردیده است.

هم چنین با توجه به اینکه قانون‌گذار امکان اعمال این مجازات ها را به صورت مطلق در کنار جرایم حدی، جنایات و تعزیرات بیان ‌کرده‌است، لذا می توان گفت این مجازات ها هم در جرایم عمدی و هم در جرایم غیرعمد قابل اعمال است.

فصل سوم

موقعیت مجازات های تکمیلی در واکنش های جزایی

قانون‌گذار ظاهراًً در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲، اقدامات تکمیلی را در ردیف واکنش های کیفری قرار داده است و با عنوان «مجازات های تکمیلی» از این اقدامات صحبت می‌کند؛ لذا جهت شناسایی صحیح موقعیت اینگونه اقدامات در قانون و حقوق جزای ایران، می بایست با توجه به شرایط و ویژگی های واکنش های کیفری و غیرکیفری، ماهیت مجازات های تکمیلی به درستی تبیین گردد.

مبحث اول: واکنش های کیفری